Zo
maar
wat
„niemandallet j es"
Drankjes die u koel laten
Ongezonde
lippenstiften
„MELK IS SCHADELIJK
VOOR DE TANDEN"
Ongehuwde vrouw
WAT HIER NORMAAL IS,
IS ELDERS ABNORMAAL
ItOEMCtNTIN
In de Verenigde Staten ls enige op
schudding gewekt door een verschijn
sel dat men aanvankelijk niet kon
verklaren. Naar bleek kwamen In een
aantal soorten kosmetica sporen van
insecticiden voor en zelfs in zodani
ge mate, dat men ze als positief scha
delijk voor de gezondheid van de ge-
bruiksters moest beschouwen. De hoe
veelheid van deze even schadelijke als
nuttige stoffen was tweemaal zo groot
als het percentage, dat de Amerikaan
se regering toelaatbaar acht voor
groenten en fruit.
Lippenstiften met een dergelijk hoog
gehalte aan min of meer giftige be
standdelen zijn dus levensgevaarlijk.
Maar hoe kwamen die insecticiden in
de lippenstift? Men veronderstelt dat
zij worden overgebracht door lanoline,
een stof, die in vele kosmetica voor
komt. Lanoline wordt gewonnen uit het
wolvet van schapen. Zijn deze schapen
geweid op terreinen waar de grasmat
wordt gehandeld met insecticiden, dan
bestaat de mogelijkheid, dat zij via het
wolvet en de lanoline in verfraaiings
artikelen terechtkomen. Bij het gebruik
van lippenstift dringt de lanoline door
de huid en zet zich vast in het li-
chaamsvet van de gebruikster.
Weet u van wie de uitspraak ,nielk
is schadelijk voor de tanden' is?
U zult het maar nauwelijks kunnen
geloven: van het officiële voedings
bureau uit de 17de eeuw. En
omdat melk zo schadelijk is (ook
voor het tandvlees) spoelde men de
mond aan het eind van de maaltijd
na met zure wijn of honingwater.
Gewoon water was niet in tel. „Wa
ter is goed voor de beesten en voor
de was", zei men in die tijd.
Als toespijs werd in de 17de eeuw
graag gehak gereserveerd, vooral
korstgebak (pasteien), terwijl-men-
Werd voorheen het huwelijk voor een
jong meisje beschouwd als het bin
nenlopen van een „veilige haven" ,de
praktijk heeft wel geleerd dat het ook
in die „veilige" haven heel lelijk spo
ken kan. Zó lelijk, dat men zelfs terug
verlangt naar de eenmaal prijsgege
ven eigen vrijheid. De verhoudingen
liggen in onze moderne tijd ook wel
heel anders dan voorheen. Een meis
je dat ongetrouwd bleef was óf aan
gewezen op een ondergeschikte huis
houdelijke betrekking, of op de goed
gunstigheid van familieleden, die niet
onder de „verplichting "uitkonden haar
onderdak te verlenen. Natuurlijk hoef
de dit niet altijd even dramatisch te
zijn en kunnen de omstandigheden veel
huiselijke gezelligheid hebben meege
bracht. Maar er zullen ook heel wat
moeilijkheden in stille berusting, in op
standigheid of verbittering zijn ver
teerd.
Tegenwoordig krijgt althans in ons land,
ieder meisje voldoende opleiding om la
ter ook ongetrouwd vrij en onafhan
kelijk te zijn en naar eigen smaak te
leven.
Toch krijgt menig meisje dat nu een
maal ongetrouwd blijft het dikwijls
steeds moeilijker naarmate zij ouder
wordt en de oorspronkelijke vriendin
netjes één voor één wegvallen, door
dat ze het huwelijksbootje instappen.
Niet dat daardoor de oude banden van
genegenheid abrupt worden doorgesne
den, doch met de oude drukke .gezelli
ge omgang en ellenlange gesprekken is
het toch gedaan. We zien echter voor
ogen hoe de een deze situatie wel heel
anders oplost dan de ander. Er moet
gevochten worden tegen de neiging zich
overal teveel te voelen, zich in een
hoekje terug te trekken en verbit
terd en juist pas echt onaantrekkelijk
te worden. Wie wil kan gelegenheid ge
noeg vinden onder de mensen te blijven,
bezigheden te zoeken die voldoening
schenken, lid te worden van verenigin
gen of clubs op 'n terrein dat de interes
se heeft; zang, toneel, natuurgebied,
maatschappelijk werk, helpen in een
winkel of wat dan ook. Dit is beter dan
het terugtrekken in uitsluitend vrouwe
lijk gezelschap. Men kan „De ware Ja-
cob" tenslotte op elke leeftijd nog te
genkomen, als men daar tenminste
nóch naar jaagt, nóch angstvallig de
paadjes vermijdt waar hij langs kan
komen. Een flink zelfstandig meisje,
dat moedig door het leven gaat behoeft
zeker niet „mannelijk" te worden. Er
is juist zoveel behoefte in de maat
schappij aan de vrouwelijke gaven.
