Soest toen - Soest nu
ISRAËL
BROUWER- EN HILHORSTGFMAAL
IN WERKING GESTELD
SOEST GAAT TWEE NIEUWE
MAVO-SCHOLEN BOUWEN
Dinsdag 11 november 1969
48e jaargang no. 86
Uitgave Drukkerij Smit - Soest Bureau voor redactie en administratie Van Weedestraat 29a. Soest
Tel. 2566 - Postgiro 126156
„Zijn of niet-zijn'
-ss
Uitbreiding rioolwater
zuiveringsinstallatie
aanbesteed
D'66 houdt hearing voor
bewoners plan Smitsweg
Het oog gericht op
Franco's verdere
modernisering
De tweede
Najaarswandeling
Dc warme maaltijden-
voorziening
SOESTER OURANT
Abonnement per kwartaal 3.75. Buiten Soest per kwartaal ƒ6.75
Verschijnt Iedere dinsdag en vrijdag
Vooral de recente controverse tussen
radio-commentaar Hilterman en de
Volkskrant heeft de vraag weer eens
toegespitst in hoeverre een volkomen
objectieve houding ten aanzien van het
Israëlisch-Arabisch conflict mogelijk is.
Daarbij dient niet uit het oog te wor
den verloren, dat dit conflict een ge
heel eigen aard heeft, aangezien het
niet gaat om gelijk of ongelijk, maar
om "zijn of niet-zijn" van de staat
Israël.
Israëls tegenstanders laten er geen
twijfel aan bestaaan: voor hen is de
enige mogelijke oplossing van het con
flict de totale vernietiging van de staat
Israël.
Zij gaan er van uit, dat dit land het
hunne is en door Israël wederrechtelijk
in bezit genomen. Een bepaald zeer
zwakke claim, want lang vóór zij er
kwamen wonen was het "heilige land"
het land der Joden. Wanneer het gaat
om eigendomsrechten, heeft Israël ze
ker niet minder rechten dan ieder an
der. Maar wanneer zij dan verder van
oordeel zijn, dat Israël nooit of te nim
mer mag worden erkend, dat alleen
zijn verdwijnen een oplossing geeft,
dan is het heel duidelijk, dat voor
Israël letterlijk alles op het spel staat.
Wie een pro-Arabisch standpunt in
neemt, doemt Israël daarmee tot ver
nietiging.
Eensgezind in haat
Objectiviteit, in die zin, dat men
maar niet alles voor zoete koek op
neemt wat uit Tel Aviv wordt bericht,
zo min als men alles gelooft wat Cai
ro, Amman en Bagdad melden, is, zoals
bij iedere oorlogstoestand, noodzakelijk.
Deze oorlog is voor een niet gering ge
deelte een t.ropagandakrijg. Zeker voor
de Arabieren.
Want eigenlijk kunnen ze maar één
ding hopen, n.1. dat ze het door hen
gestelde doel nimmer bereiken. Ten
eerste zouden ze dan waarschijnlijk
de grootste ruzie krijgen over de ver
deling van de buit. Immers, van die
hooggeroemde Arabische eensgezind
heid is geen sprake. Eensgezind is men
alleen in de haat tegen Israël. En
die haat is voor een deel zelfs kunst
matig, is de "opium voor het volk",
dat op deze wijze koest wordt gehou
den en welks aandacht wordt afgeleid
van eigen achterlijkheid en en ellende.
Ongelyk span
riet is een té ongelijk span, dat de
Arabische wagen trekt. Nasser heeft
zijn hoogespannen verwachtingen, cul
minerend in de stichting van de' Ver
enigde Arabische Republiek, al groten
deels moeten prijsgeven. Syrië is vrij
wel communistisch. Irak gaat ook die
kant uit, Boümediennes Algerije al
evenzeer. Daartegenover staan de au
toritaire vorsten, de kleine Hoessein
(die een merkwaardig-algemeen re
spect geniet bij vriend en vijand, als
zijnde klein maar dapper), de duistere
baoed, de nuchtere, nogal Westerse
Bourguiba van Tunesië, de op behoud
van eigen positie bedachte sultan van
Marokko en de alleen op zakendoen
uitzijnde Libanezeen, die dan ook niet
allemaal Arabieren, maar voor een
goed deel maronietische erhistenen zijn
en vóór alles kooplieden en bankier.
