Majorettes voor
zeventig-jarige P.V.O.?
Kleuren
Televisie
iy/A.ftutzelaai
Morgen receptie in Natuurbad
In maart jubileumconcert
GARAGE STAM
„se (soupen snaar
Renault dealer
Nieuw
instrumentarium
REQ0RQER süasl klaar
5 januari 1S98
oprieBiïing in de
Koopmansbeurs
Duro, zedelijke
l»Siebt
Verzot tegen
directeur-president
Repetitielokaal
voor 25 cent per week
3 nieuwe Êiistruiticnftpii
voor 170.—
Mannes met «Ie
boi39ltar«Ion
60 gaar lid
Moester
Van Entlioven
«lireeteur-giresident
Eigen regBeièieüöSïaal
v«®s' jf 580.—
Op concours naar
Zwitserland
eigen clublokaal
P.V.O. in
afd. Citmiuitendheid
Rebelleren voor
„eigen" bestuur
.1. K. de Bruin
stiebt uniformenfonds
Roerenkagtel
en drumband
Jubileum-receptie
Comité van
aanbeveling
Niemv
I
VRIJDAG 5 JANUARI I96R
PHILIPS SPECIAALZAAK
Kapsalons
STEENHOFFST» 53 TEL 284Z SOEST
Nieuwerhoekplein l - Soestdijk
Telefoon 2850.
Vandaag is het precies zeventig jaar ge
leden, dat in Soest de harmonie Pa-
tiënta Vincit Omnia (Geduld Over
wint Alles) werd opgericht en welk
feit morgen met een receptie in het
restaurant van het Soester Natuurbad
en (waarschijnlijk) in maart met een
jubileumconcert op gloednieuwe instru
menten herdacht zal worden.
Het verjaardagsgeschenk, dat P.V.O.
mag verwachten, bestaat uit ïen nieuw
instrumentarium, waarvoor van diverse
zijden financiële bijdragen zijn verleend.
Een werkcomité, bestaande uit de heren
K. de Haan, J. K. de Bruin, A. H. Hoe
gen Dijkhof, Th. de Muijnk en Th. M.
Peet heeft zich in het bijzonder ingezet
aan de vervulling van de jubileum-
wens van P.V.O. Inmiddels heeft de
gemeenteraad reeds 8.500,bijgedra
gen terwijl een schenking van 1000,-
voor een goed doel van de Algemene
Bank Nederland aan de burgemeester,
eveneens voor de 70-jarige werd be
stemd. Een collecte bracht daarnaast
nog ƒ3.500,op, terwijl men in eigen
kring druk bezig is met het werven
van nieuwe donateurs (een lid bracht
er 34 aan) en het aansporen van de do
nateurs om hun geldelijke bijdrage
iets te verhogen, een initiatief, dat ove
rigens van het werkcomité is uitgegaan.
Alle donateurs hebben daartoe inmid
dels een schrijven van het comité ont
vangen. De Soester Zakenkring, die
destijds in samenwerking met de ge
meente nationale zwemwedstrijden in
het Soester natuurbad financieel moge
lijk heeft gemaakt en de Lagere Tech
nische School „Eemland" met een aan
tal Baarnse geestverwanten een talen- I tie, gedaan op dezelfde oprichtingsver-
taties. De vierde stand deelde in die
welvaart mee en begon ook op ander
terrein een woordje mee te praten. Men
meende - en waarlijk niet ten onrech
te - ook recht op ontspanning te heb
ben, wat leidde tot de oprichting van
tal van muziekgezelschappen, waarvan
P.V.O. er één werd.
Dc eerste terreinverkennende bespre
kingen werden na de hoogmis in her
van de Koopmansbeurs, de heer
tel Eemland) gehouden. De voor de
deur staande kroningsfeesten in Am
sterdam - in september 1898 - maanden
tot grote spoed. Op 5 januari van dat
jaar werd dan ook de oprichtingsver
gadering belegd. Het kostte de eigenaar
van de Koopmansbeurt, de heer
Schalkx, de smid Valkenet en de enige
onderwijzer van de enige school in
Soest (Kerkebuurt), de heer Uitendaal,
weinig moeite om tot de oprichting van
de harmonie te geraken.
