BH SIMON DE WIT BENT U BETER AF
1
Augurken
ORANGE
Appelsap
fl"§5
SIMON
DE WIT
Simon Vestdijk
8KNAK
WORSTJES
Vissticks
HKILO
m
VERHUISKOSTEN
EN DE FISCUS
NIEUW CHINEES
RAADSEL
Telefoonnummer
ziekenauto 5980
Noorderweg 23
voor
HALVE KILO
UIER-
POT
29
MET RAAD EN D AAD
Eenzame betrokkenheid bij alles en iedereen
Subjectief schrijver
GEHAKT
originele
import
wijnen
in pot
0 blikjes 100 gram
LEVERPASTEI QQ
VARKENSLEVER
f I a g1,0^ P88
KAPUCIJNERS Re
APPELMOES ce
3/4-literpot U
NATUUR^* 295
ZEMEN 36cm^sl0
37 x 39 cm395
LIM0NADE-
SIROOPSi!kesl09
BESCHUIT
DINSDAG 26 SEPTEMBER 196T
Simon Vestdijk is stellig de veelzydigste en de meest produktieve Nederlandse
schrijver, maar wie een oordeel over het werk van Vestdijk poogt te geven, voelt
zich al by voorbaat voor een vry onmogelijke opgave geplaatst. Want de romans
van de auteur vertonen zovele gezichtspunten, dat het ondoeniyk is ze alle in
kort bestek tot hun recht te doen komen.
Het werk van Vestdyk leent zich niet voor onweerlegbare uitspraken. De Doornse
duivelskunstenaar is zelf een voorzichtig man, voorzichtig vooral in zyn formule
ringen, zodat hy niet met een of andere literaire stroming kan worden ge
ïdentificeerd. En juist omdat hy zichzelf nooit in positieve volzinnen heeft vast
gelegd, is het niet doeniyk tot een beslissende karakterisering van zyn indruk
wekkend oeuvre te komen.
De lezer, die zich verdiept in de romans
van Simon Vestdijk, zal zich menigmaal
afvragen: wat wil deze magische vertel
ler, deze demonische gids door de dool
hoven der menselijke ziel en welk een
man is hij zelf?
De samenhang tussen deze twee vragen
is duidelijk. Wat deze kunstenaar be
oogt, kan riiet volkomen begrepen wor
den zonder een antwoord op de vraag:
wie is hij? Ondanks zijn uitgebreide lijst
van manuscripten is er geen bepaalde
uiting van Vestdijk bekend, die een on
middellijk inzicht in zijn wezen geeft. In
alles wat hemzelf en zijn intiemste le
ven betreft legde deze kunstenaar steeds
een zodanige stilzwijgendheid aan de
dag, dat het alle nieuwsgierigen op een
afstand hield.
Wij hebben zijn romans, zijn gedichten,
zijn essay's, die ons een wijde blik geven
op zovele terreinen van Vestdijk's per
soonlijke belangstelling, maar we krij
gen door deze verzameling geen directe
verbinding met de mystieke vlam, die
deze grauwe, onaanzienlijke man met het
vale, onbewogen gelaat heeft gelouterd
tot zulk een wonderbaarlijk kunstenaar.
Al deze werken geven ons de man als in
omtrek getekend, maar van die omtrek
uit moet men tastend de weg zoeken
naar de diep verborgen, geladen ruimte,
waaruit zijn zware, gistende taak zich
een weg baande.
Zyn onbewogenheid
Men noemt hem dikwijls een onbewo
gen kunstenaar. Zijn klinische benade
ring getuigt van durf en eruditie, maar
men twijfelde er vaak aan of hij alles
wat hij beschrijft ook zelf doorleefd
heeft en aan eigen wezen ervaren heeft.
Men vindt hem te onbewogen, te cere
braal. Doch hiermee doet men deze
auteur o.i. tekort. Vestdijk het blijkt
o.m. uit zijn Anton Wachteris romans,
waarin hij zijn eigen jeugdervaringen
beschrijft is een zeer subjectief schrij
ver, die wel degelijk schept en produ
ceert uit de diepte van eigen belevenis.
Maar tezelfdertijd weet hij over zijn
subjectieve ervaringen zó objectief te
welke stichting u desgevraagd wel van
advies kan dienen, of de Nederlandse
Centrale Vereniging ter bevordering
van de Revalidatie, Stadhouderslaan
142, 's-Gravenhage.
JAARBOEKJES. - Worden er jaarboek
jes uitgegeven van de Lutherse en de
Ned Herv. Kerken in Nederland en zo
ja, wie zijn de uitgevers hiervan?
