Televisie
Lucretia Borgia
Luisterend naar het heelal
eren
oeden
KERK EN STAAT
IN POLEN
Telefoonnummer
ziekenauto 5980
Noorderweg 23
VENEMA
Falcon Regenkleding
B.D.C. -nieuws
MARCHAL - HAARMODE
OF PRATEN,
OF HARDER
VECHTEN IN
VIETNAM
Autorijschool
VAN BIJUREN
was geen gifmengster
Nederland krijgt grootste radio-telescoopantenne
Geen telescopen
oppenbrouwers
Medische dienst
PREDIKBEURTEN
R.K. Kerkdiensten
Prijs 23.90
Seelbal van corrupte
familie
te "I iS^lxccmaker
.De Meteoor"
Wielrijder zwaar gewond
Mevr. Jongejan-Waltman
exposeert
Zilmeta
Fa. Spijker
Voor modern DRUKWERK
naar DRUKKERIJ SIMT
VRIJDAG 13 OKTOBER I96T
Onze aarde, waarvan eens aangenomen werd dat ze het middelpunt van het heelal
was, blijkt niet meer dan een stofje in een zonnestelsel dat te klein is om van
verre te worden waargenomen. Nu de reis naar de maan voor de deur staat, is de
mensheid geconfronteerd met schokkende feiten, zoals de mogelijkheid dat niet
alleen onze aarde bewoond zou zijn, maar misschien honderdduizenden en mil
joenen planeten met ons.
Een van de manieren waarop we trachten daarover iets te weten te komen is de
radio-astronomie, die geweldige parabolische antennes als oorschelpen naar de
hemel boven ons richt.
Waartoe dienen die oren en wat horen zij uit het heelal? Dat vroegen we aan
iemand die met deze vorm van wetenschap te maken heeft.
„Een radio-telescoop is geen telescoop,
zoals de meeste mensen zich die voor
stellen. Een gewone telescoop is een in
strument dat beelden van het heelal
geeft door middel van lenzenstelsels.
Men kan door een enorme kijker zien
hoe een object aan de hemel er eigenlijk
uitziet. Maar dat heeft zijn beperkingen.
VOOR
NAAR
Van Weedestraat 80-82 - Soest
10 LESUREN f 65,
MET DE NIEUWSTE V.W 1300.
Laanstraat 20 - Telefoon 4885
De artsendienst wordt dit weekeinde
waargenomen door de navolgende art
sen:
H. van Dorssen, Korte Bergstraat 3,
tel. 2119 en B. C. A. Nicolas, Steen-
hoffstraat 34, tel. 2815.
Tandartsen
Zaterdag en zondag van 13.00-13.30 uur
M. L. Evers, Ir. Menkolaan 75.
Apotheek
Zaterdag en zondag geopend apotheek
„Soestdijk".
Oranje-Groene-Kruis
Zr. G. Pluim, Bosstraat 29, tel. 4610.
Wit-Gele-Kruis
Zr. Bijlard, Saenredamplantsoen 15, tel.
5425 of boodschap in brievenbus.
Groene Kruis
Zr. M. G. Boom. Braamweg 51, tel. 4365.
Medisch Opvoedkundig Bureau.
Elke 2e en 4e woensdag van de maand.
10.30-11.30 uur v.m., gebouw Wit-Gele
Kruis, Molenstraat 11.
HERVORMDE KERKEN
Oude Kerk, Kerkstraat.
9 uur Gezinsdienst.
10 uur ds J. Mettau.
19 uur ds H. Roest.
Tijdens de morgendienst kinderoppas.
Emmakerk, Regentesselaan.
10 en 19 uur ds K. van Liere.
Tijdens de morgendienst kinderoppas.
Hoeskapel. Insingerstraat.
10 uur ds H. Roest.
Zonnegloren. Soestcrbergsestraat
10 uur Wika Iz. Kandel, Bunnik.
Eitheto. Driflje.
10.15 uur Jeugdkerk.
Ichiuskerk. Alb. Cuvplaan.
