MIKIMO
Ruimte voor MIKIMO-voordeel voorU
Onderwijstelevisie straks per vliegtuig
In 1908
NEW YORK—PARIJS
in de eerste auto's
ZORG OM
EUROPESE
VEILIGHEID
ILLEGALE ACTIES EN VERZET IN POLEN
na stichting van nieuwe communistische partij
LEVEN WIJ OM
TE ETEN
DE KOLONELS
En nog 1001 kwaliteitskoopjes bij
Perspectieven voor een „hoge" leraar
T..V. tegen het
analfabetisme
Oude kookboeken en
moderne voedingsleer
verschillen veel
DE OPRUIMING BEGINT DONDERDAG A.S. 9.00 UUR
Jongenscoats
24,98
32,98
39,98
Jacks
19,98
29,98
39,98
Meisj.mantels
29,98
39,98
49,98
msj,
9,98
19,93
29,98
11,98
15,98
19,98
jngs.panfalons
13,98
15,98
19,98
Meisjestruien Positieblouses
7,98
19,98
29,98
Pos.overgooiers
Positiejaponnen
14,98
29,98
39,98
Jngs.overhemden 5,98
Sportkousen0,98
Piastic jassen 1,98
Kinderledikanten 89,00 99,00 Kinderdekens 14,90 -19,90
Uw speciaalzaak in blijetijds-, baby- en kinderkleding
GALLENKAMPPELSWEG 11 - SOEST-ZUID - TEL 6286
DINSDAG 16 JANUARI 1968
Dat de mogelijkheden van de televisie nog lang niet uitgeput z(Jn met de
vitzendingen voor de huiskamer, die verzorgd worden door de talloze ver
enigingen en maatschappijen - al of niet op commerciële basis - bewijzen
de steeds meer in gebruik komende „closed circuit" systemen voor bijzon
dere doeleinden.
Waarnemingen in bedrijven van de werking van machines of inrichtingen,
die niet zonder gevaar door het bedieningspersoneel genaderd kunnen worden,
gebeuren met televisie, waarvan de beelden - door het gesloten draadnct -
niet buitenshuis komen.
In ziekenhuizen en bij het medisch onderwijs, vervult de televisie - zelfs al
de kleurentelevisie - een belangrijke taak. In Amerika met zijn vaak
rijke universiteitsfondsen - is menig zendernet op de ultra korte golf ge
sticht, om lcervoordrachten te verspreiden, die door eerste klas docenten
worden gegeven.
In vele in ontwikkeling achtergebleven
gebieden van de wereld, die nu aan
de lopende band hun zelfstandigheid
verwerven, is - na het beteugelen van
het spook van honger en ziekte - de
eerste roep maatregelen tot bestrij
ding van het analfabetisme.
Een korps leraren uit de grond stam
pen gaat niet, zodat het kleine aantal
beschikbare krachten intensief moet
worden gebruikt. Klank- en beeldradio
moeten hier uitkomst brengen. Maar
voor de radio is in die meestal uit
gestrekte. dunbevolkte gebieden een
korte golf nodig, tussen de 20 en 50
meteren die is er niettenzij een
meer bevoorrecht land er een voor
dat doel afstaat.
Het beeldscherm zou het mooiste zijn
voor onderwijsdoeleinden, omdat daar
het golvenprobleem niet zo nijpend
is. Een nadeel is echter de betrek
kelijk korte afstand, die een station
overstraalt.
Er moet dus een net van zenders
worden gebouwd, die weer onderling
via straalzenders met elkaar verbon
den dienen te zijn. Alles is mogelijk,
maar vraag niet wat het kost afge
zien van de moeilijkheden het hoog
ontwikkelde technisch personeel aan
te trekken.
Dan maar de lucht in
Toch daagt er voor dit ogenschijnlijk
Het is in februari van dit jaar zestig
jaar geleden, dat de gehele wereld met
spanning de race volgde van een hand
vol automobilisten, die uit New-York
via Alaska en Rusland naar Parijs re
den.
