mmm
3 8 3. In Lme k de lente kammen 8 3 8
bremet uw
mm aio
ÜIIÜIÜIÜÜI!!!1
Middelman zegt,
Aixaflex-mensen hebben
een streepje vóór
SOESTDIJK
TE
E AMERSFOORT
TE
ERLINGEN
RAIFFEISENBANK
SOEST
ORANJE EN AMSTERDAM
Fa, SPIJKER
GEZONDE VOEDING
EN MINDER
KIESPIJN
MENINGEN VAN
LEZERS
De Witte Pompen
FIAN0HANDEL W. VAN TOL
Soest
WIJ VERGIFTIGEN
ONSZELF MET
LAWAAI
woonhuis
1970/71
nei 1970
E.H.B.O. Soest neemt
zaterdag afscheid van
oud-voorzitter
dokter Schutte
FRANS BOSMAN
.Natuurwandeling
VIII
Schuchtere bevrijding van de hoofdstad
Wel verzet, maar geen verzetsbeweging
FRANS BOSMAN
55® Reader staat
klaar bij
Ds Oauden Snaar"
Toenemend verzet
tegen de
Franse overheersing
FRANS BOSMAN
Groeiend verlangen
naar Oranje
Een nieuwe
service van uw
warenhuis:
U kunt nu zelf
fotokopieën
maken op ons
hypermoderne
fotokopieer-apparaat
25 ct. per kopie.
Vraag niet hoe het kan,
maar profiteer er van
Koelkasten v.a. 199,
Diepvriezers v.a. f 399.-
TAK'S
Brandstoffenhandel
De stad AmsMain
wordt niemandsland
FRANS BOSMAN
|l>o
Garage ,DE SOESTER'
Gerda Rosman
Nieuwe en bespeelde
kleine PIANO'S
FRANS BOSMAN
Verdwaalde kozakken
FRANS BOSMAN
VRIJDAG 10 APRIL 1970
hal,
der,
•te
iete
met
n er-
Royaal modern
met schuur, garage en
zonnige tuin. Vrij uit
zicht. Ind.: royale woon-
eetkamer, keuken, hal,
kelderkast, verdieping:
3 royale slaapkamers,
ruime douchekamer,
vaste trap naar grote
zolder met dakkapel en
mogelijkheid voor 2
slaapkamers. Incl. ged.
vloerbedekking.
Koopsom ƒ69.500,k.k.
n 21 A
44. telefoon 3379.
is afspraak.
uit van een gemeenschap van
•ortgezet Wetenschappelijk On-
IUS COLLEGE te Amersfoort
erken in nauw contact samen,
jorstromingsmogelijkheden, o.a.
ploma's A en B in klas 4 blij-
ïool kunnen worden toegelaten
-t Corderius College te Amers-
ng in dit leerjaar een gunstig
raat 23
1249
?ft doorstromingsmogelijkheden
;en Gymnasium, Atheneum en
de in de gemeenschap samen-
p één van de samenwerkende
klas HAVO worden geplaatst,
vies van de directeur van hun
en bij de rector of directeur
doofden der lagere scholen.
naken
NK EN ALLE BANKZAKEN
Kerkplein 9
Soesterbergsesfracjf 14
Koninginnelaan 28
=N Smifsweg 2
Op de zaterdagmiddag van 3 tot 5 uur
te houden receptie in gebouw Credo aan
I do Julianalaan bij gelegenheid van het
I afscheid van het artsenechtpaar Schutte,
zal ook de afdeling Soest van de Kon.
Ned. Ver. Eerste Hulp Bij Ongelukken
afscheid nemen van haar oud-voorzitter.
Dokter Schutte, die vorig jaar. in ver
band met zijn gezondheidstoestand, het
voorzitterschap beëindigde, is gedurende
16 jaar docent geweest van de afdeling
Soest, terwiil hij tevens de laatste 12
jaar voorzitter van de afdeling v/as.
Oo deze receptie zal ook een afscheids
cadeau namens de leden van de E.H.B.O.
i"orden aangeboden.
Liet bestuur van de afdeling Soest ver
wacht dat vele leden op deze receptie
aanwezig zullen zijn om persoonlijk af
scheid te nemen van de oud-voorzitter
docent.
