"zo woont u met
Top-Form"
Sociale mammoetwet
Prins ot prinses?
A. top
onze paas-expositie
r op 2e paasdag van
11 tot 5 uur geopend
toegang vrij
1 juli treedt arbeidsongeschiktheidswet
in werking
Werkgever betaalt helft van de premie
EEN KENNEDY-
DYNASTIE
COLLEWiJN
PELE TE KOOP?
DE WITTE POMPEN
aardoiieprodukten
MAO'S ROL
-
Ziekte en ongeval niet
langer scheiden
Voor
Briljanten ringen
Autorijschool
V.A.M.O.R. - FIAT 850
Staatsrechterlijke aspecten van blijde gebeurtenis
Beatrix nakomelingen gaan
voor
Uw RECORDER staat klaar
bij ,-DE O01SDEN SNAAR"
Inter biedt
astronomische bedragen
Verbouw en nieuwbouw
„Eikenhorst".
Restauratie Emmakerk
Voor modern DRUKWERK
naar DRUKKERIJ SMIT
interieurverzorging
Lente
Openbare Bibliotheeek
7
Het is nu definitief dat per 1 juli 1967 de wet op de arbeidsongeschlkthcidsver-
lekering in werking zal treden. Deze wet, vanwege zijn omvang wel de sociale
mammoetwet genoemd, zal de invaliditeitswet, de ongevallenwet, de land- en
tuinbouwongevalienwet en de zeeongevallenwet gaan vervangen.
Dit omvangrijke staatstuk heeft zovele aspecten, dat het onmogelijk is ze alle in
kort bestek te behandelen. Daarom volstaan wij er mee, enkele hoofdlijnen van
de wet ln summiere trekken aan te geven.
Recht op arbeidsongeschiktheidsuitkering
bestaat na een jaar arbeidsongeschikt
heid. Het eerste jaar krijgt men dus ge
woon een uitkering krachtens de ziekte
wet. Daarna valt men onder de arbeids
ongeschiktheidswet.
Men is verzekerd voor een bedrag van
ten hoogste ƒ20.000,Verdient iemand
bijvoorbeeld ƒ35.000,en wordt hij voor
80°/o of mee rarbeidsongeschikt bevon
den, dan kan hij recht doen gelden op
80 °/o van 20.000,
Recht op uitkering bestaat los van de
vraag of de invaliditeit veroorzaakt is
door een bedrijfsongeval. Een der bedoe
lingen van de wetgever is dus om ziekte
en ongeval niet langer zo angstvallig te
scheiden. Vormde in de ongevallenwet
het in de werkzaamheid als arbeider
schuilende risico de grondslag, in de wet
op de arbeidsongeschiktheid staat het
algemeen risico centraal. Het risico, dat
men door ziekte of ongeval verhinderd
wordt door arbeid in loondienst een in
komen te verwerven.
Het is de feitelijke arbeidsverhoudingen,
waarop de rechtsgrond voor deze verze
kering berust. Hiermee wordt de om
standigheid erkend, dat degenen die met
arbeid in dienst van anderen in hun
onderhoud voorzien, gevrijwaard dienen
te zijn tegen de gevaren en invloeden,
waar hun arbeidskracht van nature aan
blootstaat, zodat wanneer die gevaren
zich effectueren en hun inkomen uit ar
beid geheel of gedeeltelijk verloren gaat,
daarin door verplichte verzekering dient
te worden voorzien.
Verplicht verzekerd
Dat het beginsel van het algemeen ri
sico centraal staat, blijkt ook uit de ver
deling van de financiële last van de ar
beidsongeschiktheidsverzekering. Werk
nemer en werkgever moeten elk de helft
van de premie betalen.
De wet brengt een volledige vervanging
van het kapitaaldekkingstelsel, dat in de
invaliditeitswet (rentekaartwet) is neer-
VAN WEEDESTRAAT 40 SOEST - TEL:«36I
Hoe populariteit ineens kan omslaan,
kan men ook in de V.S. waarnemen,
althans een begin daarvan. Twee bladen
zijn deze week verschenen The Re
porter en Esquire die beide een
uiterst fel artikel bevatten tegen de
familie Kennedy.