Antwoord: Het adres van de uitgever
van het „Dagboek", dat gegevens ver
strekt gelijk aan die van andere kerke
lijke jaarboekjes, is voor de Ev. Luther
se Kerk: uitgeverij Vonk, Krullelaan
1, Zeist, telefoon 03404-12053. De Neder
landse Hervormde Kerk geeft zelf geen
jaarboekjes uit, maar verwijst voor ge
gevens naar „Van Alphen's Nieuw Ker
kelijk Hankboek", uitgave drukkerij
Koch en Knuttel, Turfmarkt 106, Gou
da, telefoon 01820-7433. Aanschaf van
het laatstgenoemde boek zal dan wel
dat van het eerste overbodig maken.
BORG. - Een pachter heeft een borg
om op tijd te betalen. Als de pachter
nu in gebreke blijft, moet de borg dan
de pacht gaan betalen?
Antwoord: De borg staat ten opzichte
van de verpachter in voor de schuld
van de pachter. Blijft de pachter in
gebreke met betalen, dan zal de borg,
overeenkomstig de borgtochtovereen
komst, aan de verpachter op diens eis
moeten betalen.
De borg kan ,om hetgeen hij terzake
van de borgtocht aan de verpachter
heeft betaald verhaal zoeken bij de
pachter. De Pachtrechter kan op grond
van wanprestatie van de pachter, ont
binding der pachtovereenkomst uitspre
ken. De borg geeft, tenzij anders is over
eengekomen, geen voorkeursrecht op de
pacht.
schrijven, dat het de schijn wekt alsof
hij het in het geheel niet over zichzelf
heeft.
Er zijn mensen, die zo over zichzelf kun
nen spreken, dat zij eerder raadselach
tiger dan duidelijker voor ons worden.
Meestal zijn zij introvert van aard en
is er een disharmonie tussen hun uiter
lijke verschijning en optreden enerzijds,
en hun bijzondere gevoeligheid ander
zijds. Deze auteur is zo'n mens. Wie
hem eenmaal heeft ontmoet, neemt de
indruk mee van een man, die in zichzelf
is gekeerd, die in gezelschap moeilijk
„los" komt en zich nooit geheel bloot
geeft. En dit alles weerspiegelt zich in
zijn oeuvre. Daarin leert men hem ken
nen als een man, die eenzaam betrokken
is bij alles en iedereen en zo geneigd
is tot verkennen en nuanceren dat hij
moeilijk tot een standpunt komt.
Zyn raadselachtigheid
Vestdijk's romanpersonen hebben veelal
ook iets raadselachtigs. Hij schildert ons
mensen, die meestal onwetend of half
bewust, deel hebben aan eikaars bestaan,
een zowel negatieve als positieve ver
bondenheid. En in dit web van contacten
en verhoudingen treden dan plots ver
borgen knooppunten aan het licht, zon
der dat de mensen elkaar overigens ooit
geheel bereiken, zelfs in de liefde niet.
De schrijver die in Harlingen werd ge
boren en medicijnen studeerde in Am
sterdam, debuteerde in 1932 als dichter
met de bundel Verzen, een jaar later
gevolgd door de bundel Berijmd Palet.
In deze gedichten vinden we reeds alle
elementen, die karakteristiek zijn voor
zijn schrijversschap. Onze meest objec
tief denkende subjectieve auteur ver
tolkt in deze verzen zijn innerlijke ont
roeringen op zo'n wijze, dat het schijnt
alsof hij er persoonlijk niet bij betrok
ken is.
In 1934 verschijnt Ina Damman, zijn
eerste roman, de sleutel tot zijn gehele
oeuvre. Ina Damman is het verhaal van
een jeugdliefde en de eerste van de An
ton Wacher-romans, waarin Vestdijk zijn
jeugdleven heeft verbeeld. Zijn biograaf
Nel Gregoor heeft de achtergronden van
deze romancyclus later opgegraven en
ontdekt dat de werkelijkheid van Vest
dijk's persoonlijk leven zeer dicht bij
deze boeken betrokken is geweest.
Zyn bewogenheid
Ook als essayist liet Vestdijk reeds voor
de oorlog van zich spreken. Met name
zijn studies over Kaf ka. Poe en Rilke
getuigen van een grote belezenheid en
~een~ doorvoelde 15eWo~gëhheidr* Andere
psychologische romans van Vestdijk zijn
o.m. Meneer Visser's Hellevaart, De dok
ter en het lichte meisje, Elsa Böhler, De
koperen tuin, Schandalen. Vermeldens
waard is vooral ook zijn Slingelandt-se-
rie, waarvan in 't bijzonder „Het glin
sterende pantser" een sterke indruk heeft
achtergelaten. Een zeer eigenaardig werk
is „De kelner en de levenden", waarbij
Vestdijk kennelijk door schrijvers als
Kafka en Joyce werd geïnspireerd. De
essentie van de inhoud van deze romans
wordt steeds bepaald door het thema
van de onvolwassen mens in zijn strijd
met de verloren wereldorde.
