Soest toen - Soest nu
Dinsdag 6 mei 1969
Uitgave Drukkerij Smit - Soest Itnrean voor redactie en administratie Van Wccdestraat 29a, Soest Tel. 2566 - Postgiro 126156
Het oog gericht op
de zondebokken
Pension Rasch zonder
moeilijkheden door Turken
ontruimd
Kijk- en koopdagen in
Groot Engendaal
Politiebureau 4-4-4-4
Telef. Brandweer 3-3-3-3
EN DE
MIDDELLANDSE
ZEE
Veertig jaar hij
Esso - Nederland N.V.
SOEST HERDACHT ZIJN DODEN
Korte maar heftige regenhui veroorzaakte
zondagmiddag wateroverlast
Auto tegen lichtmast
totaal uitgebrand
Politiekorps herdacht
inspecteur A. F. Schreuder
Gewonde Biafranen
melden op Soesterberg
SMET
f1DT0RE?iAUT0M0BEt,Efl 8 'JW'Il Cfl
48e jaargang' 110.33
SOESTER«)OPRANT
Abonnement per kwartaal 3,50. per post f 6,50 Verschijnt iedere dinsdag en vrijdag
RCPAi?ATIEf1
In de Tweede Kamer is bij liet prijzen-
debai. nog eens weer duidelijk gebleken
dat de snelle prijsstijging, waardoor een
reële loonstijging tot een illusie is ge
maakt, het produkt is van een aantal
ontwikkelingen waaraan zowel werkge
vers, werknemers als de overheid schul
dig zijn. Ieder zal zijn deel van de daar
aan verbonden last moeten dragen.
Het ministerie van economische zaken is
bezig zijn rekenfouten uit te wissen via
publicaties over het strenge optreden van
de Fconomische Controle Dienst. Er zou
den al honderden processen verbaal zijn
opgemaakt tegen prijsovertreders en de
eerste schuldigen zullen weldra voor de
rechter moeten verschijnen. Deze schul
digen zullen dan via fikse boetes moeten
betalen voor de fouten die ook elders
gemaakt zijn. De regering, de werkgevers
en de werknemers kunnen zich dan weer
de handen schoon wassen. In feite spoelt
de duurtegolf dan toch verder naar het
jaareinde, waarin opnieuw de loon- en
kostendegens zullen worden gekruist.
Bij de geschetste ontwikkeling worden
in feite de ondernemers tot zondebokken
van de ontspoorde economie geprocla
meerd. Maar daarmee is niemand ge
diend. De regering niet omdat zij daar
mee de zakenmensen tegen zich in het
harnas heeft gejaagd. De vakbeweging
niet omdat die de welvaartsgroei van
haar leden uiteindelijk via de jaarresul
taten van de ondernemers moet verkrij
gen en de ondernemers evenmin omdat
zij zich verongelijkt voelen.
Wij pleiten voor zo weinig mogelijk boe
tes en voor zoveel mogelijk overreding
en overleg. Alleen dan kan worden voor
komen dat het economisch en sociaal
onbehagen in ons land tot het kookpunt
worden opgevoerd.
KANTMAN
daag de dag wel eens af, of het offer,
dat destijds door velen werd gebracht,
niet zinloos is geweest. Degenen, die dat
offer brachten, waren grote figuren, dat
mag deze generatie niet vergeten", aldus
de heer Scholtmeijer, die eraan herin
nerde, dat wij aan degenen, die in d#
oorlog het leven in de waagschaal stel
den, ons de vrijheid hebben gebracht.
„De jeugd van vandaag zal eens tot het
besef komen, dat deze offers niet ver
geefs zijn geweest, als zij zelf met enig#
vorm van onvrijheid wordt geconfron
teerd".
De heer Scholtmeijer legde een krans
bij de plaquette van de heer Schreuder.
Een kleinkind van de overleden poli-
tie-inspecteur legde bloemen, waarna
twee minuten stilte in acht werden ge
nomen.