Het is duidelijk dat zich een politieke
machtsstrijd binnen de Democratische
Partij ontwikkelt tussen Robert Ken
nedy en president Johnson en in dit
verband wordt de opzienbare rede vre-
de-in-Vietnam van de senator wel ge
zien als de openlijke oorlogsverklaring.
Jonhson is bovendien de kwade pier ge
worden in het boek van Manchester „De
dood van een president", nog meer
trouwens door alle rellen die daarom
zijn ontstaan tussen de schrijver, de
uitgever en de familie Kennedy. Die
liepen zo hoog, dat ieder die het boek
niet gelezen heeft, nu ook precies weet
wat er voor naars over Johnson in staat.
Nu is Johnson geen persoon die bijzon
der getapt is geworden tijdens zijn pre
sidentschap. maar respect voor zijn po
litieke bekwaamheid is er wel degelijk.
En bovendien is er in de V.S. altijd
nog een zekere natuurlijke terughou
dendheid om buiten verkiezingstijd al
te hard tegen een president te ageren:
hij is nu eenmaal de „chief".
Naar een dynastie?
Dan is vooral over Jackie Kennedy zo
veel zoetelijks verschenen dat menige
Amerikaan dit verder niet meer lust.
De kritische artikelen gaan er op in
dat de Kennedy-legende na de dood
van de president vakbekwaam door de
familie zelf in leven is gehouden en
men laat doorschemeren dat de familie
aspiraties heeft om een soort dynastie
in het leven te roepen, een erfelijk
presidentschap.
De allure der Kennedy's op het Witte
Huis maakte op vele Amerikanen trou
wens al een beetje ziekelijke indruk:
daar was een stijl die men niet gewend
was, een beetje de sfeer van een hof.
En nu nog: Robert, die in grote stijl
over de wereld reist, alsof hij meer is
dan alleen maar een senator der V.S.,
geen feest of Jackies zuster Lee Radzi-
will, een prinses trouwens, geeft de
toon aan, enzovoort enzovoort.
En Johnson wordt maar als naarling
afgeschilderd men krijgt langzamer
hand een beetje sympathie voor hem
omdat hij door de Kennedy's zo on
aardig wordt behandeld.
Deze artikelen zijn een aanduiding dat
Robert Kennedy bij het vervolgen van
zijn weg over de politieke toppen der
V.S. last kan gaan krijgen van een
weerslag doordat allerlei mensen onder
hand wel eens een keer de krant wil
len lezen, of naar de televisie kijken,
■ónder dat er een prominente Kennedy
voor hun ogen komt.
gelegd en voorts een volledige invoering
van het omslagstelsel, zoals we dat ken
nen bij andere volksverzekeringen (a.o.w.
en a.w.w.), waardoor welvaartvaste uit
keringen mogelijk zijn. Tenslotte brengt
de wet een uitbreiding van de kring
van verzekerden door afschaffing van
de loongrens ten opzichte van de ver
zekeringsplicht. zodat ólle loontrekken-
den in het particuliere bedrijfsleven ver
plicht zullen worden (voor ambtenaren
geldt een andere voorziening).
In percentage
De uitkering is afhankelijk van de mate
van arbeidsongeschiktheid en van het
verdiende loon. De arbeidsongeschikt
heid zal worden uitgedrukt in een per
centage. Deze procedure kent men thans
ook reeds bij de interimwet invaliditeits-
trekkers, doch daar zijn slechts vier
klassen. Bij de arbeidsongeschiktheids
wet is het aantal klassen verdubbeld.
Is iemand voor 15 tot 25 arbeidson
geschikt verklaard, dan heeft hij reeds
recht op een uitkering van 10 van
zijn loon. De hoogste uitkering is 80 °/o
van het dagloon, bij 80 °/o of meer ar
beidsongeschiktheid.
De uitkeringen zullen dus welvaartsvast
zijn, ze worden herzien bij wijziging in
de mate van arbeidsongeschiktheid en
vervallen bij het bereiken van de 65-
jarlge leeftijd.