10 en 17 uur ds J. Smit.
Middelwjjk, P. de Hooghlaan.
Geen zondagsschool.
G' DEFORMEERDE KEKKEN
Julianakerk
10 uur ds M. Wilschut. Bed. H. Avond
maal.
17 uur ds M. Wilschut. Voortzetting
H. Avondmaal.
Wllhclminakerk
10 uur ds E. Brunsting, Baarn.
17 uur ds M. Hiensch, Weesp.
GEREF. KERF
Eitheto.
8.30 uur ds C. Bijl, Hilversum.
3 00 uur ds W. Borgdorff, Baarn.
CHK GEREFORMEERDE KERK
10 uur ds P. de Smit.
19 uur ds Rebel, Hilversum.
GEREF. GEMEENTE
Kleine Rembrandtzaal
10 en 5 uur ds Van Haaren. Bed. H.
Avondmaal.
VER. v. VRIJZ. GODSDIENSTI GEN
Afd. van de Ned. Protestantenbond
Rembrandtlaan 10.
10.15 uur F. Talboom, Dordrecht.
EVANGELISCH LUTH. GEMEENTE
Van Weedestraat 19.
10.30 uur Drs. W. J. Manger.
A D VENTSG EMEENTE
Zaterdag 10 uur Bijbelstudie.
11 uur A. J. van de Kamp.
Interkerkelijke Zondagsschool.
10 en 11 uur in de Da CostaschooL
BAARN
DOOPSGEZINDE GEMEENTE
10.30 uur ds H. C. Valeton.
Volle Evangelie-gemeente „Baarn-Soest"
Burg. Penstraat 4, Baarn.
Elke zondagmorgen 10 uur.
EVANGELISCH LUTH. GEMEENTE
Kapelstraat 7.
10.30 uur ds W. F. Schröder.
Zelfs de grootste telescoop, die van
Mount Palomar in Amerika, heeft zijn
begrenzingen, en het is praktisch on
doenlijk om telescopen nog groter te
maken, zodat de mens eigenlijk verder
in het heelal zou willen kijken dan hij
kan.
Gelukkig is toen de radio-astronomie
ons te hulp gekomen. De enorme gevaar
tes, die daarbij gebruikt worden, zijn
geen kijkers, maar antennes, waarmee de
signalen die vanuit de ruimte de aarde
bereiken, kunnen worden opgevangen.
In ons land staat er een bij Dwingeloo.
Een grotere met 11 a 12 maal de werk
zame diameter van die in Dwingeloo
wordt nu gebouwd in Westerbork."
Toeval
Is de radio-telescoop ontwikkeld uit de
gewone telescoop?
„Nee, toen men de kijkers niet groter
meer kon maken had men eigenlijk geen
oplossing. Gelukkig kwam er bij toeval
een doorbraak door pogingen van een
medewerker van de Bell Telephone La
boratories, Karl G. Jansky. Die pro
beerde de oorzaak van luchtstoringen op
te sporen.
In 1931 bouwde hij een antenne op een
houten frame waarmee hij heel wat sto
ringsbronnen opspoorde. Dat was de ge
boorte van de radio-astronomie, die
daarna verder ontwikkeld werd.
De wetenschap had als het ware een
nieuw venster gekregen met uitzicht, en
een veel beter uitzicht dan vroeger, op
het heelal. Een geweldige ontdekking
was ook het feit dat de stofwolken die
vaak het uitzicht van de gewone tele
scopen belemmerden, nu geen bezwaar
meer vormden.
Dit houdt verband met het feit dat er
uitzendingen van ver weg in het heelal
opgevangen worden op een golflengte
van 21 centimeter. Het zou in dit kader
te ver voeren om dit nader uit te leg
gen, maar de ontdekking van uitzendin
gen op die 21 centimeter bracht de ra-
dio-astromonie pas goed op gang."
Onthullingen
Wat kon men nu uit de gegevens van
de radio-telescopen opmaken?
