T
„OPEN DAG" OP VLIEGBASIS MET
AANTREKKELIJK PROGRAMMA
- f
BONDSDAG BOND CHRISTELIJKE
ORANJEVERENIGINGEN
Het
ex
gericht
plosies
op
VRIJWILLIGERS
VOOR ISRAËL
Vrijdag 16 juni 1967
Ti 46c jaargang no. 4.S
Uitgave i Drukkerij Smit - Soest Rnreau voor redactie en administratie Van Weedestraat 29a, Soest Tel. 256fe.^ Postgiro 126156
Officiële presentatie van de Fokker Fellowship F-28
Programma
Verkeersmaatregelen
Luchtbrug over de
Van Weerden Poelmamveg
Netl. Ver. van Huisvrouwen
Aan verwondingen
overleden
Gemeenteraadsvergadering
Voorstellen voor de
raadsvergadering
van woensdag 21 juni
Behouden zij het
Nederlandsehap
SOESTER
Abonn. p. kwart, 3,per post f 3,75
OURANf
Ver schijnt Iedere dinsdag: en vrijdag
Voor één dag hoeft men zich niets aan
te trekken van de bordjes „Verboden
te fotograferen" en „Streng verboden
toegang" rond de vliegbasis Soester-
berg.
Morgen is er namelijk een „open dag",
bedoeld ter verbetering van de verstand
houding volk-krijgsmacht, waarop iede
re belangstellende gratis toegang heeft
tot de vliegbasis en naar hartelust mag
filmen en fotograferen.
Het is voor het eerst sinds vier jaar,
dat er weer een „open dag'' op Soester-
berg is. Men verwacht vele duizenden
bezoekers. Aan de Van Weerden Poel-
manweg is op de rolbanen een par
keerplaats voor 8.000 motorvoertuigen
uitgezet.
Er is voor deze dag een aantrekkelijk
programma vastgesteld, maar men is
niet verplicht zich hieraan te houden.
Wie meer belangstelling heeft voor een
gedemonteerde Hawker Hunter in han
gar 1, kan daar terecht. Het toestel is
uit elkaar gehaald zoals iedere keer ge
beurt na 400 vlieguren. Bovendien krijgt
men een indruk van de verschillende
diensten, die onmisbaar zijn voor een
vlot en veilig verloop van de vlucht
de vliegbasis zal doen, zal gepaard gaan
met luide knallen, rook en vuur.
De eerste luitenant Van Beert, invlie-
ger op Soesterberg, geeft een demon
stratie met een Hunter, nadat eerst de
Brandweer van de basis een program
ma-onderdeel zal hebben verzorgd.
Voorts is er een parachutespringdemon
stratie (massasprong op lage hoogte van
15 tot 18 man een vrije val van grote
hoogte van 2 tot 3 man). Het vlieg-
programma wordt besloten met een
luchtdéfilé van zes Hunters en F 102's.
Het programma van het vliegfestijn
„Open dag", dat morgen gehouden wordt
op de vliegbasis Soesterberg, luidt als
volgt:
10.00 uur Verhoogde vliegactiviteit door
eigen en bezoekende vliegtuigen.
13.00 uur Zweefvliegdemonstratie.
13.50 uur Voorvliegen FórtRer 'Fellow
ship F-28.
14.00 uur Voorvliegen S 11.
14.04 uur Voorvliegen T 33.
14.08 uur Reddingsdemonstratie, Alou-
ette III.
14.17 uur Demonstratie Piper Cub.
14.22 uur Voorvliegen F 84 F.
14.27 uur Brandweerdemonstratie.
14.35 uur Hunterdemonstratie.
14.40 uur Streamer take off: F 102 -f
F 27, 6 Hunters.
14.43 uur Voorvliegen F 104.
14.48 uur Voorvliegen T 6.
14.53 uur Parachute springdemonstratie:
massa sprong op lage hoogte en vrije
val van grote hoogte.
15.14 uur Luchtdéfilé: 6 Hunters F 102.