New-York lag onder een pak sneeuw
en in de 43ste straat was al vroeg een
grote menigte bijeen om getuige te zijn
van de start van de grootste auto-race
die de wereld ooit gekend had.
Zwaardere opgave dan race
Peking-Parbs
In die tijd begon de auto langzamer
hand populair te worden. Men had
meermalen aangetoond, dat deze wagens
ook voor reizen over langere afstan
den te gebruiken waren en dat dus de
betrouwbaarheid steeds meer was op
gevoerd.
Het Franse dagblad „Le Matin" had
zich, wat betreft de propaganda van de
automobiel, in die dagen bijzonder ver
dienstelijk gemaakt. Kort tevoren had
deze Parijse krant de beroemde wed
strijd Peking/Parijs georganiseerd en
ditmaal deed men er nog een schepje
bovenop, dank zij de samenwerking
tussen Le Matin en The New-York Ti
mes, op de gedenkwaardige 12de febru
ari zes epuipes, nagestaard doe- dui
zenden Amerikanen, deze monsterrace
beginnen.
Van New-York ging de route over Al-
bany, Buffalo, Cleveland, Toledo, Chi-
cago, Ohama, Carson City, Coldfield,
Santa Barbara en San José naar San
Francisco. Hier kregen de deelnemers,
vijf Europese en één Amerikaanse ploeg,
even gelegenheid om wat op verhaal te
komen en vervolgens werd de race door
Alaska voortgezet. Na een bootreis naar
Wladiwostok ging het over Irkoetsk en
Omsk naar Moskou en tenslotte via
Berlijn naar het einddoel. Parijs.
Open wagens!
Enorm zwaar zijn de beproevingen ge
weest, waaraan de deelnemers en het
materiaal tijdens deze wedstrijd werden
blootgesteld. In de open wagens had
men, vrijwel zonder beschutting, felle
koude te trotseren, maar ook broeiende
hitte; men vond sommige gedeelten van
het traject praktisch onberijdbaar door
de vorst, die hele weggedeelten in een
hobbelige ijsvlakte had herschapen, ter
wijl de wagens op andere plaatsen vaak
tot over de assen in de modder weg
zakten en men slechts uiterst lang
zaam vorderde.
Benzinepompen vond men nog nergens.
De wegen waren hoogstens berekend
op paarden en karren en soms alleen
op sleden
Van de merken die aan deze legenda
risch geworden wedstrijd deelnamen,
een Thomas, een Dion Bouton, een Si-
zaire et Naudin, een Zust, een Moto
Bloc, en een Duitse Protos, bestaat er
thans niet één meer, doch in die tijd
waren deze wagens wereldbekend.
1 Vï maand vóór
De Sizaire et Naudin viel het eerste
uit, gevolgd door de Moto Bloc, zodat
na enkele weken nog slechts vier wa
gens in de strijd waren. Later moest
nog een equipe opgeven, zodat tenslotte
slechts de Amerikaanse Thomas, de
Zust en de Protos overbleven en inder
daad in de Franse hoofdstad arriveer
den.
De Protos echter, die enkele dagen vóór
de Thomas in Parijs aankwam, had een
deel van de tocht per trein moeten af
leggen, zodat de Thomas die op 30 juli
bij de finish voor het gebouw van Le
Matin arriveerde, als overwinnaar uit
de strijd kwam. Niet minder dan 24.000
km had deze wagen op eigen kracht
afgelegd.
Ook de Zust haalde het einddoel, doch
pas geruime tijd later. Op 14 september
1908 kwam deze wagen te Parijs aan.
De winnaar lag dus 1 V* maand voor!
Deze wedstrijd, ongetwijfeld de langste
die ooit in de autowereld gehouden is,
heeft een belangrijke bijdrage geleverd
bij het populariseren van de auto.
onoplosbare vraagstuk, enig licht aan
de kim.
In de omgeving van Montpellder, in
de Amerikaanse staat Indiana. is met
behulp van het z.g. „Stratovision"-sy-
steem van de Western Electric, een
proef genomen met t.v. voor onder
wijsdoeleinden.