„Wel, dat varieert van uitbarstingen op
de zon en de oppervlaktetemperaturen
van de maan tot de stralingsgordels van
de aarde en Jupiter en de gaswolken van
verre sterrenevels."
Hoe groot zijn de radio-telescopen?
..Dat kan variëren. In Engeland is er
één met een doorsnee van 75 meter, er
staan er in Amerika enkele met een
doorsnee van 15 meter. De radio-tele
scoop in Dwingeloo heeft een doorsnee
van 25 meter en die bij Westerbork zal
met ongeveer 290 meter de grootste ter
wereld zijn.
Door middel van de radio-telescoop en
in het bijzonder de metingen met de 21
centimeter is men er ook achter geko
men dat het melkwegstelsel spiraalvor
mige armen van waterstofgas bevat."
Buitenaards leven
Heeft men bij het onderzoeken van de
ontvangen straling wel eens gedacht aan
signalen die van andere bewoonde pla
neten afkomstig zouden kunnen zijn?"
„Natuurlijk. Hoewel er op dat gebied
nog geen resultaten geboekt zijn, is het
niet uitgesloten dat eens de tijd zal ko
men dat er herkenbare seinen uit het
heelal kunnen worden ontvangen. Mis
schien worden dergelijke berichten al
eeuwen lang naar de aarde gezonden,
maar is onze ontwikkeling nog niet ver
genoeg om ze te kunnen herkennen.
Daartoe is in 1959 het Ozma-project tot
stand gekomen, dat zich speciaal toe
legde op het luisteren naar herkenbare
berichten uit het heelal. Helaas is er
toen nog geen succes geboekt, het hele
project heeft veel kritiek gekregen, naast
waardering voor de poging.
Ook schijnen de Russen zich hiermee
KERK SOEST. Steenhoffstraat.
Zaterdagavond 19.00 uur avondmis.
Zondag H. Missen te 8 en 11.30 uur.
9.30 uur Hoogmis
In de week H. Missen te 8.00 en 9.00
uur.
KERK SOESTDIJK. Burg. Grothestraat
Zaterdag 19.00 uur avondmis.
Zondag H. Missen te 8 en 9.30 uur.
11.00 uur Hoogmis.
H. Missen maandag, dinsdag 8 uur,
woensdag 8 en 9 uur, donderdag 8 en
8.30 uur en 19.00 uur (avondmis), vrij
dag 8 en 8.30 uur, zaterdag 9 uur en
19.00 uur avondmis.
KERK SOEST-Z., St. Willibrordusstraat.
Zaterdag 19.00 uur avondmis.
Zondag H. Missen te 8 en 11.30 uur
9.30 uur Hoogmis.
Woensdagavond 19 uui avondmis.
Overige dagen H. Missen te 8.00 uur.
in blauw - orchide - Taupe
Koninginnelaan 76 - Tel. 4145
SCHOENHANDEL
LUXE LEDERWAREN
REPARATIE-INRICHTING
bezig te houden. Er sijpelen af en toe
berichten door dat ze bronnen hebben
ontdekt die wijzen op uitzendingen van
planeten met leven, maar dat is allemaal
nog onzeker. Toch gaat het luisteren ver
der, misschien dat eens de tijd komt dat
de wereld zich zal verbazen over de
mededeling dat de aarde in contact is
gekomen met wezens op andere planeten,
waarmee we kunnen proberen gegevens
uit te wisselen."
En zo zullen steeds grotere antennes in
gespannen luisteren naar de tekens die
uit het hemelruim komen.
Tijdens het bezoek van de Franse pre
sident aan de Poolse volksrepubliek
kwam een groot aantal verslaggevers
uit het westen mee achter het ijzeren
gordijn en natuurlijk hebben zij zich
afgevraagd hoe het in dat communisti
sche land gesteld is met de verhouding
tussen kerk en staat en hoe het er met
de vrije meningsuiting staat.
