118 jaar P.T.T. in Soest
Hoofdpostkantoor Soest
nam nieuw bestellerspaviljoen in gebruik
Geschiedenis
Telefoonpost
niet liainibetliening
tfulpkanioor
nerd Sioofdkanioor
Ambtswoning werd
tdofooiiccntraSc
Ruimtegebrek
Toekomstplannen
Hoofdkantoor.
teÊjkanteor en
postagentschappen
Noodzakelijke
oplossingen
Van 0 naar bijna
50 bestellers
Toch nog moeilijke
bestellingen
Drukke tijd
Buslichtingen
Openstelling
kantoren
VRIJDAG 22 DECEMBER 1967
Maadag j.1. was het dan zover. Na een
lange tijd van voorbereiding werd een
nieuw paviljoen voor de afdeling Be
stelling in gebruik genomen. Zoals in
het algemeen bij eLke uitbreiding van
winkel of fabriek was ook hier het nij
pende gebrek aan ruimte de oorzaak
van het tot stand komen van dit nieu
we paviljoen.
Bij gelegenheid van de ingebruikname
van het nieuwe paviljoen lijkt het ons
interessant de historie van de Soester
„Tante Pos" eens in onze herinnering
terug te roepen.
Deze historie gaat. aan de hand van
nog voorhanden zijnde stukken, terug
tot het jaar 1849.
Honderdachttien jaar geleden was er
in Soest reeds een postkantoor, al was
het toentertijd nog maar een hulppost-
kantoor, dat vermoedelijk heeft gelegen
ingericht voor de automatische centrale
van de telefoondienst.
Tijdens deze verbouwing moest het
postkantoor ontruimd worden en de ge
hele dienst werd tijdelijk ondergebracht
in het gemeenteperceel tegenover het
postkantoor, het voormalige gebouw van
de Gemeente-ontvanger, thans ingebruik
als kantoor van de Vrijwillige Brand
weer en de Bescherming Bevolking.
Hoe de situatie toen precies was en
welke factoren er toen een rol speelden
bij deze verbouwing, is moeilijk te ach
terhalen. Een feit is, dat deze verbou
wing eerst tegen het einde van 1932 ge
reed kwam. Twee dagen voor Kerst-
agentschappen welke gelegen zijn aan
de Laanstraat 66 en de Driehoeksweg 2.
Het bijkantoor Soestdijk, met daarvoor
de enigste groene brievenbus var. ge
heel Nederland, was vroeger uitsluitend
geopend als het Paleis „bewoond" was.
De bewoners van het dorpsdëel Soest
dijk zouden het thans niet meer kunnen
missen.
Bij de vestiging van het postkantoor in
1893 bestond het personeel uit 10 per
sonen, t.w. een directeur, drie kantoor-
Vooral in deze tijd van het jaar vormt het bestellen van de post, op de ver van de
weg gelegen huizen, voor de bestellers een groot probleem.
aan de „Rijksstraatweg naar Amers
foort", welke wegaanduiding wij vele
malen lazen op de oude en zeer oude
prentbriefkaarten van onze gemeente.
De voorstellingen hierop betroffen vil
la's, parken, wegkruisingen enz. gele
gen langs de rijksweg van het paleis
Soestdijk tot aan de grens met de ge
meente Amersfoort.
Deze hulpkantoorvorm heeft geduurd
tot het jaar 1893. In het jaar 1891 was
men namelijk begonnen met het maken
van plannen voor een nieuw gemeente
huis. De toenmalige P. en T.-dienst
kreeg van het gemeentebestuur het aan
bod van enige lokaliteiten in dit nieu
we gemeentehuis, echter alleen op de
voorwaarde dat het hulppostkantoor zou
worden omgezet in een ,,hoofd"postkan-
toor, waarmede de P. en T.-dienst ak
koord ging.
Op 1 april 1893 vond de ingebruikne
ming plaats van dit nieuwe „hoofd"-
kantoo-
Met ingang van 3 mei van datzelfde
jaar werd in het hoofdpostkantoor de
telegraafdienst gevestigd, terwijl op 11
september 1906 dit gebouw de telefoon
dienst ging herbergen.
Nadat in 1913 een nieuw gebouw voor
de P.T.T.-dienst werd gebouwd, dat op
20 december 1913 in gebruik werd ge
nomen (het huidige postkantoor), werd
met ingang van 31 maart 1914 de huur
overeenkomst met het gemeentebestuur
opgezegd.
