JtuC Ac yuH AöC4* Ac
AMERSFORTIA N.V.
-UIT
FREDERIK FRANCOIS CHOPIN
moest scherpe kritiek verduren
DE RIJDENDE
WEGGEBRUIKER IS
AANSPRAKELIJK
De stilstaande niet
L.S.D. EN
VERDOVENDE
MIDDELEN
Telefoonnummer
ziekenauto 5980
Ncwderweg 23
Lichte toets
geheim van succes
In onze eollectie
BR!! MOYTLREJN
Fa. I&. F. V4*B«T
Openbare bibliotheek
Soest-Zuid
Amersfortia's lekker-vlug-toetjes: niet alleen om van te
watertanden, niet alleen om vlugger klaar te zijn, maar ook zó
hygiënisch, zó gemakkelijk, dat vla in andere verpakking bijna
ouderwets te noemen is.
Elke Amersfortia-verpakking is immers uitsluitend gemaakt voor
u persoonlijk, mevrouw... (hier uw naam invullen s.v.p.). Uw gezin
is de eerste en enige voor wie er vla wordt in- en uitgeschonken.
Dat is een smakelijke en schone gedachte. Dat is hygiëne ten top.
En daarbij: zo'n „tasje" via past in elke boodschappentas, in elke
koelkast. U hoeft er niet zwaar aan te tillen. Omvallen mag, het kan
niet breken. Het is hermetisch afgesloten, de inhoud blijft dus veel
langer goed. En bij het uitschenken houdt het „tasje" niets achter.
Daarom.welk toetje vandaag? Amersfortia's lekker-vlug-toetje:
chocolade of vanillevla en binnenkort hopjesvla... tas-t-toe!
DINSDAG 10 OKTOBER 1967
De wereld heeft vele grote componisten gekend, doch wy mogen, zonder anderen
te kort te doen. rustig beweren dat Frederic Franco!» Chopin een aparte positie
inneemt. Ongetwijfeld behoort hy tot de bekendste kunstenaars, maar wat ons
speciaal opvalt, is wel, dat zyn muziek door zovelen op grote prys wordt gesteld.
Beethoven. Schubert, Mozart en vele anderen zyn zeker zo bekend, doch men kan
niet altyd zeggen, dat hun muziek by de massa der muziekliefhebbers die waar
dering vindt, waarop zy recht heeft. De muziek van Chopin biykt de massa aan
te spreken en dit is wel een van de grote verdiensten van deze geniale componist.
Typisch is, dat het vooral z'On walsen zyn, die gewaardeerd worden, terwyi deze
niet tot zyn beste werken behoren, althans uit het oogpunt der deskundigen.
Waarin schuilt zijn geheim? Vermoede
lijk is het feit, dat hij als een der groot
ste componisten speciaal voor piano, zijn
werk licht heeft weten te houden, ter
wijl hij een typische stijl bezat, die men
overal uit herkent en die verrukt door
haar schone, melodische wendingen, die
de toehoorders bekoren. Deze wendingen
zijn dikwijls meesterstukjes, harmonisch
en in het gehoor liggend, zodat ze ook op
de minder ontwikkelde muziekliefhebber
een machtige indruk uitoefenen. Het is
moeilijk te zeggen, of deze veronderstel
ling juist is, doch zij ligt voor de hand.
Daarbij komt, dat zijn muziek dikwijls
doortrokken is van een zekere weekheid
en sentimentaliteit, die velen ontroert,
doch anderen tot scherpe kritiek heeft
gebracht.
Zyn leven
Frederic Francois Chopin werd op 22
februari 1810 te Zelazowa Wola bij War
schau geboren als zoon van een Franse
vader (uit Lotharingen) en een Poolse
moeder.
Reeds zeer vroeg bleek, dat de jongen
met uitzonderlijke gaven was gezegend,
want buiten zijn grote muzikaliteit toon
de hij ook een grote aanleg voor karika
tuur-tekenen en mimiek, terwijl later
bleek, dat hij over een zeer goede stijl
van schrijven beschikte, zodat hij wer
kelijk een groot genie genoemd mag
worden.
