Soest toen - Soest nu
Dinsdag 2 juni 1970
49 jaargang no. 40
Uitgave Drukkerij Smit - Soest Bureau voor redactie en admiii istratie Van Weedestraat 29a. S oest
Tel. 2506 - Postgiro 126156
Soester „Kabouters" vragen peperbussen
(aanplakgelegenheid)
PRIVÉ-BEZIT EN
WERK
GELEGENHEID
Arubaan zwaar gewond
na botsing tegen lichtmast
Vergadering Ned. Kath.
Vakverbond, afd. Soest
Softball-team competitie '70
werd grote sof
Vragen over de
Soester Engweg
Torentje van „Middelwijk" (Kerkpad)
viel niet „zomaar" naar beneden
Telef. Brandweer 3-3-3-3
Politiebureau 4-4-4-4
HOE MEER PARTIJEN,
HOE SLECHTER WERKEN
SÉÉ3T"
Het oog gericht op
Indo-China en
Wallstreet
Kerkdienst Geref. Gemeente
Inbraken in Mariaschool
SOESTERI OURANT
Abonnement per kwartaal 3,75. Buiten Soest per kwartaal 6,75
Verschijnt iedere dinsdag en vrijdag
De Soester „Kabouters" (JAS), maar
ook vertegenwoordigers van Artishock,
D'66 en het PAK waren aanwezig bij
de openbare verkiezingsbijeenkomst van
de 3 Partijen K.V.P., A.R.P. en C.H.U.
in de Openbare Leeszaal op donderdag
28 mei j.1.
De Kabouters vertoonden zich met kof
fertjes waarvan de inhoud onbekend
is gebleven. Hun vragen tijdens het
discussie-uurtje beperkten zich voorna
melijk tot het verwezenlijken van een
jeugdcentrum onder de gewelven van
het Artishock-gebouw en de zo gewilde
aanplakborden of peperbussen om hun
activiteiten aan de burgerij kenbaar te
kunnen maken. Mevrouw Walter (ge
meenteraadslid voor de K.V.P. en te
vens wethouder) vroeg de „kabouters"
suggesties maar wees er op dat dit
soort aanplakmogelijkheden wèl in het
straatbeeld zouden moeten passen. Over
de kelders van het Artishock-gebouw
zal binnen korte tijd een commissie van
beheer van dit gebouw moet gaan be
slissen.
Artishock's vertegenwoordiger vroeg de 3
partijen medewerking bij de afwikke
ling om het gebouw zijn nieuwe be
stemming van Cultureel Centrum te
kunnen geven.
Het Forum, bestaande uit zittende
Raadsleden van K.V.P., C.H.U. en de
A.R.P. beantwoordde deze en andere
vragen: Cultuur móet gehuisvest wor-
Dit is het tijdperk van de fusies. En
toevallig zijn er gelijktijdig twee zaken,
waarbij deze bundeling van economische
macht in het spel is. De ene op econo
misch en financiëel hoog niveau: de
Shell komt opeens voor de dag met het
plan om de Bilitonmaatschappij over te
nemen, een transactie waarmee enige
honderden miljoenen guldens zijn ge
moeid.
De voor overneming uitgezochte firma,
die bepaald ook zelfstandig geen zwak
keling is, schrikt hiervan amper en
werkt mee om de aaneensluiting te rea
liseren. In het besef ongetwijfeld dat de
betrekkelijke grootte van het bestaande
bedrijf ingeruild kan worden voor een
nog steviger positie als onderdeel van
een industriële kolos.
De filosofie die er achter steekt is dat
er geen eer ligt in het simpele feit van
zelfstandigheid, maar dat alles wat de
onderneming sterker kan maken goed
is voor die onderneming.
Geheel anders ligt het in het geval van
de Tilburgse Spandon, als wollenstof-
fenfabriek onderdeel van een bedrijfstak
d'e het niet al te gemakkelijk heeft. En
die het als geheel zeker niet makke
lijker zal krijgen wanneer ze blijft be
staan uit een vrij groot aantal stuk voor
stuk niet al te sterke bedrijven.