AANLEG en REPARATIE
licht- ,en krachtinstallaties
P.U.Ë.M.-INSTALLATEUR
3367 - Na 6 uur 3674 of 4111
Bi.j redelijk weer organiseert de Na-
tuurwacht „Eemland" a.s. zondag, 12
april, een wandeling van plm. 21/» 3
uur. Vertrek vanaf Garage Tensen om
ong. 2 uur, direct na aankomst der bus
sen uit Baarn en Soest.
De wandeling gaat door de bossen en
zandvlakten naar Birkhoven terwijl, in
dien het weer zich daartoe leent, de
terugweg via de Eem genomen zal wor
den. Deelname is wederom geheel kos
teloos.
Êt M M Onon Frtf miWWön moi Won O nm»'o_mnrnait
Open lot midden mei van 8 uur 's-morgens tol
zonsondergang. Altijd plaats voor uw auto.
Stoptreinen naar Lisse tijdens de weekends.
20 augustus 1799. Voor de kust van
Noord-Holland verschijnt de Engelse
vloot. Naast de Engelse vlag wappert
ook de Princevlag aan de mast: Oranje-
Blanche-Bleu. Het Hollandse eskader te
Den Helder geeft zich snel over. Offi
cieren en matrozen van de vloot zijn
nooit erg Fransgezind geweest en van
de Hollandse schepen wordt niet ge
vuurd op de Engelse oorlogsbodems. Het
gelukt de Engelsen dan ook vrij gemak
kelijk om troepen aan land te zetten.
In snel tempo wordt een groot gedeelte
van Noord-Holland bezet.
Met de landingstroepen is ook de zoon
van Prins Willem V, de erfprins van
Oranje, aan wal gegaan. Van Alkmaar
uit tracht hij het Nederlandse volk tot
opstand te bewegen. De Prins vaardigt
een proclamatie uit, waarin wordt mee
gedeeld, dat allen, die „zig geduurende
KOELKASTEN (zeer lage prezen)
Bosch, Zanussi, Indesit, Marijnen
Telefoon 3367
En die kan het weten. Heeft als vakman -
dealer dagelijks met mensen te maken die
'Luxaflex' jaloezieën kopen. Verstandige
mensen, die kozen voor de duidelijke
voordelen van'Luxaflex' jaloezieën, zoals:
Het beroemde merk 'Luxaflex' op
koordknopje en onderlat, bewijs van
werkelijke kivaliteit, service en garantie.
Het uitgekiende opmeten en zorgvuldig
monteren. De onverwoestbaarheid, de
Schoonheid, de kleurenkeuze. Het vertrouwen
i de vriendelijke prijs. Vraag ook 'ns
vrijblijvend prijs. Dan heeft u óók een
streepje vóór.
w«ll< gtdtpomrd hmdtUmeik
JUWELIER - OPTICIEN
HORLOGER
Graveren klaar terwijl u wacht
Gezonde voeding is een belangrijke
pijler van onze gezondheid.
Veel Nederlanders houden hiermee on
voldoende rekening. Daarom doen veel
mensen zich „te goed" aan lekker eten.
Zij stellen zich daardoor bloot aan
overvoeding en daarmee aan hart- en
vaatziekten.
Anderen doen zich „te kort' o.a. door
voeding die niet zo goed is samenge
steld en te weinig beschermende stof
fen bevat.
Keuze is er genoeg. Het komt er op aan
goed te kiezen en dat betekent dat wij
moeten weten wat voor goede en ge
zonde voeding nodig is.
Het tandbederf, vooral bij kinderen,
heeft rechtstreeks te maken met wat
zij eten en drinken. Wij kunnen de hin
deren het snoepen niet geheel verbie
den, maar veel zoet kan vervangen
worden door gezonde traktaties.
Dit zijn slechts enkele „grepen" uit
het werk van het Voorlichtingsbureau
voor de Voeding te Den Haag, dat
voorlichting geeft over gezonde voe
ding aan iedereen - ook aan u - waar
bij ook gelet wordt op de kosten van
de voeding.
In geen van de andere landen van
West-Europa is er op dit gebied een zo
wetenschappelijk verantwoorde en veel
zijdige voorlichting.
