altijd
SiNKAL-C
altijd
Kees van der Wel exposeert in Soest
VOLGENDE ZAAK...
SENATOR DODD!
De Boutique Classique van mevr. Ambrosius
DE WITTE POMPEN
B.D.C. krijgt per 1 juni
nieuwe oefenmeester
TON BON SPORT
„HOE VERNIETIG IK EEN RAKET T
altijd
SCHILDER met PLEZIER en GEMAK
ST. BARBARA
Verzorging van
R.K. Begrafenissen
J. LUSTENHOUWER
SOESTER GLAS- EN VERFHANDEL
S.E.C.-nieuws
Nieuwe kostbare fase in militaire machtsstrijd
Adam Clayton Powell, neger-afgevaar
digde, is uit het Huis van Afgevaardig
den gewerkt wegens plichtverzaking en
misbruik van overheidsgelden.
Maar alreeds was het onderzoek aan de
gang naar de gedragingen van een an
dere representant. Senator Thomas
Dodd, die praktisch voor hetzelfde
misbruik van gelden op het matje
van de Senaatcommissie moest komen.
Het beeld van het Congres als een ver
zameling van integere politici wordt op
deze manier wel duister. Hoe kan dat
allemaal?
Om dit allemaal te begrijpen moet men
de situatie kennen, waarin men in Ame
rika politiek bedrijft.
Wanneer iemand „in politiek wil gaan"
en zijn oog richt hetzij op het Huis
van Afgevaardigden of het Congres
(voor andere baantjes geldt trouwens
hetzelfde), dan redt hij dat op eigen
houtje nimmer.
De mensen, die in zijn partij de dienst
uitmaken, moeten hem helpen. Of an
deren, die op hun beurt wel eens de
dienst willen uitmaken.
De candidaat moet op allerlei wijzen
naar voren worden geschoven. Hij moet
spreekbeurten vervullen, voor radio en
televisie optreden, in het publiek ver
schijnen, zijn foto's en zijn redevoerin
gen en verklaringen moeten in de krant.
Duur eten
Ook in Amerika gaat de zon niet voor
niets op. Zoiets kost geld. Is de kandi
daat zelf rijk (zoals bijv. Kennedy of
Rockefeller), dan boft hij. maar is hij
dat niet, dan heeft hij anderen nodig.
Een der middelen om dat geld bijeen te
brengen is het „verkiezingsfonds" diner
(of lunch). Wie daaraan wil deelnemen
moet zeg maar 100 dollar (of meer)
neerleggen. Wie er belang bij heeft, dat
de kandidaat gekozen wordt, hetzij om
zelf een baantje te krijgen, hetzij om
via de kandidaat zijn eigen interessen
beter te kunnen behartigen, neemt daar
aan deel. Zo haalt men heel wat dollars
op. In het geval Dodd heeft men er eens
voor Soest, Soestdtfk cn Soest-Zuid.
Koster kerk Maria Onbevl. Ontv.
Vredchofstraat 5 - Soestdyk
Telefoon 2327.
een hele dag voor genomen, en het re
sultaat was na aftrek van kosten
170.000 dollar!
Alles kost geld
Naarmate de kandidaat hoger mikt,
heeft hij meer geld nodig. Want zo'n
actie wordt breed opgezet. Hij moet een
eigen bureau hebben (of in diverse ste
den één) met een staf. reclame-experts
en publiciteits-agenten komen voor hem
in actie, er moet zendtijd worden ge
huurd, reclame worden gemaakt en dit
alles kost in Amerika eer méér dan
minder dan elders.
Om aan dat geld te komen gaat men
het ophalen bij sympathisanten en dat
zijn vaak grote ondernemers, banken
e.d. Het spreekt welhaast vanzelf, dat
de pure vaderlandsliefde of de geest
drift voor de partij-principes hierbij niet
uitsluitend een rol speelt. Voor wat.
hoort wat. Dit geld wordt beschouwd
als een goede belegging. Als de kandi
daat straks zijn doel bereikt, verkeert
hij in een positie om zich de weldoeners
te herinneren. Dan zijn er lucratieve
baantjes te vergeven, contracten af te
sluiten en dergelijke.