Zender en studio-apparatuur bevinden
zich in een vliegtuig, dat op 8000
meter hoogte cirkeltjes draait. De les
sen - met de beelden van leraar en
hulpmiddlen - zijn op magneetband
(„Ampex") vastgelegd. Eén vliegtuig
zendt de lessen voor beginners uit en
een ander die voor gevorderden.
Er wordt uitgezonden op „kanalen" in
de 818-848 Mhz-band dat wil zeggen
op decimeter-golven. De golven zijn,
wat hun lengte betreft, van dezelfde
orde en grootte, als die, welke straks
voor het tweede en derde Nederland
se t.v.-net zullen worden gebruikt.
Eén zender genoeg voor ons land
Omdat de zender zo hoog boven de
grond is, reikt hij veel verder van
een bodemstation. De nuttige uitzend-
radius is zeker 320 kilometer, zodat prinpipe ook alleen maar conventione-
scholen in Indiana, Illinois, Michigan,
Ohio, Wisconsin en Kentucky de uit
zendingen gemakkelijk kunnen onvan-
gen.
Engeland zou met drie, Nederland met
één zender kunnen worden bediend.
De antenne van het vliegende zend
station hangt onder de buik van een
DC 6 uit. Zij is zodanig gestabiliseerd,
dat zij altijd loodrecht naar het aard
oppervlak wijst, zelfs bij het maken
van fikse bochten. Natuurlijk is dit
een kostbare geschiedenis, maar een
nauwgemaakt net van een dozijn sta
tions met straalverbindings-bijbehoren
heeft men ook niet voor niets.
De wereldtoekomst is aan de natie,
die het meest voor zijn onderwijs
over heeft, gegeven door de beste
leerkrachten, die te vinden zijn. Let
eens op de televisie gaat nog een
veel belangrijker rol spelen in de ont
plooiing van geest en verstand, dan
zij nu al doet.
van de zes parate Belgische brigades le wapens kan gebruiken, waarbij zij
worden opgeheven, een vermindering
met zestienduizend man. De Belgische
minister van Defensie, Poswick, wil de
vermindering in de getalssterkte opvan
gen door verhoging van de vuurkracht
van de overgebleven eenheden. Maar hij
is toch gedwongen één van de vier in
Duitsland gelgerde Belgische urigades
naar het eigen land terug te halen. Een
nieuwe verzwakking van wat de Nato
nog altijd als haar „fronttroepen" be
schouwt.
De top van het Nederlandse ministerie
van Defensie (minister Den Toom en
de staatssecretarissen Haex - landmacht,
Van Es - marine, Duynstee - llucht-
macht) heeft ook buiten de Nato-minis-
terraad herhaaldelijk blijk gegeven van
verontrusting over de verzwakking van
de defensie in West Europa tegenover
de stijgende militaire kracht van de
Oosteuropese landen. In Nederland zijn
de defensie-uitgaven in de laatste tien
jaren met de helft gestegen. Nationaal
inkomen en het totaal van de over-
heidsgaven verdubbelden echter.
Atoomwapens.
Sinds 1945 heeft, voor wat de getals
sterkte betreft, nog nooit een evenwicht
bestaan tussen de militaire uitrusting
van de landen in West- en die in Oost-
Europa. Voor wat dit betreft, is er dus
weinig nieuws onder de zon. Een tien
tal jaren geleden zag ook geen enkele
militaire deskundige dat als een groot
nadeel. De afschrikking van een te
genstander bestond immers niet uit een
indrukwekkend aantal soldaten, maar
uit de verbijsterende kracht van de
atoomwapens.
De Nato heeft echter In de laatste tijd
het zwaaien met het nucleaire zwaard
gestaakt. Als antwoord op een mogelij
ke aanval moet nu de zg. „flexible res
ponse" dienen, in goed Nederland „het
leer om leer". De verdediging moet met
dezelfde middelen worden gevoerd, die
de aanvaller gebruikt. Dit houdt in,
dat als de numeriek veel sterkere landen
van het Oostblok een aanval inzetten
met conventionele wapens de Nato in
dan niet de middelen heeft de om de
ongunstige getalsverhouding recht te
trekken.
