Tijd (of geen tijd) voor
de Kerstdis
MET
HAAR
KUNT U
ALLES
DOEN
Gerecht
Menu ,,zo klaar"
Menu met meer keukentijd
Menu met veel keukentijd
Voorgerecht
sardientjes op toost
•krab-grapefruit-cocktail
•waldorfsalade
Soep
champignonsoep
•heldere bouillonsoep met merg
•heldere bouillonsoep met merg
Vlees
gepaneerde kalkoenrollade
kalfslapjes
gevulde
kalfsborst
•kalkoen met
bruine saus
gevulde
kalfsborst
•gevulde
kalkoen
Groenten
bleekselderij spruitjes
(asperges)
doperwtjes cranberries
bleekselderij
(asperges)
doperwtjes
(snijboontjes)
spruitjes
•gepocheerde
appelen met
cranberries
bleekselderij
(asperges)
doperwtjes
(snijboontjes)
spruitjes
•gepocheerde
appelen met
cranberries
Aardappelen
pommes frites
aardappelpuree
kastanje-aardappelpuree
gespoten aardappelpuree
(gebakken aardappelen)
Nagerecht
ananas met slagroom
koffie
kaas en noten
koffie
•abrikozenmousse
koffie
In bijna elk gezin wordt tijdens de kerstdagen meer aandacht aan het menu besteed
dan anders het geval is. Het mag in moreel opzicht dan wel een laakbare gewoonte zijn
om juist in deze tijd zo veel en zo lekker te eten, we doen er nu eenmaal allemaal aan
mee. Maar voordat de familie zich aan da feestelijke kerstdis kan zetten, is er in de
keuken zo het een en ander gebeurd. Er zijn vrouwen, voor wie het klaar maken van de
gerechten op zichzelf al een feest is, maar er zijn er ook, voor wie de dagen voor kerst
mis een nachtmerrie-achtig karakter hebben. ,JIoe krijgen we het weer voor elkaar!"
Och, het lukt altijd wel weer en als de grage eters zich verwachtingsvol aan het kerst
diner zetten en luid van hun waardering getuigen, dan is al het zwoegen al weer ruim
schoots beloond-. Maar de huisvrouw moet In de dagen vóór Kerstmis wel over ijver
uithoudingsvermogen en fantasie beschikken. Om haar daarbij een ruggesteuntje
te geven, hier alvast enige menu's. Wie weinig tijd (of zin) heeft, houdt zich maar aan
de eerste kolom ,#o klaar", wie wat meer tijd aan het kerstdiner kan of wil besteden,
kan met een gerust hart de tweede kolom als kompas gebruiken, en wie er iets extra
feestelijks van wil maken en de tijd en de lust er voor heeft, vindt in de derde kolom
een geslaagd kerstmenu. Van de gangen, waar een sterretje voor staat geven we hier
onder de uitgewerkte recepten.
Menu „zo klaar"
Het sardientje op toost kunt u garne
ren met een plakje ei en/of tomaten
puree of tomatenketchup.
De soep is verkrijgbaar in blik of in 'n
pakje.
De gepaneerde kalfslapjes kunt u bij
de meeste slagers kopen.
De kalkoenrollade ontdooit en braadt u
volgens de gebruiksaanwijzing (plm. 35
min. per pond).
De groenten zijn in blik of glas ver
krijgbaar en de frites kunt u voorge
bakken kopen.
Het nagerecht bestaat uit 2 schijven
ananas, waartussen u slagroom spuit.
De bovenste schijf garneert u met slag
room en kersen uit blik of wat rode
jam.
Menu met meer tijd
De cocktail bestaat uit een mengsel
van krab en grapefruitpartjes uit blik,
dat luchtig met een sausje vermengd
wordt. Voor deze saus neemt u een
mayonaise, die u kleurt met wat toma
tenpuree of tomatenketchup en op
smaak afmaakt met Engels saus,
citroensap en wat gehakte peterselie.
•Heldere bouillon met merg.
1 1 water, 250 g schenkelvlees, 1 merg-
pijpje, prei, wortel, peterselie, selderij,
tijm, peperkorrels, laurierblad, foelie,
20 g aardappelmeel.
Een opengespleten mergpijp is te be
stellen bij de slager. Een dag van te
voren een geurige bouillon trekken van
het water, het schenkelvlees, de merg
pijp, de soepgroenten en de kruiden.
Zodra het merg gaar is, de mergpijp
voorzichtig leeg schudden, de bouillon
zeven en samen met het merg op een
koele plaats bewaren.
Van de koude bouillon het vet afschep
pen.
De bouillon aan de kook brengen, bin
den met het aangemengde aardappel
meel en op smaak afmaken met fijnge
hakte, gewassen peterselie, peper en
zout. Het in plakjes gesneden merg in
de borden of koppen leggen en de boui
lonsoep hierop schenken.
De gevulde kalfsborst kunt u pan
klaar" bij de slager kopen. Voor de
braadtijd rekent u plm. 1 uur per kg.
•Kalkoen met bruine saus (31/: kg voor
plm. 10 personen).
De kalkoen op de gewone wijze braden.