Was het een gift?
Dit is een handelwijze, waaraan ken
nelijk niemand aanstoot neemt. Politiek
is business en in de U.S.A. is nu een
maal de business alleenzaligmakend.
Waar senator Dodd over struikelde is,
dat hij heel veel van het zo bijeenge
brachte geld voor zichzelf gebruikte.
Dodd was nooit rijk en hij kwam er fi
nancieel steeds slechter voor te staan.
Het bleek, dat hij een deel van het geld
had gebruikt om zijn belastingschuld
te betalen, om zijn huis op te knappen,
om leningen af te lossen.
De tentoonstelling van deze Soester
kunstschilder (Kerkpad 24 z.z.) in de
grote zaal van de Gouden Ploeg is voor
de kunstenaarssociëteit Arti-shock meer
dan alleen maar een kennismaking met
het werk van een van haar leden. Het
is een expositie voor iedereen in Soest
die belangstelling heeft voor schilde
rijen, aquarellen en tekeningen. En Kees
van der Wel verkoopt graag, want
en dat is heel belangrijk voor u zijn
werk is niet duur.
Nadat deze voormalige kantoorbediende
(35) in Canada zijn draai niet had kun
nen vinden, kwam hij na acht jaar, in
1963, als typograaf naar Nederland terug
met zijn gezin.
„Ik ben zelfs judoleraar geweest. Ik
heb de bruine band. Maar tenslotte ben
ik in de drukkerij terecht gekomen en
dat vak trok me aan.
Ondertussen werden onze twee kinderen
in Canada geboren. Kees is nu twaalf
en Joyce is zeven. Achteraf heb ik er
een beetje spijt van gehad dat we naar
Nederland zijn terug gegaan. Maar zie
je. ik was daar gaan schilderen, onder
leiding van een Roemeense schilderes,
en dat ging heel goed.
We woonden in een bungalow langs een
drukke weg, die naar de Niagara-water-
vallen leidde en ik zette m'n schilder
stukken gewoon in de tuin. In een jaar
verkocht ik op die manier voor meer
dan zevenduizend gulden. Daarmee be
taalden we o.m. onze terugreis naar Ne
derland.
Ik dacht: in Canada zijn ze nog nipt
zo cultureel als in Europa, dus daar
moet het nog beter gaan. Je komt terug
in Holland en merkt dan, dat je teveel
hebt geïdealiseerd. Want wat hangt er
hier nou bij de mensen aan de muur?
Het beroerde is dat ik nu Canada weer
zit te Romantiseren."
De „Canadese" Kees Vanderwel, die
daar murals, mosaics en oil paintings
exposeerde in Hamilton, Ontario, Nia-
gara Falls en New York is een sterk
kleurgevoelige autodidact.
Na zijn repatriëring nam hij in Voor
hout zijn stiel als drukker weer op.
Dat laatste is belangrijk, omdat hij ook
de schilderkunst dat vak min of
meer trouw blijft.
Niet alleen dat hij zich bijna uitslui
tend en zeker bij voorkeur be
dient van drukinkt, hij maakt ook wel
gebruik van de drukkersrol; dat be
paalt de technische structuur van zijn
werk voor een groot deel. Het is een
wat ruwe techniek dat werken met die
vette, dikke en taaie inkt. maar door de
felle en harde kleuren bereikt hij er
een fraai resultaat mee.
Hoofdzakelijk abstract met hier en
daar een zwakke figuratie brengt hij
vaart en beweging in zijn werk, analoog
aan de meegegeven titels.
KUNSTSCHILDER KEES VAN DER WEL
Natuur-impressies hebben zijn voorkeur.
„Woeste natuur in Canada" of „Wil
dernis met lichtvallen" geven de indruk,
dat hij daar zijn ogen uitstekend de
kost heeft gegeven.