Het invaliditeitsbegrip speelde ook reeds
een belangrijke rol bij de bestaande on-
F. C. Kuyperstraat 11 - Soest - Tel. 6038
le 10 LESUREN ƒ45,—
LOSSE LESSEN 8,50
gevallen- en invaliditeitsuitkering. Een
nieuw element is echter, dat de betrok
kene buiten staat moet zijn het loon te
verdienen dat gelijksoortige arbeiders
gewoonlijk verdienen. Wanneer dus
iemand als gevolg van een handicap
zich niet meer zo produktief kan maken
als anders, dan wordt de loonschade
opgevangen door een arbeidsongeschikt
heidsuitkering.
Schatten
Voor de medische deskundigen, die de
arbeidsongeschiktheid moeten schatten
opdat ze in een klasse moet worden in
gedeeld, betekent dit een zware taak.
In het alles-of-niets-systeem van de
oude invaliditeitswet, waar slechts twee
klassen waren, was de schatting soms al
moeilijk. Toch is de indeling van klassen
met overgangen van betrekkelijk kleine
sprongen rechtvaardiger.
Anderzijds wordt een en ander gecom
pliceerder, omdat het voor grensgevallen
heel aanlokkelijk wordt een kansje te
wagen om in een hogere klasse te ko
men. Voorbeeld. Wanneer iemand voor
75 °/o arbeidsongeschikt wordt verklaard,
heeft hij recht op een uitkering van 65 °/o
van het dagloon. Wordt hij voor 80 °/o
invalide verklaard, dan krijgt hij 80 °/o
van zijn dagloon.
Overigens dient men niet te veei de na
druk te leggen op de materiële kant van
de wet. Het is natuurlijk prettig een uit
kering te ontvangen, wanneer men ar
beidsongeschikt is. Maar de verzekerde
zal zich het plezierigst voelen, wanneer
hij volkomen gezond is. Daarom wordt
aan de revalidatie van de arbeidsonge
schikte veel zorg besteed. In de artikelen
60 t.e.m. 63 van de wet worden de be
drijfsverenigingen bevoegd verklaard de
verzekerde in aanmerking te brengen
voor voorzieningen tot behoud, herstel of
ter bevordering van de arbeidsonge
schiktheid.
Op Kasteel Groot-Drakenstein wordt een blijde gebeurtenis verwacht. De vraag die
talloze Nederlanders met spanning vervuld, is of prinses Beatrix het leven aan een
zoon of een dochter zal schenken. Sinds de dood van prins Alexander in 1884
heeft ons koningshuis geen prins van Oranje meer gekend en sedert de dood van
koning Willem III kent ons vorstenhuis slechts aangetrouwde mannen.
Wanneer de kroonprinses het leven schenkt aan een zoon, dan zal deze mense
lijkerwijs later tot het koningschap worden geroepen. Schenkt zij het leven aan
een dochter, dan is het allerminst zeker dat deze in de toekomst nog eens kroon
prinses en eventueel koningin zal worden. De materie van de troonopvolging is
geregeld in de Grondwet en interessant is vooral de grondwetswijziging van 1963
die het z.g. Castiliaanse stelsel volledig in ons land invoerde.
Toen men na de verdwijning van het
Franse gezag in 1813 stond voor de re
constructie van ons staatswezen, was er
een vorstengeslacht (de Oranjes) aan
wezig, dat door sterke historische ban
den met Nederland was verbonden. Hoe
moest de erfopvolging worden geregeld?
De staatsrechtgeleerde Hogendorp wilde
in zijn befaamde Schets aansluiten bij
het erfstadhouderschap van Willem IV,
dat in 1747 van kracht werd. Toen werd
in de resolutie van de Staten van Hol
land het stadhouderschap erfelijk ver
klaard zowel in de manlijke als vrou
welijke lijnen. Ook vrouwelijke dus en
daar was alle reden voor. Willem IV had
toen wel een dochter (Carolina) maar
nog geen zoon.
In de grondwetten van 1814 en 1815
werd een uitvoerige regeling voor de
erfopvolging gegeven. Belangrijke kern
punten waren het eerstgeboorterecht
(primo-genituur) en het voorgaan van
mannen vóór vrouwen. Over de rechts
grond van deze bevoorrechting van de
manlijke telgen is in juristenkringen
veel te doen geweest. Maar de meeste
juristen zagen die in het rechtsgevolg
van het huwelijk, dat de vrouwe brengt
in een ander geslacht.