Hier doet zich het merkwaardige feit
voor dat een door de gezamenlijke be
drijfstak uitgenodigde expert fusieplan
nen ontwikkeld heeft om door bunde
ling van fabrieken de weerstand van de
We wollenstoffenindustrie te vergroten.
Daartegenin speelt dan opeens een klei
ne revolte binnen de familiekring der
eigenaren, die plotseling ontdekken dat
door zo'n fusie ook een eind zal komen
aan de volkomen zelfstandigheid dat
wil zeggen dat buitenstaanders ook wat
te zeggen krijgen en de vroegere eige
naars niet meer zonder meer bepalen
wat gebeurt. Hun plan is die zelfstan
digheid liever niet op te geven, ook al
zal dit dan het ontslag betekenen van
een vierhonderd man.
Op het laatste moment is althans voor
lopig dit massale ontslag van de baan,
maar er zit een griezelige gedachte in
dat het in principe mogelijk is dat een
privé-ruzie uitgevochten kan worden op
zo'n schaal dat het bestaan van honder
den mensen ermee in de waagschaal ge
steld kan worden.
Het is een van de consequenties van
het huidige vennootschapsrecht en het
is begrijpelijk dat door de Spandon-af-
faire de stemmen weer luider zijn ge
worden van degenen die zoiets een
schandaal achten dat onmogelijk ge
maakt zou behoren te worden door een
nieuwe wettelijke structuur voor alle
bedrijven die door hun omvang een zo
danige maatschappelijke betekenis heb
ben gekregen dat die niet langer alleen
maar toevertrouwd kan worden aan de
toevallige interessen van een beperkte
groep als een familie.
Het is een moeilijk punt. want men
raakt hiermee aan heilige begrippen als
eigendomsrecht. Maar 't is ook moeilijk
te verdedigen dat voor het privé belang
van enkelen, grote maatschappijbelan-
jj gen als de werkgelegenheid opgeofferd
zouden kunnen worden.
Bij een ongeluk op de Burgemeester
Grothestraat is zondagmorgen vroeg de
27-jarige Arubaan J. E. de C. ernstig
gewond geraakt, toen hij in de bocht
bij de Korte Brinkweg de macht over
het stuur verloor en met zijn wagen
tegen een links van de weg staande licht
mast botste. De wagen kwam eerst in
botsing met een boom, reed vervolgens
tegen een bushaltepaaltje en kwam toen
aan de overkant van de weg ter hoogte
van de Anna Palownalaan tegen een
lichtmast tot stilstand. De bestuurder
moest ernstig gewond in het ziekenhuis
worden opgenomen. Zijn wagen werd
totaal vernield.
den, dat is een uitgemaakte zaak. In de
Raad is er al veel over gesproken. En
dat het Artishock-gebouw zijn nieuwe
bestemming krijgt, is duidelijk, maar
het blijft een overgangssituatie - het
eigenlijke Cultureel Centrum is gepland
in het nieuwe Stadscentrum.
Er is inderdaad nogal eens kortsluiting
geweest tussen gemeente en burgerij,
ook ten aanzien van Artishock. Dit
soort onderwerpen, maar ook vele an
dere, vragen dringend om een betere
voorlichting en coördinatie.
Alle politieke partijen in Soest en met
name de K.V.P. en de Prot. Chr. Par
tijen, schijnen ervan doordrongen te
zijn dat de gemeente Soest dringend
behoefte heeft aan een voorlichtings
ambtenaar of voorlichtingsapparaat. Er
zal voldoende arbeidsterrein voor dit
nieuwe apparaat in de Soester gemeen
schap zijn. Ook het gemeentebestuur
zelf schijnt hier van overtuigd te zijn.
De vele punten van het gezamenlijk
program van de K.V.P. en de Prot. Chr.
Partijen werden in 10-minuten speeches
nader toegelicht door de resp. lijsttrek
kers J. R. van Poppelen en D. Hoekstra.