Ook als novellenschrijver publiceerde
Vestdfijk enkele belangrijke werken, o.a.
De bruine vriend en Fantasia.
Zyn kennis
Maarhij schreef niet alleen psycholo
gische, doch eveneens historische romans.
Overigens moet men die categorieën niet
te zeer van elkaar scheiden. Ook in zijn
historische romans heeft Vestdijk nl. een
ruim gebruik gemaakt van psychologi
sche interpretatiemogelijkheden, waar
door in dit genre zijn benadering vaak
verrassend aandoet. Voorbeelden hiervan
zijn Het vijfde zegel (over El Greco) en
De nadagen van Pilatus. Zeer geliefd is
zijn roman De vuuraanbidders (over de
dertigjarige oorlog), waarin Vestdijk een
veel lichtere schrijftrant heeft gehan
teerd.
Ondanks zijn enorme literaire produktie
zag deze auteur nog kans op geheel an
dere terreinen aktief te zijn. Zo publi
ceerde hij in 1949 zijn veel gekritiseerde
„Astrologie en Wetenschap".
Hoe verschillend men ook over zijn kun
stenaarsschap oordeelt, hij is ontegenzeg
gelijk een van onze weinige schrijvers,
die zich op Europees peil beweegt. Het
is daarom niet verwonderlijk dat zijn
naam dikwijls genoemd wordt in ver
band met de Nobelprijs voor letterkunde
die hij helaas tot op dit ogenblik nog
nooit heeft mogen ontvangen.
Verhuiskosten zijn in beginsel geen kos
ten die ter verwerving van het inkomen
of in het kader van een bedrijfsuitoefe
ning worden gemaakt. Zij zijn in begin
sel dus niet aftrekbaar voor de inkom
stenbelasting, doch maken deel uit van
de kosten van het wonen (van het
voorzien in een persoonlijke behoefte)
en dus van de uitgaven die, in de ge-
dachtengang van de wetgever, behoren
tot de besteding van het inkomen na
dat daarover belasting is betaald.
Niettemin erkent de Hoge Raad in zijn
rechtspraak enkele gevallen waarin de
verhuiskosten aftrekbaar zijn. Dat zijn
de gevallen waarin iemand binnen het
kader van zijn dienstbetrekking wordt
verplaatst en dus moet verhuizen, en
ook wanneer iemand een dienstbetrek
king beëindigt om bij een andere werk
gever een soortverwante nieuwe dienst
betrekking aan te gaan. In de derde
plaats is er nog het geval, dat iemand
bij de beëindiging van zijn dienstbe
trekking moet verhuizen om een dienst
woning vrij te maken. Dan vloeien de
uitgaven direct voort uit een verplich
ting die deel uitmaakt van de dienst
verhouding.
In het tweede geval, het geval dat een
soortverwante nieuwe dienstbetrekking
werd aanvaard ziet de Hoge Raad ken
nelijk een soort voorzetting van een
eenmaal bestaande bron, al is dat dan
bij een nieuwe werkgever. Overigens is
de Hoge Raad nogal streng; buiten het
gebied der dienstbetrekkingen, dus b.v.
bij de verplaatsing van een bedrijf, zijn
de verhuiskosten nimmer als aftrek
baar geaccepteerd.
Wanneer wel?
De minister heeft er in een resolutie
nog een schepje opgedaan, door in het
algemeen te bepalen dat de verhuis
kosten, die moeten worden gemaakt bij
het aanvaarden van een nieuwe dienst
betrekking, aftrekbaar zijn, en wel on
afhankelijk van de vraag of men voor
dien reeds In dienstbetrekking was.
In combinatie met de rechtspraak van
de Hoge Raad betekent dat dus bijv.
dat een arts die zijn zelfstandig beroep
opgeeft om in dienstbetrekking te gaan,
de daaruit voortvloeiende verhuiskos
ten mag aftrekken, doch dat geen af
trek mogelijk is in het omgekeerde ge
val, dat hij een dienstbetrekking op
geeft om zelfstandig een beroep aan te
vangen.