Het pension Rasch aan de Burgemeester
Grothestraat is donderdagavond zonder
moeilijkheden ontruimd. De 82 Turksr
gastarbeiders, die er verbleven, hebben
elders in Soest een onderkomen ge
vonden. Enkelen hebben een nieuwe
huisvesting in Baarn of Amersfoort ge
vonden.
Het pension van de heer Rasch, de
voormalige City-bioscoop, waar gemid
deld tussen de tachtig en honderd Tur
ken verbleven, voldeed niet aan de eisen,
die in de plaatselijke politieverordening
aan hygiëne en brandveiligheid worden
gesteld. De vroegere bioscoopzaal was
met schotten in kleine kamertjes ver
deeld, waar de Turken hun potje kook
ten en in stapelbedden sliepen.
De eigenaar van het pension werd door
de Amersfoortse kantonrechter tot 1500
boete veroordeeld, toen hij op aan
schrijving van het gemeentebestuur niet
tot sluiting overging. In hoger beroep
bleef van deze boete niet veel meer
over, al bleef het bevel tot ontruiming
gehandhaafd.
Afgelopen donderdag moest het pension
ontruimd zijn. Toen dat 's avonds nog
niet gebeurd was, heeft de politie een
handje geholpen. De meeste Turken
bleken daar reeds op voorbereid, want
zij hadden al een onderdak gereserveerd,
hetzij in pensions, hetzij bij particulie
ren. Enkelen zijn ook ondergebracht bij
De Gouden Ploeg. Een bedrijf waar veel
Turken werkzaam zijn heeft bij de ver
huizing geholpen.
Voor zeventien Turken moest de dienst
van sociale zaken nog in allerijl een
oplossing zoeken, maar ook dat is ge
lukt.
De heer Rasch heeft met het ontruimen
van de voormalige bioscoop ook het
huurcontract opgezegd.
De handenarbeidclub van het bejaar
dencentrum „Groot Engendaal". Dalweg
42, houdt op 20 en 21 mei in de recre
atiezaal en hal van genoemd centrum
kijk- en koopdagen.
Er zijn verschillende attracties met vele
verrassingen. In de theeschenkerij is er
gelegenheid een kopje thee of koffie te
drinken.
De opbrengst zal bestemd worden voor
een orgel in de recreatiezaal.
De openingstijden zijn gesteld van 3-5.30
uur en van 7.30-10 uur.
De grootste teluerstelling voor hen, die
van het communisme een betere wereld
verwachten, moet wel zijn, dat men in
communistische landen zo gemakkelijk
terugvalt in het oude kapitalistische,
imperialistische patroon.
Het Rusland van Kosygin en Bresjnev
verschilt eigenlijk maar zo weinig van
dat van Peter de Grote en Nicolaas II!
Wat er ook in Rusland veranderd moge
zijn (en daarbij veel ten goede), het
„kan niet van de plek". Het verwerven
van gebiedsuitbreidingen en het schep
pen van invloedssferen heeft niet alleen
politieke en militaire, maar ook econo
mische betekenis.
En ondanks alles blijft er het probleem
van de ijsvrije havens, het probleem dat
al sinds eeuwen speelt.
Onder welke leus ook de Russen naar
het Zuiden trokken (de verdediging van
het christendom tegen de Islam was een
geliefd paradepaard), het ging uiteinde
lijk om een tweede uitgang, die 's win
ters niet door ijs werd versperd
Eng portaaltje
Want machtige stromer. mochten hun
loop nemen naar het zuiden, er bleef
altijd dat enge portaaltje van de Zee
van Marmora en het nauwe deurtje van
de Dardanellen, dat steeds door een
Turkse portier werd bewaakt. En om
het even welke machten die portier op
de been hielden, het doel was altijd:
de deur dicht te houden voor de Rus
sen.
Russische koopvaardijschepen konden
wel passeren, maar geen oorlogsschip
mocht er langs. En men kan nu een
maal, in deze wereld, ter zee zijn rech
ten niet handhaven zonder een vloot!