Ook burgemeester Lothe van Doelen
Grothe was op deze vergadering aan
wezig. Hij kwam al spoedig to* de
slotsom, dat de buurtschappen Hees en
Wieksloot slecht waren vertegenwoor
digd, hetgeen hij evenwel direct kon
verklaren uit de erbarmelijke straat
verlichting ter plaatse, die destijds niet
direct uitnodigde tot een avondwande
ling langs veelal nog onbegaanbare we
gen.
Middenwijk en Birkt waren rijkelijk
vertegenwoordigd. „Het is een dure,
zedelijke plicht, een eigen fanfare te
hebben Men kan beter muziek stu
deren dan kaarten af kienen", zo hield
Soest's toenmalige eerste burger zijn
onderdanen voor.
Een besluit van niet minder importan-
Maar in 1907 kwam een al geruime tijd
sluimerend verzet tegen de energieke
schoolmeester Van Enthoven tot uit
barsting. Men duldde het niet meer, dat
hij alle roem en eer, die P.V.O. behaal
de, voor zichzelf opeiste. Instructeur
Jochems raakte in de schaduw van de
meester, meer er rees verzet tegen de
meester. In dat zelfde jaar plaatste de
secretaris, de gemeente-ambtenaar Ben
schop een advertentie, waarin een in
structeur werd gevraagd. De heer Van
Enthoven trok zich terug, wat voor
P.V.O. echter mede tot gevolg had, dat
men het repetitielokaal kwijt raakte.
Schilder-dichter Jac. van Looy bood
zijn atelier aan de Van Weedestraat
eerst te huur (voor 25 cent per week)
en later te koop aan, maar de finan
ciële middelen van de vereniging lieten
niet toe hierop in te gaan. Uiteindelijk
bood een bedrag van 77 '/s cent in kas
niet zo erg veel financiële armslag.
Men kreeg door bemiddeling van de
heer J. J. van Vlaanderen tijdelijk de
beschikking over het Jozef-gezellenhuis
- het tegenwoordige Verenigingsgebouw.
Later stelde de heer Limburg Brou
wer zijn stenen werkplaats aan de
Talmalaan ter beschikking.
Inmiddels was de heer Kok uit Utrecht
tot instructeur benoemd, een funktie,
dc nieuwe president-directeur gebracht.
De notaris moest echter al kort na
zijn benoeming geldelijk bijspringen.
Er waren drie nieuwe instrumenten
nodig, maar de benodigde 170,was
er niet. De vereniging was slechts
47,44 rijk. De notaris vulde het ont
brekende echter uit eigen portemon-
naie aan.
In 1910 sloeg de penningmeester op
nieuw alarm, omdat de instructeur nog
enkele maanr'.en honorarium tegoed had.
De heer Prillewitz betaalde opnieuw
uit eigen zak, maar zond de Soester no
tabelen tevens een brief, waarin hij de
financiële noden van P.V.O. uiteen zet-
practicum schonk, is ook nu weer in
gesprongen. Samen met de gemeente
zal men garant zijn voor de rente en
aflossing van ongeveer 12.000,die
P.V.O. zal aangaan om de aankoop van
nieuwe (en lager gestemde) instrumen
ten mogelijk te maken. Voor de volle
dige. vervanging van het instrumenta
rium is een bedrag van rond ƒ32.000,
nodig.
Ook het pas een jaar bestaande jeugd-
korps zal in de aangename consequen
ties van het 70-jarig bestaan delen en
voorzien worden van nieuwe instru
menten.
In de afgelopen zeventig jaar heeft
P.V.O. perioden van grote bloei, maar
evenzeer van malaise doorgemaakt.
Gelukkig voor de gemeenschap is de
vereniging blijven bestaan. Zij is thans
weer toe aan een periode van gezonde
wederopbouw, wat tot uiting komt in
een aantal nog groeiend orkest met
thans 34 leden (welk aantal vele tien
tallen jaren terug in perioden van
bloei overigens ook reeds werd bereikt)
en een aan weinig mutaties onderhevig
jeugdorkest, waarin thans 48 jongeren
hun muzikale gaven etaleren. Daarnaast
beschikt de harmonie nog over een 15
man sterke drumband.