Voorrang
Het probleem der successie is niet over
al op de zelfde wijze opgelost. De uit
sluiting van vrouwen van de successie,
het z.g. beginsel der Salische wet, is
nimmer algemeen aanvaard. Dochters
zijn volgens de Lex Salica geheel uitge
sloten en dat is in ons land nooit het
geval geweest. Volgens het Castilaanse
stelsel volgt bij gebreke van zoons de
oudste dochter op.
Tot 1963 had Nederland een soort tus
senvorm tussen deze twee stelsels. Een
vrouw kon alleen opvolgen, wanneer
er in het gehele stamhuis geen man
meer te vinden was. Maar in dat jaar
werd een grondwetswijziging aange
bracht, die de volledige toepassing van
het stelsel der plaatsvervulling beoog
de. Volgens deze bepalingen zal bij het
overlijden van prinses Beatrix nog tij
dens het leven van koningin Juliana
eventuele kinderen uit het huwelijk van
Beatrix voorrang hebben voor de troon
opvolging boven de jongere dochters
van de koningin. De opvolging in de
rechte linie werd dus verruimd en in
de zijlinie beperkt.
Irene niet
Als we de grondwetsartikelen 10 en
volgende toepassen op de huidige situa
tie, welk beeld krijgen we dan? Zou
Beatrix een zoon krijgen, dan zou deze
later het eerst voor troonopvolging in
aanmerking komen. Krijgt zij een doch
ter, dan zou deze pas aanspraak op de
troon maken, wanneer Beatrix helemaal
geen zoons meer zou krijgen. De zoon
gaat altijd boven de dochter. De doch
ters van Beatrix hebben echter voor
rang boven eventuele kinderen van prin
ses Margriet, ook al zou deze wel aan
een mannelijke telg het leven schenken.
Normaal gesproken zouden eventuele
kinderen uit het huwelijk van prinses
Irene voorrang hebben boven de kinde
ren uit het huwelijk van de jongere
Margriet. Maar artikel 17 van de Grond
wet bepaalt dat ten aanzien van troon
opvolging het aangaan van een huwelijk
zonder toestemming van de wetgever
gelijk staat met troonafstand. Dat was
bij prinses Irene het geval en dit im
pliceert dat haar nakomelingen uitge
sloten zijn van troonopvolging.
Berperking van 1922
In dit verband is het interessant te wij
zen op een andere belangrijke grond
wetsherziening, te weten die van 1922.
Volgens aan de aanvankelijke tekst der
Grondwet zou de troonopvolging ge
schieden op de wijze van erfopvolging,
zolang er nog geen nakomelingen van
koning Willem I in leven waren. Pas
bij het uitsterven van deze kring van
personen zou tot een benoeming van
een koning bij keuze worden overge
gaan.
Aan dit systeem kleefden bezwaren.
Zouden koningin Wilhelmina of konin
gin Juliana op jeugdige leeftijd zijn
overleden, dan zou een of andere verre
neef op de troon zijn gekomen. Een vol
slagen vreemdeling zou dan Nederland
hebben geregeerd.
Om zo'n situatie te voorkomen werd in
1922 bepaald dat een koning voortaan
slechts door een van zijn naaste ver
wanten zou mogen worden opgevolgd.
n.1. óf door een eigen nakomeling, óf
door een andere tot het stamhuis beho
rende verwant van ten hoogste derde
graad.
De staten
Bij het ontbreken van zulk een verwant
zou volgens art. 19 der Grondwet de
Staten-Generaal (in verenigde vergade
ring en dubbelen getale bijeenkomend)
een nieuwe koning kunnen benoemen.
Het Castiliaanse stelsel wordt in ons
land toegepast met handhaving van de
in 1922 aangebrachte beperking van de
erfopvolging. Stel, dat prinses Beatrix
slechts één kind zou krijgen. Dit zou
later een huwelijk aangaan waarvoor
de wetgever geen toestemming verleent.
In dat geval word hij (zij) en nakome
lingen van troonopvolging uitgesloten
en dan zouden de kinderen van Mar
griet het eerst in aanmerking komen.