Het loopt niet geheel rond, doch de
Hoge Raad heeft bij niet-loontrekken-
den de verhuiskosten nog niet anders
willen zien dan als persoonlijke, niet-
aftrekbare, uitgaven.
Welke verhuiskosten?
Niet alleen de kosten voor het over
brengen van de verhuisboedel en het
reisgeld van de gezinsleden behoren tot
de verhuiskosten, ook de uitgaven voor
ophanging van gordijnen en lampen,
pasklaar maken van vloerbedekking en
gordijnen uit de oude woning, en, in
beperkte mate, z.g. opknapkosten kun
nen daartoe gerekend worden.
De kosten voor het opknappen van een
woning zijn natuurlijk zeer rekbaar.
Daartoe behoren niet de kosten die ge
lijk zijn te stellen aan het normaal pe
riodiek onderhoud, maar meer kleinere
kosten die direct uit het betrekken van
een andere woning voortvloeien. Van
zelfsprekend lopen deze kostensoorten
Kc-iüKANüfLAAN 18 - TEL. 02155-4785
in elkaar over; en de grens zal dan
ook ergens naar redelijkheid moeten
worden getrokken.
Uitgaven waartegenover waarde verte
genwoordigende zaken zijn verkregen,
kunnen niet tot de aftrekbare kosten
worden gerekend. Dit zijn b.v. wasta
fels, lampen, meubilair, overgenomen
stoffering e.d. Wel kan men stellen, dat
men door de verhuizing oude stoffe
ring e.d. heeft verloren welke anders
nog brukibaar zou zijn geweest. Ook dit
is dan een aftrekbaar verlies, daar het
voortvloeit uit een verhuizing ter ver
werving van het inkomen. Gemakshal
ve wordt dit verlies wel eens gesteld op
een percentage van de uitgaven voor
nieuwe stoffering e.d., doch dat zou
ten onrechte de indruk kunnen vestigen,
dat nieuwgekochte goederen, ook maar
ten dele, aftrekbaar zijn.
Verkoop.
Verkoopkosten van de verlaten woning
en aankoopkosten van een nieuwe wo
ning zijn niet aftrekbaar. Zij komen in
mindering op de opbrengst resp. beho
ren tot de verkrijgingsprijs van de pan
den. Zij liggen niet in de exploitatie
sfeer der woningen doch in de ver
mogenssfeer en staan daarom, evenals
winsten en verliezen bij aan- of ver
koop, buiten het inkomen. Worden
aankoopkosten van een woning door de
werkgever geheel of gedeeltelijk ver
goed, dan behoort zo'n vergoeding tot
het belastbaar loon.
Moet men in de nieuwe woonplaats een
hogere huur verwonen dan men in de
oude betaalde, dan is dat meerdere niet
aftrekbaar. Er staat in de eerste plaats
het (mogelijk niet eens grotere) woon
genot tegenover en het verband met
verwerven van inkomen is dan ook te
indirect geworden.
Hoe aftrekbaar?
Voor loonbelasting en inkomstenbelas
ting geldt, anders dan vóór 1965( dat de
verhuiskosten mede onder de z.g. 5 "Zo-
aftrek vallen die reeds in het tarief is
verwerkt voor de loonbelasting.
Voor de loonbelasting heeft het dus al
leen zin aan de belastinginspecteur een
beschikking voor verhoogde aftrek te
vragen als de totale kosten ter ver
werving van het inkomen de 5°/o (doch
maximaal ƒ600,te boven gaan.
Voor de inkomsten belasting moet de
aftrek van de overige verwervings
kosten op het aangifteblijet plaats vin
den, óók al is voor de loonbelasting
misschien al aftrek gekregen. Die aftrek
zou bij de verrekening van de (lagere)
loonbelasting anders weer automatisch
worden opgeheven.
De moraal is dat men er (als loon
trekkende tenminste) wijs aan doet bij
alle rompslomp van een verhuizing uit
voerig aantekening van te houden wat
er, ook aan kleine, uitgaven wordt ge
daan. Juist de vele kleinere uitgaafjes
kan men zich later niet meer herinne
ren. Bewaar de bonnetjes! Voordelige
verhuizing!
Niemand begrijpt wat de Chinese be
doeling is met de hernieuwde schiet
partijen aan de noordgrens van India.
De schermutselingen bij de Nathoepas
bü Sikkim zijn van geringe omvang,
maar de Indiërs herinneren zich maar
al te goed hoe in 1962 ook kleine ge
vechten geleverd werden. Maar zodra
de Indiërs er een beetje fel op reageer
den, stroomden opeens grote Chinese
eenheden over de grens. En men heeft
dit keer kennelijk geen zin de Chinezen
nogmaals een dergelijk excuus te ge
ven voor een offensief. Vandaar het
ijverig pogen met wapenstilstandsover
eenkomsten een eind te maken aan de
beschietingen - tot dusver zonder over
tuigend succes.