De braadtijd is plm. 35 minuten per
pond.
Bruine saus:
1 kalkoenkarkas of 2 kippekarkassen
(verkrijgbaar bij de poelier), 1 merg-
pijpje, 100 g rookspek, 1 1 water, ui,
wortel, prei, peterselie, peperkorrels,
foelie, rozemarijn, laurier, 120 g bloem,
50 g boter of margarine, tomatenpuree,
Engelse saus, gistextract, champignons.
De karkassen, het mergpijpje en het
rook.°pek in de boter of margarine
bakken. Op het laatst de ui, wortel, prei
en peterselie meebakken of deze apart
fruiten. Het water en de kruiden toe
voegen en het geheel laten trekken tot
een geurige bouillon verkregen is.
De bloem in een droge pan bruin laten
worden en de gezeefde bouillon onder
voortdurend roeren toevoegen. De saus
smaak afmaken met tomatenpuree,
Engelse saus, gistextract en champig
nons.
•Voor de gepocheerde appelen met
cranberries kunt u het beste niet te gro
te, vaste appelen nemen (geen moesap
pelen) zoals: Cox. De appelen schillen,
halveren, van het klokhuis ontdoen en
in een suikerstroop)e (50 g suiker per
dl) pocheren; wanneer ze zacht zijn
voorzichtig uit het stroopje nemen en
de cranberries pocheren in hetzelfde
suikerstroopje. De appelen en cranber
ries laten afkoelen en de appelen vul
len met de cranberriecompote.
Voor de kastanje-aardappelpuree neemt
u de helft van de hoeveelheid kastanje-
puree aan aardappelpuree.
Menu met veel keukentljd
Voor de waldorfsalade neemt u gelijke
delen appel liefst goudrenet), knolsel
derij en walnoten. U raspt de appel en
knolselderij, besprenkelt ze met wat ci
troen, en roert er de gepelde, in vieren
gebroken walnoten door. Doe de salade
in coupes op. Bedek het mengsel met
een niet te dikke zelf gemaakte mayo
naise of een kant en klaar mayonaise
die u verdunt met azijn of citroensap.
Voor de kalfsborst kunt u dezelfde vul
ling gebruiken als voor de kalkoen, ech
ter zonder kastanjes.
•Gevulde kalkoen
1 kalkoen (plm. 31/« kg), 250 g varkens
gehakt, 150 g kalfsgehakt, plm. 6 witte
boterhammen zonder korst, 1 ei, ui
50 g knolselderij, V» teentje knoflook,
fijngehakte peterselie, zout, peper,
nootmuskaat, 200 g kastanjes, 250 g
dunne plakjes vers spek, plm. llt liter
bouillon.
De kalkoen van binnen en buiten was
sen, de buitenkant afdrogen en van bin
nen en buiten zouten.
De kastanjes wassen, inkerven en de
drijvende kastanjes verwijderen. Ze 10
minuten laten koken, pellen en in plm.
Vi uur gaarkoken in bouillon. Van de
kastanjes puree maken.
Het brood van de korsten ontdoen, kort
weken in wat water en uitdrukken in 'n
zeef. De ui, de knoflook en de knolsel
derij raspen. Het gehakt vermengen
met het brood, een losgeklopt ei, ui,
knolselderij en knoflook, de kastanje-
puree, peper, zout en nootmuskaat.
De kalkoen vullen met dit mengsel, de
poten tegen de romp aanbinden en de
kalkoen bedekken met plakjes spek, die
met garen vastgebonden worden.
De oven voorverwarmen en de boter
of margarine in de braadslede licht
bruin laten worden. De kalkoen in de
oven plaatsen en bedruipen. Het eerste
kwartier wat ui, wortel en peterselie
mee fruiten.
De kalkoen onder voortdurend bedrui
pen gaar en bruin laten worden in een
matig warme oven (plm. 30 min. per
pond). De kalkoen is gaar als het vlees
gemakkelijk van de botten loslaat.
De kalkoen uit de oven nemen en het
spek en garen verwijderen. De jus ze
ven en afmaken met wat water of bouil
lon. De kalkoen in plakken snijden en
bij elke portie wat van de vulling ge
ven. De jus er apart bij opdienen. Van
het kalkoenkarkas kunt u samen met
ui, wortel, prei en kruiden een heerlij
ke bouillon trekken voor de volgende
dag.
•Abrikozenmousse
125 g abrikozen, 3 dl water, 7 g gela
tine, 60 g suiker, 1 eiwit, 1/8 1 slag
room.
De abrikozen wassen, weken en zacht
jes gaarkoken.
De gelatine in ruim water weken. De
abrikozen zeven en de puree verwar
men, niet koken, om de suiker en de
uitgeknepen gelatine erin op te lossen.
De puree laten afkoelen. Het eiwit en
de slagroom apart stijfslaan, in één
schaal op elkaar scheppen en de abri-
kozenpuree hiermee luchtig vermengen
De mousse overbrengen in de coupes
en garneren met stijfgeslagen room.
Een Parijs kapsel: glad naar bo
ven op het hoofd, van achter uit
waaierend in losse krullen.