Erg gerust over een juiste toepassing
van het „leer om leer"-principe zijn de
militaire deskundigen in het Westen
niet. Juist de geweldige numerieke ach
terstand zal, menen zij, de Westerse
bevelhebbers dwingen tot het gebruik
van nucleaire wapens. Binnen de Nato
is dan ook onenigheid ontstaan over
de vraag wat nu eigenlijk precies „con
ventionele wapens" zijn. Atoomraket
ten en -kanonnen met een beperkte
uitwerking - met louter tactische en
geen strategische betekenis - zouden
volgens een aantal deskundigen óók tot
de conventionele wapens moeten wor
den gerekend en dus beschikbaar zijn
bij het afslaan van een aanval.
Riskante toekomst.
Uit recente opiniepeilingen is gebleken,
dat bijna de helft van de Nederlandse
bevolking Pp korte termijn (vijf jaren)
alleen maar een uitbreiding van de be
wapeningswedloop verwacht. Wat de
kans op oorlog betreft, gelooft nog geen
tien procent in een uitbreken van een
wereldconflict. Een veel groter percen
tage meent daarentegen, dat het tussen
de grootmachten wel tot ernstige plaat
selijke botsingen zal komen. Dit geloof
in een wat riskante toekomst - ondanks
politieke ontspanning in Europa zelf -
wordt ook door de Nederlandse defen-
sietop gedeeld. Men houdt voor Euro
pa vooral rekening met een gevaar
lijke periode rond 1972-1973. Dan zal
namelijk, als de huidige ontwikkeling
voortzet, de afstand tussen de militai
re krachten van Oost en West het
grootst zijn: het communistische blok
zal een overmacht van drie tegen één
hebben. De Nato zal nog slechts onge
veer 22 divisies aan landstrijdkrachten
onder haar bevel hebben. Het riskante
van de situatie is, dat een tegenstander
voor de grote verleiding komt te staan
om van deze zwakte gebruik te maken.
Het is nauwelijks aan te nemen, dat
deze zwakke militaire situatie geen in
vloed zal hebben op de politieke ver
houding.
Militaire deskundigen maken zich zor
gen over de scheef gegroeide militaire
verhoudingen in Europa. Terwijl in
West Europa de defensie-uitgaven ten
opzichte van het nationaal inkomen
steeds verder dalen, nemen de uitga
ven van de communistische landen toe.
In het westen wordt de duur van de
dienstplicht regelmatig verkort, in Rus
land is die nog altijd gehandhaafd op
'n minimum van parate oefeningen ge
durende twee jaren en een militaire
vooropleiding op de scholen. De ont
spannen sfeer in Europa gedurende de
laatste jaren is een gevolg van de po
litieke verhoudingen. De redelijkheid
heeft het aanvankelijke onbegrip ver
vangen. De ontspanning kon een aantal
jaren geleden inzetten op basis van een
militaire gelijkheid. De onderlinge
krachtsverhouding dreigt nu echter het
evenwicht te verliezen. De Nederlandse
regering heeft hierop eind vorig jaar
bij haar Nato-partners gewezen tijdens
de (jaarlijkse) ministerraad van de Na
to..
Tijdens deze ministerraad zijn opnieuw
plannen aangenomen om de westerse
landstrijdkrachten in West Europa te
verminderen. De Amerikanen zullen bij
na veertigduizend man van de 220 dui
zend uit Europa terugtrekken. De En
gelsen zullen hun in Duitsland geleger
de Rijnleger (totaal 55 duizend man)
met vijfduizend manschappen verminde
ren. België kreeg op de Nato-minister-
raad toestemming voor een algemene
reorganisatie van de landmacht. Twee
In geen land zijn de partij-politieke
spanningen zo duidelijk aan het dag
licht getreden als in de Poolse volks
republiek. In alle lagen der bevolking
constateerde het regiem Gomoelka op
positie en verzet, in verscheidene ge
vallen zelfs gewapen verzet. Het is zo
erg geworden, dat de minister van bin
nenlandse zaken, Mieczylaw Moczar,
door de omstandigheden gedwongen,
zijn politie heeft opgedragen om zon
der aanzien des persoons de tegen het
regiem Gomoelka in actie gekomen
verzetsgroepen onbarmhartig neer te
slaan.
