oen
T - ZELF
Hobbyshop
BAARN
IAPOMEi\
EKPAKKEN
50 JAAR GELEDEN GESTORVEN
FRANS BOSMAN
Vernieuwde
jubileum-uitgave
f 38,75 per deel
vanael
SPOORWEGBELEID
FRANS BOSMAN
Doortrekken en verleggen
van Ossendamweg naar de Vondellaan
N00RD-1ERLAND
VAN KWAAD
TOT ERGER
FRANS BOSMAN
FRANS BOSMAN
FRANS BOSMAN
fECHTSKLAAR
AN, DE VROUW
DE LIFTSTER
vrouwelijke
istratieve kracht
SERN.V.,
SEWETENL0ZE
AARS VAN MEXICO
rAN 'T SPIT
al Rubber nv.
TRATIEF
?KER
MEDISCHE DIENST
PREDIKBEURTEN
R.K. KERKDIENSTEN
ABRAHAM KUYPER
FRANS BOSMAN 0
Jj
>E - WILDE EEND
'SOESTDUK
KONIJN
Het klinkt nogal ongeloofwaardig dat een liberaal dagblad een orthodoxe dominee
een groter gevaar voor de bestaande orde noemt dan een revolutionaire socialist.
In 1886 werd de socialist en latere anarchist Domela Nieuwenhuis wegens majes
teitsschennis tot gevangenisstraf veroordeeld, maar nochtans maakte het liberale
Handelsblad zich meer zorgen over de activiteiten van dr. Abraham Kuyper, wiens
volgelingen In hetzelfde jaar de consistoriekamer van de Nieuwe Kerk In Amster
dam bezetten, zodat de hervormde kerkeraad gedwongen was de rechter in de arm
te nemen.
Deze gebeurtenis markeerde de reeds
lange verwachte breuk tussen de her
vormde kerk en de Kuyperianen, die
uit deze kerk traden en zich verenig
den met de z.g. Afgescheidenen, die
onder leiding van de Ulrumse predikant
Cox reeds in 1834 de hervormde kerk
de rug hadden toegekeerd.
KLEURENTELEVISIE
Dealer Blaupunkt. Philips. B O I
Telefopn 3367
De geboorte van de Gereformeerde
Kerken in Nederland was een feit en
Abraham Kuyper werd de bezielende
leider van deze grote groep gelovigen,
die zich keerde tegen het modernisme
in de hervormde kerk en die de grond
beginselen van de leer der Dordtse va
deren weer centraal wilde stellen.
Acht november is het vijftig jaar gele
den, dat Kuyper stierf. Zijn verdiensten
voor het vaderland en vooraf voor het
gereformeerde volksdeel liggen niet al
leen op theologisch terrein. Als minis
ter en kamerlid speelde hij een be
langrijke rol in de vaderlandse politiek,
hij gaf de anti-revolutionaire partij
haar theoretisch fundament en hij was
ook de stichter van de Vrije Universi
teit in Amsterdam.
Elan vltal der „kleine luyden"
Abraham Kuyper op 29 oktober 1837
te Maassluis geboren. Zijn vader was
predikant en werd in 1849 in Leiden
beroepen, waarheen het gezin Kuyper
toen verhuisde. Abraham ging theolo
gie studeren aan de universiteit in deze
stad en zijn leermeester was prof.
Soholten, die de leer van de hervormde
kerk op moderne wijze interpreteerde
en die met de Groningse hoogleraar
Hofstede de Groot een van de voor
naamste representanten was van het
later door Kuyper zo scherp aangeval
len modernisme in de hervormde kerk.
Maar een steile calvinist als Kuyper.
die de mens in de eerste plaats zag als
een zondig wezen, liet zich niet beke
ren door de moderne ethische opvat
tingen, die de menselijke goedheid voor
onderstelden. Kuyper geloofde oprecht
„dat God alles en alle mens niets te
achten is".
In 1863 werd hij predikant in het Be-
tuwse dorpje Beesd en vandaar ver
huisde hij naar Utrecht, waar hij zijn
gemeente niet alleen Gods woord ver
kondigde, maar haar ook trachtte op
te wekken tot heropbouw van de vol
gens hem ingesufte hervormde kerk.
Desnoods zou er een nieuwe kerk moe
ten worden gesticht, zo liet hij zijn ge
meenteleden doorschemeren.
Nog geen jaar later probeerde hij de
kerkeraad achter zicht te krijgen in zijn
strijd tegen de synode, maar zelfs zijn
meest orthodoxe medestanders durfden
dit niet aan. In 1867 werd hij beroepen
te Amsterdam, waar de mensen in de
rij stonden om „Abraham de Geweldi
ge" te horen preken. Kuyper richtte
zich in zijn preken vooral tot de een
voudige gelovigen, de z.g. kleine luy
den, die in hem hun grote leidsman
erkenden, het élan vital van een nieuwe
kèrkelijke èn politieke beweging, die
de absolute souvereiniteit Gods cen
traal stelde.