Nu is daarin de laatste jaren wel ver
andering gekomen; de Russen varen in
en uit, maar het poortje is nog altijd
nauw en voor de ravitaillering is men
nog altijd aangewezen op eigen land.
De oude wereldzee
De grote Russische belangstelling voor
het Nabije Oosten baseert zich dan ook
op de nog altijd levende droom van
vroegere Czaren om in de Middellandse
Zee net zo fris en vrolijk te kunnen
opereren als de westelijke landen dat
doen. Per slot van rekening hebben de
Amerikanen er minder te maken dan
de Russen en die handhaven daar een
emoplete vloot!
Vandaar het aanpappen met de Ara
bische landen, dat nu vruchten schijnt
te gaan dragen in een overeenkomst
met het Algerije van de vurig-linkse
Boumedienne. Daar, waar vroeger de
Franse vloot haar bases had, zouden de
Russen een mooi plekje kunnen krijgen.
En dan zouden ze daar, in de Oude
Wereldzee, een duchtig woordje mee
kunnen spreken!
Het oude spel.
Maar ook de Middellandse Zee is maar
een bekken en ook daar is maar één
nauw poortje (Gibraltar) naar open wa
ter. Nog veel meer lokt de Indische
Oceaan, doch ook die weer is alleen be
reikbaar door een smal en gemakkelijk
te blokkeren (en trouwens nu al een
hele tijd geblokkeerd) kanaal.
Ook al maken de Russen vorderingen
in het zuiden, ze zijn er nog lang niet.
Er spelen nog altijd anderen baas over
de voornaamste uitgangen en al geeft
het conflict met Israël opgelegde kan
sen om met die anderen aan te pappen,
ook zij zullen het oude spel van de een
tegen de ander uitspelen weer gaan op
voeren, zo gauw er één een bedreiging
gaat vormen.
Er is natuurlijk ook nog een uitgang
naar het Oosten, maar die wordt ge-
blokkeerd door China, en daarmee is
men nu juist niet bepaald goede maat
jes.
Net als vroeger.
Ook achter Ruslands inmenging in de
problemen van het Midden-Oosten, zijn
optreden in het kader van de Grote
Vier, gaat weer schuil het streven naar
de zuidelijke doorgang, de beheersing
van de Middellandse Zee.
Van de andere drie leden van de „Grote
Vier" ziet Frankrijk met lede ogen zijn
vroegere vlootbases vervreemd en heb
ben-Amerika en Engeland er helemaal
geen belang bij, dat Rusland te veel in
de Middellandse Zee te brokken krijgt.
Ze vertrouwen elkaar voor geen cent.
Mocht er eventueel een soort oplossing
komen, dan vormt het conflict tussen
Israël en de Arabische staten alleen
maar een aanleiding om tot een (tijde
lijke) status quo te komen.
Want onder de leus van vrede en vrij
heid gaat het om nationalisme en impe
rialisme. Net als vroeger.
Onze plaatsgenoot de heer W. Vlick,
wonende Verlengde Talmalaan, alhier,
herdacht de afgelopen week het feit,
dat hij voor 40 jaar in dienst trad bij
de Esso Nederland N.V.
Hij trad in dienst als bediende bij het
filiaal Esso Ned. N.V. te Utrecht en is
thans geruime tijd belast met de ont
wikkeling van verkooppunten.
J.l. vrijdag werd hij in hotel „Hamdorf"
te Laren gehuldigd.
De heer H. E. van Tol, verkoopleider,
spelde hem het Maatschappij insigne met
3 briljanten op de borst, terwijl de heer
C. Rutgers, districts-manager, hem de
gebruikelijke enveloppe met inhoud
overhandigde. De heer Ladrak deed dat
namens de collega's.
Mevrouw Vliek kreeg bloemen aangebo
den. Het is voor de heer Vliek in het
bijzijn van zijn kinderen een onvergete
lijke dag geworden.