Het daadwerkelijk verzet komt voor
onder alle lagen der bevolking en ving
in 1963 aan, toen de rooms-katholieke
geestelijkheid in het land een aantal
door het heersende regime genomen
maatregelen openlijk „afkraakte". Het
werd gevolgd door de studenten en is
thans ook tot de arbeidende klasse
doorgedrongen. De toestand /erscberp-
te zich in de loop van de tijd en zo
kon het gebeuren, dat de minister van
binnenlandse zaken een aantal pamflet
ten en brochures van opruiende aard
onder ogen kreeg welke voorzien wa
ren van het onderschrift: „Communis
tische partij Polen". De officiële naam
van de partij luidt in werkelijkheid
Poolse Verenigde Arbeiderspartij.
Het ingestelde opsporingsonderzoek wees
uit, dat - communistische - staatsvijan
den niets te maken hadden met de op
wraak beluste ultra-rechts georiënteerde
Duitse groeperingen en ook niet met
de anti-communistisch gerichte rooms-
katholieke geestelijkheid in het land
zelf. De aanhangers van de „Commu
nistische Partij Polen" bleken zelf
communisten van Poolse nationaliteit
te zijn. Vanuit de illegaliteit gaan zij
het communistisch regiem Gomoelka
met communistische slagzinnen te lijf.
Zinnen die ontleend blijken te zijn aan
de leerstellige uitspraken van een Jozef
Stalin en van Mao tsje Toeng.
Verkeerde richting
In deze brochures wordt geschreven
over een toenemende onzekerheid ten
opzichte van de Poolse geleide econo
mie, de groeiende werkloc.heid voorna
melijk onder de jeugdige arbeiders, en
de dreigendoe groei van het aantal cor
ruptie gevallen waaraan voornamelijk
de hogere ambtenaren en de partijfunk-
tiorarissen zich schuldig maken. Ook
wordt gesteld dat de opvoeding der
jongeren tot goede „socialistische" staats
burgers en het culturele leven in het
land zich meer en meer richten naar
het zo „decadente westen".
Ook in 1964 werden er in het ganse
land pamfletten met een soortgelijke
inhoud verspreid. Deze vlugschriften
werden toen gedrukt op de persen van
de Poolse staats-investeringsbank te
Warschau
De directeur van deze bankinstelling
Kazimierz Myal, werd er voor aanspra
kelijk gesteld en met pensioen gestuurd.
Hij was een der oudste partijleden en
daarnaast een overtuigd volgeling van
de ideeën van Stalin. Gedurende de
tweede wereldoorlog maakte hij onder
meer deel uit van een Poolse commu
nistische verzetsgroep, terwijl hij in
aansluiting daarop in 1946 werd geko
zen in het Centraal Comité van de
communistische partij in zijn land en
tevens werd benoemd tot minister van
economische zaken. Hij is echter een
overtuigd tegenstander van Gomoelka.
Naar Albanië
In "de loop van 1966 wist Myal met een
vals diplomatiek paspoort Polen te ver
laten, waarna hij zich in de Albanese
hoofdstad Tirana vestigde.
Naar Albanië weken eveneens uit de
Poolse vice-minister-president Lapot,
hetgeen zeer veel deining en een hoogst
ongewenste stemming heeft veroorzaakt,
en de vakbondsbestuurder Klosiewicz.
Dit driespan stichtte in Albanië een
nieuwe communistische partij voor Po
len, die zij „Communistische Partij Po
len" noemden.
Van Tirana uit wordt door het ge
noemde driemanschap op uiterst heftige
wijze tegen Gomoelka en diens regime
geageerd, onder meer door middel van
in Albanië vervaardigd drukwerk ter
wijl „Radio Tirana" iedere week enke
le uren zendtijd ter beschikking stelt
waarin Gomoelka en de zijnen in het
Pools ter verantwoording worden ge
roepen. Aan het licht kwam intussen
ook dat door agenten van de Commu
nistische Partij Polen cellen worden ge
vormd in praktisch alle lagen der Pool
se bevolking.