Een wonderkind
Zoals verschillende van zijn soortgeno
ten bleek hij een wonderkind. Zijn eer
ste muziekleraar, Joseph Elsner, direc
teur van de muziekschool in Warschau,
zag dit in en bij zijn lessen heeft hij
er steeds rekening mee gehouden, de
oorspronkelijkheid van de kleine meester
de vrije ontwikkeling te laten. Waar
schijnlijk is dat van zeer grote invloed
geweest. Chopin bezocht het lyceum en
toen hij afgestudeerd was, gaf hij zich
geheel aan de muziek, die zijn hart had.
Op negentienjarige leeftijd gaf de jon
geling twee concerten te Wenen, die een
groot succes werden.
De componist werd echter in politieke
verwikkelingen in zijn land betrokken
en daardoor was hij in 1830 genoodzaakt
Polen te ontvluchten. Hij kon niet ver
moeden, dat hij zijn geliefde vaderland
nooit meer zou weerzien.
Van zijn vlucht naar Frankrijk maakte
hij een kunstreis en gaf hier en daar
concerten. Tenslotte belandde hij in Pa
rijs, het hart van Frankrijk, dat zijn
tweede vaderland werd.
In Parijs verzamelde hij vele vrienden
om zich heen, waaronder groten van zijn
tijd, zoals Liszt, Berlioz, de dichter Hei-
ne en de grote romancier De Balzac.
Liszt en Sand
Als pianist en componist genoot Chopin
een grote vermaardheid, doch niet dan
nadat hij door zijn intieme vriend Liszt
in de Parijse salons was ingevoerd. Er
heeft trouwens een grote wisselwerking
tussen beide componisten plaats gehad,
hetgeen te bemerken is aan hun werken.
Inmiddels had Frederic Chopin een gro
te genegenheid opgevat voor de dichteres
George Sand, een vrouw die in de Fran
se hoofdstad veel opzien baarde, daar zij
gewoon was in mannenkleren rond te
lopen. George Sand was kapitaalkrachtig
en zij steunde Chopin zoveel als in haar
vermogen lag. De componist had al
steeds een zwakke gezondheid bezeten
en in Parijs openbaarde zich zijn ziekte
in volle hevigheid. Voor herstel trok hij
samen met George Sand naar Mallorca,
doch hun hoop bleek ijdel. Daarna ver
bleven zij enige tijd in haar villa te'
Nohant, alwaar zij de kunst-élite van
hun tijd om zich verzamelden.
Sand stelde haar beschermeling in staat
rustig en veel te werken, waardoor Cho
pin in staat was schitterende kunst te
scheppen, doch hij was niet gelukkig,
want zijn verhouding tot de dichteres
gaf hem niet de bevrediging, die hij er
van verwachtte.
Zyn laatste reis
In 1847 gingen hun wegen uiteen. Hier
na leek het alsof Chopin aan de bete
rende hand was en of hij zijn ziekte
zou overwinnen. Daarom durfde hij het
aan in 1848 een concertreis door Enge
land en Schotland te maken, doch dit
schijnt teveel van zijn zwakke krachten
gevergd te hebben, want teruggekomen,
stortte hij weer in om niet te genezen.
Op 17 oktober 1849 stierf hij te Parijs,
VAN WEEDESTRAAT 52
SOESTERBERGSESTRAAT 30
omringd door zijn treurende vrienden.
Hij had echter niet voor niets geleefd
en gewerkt, want hij liet de wereld een
rijke schat van werken r
Zijn beste werken zijn de études op. 10
en 25, alsook de prélude op. 28. Voorts
zijn mazurka's en polonaises, walsen en
nocturnes. Zijn „Berceuse" is een onge
ëvenaard meesterwerk van melodische
variatiekunst.
Men verwijt Chopin dikwijls, dat hij
zeer eenzijdig is geweest, daar hij
slechts muziek voor piano componeerde.