De „open dag" op de vliegbasis Soester
berg, morgen (zaterdag) heeft een aan
tal verkeersmaatregelen noodzakelijk
gemaakt ter voorkoming van verkeers
opstoppingen en ter verzekering van
een vlotte en veilige doorstroming van
het doorgaande verkeer. Zo is over de
Van Weerden Poelmanweg, ter hoogte
van de stoplichten van de vliegbasis
aan de Soesterbergse kant van het Soes-
ter Hoogt, een luchtbrug geslagen. Hier
over zal het publiek, dat met motor
voertuigen de reis naar Soesterberg
maakt, vanaf de op de rolbanen uit
gezette parkeerplaats, het vliegveld kun
nen bereiken. Voor degenen, voor wie
die afstand een bezwaar is, is een bus
beschikbaar, die regelmatig pendelt tus
sen parkeerplaats en vliegbasis.
Motorvoertuigen, die uit de richting
Amersfoort en Soesterberg komen, die
nen voor de luchtbrug rechtsaf te slaan,
de rolbanen op. Daar kan men z'n voer
tuig parkeren. Er is plaats voor 8.000
voertuigen. Voor verkeer, komende uit
de richting Soest geldt het volgende:
Doorrijden tot over het Soester Hoogt
en bij de luchtbrug linksafslaan, de
parkeerplaats op. Voor fietsers en brom
fietsers is elders parkeerruimte be
schikbaar.
Voor fietsers en bromfietsers komende
uit de richting Amersfoort en Soester
berg geldt, dat zij onder de luchtbrug
door moeten rijden en juist voor het
Soester Hoogt linksaf moeten slaan, de
Verlengde Paltzerweg op. Aan deze weg
ligt de parkeerplaats. Voor degenen, die
uit de richting Soest komen, geldt dat
zij de oude weg helemaal volgen, dus
niet zoals gebruikelijk linksafslaan het
fietspad op. Onder aan het Soester
Hoogt staan aanwijzingen hoe men het
best de stalling kan bereiken.
Om op alle eventualiteiten voorbereid
te zijn, is bij ongelukken een helicop-
ter beschikbaar voor het vervoer van
gewonden. Tevens blijft de brandweer
van de vliegbasis stand-by.
zelf en de voorbereidingen daartoe be
nevens de afwikkeling.
De dag begint om 10 uur 's morgens.
Om vijf uur 's middags moet de vlieg
basis weer ontruimd zijn. Tussen één
vier uur is er een vliegshow, waar
van men het programma hieronder
vindt afgedrukt. De bezoekers zijn vrij
over de vliegbasis uit te zwermen naar
de verschillende te bezichtigen (nieu
we en bijzondere) vliegtuigtypes, de
grondapparatuur en de bewapening. Er
zijn voor deze speciale dag verschillen
de stands ingericht, onder meer door de
zweefclubs. Voorts is er in de filmzaal
een doorlopende filmvoorstelling.
Een trekpleister zal ongetwijfeld ook
het toestel zijn, waaromheen een loop
brug is gebouwd. Het toestel is buiten
de hangar opgesteld. Via deze loopbrug
kan men ee: kijkje nemen in de cock
pit van het toestel. Overigens is men
niet in de gelegenheid zelf een toestel
van onder tot boven te bekijken. Hier
heeft men van afgezien, gelet op de er
varingen in voorgaande jaren. Niette
min valt er voldoende te genieten.
Van Let vliegprogramma bijvoorbeeld,
waarvan één van de eerste punten een
zweefvliegdemonstratie is. Hieraan ver
leent ook de Nederlandse titelhouder
Ed van Bree medewerking in zijn Sa-
gitta-zweefkist. Hij zal o.m. een stunt-
programma uitvoeren. Er is ook een
première voor Nederland: de officiële
presentatie aan het publiek van het
nieuwste vliegtuigtype van Fokker, de
Fokker Fellowship F-28. Dit toestel was
wel eerder in het buitenland te bewon
deren, namelijk op Le Bourget in
Frankrijk tijdens het onlangs gehouden
internationale vliegfeest. Het toestel
heeft twee straalmotoren aan de staart.
