ERWTENSOEP
PAKKETS Al
RUNDERLAPPEN
9SINAAS
APPELEN 100
^::fneis3X88
SIMON
DE WIT
Ufasseeeüe
DE NIEUWE OMZETBELASTING 1968
DE KENNISBANK
BIJ SlffiON DE WIT BENT U BETER AF!
DOOR JAN COTTAAR
per pot
BELEGEN KAAS O
SNBJWORST
SPLITERWTEN I
CELSIOFLUIERSMK
8 HARINGEN 1EE
6R0LM0PSEN IflE
CHOCOLADEMELK fl£ë
STUKKEN TABAC
Deel IDe algemene opzet
Nu het buiten zo koud is
doet was toch ook h de
De elektronische vraagbaak
van de (nabije) toekomst
i
De Nëderlandse topsport in 1967
Alle wetenswaardigheden
en hoogtepunten in woord
en beeld. Liefst 170 foto's
Sjjè?!1 LAAT UW KANS NIET VOORBIJGAAN
want voor deze aanbieding geldtA
ZOLANG DE VOORRAAD STREKT lip
Een waardevol cadeau voor jong en oud^Ks
diverse smaken (o.a. appelkersen)
GELDERSE
ROOKWORSTierso/
vacuüm verpakt perstuk
V.V.GOUDSE II2 KILO Sn
TARTAAE 100 gram'
112 KILO
DONSJE
pakcil0metervan275voorBmM^J
in emmertje lUw
in emmertje B
literfles of 3 kleine flesjes *yü«ï#
in plastic zak
rrta9er®
Pil
g|||
DINSDAG 28 NOVEMBER 1967
door de leverancier in rekening ge
brachte B.T.W., die apart op de nota
moet worden vermeld, terugvragen. Ook
dit Is een verbetering van het huidige
systeem.
In het ontwerp is echter de mogelijk
heid opengehouden, uit conjuncturele
overwegingen, te bepalen dat deze
B.T.W. over bedrijfsmiddelen eerst mag
worden afgetrokken van de over de
verkopen verschuldigde B.T.W.naar
mate de bedrijfsmiddelen worden ver
bruikt, dus afgeschreven.
Krediet aan de staat
Dit laatste brengt ons op een ander
punt. Wanneer de B.T.W. eerst naar
tijdsgelang van het verbruik der be
drijfsmiddelen mag worden terugge-
eist betekent dat een krediet van het
bedrijfsleven aan de staat. De leveran
cier van dat bedrijfsmiddel heeft de
B.T.W. immers al afgedragen en aan
de koper in rekening gebracht. Deze
laatste kan hem eerst langzamerhand
terugvorderen, hoewel de betrokken
produkten de consument nog lang niet
hebben bereikt en er dus nog helemaal
geen reden tot heffing was daar er
nog niets werd verbruikt.
Konsekwent doorgeredeneerd zou er
echter alleen maar reden tot heffing
zijn bij de laatste levering, nl. die van
de particuliere verbruiker en logisch
zou dus zijn alleen de kleinhandel, die
onder het huidige regime juist is vrij
gesteld, met de heffing te belasten. Dat
is echter niet mogelijk, daar te veel
ondernemers aan ondernemers zowel
als aan particulieren leveren.
Om al deze leveranties is de detailhan-
de» uit elkaar te houden, en daarvan
bewijs voor de fiscus te leveren, is ech
ter onuitvoerbaar. Het thans voorgestel
de systeem is daarom beter en ook
internationaal overeengekomen.
Teruggave
Onder het huidige systeem wordt een
veel belangrijker krediet aan de staat
verleend, doordat reeds vroeg in de
produktieketen heffingen voorkomen, die
niet verrekenbaar zijn. Overgang naar
het nieuwe systeem moet dus mee
brengen, dat over de voorraden die op
het moment van overgang aanwezig
zijn teruggave moet worden verleend.
Dat zal in beperkte mate en vertraagd
geschieden. Dit zal dan tevens de aan
passing van de prijzen aan de nieuwe
toestand geleidelijker maken.
Voor een teruggave ineens van het te
vroeg genotene onder het tegenwoordi
ge systeem ontbreken de geldmiddelen.
Het is nog niet geheel duidelijk hoe het
gat moet worden gestopt, dat ontstaat
doordat de belasting in het nieuwe stel
sel niet meer zoveel te vroeg wordt ge-
ind.