Als novum exposeerde Kees van der
Wel in Voorhout (1965) een veertigtal
werkstukken in een zelfbedieningszaak.
Deze tentoonstelling tussen de stellingen
met pakjes koffie, zakken suiker en
flessen bleekwater was toen uniek in
Nederland.
„Kunst is niet iets zo verhevens dat
men er alleen maar in eerbiedige be
wondering naar mag kijken in een bij
kans gewijde sfeer. Per slot van reke
ning is het genieten van kunst voor de
mens net zo onmisbaar als het dagelijks
voedsel", reageerde hij destijds in een
interview in het vakblad voor het le-
vensmiddelenbedrijf.
Al spoedig volgde een tentoonstelling in
„Er zijn wel meer zaken die dit soort
antiek verkopen, maar die zijn in het
algemeen groter. Bij mij gaat alles in
het klein, ik help de klanten zelf. Als ze
hier onder het thee drinken komen, krij
gen ze ook een kopje thee. Er is een
nauwere band met de klant," zegt me
vrouw Ambrosius.
Enkele weken geleden opende zij een
Boutique Classique in de Kerkstraat in
Soest
In de Boutique Classique vindt men al
leen maar exclusieve voorwerpen. Zij
gaat zelf overal heen om haar collectie
uit te breiden. Er wordt wel iets door
importeurs geleverd maar ook gaat me
vrouw Ambrosius zelf op stap.
„Het is niet helemaal antiek," zegt zij.
„Echt antiek is gewoon onbetaalbaar.
De grootste maatstaf bij mij is dat het
exclusief moet zijn alhoewel ik wel ach
ter het artikel moet staan, anders kan
ik het niet verkopen. Je moet er in ge
loven. Ik heb bijvoorbeeld een Engelse
Coup die heel mooi is. Een arts heeft
hem voor me uit Engeland meegeno
men
zinsverzorgsters waarvan mevrouw Am
brosius de administratieve leiding heeft.
„Ik kan er natuurlijk niet zomaar uit
stappen. Er moet nog iemand ingewerkt
worden ook. Voorlopig ga ik dus gewoon
door en blijf drie dagen per week in de
Boutique.
Een van de belangrijkste dingen voor
de Boutique vond ik het interieur. Dat
moest er sfeervol uitzien. Ik ben wel
naar vier behangselfabrieken gegaan
maar kon er niets geschikts vinden. Ten
slotte heb ik het met de hand laten
drukken. De gordijnen zijn ook apart
hiervoor gemaakt. Dat duurt allemaal
wel veel langer maar dat heb ik er
voor over. In zo'n kleine zaak is dat
heel belangrijk. Voor het vak moet je
liefde hebben, anders kan je het niet
goed doen. Voor het uitzoeken van de
bekleding van één stoel zit ik soms een
hele avond stoffen uit te zoeken. Alles
moet af zijn, voor ik het kan verko
pen."
Ook mensen, die adviezen willen hebben
over exclusieve woninginrichting, kun
nen bij mevrouw Ambrosius terecht. Zij
Reeds meer dan 25 jaar het goedkoopste
adres voor
Bij grote afname van Petroleum of
Huisbrandolie no. 1 speciale prijzen.
Wij leveren uitsluitend merkprodukten.
De vraag, waar alles om draait is: was
het aldus geschonken geld te beschou
wen als een gift aan Dodd persoonlijk0
Dan mocht hij er mee doen wat hij
wilde. Was het inderdaad bestemd voor
het „verkiezingsfonds" dan heeft hij
dat geld ten eigen bate gebruiktdus
misbruikt.
Het is geen smakelijke affaire, want de
gegevens over een en ander zijn af
komstig van twee van zijn vroegere me
dewerkers, die ijverig fotocopieën maak
ten en een heel zondenregister zwart op
wit overlegden! Twee „columnists", on
der wie de roemruchte Drew Pearson,
publiceerden het zaakje.