Op de huishoudvoorlichtingshow, die
van 13 tot 18 april in de Markthallen
in Amersfoort wordt gehouden, is een
voorlichtingsstand van dit bureau waar
iedereen: huisvrouwen, jonge mensen
en ouderen, studenten en zij die nog
op school gaan, alle gewenste inlichtin
gen kunnen krijgen. De stand is o.a.
duidelijk te herkennen aan de groot
uitgevoerde „Schijf van de Vijf". U doet
verstandig ook bij deze stand even aan
te wippen. Deze voorlichting heeft geen
commercieel doel maar Uw gezondheid
en Uw welzijn.
Ondertekende, voorzitter van de muziek
vereniging PVO, deelt, aan de voor
avond van de grote show- en muziek
avond, mede, dat, naar aanleiding van
een opmerking op de gehouden jaar
vergadering ten aanzien van het bezoek
aan Burgemeester en Wethouders, dit
zeer zeker niet was bedoeld voor de
Beshcermheer van PVO, Mr. S. P. Ba
ron Bentinck. en wethouder K. de Haan.
Naar aanleiding van het Majorette pe-
leton nog het volgende:
Het peleton is door de gezamenlijke
inspanning van de Soester Turn Club
en PVO gesticht, waarbij de STC de
aankleding geheel verzorgde en PVO
de instructie voor haai' rekening nam.
Het is de bedoeling om a.s. zaterdag het
peleton te presenteren.
K. W. Jaarsveld,
voorzitter PVO.
de Revolutie" van 1795 wel te ver
slaan „in eenige betrekking hebben
laaten employeeren, of onder dezelve
eenige verklaring hebben gedaan, die
nende tot bevestiging van de Onwettige
Regeering", zouden worden uitgesloten
van welke overheidsfunctie dan ook.
Dit zou in feite betekenen, dat er wel
weinigen zouden overblijven, die vol
doende „politiek betrouwbaar" zou
den worden geacht om te regeren.
Tegelijk met de invasie in Noord-Hol
land viel, een legertje van uitgeweke
nen, onder leiding van Prinsgezinde
officieren, in het Oosten ons land bin
nen. Dinxperloo en Westervoort werden
„bevrijd", Arnhem werd bedreigd. Ook
op de torens van Winterswijk, Breede-
voort en Aalten werd de Oranjevlag
gehesen.
Maar nergens in het land kwam het
tot opstand. De Nederlanders hadden
geen behoefte aan de terugkeer van
Oranje. Nog niet
Voelde men zich dan zo gelukkig on
der de Franse „bescherming"? Inderdaad
ja, maar naarmate de verwachte vrij
heid meer en meer aan banden werd
gelegd, groeide het verzet.
Er bestond in de Franse tijd wel geen
georganiseerd verzet, zoals tijdens de
Duitse bezetting, maar het volk kwam
telkens spontaan in opstand, wanneer
de Fransen overgingen tot het nemen
van maatregelen, die bij het volk niet
populair waren. Een van die maatrege
len was het invoeren van de conscriptie,
de dienstplicht.
Blaupunkt vanaf 1
Dealer Blaupunkt. Philips. B O
Telefoon 3367
Toen in Rotterdam ruim honderd wees
jongens werden aangewezen om dienst
te nemen in het Franse leger, kwam
de burgerij in verzet. Het volk hielp de
jongens vluchten. Soldaten, die de vluch
telingen trachtten op te sporen werden
gemolesteerd. In mei 1809 waren er in
Rotterdam weer relletjes. Franse solda
ten, die, als gevolg van de inlijving
bij Frankrijk, in de stad werden ge
legerd, werden door de mensen met
stenen bekogeld.
Op 9 april 1811 kwam Amsterdam in
verzet. Aanleiding was een hernieuwd
oproepen van jonge mannen voor het
Franse armee. De slagvelden van Napo
leon eisten steeds weer nieuwe aan
vulling. Bij de Haarlemmerpoort ver
zamelde zich een grote mensenmenigte.
De reeds opgekomen „lotelingen", die,
begeleid door gendarmes, werden weg
gevoerd, werden bevrijd en gingen weer
naar huis. Terzelfdetijd kwam ook Rot
terdam weer in beweging.