JETTY
de maaltijd ook dikwijls met kaas
afrondde, omdat „kaas de spijsver
tering in goede banen leidde."
Melkgerechten werden door het of
ficiële voedingsbureau slechts zel
den genoemd, hoogstens als bijvoe
ding voor kinderen, zieken en oude
ren.
Om de grote hoeveelheden zwaar
voedsel naar behoren te kunnen
verteren werd alles weggespoeld met
veel bier of wijn. Aan gekruide wijn
werd de voorkeur gegeven boven
ongekruide, vooral in de winter
maanden. Men kende immers aan
kruiden en specerijen een gunstige
werking toe, „die de kwade gevol
gen van groente- en fruitgebruik te
gen ging en de vleesspijzen gemak
kelijker toegankelijk maakten voor
de verteringssappen."
Het is natuurlijk best mogelijk dat
het middeleeuwse ,voedingsbureau'
met opzet zorgde dat fruit 'n slech
te naam kreeg, omdat de dure im
portvruchten in feite als een lek
kernij werd gezien, die alleen op
de tafels van vorsten en andere ho
ge dames en heren pronkte. Zo ziet
u maar weer: andere tijden, andere
gewoonten.
„Drankjes die u koel laten" is als woordspeling gebruikt, want in werke
lijkheid kunt u warm lopen voor deze koele kofficdrankjes. Een prettige
bijkomstigheid is, dat u ze uw huisgenoten en gasten eigenlijk al'ijd kunt
voorzetten: het hóéft er niet per se warm weer voor te zijn; wèl zal men
er dubbel van genieten als de thermometer zomerse waarden aanwijst. Het
is bovendien verrassend hoe weinig tijd het kost zo'n koffiedranltje klaar
te maken. Op bijgaande illustratie spreken de voorbeelden duidelijke taal.
We hoeven er slechts een paar woorden ter verduidelijking by te voegen.
1. Links-achter: vul de bodem van een niet te hoog glas met fijngehakte
ijsblokjes en een stukje citroen. Giet er wat Cura^ao overheen en vul ver
der het glas met koude, sterke koffie. Zet een schijfje citroen op de rand.
2. Midden-achter: neem een whiskyglas, doe daarin wat sinaasappelpartjes
en vul het glas op met zoete, sterke, koude koffie. Serveren met een si
naasappelschijf op de rand van het glas.
3 4. Links- en midden-voor: giet wat sinaasappelsap op een schoteltje,
dompel het glas met de rand erin en daarna in kristalsuiker. Vul het glas
met sterke, koude koffie (met of zonder suiker) en laat hierin 2 cocktail
kersen eventjes trekken. Garneer met prikker en cocktailkers.
5. Rechts: neem een wat groter glas en doe daarin een eetlepel vanilleijs,
waarop u wat koffie-extract giet. Vervolgens hierop weer vanille-ys, daar
na koffie-extract. Bovenop komt slagroom, eventueel met suiker en wat
rum opgeklopt.
Maar al te vaak zijn we geneigd de
zeden en gewoonten in de Westerse lan
den en dan nog bij voorkeur in ons
eigen land als normaal te beschou
wen. Dat zijn ze voor ons dan ook wel,
maar we mogen niet vergeten dat an
dere zeden door bewoners van andere
landen net zo normaal en vanzelfspre
kend worden beschouwd, hoe vreemd
wij ze ook mogen vinden.
Zo lezen we in „Nieuws uit Zuid-
Afrika" dat de Bantoecultuur, die om
het huwelijk is opgebouwd .verscheide
ne kanten heeft die door het chris
tendom worden veroordeeld en afge
wezen, hoewel er ook facetten zijn aan
te wijzen, die in onze ogen zeer prij-
Een beetje streng Engels doen
broekpak heeft wijd uitlopende
deze Parijse modellen aan: het
pijpende sjaal, baret en plooi
rok van de combinatie zijn van dezelfde stof.
zenswaardig zijn. We noemen bijv.
de uitstekende verzorging van wees
kinderen, de zeldzaamheid van echt
scheidingen en de erkenning van in
spraak van de ouders bij het sluiten
van een huwelijk.