Een schijnaanval, die de F 84 F, een
jachtbommenwerper, op een deel van
i«C,
De agenda van de Ned. Vereniging van
Huisvrouwen, afd. Baarn, Soest en Om
geving, vermeldt de volgende activitei
ten: Donderdag 22 juni, 10.30 uur, bij-
-mkonri dec' neer 'er? Soester boe-
kencirkel ten huize van mevr. Wessels
Boer, Sparenlaan 7, Soest.
Dinsdag 27 juni Zevenlindenwandeling.
Dinsdag 19 juli middagwandeling naar
het Soester Natuurbad.
Woensdag werd in Soest de jaarlijkse
bondsdag van de Bond van Christelijke
Oranjeverenigingen in Nederland ge
houden in gebouw „De Rank".
Om tien uur werden bestuur en deel
nemers aan deze vergadering verwel
komd. Daarna werd de Bondsdag ge
opend door de heer W. A. Veldhuizen,
voorzitter van de Christelijke Oranje
vereniging „Beatrix" te Soest. Hij heet
te allen welkom in Soest en hoopte op
een vruchtbare vergadering en een goed
verblijf in Soest, waaraan men de bes
te herinneringen zou overhouden.
Vervolgens was het woord aan de
bondsvoorzitter, luitenant-kolonel ds. C.
M. Graafstal uit Ermelo. Hij hield een
wijdingswoord," waarin 'hij een pleidooi
hield voor de geestelijke weerbaarheid
van de jeugd. „Wat een geestelijk weer
baar volk waard is, heeft Israël ons
getoond", aldus ds. Graafstal.
In dit verband zei de overste voorts,
dat voor bepaalde groepen jongelui een
pre- of paramilitaire training zoals Is
raël die kent, van groot nut zou kun
nen zijn. Het zou volgens spreker een
geestelijke en lichamelijke sanering be
tekenen, „die niet alleen henzelf ten
heil is. maar tevens een bijdrage levert
aan een geestelijk en militair weerbaar
volk", zo zei hij.
Ds. Graafstal kondigde voorts aan dat
een naamsverandering en een statuten
wijziging van de bond op komst is, in
die zin dat Oranjeverenigingen, die niet
zeif het predikaat „christelijk" dragen,
zich niet verhinderd voelen om toch toe
te treden, r,-vpr de strijd in Israël zei
sprPker ó-n.: „Er heeft zich een won-
'öS voltrokken als in Gideon's dagen".
De oprichter en voorzitter van de Stich
ting tot Gezagsherstel, „Orde en Vrij
heid", ziet de Amsterdamse jeugd graag
uit de keldertjes tevoorschijn komen.
„Het type jongemannen en meisjes, dat
In het ziekenhuis De Lichtenberg te
Amersfoort is maandag de 22-jarige mej.
Elizabeth Buitendijk uit Soest overleden
aan de verwondingen, die zij op 26 fe
bruari bij een verkeersongeluk in
Amersfoort had opgelopen. Op die dag
werd rnej. Buitendijk door een auto aan
gereden, toen zij de B.W.-laan overstak.
•n, om hem die te schenken?"
was een man, die me deze vraag
Een man van in de veertig en
grijs haar aan de slapen. Iemand,
en positie in de maatschappij be
de, waar velen tegenop keken. Een
van wie je zeker zo'n opmerking
eerwacht zou hebben, omdat hij in
enkel opzicht de indruk wekte, zich
kleine jongen" te voelen. Maar toen
n ogen ontmoette, werd het iets
s. Er lag een half verlegen, half
inde, maar vooral een om begrip
nde uitdrukking in.