Toen Napoleon in 1812 een „Nationale
Garde" oprichtte en hiervoor zelfs man
nen tot 60 jaar opriep, liep het volk
weer te hoop zowel in Amsterdam als
in Rotterdam en in Den Haag. Het
volksoproer werd bloedig onderdrukt.
Voor het eerst werd „Oranje Boven"
geroepen.
Na 1812, het jaar van de mislukte
tocht naar Rusland, aan het verzet
tegen de Franse overheersing toe mét
de hoop op bevrijding van de Keizer
lijke dwingelandij. „Oranje Boven"
werd meer en meer de leuze der op
standelingen „Drie Schoft Oranje Bo
ven" is dan ook de naam van ernstige
opstandige bewegingen in de omgeving
van Leiden. Voor het eerst was hier
sprake van wat men zou kunnen noe
men „georganiseerd verzet". Enkele
mannen kwamen 's nachts bijeen om
te overleggen, wat er te doen viel tegen
de verdere pogingen van de Franse
overheid om nieuwe troepen te werven.
De samenzweerders besloten tot opstand.
Zij putten moed uit de geruchten, dat
de Russen al bij de Nederlandse grens
stonden en dat een Engelse vloot voor
de Hollandse kust kruiste.
„Oranje werd het parool. Helaas waren
de geruchten van Russische en Engelse
troepen- en vlootbewegingen wat voor
barig en de opstand, die rondom Lei
den drie dagen duurde en Den Haag
Dit fantastische apparaat levert voortreffelijke kopieën
van diploma'6, waardepapieren, rekeningen enz. en u kunt
zc zelf a Ia minute in uw warenhuis maken.
VROOM DREESMANN
AMERSFOORT
Met volledige fabrieksgarantie
Van Weedestraat 41. telefoon 2676
bedreigde, werd door een sterke Fran
se troepenmacht onderdrukt. Er werden
doodvonnissen geveld.
Ook aan de woelingen in Zaandam werd
met geweld een einde gemaakt. Nog wa
ren de Fransen de baas, maar niet lang
meer.
En de nachtelijke bijeenkomst op de
buitenplaats Weltevreden te Oudshoorn
was niet de enige plaats, waar mannen
complotteerden. In Den Haag beraad
den mannen vooraanstaande perso
nen zich over de komende gebeur
tenissen. En ook te Amsterdam waren
er invloedrijke lieden, die wetend,
dat het rijk van Napoleon begon te
wankelen zich bezighielden met de
vragen: Wat moeten wij doen om ons
land zijn zelfstandigheid te laten be
houden? En wie moet ons land rege
ren?
Zowel in Den Haag als te Amsterdam
was men het over het antwoord op de
laatste vraag wel eens, Oranje moest
terugkeren.
Gijsbert Karei van Hogendorp was de
man, die nimmer in eer. blijvende Fran
se overheersing had geloofd. Toen Na
poleons keizerrijk nog in grootte toe
nam, werkte deze Oranjegezinde staats
man al aan een gronwet voor een
nieuw Nederland, naar het voorbeeld
van Amerika en onder leiding van
Oranje. Nimmer aanvaardde Van Ho
gendorp een ambt uit handen van de
Fransen. Geduldig wachtte hij zijn
tijd af.
In Amsterdam was het Anton Reinhard
Falck, vanouds een democratisch Pa
triot en aanvankelijk in dienst van
de Bataafse en later zelfs minister van
Lodewijk Napoleon die de leiding
nam bij het smeden van plannen om,
zodra de gelegenheid hiervoor zich voor
deed, zich tegen de Fransen te ver
zetten.
Falck heeft sinds ons land was inge
lijfd bij het Franse Imperium geen
openbaar ambt meer willen bekleden.
Pas op het laatste moment neemt hij
toch nog een functie aan: hij wordt
kapitein van de in het voorjaar van
1813 opgerichte Nationale Garde. Hij
heeft daarmee een bedoeling. Want
door deze functie aan te nemen, zo
meent hij, beschikt hij over een krijgs
macht, die hij straks kan gebruiken
tegen de Fransen. Tijdens het oefenen
zegt hij onomwonden tot zijn wat te
genstribbelende soldaten. „Doet het
maar; wie weet, hoe het u nog van
pas zal komen". Ook hij kan het ge
duld opbrengen om het gunstige tijdstip
af te wachten. Hij treft inmiddels in
het geheim de nodige voorbereidingen.