Inter Milaan biedt op het ogenblik de
voetbalclub Santos astronomische be
dragen om het Braziliaanse voetbalwon
der Pele te kunnen kopen. Meer dan
6 miljoen heeft de miljonair Morati, de
schatrijke oliemagnaat, die president is
van de Milanese profclub, voor Pele
over. Dit is inderdaad een fantastisch
hoog bedrag, maar de bonzen van Inter
rekenen er op dat Pele veel publiek
trekt enin het San Siro-stadion kun
nen 90.000 toeschouwers, die er nu al
leen komen wanneer Inter een belang
rijke wedstrijd voor de cup speelt of in
het veld verschijnt tegen een van de
andere Italiaanse topclubs zoals stad
genoot A. C. Milan, Juventus, Napoli of
Bologna.
Maar Santos heeft zijn grote vedette tot
dusver nooit willen laten gaan. Boven
dien is het de vraag of Pele in het
keiharde Europese voetbal zich wer
kelijk zo kan laten gelden.
Kopen van Pele groot risico
In Italië mogen slechts twee buitenlan
ders in de nationale competitie voor een
Italiaanse profclub uitkomen. Inter heeft
er al twee in de ploeg, te weten de
Spanjaard Suarez en de Braziliaan Jair.
Er voetbalt nog veel meer buitenlands
talent in Italië.
A. C. Milan heeft de befaamde Duitse
back Karl Heinz Schnellinger twee jaar
geleden aangekocht, Napoli ontleent zijn
offensieve kracht aan twee Zuidameri-
kaanse sterren, de Argentijn Sivori en
de Braziliaan Altafini. De ex-Real Ma
drid crack Del Sol schittert in de dit
jaar zeer sterke Turijnse eredivisieclub
Juventus, bij Bologna is de Duitse bin-
nenspeler (u kent hem van de wereld
kampioenschappen) de grote uitblinker,
met naast zich de Deen Harold Nielsen.
Dit zijn dan slechts de bekendste bui
tenlandse namen, die u in de opstelling
van Italiaanse profclubs tegenkomt. Dit
seizoen hebben de Italiaanse scouts po
gingen in het werk gesteld om nieuwe
buitenlanders te importeren. Zo toonden
de beide Milanese ploegen grote belang
stelling voor de Duitse kanthalf Becken-
bauer en ook Eusebio had best een
mooie villa in een deftige Turijnse of
Milanese buurt kunnen krijgen, als zijn
club en hij dat gewild zouden hebben.
Nationaal bezit
Maar Pele is nog altijd de grootste
droom van alle Italiaanse profclubs.
Inter, A. C. Milan en Juventus hebben
om de beurt Santos zeer hoge bedragen
geboden, maar het wilde maar niet luk
ken. Indertijd heeft president Quadros
Pele al tot een soort nationaal bezit van
Brazilië verklaard. Zijn vertrek zou in
het land meer emoties oproepen dan de
val van welk kabinet ook.
Maar toch gaat het Santos dit jaar niet
zo voor de wind. In de nationale com
petitie, alsook op buitenlandse tournees,
speelt de ploe,'4 'maar vrij matig. On
langs werd ze in eigen stadion bijna ge
klopt door de Hongaarse kampioen Va-
sas Boedapest. Met een 2-2 eindstand
bleek Santos heel erg tevreden.
Bovendien heeft Brazilië zijn reputatie
van het sterkste voetballand ter wereld
al verspeeld door de matige resultaten
tijdens de wereldkampioenschappen in
Engeland. Zelfs Pele is niet helemaal de
oude. Hij werd dit seizoen wegens ruw
spel tweemaal van het veld gestuurd
en dat pleit toch ook niet voor het
moreel van de befaamde goochelaar en
schutter.
Te hard?
Toch is het zeer de vraag of een Pele
in het Europese topvoetbal zijn onge
twijfeld fabelachtige technische kwali
teiten voldoende zou kunnen tentoon
spreiden. Een jaar of tien geleden zou
een man van zijn formaat ongetwijfeld
ook op ons continent met vrijwel elke
defensie gestoeid hebben.