Ook in Polen is er een strijd tussen
kerk en staat, welke laatste wordt ge
leid door de communistische partij
waarvan Gomoelka in de functie van
secretaris-generaal het hoofd is. Ook
in Polen is de strijdbijl opgegraven en
trekt het communistische regiem, dat
immers alle macht in de staat in han
den heeft, op felle wijze van leer tegen
de rooms-katholieke kerk.
Het rooms-katholieke godsdienstonder
wijs op de Poolse scholen is daar reeds
^aar en dag verboden. De Poolse staat
heft van de kerk zeer hoge belastingen
en kerkelijke eigendommen, in de vorm
van onroerende goederen, werden ont
eigend en gingen in handen van de
staat over. evenals in andere „volks-
democratiën".
In Po'en telt men thans nog 69 bis
schopoen en 17.000 oriesters, de zoge
naamde orde-geestehiken medegerekend.
Na de tweede wereldoorlog kwamen de
nrotestantse kerken, die waren er slechts
enkele, in handen van de rooms-katho-
Heken. In het communistisch Polen
moeten de rooms-katholieke geestelijken
stuk voor stuk inkomstenbelasting be
talen en ontvangen bij ziekte en onge
val geen enkel voorrecht.
Gevangen
In de loop der jaren verdwenen er re
gelmatig geestelijken in de Poolse ge
vangenissen, daar zij weigerden inkom
stenbelasting te betalen en van de kan
sel het regiem aanvielen en veroordeel
den.
De rooms-katholieke kerk in Polen, die
sinds 29 november 1952 wordt geleid
door de Poolse kardinaal dr. Stefan
Wyszyski, met de persoonlijke titel pri
maat van Polen, streeft reeds jaar en
dag naar het volledig herstel van haar
oude rechten en privileges, die haar
door de rode machthebbers onder lei
ding van Gomoelka werden ontnomen.
Kardinaal Stefan Wyszynski staat al
gemeen bekend onder de naam van „de
rode kardinaal", niet zozeer door zijn
politieke houding en opvattingen, doch
voornamelijk door zijn diepgewortelde
gevoelens voor sociale rechtvaardigheid.
De kardinaal is een erkende tegenstan
der van het communistisch regiem in
zijn land en steekt zijn mening overi
gens niet onder stoelen of banken. Daar
om werd hij door de rode machtheb
bers in Warschau op 29 september 1953
van zijn kerkelijke ambten vervallen
verklaard maar in 1956 - bij de terug
keer van Gomoelka - in zijn rechten
hersteld.
In de loop van 1967 werd de verhou
ding kerk en staat In Polen weer gaan
deweg slechter, omdat de rooms-katho
lieke kerk met kardinaal Wyszynski
aan het hoofd, een verzoening met
West-Duitsland wil bewerkstelligen en
deze verzoenende houding in en buiten
de kerk openlijk propagandeert.
Dit optreden wekte de woede op van
de communistische partij in het land.
Warschau tikte de kardinaal gevoelig
op de vingers en deelde mede dat de
kardinaal zich niet met politiek mocht
bezighouden, daar dit nadelige gevol
gen voor de kerkvorst kon hebben.
Jubileum
De onderlinge verhouding werd nog
ongunstiger toen de Poolse primaat het
Westduitse episcopaat uitnodigde tot het
bijwonen van de kerkelijke feesten ter
gelegenheid van het duizendjarig be
staan van de rooms-katholieke kerk in
Polen. Voordien reeds en wel in 1965
gaf zijne eminente openlijk zijn mening
over de gang van zaken in het land te
kennen en verklaarde hij onomwonden
een tegenstander van het communisme
te zijn.
De kardinaal zei letterlijk: „De naaste
toekomst zal in Polen beslissend zijn
voor het communisme en wanneer Po
len in haar geheel weer een christelijke
staat wordt, zal zij een grote morele
kracht vormen en zijn, ten gevolge
waarvan het communisme vanzelf in-
éénstort. Polen zal dan aan de we
reld tonen hoe men zich tegenover het
communisme zal hebben te gedragen
en de wereld zal ons dan voor die hou
ding daknbaar zijn."