Uit het schuitje
De Dodd-affaire komt natuurlijk in een
bijzonder licht te staan doordat ze komt
pal na de Powell-affaire. Het Huis van
Afgevaardigden is tegenover de neger
Powell streng opgetreden (die kous is
trouwens nog niet af!) en nu zit de
Senaat voor eenzelfde geval.
Dodd zal waarlijk niet de enige zijn.
Men mag de vraag stellen, wie van
zijn collega's zozeer zonder zonden is,
dat hij een steen mag werpen!
De grondfout schuilt in het systeem. Al
lereerst de vermenging van politiek en
zaken. Maar ook in het verkiezings
systeem, waarbij alles draait om de
kandidaat, en deze (met veel kosten) tot
een publieke figuur moet worden ge
maakt. Een enkele keer, als het gaat
om een man die er al is, die vast in
het zadel zit, is dat niet nodig. Maar
geen een nieuweling redt het ooit op
z'n eentje.
Dan is het met de onafhankelijkheid
van de kandidaat gedaan. Dan zit hij
in het schuitje. En als hij, zoals Dodd,
geen man van geld is, blijft hij er in
atten... tot hij er uit valt
Foto Hans Prinsen
de Boerhaavezaal In Leiden met aqua
rellen, gouaches en schilderijen, daarna
in Lisse en het vorig jaar in ,,'t Oude
Wevershuis" in Amersfoort.
Veel aandacht trok toen zijn „Koraal-
vis", waarin een brokje ijzeren gaas is
verwerkt wat een fijn mozaïek-effect
geeft. Over het geheel genomen ver
toont zijn oeuvre een experimenteel ka
rakter waarbij het wel duidelijk is. dat
hij toch een bepaalde lijn wil volgen.
Kees van der Wel. die nu hier in Soest
werkzaam is bij Drukkerij Smit (Soes
ter Courant), is zeer gevoelig voor het
licht en de couleur locale. Een merk
waardig voorbeeld hiervan is het schil
derij „The Slum" (achterbuurten uit
New York). De tegenstelling met „Night
Citv". de lichtstad in zijn volle hevig
heid, is frappant en gedurfd.
„Een hobby kan je het niet meer noe
men. 't Is geen ontspanning meer voor
me. Iedere avond zit ik te schilderen
en dat valt soms niet mee na een dag
werken. Maar 't is een obsessie", zegt
Kees van der Wel. wiens eerste ten
toonstelling in Soest vanavond geopend
wordt door Soester radioman Kees de
Wolf.
Daarna heeft iedereen die wil kijken
en kopen op zaterdag en zondag 8, 9,
15, 16 22 en 23 april, van 2 tot 5 uur,
vrije toegang in de grote zaal van de
Gouden Ploeg.
Zijn gouaches en schilderijen zijn ook
te bewonderen tijdens het cabaret-chan-
tant van morgenavond in het micro-
theater Arti-shock.
Men zie de advertentie elders in dit
blad.
JAN VISSER
SOESTERBERGSESTRAAT
De heer J Rijn (42) uit Amersfoort,
thans als trainer verbonden aan de
voetbalverenigingen Woudenberg (derde
klasse A afdeling Utrecht zaterdagvoet
bal) en het Hilversums Olympia (twee
de klasse A afdeling Utrecht zondag
voetbal), treedt per 1 juli in dienst van
de voetbalvereniging B.D.C. als opvol
ger van de gisteren met onmiddellijke
ingang ontslagen trainer A. Kamphorst.
De heer Rijn, als beroepsmilitair werk
zaam op Kamp van Zeis', in Soester-
berg, was ook benaderd door de Rhe-
nense club Candia '66, maar heeft ten
slotte voor B.D.C. gekozen.
De nieuwe trainer van B.D.C. heeft zelf
gevoetbald, in Zuid-Arnhem en Amers-
foortse Boys. bij welke vereniging hij
zeven jaar lang de jeugd heeft ge
traind. Hij was sportinstructeur in mili
taire dienst, ook in de periode dat hij
in Indië verbleef. Hij kwam enkele ke
ren uit in vertegenwoordigende elftal
len.