Zeepbel
Op het in ï.ovember 1966 in Tirana ge
houden congres der communistische
partij van Albanië werd door de Bel
gische afgevaardigde, die de commu
nistische groepering der Stalinisten in
België vertegenwoordigde, een telegram
van de nieuwe zusterpartij in Polen
voorgelezen, dat luidde: „Gelet op de
moeilijke positie waarin de arbeiders
klasse van ons land is geraakt, werd
een nieuwe partij opgericht, die voor
alsnog ondergronds werkzaam zal zijn
in de uitvoering van haar grootste taak,
met name een strijd gericht tegen de
verraders van het socialisme. De (nieu
we) Poolse communistische partij kan,
gelet op haar illegale strijd niet in Ti
rana aanwezig zijn en brengt op deze
wijze haar groet aan de in Tirana in
vergadering zijnde communisten".
Uit het voorgaande blijkt overduidelijk,
dat het oude parool der communisten
„Proletariërs aller landen, verenigt U"
als een zeepbel uiteen is gesprongen.
EtenHoe belangrijk eten is weten
we allemaal wel. We eten voor de in
standhouding van onszelf. We eten om
de motor draaiende te houden en voor
de vernieuwing en opbouw van de
lichaamscellen. Eten maakt het ook
mogelijk dat wij kunnen werken. Door
de verbranding van ons voedsel komt
er warmte vrij, die ons de nodige ener
gie levert om te werken.
Zo zouden we dus kunnen zeggen: „We
eten om te leven niet om te eten". Dit
slaat dan een beetje op de smulpapen
onder ons. Maar waarom zouden we
eigenlijk niet zo plezierig mogelijk eten?
Reeds in de oudheid wist men dat een
smakelijk bereide maaltijd het eten
tot een aangename bezigheid maakt.
De recepten
Alleen zal men zich in de tijd dat de
mensen nog rondliepen in dierenvellen
en vlees boven een vuurtje roosterden,
weinig om recepten bekommerd hebben.
Dat is pas langzamerhand gegroeid.
De dochters bereidden meestal de maal
tijden zoals ze dat van hun moeders
zagen en leerden. Bijzondere en spe
ciale recepten werden in grotere kring
mondeling aan elkaar doorgegeven. La
ter werden de recepten opgeschreven en
zo ontstonden dan in de loop der tijd
de kookboeken. Kookboeken die de tijd
weerspiegelden waarin ze geschreven
zijn. Heel veel van die boeken zijn
echter verloren gegaan. Kunt u nog
oude exemplaren te pakken krijgen,
blader er eens in. Het is werkelijk een
genoegen.
We zien aan de ontwikkeling van de
recepten de afspiegeling van voedings
gewoonten. Opvallend is het, dat de
recepten geleidelijk aan nauwkeuriger
werden aangegeven. Tot we aanlanden
bij de moderne kookboeken, die voor
ons het toppunt zijn van kookkunst en
verantwoorde voedingsleer. Hoe zullen
veel later onze achter- achterkleinkin
deren de kookboeken van onze tijd weer
bekijken?
Een lattyns kookboek
Wij weten dat er in Engeland twee da
mes een oud latijns kookboek opnieuw
hebben uitgegeven, met op de ene blad
zijde de oorspronkelijke teksten en op
de andere bladzijde een Engelse be
werking. Het schijnt dat de dames alle
recepten hebben geprobeerdDe
schrijver van dit oude boek, „The Ro
man Cookery Book", was Apicius (pl.m.
25 na Chr.). De dames die het vertaal
den, waren Barbara Flower en Elisa-
beth Rosenbaum.