Tevens heeft men veel kritiek op zijn
pianoconcerten en sonaten, die dikwijls
in de ontwikkeling zwak zijn. Eerlijk
gezegd bestaat er veel kritiek op het
werk van de grote Chopin en zeker niet
geheel ten onrechte. Hier staat echter
tegenover, dat zijn werk, ongeacht de
mogelijke fouten en tekortkomingen, aan
zovelen een intens muziekgenot schenkt,
dat dit veel zo niet alles, herstelt. Cho
pin is in de muziek een begrip gewor
den en zijn vele werken zullen altijd
de mensen weer in het hart grijpen, dat
is zijn grootste verdienste.
De steeds verdergaande intensivering
van het verkeer en het feit dat de be
drijven er hoe langer hoe meer toe
(moeten) overgaan, gemotoriseerde voer
tuigen ter beschikking van hun ambu
lant personeel te stellen, maken het
verantwoord een afzonderlijk artikel te
wijden aan de wettelijke aansprakelijk
heid van de gemotoriseerde weggebrui
kers, waaronder te verstaan automo
bilisten, motorrijders èn bromfietsers.
De wettelijke aansprakelijkheid is pri
mair gebaseerd op de artikelen 1401
t.e.m. 1403 en 1406 en 1407 van het
Burgerlijk Wetboek (B.W.).
Wanneer bijv. een automobilist, door
zijn schuld, schade aan derden veroor
zaakt, zal hij krachtens art. 1401 en
1402 B.W. deze schade dienen te ver
goeden. Als hij op het moment van de
schadeveroorzaking werknemer is, is ook
zijn werkgever tot vergoeding van die
schade gehouden. Voorts worden ten
aanzien van de omvang van de schade
veroorzaakt door toegebracht letsel of
dood bepalingen gegeven in de arti
kelen 1406 en 1407 B.W.
Bij de beoordeling van de vraag of de
bestuurder verplicht is de ontstane
schade te vergoeden, met andere woor
den of hij een „onrechtmatige daad"
heeft gepleegd, speelt uiteraard de
schuldvraag een belangrijke rol. Aan
de schuldvraag willen wij echter in dit
artikel geen beschouwing wijden. Ver
keersdeelnemers in het algemeen, en
vooral zij, die zo onfortuinlijk geweest
zijn een aanrijding (of meer) te hebben
gehad, weten immers maar al te goed,
hoe verschillend de betrokken partijen
hier soms over oordelen, en hoe moei
lijk het voor de rechter dan vaak is,
tot een verantwoord vonnis te komen.
Wij willen echter bijzondere aandacht
besteden aan één artikel, voorkomende
in de Wegenverkeerswet, dat in het
wegverkeer, en met name bij een be
langrijk percentage van de aanrijdin
gen, van grote betekenis is. Vele weg
gebruikers en hun werkgevers zijn tot
hun schade, hier maar al te weinig
mee bekend. Wij doelen op artikel 31
van de Wegenverkeerswet.
De sterkste
Heel in het kort gezegd komt dit arti
kel, althans wat de hoofdinhoud be
treft, op het volgende neer:
„Indien een botsing plaats vindt tussen
een rijdend motorvoertuig en iets dat
geen rijdend motorvoertuig is, is de
eigenaar of de houder van het rijdend
motorvoertuig zonder meer aansprake
lijk voor de door de andere partij ge
leden schade. Laatstbedoelde behoeft
de schuld van de eigenaar of de hou
der van het rijdende motorvoertuig niet
te bewijzen.
Wordt echter door de schade-lijdende
Is er zeker een naar uw keus
Burgem Grothestraat 30
Erkend ziekenfondsleverancier
partij uit hoofde van dit artikel ge
vorderd dan zal, eventueel, binnen een
jaar na de aanrijding gedagvaard moe
ten worden. Na verloop van deze ter
mijn vervallen voor de eisende partij
de bijzondere voorrechten van dit arti
kel."
Men zal reeds begrepen hebben, dat dit
artikel een zware last legt op de schou
ders van de weggebruiker. Hierin
schuilt echter geen onbillijkheid. De
gene immers, die zich van een motor
rijtuig bedient, bedient zich van een
potentieel uiterst gevaarlijk object; het
motorrijtuig, dan ook wel „de sterkste
in het verkeer", terwijl alles wat geen
rijdend motorrijtuig is, als „de zwak
kere" wordt aangeduid. Om nu te
voorkomen dat in het verkeer het recht
van de sterkste zou zegevieren en mede
ter bescherming van de zwakkere, heeft
de wetgever dit artikel in het leven ge
roepen.