Het behoeft geen nader betoog, dat de
communistische machthebbers in het
land met een kerkvorst als dr. Stefan
Wyszynski in haar midden, zich niet
gerust voelen en alles doen om de pri
maat zijn macht en gezaghebbende stem
en invloed te ontnemen. De karidnaal
weet dit, doch gaat rustig zijns weegs
Wanneer we de naam Lucretia Boriga horen, denken we dadelijk aan een beeld
schone, jonge vrouw, die speelde met manneharten. Een vrouw, vlot met haar
liefde en flirt, wier minnaars onverbiddelijk slachtoffers werden van haar mee
dogenloze gifbeker. Een sirene die desnoods gebruik maakte van haar vlijmscherpe,
kostbare dolk, die zij immers bij zich droeg. Zo heeft de historie haar afgebeeld.
Zo zien we haar in het boek van de beroemde Franse schrijver Vlctor Hugo, in
andere historische romans en in de drama's op het toneel.
Toch lijkt het erop alsof de werkelijkheid iets anders was, al was zij ongetwijfeld
betrokken bjj vele praktijken die het daglicht schuwden.
Aan het einde van de 15de eeuw maak
te Rome een periode van diep verval
door. Alles en iedereen was corrupt.
De families, die streden om de hoogste
macht, eer en geldelijk gewin, voerden
hun strijd niet openlijk doch op de
meest perfide en geraffineerde wijze die
men zich denken kan, namelijk door
gif en sluipmoord.
Tot één van deze families behoorde het
geslacht Borgia. De vader Rodrigo fun
geerde als aanvoerder en zijn zoon
Cesare, een verpersoonlijking van de
duivel, schroomde niet diens helse plan
nen uit te voeren. De drie andere kin
deren, Juan, Lucretia en Jofré, werden
door Rodrigo en Cesare in hun walge
lijke avonturen meegesleept.
De schone Lucretia was het werktuig
waarvan de twee machtswellustelingen
zich bedienden. Reeds op zeer jeugdige
leeftijd werd zij uitgehuwelijkt aan Gio-
vanni Sforza di Pesaro. Haar vader
meende door dit huwelijk zekere voor
delen te kunnen gewinnen, doch na
enkele jaren nam de macht van de
Sforza's af en besloot Rodrigo, dat Gio-
vanni opgeruimd diende te worden, aan
gezien hij andere plannen had met zijn
dochter. Lucretia, op de hoogte van het
complot van haar vader en broer, waar
schuwde Giovanni en een overhaaste
vlucht redde zijn leven.
Dames - Herenkleermakerij
Hofleverancier van
Z.K.H. de Prins
der Nederlanden
ivoor dames en heren.
Tweeds, Camels enz.
AGENTSCHAP P ALT HE
F. C. Kuyperstraat 28 - Tel. 2803
Om 's konings dochter
Kort daarop werd het meisje uitgehu
welijkt aan Alfonso, hertog van Besag-
lia, een bastaardzoon van de koning
van Napels. Met dit huwelijk had haar
broer Cesare vergaande bedoelingen,
want door de invloed van Alfonso aan
het hof in Napels wilde hij trachten de
dochter van de vorst te huwen.
Dit liep op een mislukking uit en ook
Alfonso moest verdwijnen. Weer waar
schuwde Lucretia haar echtgenoot en
hij vluchtte. Maar de Borgia's lieten
zich niet beetnemen. Onder fraaie voor
wendsels wisten zij Alfonso en Lucre-
ita in het paleis van Rodrigo te lok
ken en daar stak Michelotto, de trouwe
vazal van Cesare, Alfonso neer. Maar
de Borgia's hadden geen geluk, Alfon
so stierf niet en Lucretia verpleegde
hem.
De arm van Rodrigo bleek echter lang,
want Cesare en Michelotto wisten het
huis binnen te dringen en Alfonso werd
op het ziekbed gewurgd.
