Tijd (of geen tijd) voor de Kerstdis MET HAAR KUNT U ALLES DOEN Gerecht Menu ,,zo klaar" Menu met meer keukentijd Menu met veel keukentijd Voorgerecht sardientjes op toost •krab-grapefruit-cocktail •waldorfsalade Soep champignonsoep •heldere bouillonsoep met merg •heldere bouillonsoep met merg Vlees gepaneerde kalkoenrollade kalfslapjes gevulde kalfsborst •kalkoen met bruine saus gevulde kalfsborst •gevulde kalkoen Groenten bleekselderij spruitjes (asperges) doperwtjes cranberries bleekselderij (asperges) doperwtjes (snijboontjes) spruitjes •gepocheerde appelen met cranberries bleekselderij (asperges) doperwtjes (snijboontjes) spruitjes •gepocheerde appelen met cranberries Aardappelen pommes frites aardappelpuree kastanje-aardappelpuree gespoten aardappelpuree (gebakken aardappelen) Nagerecht ananas met slagroom koffie kaas en noten koffie •abrikozenmousse koffie In bijna elk gezin wordt tijdens de kerstdagen meer aandacht aan het menu besteed dan anders het geval is. Het mag in moreel opzicht dan wel een laakbare gewoonte zijn om juist in deze tijd zo veel en zo lekker te eten, we doen er nu eenmaal allemaal aan mee. Maar voordat de familie zich aan da feestelijke kerstdis kan zetten, is er in de keuken zo het een en ander gebeurd. Er zijn vrouwen, voor wie het klaar maken van de gerechten op zichzelf al een feest is, maar er zijn er ook, voor wie de dagen voor kerst mis een nachtmerrie-achtig karakter hebben. ,JIoe krijgen we het weer voor elkaar!" Och, het lukt altijd wel weer en als de grage eters zich verwachtingsvol aan het kerst diner zetten en luid van hun waardering getuigen, dan is al het zwoegen al weer ruim schoots beloond-. Maar de huisvrouw moet In de dagen vóór Kerstmis wel over ijver uithoudingsvermogen en fantasie beschikken. Om haar daarbij een ruggesteuntje te geven, hier alvast enige menu's. Wie weinig tijd (of zin) heeft, houdt zich maar aan de eerste kolom ,#o klaar", wie wat meer tijd aan het kerstdiner kan of wil besteden, kan met een gerust hart de tweede kolom als kompas gebruiken, en wie er iets extra feestelijks van wil maken en de tijd en de lust er voor heeft, vindt in de derde kolom een geslaagd kerstmenu. Van de gangen, waar een sterretje voor staat geven we hier onder de uitgewerkte recepten. Menu „zo klaar" Het sardientje op toost kunt u garne ren met een plakje ei en/of tomaten puree of tomatenketchup. De soep is verkrijgbaar in blik of in 'n pakje. De gepaneerde kalfslapjes kunt u bij de meeste slagers kopen. De kalkoenrollade ontdooit en braadt u volgens de gebruiksaanwijzing (plm. 35 min. per pond). De groenten zijn in blik of glas ver krijgbaar en de frites kunt u voorge bakken kopen. Het nagerecht bestaat uit 2 schijven ananas, waartussen u slagroom spuit. De bovenste schijf garneert u met slag room en kersen uit blik of wat rode jam. Menu met meer tijd De cocktail bestaat uit een mengsel van krab en grapefruitpartjes uit blik, dat luchtig met een sausje vermengd wordt. Voor deze saus neemt u een mayonaise, die u kleurt met wat toma tenpuree of tomatenketchup en op smaak afmaakt met Engels saus, citroensap en wat gehakte peterselie. •Heldere bouillon met merg. 1 1 water, 250 g schenkelvlees, 1 merg- pijpje, prei, wortel, peterselie, selderij, tijm, peperkorrels, laurierblad, foelie, 20 g aardappelmeel. Een opengespleten mergpijp is te be stellen bij de slager. Een dag van te voren een geurige bouillon trekken van het water, het schenkelvlees, de merg pijp, de soepgroenten en de kruiden. Zodra het merg gaar is, de mergpijp voorzichtig leeg schudden, de bouillon zeven en samen met het merg op een koele plaats bewaren. Van de koude bouillon het vet afschep pen. De bouillon aan de kook brengen, bin den met het aangemengde aardappel meel en op smaak afmaken met fijnge hakte, gewassen peterselie, peper en zout. Het in plakjes gesneden merg in de borden of koppen leggen en de boui lonsoep hierop schenken. De gevulde kalfsborst kunt u pan klaar" bij de slager kopen. Voor de braadtijd rekent u plm. 1 uur per kg. •Kalkoen met bruine saus (31/: kg voor plm. 10 personen). De kalkoen op de gewone wijze braden. De braadtijd is plm. 35 minuten per pond. Bruine saus: 1 kalkoenkarkas of 2 kippekarkassen (verkrijgbaar bij de poelier), 1 merg- pijpje, 100 g rookspek, 1 1 water, ui, wortel, prei, peterselie, peperkorrels, foelie, rozemarijn, laurier, 120 g bloem, 50 g boter of margarine, tomatenpuree, Engelse saus, gistextract, champignons. De karkassen, het mergpijpje en het rook.