De sprekers legden daarbij de nadruk
op een beter woningbouwbeleid voor
Soesterberg en Soest (meer variatie in
de woningbouw, meer plantsoenen,
meer kinderspeelplaatsen (2 jaar of
langer hierop te moeten wachten is
voor een ,kind' heel erg lang!), meer en
betere algemene voorzieningen bij mas
sale woningbouw). Ook behandelden de
sprekers in dit verband de „leefbaar
heid" in Soest, de politieke samenwer
king in de Raad, de voorzieningen voor
de jeugd, zoals 'n instructiebad, meer
sport- en spelaccomodatie, meer jeugd
huizen (zoals bijv. de Vangrail aan de
Beetzlaan). Tenslotte werd er door bei
de sprekers aandacht besteed aan de
.inspraak': men sprak ook liever over
.samenspraak'.
Volgens hoofdonderwijzer Hoekstra was
de beste vorm van inspraak, die op zeer
korte termijn beslissend kon worden
genomen, namelijk door gebruik te ma
ken van het stemrecht - en niet thuis
te blijven! Hij besloot zijn toespraak
met de eerste drie cijfers van het ,tel-
raam' namelijk om te onthouden lijst
1 K.V.P., lijst 2 Prot. Chr. Partijen en
woensdag 3 juni de verkiezingsdag voor
de gemeenteraad 1970-1974.
Tijdens een j.1. vrijdag gehouden ver
gadering werd het bestuur als volgt sa
mengesteld: H. G. J. Wansleden, Lange
Brinkweg 74 (waarnemend voorzitter),
E. D. Kersten, Vossevldlaan 29 (secre
taris), G. J. Overgoor, Oude Utrechtse-
weg 33 (penningmeester), terwijl de be
stuursleden P. H. Versteyne, N. P. van
Leeuwen, H. Spijker en J. C. Korte be
last zijn met verschillende in- en exter
ne functies.
Al voordat de competitie begon was
men er bij de Softbal-afd. van over
tuigd, dat wanneer niet alle ingeschre
ven dames bij een te spelen wedstrijd
aanwezig waren, men met een incom
pleet team het veld in zou moeten, met
alle gevolgen van dien.
In een vriendschappelijke wedstrijd te
gen Actief verschenen slechts 4 dames
op het veld, reden voor het bestuur,
dat tot het laatste moment, heeft ge
tracht een oplossing te vinden, om de
vereniging op te heffen.
Het is jammer voor sportminnend Soest,
dat deze S.E.C.-afdeling in Soest geen
kans kreeg om weer op hetzelfde niveau
van enkele jaren geleden terug te ko
men.
De heer K. de Wilde, lid van provinciale
staten van Utrecht en woonachtig in
Soest, heeft gedeputeerde staten de vol
gende, onder meer op de weg over ds
Eng betrekking hebbende vragen ge
steld
1. Heeft uw college kennisgenomen van
de Voordracht door prof. dr. ir. F. M.
Maas, hoogleraar landschapskunde aan
de technische hogeschool te Delft, op 21
april 1970 te Utrecht gehouden tijdens
de algemene vergadering van de Neder
landse Vereniging tegen water-, bo
dem- en luchtverontreiniging, in welke
voordracht Professor Maas de noodzaak
van groenstroken tussen woongebieden
en industriegebieden bepleitte alsmede
de noodzaak van goed opgebouwde
groenstroken langs autowegen?
2. Onderschrijft uw college dat het voor
een goed milieubeheer noodzakelijk is,
dat er tussen grote basisindustrie- en
woongebieden een groenstrook van ten
minste 3Vs km open blijft?
Wordt die norm bij het ontwerpen van
streekplannen door uw college gehan
teerd en geschiedt dit ook bij uw goed-
keuringsbeleid terzake gemeentelijke
structuur- en bestemmingsplannen? In
dien dit niet het geval is, wil uw col
lege dan zijn beleid terzake nader uit
eenzetten?
3. Wordt bij de scheiding tuscen woon-
en industriegebieden in de praktijk van
het planologisch beleid in deze provin
cie naar het inzicht van uw college vol
doende aandacht gegeven aan de mul
tifunctionele betekenis van groenzones
in de strijd tegen luchtverontreiniging
(absorberen en filteren van stof, ver
minderen van geluidshinder) nog afge
dacht van de overweging dat groenstro
ken niet alleen visueel maar ook psy
chologisch afstand scheppen?