Na z'n periode bij Amersfoortse Boys
werd hij trainer van V.V.Z.A., eveneens
in Amersfoort. Vier jaar was hij aan
deze vereniging verbonden, toen hij
overstapte naar „buurman" Cobu Boys.
Bij deze vereniging bleef hij een jaar;
vervolgens tekende hij een contract met
Woudenberg en Olympia, welke ver
enigingen hij beide nu voor het derde
en laatste seizoen traint.
In de periode, dat de heer Rijn bij
Woudenberg werkzaam is geweest, pro
moveerde het tweede elftal van de re
serve derde naar de reserve eerste klas
se. Het eerste elftal heeft het dit sei
zoen, dank zij een geweldige eindsprint,
tot een gedeelde eerste plaats met Scher-
penzeel gebracht. Zaterdagmiddag or
moeten beide ploegen elkaar voor de
beslissingswedstrijd. Bij Olympia in
Hilversum werd het tweede elftal een
maal kampioen onder zijn leiding.
De nieuwe oefenmeester van B.D.C. zal
twee keer in de week trainen, waarvan
één keer de selectiegroep. Hij zal bo
vendien belast worden met de opstel
ling van het eerste elftal.
S.E.C.-FORTITUDO
De laatste wedstrijd voor S.E.C. welke
thuis gespeeld wordt, is wel de belang
rijkste.
De drie nog te spelen wedstrijden moe
ten vier punten opleveren, waarvan
twee op Fortitudo.
De voorsprong op deze club is vier
punten, zodat bij een overwinning,
S.E.C. niet meer door deze club kan
worden ingehaald.
De tweede kandidaat Saestum staat ook
vier punten achter op S.E.C., maar kan
zondag als ze winnen van Donar nog
aan degradatie ontsnappen. Er is dus
nog volop spanning. Voor degradatie
komen momenteel nog in aanmerking,
Ultrajectum, S.E.C. en het slechtst zijn
geplaatst Fortitudo en Saestum.
De S.E.C.-aanhang zal deze middag zijn
steentje moeten bijdragen door de spe
lers goed aan te moedigen.
Het elftal is weer compleet met De
Rooy op de halfplaats en Dorrestein in
de verdediging.
Het programma voor zondag is: Donar-
Saestum. Vriendenschaar-Ultrajec-
tum. H.M.S.-Holland. S.E.C.-For-
tiudo. Zeist-Victoria. D.E.V.-C.D.N.
S.E.C. II VRIJ
De laatste thuiswedstrijd, welke S.E.C.
volgende week zal spelen tegen Vee-
nendaal, zal gewonnen moeten worden
om niet het risico te lopen de wed
strijd tegen Vriendenschaar, welke des
tijds werd gestaakt, uit te spelen. Dit
betekent meteen de laatste wedstrijd
van het seizoen, dat voor het tweede
nu niet bepaald succesvol is geweest.
S.E.C. III VRIJ
Zondag kan het derde definitief veilig
komen te staan als D.E.V. 2 uit Doorn
verliest.
Is dit niet het geval dan zal de laatste
wedstrijd tegen Minerva gewonnen of
gelijkgespeeld moeten worden.
A.P.W.C. 4-S.E.C. 4
Een moeilijke opgave voor S.E.C. om
deze wedstrijd te winnen, ook al wor
den de laatste wedstrijden met groot
verschil gewonnen.
S.E.C. 6-AMERSFOORTSE BOYS 6
Deze club heeft S.E.C. nog niet ontmoet
in de competitie, zodat de sterkte on
bekend is.
Opstelling elftallen
S.E.C.-Fortitudo. Doel van Hattum;
achter Krijt, R. Dorrestein, Ruttenberg
en Hooyer; midden Van Boeyen en D.