Dit alles is wel heel erg oud. En ne
men we nu een geweldige sprong door
de eeuwen dan bekijken we eens een
oud Nederlands kookboekje uit 1668,
nl. „De verstandige Koek". Het is in
teressant om de oude recepten te be
studeren en wat hierbij opvalt is, dat
onze voorouders zeer machtige en ste
vige maaltijden verorberden.
In 1804 kwam „Aaltje, de volmaakte en
zuinige keukenmeid". Een boekje waar
bij nog heel wat re raden overbleef.
Met hoeveelheden en kooktijden namen
de schrijfsters van vroeger het niet zo
nauw.
Samenstelling
Pas in het midden van de vorige eeuw
is door Justus von Liebig de grond
slag voor de voedingsleer gelegd. Deze
leer, we kunnen zeggen wetenschap
stelt zich de taak vast te stellen, waar
aan de voeding voor de mens moet vol
doen. Men heeft de hoeveelheid calo
rieën, die de totale daghoeveelheid
voedsel van de mens moet vertegen
woordigen, bepaald. Evenals de calori
sche waarde van de levensmiddelen.
Het is voor de huisvrouw van heden
dus niet alleen meer belangrijk een
lekkersmakende maaltijd op ta"el te
brengen, maar een noodzaak op een
verantwoorde samenstelling hiervan te
letten.
De kennis en vaardigheid van de huis
vrouw spelen dus een heel belangrijke
rol bij onze voeding. Maar veel goede
en moderne kookboeken kunnen haar
helpen.
En dan niet te vergeten alle lectuur die
gewijd is aan de dieetvoeding. Heeft U
er plezier in en ziet U niet zo gauw
tegen wat meer moeite en afwas op,
dan kunt U voor uw huisgenoten die op
dieet leven, met behulp van die boe
ken, heel gevarieerde en smakelijke ge
rechten klaarmaken. U zult vast dank
baarheid oogsten want zoutloos of sui
kervrij eten is, vooral in het begin, wel
eens een beetje moeilijk.
Het fornuis kwam
Maar niet alleen de manier van voed
sel bereiden veranderde. Ook de mid
delen die ons ten dienste staan zijn wel
„iets" verbeterd, als we ze vergelijken
met die van onze voorouders.
Voordat men begon te koken op een
vuur van turf of hout. gebruikte men
primitieve aspotten. Daarna kwamen
(grote verbetering) de kolenfornuizen,
die onze grootmoeders ook nog ge
bruikten. De periode van steeds sneller
toenemende ontwikkeling die daarop
volgde, bracht ons achtereenvolgens het
koken op petroleum, gas en daarnaast
elektriciteit.
Tegenwoordig grilleren we kip aan het
draaiende spit. Of we roosteren tijdens
een barbecue", een tuinfeest, naar
Amerkiaans voorbeeld, het vlees in de
open lucht.
Zou de mens, door de eeuwen heen,
misschien het minst veranderd zijn?
De gebeurtenissen in Griekenland hebben dit land in het middelpunt van de be
langstelling geplaatst.
Er is heel veel geschreven over de rol van de koning, maar interessanter is de
rol die de „kolonels" spelen, die tezamen de regering vormen.
Misschien is het ongeduld, waarmee hy wacht tot een oude generaal met pensioen
gaat om hèm zyn kans te geven, een der factoren in het optreden van zo vele
kolonels in zovele revoluties. De hoogste hoofdofficier die nog nèt geen opper-
officier is, staat het meest kritisch tegenover de bestaande gang van zaken.
In Griekenland z(jn het ook hoofd-officieren. die de teugels hebben gegrepen.
Officieren zijn over het algemeen slechte politici. Zij hebben meestal een hekel
aan politici, die te veel praten, te weinig doen, de zaak op sleeptouw hóuden-
Indien het land geregeerd werd, zoals zij hun regiment regeren, zou alles beter
gaan.
Het regime van de Griekse kolonels
vertoont datzelfde beeld.
Het gaat om het vaderland en daarop
heeft men een beperkte visie. Een
krachtig leger moet er zijn, natuurlijk,
en dat leger moet „loyaal" zijn, precies
doen wat de officieren willen. De ko
ning loopt meest in generaalsuniform,
toont daardoor zijn verbondenheid met
het leger, dat zich ook niet gelukkig
voelt zonder een monarch. Het leger
heeft dan ook eigenlijk alleen maar met
de koning te maken.