De kern van het artikel wordt gevormd
door het le lid, samen met het 6e en
9e.
Openbaar
Het eerste lid spreekt van een motor
rijtuig waarmee op een weg wordt ge
reden. Wat onder een weg is te ver
staan zegt art. 1 lid 1 - W.v.W., n.l.
een voor het openbaar verkeer open
staande weg. met paden, bermen en
zijkanten. Fabrieksterreinen en andere
particuliere gronden vallen derhalve
niet onder deze begripsomschrijving,
zodat ook artkeil 31 W.v.W. aldaar niet
van toepassing is.
Voorts is in het eerste lid van belang
de zinsnede: „niet door dat motorrij
tuig vervoerde personen of goederen".
Met andere woorden, de personen die
zich in het bewuste motorrijtuig be
vinden, en de eigenaars van de daar
mee vervoerde goederen, kunnen geen
beroep doen op art. 31 W.v.W., omdat
zij immers, als het ware, zelf deel uit
maken van het „gevaarlijke verkeersob-
ject".
Vervolgens blijkt uit het eerste lid, dat
de eigenaar van het motorrijtuig pri
mair verplicht is de schade te vergoe
den, of. als het kenteken is opgegeven
aan de houder, de houder van dat ken
teken. Alleen wanneer gemotoriseerde
personeelsleden dus hun eigen auto ge
bruiken, en het kenteken staat ook op
hun naam, is de werkgever krachtens
art. 31 W.v.W. niet verplicht de schade
te vergoeden (hetgeen echter niet weg
neemt dat de werkgever krachtens art.
1403 B.W. weer wèl die verantwoorde
lijkheid draagt).
ROMANS: Achebe, Een zoon van zijn
volk. Brophy, De .finishing touch", j
Caspary, De vrouw die hij liefhad.
Cecil, Bruiloft bij de balie. - Bij ge
brek aan bewijs. - Louter toevalI
Christie, Het derde meisje. Gra-
ham. De rol van haar leven. Gua-
reschi, Don Camillo en zijn zwarte
schapen. Johnson, Passagieren in de
tropen. Kosinski, De geverfde vogel.
Lofts, Huis in de maalstroom. van
Loon, Ieder is anders. McCarthy,
Eerste persoon meervoud. v. Manen-
P,eters. Dat lieve, gevaarlijke leven.
Niemeijer, Tussen gisteren en morgen.
Norel, S.O.S.-omnibus. Olivier, Met
de hemel voor ogen. Oosterbroek-
Dutschun, Tegen jou zeg ik ja. Sher-
man. De tuinman en de jongen.
Vervoort, Mijn oom Adelbert. De
Vries, Boeren en burgers in Buitenveen.
(2 dln.) Wallace, Het eiland van
Eva. Wibberley, De muis die naar de
maan ging. Winter, En Juultje is de
bruid.
NOVELLEN EN KORTE VERHALEN.
Daisne, Dossier nr. 20.174. Faro, Da
mesverhalen. Christie. Jane zoekt
een baan. Japin. Detective-verhalen.
Stevenson. De geest in de fles.
STUDIEBOEKEN. Rost, Tegenover de
anderen. Fleteher, Het lichtende
kruis. Bossscher. De Nederlandse
mariniers. Hooftman, De grootste
luchtmacht ter wereld. Iemhoff. Oor
log, dienstplicht, dienstweigering.
Diekerhof, Een vuile verrader. Wigh-
ton. De grootste spionnen ter wereld.
Sparla, Thomas wil het weten.
De Vries-Kruyt, Jan Maarten. Friend.
Rekenkronkels. Monkhorst en Van
Sluyters, Beginselen der mechanica.
Hoekstra. Wegwijs in de scheikunde.
Tolman, Je raakt nooit uitgekeken.