4. Is uw college bereid bij uw stand-
nuntbèpaling terzake het tracé van de
Rijksweg door Nieuwegein, alsmede bij
uw goedkeuringsbeleid terzake de weg
over de Eng, zoals oDgenomen in het
bestemmingsplan van de gemeente Soest
„Soester Eng Weg over de Eng" de
overwegingen in de onder punt 1 be
doelde uiteenzetting naar voren ge
bracht mede te betrekken?
Met donderend geraas stortte donder
dagavond het pitoreske torentje van
„Huize Middelwijk" naar beneden, daar
mee de omwonenden de schrik van hun
leven bezorgend.
Reeds vele jaren was het een doorn in
het oog van de omwonenden en begreep
niemand, waarom de ruïne, die er nog
van het voormalige distributiekantoor
aan het Kerkpad Z.Z. over was, niet
gesloopt werd. Door weer en wind aan
getast is dit pand levensgevaarlijk ge
worden voor ieder, die de moed had
het te betreden.
Sinds enige weken was de bouwval ook
een punt van bespreking bij ons ge-
mêèntebestuur om op zo kort mogelijke
termijn tot het slopen te kunnen gelas
ten. Nadat donderdag de toren van het
dak rolde, waarbij men aannam dat
,.de tand des tijds" hiervoor verantwoor
delijk was, kwam men vrijdag echter
achter de waarheid.
De jeugd heeft waarschijnlijk gemeend
de te verwachten maatregelen van B. en
W. alvast wat te gaan onderstrepen door
heimelijk met de sloop te beginnen.
Daarbij is men op het lumineuze idee
gekomen om allereerst de toren „ten
val" te brengen.
Het gebrek aan bouwkundig inzicht
werd de jongelui bijna noodlottig, want
nadat ze met hun zeer bescheiden en
primitieve sloopwerktuigen de laatste
steen onder het torentje hadden losge
wrikt, werden zij opgeschrikt door een
hevig gekraak, waarop zij ijlings de be
nen namen. Later beseften zij dat het
een ren voor hun leven was, want am
per waren ze in veiligheid of daar
kwam de toren met donderend geraas
naar beneden, daarbij een groot deel
van het pand vernielend.
Zijmuren enz. die de puinlawine nog
hadden overleefd, stonden als een direct
dreigend gevaar nog overeind, waarom
omwonenden de politie waarschuwden.
Vrijdagochtend hebben ambtenaren van
politie, gemeente en gemeentewerken, in
afwachting van de beslissing van het
gemeentebestuur, van de eigenaar*, de
heer Swager. toestemming gekregen om
muren enz., die een direkt gevaar vorm
den op te ruimen.
Vrijdagmiddag hebben politie en ge
meentewerken, met behulp van een po-
litiejeep en een staalkabel, de gevaar
lijke resten omver gehaald.
Enorm is het aantal partijen en groepen
dat een kandidatenlijst heeft ingediend
voor de raadsverkiezingen in de ver
schillende gemeente van ons land. Dat
beperkt zich niet tot de geregistreerde
landelijke partijen, daarnaast zijn er nog
in talloze gemeenten plaatselijke groepe
ringen, die onder de naam van „Ge
meentebelang" of iets dergelijks ook ze
tels trachten te veroveren. Want zo
verschillend we kunnen ook zeggen:
verscheurd denkt ons volk, dat het
voor de plaatselijke belangen niet eens
meer genoeg heeft aan het reeds te
grote aantal minstens vijftien grote
en kleine partijen.
In vele, en vooral de kleinere gemeenten
zijn er mensen die menen dat de plaat
selijke belangen of eigen belangen door
de vertegenwoordigers van de officiële
partijen maar slecht of matig worden
behartigd en dat zij dat dus beter zullen
doen.
In Amsterdam meldden zich nog enkele
extreme groepen aan. o.a. Kabouters, die
ook al niets zien in de verschillende
kleine progressieve partijen die zijn ont
staan en ook eigen mensen naar voren
schuiven.