Rooy; voor K. Dorrestein, Aalberts,
Duijst en D. v. d. Broek. Res. W. Rijn-
ders, P. v. Remmerden en B. v. Essen.
A.P.W.C. 4-S.E.C. 4. Doel Van de Vaart;
achter Van de Linden, Wildenburg en
Schiffaert; midden Voskuilen en Lü-
schen; voor v. d. Brakel, Schimmel, Hey-
nen, Luitelaar en P. Meidam. Res. B.
Kanters en Lagemaat.
S.E.C. 6-Amersfoortse Boys 6. Doel Van
Beek; achter Tolboom, Meeder en J.
Wildenburg; midden Duijst en Opmeer;
voor Rens, Zwalve, Van de Brink, Groe-
nestein en P. Kanters. Res. Legemaat.
S.E.C. JEUGD
Wedstrijden voor a.s. zaterdag:
S.E.C. B-Scherpenzeel A, 4.00 uur.
H.V.C. ee-S.E.C. b, 1.45 uur.
S.E.C. c-Roda c, 2.45 uur.
S.E.C. 1-K.V.V.A. 1, 1.00 uur.
S.E.C. 2-Woudenberg 1. 1.00 uur.
Hooglanderveen-S.E.C. 3, 1.00 uur.
B.D.C. 4-S.E.C. 4, 1.00 uur.
K.V.V.A. 6-S.E.C. 5, 1.00 uur.
Voor a.s. zondag:
Voorwedstrijd S.E.C. a-S.E.C. c, 1.45 u.
TENNISRACKETS, compl. v.a. ƒ14,75
Ook voor BESPANNEN en REPARATIE.
Soesterbergsestraat 3, telefoon 2921.
VOOR ALLE SPORTEN.
Een spiegelbeeld van mevrouw Ambrosius in haar Boutique.
Mevrouw Ambrosius heeft 17 jaar in
Jutphaas gewoond en haar man was een
antiekliefhebbers. „Omdat we, met een
dokterspraktijk, weinig uitgingen moest
ik een hobby hebben. Dat is toen het
verzamelen van antiek geworden. In
1958 ben ik naar Soest verhuisd. Het
huis waar ik nu woon is heel geschikt
voor de zaak die ik nu heb. Ik krijg
ook veel klanten van Arnould Diepen
veen. Die mensen lopen hier dan wat
rond en komen dan even kijken. Het is
hier echter beslist geen winkel. Ik ben
er dan ook niet op uit om de mensen
iets aan te praten. Ik vertel wel veel
over dat artikel waar ze belangstelling
voor hebben. Vooral de achtergronden
van antiek zijn interessant. Alles is voor
iedereen betaalbaar. Ik heb zelfs dingen
onder de ƒ5,zoals Engelse prenten."
Vóór mevrouw Ambrosius met de Bou
tique Classique begon werkte zij bij de
Hervormde Stichting voor kerkelijke
sociale arbeid in Utrecht. Er werken
daar 140 bejaardenhelpster en 40 ge-
I doet ook in deze richting nog wel het
één en ander. Verder is zij o.a. ontwerp
ster van haar eigen lampenkappen.
„Bij elke voet van een lamp ontwerp
ik weer iets anders. Ik heb veel smeed
ijzeren lampen die met de hand gemaakt
zijn. Een heel artistieke jongen doet dat
voor mij. Ik geef hem opdracht voor
zo'n lamp. Exclusiever kan het bijna
niet."
Boven de antiek ingerichte woonkamer
van mevrouw Ambrosius ligt haar Bou-
tlique Classique. De zachte loper op de
trap wekt al veel verwachtingen. Boven
gekomen ziet men zichzelf verbaasd kij
ken in een hele oude spiegel.
Inderdaad doen het behang en de gor
dijnen erg veel. Iets beters dan dit in
terieur kan men zich niet voorstellen.
Vele voorwerpen, waar vele mensen lang
naar gezocht zullen hebben, liggen hier.
„Het ziet er niet uit als een winkeltje
hè," zegt mevrouw Ambrosius. „Dat is
waar maar het is er wel net zo druk."