itwoordde, dat iedere vrouw in-
ief de behoefte om te koesteren in
heeft en dat er bij iedere vrouw
likken voorkomen, waarin de lief-
t>r haar echtgenoot samensmelt met
leindig, moederlijke tederheid, die
n dierbaar kind toe zou dragen,
derdag biedt echter de gelegenheid
en stoffelijk cadeau uiting te ge
in onze waardering,
denk je maar," zei hij een tikje
Dedig. „Het moest zo zijn. Maar het
zo. De meeste vrouwen trouwen
ïlf een beschermd, verzorgd be
te krijgen, waarin zij al hun eigen
s nog af kunnen wentelen op de
1 zwaar belaste man, omdat hij de
ste" is. Zo heet dat in de praktijk
dwazen zijn er nog trots op ook.
:h hoeveel gemakkelijker zou de
ïe strijd om het bestaan vallen,
n vrouw dagelijks als een begrij-
kameraad, voor wie hij zich niet
groot hoeft te houden, naast hem
Zelfs al zou ze de finesses van
Iken niet begrijpen en zijn zorgen
kerkelijk kunnen verlichten, dan
>u het een vader in moeilijke tij-
(moemelijk helpen als hij wist, dat
die trouwe handen zijn, die hem
t>slaten en die liefdevolle armen,
i hij kan uitrusten, zonder dat er
in hem gevraagd of aan zijn hoofd
Kt wordt.
n die glimlach van een vrouw,
vertelt, dat ze vertrouwen in je
zodat je zelfvertrouwen, als dit
locht wankelen, versterkt wordt!
hte hand, die even over je haar
terwijl de innigheid van de lach
ogen je bemoedigt. Dat neemt
t en je twijfel weg. Dat maakt je
ad sterk."
jij wel, hoe vaak een man zich
peloze, kleine jongen voelt, ook
Ij in het dagelijks leven nog zo'n
i hoe nodig hij het heeft, zich een
jongen te kunnen voelen? Ergens,
liemand hem bespiedt. Weet jij,
na een afmattende dag, waarin
E groot moest houden, hunkert
èt tere woord, het verlossende ge
il de echte mengeling van humor
prheid, die alleen een alles be
de vrouw hem kan geven?
ij, hoe een vader langzaam ten
$aat, als die kleine jongen in hem
ipnd, gewelddadig onderdrukt
K>rden? En hoe een huwelijk ten
£an gaan in de verkillende sfeer
êhterheid, waaraan iedere frisheid
jtaniteit ontbreken, omdat hij al-
iar beschouwd wordt als het we-
geld verdient en de materiële
van het gezin in tact moet
jeet je ook, hoe een man opleeft,
§heid en moedeloosheid van hem
om nieuwe kracht en energie
elkaar. We komen er samen wel door
heen." Helaas, hoe weinig vrouwen be
zitten deze machtige, prachtige, over
alles heenreikende en nooit verwijtende
liefde, waarvan het goddelijk moeder-
instinct de kern is?
Ik zeg je, gelukkig is de vader, die zich
op zo'n vrouw kan verlaten in de ogen
blikken, dat hij zich een kleine jongen
voelt. Zélfs al is ze druk bezig en zou
het vlees kunnen aanbranden of de
melk kunnen overkoken. Jammer genoeg
vinden de meeste vrouwen het vlees of
de melk en nog zoveel andere dingen
belangrijker dan haar echtgenoot. Daar
door herkennen zij de ogenblikken niet,
waarin hij haar werkelijk nodig heeft."
De raad onzer gemeente komt in open
bare zitting bijeen op woensdag 21 ju
ni, 's avonds te 19.30 uur, ter behande
ling van de navolgende agenda:
1. Notulen van de vergaderingen van
15 maart 1967 en 19 april 1967.
2. Ingekomen stukken.
a. Besluit van Gedeputeerde Staten te
Utrecht d.d. 24 mei 1967, waarbij het
uitbreidingsplan Industrieterrein gedeel
telijk is goedgekeurd, met voorstel dit
besluit voor kennisgeving aan te ne
men.
b. Schrijven d.d. 16 mei 1967 van N.V.