Van de 70 nogal bewogen jaren van de
harmonie heeft Hannes Staal (74) er
zestig meegemaakt. Hij heeft wel de
meeste dienstjaren op zijn naam, maar
wordt in leeftijd nog overtroffen door
de heer E. Venema, die inmiddels al de
75 is gepasseerd. Vijfenzestig jaar jonger
is het meest jeugdige lid. Riekje Jaars
veld. Beiden vieren hun muzikaliteit
bot op een althoorn.
De fundamenten van P.V.O. werden
gelegd in een tijd, waarin de industrie
a3n een snelle opmars bezig was. De
v/erkende klasse in de stad en op het
platteland spoorde zichzelf aan tot gro
tere welvaart verkrijgende arbeidspres-
gadering, was dat tot oprichting van
een comité, dat zich met de inzameling
van de nodige gelden zou belasten.
Aan de vorming van een bestuur is
men op die vijfde januari - ondanks
alle goede voornemens voor het pas be
gonnen jaar - niet toegekomen. De on
derwijzer Van Enthoven werd directeur-
president (aan welke funktie hij een
aureool van muzikaal gezag ontleende),
de oud-militair Jochems uit Amersfoort
trad op als instructeur. En daarmede
was de fanfare geboren. De leden kre
gen les in de school van de heer Van
Enthoven, aan die het orkest ook zijn
welluidende naam te danken heeft.
Het musiceren bleek een liefhebberij,
die heel wat meer van de leden ver
langde dan men in het eerste uptimisme
had durven bevroeden. De Soester fan
fare was dan ook niet op de kronings
feesten in de hoofdstad aanwezig, tot
grote teleurstelling van de toch ijverige
muzikanten.
In de zomer van 1898, een half jaar
na de oprichting, liet men bij de Wil-
helminalinde op de hoek van de Korte
Brinkweg en de Burgemeester Grothe-
straat de Soester bevolking voor het
eerst kennis maken met de muzikale
kwaliteiten van het orkest.
De kennismaking viel goed uit, want
weldra stroomden van alle kanten de
gelden binnen, waarvan een eigen mu
ziektent werd bekostigd.
In 1903 bracht de burgerij nogmaals
zijn waardering tot uiting door P.V.O.
een eigen vaandel te schenken. Spoedig
konden ook de eerste medailles en lau
wertakken aan het vaandel worden ge
hangen.
De 74-jarige Hannes Staal, zelden een repetitie missend, blaast nog dapper zijn
party mee.
die hij dertig jaar lang zou blijven be
kleden. Onder zijn muzikale leiding
kende P.V.O. een periode van grote
bloei.
Notaris H. Prillewitz volgde de min of
meer naar huis gestuurde heer Van
Enthoven op, terwijl de heer J. J. van
Vlaanderen tot vice-president werd be
noemd. Secretaris werd de heer H. J.
Benschop en penningmeester H. B. Pe-
tri. De overige bestuursleden waren de
heren J. Geytenbeek. D. v. d. Broek,
J. Hilhorst, R. van Veenendaal en De
Rooy. Het vaandel werd met het nodige
muzikale vlagvertoon van de oude naar
Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst. Dankzij de komst van de muziekschool
mag het jeugdorkest zich in een stijgende belangstelling verheugen. Een stijging
die ook het peil van het orkest zeker ten goede komt.
te. „De jongens kunnen geen muziek
maken op ijzeren potten; er zijn in
strumenten nodig", zo schreef hij de ge
goede burgerij.
De mobilisatie tijdens de eerste we
reldoorlog bezorgde P.V.O. weer andere
moeilijkheden. Een deel van de leden
werd onder de wapenen geroepen. De
enige troost was, dat zij bij militaire
muziekkorpsen werden geplaatst. Een
jaar na de oorlog kocht P.V.O. een
eigen houten repetitielokaal aan de
Korenweg. De heer Prillewitz schoot de
benodigde 500,voor, maar men
bleef tobben, want een grote toeloop
van nieuwe leden betekende, dat tevens
nieuwe instrumenten moesten worden
aangeschaft. Met een intekenlijst trok
ken de echtgenoten van de leden langs
de huizen, met uiteindelijk het gewenste
resultaat. Bovendien verhoogde de ge
meente de subsidie tot 500,In de
afdeling fanfare oogstte P.V.O. talrijke
eerste en tweede prijzen. Bij het ju
bileumconcours, dat P.V.O. in 1923, ter
gelegenheid van het 25-jarig bestaan,
op het Nieuwerhoekplein gaf, behaalde
de jubilaris zelfs de hoogste prijs in de
afdeling uitmuntendheid. Dat beteken
de, dat P.V.O. een harmonie moest wor
den. Men moest opnieuw leren spelen
op een klarinet in plaats van op een
hoorn.