°pek in de boter of margarine bakken. Op het laatst de ui, wortel, prei en peterselie meebakken of deze apart fruiten. Het water en de kruiden toe voegen en het geheel laten trekken tot een geurige bouillon verkregen is. De bloem in een droge pan bruin laten worden en de gezeefde bouillon onder voortdurend roeren toevoegen. De saus smaak afmaken met tomatenpuree, Engelse saus, gistextract en champig nons. •Voor de gepocheerde appelen met cranberries kunt u het beste niet te gro te, vaste appelen nemen (geen moesap pelen) zoals: Cox. De appelen schillen, halveren, van het klokhuis ontdoen en in een suikerstroop)e (50 g suiker per dl) pocheren; wanneer ze zacht zijn voorzichtig uit het stroopje nemen en de cranberries pocheren in hetzelfde suikerstroopje. De appelen en cranber ries laten afkoelen en de appelen vul len met de cranberriecompote. Voor de kastanje-aardappelpuree neemt u de helft van de hoeveelheid kastanje- puree aan aardappelpuree. Menu met veel keukentljd Voor de waldorfsalade neemt u gelijke delen appel liefst goudrenet), knolsel derij en walnoten. U raspt de appel en knolselderij, besprenkelt ze met wat ci troen, en roert er de gepelde, in vieren gebroken walnoten door. Doe de salade in coupes op. Bedek het mengsel met een niet te dikke zelf gemaakte mayo naise of een kant en klaar mayonaise die u verdunt met azijn of citroensap. Voor de kalfsborst kunt u dezelfde vul ling gebruiken als voor de kalkoen, ech ter zonder kastanjes. •Gevulde kalkoen 1 kalkoen (plm. 31/« kg), 250 g varkens gehakt, 150 g kalfsgehakt, plm. 6 witte boterhammen zonder korst, 1 ei, ui 50 g knolselderij, V» teentje knoflook, fijngehakte peterselie, zout, peper, nootmuskaat, 200 g kastanjes, 250 g dunne plakjes vers spek, plm. llt liter bouillon. De kalkoen van binnen en buiten was sen, de buitenkant afdrogen en van bin nen en buiten zouten. De kastanjes wassen, inkerven en de drijvende kastanjes verwijderen. Ze 10 minuten laten koken, pellen en in plm. Vi uur gaarkoken in bouillon. Van de kastanjes puree maken. Het brood van de korsten ontdoen, kort weken in wat water en uitdrukken in 'n zeef. De ui, de knoflook en de knolsel derij raspen. Het gehakt vermengen met het brood, een losgeklopt ei, ui, knolselderij en knoflook, de kastanje- puree, peper, zout en nootmuskaat. De kalkoen vullen met dit mengsel, de poten tegen de romp aanbinden en de kalkoen bedekken met plakjes spek, die met garen vastgebonden worden. De oven voorverwarmen en de boter of margarine in de braadslede licht bruin laten worden. De kalkoen in de oven plaatsen en bedruipen. Het eerste kwartier wat ui, wortel en peterselie mee fruiten. De kalkoen onder voortdurend bedrui pen gaar en bruin laten worden in een matig warme oven (plm. 30 min. per pond). De kalkoen is gaar als het vlees gemakkelijk van de botten loslaat. De kalkoen uit de oven nemen en het spek en garen verwijderen. De jus ze ven en afmaken met wat water of bouil lon. De kalkoen in plakken snijden en bij elke portie wat van de vulling ge ven. De jus er apart bij opdienen. Van het kalkoenkarkas kunt u samen met ui, wortel, prei en kruiden een heerlij ke bouillon trekken voor de volgende dag. •Abrikozenmousse 125 g abrikozen, 3 dl water, 7 g gela tine, 60 g suiker, 1 eiwit, 1/8 1 slag room. De abrikozen wassen, weken en zacht jes gaarkoken. De gelatine in ruim water weken. De abrikozen zeven en de puree verwar men, niet koken, om de suiker en de uitgeknepen gelatine erin op te lossen. De puree laten afkoelen. Het eiwit en de slagroom apart stijfslaan, in één schaal op elkaar scheppen en de abri- kozenpuree hiermee luchtig vermengen De mousse overbrengen in de coupes en garneren met stijfgeslagen room. Een Parijs kapsel: glad naar bo ven op het hoofd, van achter uit waaierend in losse krullen. Zo kan het natuurlijk ook: een haar- stuk dat bestaat uit vele kleine lange vlechten afgebonden door