Afgezien van de vraag of - zoals zal
blijken - de kleinhandel daar naar moet
verlangen, zou deze vrijstelling in het
thans voorgestelde systeem niet passen.
Het zou in de eerste plaats een finan
cieel nadeel zijn, daar de kleinhandel
dan de vóórbelasting niet zou kunnen
aftrekken en dus 'n voorraad, bezwaard
met B.T.W. zou moeten belasten.
Bovendien zou, om een gelijke belas
tingopbrengst te verkrijgen, het per
centage op de inkoopprijs van de de
tailhandel hoger moeten zijn dan dat
op de verkoopprijs. En dat zou weer
tot gevolg hebben, dat de belastingdruk
op de meest gangbare artikelen met een
relatief lage brutowinst en dus een ver
houdingsgewijs hoge inkoopprijs zwaar
der zou worden en de druk op de meer
luxe artikelen, met een hogere winst
marge, juist lager. Met andere woorden:
van een gelijkmatige druk zou niet
veel meer terecht komen.
Een onvermijdbaar nadeel dus van het
nieuwe systeem - en geen klein nadeel!
- is dat een honderdduizend nieuwe
ondernemers thans in de belastinghef
fing moeten worden betrokken, die
thans nog zijn vrijgesteld. Zij zullen
hun administraties moeten perfectione
ren zowel wat de inkopen als wat de
verkopen betreft en bovendien een re
kening-courant van de B.T.W. moeten
bijhouden. Voor de kleine ondernemers
is er een tgeemoetkoming in het finan
ciële vlak voorzien welke wij een vol
gende keer nader zullen bespreken.
fie Wet op de Omzetbelasting 1968,
waarvan een ontwerp bij de Tweede
Kamer is ingediend, behelst een ge
heel nieuwe opzet van de omzetbelas
ting. Het doel van de belasting blijft
hetzelfde als dat van de oude omzet
belasting, nl. het heffen van een be
lasting op het gebruiken en verbruiken
van goederen en diensten door parti
culieren. Dit doet men dan door de
ondernemers, fabrikanten en handelaren
in te schakelen als onbezoldigd belas
tingambtenaar, door van hen de belas
ting te heffen in de verwachting dat
zij die dan weer op de consument ver
halen.
Tot zover lopen het bestaande en het
nieuwe, voorgestelde, systeem nog pa
rallel. De rest is geheel verschillend,
zodat met recht van een nieuwe om
zetbelasting mag worden gesproken. Tot
goed begrip van wat gaat volgen dient
duidelijk te zijn, dat de naam eigenlijk
niet goed is. Het betreft een belasting,
niet op de omzet (zoals de inkomstenbe-'
lasting op het inkomen) doch op het
particulier verbruik hier te lande; dit
geldt voor de oude zowel als de nieuwe.
De omzet van de producent of hande
laar dient slechts om basis en tijdstip
van de heffing te bepalen.
De oude O.B.
In het huidige systeem wordt in prin
cipe bij iedere levering in de produc
tiesector 5 °/o belasting geheven. Ver
wisselt een goed dus, in de loop van
zijn fabricage, vier keer van eigenaar
voor het de consument bereikt, dan is
er iedere keer 5 aan kostprijs bij
In een gedeeltelijk in het Engels gesteld
bericht meldt De Automatisering Gids
dat Bull-General Electric in het komende
voorjaar als eerste Nederlandse compu
ter-leverancier een „time-sharing" cen
trum zal openen.
Het blad heeft vervolgens twaalf regels
nodig om uit te leggen wat dit Engelse
begrip betekent. Het blijkt een soort in
formatiecentrale te zijn van het type dat
al lang een Nederlandse naam heeft:
kennisbank.
Dat is het tenminste in aanleg. In de
omschrijving wordt namelijk gezegd dat
het een centraal opgestelde computer is,
waarvan een aantal gebruikers zich ge
lijktijdig kan bedienen. Men komt met
de installatie in verbinding via bv. een
telefoontoestel op het eigen bureau, dient
de computer zijn opdracht toe en krijgt
antwoord.
Door het gemeenschappelijke gebruik van
zo'n installatie komen de kosten zo laag
te liggen dat ook kleine ondernemingen
en zelfs particulieren een beroep op het
rekentuig kunnen doen. Aldus ongeveer
de beschrijving.