Kort tevoren had Cesare zijn eigen
broer, Juan, door Michelotto laten ver
moorden omdat deze iets meer macht
had dan hij. Op deze wijze vergrootten
Rodrigo en Cesare hun invloed.
Voor de derde maal werd Lucretia uit
gehuwelijkt en nu aan hertog Alfonso
van Ferrarra, wiens vader grote macht
bezat en waarmede Cesare op vriend
schappelijke voet wist te komen. Alfon
so wenste Lucretia niet. Toch wisten
de Borgia's hun zin door te drijven,
maar Lucretia werd ongelukkig. Zij
kwam aan de zijde van een man die
haar niet lief had en bleef na het hu
welijk alleen aan het vreemde hof in
Ferrara, waar ieder haar wantrouwde
en de verhalen over de Borgia-terreur
in Rome grif de ronde deden.
De verkeerde beker!
Gelukkig voor haar overleed spoedig
daarop haar vader Rodrigo. Door toe
val waren twee bekers verwisseld
en Rodrigo dronk in één teug de beker
wijn leeg die voor zijn gast was be
stemd. Hij stierf onder ondraaglijke
pijnen.
Nu was het met de macht der Borgia's
gedaan. Hun vijanden lieten zich niet
onbetuigd en Cesare wist slechts het
leven te redden door een overhaaste
vlucht naar Spanje. Hier had men meer
van hem gehoord en voor alle zeker
heid werd hij voor de rest van zijn le
ven gevangen gezet.
Voor Lucretia begon nu een gelukkiger
tijd. Langzaam wist zij door haar hou
ding en optreden in Ferrara de achting
te winnen van haar gemaal en het volk.
Zij werd moeder van vier zoons en een
dochter. Maar dit geluk duurde niet
lang. In het jaar 1519 overleed zij op
negendertigjarige leeftijd.
De laatste periode van haar leven is
niet in staat geweest de historie te
veranderen. Door de praktijken van
haar vader en broer had zij de naam
gekregen een vamp en giftmengster te
zijn zoals de wereld na haar niet heeft
gekend.
Toch valt het te betwijfelen of de wer
kelijkheid zo ernstig is geweest als de
historie ons wil doen geloven. Zij was
veeleer een karakterloze speelbal van
misdadige machten.
PHILIPS SPECIAALZAAK
Van Weedestraat 72 - Tel. 2792
B.D.C. I zal zondag a.s. aan de Bos
straat een moeilijke strijd tegemoet
gaan tegen E.M.M. uit Hilversum.
Zondag j.1. leverde E.M.M. een knappe
prestatie door in de uitwedstrijd Amers-
foortse Boys een doelpuntloos gelijk
spel af te dwingen.
Bovendien zal B.D.C. met een gehavend
elftal de strijd moeten aanbinden, daar
Smink en Van de Hengel niet beschik
baar zijn door blessures en het mee
spelen van Jan Verhoeve nog een
vraagteken is.
Ondanks deze handicap zal B.D.C. zon
dag zeker proberen zijn mooie positie
op de ranglijst te handhaven.
Met de volgende spelers zal voorlopig
het elftal worden samengesteld: E. v.
Thienen, Th. v. d. Mast, F. Bunnik, Jos
Brouwer, A. Voet, J. v. Fulpen, J.
Bever, J. Verhoeve, J. Westerveld, D.
Dorrestein, J. Dorrestein en A. v. d.
Breemer.
Programma voor zondag:
B.D.C. I-E.M.M. I, aanvang 2.30 uur.
B.D.C. 2-K.V.V.A. 3, aanvang 12 uur.
B.D.C. 3-B.F.C. 3, aanvang 12 uur.
S.E.C. 4-B.D.C. 4, aanvang 12 uur.
Soesterberg 4-B.D.C. 6, aanvang 12 uur.
B.D.C. 7-A.P.W.C. 4, aanvang 1.45 uur.