Maar het Europese voetbal is harder
geworden en veel meer dan vroeger de
fensief ingesteld. Inter Milaan is er een
schoolvoorbeeld van. Zelfs een Pele zou
weinig kans krijgen om door zo'n de
fensie heen te breken. Bovendien zal
elke defensie tegen een ploeg die Pele
in de gelederen heeft, een mannetje op
dragen om de Braziliaan de gehele wed
strijd te schaduwen. Pele zou het dus
onvoorstelbaar moeilijk krijgen en in
Italië zelfs nog meer dan in welk ander
land ook, want daar wordt het defen
sieve systeem het meest konsekwent
doorgevoerd.
Andere vooraanstaande Braziliaanse
voetballers bleken in Europa trouwens
ook tegen te vallen. Amarildo van A. C.
Milaan is voor zijn ploeg niet de bril-
jantse voorwaarts geworden, die men in
hem zag. De onvergetelijke Didi, een
der uitblinkers van het Braziliaanse elf
tal, kon bij Real Madrid temidden van
sterren als Di Stefano en Gento zijn
draai niet vinden. Daarom is de dure
aankoop van Pele een geducht risico.
Afgezien van de vraag, of Inter inder
daad zal slagen hem te kopen. Het is
niet onmogelijk dat het toch een keer
zal lukken, want Santos, dat helemaal
niet zoveel publiek trekt, investeert al
leen in Pele al vele tonnen per jaar
en zo'n kostbaar bezit kan een club wel
eens te veel worden.
Naar aanleiding van een gesprek, dat
enkele leden van de diakonie van de
Emmawijk in Soestdijk hebben gevoerd
met leden van Gedeputeerde Staten van
Utrecht over mogelijke verbouw en
nieuwbouw van Eikenhorst, het rust- en
verpleeghuis aan de Koninginnelaan,
uitgaande van de diakonie van de Her
vormde Gemeente, heeft het college van
G.S. toegezegd zich ter plaatse te zul
len komen oriënteren.
Tevens bestaan plannen om over te gaan
tot restauratie van de Emmakerk. Al
vorens hiertoe te kunnen overgaan, is
het noodzakelijk dat dit jaar het dak
van de kerk hersteld wordt Thans
is sprake van lekkage en deze moet
uiteraard eerst verholpen zijn voordat
men met restauratie van het kerkinte
rieur begint. Inmiddels is gebleken, dat
de dakpannen in zodanige staat verke
ren, dat ze vervangen moeten worden.
Eén en ander zal ongeveer 14.000 gulden
gaan kosten.
De kerkvoogdij vindt dit een respectabel
bedrag, maar ziet geen andere oplossing.
Ze heeft dan ook het verzoek tot de
gemeenteleden gericht of zij bereid zijn
tegen een nader overeen te komen ren
tevergoeding en aflossingstermijn geld
te lenen om de financiële last over een
aantal jaren te verdelen.
HILVERSUM. KERKSTRAAT 26, TEU 16255
BUSSUM. NASSAULAAN 23, TEL. 13255
de dagen lengen en het licht
wil langer komen,
het voorjaarsvuur brandt in de
knoppen van de bomen,
de lentebloemen staan al juichend
in mijn vaas,
en in mij zelve loert een opgesloten
dwaas.
zo komt het blijde voorjaar ons
opnieuw bespringen,
ik ruik de geuren al van tulpen
en seringen,
er komt een nieuwe lente met een
nieuw geluid,
en voor de winter is het met zijn
grillen uit.
maar eer de warme lentetijd is
aangebroken,
zal ik nog heel wat in mij haard
verstoken,
koop ik nog overschoenen en een
wollen das,
want in augustus dan begint de
lente pas.
Reeds meer dan 25 Jaar het goedkoopste
adres voor
Bij grote afname van Petroleum of
Huisbrandolie no. 1 speciale prijzen-
Wij leveren uitsluitend merkprodukten.
Steenhoffstraat 36
Romans. Capote, In koelen bloede.
Cartland, Christina van Zweden.
Christie, In hotel Bertram. Deighton,
Begrafenis in Berlijn. Gheorghiu, De
onsterfelijken van Agapia. Heming-
way, En de zon gaat op. Kaeser, Fi
liaal in Parijs. Kafka, Amerika.