W. J. van de WETERING
aan de
actief
bi]
elke
spoeling
EEN FRISSE W.C.
Eén verpakking
reinigt en verfrist
AUTOMATISCH
12 weken lang
bij elke spoeling!
De ophanghaak Is
gratis bijverpakt.
Lange tijd heeft het er naar uit gezien,
dat een militair machtsevenwicht tus
sen de twee grootste en krachtigste na
ties van de wereld Amerika en Rus
land was bereikt. Het evenwicht
speelde een grote rol in de internatio
nale verhoudingen. Beide landen zijn
vriendelijker met elkaar omgegaan. Men
keek elkaar lachend aan, al bleef men
voor alle zekerheid de enorme knots
van de nucleaire wapens achter de rug
houden. Hetgeen nog altijd heel wat be
ter is dan dat men ermee zwaait
zoals een ogenblik tijdens de Cuba-
crisis gebeurde. De wereld haalde opge
lucht adem. Maar op de achtergrond
leefde toch steeds de vraag wat er zou
gaan gebeuren als één van beide landen
een beslissende meerderheid zou weten
te verwerven. Het moment moest eens
komen, waarop de zich snel ontwikke
lende techniek nieuwe wapens zou op
leveren. Zou dan opnieuw een kostbare
wapenrace ontstaan?
Dit schrikbeeld lijkt nu werkelijkheid te
worden. Zowel de Russische als de
Amerikaanse specialisten hebben inmid
dels antwoord gegeven op de vraag
„Hoe vernietig ik een aanstormende ra
ket?" De techniek was al enige tijd be
kend. Het ging vooral om de vraag of
de landen naast het ontwerpen van
anti-raket-systemen deze ook in de
praktijk zouden gaan toepassen. De
Amerikaanse minister van Defensie,
McNamara, heeft in 1965 opnieuw be
sloten om dat niet te doen. Maar in
Washington is nu sterke druk op hem en
op president Johnson uitgeoefend om
deze beslissing te herzien. Aanleiding
zijn recente inlichtingen uit de Sowjet-
Unie.
Het is inmiddels een publiek geheim,
dat de Verenigde Staten door middel
van satellieten nauwlettend volgen wat
in Rusland gebeurt. (Rusland laat op
zijn beurt regelmatig lustig fotografe
rende Spoetniks over de Verenigde Sta
ten vliegen). In de herfst van het vorig
jaar bogen de Amerikaanse specialisten
zich bezorgd over een aantal foto's dat
een van hun sponiagesatellieten in de
Stille Oceaan had gedropt. Uit de foto's
bleek, dat de Russen in de omgeving
van Moskou en Leningrad bezig waren
met de aanleg van omvangrijke nieuwe
raketbases. Nadere bestudering van de
platen maakte duidelijk, dat het hier
ging om afvuurinstallaties voor anti
raket-raketten. De ontdekking veroor
zaakte grote opschudding in Wash
ington. Hoeveel waarde zou de Ameri
kaanse strategische macht, die vooral
tot uitdrukking komt in de interconti-
nenntale atoomraketten, nog hebben als
de Sowjet-Unie haar grote steden en in
dustriecentra met afweermiddelen gaat
beschermen?
Het Amerikaanse ministerie van Defen
sie haalde aanvankelijk de schouders op.