Quick 6-B.D.C. 10, aanvang 12 uur
SCHRIKSI.AAN 19
SOESTDIJK
TELEFOON 3998
Bij een verkeersongeval op de Lange
Brinkweg is donderdagmorgen de heer
F. A. Kuiper (67) alhier zeer ernstig ge
wond geraakt. Hij kwam van de Korte
Brinkweg en wilde met zijn fiets onder
het viaduct linksaf slaan om de Melm-
weg op terijden. Op dat moment werd
hij juist ingehaald door een auto. De
bestuurder daarvan kon een aanrijding
niet meer voorkomen. Met een schedel-
basisfractuur is de wielrijder overge
bracht naar Zonnegloren en aldaar op
genomen.
In de Kunstzaal „La Griwiandi",, Ko-
lonieweg 4, exposeert de Amensfoortse
kunstenares A. M. Jongejan-Waltman
haar schilderijen van de laatste jaren.
De werkstukken getuigen van een for
se aanpak. Uit ieder werkstuk spreekt
een sterk emotioneel bewogen leven.
De vlakken kleuf zijn breed tegen el
kander opgezet met verwaarlozing van
het detail. De kleur in de schilderijen
is zeer verschillend, soms teder (no 3),
of warm (no. 15), of koel (no. 24).
Enige linoleumprenten en aardige reis
schetsen complementeren het geheel.
Een tentoonstelling die het bezichtigen
waard is.
d. B.
Programma voor zondag:
Welgelegen 2-Meteoren 1, 14.00 uur.
Zwaluwen 3-Meteoren 2, 14.00 uur.
Opstelling 1. Willem Kraay, Flip
Brandsma, Gerard van den Bor, Kees
van Rouwendaal, Peter Verlinden, Ries
van Herwaarden, Annie Venema, Ria
Groen, Corrie van Herwaarden. Ineke
Timmer, Marja Schaafsma, Ralleke
Zimmermann. Res. Riek van Soest.
Opstelling 2. Wout Deijs, Otto van den
Bor, Dik Wouters, Willi van den Bor,
Jan v. d. Kuil, N.N., Wil Huurdeman,
Yvonne Doornekamp, Jannie Altena,
Hanneke van Gestel, Jannie Meerveld,
Gerda v. d. Biezen. Res. Hetty Kruit-
bos.
Toen de Amerikanen begonnen met hun
bombardementen op Noord-Vietnam,
was daarvan de bedoeling aan het
nc .rden te vergelden dat het zich in
liet met de oorlog in het zuiden. De
bombardementen moesten bewijzen dat
Noord-Vietnam niet aan de strijd kon
deelnemen en er verder geen last van
ondervinden alleen omdat er formeel
geen oorlog was verklaard.
Dat aspect is al vrij snel verdwenen.
Op het ogenblik worden de bombarde
menten algemeen gezien als een as
pect apart aan de onverkwikkelijke
strijd en wel een aspect dat het ge
vaar in zich bergt om van een lokale
oorlog een grote te maken doordat
China en/of de Sowjet-Unie er bij be
trokken raken.
Menige regering die altijd de voorkeur
gaf aan stilzwijgen over Johnsons Viet
namese politiek, heeft zich intussen -
onder pressie van publieke opinie en
parlement - genoopt gezien in de as
semblee der Ver Naties wat duidelijker
te ageren, niet tegen de hele oorlog
maar wel tegen de bombardementen.
Dat gebeurde zeer voorzichtig, want
het is allerminst zeker dat het staken
van de bombardementen de inleiding
kan zijn tot een vermindering van de
gevaren.
Er is ook een goede mogelijkheid dat
juist integendeel een pauze in deze
luchtoorlog gevolgd wordt door een
nog grotere inzet van Amerikaans po
tentieel.
De idee is het krachtigst onder woor
den gebracht door senator Stewart Sy-
mington, een vroegere democratische
minister van defensie en dus iemand
die spreekt met een zekere vakkennis
ETUIS
feestelijk geven
rijk ontvangen
Horloger - Juwelier
Opticiën
Soesterbergsestraat 26,
telefoon 2982.
en met een groter gezag dan zo maar
een burger.
Totale oorlog?