De korte maar zeer felle regenbui, die gepaard ging met hagelvlagen, veroor
zaakte naast het afgelasten van sportwedstrijden, op verschillende plaatsen in onze
gemeente enorme wateroverlast.
Als vanouds moest het verkeer dat van de voorrangsweg Beckeringhstraat-Laan-
straat-Beukenlaan-Nieuweweg gebruikmaakt het het meest ontgelden. Op ver
schillende plaatsen vormde het van de Eng stromende water een complete rivier,
waardoor vooral de van de situatie niet op de hoogte zijnde automobilisten
behoorlijk veel moeite hadden hun auto in het goede spoor te houden.
Jammer blijft het dat, vooral na een dergelijke overvloedige regenval, de automo
bilisten in doorsnee onvoldoende rekening houden met de mensen die op de trot
toirs of aan de zijkanten van de weg lopen. Snelheid minderen voorkomt voor
deze categorie weggebruikers een stortbad van straatvuil en modder, terwijl ook
de rekening van de stomerij niet onnodig wordt vergroot.
Op de Soesterbergsestraat raakte zon
dagavond een auto in brand, toen de
bestuurder, de 23-jarige redacteur C. J.
K. uit Oegstgeest er in de bocht bij de
duizend dennen mee tegen een lichtmast
reed. De wagen was reeds geheel uit
gebrand toen de brandweer het vuur
met de nevelspuit bluste.
Naar schatting 1200 mensen, door het
slechte weer iets minder dan in voor
gaande jaren hebben zondagavond bij
het Monument bij Braamhage de
slachtoffers van de tweede wereldoor
log herdacht. Om half acht vertrokken
de deelnemers aan de Stille Tocht van
de Petrus en Pauluskerk en de Chr.
Gereformeerde Kerk aan de Juliana-
laan naar het monument, waar twee
hoornblazers de twee minuten stilte
aankondigden ter nagedachtenis van de
gevallenen. Het mannenkoor Apollo zong
twee liederen en het Wilhelmus, waar
na namens verschillende organisaties
kransen werden gelegd bij het Monu
ment. Burgemeesrer mr. S. P. Baron
Bentinck deed dat namens het gemeen
tebestuur. wethouder K. de Haan en de
heer Reehorst namens het verzet. Ver
volgens werden kransen gelegd door de
heren Giebel en v. d. Linden namens
het Oranje Comité Soest, door de heren
M. Knippers en H. van der Pol
namens de Nationale Federatieve
Raad van het Voormalig Verzet in Ne
derland, door de heer v. d. Laan na
mens het Veteranen Legioen Nederland,
afdeling Eemland en door de heren H.
G. Scholtmeijer en H. A. Butzelaar na-
namens het Oorlogsgravencomité.
Om half negen is in de Julianakerk een
herdenkingsbijeenkomst gehouden met
medewerking van het Gereformeerd
Kerkkoor Soest-Zuid onder leiding van
H van Monsjou, het gemengd koor Sur-
sum Corda onder directie van L. Meijer
en het Mannenkoor Apollo onder leiding
van G. van de Schepop. Solistische me
dewerking verleenden de sopraan Hen-
riette Sengers, de bas Gert Hendriksen
en Gert Muts op orgel en piano.
Op de fusilladeplaats van de vliegbasis
Soesterberg zijn zondagmiddag de 34
landgenoten herdacht, die daar in de
oorlogsparen als repressaillemaatregel
door de bezetter zijn gefusilleerd. Hun
lichamen zijn eerst drie jaar na de be
vrijding op min of meer toevallige wijze
ontdekt. Momenteel is een boek over
deze fusilladeplaats in voorbereiding.
Zoals ieder jaar werd zondagmiddag de
dood van deze Nederlanders, afkomstig
uit alle delen van het land, op de plaats
van de vermoedelijke terechtstelling her
dacht.
Adjudant G. Pasman hield het doden-
appel, waarna burgemeester mr. S. P.