kleine strik jes. Dit bed met verdie- pingen is een ont werp van de Zweed se binnenhuisarchi tect Stephan Gip. Hij is een voorstan der van wat men fantasie in de slaap kamer noemt. Het bouwwerk wordt 'n „gedurfd speel-, luier-, zit- en slaap- bed" genoemd. Het kan zonder be zwaar in de woon kamer worden neer gezet. Het lijkt ons zelfs toe, dat men er wel wieltjes on der zou kunnen zetten en dan zijn de mogelijkheden natuurlijk helemaal niet meer te tellen. Het bekende: het is zaliger te geven dan te ontvangen geldt zeker ook wanneer het hulp betreft. Hoe moeilijk valt het menigeen hulp te vragen, wan neer dat nodig is. We zijn bang een ander lastig te vallen en vrezen in te grijpen op hun bezigheden of voorne mens. Natuurlijk kan inderdaad zo'n verzoek dat onverwacht op onze plan nen ingrijpt wel eens een beetje onge legen komen, maar aan de andere kant, als we er met een beetje organisatie vermogen in geslaagd zijn de ander werkelijk bijstand te bieden of uit de nood te helpen, dan geeft dat toch ook een prettig gevoel van voldoening Daarom is het goed over het algemeen met de mensen in onze omgeving in 'n verhouding te leven waarin men elkaar niet nodeloos lastig valt, door bv. het telkens weer „lenen" van iets dat men regelmatig nodig heeft en alleen uit een zekere traagheid niet zelf aan schaft doch waar men er wederzijds niet tegenop ziet hulp te vragen wan neer dat nodig is en kan en deze ook zonder scrupules te aanvaarden met 't gevoel van bereidheid tot wederdienst wanneer dat mocht voorkomen. Wel zullen deze kansen niet altijd precies „gelijk" liggen. De oudjes kunnen niet zoveel krachten meer opbrengen, maar zijn daarentegen weer vaker „thuis" om eens een of andere boodschap aan te nemen. Het gaat maar om de ge zindheid van wederzijdse hulpbereid heid zonder hiervan een al te zwaar wegend gebruik te maken, zodat het van een lust tot een last kan worden. Juist bij hulp aan oudere mensen, hoe- goed bedoeld ook, kunnen zich wel eens kleine moeilijkheden voordoen, die de jongere echter moet trachten te ver ontschuldigen en begrijpen zonder er zich al te veel van aan te trekken of het al te zwaar te laten wegen. Oude mensen hechten aan bepaalde merken of soorten waaraan ze nu eenmaal ge- Het kapsel, is iets wat vrouwen en ook mannen - al sinds mensen heugenis heeft geboeid. Of mis schien moeten we zeggen: heeft beziggehouden. Duizenden jaren geleden al maakte men het haal bij elkaar op, probeerde het in een speciaal model te krijgen, versier de het met kralen en bloemen en probeerde het zo lekker mogelijk te laten ruiken. Daarin is natuurlijk niets veran derd, alleen zitten we nu in luxueu ze naar parfum ruikende kapsalons in plaats van aan de oever van een rivier. En er staan ons, hoeveel on gerief dat op zichzelf ook mag meebrengen, veel meer hulpmid deltjes ten dienste om het haar te bewerken. Van het een kwam het ander. Met haar zijn de gekste din gen uitgehaald en iedere generatie deed het op zijn eigen manier. En eigenlijk is het geen wonder. Men kan nog zo'n chique jurk dra gen, maar wanneer het kapsel niet goed zit, is alle effect weg. Wie niet over zo'n weelderige haar dos beschikt, of wie onwillig haar heeft, kan dank zij alle mogelijke hulpmiddelen toch wel goed voor de dag komen: krulspelden, oliën, massage, verstevigers, haarlak, shampoos, warmtekrullers en niet in de laatste plaats, haarstukken en pruiken, welke ongekende mo gelijkheden hebben. Een dure aan schaf, dat wel, maar hoeveel kap persbeurten worden ermee uitge spaard? Want een haarstuk kan gemakkelijk zelf gekapt worden. Een onverwacht avondje uit geeft geen problemen meer en daarom is zo'n haarstuk bijna een verleng stuk van het zelfvertrouwen van een vrouw. wend zijn en zijn ook geneigd alles „duur" te vinden. Laten we zoveel mo gelijk tegemoet komen aan hun wen sen en niet het eigen inzicht de boven toon laten voeren. Laten we, als we helpen willen, het ook wel graag zon der veel bijgedachten doen. De houding van goedgunstigheid of zelfingenomen heid is erg moeilijk te verteren en het verwachten van dank bederft iedere eenvoudige handreiking. JETTY

Historische kranten - Archief Eemland

Soester Courant | 1968 | | pagina 3