King, Oceanografie. Wittop Koning,
De oude apotheek. Re Kat-Presser,
Jonge mensen en de liefde. Jesse,
Ajax Kalle, Met naald, draad en
schaar Jelles, Het grote handwerk
boek. Baker, Vegetarisch kookboek.
Kuyper, 30 fonduerecepten. Van
Rheenen, De opvoeding van onze hond.
Van der Mark, Grote insekten- en
vruchtetende tropische vogels, - Van i
der Mark, Parkieten uit Australië.
Jocher, Voedsel voor aquarium- en ter-
rariumdieren. De Hartog, Bet zel
schip Burgunder. Wonderwereld van
het vliegen, Smith, Ballonvaart over
Afrika Thöne. Elektriciteit mijn
hobby, Janssens, Ikonen. Boer
Het tweede smalfilmboek. Stip, De
peperbek. De Haan. Nederlandse
volkssprookjes. De Verlichte ^eu"'-
Ryan, De laatste slag. Toland, De
slag om Europa 1945. - Newcomb.
Iwo Jima. Schlesinger, De bittere
erfenis Longford, Koningin Victoria.
Manchester. De dood van een presi
dent. Andrist en Dufek, Heldenstnjd
om de Polen. - Van Egeraat, Auto
tochten door Nederland. Gezellig uit
het hele jaar door in Nederland en
België. Gazenbeek, De Veluwe.
Van Hoeck, Apolloon tussen zwart en
wit. Smedts, Zuid-Italie. Steen-
dach, Siciliaanse ontmoetingen. Grub-
be. Canada, land van de zonen. De
Verenigde Staten. Storry, Japan.
Nord, Een dag in Vietnam.
ROMANS IN VREEMDE TALEN: Fle
ming, For your eyes only. Hall, The
9th directive. Harling, The hollow
sunday. Koningsberger, I know what
I'm doing. Malamud, The J>xer.
Melville, Nell alone. Potts, The foot-
stept on the stairs. Priestley, lts an
old country.
m
lil
Handig van vorm...
Valt niet om, zelfs
niet in de auto. Past in
elke boodschappentas
en in elke koelkast!
Amersfortia N.V., Van Randwijcklaan 4, Amersfoort. Telefoon 0349.0-21644.
Aansprakelijk
De eigenaar en de honder zijn niet al
tijd synoniem. De auto kan immers het
eigendom zijn van het bedrijf, terwijl
het kenteken op naam staat van de
werknemer die de wagen gebruikt. In
dat geval is de werknemer verant-
woordlijk ex art. 31 W.v.W. - (en het
bedrijf weer krachtens art. 1403 B.W.).
Ditzelfde is het geval bij gefinancierde
auto's. De financier is de eigenaar,
maar vrijwel steeds zal het kenteken
ten name van de huurkoper staan. Ook
dan is slechts de huurkoper aansprake
lijk.
Zoals men bemerkt zal hebben is voor
deze aansprakelijkheid ex art. 31 W.v.W.
geen schuld vereist. De eigenaar/houder
is zonder meer verplicht de schade te
vergoeden.
De benadeelde zal, om schadevergoeding
te kunnen krijgen, derhalve niet de
schuld van de bestuurder van het mo
torrijtuig behoeven te bewijzen; slechts
het feit van de botsing moet vaststaan.
De zeer vergaande aansprakelijkheid
van de automobilist wordt echter be
perkt, resp. opgeheven, door het be
paalde in het laatste gedeelte van het
eerste lid, en door het bepaalde in het
vierde, vijfde en vooral het zesde lid.
Het wordt langzamerhand een beetje
moeilijk om de stimulerende en de ver
dovende middelen uit elkaar te houden.
Twee leden van The Rolling Stones
moesten zich tegelijkertijd voor de En
gelse rechter verantwoorden vanwege
verdovende middelen". Keith Richard
voor het laten gebruiken van zijn wo
ning in Sussex voor het roken van ma
rihuana; Mick Jagger, de leider van
de groep, bleek in het bezit te zijn ge
weest van in Italië opgeduikelde am-
phetamine bevattende „pep"-pillen.