In 1924 werd notaris Prillewitz opge-
Renault 4 Luxe v.a. f 4.495,
Dauphine Gordini v.a. 5.385,
Renault 8 v.a. 5.550,
Renault 10 Major v.a. f 6.250,
Caravelle Cabriolet v.a. ƒ9.730,
Renault 16 v.a. 8.650,
Renault Rambler v.a. 16.995,
P.V.O. omstreeks 1930 tijdens een van de concoursen, waar toen regelmatig met
groot succes werd deelgenomen.
In 1958 werd met een concours in het
openluchttheater, een receptie en een
jubileumconcert het zestig-jarig bestaan
gevierd. In 1962 bouwde P.V.O. een
eigen clublokaal aan de Beetzlaan,
maar een animering van het vereni
gingsleven betekende dit niet. De repe
tities werden slecht bezocht en nieuwe
leden bleken schaars te vinden.
In 1963 bereikte men een dieptepunt,
mede ook omdat twee grote krachten
de verenigingen ontvielen, t.w. de he
ren B. Lagemaat en J. S. Besselse.
In 1965 werd de heer K. W. Jaarsveld
tot voorzitter gekozen. Hij inspireerde
de harmonie tot nieuwe daden. Onder
zijn leiding is inmiddels ook een bloei
end jeugd orkest tot stand gekomen,
mede omdat de Amersfoortse Muziek
school haar activiteiten tot in Soest
uitbreidde. Het aantal leden vertoont
nog steeds een welkome stijging.
Inmiddels bestaan er bij de dit jaar 40-
jaar bestaande Soester Turn Club plan
nen om de jarige harmonie een aantal
geüniformeerde majorettes te schenken,
ëen werkcomité, bestaande uit de heren
K. de Haan. J. K. de Bruin, A. H.
Hoegen Dijkhof, Th. de Muijnk en Th.
M. Peet heeft zich inmiddels met een
schrijven tot de ruim 700 donateurs van
de jarige P.V.O. gewend, met het ver
zoek, de destijds op ƒ1,tot ƒ2,50
vastgestelde donatie te willen verhogen
tot tenminste ƒ3,50. In het belang van
een betere financiële basis voor P.V.O.
heeft het werkcomité het bestuur dan
ook geadviseerd, de minimum donatie
voortaan te brengen op ƒ3,50.
Degenen, die dit bedrag (of meer) reeds
betaalden, wordt verzocht, hun bijdra
ge te verhogen of te verdubbelen.
volgd door zijn ambtgenoot A. Q. Dam
mers. Een jaar later kreeg hij de eer
volle uitnodiging om met zijn harmonie
deel te nemen aan een internationaal
concours in het Zwitserse Luzern. De
eminente dirigent Kok leidde zijn P.V.O.
temidden van de besneeuwde alpen naar
een hoogtepunt van haar kunnen, waar
voor hij later op het terras van het
voormalige hotel Trier de lauweren
mocht oogsten. Ook in de afdeling Har
monie speelde P.V.O. spoedig de eerste
viool, getuige de vele prijzen, die over
al in den lande op concoursen werden
behaald.
waarover de S.T.C. echter bij gelegen
heid (inclusief de harmonie) graag wil
beschikken. De besprekingen daarom
trent zijn al geruime tijd gaande.
In 1932 ontstond in de P.V.O.-gelederen
een kleine rebellie. Men was het beu,
geregeerd te worden door een bestuur,
dat niet door de leden was gekozen.
Men eiste een bestuur uit de werkende
.leden, met daarnaast een adviescom
missie. bestaande uit buitenstaanders.
Hun wil geschiedde: de heer J. Geyten
beek werd voorzitter, de heer B. Lage-
mata secretaris en de heer H. S. Stork
penningmeester. Verder zagen de heren
J Lagemaat, H. van Sitter, J. v. d.
Broek en Joh. Staal zich met een be-
stuursfunktie belast.
In de commissie van advies namen
zitting notaris A. O. Dammers, gemeen
tesecretaris J. G. A. Batenburg, J. W.