Zo kan het natuurlijk ook: een haar-
stuk dat bestaat uit vele kleine lange
vlechten afgebonden door kleine strik
jes.
Dit bed met verdie-
pingen is een ont
werp van de Zweed
se binnenhuisarchi
tect Stephan Gip.
Hij is een voorstan
der van wat men
fantasie in de slaap
kamer noemt. Het
bouwwerk wordt 'n
„gedurfd speel-,
luier-, zit- en slaap-
bed" genoemd.
Het kan zonder be
zwaar in de woon
kamer worden neer
gezet. Het lijkt ons
zelfs toe, dat men
er wel wieltjes on
der zou kunnen
zetten en dan zijn
de mogelijkheden
natuurlijk helemaal
niet meer te tellen.
Het bekende: het is zaliger te geven
dan te ontvangen geldt zeker ook
wanneer het hulp betreft. Hoe moeilijk
valt het menigeen hulp te vragen, wan
neer dat nodig is. We zijn bang een
ander lastig te vallen en vrezen in te
grijpen op hun bezigheden of voorne
mens. Natuurlijk kan inderdaad zo'n
verzoek dat onverwacht op onze plan
nen ingrijpt wel eens een beetje onge
legen komen, maar aan de andere kant,
als we er met een beetje organisatie
vermogen in geslaagd zijn de ander
werkelijk bijstand te bieden of uit de
nood te helpen, dan geeft dat toch ook
een prettig gevoel van voldoening
Daarom is het goed over het algemeen
met de mensen in onze omgeving in 'n
verhouding te leven waarin men elkaar
niet nodeloos lastig valt, door bv.
het telkens weer „lenen" van iets dat
men regelmatig nodig heeft en alleen
uit een zekere traagheid niet zelf aan
schaft doch waar men er wederzijds
niet tegenop ziet hulp te vragen wan
neer dat nodig is en kan en deze ook
zonder scrupules te aanvaarden met 't
gevoel van bereidheid tot wederdienst
wanneer dat mocht voorkomen. Wel
zullen deze kansen niet altijd precies
„gelijk" liggen. De oudjes kunnen niet
zoveel krachten meer opbrengen, maar
zijn daarentegen weer vaker „thuis"
om eens een of andere boodschap aan
te nemen. Het gaat maar om de ge
zindheid van wederzijdse hulpbereid
heid zonder hiervan een al te zwaar
wegend gebruik te maken, zodat het
van een lust tot een last kan worden.
Juist bij hulp aan oudere mensen, hoe-
goed bedoeld ook, kunnen zich wel eens
kleine moeilijkheden voordoen, die de
jongere echter moet trachten te ver
ontschuldigen en begrijpen zonder er
zich al te veel van aan te trekken of
het al te zwaar te laten wegen. Oude
mensen hechten aan bepaalde merken
of soorten waaraan ze nu eenmaal ge-
Het kapsel, is iets wat vrouwen
en ook mannen - al sinds mensen
heugenis heeft geboeid. Of mis
schien moeten we zeggen: heeft
beziggehouden. Duizenden jaren
geleden al maakte men het haal
bij elkaar op, probeerde het in een
speciaal model te krijgen, versier
de het met kralen en bloemen en
probeerde het zo lekker mogelijk
te laten ruiken.
Daarin is natuurlijk niets veran
derd, alleen zitten we nu in luxueu
ze naar parfum ruikende kapsalons
in plaats van aan de oever van een
rivier. En er staan ons, hoeveel on
gerief dat op zichzelf ook mag
meebrengen, veel meer hulpmid
deltjes ten dienste om het haar te
bewerken. Van het een kwam het
ander. Met haar zijn de gekste din
gen uitgehaald en iedere generatie
deed het op zijn eigen manier.
En eigenlijk is het geen wonder.
Men kan nog zo'n chique jurk dra
gen, maar wanneer het kapsel niet
goed zit, is alle effect weg.
Wie niet over zo'n weelderige haar
dos beschikt, of wie onwillig haar
heeft, kan dank zij alle mogelijke
hulpmiddelen toch wel goed voor
de dag komen: krulspelden, oliën,
massage, verstevigers, haarlak,
shampoos, warmtekrullers en niet
in de laatste plaats, haarstukken
en pruiken, welke ongekende mo
gelijkheden hebben. Een dure aan
schaf, dat wel, maar hoeveel kap
persbeurten worden ermee uitge
spaard? Want een haarstuk kan
gemakkelijk zelf gekapt worden.
Een onverwacht avondje uit geeft
geen problemen meer en daarom
is zo'n haarstuk bijna een verleng
stuk van het zelfvertrouwen van
een vrouw.
wend zijn en zijn ook geneigd alles
„duur" te vinden. Laten we zoveel mo
gelijk tegemoet komen aan hun wen
sen en niet het eigen inzicht de boven
toon laten voeren. Laten we, als we
helpen willen, het ook wel graag zon
der veel bijgedachten doen. De houding
van goedgunstigheid of zelfingenomen
heid is erg moeilijk te verteren en het
verwachten van dank bederft iedere
eenvoudige handreiking.
JETTY