De toekomst
Wat hier wordt geschetst is precies con
form de voorspelling die we kunnen ho
ren van de kant van de futurologen.
Futurologie is het specialisme dat zich
bezig houdt met het schetsen van een
toekomst die te voorspellen is op grond
van onderzoekingen die nu al worden
gedaan.
Nu denken velen nog steeds dat een
computer een machine is, waarvan men
zeer veel profijt kan hebben bij (bijvoor
beeld) berekeningen ten behoeve van de
vliegtuigbouw of andere technische pro
jecten.
Maar in Frankrijk is het geval bekend
van een arts, die een computer heeft
gehuurd voor het bijhouden van zijn
vaklitteratuur en ook uit Frankrijk
kwam enige tijd geleden het bericht, dat
een electrocardiogram van een patiënt
in een ziekenhuis te Tours was geana
lyseerd door een computer te Wash
ington. Het cardiogram was de machine
voorgelegd via de communicatiesatelliet
Early Bird en de analyse was, langs de
zelfde weg, per omgaande ontvangen.
Explosie
Zo gaat inderdaad de toekomst eruit
zien. Niet, omdat computers zulk aardig
speelgoed zijn, maar omdat we er niet
meer buiten kennen. Iedereen die op de
hoogte wil blijven van de ontwikkelingen
op zijn eigen vakterrein lijdt onder de
informatie-explosie": het verschijnsel
dat er veel meer wordt gepubliceerd dan
één mens kan lezen, zelfs al is hij spe
cialist op een zeer beperkt terrein.
Om een concreet voorbeeld te geven:
iedere burger wordt geacht, de wet te
kennen. Maar in de praktijk blijkt, dat
er wetten bestaan, waarvan zelfs offi
cieren van justitie en rechters nooit heb
ben gehoord (laat staan, dat zij alle
jurisprudentie beheersen).
Dit probleem waar vind ik snel de
informatie, nodig om mij zo goed mo
gelijk te oriënteren kent iedere be
oefenaar van een verantwoordelijk be
roep. Hier biedt de elektronische infor
matieverwerking uitkomst.
Geheugen
gekomen. Dit noemt men het cascade
stelsel.
Vrijgestelde leveringen brengen niet
mee dat het produkt vrij van omzetbe
lasting wordt, doch betekenen alleen,
dat er nog meer omzetbelasting komt
bij hetgeen bij vroegere eigenaars reeds
is geheven en dat in de kostprijs van
de latere eigenaars is begrepen.
In beginsel is dat oude systeem zeer
eenvoudig. Het is slechts ingewikkeld
en moeilijk toepasbaar geworden door
de vele bijzondere tarieven en vrijstel
lingen, die zowel de administraties der
onbezoldigde heffers als de controle
door de welbezoldigde heffers zeer be
moeilijken.
Twee maten
Een tweede nadeel is, dat het aantal
leveringen, dat zich voordoet tijdens de
bewerking van grondstof tot produkt,
sterk kan verschillen voor gelijke pro
dukten. Is de gehele produktieketen in
handen van één grote fabriek, dan
wordt het goed weinig of niet verhan
deld voor het de consument bereikt.
Zijn er verschillende kleine tussenper
sonen, die ieder een deel van de be
werking verrichten, dan komt er bij
iedere overdracht telkens weer een per
centage van de waarde op dat moment
bij de prijs. De grote fabriek kan dus
daardoor veel goedkoper produceren.
Er zijn nog veel meer van dergelijke
punten, doch nog één belangrijk nadeel
zouden wij willen noemen, dat optreedt
bij import en export. Bij export wordt
de omzetbelasting teruggegeven. Niet
alleen uit een oogpunt van concurrentie
met het buitenland, doch in de eerste
plaats in principe, omdat de heffing al
leen bedoeld is voor verbruik hier te
lande. Omgekeerd wordt bij invoer om
zetbelasting geheven, ongeveer gelijk
aan hetgeen op soortgelijke in het bin
nenland vervaardigde goederen reeds
drukt. Ongeveer, want zoals gezegd, de
ze druk kan bij soortgelijke goederen
sterk verschillen. Men moet dus bij in
voer en uitvoer met gemiddelden wer
ken en deze liggen in de praktijk wat
aan de lage kant. Dat bemoeilijkt dan
de exoort en bevordert de import. Zou
men ze verhogen dan zou men in strijd
kunnen komen met verdragen met an
dere landen en/of represailles ontlok
ken van die anderen, waar als regel ook
om-etbelasing wordt geheven.