Kat Emaillefabrieken inzake het voor
nemen om een onderzoek in te stellen
nabij enige bedrijven aan de De Beau-
fortlaan, met voorstel dit schrijven om
advies in handen te stellen van burge
meester en wethouders.
c. Rapport van het Centraal Bureau
voor Verificatie en Financiële Adviezen
der '"ereniging van Nederlandse Ge
meenten betreffende kasopname en con
trole administratie van de woningbouw
vereniging „Goed Wonen" over het 2e
halfjaar 1966, met voorstel dit rapport
voor kennisgeving aan te nemen.
3. Voorstel tot het beschikbaar stellen
van een krediet voor de aanschaf van
leer- en hulpmiddelen t.b.v. de open
bare kleuterschool te Soest-Centrum.
4. Voorste ltot het verlenen van mede
werking als bedoeld in artikel 50 der
Kleuteronderwijswet aan:
a. het bestuur van de Vereniging „Een
Christelijke Kleuterschool" voor het aan
schaffen van een aardgas-verwarmings
installatie in de „Prinses Marijke" kleu
terschool te Soesterberg;
b. de O.L. Vrouwe Stichting voor de
beschikbaarstelling en inrichting van
een noodlokaal t.b.v. de Maria-kleuter-
school te Soestdijk.
5. Voorstel tot onbewoonbaarverkla
ring van de woning Plasweg 16a.
6. Voorstel tot verkoop van grond, ge
legen:
a. nabij de Belvédèreweg aan de N.V.
„NEO" te Soest;
b. in het plan Soesterveen I aan de
Eurowoningen N.V. c.q. Park-Fonds
Trust N.V.
7. Voorstel tot het weigeren van de
ontheffing als bedoeld in artikel 1 van
de „Zoneverordening Hinderwet" voor
het wijzigen van een inrichting tot op
slag van butagasflassen in een inrich
ting tot herstel van motorvoertuigen
aan de Amersfoortsestraat 5.
8. Voorstel tot het verlenen van mede
van een krediet voor de bouw van
gymnastieklokaal bij de openbare sch
voor g.l.o. te Soest-Zuid.
23. Voorstel tot het beschikbaarstelj
van een krediet voor het aanbrenl
van enige voorzieningen met betr]
king tot het sportveld van de v.v. Sa
terberg.
24. Voorstel tot het wijzigen van
gemeentebegroting voor het dienstji
1967.
ZONEVERORDENING HINDERWET.
Keiler Nederland N.V., Postweg 38'
te Soesterberg verzoekt ontheffing
artikel 1 van de „Zoneverordening H
derwet" voor het oprichten van 4
super benzine-installatie, opslagtank rj
een inhoud van 6000 liter.
B. en W. hebben tegen deze installaj
die geheel zal dienen voor 'n gevestj
bedrijf geen bezwaar.
VERBETERINGEN SPORTVELD
v.v SOESTERBERG
De huidige kleedaccommodatie en
afrastering op het terrein van de vol
balvereniging „Soesterberg" nabij
Kampweg zijn onvoldoende te noem
Het heeft in de bedoeling gelegen j
sportterrein voor woningbouw te
stemmen, doch naar het zich laat aa
zien zal de daadwerkelijke uitvoer
van deze plannen nog wel een aan|
jaren op zich laten wachten. Daar<
kunnen B. en W. accoord gaan met I
plaatsen van een demontabel kleedfc
bouw en het verbeteren van de afr;
tering. Hiermede is een bedrag V
24.850 gemoeid.
BOUW GYMNASTIEKLOKAAL
BIJ DE o.l. SCHOOL SOEST-ZUID.
Het tekort aan gymnastieklokalen vc
de gemeente Soest is te stellen op 9 i
len.
In Soest-Zuid drukt dit tekort ext
zwaar, daar in deze wijk niet één gyr
nastieklokaal aanwezig is.