Baron Bentinck een krans legde. Het
Gemengd Koor uit Soesterberg verleen
de vocale medewerking. De comman
dant van de vliegbasis Soesterberg woon
de de plechtigheid bij, evenals de hoofd
inspecteur van politie te Soest, de heer
H. G. Scholtmeijer. Eerder die dag wa
ren op Soesterberg de in de oorlog om
gekomen leden van de Koninklijke
Luchtmacht herdacht.
Op het politiebureau alhier is zondag
middag tijdens een korte plechtigheid
wijlen inspecteur-korpschef A. F.
Schreuder herdacht.
De heer Schreuder overleed op 2 no
vember 1942 in Duitse gevangenschap in
het concentratiekamp Neuengamme. Te
zijner nagedachtenis bevindt zich in de
hal van het bureau een plaquette, waar
bij korpsleden, oud-korpsleden (de he
ren Meijer, De Liefde en De Raadt),
de zoon van de heer Schreuder, de heer
F. Schreuder. korpschef van politie te
Hengelo met zijn vrouw en kinderen de
vroegere korpschef van Soest herdach
ten. Hoofdinspecteur H. G. Scholtmeijer
zei, dat de heer Schreuder het hoogste
goed geofferd heeft in het belang van
de vrijheid. „Velen vragen zich van-
Met een chartervliegtuig van Belair zijn
in de nacht van vrijdag op zaterdag
om ongeveer half twee elf gewonde Bia
franen geland. Zij zullen in Nederland
een medische behandeling ondergaan.
Zes hunner gaan voor operaties naar
een ziekenhuis te Utrecht Na hun be
handeling zullen zij terugkeren naar
Biafra. Dat zal over ongeveer een half
jaar zijn. Zij zullen echter niet meer
aan oorlogshandelingen mogen deelne
men.
De Nederlandse arts S. Bakker (36),
sinds verleden jaar augustus in dienst
van het Nederlandse Roode Kruis, bege
leidde het vervoer van de gewonden. Hij
zei bij aankomst van de DC-6 op Soes
terberg, dat in feite nog zeker tweehon
derd soldaten voor een medische be
handeling naar Europa gestuurd zouden
moeten worden. Problemen van ruimte
lijke en financiële aard beletten dat
evenwel.
Het chartervliegluig, dat midder in het
Biafraanse oerwoud is opgestegen, had
in andere Europase steden al eerder
groepjes gewonden aan de grond ge
zet, onder meer in Wenen, Keulen,
Londen en Hnland.
Deze transporten worden met goedvin-
dden van de Nigeriaanse regering uit
gevoerd. Mede daardoor kreeg het toe
stel toestemming om op een militaire
basis te landen, zodat van een Neder
landse inmenging in de oorlog geen
sprake is. Het vliegveld Soesterberg was
gekozen, omdat het gunstiger ligt ten
opzichte van de plaatsen, waar de ge
wonden heengaan, dan bijvoorbeeld
Schiphol.
Bij de aankomst van het toestel waren
vele militaire autoriteiten aanwezig.
Er zijn blijkbaar werkgevers, die nog
niets geleerd hebben van de langzamer
hand wel veranderde verhoudingen tus
sen directies en arbeiders. Zo nu en dan
worden wij opgeschrikt door 'n bericht,
dat een groot aantal employé's van een
bedrijf in het loonzakje een briefje
vindt met de mededeling dat zij zijn
ontslagen. Dat loonzakje bevat dan nog
geen cent extra, niet eens een toezeg
ging voor een mogelijke financiële re
geling, en ook geen enkel adres, waar
de getroffenen zich zouden kunnen
vervoegen voor bijstand.
Het zijn gelukkig uitzonderingen. Maar
dit soort directeuren werpt toch wel
een lelijke smet op de goede naam van
andere ondernemers die over meer en
normale menselijke gevoelens beschik
ken. Er wordt dan weer gegeneraliseerd
en het gevolg is een onprettige verhou
ding tussen personeel en leiding in de
overige bedrijven.
-wAL AW i w