Plemper van Baaien, M. Hornsveld en
J. van Duuren.
Terwijl de eerste prijzen werd gewon
nen, bestuurswijzigingen plaats vonden
en de gemeente de subsidie verlaagde,
bedankte dirigent Kok. Hij werd opge
volgd door de heer Drewes uit Laren
en deze een jaar nadien door de heer
De Vries.
In 1945 brak er voor de P.V.O. een pe
riode van nieuwe bloei aan met als
hoogtepunt de viering van het 50-jarig
bestaan in 1948. In 1949 legde de heer
J. K. de Bruin de basis voor een uni
formenfonds. Hij kan het niet langer
aanzien, dat P.V.O. na meer dan 50 jaar
nog altijd niet geüniformeerd was. Men
had zich tot die tijd met een P.V.O.-
pet en -insigne tevreden gesteld.
In de vereniging ontstond een andere
vereniging, De Knollenplukkers, een
boerenkapel, die grote successen oogstte,
maar zijn bestaan toch later heeft moe
ten opgeven. Later werd ook een tam
boer- en drumbandafdeling opgericht.
In 1954 presenteerde P.V.O. zich voor
het eerst in uniform. Er was voor
8000,aan obligaties omgezet. Twee
honderd obligatiehouders gaven hun
tientje meteen cadeau. In enkele jaren
versleet de harmonie diverse dirigen
ten, huldigde men de heren J. S. Bes
selse en C. v. d. Broek wegens hun 50-
jarig lidmaatschap en begroette men de
heer W. J. Lagemaat als nieuwe secre
taris.
De harmonie Patienta Vincit Omnia
houdt morgen een receptie in het Soes
ter Natuurbad-restaurant en wel van
vier uut tot half zes. Waarschijnlijk zal
in maart - zodra men de beschikking
heeft over de nieuwe instrumenten en
deze tevens zijn ingespeeld - het ge
bruikelijke jubileumconcert worden ge
geven, waarna men zich vervolgens
langzamerhand mag gaan voorbereiden
op het 75-jarig bestaan.
Vijfentwintig ingezetenen van Soest
hebben zich bereid verklaard, zitting t«
nemen in het comité van aanbeveling
voor het jubileum van de harmonie
Patiënta Vincit Omnia, die vandaag pre
cies 70 jaar bestaat. Uit deze lijst blijkt,
dat P.V.O. zich in de belangstelling va»
alle lagen van de Soester bevolking in
al haar schakeringen mag verheugen:
De leden van het comité zijn namelijk:
Burgemeester mr. S. P. Baron Bentinck,
mr. J. van der Hoeven, particulier se
cretaris van H. M. de Koningin, notaris
M. van Veeren, Gedeputeerde W. G.
Zadelhoff, de wethouders J. van den
Arend en K. de Haan, notaris C. J. M.
Emmen, pastoor K. L. Reekers, pastoor
H. C. W. van der Vegt, pastoor J. H. J.
van Gend, ds. H. Roest, ds. M. Wilschut,
ds. W. Leerink, A. H. Hoegen Dijkhof
(voorzitter Soester Zakenkring), J. C.
Brouwer (secretaris R.K. Middenstands
vereniging). A. H. F. Smit (voorzitter
Soester Winkeliersvereniging). K. Lam
(secretaris C.B.T.B., afd Soest). G. C.
van den Berg (voorzitter N.K.V., afd.
Soest), A. Herckenrath 'directeur Amers
foortse Muziekschool), mevr. J. M. van
Ginkel-Mohrman (voorzitster U.V.V., af
deling Soest), mevr. C. van Dijck van
Limburg Brouwer (presidente K.G.V.,
afd. Soest), H. G. Scholtmeijer (hoofd
inspecteur van politie), J. R. van Pop-
pelen (voorzitter Coöp. Raiffeisenbank),
M. W. Kooy (toonkunstenaar) en N. H.
Breedeveld (directeur gasbedrijf).
In 1930 kreeg P.V.O. bijvoormeeld op
een concours in Baam de eerste prijs
met lof van de jury in de afdeling uit
muntendheid. Merkwaardig genoeg boet
te vanaf dat moment dirigent Kok aan
populariteit in. Als een verbitterd man
nam hij op 1 maart 1933 ontslag. Een
half jaar later keerde hij echter terug,
voor vier jaar.