B. en W. stellen voor een zaal te bo
wen met een oppervlakte van 200 r
en een hoogte van 5,5 meter. De kost
worden geraamd op ƒ300.000,
B. en W. stellen voor een krediet
dit bedrag beschikbaar te stellen.
SPELMATERIAAL OPENBARE
KLEUTERSCHOOL SOESTERBERG
De waarnemend hoofdleidster van
openbare kleuterschool „De kleuterw
reld" verzoekt een extra krediet vo
het aanschaffen van tuinmateriaal.
De kosten worden geraamd op pl.;
200,—.
OVEREENKOMST MET HET RIJK.
Het bureau B.A.B.O.V. van de K
ninklijke Landmacht heeft aan de g
meente Soest verzocht voor het loz
van afvalwater van het Walaardt-S
crékamp en het kamp Nieuw-Amst*
dam te mogen aansluiten op de rio!
ring van de gemeente Soest.
De gemeente Soest heeft hiertegen g$
beswaar. De B.A.B.O.V. zal een bedi
van 1.000,per jaar betalen voor
bruikmaking van grond der gemeel
Soest voor het leggen van de leidj
Na de kranslegging defileerden de deel
nemers aan de Bodsdag langs het monu
ment van de gevallenen.
in de Sinai met succes voor het voort
bestaan van hun volk opereerde, heeft
een jarenlange conditietraining gehad
bij hard werk in open lucht, zeker niet
in de sfeer van marihuana-holen of
Lieverdjes-happening". De Stichting
„Orde en Vrijheid" zal voorlopig af
zien van verdere aktiviteren voor de
stichting van een nationaal koningin
Wilhelmina-monument in Den Haag.
Dominee Graafstal zei van mening te
zijn, dat de oprichting van een Oranje
monument, één van de f .ste program
mapunten van de vorig jaar opgerichte
Stichting niet meer urgent is, aange
zien andere instanties momenteel een
zelfde doel nastreven en tevens omdat
bovendien de rust rondom het Oranje
huis is weergekeerd.
De heer Graafstal vroeg zich ai of de
nationale taak van „Orde en Vrijheid"
niet op het vlak moet liggen van de
relatie volk-politie. Hier mankeert vol
gens hem nog alles aan en hij over
woog dan ook de mogelijkheid, dat de
Stichting, evenals vroeger „Steun Wet
tig Gezag", contactavonden tussen pu
bliek en politie gaat organiseren. Men
sen, die daadwerkelijk het gezag willen
steunen, kunnen zich nog altijd bij de
reserve-politie opgeven. In knokploe
gen ziet „Orde en Vrijheid" bepaald
geen heil, omdat „wij als (neo-)nazis-
tische activiteiten staatsgevaarlijk ach
ten".
Na dit wijdingswoord volgde de jaar
vergadering, het huishoudelijk gedeelte.
Er werden jaarverslagen uitgebracht, er
werd een bestuursverkiezing gehouden,
er volgden mededelingen en tenslotte
de rondvraag. Tijdens het huishoudelijk
gedeelte van de jaarvergadering was er
voor de dames gelegenheid een excur
sie te maken naar de Coca-Cola fabriek,
's Middags volgde de Bondsrede door
mr. E. Bos, Officier van Justitie in op
leiding aan de rechtbank in Amsterdam.
Hij sprak over het thema „Oranje Nu".
Voor de gistingen in het volk stelde hij
het existentialisme, dat vooral veel aan
hangers onder de jongeren vindt, in
hoofdzaak verantwoordelijk. „Democra
ten die afwillen van benoemde burge
meester en een benoemde minister-pre
sident zijn in wezen valse democraten.
Het is een overspannen gedachte om
de democratie zover te voeren, dat al
les met stemmingen moet worden be
slist", zei mr. Bos. „De kritiek op het
vorstenhuis is niet zozeer het gevolg
van de bezwaren tegen de regerende
vorstin als wel van het feit, dat het
Oranjehuis als centrum van gezag niet
wordt geduld", zo meende de heer Bos
in zijn Bondsrede.