Vandaar ruzie met de El Fatah.
Onderling verdeeld
Men gunt elkaar het licht in de ogen
niet en is bovendien wederzijds be
ducht voor de politieke druk van het
Palestijnse Bevrijdingsfront, dat zich
aan de onwetende massa presenteert
als het heldenlegioen.
De ene topconferentie na de andere
mislukt, met als doekje voor het bloe
den verklaringen van eensgezindheid,
die het gebrek aan resultaten moeten
verbloemen.
Ook de grote mogendheden zijn ver
deeld en zelfs Rusland, dat zo openlijk
aan de kant van de Arabieren staat,
acht de huidige situatie van spanning
blijkbaar voordeliger voor zijn pilitiek
dan een oplossing, want nu kan het,
onder het mom van tegen Israël ge
richte aktie, infiltreren
Het is duidelijk, dat de communis
tische lijn gericht is tégen Israël, in
het kader van de poitiek van Moskou.
In Rusland zelf wordt deze lijn door
getrokken tot een anti-semitische en
het is een open vraag, in hoeverre
een objectiviteit, die uitloopt in een
pro-Arabische houding, datzelfde anti
semitisme als achtergrond heeft, een
mogelijkheid, die door Mr. Hilterman
is gesignaleerd.
Eén ding staat in elk geval als een
paal boven water: krijgen de Arabie
ren hun zin, dan betekent dat de vol
komen ondergang van de Jodenstaat
en zijn inwoners.
Door de directeur van de gemeente
werken, de heer H.. J. v. d. Dussen
werd publiek aanbesteed de uitbreiding
op grote schaal van de rioolwaterzui
veringsinstallatie aan de Maatweg te
Soest door middel van bestekken.
Hiervoor bestond grote belangstelling
van de zijde der aannemers en niet
minder dan 36 inschrijfblijetten waren
binnengekomen.
Voor bestek I was de laagste inschrij
ver de combinatie De Vries te Soest
en Strijland te Uithoorn, voor de som
van 5.482.000.Bestek II laagste
fa. Obdijn te Deventer voor de som
van 5.496.000.Bestek III fa. Her-
wijnen te Arnhem voor 5.500.000.
Bestek IV, mechanische en electrische
installaties, N.V. Machinefabriek Lan-
dustrie te Sneek voor 1.170.000.
Bestek V. warmtevoorziening, machine
fabriek W. Hubert Co te Sneek,
voor 157.000.
Bestek VI, zandruimer, W. Hubert
Co (voornoemd) voor ƒ51.000.Bestek
VII, roostergoedpers, technisch bureau
van bedrijfsafval te Utrecht, voor
83.800.=^ en slipafgravingsmachine
voor 149.900.
De totaalsom voor deze uitbreiding,
waardoor de installatie zes maal zo
groot wordt als de huidige, bedraagt
7.140.280.—.
De afdeling Soest van D'66 organi
seert komende donderdagavond, om
20.15 uur, een hearing in de openbare
leeszaal en bibliotheek aan de Albert
Cuyplaan.
Deze hearing is in de eerste plaats be
stemd voor de bewoners van het plan
Smitsweg in het Soesterveen, maar ook
andere ingezetenen zijn er welkom.
Het is D'66 gebleken, dat er onder de
bewoners tal van wensen leven ten
aanzien van allerlei voorzieningen, die
in een nieuwe woonwijk getroffen
moeten worden. Ook op ander terrein
blijken er nogal wat problemen onop-
geiost te zijn gebleven. Deze hearing
is geen politieke bijeenkomst en heeft
zelfs niets met politiek in de oude
betekenis te maken.