Het is de moeite waard de kuisheids
opvattingen en gebruiken van d#
Bantoecultuur eens onder de loep tt
nemen. De nadruk wordt gelegd op het
sexuele leven, dat vanaf de vroegst#
jaren een overheersende rol speelt,
vooral met betrekking tot de vrouwen.
Kuisheid is voor hen niet de onthou
ding van sexuele omgang voor of buiten
het huwelijk, maar alleen het voorko-
men of wegnemen van de maagdelijk
heid van een meisje en van bevruch
ting.
Een aantal stammen heeft algemeen
toegepaste stelsels van onvolledig ge
slachtsverkeer. De jongens worden in
stamscholen als teken van hun volwas
sen mannelijkheid onmiddellijk na de
schooltijd geleerd omgang met vrou
wen te hebben. Bij de Zoeloes moet
de soldaat, die van de oorlog terug
keert en iemand in de strijd om het
leven heeft gebracht zichzelf reinigen
door omgang te hebben met de eer
ste vrouw die hij tegenkomt.
Omgang buiten het huwelijk bevat
twee elementen: voor de man is hu
welijksontrouw geen zonde, hoewel het
in bepaalde gevallen, zoals overspel,
diefstal kan zijn, die óf met de dood
Of met een boete gestraft kan worden.
Het is echter voor de vrouw geen
grond voor echtscheiding, hoewel de
ontrouw van de vrouw wel als echt
scheidingsgrond tegen haar kan worden
aangevoerd. Gedurende haar zwanger
schap, zolang zij haar kind nog zoogt
of zolang de man in de stad werkt
en daar tijdelijk woont, mag hij een
verhouding hebben met andpre vrou
wen.
Andere aspecten zijn de zogenaam
de polygamie of veelwijverij, het soro-
raat en het leviraat. Veelwijverij is
de begeerte van elke Bantoeman en
wordt door hun wetten toegelaten. In
de praktijk komt het erop neer dat
het een voorrecht is van de rijken.
Het sororaat wordt toegepast wanneer
een vrouw kinderloos blijft. Dan moet
haar familie een „stutvrouw of zaad
drager" verschaffen om voor de kinder
loze kinderen te baren, zonder dat zij
door een huwelijk de vrouw wordt van
die tweede man.
Dit zijn slechts een paar aspecten,
van de huwelijksgebruiken en kuis
heidsopvattingen van de Bantoecultuur,
volgens ons vreemde zeden en nor
men, maar voor de bewoners van het
Bantoegebied de normale gang van
zaken. Zo ziet u maar weer dat al
les een betrekkelijkheidswaarde heeft.
De jurkjes die staan afgebeeld op de bij deze regels behorende illustraties zou
je gerust „niemendalletjes" kunnen noemen. Maar dan alleen omdat deze
uitdrukking nu eenmaal graag wordt gebruikt voor zo-maar-een-jurkje. In
werkelijkheid zijn deze simpele tienerjurkjes - de jonge vrouw met een slank
figuurtje kan ze ook nog best dragen alles tegelijk: charmant, feestelijk en
aantrekkelijk. Het lijkt wel of de zon plotseling vriendelijker gaat schijnen als
er een jonge vrouw in zo'n vlot en zomers japonnetje voorbij komt. De zomer
wordt er als het ware mee binnengehaald en de draagster voelt zich zo dartel
als een vlindertje dat van bloem tot bloem gaat. Het fijne is dat juist dit
soort lente-jurkjes, die trouwens automatisch zomer-jurkjes worden zodra de
kalender aangeeft dat het voorjaar heeft plaatsgemaakt voor de zomer, niet
veel hoeven te kosten. Je kunt die japonnetjes best tot eind september door
dragen, als het weer een beetje wil meewerken.
S. Twee sim-
pele huisjurk
jes die de zo
mer zo maar in
huis halen;
links: ter gal
mouwloos met
stiksels en
rechts een
(Obtel) ge
bloemd jurkje
met witte
kraag en man
chetten.
1. Een tiener 'in een
charmant niemen
dalletjedat haar
charmes toch nog wel
iets aantrekkelijker
accentueert dan een
broekpak.
t. Jeugdig als de
draagster zelf is dit
nomerjurkje met op
genaaide margrieten
ii emet een pareltje
*ijn vastgezet.