Ten gevolge van de gestadige uitbrei
ding van de gemeente Soest en de daar
mede gepaard gaande toeneming van
het verkeer deed zich reeds in 1928 een
nijpend ruimtegebrek in het postkantoor
voelen.
Met het oog op een flinke verruiming
werd toen besloten tot een ingrijpende
verbouwing, waarbij tevens de boven
het kantoor gelegen ambtswoning werd
mis werd het gebouw weer in gebruik
genomen. Morgen, zaterdag 23 decem
ber, is dat dus precies 35 jaar geleden.
De voortschrijding der techniek, het
toenemen van het aantal P.T.T.-mensen
in Soest, de uitbreiding van de dienst
verlening enz. deed zich in de vorm
van ruimtegebrek gedurende deze peri
ode wederom voelen' en'In 1957 waren
er verbouwingsplannen in een verge
vorderd stadium van voorbereiding.
Toen men deze plannen dacht te gaan
realiseren gooide o.a. de beruchte „be
stedingsbeperking" roet in het P.T.T.-
eten. Tot op heden kon aan deze ver
bouwing geen uitvoering worder. ge
geven.
Om in ieder geval tijdelijk aan het
ruimtegebrek een einde te maken werd
een afzonderlijk paviljoen voor de be-
stellersdienst achter het postkantoor ge
plaatst en j.1. maandag in gebruik ge
nomen.
Dit wil niet zeggen dat men nu tevre
den is. Het ligt namelijk in het voorne
men om binnen afzienbare tijd het
huidige kantoorgebouw te modernise
ren en aan te passen aan de in de
toekomst te stellen eisen.
De enorme groei van Soest na de jaren
dertig was voor de P.T.T.-dienst een
aanleiding om het publiek meer in
eigen omgeving tegemoet te treden.
Naast het centraal gelegen hoofdkantoor
en het nabij het Paleis Soestdijk gele
gen bijkantoor, stichtte men twee post-
hoort een modderbad beslist niet tot de
onmogelijkheden. Deze omstandigheden,
gepaard met ziekte enz. maken het de
P.T.T. wel moeilijk „op tijd" te werken.
Het publiek heeft echter wel begrip
voor deze moeilijkheden en waardeert,
ver afgelegen, de trouwe helpers van
Tante Pos.
ambtenaren en zes bestellers.
De drie kantoorambtenaren bedienden
toen tussen neus en lippen door ook
de telefoonpost door middel van z.g.
handbediening.
Zo'n 75 jaar geleden werden de bestel
diensten te voet uitgevoerd over dik
wijls onbegaanbare wegen en dat ook
economie groeide vanzelfsprekend ook
het aantal personeelsleden bij de P.T.T.
in een gestadig tempo.
De zes man „voetvolk" rond de eeuw
wisseling werd in de loop der jaren
„afgelost" door bijna vijftig man „fiets-
volk", die nu geen enkele moeite heb
ben met 11.000 en op piekdagen met
25.000 poststukken.
Een directeur en tien kantoorambtena
ren zorgen er verder voor dat voor het
publiek de zaak gesmeerd loopt.
Behalve enkele uitzonderingen tijdens
noodsituaties met grote hoeveelheden
sneeuw, worden de bestellingen niet
meer te voet maar Der rijwiel gedaan.
Een dienst wordt per bromfiets uitge
voerd, terwijl de bakfietsen voor de
postpakketten en grotere briefpakjes
plaats hebben moeten maken voor de
In het rechtse deel van het gemeentehuis (3 ramen en deur) was van 1 april 1893
tot 31 maart 1914 het postkantoor gevestigd, terwijl achter dit kantoor het „politie
korps" (2 man sterk) een plaats had. De toegang tot de politie vormde een deur,
die zich in het midden van de rechter zijgevel bevond.
len jaren aanzienlijk verbeterd zijn en
van een trottoir werden voorzien zijn
er toch nog veel moeliijk bereikbare
woningen. Bij veel regen en sneeuw be-
Om de dienst op de voorgeschreven
wijze te kunnen blijven uitvoeren gaat
men in landelijk verband trachten ver
betering te brengen in de bestelling van
de post aan de moeilijk bereikbare per
celen. Men denkt hierbij aan het plaat
sen van brievenbusjes aan de verharde
In het oude bestellers-sorteerlokaal, wat zich direct achter de kantoorruimte
bevond, kon men vooral tijdens de kerstdrukte geen voet verzetten, zonder zich
eerst door een berg postpakketten heen geworsteld te hebben.