De beide gemalen, die Soest van wa
teroverlast moeten bevrijden, n.1. één
aan de Grote en één aan de Kleine
Melm, werden vrijdagmorgen officieel
ingebruik genomen.
In de brandweerkantine had tevoren
eeu korte bijeenkomst plaats, waarin
de officiële personen door de voorzit
ter van de beide waterschappen „Is-
selt-Middelwijk" en „Langeindsche Ma
ten", de heer P. R. van Roomen wel
kom geheten, in 't bijzonder wethou
der mevrouw Walter-v. d. Togt, de
raadsleden mevrouw Oranje en mevr.
Polet en de heren Dijkstra, De Groot,
Stam, De Korte en Veldhuizen en
verder de gemeentesecretaris, de heer
H. Borreman, de directeur van ge
meentewerken de heer H. J. van der
Dussen, de adjunctdirecteur de heer
P. de Bos, het bestuur van de Raiffei-
senbank te Soest, Ir. Perk van de Cul
tuur Technische Dienst, Ir. Bijker van
met provinciaal bestuur, de heren Veld
horst en Wolthuis van de Ned. Heide
Mij., de heer Segers van de Technische
Unie van Waterschappen en de bestu
ren van ABTB en de CBTB.
Volgens de voorzitter is men twee jaar
geleden begonnen met de bouw van de
beide gemalen begonnen en nu is het
zover dat ze officieel in gebruik kun
nen worden gesteld. Hij deelde mede,
dat het gemaal aan de Grote Melm
de naam „Brouwer-gemaal" zal krij
gen en het gemaal aan de Kleine Melm
de naam Hilhorst-gemaal". De familie
Brouwer en de familie Hilhorst, die
de ingebruikneming zullen bewerkstel
ligen, werden ook van harte welkom
geheten. Wijlen de heren Brouwer en
Hilhorst hebben veel voor de water
schappen gedaan.
In autobussen werden alle aanwezigen
hierna vervoerd naar de Grote Melm,
waar mevrouw Brouwer-Kuijer een
doek verwijderde, waardoor men kon
lezen „Brouwer-Gemaal, heemraad en
hoofdman van waterschap Middelwijk
1928-1964", waarna zij het gemaal in
werking stelde. Dit gemaal heeft een
capaciteit van 39 m3 per minuut.
Daarna werd naar de Kleine Melm
gereden, waar de heer R. P. J. Hil
horst, de oudste zoon van wijlen de
heer A. P. Hilhorst, een doek verwij
derde en toen kon men lezen „Hilhorst-
Gemaal, A. P. Hilhorst, raadslid en
wethouder van Soest, 1935-1967". Dit
gemaal heeft een capaciteit van 27 m3
per minuut.
De polders langs de Eem zijn thans
watervrij, hetgeen de landerijen ten
goede komt.
Terug in de brandweerkantine sprak
de heer W. Schimmel over de historie
van de gemalen.
In de prakrijk blijkt dikwijls, dat de
meeste niet-agrariërs slecht op de hoog
te zijn van het werk van de water
schappen. Het is daarom een gelukkige
gedachte van de besturen van de wa
terschappen Isselt-Middelwijk en Lang
eindsche Maten geweest, om aa de of
ficiële ingebruikstelling van de gemalen
aan de Grote en de Kleine Melm eens
bijzondere aandacht te schenken.
Uit de oude notulen van het water
schap Middelwijk bleek, dat op 10 de
cember 1913 reeds een besluit werd
genomen om een gemaal te plaatsen.
In een vergadering van 28 mei 1925
werd als gevolg van de hoge kosten
het plan verschoven naar een latere
datum.
Ondanks de vele klachten van water
overlast werd in 1956 het punt water
overlast in de waterschappen wederom
primair gesteld.