Na de Bondsrede volgde de lunch en
om twee uur 's middags een ontvangst
door het gemeentebestuur in het res
taurant van het Soester Natuurbad,
waar ook de burgemeester, mr. S. P.
baron Bentinck, aanwezig was. Daarna
volgde de kranslegging bij het monu
ment voor gevallenen, gevolgd door een
ronduit langs het Koninklijk Paleis en
het kasteel Drakensteyn.
Daar bood de heer C. Visser een door
hem in één week tijds vervaardigd
hobbelpaard voor prins Willem-Alex-
ander aan. De heer Willemse van de
Veiligheidsdienst van het Koninklijk
Paleis nam het geschenk in ontvangst.
De Bondsdag in Soest werd besloten
met een warme maaltijd in het restau
rant van het Soester Natuurbad.
De voordrachtskunstenaar Anne Hol-
trop uit Soest verzorgde ter afwisseling
declamaties. Daarna volgde sluiting van
de jaarlijkse bijeenkomst van de Bond
van Christelijke Oranjeverenigingen in
Nederland.
In de KameW. w°rden meer dan eens
vragen gestellP' ^ie heter niet gesteld
kunnen worde®- omdat eigenlijk van te
voren al bekeim^is wat het antwoord
daarop zal zijn.*"et is dan ook niet he
lemaal ten onreefchte, dat de kiezer soms
de indruk krijgtX^at sommige vragen
alleen maar bedoX'd zijn om de aan
dacht op een bepaalde partij te laten
vallen.
Vragen over explosief evenwel zijn ge
rechtvaardigd. In Utrèfht zijn maandag
middag twee doden gevallen en bijna
150 gewonden bij eerr ^Etploffing van
een munitieschip. Dat is een droeve ba
lans van een ongeluk, dat overigens
nog goed is afgelopen. In die zin datv.
dat het op z'n minst een wonder mag
heten, dat er niet meer slachtoffers zijn
gevallen. Het feit, dat het schip vroeg
tijdig door de aan boord zijnde militai
ren verlaten kon worden, was daar de
bet aan.
Intussen is er (uiteraard) een onderzoek
commissie in het leven geroepen om te
trachten na te gaan wat de oorzaak van
de explosie is geweest, die tot in een
omtrek van 750 meter grote schade heeft
aangericht. De bedrijfs- en gebouwen-
schade loopt in de miljoenen guldens.
Het zal voor de onderzoekcommissie
overigens niet gemakkelijk zijn de oor
zaak van de explosie te achterhalen,
want van het schip is niet veel meer
over en van de munitie vanzelfsprekend
evenmin.
Het is in Utrecht dus nog betrekkelijk
goed afgelopen bij het laden van het
schip met partijen kruit, die regelmatig
worden onderzocht omdat ze in de loop
van de tijd in kwaliteit achteruit gaan
en tot zelfontbranding kunnen komen.
Dat is o.a. gebeurd bij de ontploffing
in het kruitmagazijn van de fabriek in
Muiden. In het Utrechtse schip ging het
overigens niet om kruit, maar om pro
jectielen, om oude munitie, waarvan de
ontsteking in kwaliteit was achteruit
gegaan.
Over de affaire in Muiden zijn vragen
gesteld, maar ze hebben niets uitge
haald, want de kruitfabriek staat er nog
steeds en het ziet er niet naar uit, dat
hij spoedig verdwijnen zal, ondanks dat
hij in een dichtbebouwde buurt staat. De
Kernhaven in Utrecht, waar de ontplof
fing plaatsvond, ligt eveneens in een
dichtbebouwde buurt. Het zou dan ook
aanbeveling verdienen het laden van de
kruiiscnepen te'" verplaatsen naar een
omgeving, waar een eventuele ontplof
fing minder gevaar zou aanrichten.
Maar ook daar zal wel niets van komen.
Waarom in Muiden niet en in Utrecht
wel?