Democratie is een mooi woord, maar je
ziet hoe weinig er van terecht komt. Er
is onrust en politiek geharrewar. De
mensen die er anders over denken dan
de kolonels zijn onruststokers, zijn on
vaderlandslievend en dan betekent dat
in Griekenland, dat je communist bent.
Wie zich nog herinnert hoe in ons eigen
landje indertijd ieder, die durfde spre
ken over „arbeidersrechten" voor „rood"
werd gescholden, al zat hij des zondags
tweemaal in de kerk, zal die mentaliteit
herkennen.
Simpel recept
Men heeft over een goede gang van za-
ken zeer duidelijke denkbeelden. Vóór
alles moet er orde zijn. Geen demon
straties, geen stakingen. Organisaties?
Best, maar in het gareel. Kranten? Best,
maar geen „ondermijnende" propaganda.
Dus een gelijkgeschakelde pers. De trei
nen op tijd, dat is altijd een geliefd
chapiter. De openbare zedelijkheid, dat
slaat ook altijd aan. Geen ondermijnen
de invloeden uit het buitenland, hetzij
regelrecht communisme of beatmuziek
en minirokken. De kerk vertegenwoor
digd bij alle gebeurtenissen, inzegening
van vaandels enzovoort, en veel parades
ter versterking der vaderlandslievende
gevoelens.
Men is er eerlijk van overtuigd, dat men
op die manier het beste zoekt voor zijn
vaderland. Deze officieren zijn vurige
patriotten, door de wol geverfde mo
narchisten. Zij hebben hun eed afgelegd
en zijn bereid die te houden, tot in de
dood als het moet. En ze kunnen zich
met de beste wil van de wereld niet
voorstellen, dat iemand (tenzij dan een
communist, natuurlijk) er anders over
denkt dan zij.
Het buitenland
In deze beperkte visie is ook geen plaats
voor begrip van de reacties in het bui
tenland. Men ziet het helemaal als een
Griekse zaak. Men dopt eigen boontjes
en het buitenland heeft daarmee niets
te maken.
Hier wreekt zich het gebrek aan poli
tieke visie. Griekenland zit immers met
andere landen in een bondgenootschap
ter verdediging van de democratie, de
zelfde democratie die de kolonels om
zeep helpen! Het zoekt contact met de
E.E.G., die eveneens op democratische
grondslag is gefundeerd en al moeite
genoeg heeft met De Gaulle, die daar
ook al met de pet naar gooit. Grieken
land op z'n eentje maakt niets klaar en
dat heeft men maar al te bitter ervaren
met de miserabele afloop van het Cy-
prus-avontuur. Daardoor kreeg men het
meteen met Nato-bondgenoot Turkije
aan de stok!
Luiken dicht!
En deze beperkte visie ligt ook opge
sloten in de reden van hun staatsgreep.
Het ging om het leger! Papandreoe wil
de niet, dat het leger een rechtse
machtsfactor bleef in de staat. Hij wilde
een leger, dat in dienst stond van de re
gering, en niet uitsluitend trouw aan de
koning verschuldigd was. De verkiezin
gen zouden ongetwijfeld een triomf voor
Papandreoe hebben opgeleverd; daarom
géén verkiezingen meer, géén parlement,
géén vrije meningsuiting!
Al schijnen de kolonels vaster dan ooit
in het zadel te zitten, ze hebben harde
klappen gehad. Cyprus heeft bepaald,
het leger en de regering geen lauweren
opgeleverd. De duistere konings-affaire
maakt het ook al niet beter.
In Griekenland zelf kunnen zij, ook door
de blijkbare (of schijnbare) onverschil
ligheid der bevolking, hun gang gaan,
maar het „buitengebeuren" levert hun
steeds nieuwe en grotere problemen op.
Het sluiten van de luiken is een primi
tieve en weinig doeltreffende vorm *an
verdediging!