Bij al deze verdeeldheid moeten we ons
dan verheugd tonen, dat onze demo
cratie al die geledingen in ons volk. tot
de vreemdste toe. de kans biedt om zich
in de raad te doen vertegenwoordigen,
zijn stem te laten horen, zijn ideeën uit
te dragen.
Dat die raad daardoor een des te ondes
kundiger instrument wordt, dat hindert
kennelijk niet zodra het om een plaats
voor de eigen groep gaat. De democratie
immers maakt dat mogelijk en spelen
derwijs maken we daar gebruik van.
Men foetert er in vele plaatsen welis
waar op, dat de gemeenteraadsleden
zich door B. en W. maar alles laten
voorschotelen, er enkele opmerkingen
aan wijden om zich toch vooral te laten
gelden, maar de voorstellen dan toch
meest onveranderd aannemen. De meeste
raadsleden zijn tegenover de door des
kundige ambtenaren op B. en W. over
gedragen kennis immers zelf niet des
kundig genoeg om alternatieve plannen
te berde te kunnen brengen of deze vol
doende zwaarte te kunnen geven.
Maar hoe meer partijtjes een gemeente
raad of een Kamer telt, meest
dan van één of twee man, hoe moei
lijker het voor deze alleenstaanden
wordt om zich een deskundig oordeel te
kunnen aanmeten over de gemeentelijke
zaken, want ook dit wordt steeds meer
werk van specialisten, op diverse ge
bieden.
Een grote fractie kan zich veroorloven
specialisten op te nemen, waarvan de
een dit en de ander dat gebied van de
gemeentelijke bemoeiing op zich kan
nemen om grondig te bestuderen wat het
college op dat gebied voorstelt. Het is
voor één of twee man onmogelijk om
zich op alle gebieden zo in de materie
in te werken, dat zij er iets zinnigs over
kunnen zeggen.
Toch willen en doen zij dat, maar daar
door worden er in de vertegenwoordi
gende lichamen zoveel onnutte woorden
gebruikt, algemeenheden gezegd die
evengoed nagelaten hadden kunnen wor
den, waarna men in de meeste gevallen
met het voorstel van B. en W. accoord
gaat of tegenstemt zonder er een bruik.
baar alternatief tegenover te kunnen
stellen.
Het zal er met die grote verdeeldheid
dus niet IS ter op worden. Ket vervelen
de is namelijk, dat bij ieder voorstel van
De economische leerboeken staan - sinds
Keynes - vol met recepten hoe een re
gering door allerlei maatregelen een in
het slop geraakte economie weer op
gang kan helpen. Op gang kan dwingen
zelfs. Vandaar dat economen in de
droevige koersval op Wallstreet niet
ogenblikkelijk een herhaling van de
grote crisis van 1929 herkennen.
Maar Wallstreet is niet alleen een ther
mometer van het economische, maar
evenzeer van het politieke leven en dat
is op het ogenblik de moeilijkheid. Vrij
wel alle grote bedrijven lijden op het
ogenblik aan de kwaal dat hun winsten
niet overeenstemmig de omzetten stijgen
en er zou een behoorlijke logica in zit
ten als daardoor de prijs die beleggers
voor een aandeel willen betalen wat
lager werd dan voorheen.
Maar die prijzen zijn steeds lager ge
zakt, zo diep dat er op zuiver finan
ciële gronden geen verklaring voor te
geven valt die steek houdt. De ergste
slachtoffers zijn de zogenaamde conglo-
merates, grote concerns die door fusies
van zeer verschillende soorten bedrijven
bliksemsnel zijn gegroeid.
L.T.V. bijvoorbeeld, hoewel bepaald geen
zwakke broeder, zag de beurskoers van
zijn aandelen in een jaar tijds ongeveer
tot een tiende dalen - de belegger had
de schrik te pakken voor het geval dat
de grote schulden L.T.V. eens in be
nardheid zouden kunnen brengen. Wat
dan zou moeten gebeuren doordat de
bedrijven niet meer zouden kunnen flo
reren, waarvoor men allerhande aanwij
zingen meende te kunnen zien. Daar
onder inflatie, die nog verhevigd zou
moeten worden doordat de regering met
een tekort van een drie miljard op zijn
budget zit.