De E.E.G.
In E.E.G.-verband zijn nu richtlijnen
opgesteld, en door de aangesloten lan
den aanvaard, om te komen tot een
meer gelijke wijze van heffen, die te
vens voert tot een meer gelijke druk
en tot de mogelijkheid de heffing bij
invoer en de teruggave bij uitvoer te
doen vervallen, zonder dat daardoor de
binnenlandse concurrentieverhoudingen
worden verstoord.
Er zijn nog meer facetten aan, doch
dit is de grote lijn. Dit alles wordt be
reikt dooreen nieuw systeem, dat aan
het ontwerp van de nieuwe wet ten
grondslag ligt. nl. de zg. belasting over
de toegevoegde waarde, afgekort B.T.W.
Frankrijk kent dit systeem reeds, zij het
ontsierd en, wat erger is, ingewikkeld
gemaakt, door diverse uitzonderings
bepalingen. Duitsland zal het binnen
kort invoeren en alleen al uit een oog
punt van onderlinge concurrentie moe
ten de anderen al volgen.
Het principe is al weer eenvoudig en
men is thans van plan om het een
voudig te houden door relatief weinig
vrijstellingen en afwijkende heffings
percentages toe te staan.
12 °/o
Bij iedere levering zal de verkoper
naast en apart van de prijs van 12 °/o
(soms een ander percentage) aan de
koper in rekening brengen en aan de
staat afdragen. Tijdens de productie-
en de distributiefase (dus zolang het
goed of de dienst niet aan de consu
ment is geleverd, resp. bewezen) mag
hij van de af te dragen belasting ech
ter aftrekken wat hij bij zijn edgen in
koop heeft moeten betalen over dezelfde
periode.
Koopt hij in een bepaalde maand veel
in, dan zal het kunnen voorkomen dat
hij per saldo over die maand nog wat
terug krijgt. Alleen de consument krijgt
niets terug en zo wordt per saldo ieder
goed of iedere dienst belast met 12
var. de prijs, exclusief de belasting; on
geacht hoeveel leveringen tijdens de
produktie al dan niet hebben plaats
gevonden. Bovendien zal een heffing
bij invoer weer kunnen worden afge
trokken als heffing bij inkoop, en deze
kan dus vervallen.
Bij export behoeft geen teruggave te
worden verleend, daar aan de exporteur
reeds teruggave is verleend van het
geen hij bij inkoop aan zijn voorganger
had betaald. Deze mogelijkheden vloeien
voort uit het feit dat bij dit systeem bij
iedere producent en handelaar de goe
deren die hij in voorraad heeft vrij zijn
van belastingdruk, daar hij de zg. voor
belasting, d.w.z. de van zijn voorgan
gers geheven en hem door die voorgan
gers in rekening gebrachte, belasting
heeft terugontvangen.
Investeringen
Daar komt nog bij, dat onder inkoop
in het bovenstaande ook moet worden
begrepen de aanschaf van machines,
gebouwen en andere bedrijfsmiddelen,
waarvan de kosten naar de mate van
verbruik in de prijs van het produkt
terecht komen. Bij aanschaf van deze
bedrijfsmiddelen mag men dus ook de
Men kan, zoals bekend, een computer
vrijwel alles laten doen, als de opdracht
maar nauwkeurig geformuleerd wordt.
Men kan het ding bijvoorbeeld zo pro
grammeren dat het een Russische tekst
in begrijpelijk Engels kan vertalen. Maar
men kan diezelfde machine dan niet vra
gen hoeveel twee maal twee is, want
daar is een andere programmering voor
nodig en als die er niet in zit, komt het
antwoord er niet uit.
Ingewijden voorzien een toekomst waarin
een net van elektronische kennisbanken
de aardbol zal omspannen. Een medische
kennisbank vol symptomen, diagnoses en
therapieën, een volkenrechtelijke kennis
bank, geprogrammeerd met alle verdra
gen ter wereld, een kennisbank voor ver
zekeringsagenten, een kennisbank be
voorraad met alle inzichten op het ge
bied van de theoretische natuurkunde
Iedereen zal van een dergelijk netwerk
op elk gewenst moment de informatie
kunnen betrekken die hij op dat ogen
blik nodig heeft en dit zal het aanzien
van onze samenleving in de komende
tien, twintig jaar ingrijpend veranderen.