Het spreekt haast vanzelf, dat hij in
contact komt met Van Hogendorp. Ve
le problemen worden doorgesproken.
Volautomatische WASAUTOMATEN
ƒ548,— (5 kg)
Telefoon - 3367
Soms botsen de meningen, maar op één
punt is men het dadelijk met elkaar
eens. „Op dit punt", zo vertelt Falck
zelf, „koesterden wij hetzelfde gevoelen
het heil der natie zagen wij in de
souvereiniteit van den Prins van Oran
je".
Toch is het niet Falck zelf, die de re
volutie in Amsterdam ontketent. In de
nacht van 14 op 15 november 1813 ver
laten de Franse troepen, die zich, na de
nederlaag van Napoleon te Leipzig, be
dreigd voelen door de oprukkende Prui
sen en Russen, Amsterdam. De Fran
se bevelhebber, Molitor, draagt het Mi
litair Gezag over aan de kolonel van
de Nationale Garde, Van Brienen. Falck
hoort hiervan en tracht de kolonel er
van te overtuigen, dat thans het mo
ment gekomen is voor de opstand. Van
Brienen aarzelt. Maar na wat heen en
weer praten wordt toch besloten tot
het samenstellen van een nieuwe stads
regering, die binnen een paar dagen
het heft in handen zal kunnen nemen,
zodra de geruchten, als zouden de bond
genoten al aan de IJssel staan, juist
blijken te zijn. Daarna begeeft ieder
zich weer kalm huiswaarts. Falck gaat
bij zijn vader eten; daarna bezoekt hij
een routine-vergadering. Na afloop daar
van bemerkt Falck, dat er in de stad
iets gaande is. Samen met Van Hall
en Van Lennep besluit hij een straatje
om te gaan om te weten te komen,
wat er eigenlijk gebeurt. De drie man
nen behoeven niet lang te raden. Het
is zwart van de mensen op straat. De
menigte joelt en schreeuwt. „Oranje
Boven" is het steeds weerkerende re
frein. Franse douane-huisjes langs het
IJ moeten het ontgelden. Het ene na
het andere staat spoedig in lichter laaie.
Oranjevlaggen worden uitgestoken. Ve
len dragen Oranje. Alles gaat vrij orde
lijk toe. Particuliere eigendommen wor
den niet beschadigd.
Falck ziet dit alles met vreugde, maar
ook met schrik aan. Hoe vaak gebeurt
het niet, dat een volksopstand aan
vankelijk gericht tegen een bepaald iets
uitliep op plundering en roof. Als
kapitein van het enige gezagsapparaat,
de Nationale Garde, weet hij wat hem
te doen staat. Spoedig heeft, dan ook
z'n compagnie verzameld en aan het hoofd
van de colonne rukt hij op naar de
buurt waar, in naam van Oranje, hel
volk al zo veel keren tot betogingen
kwam: Kattenburg.
Falck beseft heel goed dat hij niet na
mens het Franse gezag kan optreden.
Dat wii hij ook niet. Hij wil duidelijk
maken, dat de Nationale Garde dit
keer aan de kant van de opstande
lingen staat. Op een vraag van Falck,
wat de plannen van de kattenburgers
zijn, antwoord het volk, dat het te doen
is om de Franse adelaar, die nog steeds
boven de poort van de werf prijkt.
„Goed", zegt Falck, „die mogen jullie
nog verbranden, maar dan moet het
afgelopen zijn".
Het publiek gaat hiermee accoord. Het
keizerlijke wapen wordt neergehaald
en verbrand. Een fikse regenbui dooft
tenslotte niet alleen het vuur. maar
ook de opstand. Ieder vlucht voor het
hemelwater en spoedig liggen de glin
sterende straten weer verlaten. Hier en
daar smeulen nog de resten van een
douanehuisje.
Het is vijf uur in de morgen. De twee
de dag van de „omwenteling". Falck
beeft kleur bekend. Hij kan niet meer
terug. Dat is ook niet zijn bedoeling.