Het zijn allemaal geen opwekkende ver
schijnselen, maar wat het meest tot het
pessimisme bijdraagt is dat de Ameri
kanen kennnelijk weinig vertrouwen
hebben dat de toestand beter wordt.
Meer dan echte economische overwegin
gen geven psychologisch de doorslag.
Men ziet het somber in wat Indo-China
betreft, in het nabije oosten zit het ook
niet lekker, binnenslands zijn er al weer
forse rellen, de prijzen stijgen maar
steeds en er zullen dus wel weer flinke
looneisen komen en wat doet de rege
ring er nu aan - een heel complex van
twijfels die zich dan uiten in de be
hoefte om aandelen te verkopen en
geen nieuwe ervoor in de plaats te ne
men. Juist omdat de achtergrond voor
namelijk ligt in het psychologische vlak
zijn er geen redelijke maatregelen te
nemen om de moed er weer in te bren
gen.
President Nixon doet daarom zijn best
de financiers, maar vooral de burgerij
nieuwe moed in te spreken door opti
mistische uitlatingen, dinertjes met fi
guren uit de zakentop en dergelijke. En
door ijverig te zoeken naar een politiek
succes. Hij zal zich herinneren hoe in
oktober 1962 president Kennedy de
spannende crisis over de Russische ra
ketten op Cuba wist op te lossen. Za
kelijk was er niets verbeterd, maar de
moed herleefde en de beurskoersen ste
gen snel.
Als hij bijvoorbeeld in Indo-China iets
opmerkelijks bereikt, is de economische
misère in de V.S. waarschijnlijk ook
snel zo niet opgeheven dan toch aan
zienlijk verminderd. In elk geval is op
nieuw getoond dat de Indochinese oor
log niet alleen aan de fronten ter plaat
se maar evenzeer in de V.S. zelf wordt
uitgevochten.
KANTMAN.
enig belang minstens een vertegenwoor
diger van iedere groep er iets over wil
zeggen, alleen al om aan de achterban
te laten blijken dat hij het niet zomaar
heeft laten passeren, doch er óók vrese
lijk blij mee was of er ernstig tegen ge
waarschuwd heeft. Het aantal spraak
watervallen zal dus vermeerderen.
Vooral de behandeling van de gemeen-
tegroting waarbij altijd iedere fractie
zich enige keren wil laten horen, zal
een eindeloos debat gaan opleveren, zon
der dat daaruit veel concreets zal voort
komen. Tenslotte weten burgemeester en
wethouders en hun deskundige ambte
naren toch altijd beter wat wel en niet
mogelijk is en kunnen slechts enkele
gemeenteraadsleden op sommig gebied
een werkeliik deskundig oordeel er te
genover stellen.
Nee. met al die gevarieerdheid in onze
democratische samenleving behoeven we
bepaald niet zo blii noch trots on te zijn.
Het werken voor de gemeenschap zal er
des te ingewikkelder en tijdrovender
door worden en daardoor zal er het te
genovergestelde mee bereikt worden dan
men eigenlijk wilde. ..In de beperking
toont zich de meester" is een gezegde
dat de Nederlander zich althans op poli
tiek gebied bepaald niet eigen heeft ge
maakt. De teleurstelling erdoor zal niet
uitblijven.
Hedenavond hoopt in de kerk der Ge
reformeerde Gemeente aan de Dalweg,
hoek Beukenlaan, voor te gaan Ds.
Schipaanboord van Rotterdam-Zuid.
In dc nacht van vrijdag op zaterdag is
ingebroken in de Mariaschool. Door het
opentrekken van een raam heeft men
zich toegang tot de school verschaft. Er
werd een bedrag van 150,ont
vreemd. Ook in de kleuterschool werd
ingebroken. Hier kwam men door ver
nieling van een raam binnen. Er ver
dween een bedrag van elf gulden. Van
de dader(s) ontbreekt nog elk spoor.