De vorige invasie van de Chinezen was
al onverklaarbaar - op een gegeven
moment trokken de legers van Mao op
eens weer terug na diep India binnen
gedrongen te zijn. Ditmaal zouden de
Chinezen waarschijnlijk weer makke
lijk kunnen doorstoten naar Darjeeling,
waar onlangs ongeregeldheden zijn ge
weest met een aantal extreem-com
munistische groepen, een voorval dat
uiteraard door radio Peking met ge
jubel werd begroet. Maar het zou alle
maal weinig zin hebben. Tenzij men er
aan denkt dat Peking en Delhi nog al
tijd niet tot overeenstemming zijn ge
komen over de afbakening van de grens
tussen de 2 landen in dit berggebied. En
dan zouden de militaire speldeprikken
alleen maar ten doel kunnen hebben
India eraan te herinneren dat Peking
ongeduldig begint te worden.
Tenslotte is de laatste weken duidelijk
gebleken - in Kanton bijvoorbeeld -
dat Mao de hem trouwe troepen nodig
heeft voor allerlei binnenlandse trub-
belen. Dan is het onvoorstelbaar dat hij
behoefte zou hebben aan militaire ope
raties aan de grens. Tenzij natuurlijk
de regering een buitenlandse vijand no
dig heeft om de binnenlandse eenheid,
die nu ernstig geschonden blijkt, weer
te herstellen.
Speculaties bij de vleet, maar allemaal
erg vaag - alsof Mao nog wat wil bij
dragen tot de geheimzinnigheid die toch
niet meer
dan 2 per klant
A zolang de
Tfc voorraad strekt
m
WH
mm
PRIMA
1/2-kiloblLk
pak a 14 stuks
400 gram
van 215 voor
119
samen w O
100 gram voorOÏJ
P ROSE D'ANJOD naar keuze l
SAMOS per fles!
coxs
KIP
1050 gram of zwaarder
Geldig t/m zaterdag 30 september
t DEZE WEEK
in bijna alle filialen
literblik U O
Deze aanbiedingen 2ifn geldAg tfm woensdag 4 oktober a.s.
vers van
de bakker Per r°l
H UURKWITANTIE. - Ik krijg altijd
een ongetekende huurkwitantie. Al vaak
heb ik hierover ge^cl^meerd, maar het
verandert niet. In déze" kwitaritie wel
rechtsgeWtg?- -
Antwoord: Bij betaling van welke
schuld ook hebt U recht op een deug
delijk betalingsbewijs en dat is een on
getekende kwitantie zeker niet. Zelfs
als hij getekend is en door een ander
geïncasseerd wordt, moet deze daar
voor een machtiging overleggen. Als
uw huiseigenaar dus niet wil tekenen,
dan weigert U betaling. Als U per gi
ro of bank uw huurbedrag overmaakt,
hebt U altijd een deugdelijk betalings
bewijs en bent U van de hele soesah af.
SPASTISCHE KINDEREN. - Weet U
enige adressen van inrichtingen voor
spastische kinderen?
Antwoord: Hier volgen enige adressen
van inrichtingen voor spastische kinde
ren (met school- en/of vakopleiding):
Adriaan-Stichting, Straatweg 226, Rot
terdam. Mytijl Stichting voor Utrecht
en omstreken, Buys-Ballotstraat 35,
Urecht. Stichting Sterke Helpende Han
den, internaat-technische school „Wer-
kenrode", Nijmeegse baan, Griesbeek.
Kinderrevalidatiecentrum „Leynden-
steyn" (Cornelia-stichting) Beetster-
zwaag (Fr.). Revalidatiecentrum voor
kinderen. De Johannesstichting, Heye-
noordseweg 5. Arnhem. Rijksstichting
Revalidatiecentrum „De Hoogstraat",
Leersum. Stichting Kinderrevalidatie
centrum „Charlotle-oord", Dongenseweg
59. Tilburg. Vereniging Goois Kinder
ziekenhuis, Oranje Nassaulaan, hoek
Museumlaan, Bussum. Vereniging voor
misvormden (Anna Kliniek), Meetzen-
straat 2, Leiden.
Gezien de veelheid van adressen voe
gen wij ter uwer oriëntatie hier nog
aan toe het adres van de Nederlandse
Stichting voor het Gebrekkige Kind,
van Meerveldstraat 9, Amsterdam-Z„