In 1956 kwam de gemeentelijke riool
waterzuiveringsinstallatie tot stand. In
een vergadering op 10 december 1957
hielden de waterschappen een bespre
king met het college van burgemeester
en wehouders van Soest, de Provin
ciale Waterstaat, het Technisch Bureau
van de Unie van Waterschappen en de
R.I.Z.A.
Ir. Slijkhuis van de T.B.U. maakte op
deze vergadering de opmerking, dat
het eigenlijk gelukkig was, dat de uit
voering van de rioleringsplannen van
de gemeente nog in het beginstadium
verkeerden, zodat de nodige aanpas
singen nog konden worden aangebracht.
Na veel vergaderingen met de heren
Veldhorst, Henkei en Ir. Perk werd
in de vergadering van 6 juni 1963 in
de zin van „Nu of nooit" met grote
meerderheid van stemmen besloten
ruilverkaveling voor het gebied van
beide waterschappen aan te vragen,
öp 16 maart 1966 besloten de stemge
rechtigde ingelanden van beide water
schappen de besturen te machtigen aan
de Ned. Heide Mij. en het T.B.U. op
dracht te geven een waterbeheersings-
plan op te stellen, waarin opgenomen
een kering van water van buitenaf.
Op 6 mei 1968 begon men met het
graafwerk en de bouw van de gema
len kon beginnen, die wij zojuist in
werking hebben gesteld.
Spreker bracht dank aan drs. W. G.
van Zadelhoff en wijlen de heer A. P.
Hilhorst en de dames en heren leden
van de gemeenteraad van Soest, voor
de wijze waarop op kritieke momenten
de waterschappen werden tegemoetge-
treden.
Mevrouw Walter-v. d. Togt, wethouder
van openbare werken, feliciteerde de
waterschappen met de ingebruikneming
van de gemalen. Ik had hier graag de
heer A. P. Hilhorst gezien, die altijd
op de bres stond voor de waterschap
pen. Hij heeft het helaas niet mogen
beleven. Zij rekent op de medewerking
van de agrariërs voor grondafstand
voor de aanleg van een weg langs de
spoorlijn Amersfoort-Baarn.
Ir. Perk zei, dat de gemalen er prach-
tik uitzien, maar wat wil men als men
er 56 jaar voor nodig heeft voor het
zover is. Wij hebben prettig met u sa
mengewerkt. Nu is mijn vraag, wat
doet een gemaal Natuurlijk om het
water weg te malen zult u zeggen,
maar er is nog meer. Het gaat niet
alleen om de sloten droog te krijgen,
maar het gaat om de weilanden. Er
moet een grondwaterstofbuis worden
aangebracht in een weiland en die
moet geregeld gecontroleerd worden
naar de waterstand, want dat is de
voornaamste eis. Ik wens u veel suc
ces toe.
Ir Bijker hoopt, dat de gemalen aan
de gestelde eisen mogen voldoen. Het
heeft lang geduurd voordat het zover
was, maar dat kwam omdat de water
schappen elkaar niet begrepen. Ge
lukkig hebt u elkaar gevonden en de
gemalen zijn in werking.
De heer Wolthuis van de Heide Hij.
feliciteerde het bestuur met deze heug
lijke dag. Het belang van de gemalen
zult u in de toekomst ondervinden.
Vanaf 1958 ben ik bij uw plannen be
trokken geweest en velen hebben bij
ons advies gevraagd voor de water
overlast, die nu tot het verleden be
hoort.
De heer J. Hilhorst Azn., voorzitter van
de ABTB, zei, dat de Soester boeren
trots kunnen zijn bij de tot stand ko
ming van de beide gemalen.
De heer P. J. v. d. Breemer dankte
namens mevrouw Brouwer-Kuijer voor
het noemen van het gemaal aan de
Grote Melm naar haar overleden echt
genoot en voor de gelegenheid om het
gemaal in werking te stellen.
Namens de familie Hilhorst sprak de
schoonzoon, de heer F. Kuijper, die
dank bracht om het gemaal aan de
Kleine Melm te noemen naar zijn
schoonvader, wijlen de heer A. P. Hil
horst, wiens oudste zoon het gemaal
in werking heeft gesteld.