Journalist
Kuyper was niet alleen een groot re
denaar. hij was ook een groot publi
cist. Hij richtte in 1872 het blad „De
Standaard op, waarvan hij hoofdredac
teur werd. Dit blad werd de spreek
buis van het gereformeerde volksdeel.
In 1874 werd Kuyper lid van de Twee
de Kamer, waar hij de strijd zou aan
binden met de toen nog oppermachtige
liberale regenten en waar hij zich zou
ontpoppen als de onvermoeide strijder
voor de gelijkstelling van openbaar en
bijzonder onderwijs.
De unie „school met de bijbel" is zijn
creatie en hij was het ook, die de
Anti-Revolutionaire Partij zijn theore
tische grondslag gaf. In 1880 opende
hij met de rede „Souvereiniteit in eigen
kring" de Vrije Universiteit in Amster
dam, het wetenschappelijk bolwerk van
de gereformeerden, waar hij zelf pro
fessor werd.
2 delen
BOEKHANDEL J I
GJ. WESSELS
SoM«r1»i9*atrut 53-ttt 2-419 SOEST
De Nederlandse Spoorwegen voeren
thans een duidelijker marktbeleid. Zij
dingen agressief naar de gunst van de
reizende consument o.m. door markt-
segmentering die bijvoorbeeld via de
65-plus-acties uit de verf komt. Het
spoorwegbedrijf plukt ook de vruchten
van die politiek door een veel grotere
toeloop bij het personenvervoer per rail.
Vooral de winter-vakantiereizen per
spoor blijken erg in trek te zijn. Zozeer
dat de treinenloop tijdens de kerstpe
riode in de was dreigt te lopen omdat
er in die weken een enorm aanbod van
vervoer is. Niet alleen zijn duizenden
vakantiegangers dan op zoek naar een
witte kerst, ook de gastarbeiders blijken
dan voor het grootste deel het vaderland
te willen bezoeken.
Het gevolg Is een enorm tekort aan
materieel, dat zich speciaal bij de west-
duitse spoorwegen manifesteert. Men
zal nu een aantal klanten moeten be
wegen vroeger of later met vakantie te
gaan. Voorts worden er spoedbijeen-
komsten belegd tussen de Europese
spoorwegdirekties.
Het moge zo zijn dat de N.S. voor het
nationaal spoorwegvervoer op de goede
weg zijn in Europees verband blijkt de
zaak nog niet te kloppen. De grote
spoorwegorganisaties gedragen zich op
dit niveau nog precies als de kleine
middenstanders, die wel betere bedrijfs-
uitkomsten willen, maar het oude ge
dragspatroon niet willen wijzigen.
Nog afgezien van de Europese economi
sche achterstand die blijkt uit het be
staan van al die eigen nationale spoor
wegen, had men in E.E.G.-verband toch
wel beter het vervoer kunnen coördi
neren. Als men in verschillende landen
reizigers comfortabel vervoer voor de
wintervakantie aanbiedt dan moet men
die aanbieding kunnen honoreren wan
neer de actie succes heeft. Blijft men in
gebreke, dan benadeelt men de consu
ment en bederft men de markt voor
morgen.
Met name een effectieve prijsdifferentia
tie had hier uitkomst kunnen bieden. Nu
moet het wegverkeer uitkomst bieden,
waardoor wellicht het aantal doden door
verkeersongelukken veel hoger wordt
dan onvermijdbaar is.
KOELKASTEN (zeer lage prezen)
Bosch, Zariussi,. Indesit. Marijnen
Telefooni-'. 3367 V
En dan komt in 1886 de breuk met de
hervormde kerk, de z.g. Doleantie. Kuy-
per's volgelingen verlaten het oude
vaderhuis en hier begint de geschiede
nis van de gereformeerde kerken, die
later (maar dat kon Kuyper niet voor
zien) zulke tragische aspecten zou krij
gen door nieuwe twisten en scheurin
gen, die het gereformeerde kerkvolk
anno 1970 hebben opgesplitst in tal
van ekaar soms heftig bestrijdende
groeperingen.
Autoritair
In 1887 behaalden Kuyper's anti-revo
lutionairen bij de Kamerverkiezin
gen grote stemmenwinst. De fractie
werd verdrievoudigd. In de Tweede Ka
mer werd Kuyper de bondgenoot van
de r.k. voorman, dr. Schaepman en
gezamenlijk voerden zij de oppositie
tegen de toen nog dominerende libera
len, nadat de christelijke coalitie van
Mackay in 1891 had moeten aftreden.
Maar hoewel Schaepman in vele op
zichten de mindere van Kuyper was,
als fractie- en partijleider was hij door
zijn diplomatiek en taktisch optreden
diens meerdere. Kuyper kon de eenheid
onder zijn volgelingen niet bewaren.
Toen hij op het christelijk sociaal con
gres, dat in 1891 werd gehouden, zeer
radicale denkbeelden verkondigde en te
kennen had gegeven dat hij en nie
mand anders de koers van de partij
bepaalde, werd zijn autoritair optreden
vele anti's te gortig. Zij verlieten de
partij en onder leiding van De Savor-
nin Lohman vormden zij enkele jaren
later de christelijk-historische unie.