De militairen weten maar al te goed,
dat tegen de ICBM's (d.w.z. „Intercon-
tinental Ballistic Missiles) geen enkel
sluitend verdedigingssysteem is te bou
wen. Zelf werkt het Amerikaanse bu
reau voor atoomenergie (een regerings
instantie, die niet alleen plannen ont
werpt voor het vreedzaam gebruik van
kernenergie, maar ook wetenschappe
lijke naspeuringen doet naar nieuwe
wapensystemen) al enkele jaren aan een
anti-raket-raket. Dit „Nike X "-project
is al vele malen beproefd. Vorig jaar
ontving het bureau 350 miljoen gulden
voor 39 proeflanceringen van de Nike
X. De Sowjet-Unie richt nu, volgens de
satellietfoto's, rond Moskou en Lenin
grad een soortgelijk verdedigingsstelsel
op. Het Amerikaanse systeem berust op
een spervuur van Nike-X raketten, die
met atoomkoppen zijn bewapend en
Russische intercontinentale projectielen
hoog boven de atmosfeer al moeten op
vangen. Voor Russische projectielen, die
hier nog doorheen komen, is de „Sprint"
ontworpen, een snelstartende raket, die
in de atmosfeer de vijandelijke kernla
dingen moet opvangen.
De kern van elk verdedigingsstelsel
wordt gevormd door de radar. De Ame
rikaanse militaire deskundigen zijn er
van overtuigd, dat, hoe ingenieus de
radar ook werkt, er altijd wel een me
thode is te vinden om die buiten wer
king te stellen. Daardoor zal men nooit
een sluitende verdediging tot stand kun
nen brengen (de ogenschijnlijk ver
ouderde Amerikaanse straalbommen-
werpers zijn uitgerust met hoogst ge
heime electronische apparatuur, die in
staat is de Russische radar te mislei
den). Dit was voor McNamar de be
langrijkste reden om niet over te gaan
tot het opstellen van Nike-X- en Sprint-
lanceerplaatsen ter bescherming van de
Verenigde Staten. Nu Rusland dit wel
doet, vraagt men zich in Washington
af of men niet alsnog tot installatie
moet overgaan. Minister McNamara zei
hierop: „Wij kunnen voor driehonderd
miljard gulden enkele steden be
schermen, met als enig resultaat, dat
niet 120 miljoen, maar honderd miljoen
Amerikanen slachtoffer zullen worden
van een atoomaanval. Onze enige red
ding ligt in een handhaven van het
evenwicht en het overtuigen van de te
genstander, dat elke aanval zinloos is".
Ook indien Washington niet besluit tot
aanleg van een verdedigingssysteem
dreigt er toch een nieuwe bewapenings
wedloop te ontstaan. Het ziet er name
lijk aar uit. dat Amerika, om het ver
onderstelde evenwicht te herstellen, nog
meer intercontinentale raketten zal
gaan produceren. Amerika heeft nu een
voorsprong van drie tegen 1. Rusland
heeft ongeveer 500 ICBM's, Amerika
ongeveer 1650. De Verenigde Staten
werken aan een nieuwe raket, de Po-
seidon, die zal worden uitgerust met
nieuwe electronische apparatuur om de
Russische radar buiten werking te stel
len. Daarnaast gaat het ontwikkelings
werk aan het verdedigingsstelsel door,
ook al zal dat misschien nooit worden
geplaatst. Rond de jaarwisseling ont
plofte duizend meter onder de grond
van zuid Nevada een Amerikaans kern
wapen, codenaam „Greeley". Volgens
deskundigen wat dit een oorlogslading
van een Nike-raket, die een enorme
hoeveelheid neutronen verspreidde en
daardoor in staat zou zijn vijandelijke
raketten buiten werking te stellen.
De Amerikaanse politici hebben inmid
dels hun best gedaan het gevaar van
een dreigende nieuwe versnelling in de
bewapeningswedloop af te wenden. Op
diplomatiek niveau is contact opgeno
men met Moskou om te proberen de
Russen af te brengen van hun voor
nemen om een anti-raket-raket te in
stalleren. De resultaten hiervan lijken
bemoedigend. Ook al vertelde Moskou,
dat de stelsels rond Moskou en Lenin
grad bedoeld zijn om het enorme over
wicht aan kernwapens van de Verenigde
Staten iets te neutraliseren, de Russen
lieten toch duidelijk doorschemeren, dat
ook zij er weinig voor voelen hun eco
nomie in de waagschaal te stellen door
een uiterst kostbare, nieuwe fase in de
bewapeningswedloop.