Maar de notabelen, haastig bijeengeroe
pen om kandidaten voor een voorlopig
stadsbestuur aan te wijzen, aarzelen.
Sommigen willen wel een bestuur vor
men, uit naam vanNapoleon. Even
ziet het er zelfs naar uit, dat dit nog
zal gebeuren ookMaar dan neemt
Falck het woord.
„Stel als vanouds", zo zegt hij, „burge
meesters aan: Zelf wil ik deze nieuwe
regering wel aan het volk voorstellen,
als het moet zelfs zonder gewapende
begeleiding. U zult zien, de rust keert
dan spoedig weer".
rvanaf ƒ6595,incl. B.T.W.
Oft. dealer voor Soest. Baarn en A'foórt
Laanstraat - Telefoon 3865 - Soest
gebeurtenissen", „toen alle toebereidse
len voltooid waren, op het midden van
de dag, bij helder herfstweer, trok men
op naar de Dam, alwaar de proclamatie
gelezen en onze vlag van de toren van
het paleis gestoken werd Met innig
genoegen marcheerde ik bij deze ge
legenheid aan het hoofd van mijn com
pagnie
24 November 1813. Amsterdam heelt
zich voor Oranje verklaard.
Lichaamsmassage
Gelaatsbehandeling
Epileren
Make-up
Electr. ontharen
Bandmassage
Inlichtingen
Ged. schoonheidsspecialiste
Laanstraat 43, telefoon 3803
Dep.
San Soucis - Biodroger
Prijzen vanaf 1200,— (pl.m. 25,p. mnd.)
NIEUWEWEG 103 - TELEFOON 2968
Nu, dat is wel nodig ook, want de op
stand is reeds „uit de hand gelopen".
Plundering en brandstichting nemen toe,
ook bij particulieren.
Het voorstel van Falck wordt aange
nomen. Vierentwintig geziene burgers
worden uitgenodigd om zitting te nemen
in de voorlopige stadsregering. Negen
tien ervan verschijnen op het stadhuis.
Hiervan worden er slechts zes meteen
bereid gevonden om een ambt te aan
vaarden en na lang praten doen de
overige dertien mee.
De eerste taak van het nieuwbakken
stadsbestuur is: herstel van de orde.
Maar hoe?
,1 n de geest van het volk, mijne heren'',
antwoordt Job May, „de Oranjecocarde
op de hoed, flambouwen en toortsen
op gestoken; een deputatie uit deze
vergadering, geëscorteerd door een de
tachement Nationale Gardes met de
boden voorop, moet zich ter plaatse
begeven, waar het gevaar het grootst
is en dan imponeren
Aldus geschiedt. En met succes. De op
stand luwt. En gelet op de kleur der
cocardes wordt de regering door de
stadsbevolking erkend.
Na deze overwinningsroes komen ech
ter vele „raadsleden" weer tot bezin
ning. Zij schrikken van hun eigen flink
heid. Het Oranje is voor de „een-dags
vroedschap" een wel wat opzichtige
kleur. Utrecht is dichtbij en daar zit
ten nog de Franse troepen. Zo wordt
dat dan Den Haag en niet Amsterdam
de stad. waar geproclameerd wordt
dat ..Holland weer vrij" is. Want in
Den Haag is men al veel verder gegaan.
Het driemanschap: Gijsbert Karei van
Hogendorp, Leopold graaf van Limburg
Stirum, Adam Francois Jules Armand
van der Duyn van Maasdam, verklaart
Holland in naam van Oranje vrij en
zelfstandig.
En Amsterdam blijft maar aarzelen.
De pas opgerichte stadsregering neemt
zelfs weer contact op met de Franse
overheid in Utrecht. De opstand dreigt
te verlopen. Falck is ten einde raad.
Maar dan op het kritieke moment,
komt er onverwachte hulp opdagen.
TELEVISIE, houten kast, 59 cm
498,—.