Toch moet er iets gebeuren. Al twee
keer is er iets gebeurd, dat Den Haag
kennelijk niet voor mogelijk had gehou
den. Een kruitfabriek in een dichtbe
bouwd dorp, een munitieschip in het
water van het industrieterrein.
Het is eigenlijk te gek en te ongeloof
waardig om waar te zijn. Maar in Den
Haag maakt men zich niet druk. Daar
ontploft hoogstens een theelichtje.
Het fiere Israël, liggend als een oase in
de Arabische wereld, is door Nasser
aangevallen. De man die de staat Israël
in feite nooit heeft erkend, meende het
ogenblik gekomen om het nieuwe joodse
vaderland van de aardbodem te doen
verdwijnen. Doch zijn droom bleek een
boze droom te zijnHet door en door
getrainde Israëlische leger, dat beschikt
over uiterst modern materiaal, deed de
wereld de ogen uitwrijven. Het trok als
kleine macht te velde enmet succes.
Het is alleszins begrijpelijk dat het de
sympathie verwierf van vele landen,
niet in het minst van Nederland. Had
den ook wij niet meer dan eens tegen
een overmacht moeten vechten? Het
Rode Kruis kwam in actie, collectes
werden georganiseerd, vrijwilligers
meldden zich aanZij wilden de ge-
mobiliseerden gaan vervangen.
Men begreep dat in een land waar de
mannen (en vrouwen) onder de wape
nen zijn, het economisch leven snel
wordt ontwricht. Men wilde helpen deze
ontwrichting te voorkomen.
Onze grondwet bepaalt dat men het Ne
derlandschap onder meer kan verliezen
door zonder 's konings verlof in vreemde
krijgs- of staatsdienst te treden. Dit deed
de vraag rijzen of de naar Israël ver
trekkende vrijwilligers hun Nederland-
schap wel zouden behouden.
Dit is inderdaad het geval. Immers, men
begeeft zich niet in vreemde krijgs- of
staatsdienst, doch men legt zich toe op
het verlenen van humanitaire- en so
ciaal-economische hulp. Men vertrekt
niet naar Israël om deel te gaan uitma
ken van de Israëlische staats- of krijgs
dienst. Evenmin als het Rode Kruis dat
doet. Met andere woorden men neemt
niet deel aan de gevechtsacties en treedt
niet in Israëlische staatsdienst. Wat dit
betreft, kunnen we gerust zijn.
De naar Israël getogen en thans nog
vertrekkende Nederlanders behouden
mits zij zich niet laten inlijven bij het
leger, respectievelijk in de staatsdienst
een functie gaan vervullen zonder
enige twijfel hun Nederlanderschap.
Niet verheeld mag echter worden, dat
dienstneming bij staatsbedrijven in deze
een vraagteken opwerpt, dat praktisch
altijd weer vlekkeloos verdwijnt.
Het is ons bekend dat o.m. in 1944 de
gememoreerde grondwettelijke bepaling
opzij werd geschoven voor hen. die in
krijgs- of staatsdienst van een bondge
noot waren getreden. Doch die situatie is
niet te vergelijken met de huidige. Toen
waren wij partij aan de zijde der geal
lieerden, thans bewaren wij tot elke
prijs de status van neutraliteit.
Er zijn lieden, die zeggen: „Laat men
maar gerust als vrijwilliger naar Israël
gaan; de kwestie van het behoud van
het Nederlanderschap wordt wel gere
geld".
Deze uitlating getuigt van weinig be
grip. Immers, voor hen die vrijwillig
humanitaire en/of sociaal-economisch»
diensten gaan verrichten, is geen „re
geling" nodig. En stel dat een vrijwilli
ger eens een geweer heeft gepakt om
zich te verdedigen, zal hij dat de rege
ring dan vertellen? Natuurlijk niet!
Het zou de neutrale houding van Ne
derland alleen maar in gevaar kunnen
brengen, iets waartegen men tegen elke
prijs de wacht dient te betrekken.