Symington is er voor een vredesoffen
sief op grote schaal te beginnen met
alle mogelijke middelen om Noord-
Vietnam aan de onderhandelingstafel
te krijgen, inclusief staking van de
bombardementen. En als dat niet helpt,
moet er volgens hem op even grote
schaal („all-out") oorlog worden ge
voerd tegen Noord-Vietnam. Dat wil
dus zeggen inclusief aanvallen over
land op deze staat.
Nog meer dan de strijdbare taal van
stafchef als generaal Wheeler is dit een
afschrikwekkend beeld. Tenslotte is wel
in alle toonaarden bezongen dat een
staking van de bombardementen on
verwijld zou leiden tot een gesprek,
maar er is geen schaduw van bewijs
voor.
De Indiër Singh heeft in de Ver. Naties
zoiets beweerd op grond van zijn con
tacten met Noordvietnamezen, maar
ogenblikkelijk werden zijn woorden
weer voorzien van tal van voorbehou
den door lieden als secretaris-generaal
Oe Thant, ook iemand die zo zijn re
laties heeft in Noord-Vietnam.
De bombardementen zijn zeer zeker ge
vaarlijk doordat ze kansen bieden op
ongewenste uitbreiding van de oorlog,
maar als een bommenpauze waarop
niets volgt ook aanleiding geeft tot
intensivering van de strijd, dan ver
valt elke reden om de V.S. tot staking
van de bombardementen te bewegen.
Tenslotte hebben de Chinezen en de
Russen in feite niets gedaan tegen de
luchtoorlog, maar als Amerikanen en
Zuidvietnamezen inderdaad ook over
land een invasie beginnen in Noord-
Vietnam, dan is dit een nieuw aspect
in de strijd waarop China haast wel
zeker moet reageren.
Voze democratie
Er is overigens weinig reden om aan
te nemen dat Noord-Vietnam op dit
moment zin heeft om te onderhande
len. Het ziet met voldoening hoe in de
V.S. niet alleen de steeds langer wor
dende dodenlijst een aversie kweekt te
gen de Vietnamese oorlog, maar ook
allerhande weinig flatterende rapporten
over de bondgenoot die men zo nodig
moet helpen.
Weliswaar is er dan een schijn van de
mocratie gewekt door de verkiezingen,
maar die gingen gepaard met allerlei
verhalen over fraude. Weliswaar moet
het daarmee nogal meegevallen zijn,
anders was een vredesman als Dzu bij
voorbeeld zeker geen tweede geworden,
maar daarna kwamen berichten over de
arrestatie van deze Dzu op allerlei oud
bakken en weinig ter zake doende be
schuldigingen. Met als eindindruk dat
het met de democratie bepaald niet
zo best gesteld is; dat corruptie nog
welig tiert en dat de politie ook onge
veer vrij spel heeft met tegenstanders
van president Thieu.
Dan komen er verhalen over de rotheid
in het Zuidvietnamese leger. Newsweek
schrijft er deze week zo indringend over
dat het in Saigon in beslag is genomen.
Alles bij elkaar genoeg om de Ameri
kanen zich te laten afvragen of het nu
nodig is dat zoveel van hun zonen
sneuvelen ten behoeve van dit bepaald
niet schattige volkje En als de kans
zo goed ligt dat de V.S. de oorlog sta
ken omdat ze er genoeg van hebben,
wat zou Hanoi dan nu onderhandelen?
In elk geval kan het afwachten of de
uitslag van de Amerikaanse presidents
verkiezingen volgend jaar niet een over
winning te zien geeft van de „duiven"
in de V.S.
Die redenering is niet onlogisch, maar
aan de andere kant ook wel riskant,
indien ideeën als die van Symington
worden uitgevoerd. Het is waarschijn
lijk daarom dat de Britse minister van
buitenlandse zaken, George Brown, op
het labourcongres zei dat wie vrede in
Vietnam wenst op dit ogenblik het best
pressie kon gaan uitoefenen op Hanoi.
i