Dealer Blaupunkt,. Philips, B O
Soësterbergsestraat 20a - Soest
Telefoon 3367
Op 19 november 1813 trekken de eer
ste kozakken over de IJssel. Zij rukken
snel voorwaarts over de Veluwe en be
zetten op de .2e november Nijkerk zon
der slag of stoot, want de Fransen
hebben zich snel teruggetrokken op
Amersfoort. Zo snel, dat ze ongeveer
70.000 kg tabak achterlaten. Dat vin
den ze toch wel jammer. Daarom be
sluiten ze Nijkerk weer te heroveren
om, zodoende, hun tabak in veiligheid
te brengen. In de buurt van het stadje
komt het tot een treffen me de ko
zakken.
De Russen worden uiteengedreven en
verdwalen. Via de Zuiderzeedijk ko
men ze, per ongeluk in Amsterdam
terecht. Hun plotselinge verschijning in
de hoofdstad brengt een ommekeer te
weeg. De burgers vatten moed en niet
alleen de burgers, ook de stadsbestuur
ders krijgen courage. Alles verloopt nu
zeer snel. Het voorlopige bestuur erkent
het landsbestuur van het Driemanschap.
„En eindelijk", zo beschrijft Falck de
Een geluidstrilling vetegenwoordigt een
zekere hoeveelheid energie. Deze wordt
uitgedrukt in decibels. Een decibel is
het tiende gedeelte van het geluid van
een bel, zogenaamd naar Dr. Alexander
Graham Bell. Decibels nemen logarit
misch en niet rekenkundig toe: een Ver
hoging met drie decibel betekent aan
verdubbeling van de geluidssterkte.
De hindergrens van de mens voor niet
continu geluid ligt nabij de 85 decibel,
terwijl de pijndrempel bij 120 decibel
ligt.
Een lawaaierige sportauto of een vracht
auto brengt geluid van 90 dB voort,
een pneumatische drilboor 94 dB en
een opstijgend straalvliegtuig 150 dB.
Mensen die in de omgeving van lucht
havens wonen, weten aan welke la-
waaigolven zij vrijwel doorlopend bloot
staan.
De voortdurende toename van rumoer
vormt een enorme bedreiging voor de
gezondheid van de mens. Een overzicht
van de lawaaierige wereld, waarin de
mens zijn bestaan vrijwel onmogelijk
aan het maken is, is ronduit griezelig
te noemen.
Aan de hand van gegevens afkomstig
van internationale onderzoekers blijkt
wat auto's, vrachtwagens en bussen die
door onze straten dreunen, teweegbren
gen. Enkele van die effecten zijn: ver
wijding van de pupillen, wegtrekken van
kleur, samentrekking van been- buik
en borstspieren, versnelde hartslag e.d.
Wie denkt dat de mens wel aan het
„moderne" lawaai zal wennen vergist
zich. Proeven hebben aangetoond, dat
het lichaam tijdens de slaap precies zo
reageert als overdag. Wie dus dag en
nacht in een rumoerige omgeving ver
toeft komt dus eigenlijk nooit tot rust.
Hierdoor zijn al tal van moordpartijen
ontstaan.
Er zijn ook hoopvolgevende resultaten.
De industrie geeft op de vraag, of het
lawaai niet kan worden verminderd
het weinig originele antwoord, dat dit
kostenverhogend werkt. Welnu, de indu
striestad Dortmund werd tot voor en
kele jaren geteisterd door een plaag
van lawaai. Loco-burgemeester Helmut
Hillman riep de hulp van deskundigen
in, die, na het tekenen van een „la-
waai-kaart", begonnen om de ergste
wijken „stil" te maken. Fabrieksdirec
teuren die weigerden om het lawaai
van hun machines te dempen op grond
van de kosten, kwamen onherroepelijk
voor het gerecht. Hierbij maakten de
rechters gebruik van het wetsartikel:
„De volksgezondheid gaat boven elke
economische overweging". Dortmund is
thans stil en er is geen golf van fail
lissementen uit voortgekomen.
Het veroorzaken van hinderlijke gelui
den is in feite acsociaal. De mens moet
zijn lawaaibronnen tot zwijgen brengen
voordat hij gedwongen wordt helemaal
stokdoof door het leven te stappen.
Door zijn eigen schuld.
REPARATIE aan alle merken
radio en televisie
Speciale service-werkplaats
Tel. 3367 - Na 7 uur 6256 r