Marsh, Het noodlottige spel. Searls,
Het pelgrimsproject. Simenon, Mai-
gret en de familie Peeters. Simenon,
Voortvluchtig. Simenon, 45° in de
schaduw. Spark, Meisjes met een
smalle beurs. Thomas, Onder de
leeuw van Venetië. Vier Heemskin
deren. Wallace, Renpaarden cn nacht
merries. Van de Walle, Een vlek op
de rug. Whitnev, Onder twee ogen.
Van Zomeren, Terloops te water.
Jeugdboeken. Terpstra, Zwemmen
om van te watertanden. Jongensra
dio. Schmidt, De spin Sebastiaan.
Bodenheim, Het regent - het zegent.
Moerman, Molt's geïllustreerde wereld
geschiedenis. Baker, Snelle jager.
Heilbroner, De verjaardagsboom. Van
Veen, Kora en haar aap.
De muurkranten worden in Peking in
dikke lagen van de muren gehaald, rode
gardisten zijn weer naar huis en in heel
veel opzichten lijkt het of de storm van
de culturele revolutie is uitgewoed zon
der veel te veranderen, hoogstens een
beetje schade die snel hersteld is.
Premier Tsjo En-lai treedt weer meer
naar voren en hij ijvert er voor om zo
snel mogelijk de Chinese samenleving
ook economisch weer in vlotte gang te
krijgen. Iets wat wel nodig was, want
de demonstreren, naar Peking gekomen
en anderszins revolutionair doende
werkers hebben de produktie er wel wat
bij laten zitten. In dat opzicht is de cul
turele revolutie zeer duur geweest voor
Mao.
Vele bestudeerders van Peking menen
dat Mao niet in zijn doeleinden is ge
slaagd en dat de gematigder figuren
als Tsjoe het heft weer in handen heb
ben genomen. Een afgang van Mao dus.
Andere lezing
In Hongkong, waar men een direct uit
zicht heeft op de Chinese volksrepubliek,
zijn echter ook bladen die de zelfde ge
gevens gebruiken om tot een heel andere
conclusie te komen. Ze wijzen er op dat
volgens de boerenkalender nu de maand
van de insekten is begonnen, waarin
voorbereidingen voor het zaaien vereist
zijn die men slechts kan nalaten op
straffe van een slechte oogst.
Niemand weet dat beter dan Mao, die
zeker geen misoogst zal wensen waar
door of in zijn rijk honger zou gaan
heersen, of de regering genoodzaakt zou
zijn net als een paar jaar terug kostbaar
goud in te wisselen voor Canadees graan.
Volgens deze redenering is er geen spra
ke van dat Mao heeft moeten wijken
voor iets of iemand: hij heeft alleen
Tsjoe opdracht gegeven de rode gardis
ten naar huis te sturen om de oogst
zonder schade binnen te halen, waarbij
het leger naar traditie een handje mee
helpt.
Het kan nu trouwens ook wel weer even
kalm aan, want de natie heeft zijn in
jectie in revolutionair élan weer gehad
en kan daarop voorlopig wel weer voor
uit.
Nawerking
Ook als niet meer dagelijks lieden wor
den afgezet en anderen op muurkranten
aangeklaagd werkt dit kleine jaar van
culturele revolutie nog wel een tijdje
door. En Mao's gezag aldus deze re
denering is groot genoeg dat hij ver
jaagde figuren gewoon weer terugroept;
de korte „strafperiode" beëindigen met
een soort gratie kan slechts de terug
gekeerde dankbaar maken dat hij toch
weer uit de woestijn is, wat hem in de
komende jaren er wel van zal weerhou
den zelfs maar in het geringste minder
revolutionair elan te tonen dan Mao zijn
rijk wil inprenten.
Het is een redenering die voor rechttoe
rechtaan denkende westerlingen mis
schien een beetje merkwaardig is, maar
er zijn wel meer vergissingen gemaakt
met de psychologie der Chinezen door
westerse waarnemers. Het is in ieder
geval wel verstandig niet te grif te ge
loven dat de rol van Mao al weer zo'n
beetje is uitgespeeld.
l