De voorzitter, de heer P. R. van Roo
men dankte daarna alle sprekers voor
hun gewaardeerde woorden en geluk
wensen.
Binnenkort zullen in Soest twee scho
len voor middelbaar algemeen voort
gezet onderwijs moeten worden ge
bouwd, namelijk een openbare school
voor de vervanging van het aan de
Middelwijkstraat staande gebouw en
een van der Huchtschool voor ma-
vo-ivo. Een ander is voor B. en W.
aanleiding geweest om na te gaan
of tot de bouw van van één scholen
complex kan worden gekomen. De hier
aan verbonden problematiek is de af
gelopen maanden onderwerp van een
studie geweest. B. en W. delen in hun
nota mede, dat de plannen om tot de
bouw van een scholencomplex voor
beide scholen inmiddels al in een ver
gevorderd stadium verkeren. Aan de
Hilversumse architect A. C. Falken-
burg is verzocht om een schetsplan in
te dienen voor een gebouw, bestaande
uit in totaal achttien les- en vaklo
kalen. De vaklokalen kunnen door bei
de scholen gemeenschappelijk worden
gebruikt. Het complex zal nabij de
kunnen worden.
Het bestuur van de Christelijke school
voor mavo heeft laten weten, ook
voorbereidingen te treffen voor de
bouw van een nieuwe school.
Aan architect J. H. L. Giessen te La
ren heeft het college van burgemees
ter en wedhouders opdracht gegeven
voor het aanbestedingsgereedmaken van
een zesklassige z.g.n. ajourschool met
gemeenschapsruimte zorg te dragen.
Deze school, bestemd voor vervanging
van de houten noodschool te Soest-
Centrum, zal aan de Molenstraat wor
den gebouwd.
Het is volgens B. en W. te verwachten,
dat in de wijk Smitsweg de eerste
set scholen voor gewoon lager on
derwijs en een kleuterschool omstreeks
1 januari a.s. gereed zullen zijn. De
daarop volgende set zal ongeveer zes
weken en de derde set circa twaalf
weken nadien in gebruik genomen
kunnen worden. Teneinde tot een zo
efficiënt, mogelijke meubilering van de
drie kleuterscholen in de wijk Smits
weg te komen, hebben B. en W. een
commissie uit het onderwijzend per
soneel ingesteld met de opdracht, hier
omtrent adviezen uit te brengen.
Daarna zullen voorstellen worden ge
daan om tot de inrichting te komen.
Revoluties plegen hun kinderen te ver
slinden. Dat is nu ook de Falange over
komen, de politieke groepering die door
dik en dun generaal Franco steunde
toen hij zijn burgeroorlog in Spanje
begon. Niet dat ze enige steun vormden
voor Franco, maar wel de voornaamste.
En in ieder geval bezetten ze de sleu
telposities in de regeringen.
Uit hun fascistische ideeënwereld stam
den ook de instituten die nog geacht
worden de organisatorische ruggegraat
van het regime te vormen. Geleidelijk
aan. maar in versneld tempo in de laat
ste jaren, is de Falange haar invloed
kwijtgeraakt. In feite bestaat ze al niet
meer: ze is opgegaan in de Nationale
Beweging, de enige politieke organisatie
die officiël is toegestaan. Een structuur
die wel degelijk overeenstemt met de
falangistische tactiek, zij het dan dat ze
op die manier gehoopt had eventuele
andere groeperingen makkelijk te kun
nen overheersen binnen dit verplichte
verbond.
Wat gebeurde is overigens precies het
tegenovergestelde: binnen de massabe
weging werd de Falange-iedee veilig
ingekapseld en onschadelijk gemaakt.
Wie de overhand hebben gekregen zijn
de mannen van Opus Dei, in beginsel
een vereniging van katholieken met be
langstelling voor maatschappelijke pro
blemen, maar in feite een verbond van
lieden die minder behoefte hebben aan
grote leidende beginselen dan wel aan
praktisch besef wat moglijk is om dan
de kansen te grijpen die zich voordoen.