In het nieuwe beslellcrs-sortcerderspaviljoen heeft men de kerstdrukte 1967, na
even gewend te zyn, redelyk goed kunnen verwerken.
nog vijf maal per dag, want in de
kom van het dorp werden toen vijf be
stellingen per dag uitgevoerd!
De te bestedien poststukken, die meer
malen per dag te voet in Baam -verden
opgehaald, waren toen nog gering, hoog
stens enige honderden per dag.
Met de niet te stuiten groei van de
bekende rode postauto's.
Iedereen ontvangt graag op tijd zijn
post en de P.T.T.-mensen stellen alles
in het werk om hieraan dagelijks tege
moet te komen. Dat dit niet altijd even
eenvoudig is, is van vele factoren af
hankelijk.
Hoewel vele wegen de laatste tiental-
weg. Een maatregel overigens die in
België op het platteland reeds is door
gevoerd.
De bestijging en afdaling van de vele
trappen in de flatgebouwen met armen
vol post geeft ook veel oponthoud. Voor
deze „moeilijke" adressen overweegt men
eveneens het aanbrengen van brieven
bussen op de begane grond.
Het is momenteel een zeer drukke tijd
voor de post. Er worden zeer grote hoe
veelheden kerst- en nieuwjaarskaarten,
kalenders, kerstpakjes enz. ter post be
zorgd. Deze extra poststukken moeten
allemaal in korte tijd worden verwerkt,
d.w.z. sorteren naar plaats van bestem
ming, vervoeren en bestellen. Dit bete
kent uiteraard veel extra werk en de
mogelijkheid van vertraging.
Hoewel het voor de kerstkaarten reeds
te laat is adviseren wij onze lezers
graag: Post tijdig uw nieuwjaarswensen.
Wacht niet tot de laatste dag.
De bij-brievenbussen worden op werk
dagen, behalve zaterdag gelicht om
04.35, 13.15, 17.20 uur, op zaterdag om
04.35 en 9.00 uur.
Het tijdstip van de laatste lichting fcv£n
de brievenbus van het hoofdpostkan
toor, voor de verzending per nacht
trein, valt om 19.30 uur.
Voor zegelverkoop, postpakketten, aan
getekende stukken, telegraaf en spaar
bank: is het hoofdkantoor geopend
maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot
19 uur, zaterdag van 8.30 tot 11.30
uur; bijkantoor Soestdijk is voor deze
zaken geopend maandag tot en met
vrijdag, van 8.30 tot 17 uur. Zaterdags
ge-ioten. Agentschap Laanstraat: maan
dag, dinsdag, donderdag en vrijdag 9-
12.30 en 14-18 uur. Woensdag 9-12.30
uur. Zaterdags gesloten.
Agentschap Zuid: maandag t.e.m. vrij
dag 9-12.30 en 14-17 uur. Zaterdags ge
sloten.
Voor de overige geldzaken is het hoofd
kantoor geopend maandag t.e.m. don
derdag 8.30-15 uur, vrijdag 8.30-20.30
uur. zaterdag 8.30-11.30 uur. Het bij
kantoor Soestdijk is voor deze overige
geldzaken geopend op maandag t.e.m.
donderdag van 8.30-15 uur, vrijdag 8.30-
17 uur. Zaterdags gesloten.
Agentschap Laanstrac-t: maandag, dins
dag en donderdag 9-12.30 en 14-15 uur,
woensdag 9-12.30 uur, vrijdag 9-12.30
en 14-18 uur. Zaterdags gesloten.
Agentschap Zuid: maandag t.e.m. don
derdag 9-12.30 en 14-15 uur, vrijdag
9-12.30 en 14-17 uur. Zaterdags geslo
ten.
Opgemerkt wordt, dat op alle postin-
richtingen op maandag tot en met vrij
dag van 15 uur tot de eindsluiting
postcheques tot 2.000,kunnen wor
den geïnd.
Honderden meters moeten vaak extra worden afgelegd om een poststuk te be
zorgen. Er is thans sprake van een eventueel wetsontwerp, waarin bewoners van
dergelijke ver van de weg gelegen percelen verplicht worden tot het aanbrengen
van een brievenbus aan het begin van hun zoals op de foto afgebeelde „Eigen weg".