Voor het hof van beroep zijn ze er wel
goed afgekomen, maar waar het ons
nu om gaat is dat als marihuana dan
een verdovend middel is, dit van am-
phetamine toch beslist niet gezegd kan
worden. Deze laatste stof mag niet door
wielrenners worden gebruikt, omdat het
vermoeidheidsgevoel tijdens het fietsen
er door wordt onderdrukt, zodat er bij
het innemen van amphetamine sprake
is van duidelijke doping.
Lezen, horen en zien
Zo wordt alles maar op de hoop van
de verdovende middelen gegooid. Het
befaamde l.s.d. wordt daar meestal ook
toe gerekend, terwijl daar toch meestal
extatische opwindingstoestanden bij
worden beschreven. Dat is dan allemaal
nog maar een kwestie van rubriceren.
Merkwaardiger is het dat we in tijd
schriften, radio en televisie kunnen le
zen, horen en zien hoe allerlei „gebrui
kers" daar de kans krijgen om te doen
of dat „roken" en „drugs-innemen" al
lemaal heel gewoon is.
Wat is goed, wat is slecht, wat is ge
zond, wat is schadelijk? De alom ge
accepteerde alcohol is ook niet zo best
en daar zetten de overtuigde „gebrui
kers" zich graag tegen af.
Ze wijzen dan - en niet ten onrechte -
op de zeer vele doden in het verkee*
door het drinken van bier, sherry, je
never en andere „geestrijke' dranken.
Maar dat is niet meer dan een spits
vondige redenering: als de alcohol al
een groot kwaad in onze samenleving
is, wil dat nog niet zeggen dat die an
dere middelen nu net zo onschuldig
zijn als school water!
0.1 mg
Het L.S.D.-25 lijkt ons onder de „drugs"
wel de allergevaarlijkste. In het expe
riment wordt er een toestand mee ver
kregen die door de deskundigen „psy
chose" wordt genoemd, dat betekent
zoveel als krankzinnigheid
Dat gaat dan wel weer over, want na
een aantal uren is die één tiende milli-
gram(!) lyserginezuurdiaethylamide (de
scheikundige benaming van 't l.s.d.-25)
wel weer uitgewerkt, maar zolang men
„onder invloed" is, is men dan ook
flink van de kaart.
Daarom is het vreemd dat de manager
van de Beatles, even overgewipt naar
het Song Festival in Knokke en aldaar
ondervraagd door een medewerker van
een onzer radio-actualiteitenrubrieken
„heel gewoon" staat te vertellen dat hij
ook l.s.d. gebruikt. Een en ander op
zo'n vanzelfsprekende toon alsof dat de
meest onschuldige pepermuntjes zijn.
Het komt ons voor dat deze wijze van
nieuwsgaring een verkeerde indruk bij
de non-conformistische luisteraartjes
moet wekken.
„In"
Natuurlijk, het is „in" om een beetje
subversief te lopen doen, om een tikkel
tje te provoceren en om over de ge
vestigde maatschappelijke orde te la
chen. Dat is op zichzelf niet verwer
pelijk en misschien is het zelfs - voor
alle partijen - heel heilzaam, want wat
zijn we niet vastgeroest in ons onver
biddelijke cultuurpatroontje.
Zolang dit protest zich uit in de vorm
van een bizar uiterlijk en een opvallend
gedrag om zichzelf duidelijk van het
gewone volk te onderscheiden, is er
allemaal nog niet zoveel op tegen.
Maar het is onnodig en zelfs schadelijk
oi.i zeer sterk werkende chemische ver
bindingen te gaan slikken om deze we
reld een poosje te kunnen verlaten, in
ruil voor allerlei zinsbegoochelingen, die
neerkomen op een kunstmatig opge
wekte tijdelijke krankzinnigheid.
Daarom is het niet juist dat in onze
publiciteitsmedia en massacommunica
tiemiddelen de indruk wordt gewekt of
het slikken van een pilletje net zo ge
woon is als een andere uitzonderlijk
heid en dat 't helemaal niet gek is orn
het er ook maar eens mee te proberen.