Een pragmatisme dat vooral aanhang
vond bij industriëlen en commerciële
topmensen, wie het een zorg was hoe
de leer van Falange of wat dan ook
luidt, maar zeker niet hoe het land -
en niet te vergeten zijzelf - in beteren
doen konden geraken.
Deze Opus Dei heeft zich ontwikkeld
tot een enorme macht, wat geen wonder
is omdat bij haar de mannen gevonden
konden worden die ervaring hadden met
organisatie, public relations en alles wat
maar te maken heeft met het goed lei
den van grote bedrijven, grote instel
lingen, grote bestuurslichamen. Deze ex
perts, de technocraten, waren eenvoudig
minder gemakkelijk te missen voor
Franco dan lieden die het fijne van
politieke grondslagen konden verklaren.
Het schijnt ook dat Opus Dei doorge
dreven heeft dan prins Juan Carlos nu
officiël opvolger van Franco is - een feit
bijvoorbeeld dat in Fanlangekringen nog
stèeds niet wordt gewaardeerd. En het
schijnt dat ze hun invloed voor de toe
komst wel helemaal veilig hebben ge
steld. Als Franco aftreedt en Juan
Carlos het koningschap aanvaard, op
wie zou hij dan anders moeten terug
vallen dan op de experts van Opus
Dei?
Mannen ook als Lopez Rodo, die als
minister voor ontwikkeling de industri
alisatie van Spanje enorm heeft be
vorderd en die nu op buitenlandse za
ken ongetwijfeld zijn best zal doen om
met E.E.G. en andere partners tot zo
voordelig mogelijke bondgenootschappen
te komen. En als daarvoor een voor
waarde zou zijn dat Spanje zijn kwalijke
reuk van dictatuurstaat wat verliest,
dan zal Opus Dei rustig afwegen wat
beter is en dan gaan desnoods een paar
beperkingen op de persoonlijke vrijheid.
Het gaat dan misschien niet uit idealis
me, maar voor de Spanjaarden zit er
toch wel enige hoop in de machts
greep van Opus Dei.
KANTMAN
Ondanks het gereedkomen van de
sporthal Beukendal is de behoefte aan
gymnastiekruimte onverminderd blijven
voortbestaan. De gemeente heeft nu
echter een urgenentieverklaring gekre
gen voor de bouw van een gymnas
tiekzaal aan de Smitsweg. Deze gym
nastiekzaal zal door drie aan de Smits
weg in aanbouw zijnde scholen voor
g.l.o. worden gebruikt. Nagegaan wordt
of in dit lokaal in seriebouw kan wor
den gerealiseerd. Ondanks het gereed
komen van de Minister De Visser-
school is het aantal noodlokalen in
Soest verder toegenomen en wel tot
40 op 16 september j.1.
Hoewel de weersomstandigheden nog
even voor het vertrek verre van ide
aal te noemen waren, hebben toch een
twintigtal „dapperen" het aangedurft
wederom een prachttocht door de bos-
wachterij "Hees" in Pijnenburg te vol
brengen.
In princyipe werd besloten om elke
tweede zondagmiddag (bij droog weer)
hier of daar een wandeling te gaan
maken.
Om U te informeren zal startplaats
en uur vrijdags tevoren in de Soes
ter Courant en in de rubriek van de
V.V.V. bekend worden gemaakt.
In het verslag van de Stichting Fede
ratieve raad voor het bejaardenwerk,
alhier, betreffende de warme maal
tijdenvoorzieningen is een alinea niet
geheel juist gezet.
Daarom gelieve U hiervoor te lezen.
Diëtiste en kok hebben in veel van
deze opmerkingen al voorzien. Men is
tot meer „gewone, doorsnee-Hollandse"
menu's overgegaan, tegelijk met de
overgang op groepsVoeding
l