Niettemin zou een ministercarrière Kuy
per niet ontgaan, ook al heeft hij daarop
tot 1901 moeten wachten. Toen werd
hij eerste minister in een christelijke
coalitie.
D.e nieuwe, verkwikkende creatie van het huis Mvrurgia. Geheel en al doortrokken van Maja's exotische
geur, die zich fijntjes op fiw' huïd afzet. Een -welverdiende weldaad voor clè vrouw van nu!
(Het ministerie Kuyper werd geen groot
succes. Euwenlang had de Nederlandse
bourgeoise in het politieke leven de
dienst uitgemaakt en de regeerkunst is
niet iets wat men in vier jaar tijd kan
leren. De wetgeving van het kabinet-
Kuyper was pover en 'de wetten waar
mee hij de stakingen in deze jaren de
kop wilde indrukken, waren niet be
paald geschikt om zijn reputatie als
sociaal denkend politicus te bevestigen.
Ook zijn bewondering voor het Duitse
wezen ,die hem jaren eerder al had
vervreemd van zijn voorgangen Groen
van Prinsteren, droeg niet bij tot zijn
populairiteit. Hij ontbond de Eerste Ka
mer, toen deze zijn hoger-onderwijswet
verwierp.
Tot 3912 bleef Kuyper lid van de Twee
de Kamer, en tot vóór zijn dood klonk
zijn stem nog in de Eerste. Zijn politie
ke denkbeelden legde hij vast in een
circa 1500 pagina's tellend boekwerk
„Antirevolutionaire Staatkunde", de zo
veelste vrucht van zijn enorm? werk
kracht.
Met het afbreken van letterlijk en fi
guurlijk In de weg staande panden aan
de Oude Utrechtseweg, ligt het in de
lijn der verwachting dat binnen niet
al te lange tijd een begin gemaakt gaat
worden met de eerste werkzaamheden
die verband houden met het verleggen
en doortrekken van de Ossendamweg
naar de Vondellaan, die dan een ver
binding met de Birkstraat gaat vormen.
Toen in noorpWerland de rooms-katho-
lieke en protestantse bevolkingsgroepen
met elkaar slaags raakten stuurde Lon-
der het leger. Dat moest ervoor zorgen
dat althans énige rust en veiligheid
heersten, een sfeer waarin de noord-
Ieren zelf een oplossing moesten zoeken
vóór hun probleem. Het problëem dat
hier, uniek haast in de wereld van 1970,
nog zulke tegenstellingen bestaan tussen
landgenoten van verschillende religie.
Er was ook wel een zekere druk toe
gepast op.de Ieren: als ze niets zouden
doen om de toestand te verbeteren zou
de regering in Londen desnoods ertoe
overgaan direkt het lapd te besturen
dat tot dusver een eigen regering had
die alle binnenlandse zaken bedisselde.
Dat is al lang geleden, maar verbeterd
is er inmiddels weinig.
REPARATIE aan alle merken
radio en televisie
Speciale service-werkplaats
Tel. 3367 - Na 7 uur 6256
TELEVISIE, houten kast, 59 cm
ƒ498.—.
Dealer Blaupunkt, Philips, B O
Soesterbergséstraat 20a - SoeSt
Telefoon 3367
De protestantse meerderheid althans
landelijk gezien ziet alles wat be
pleit wordt als een rechttrekken van
historisch gegroeide onrechtvaardigheden
als een zwak toegeven en zelfs opgeven
van even historisch gegroeide voorrech
ten. Was er aan het begin van de vecht
partijen nog enige hoop dat redelijke fi
guren kans zouden zien de overhand te
krijgen dan is die hoop inmiddels ver
vlogen. In die zin is met de militaire
expeditie dus niet veel bereikt. Wat wel
bereikt werd is veel onaangenamer.
Britse militairen zijn al, vaak ernstig,
gewond door zelfgemaakte „spijkerbom-
men", eenvoudig vervaardigd van wat
geligniet en wat spijkers die bij de
explosie rondvliegen, een selfmade ver
sie van de fragmentatiebommen die in
Vietnam worden gebruikt. De werpers
ervan blijken in menig geval leden te
zijn van het I.R.A., het Iers Republi
keins Leger, een organisatie die ook in
de republiek Ierland verboden Is maar
kennelijk nog altijd bloeit.
De deels over de zuidgrens geïmpor
teerde terreur heeft de Britse legercom
mandant ertoe bewogen de bevolking te
waarschuwen dat iemand die een gooi
ende beweging maakt goede kans loopt
direkt neergeschoten te worden. Zij kij
ken niet eerst of het niet toevallig een
relatief onschuldige straatkei is die ge
gooid dreigt te worden.
AANLEG en REPARATIE
licht- en krachtinstallaties
P.U.E.M.-INSTALLATEUR
Tel. 3367 - Na 6 uur 3674 of 4111
Omgekeerd is ook aan protestantse zijde
de stemming niet lieflijker geworden.
Het enige wat bereikt is is dat de
vechtlust igen alleen nog feller vechten,
zoals onontkoombaar ls wanneer men
op twee fronten tegelijk slaags raakt,
tegen elkaar en tegen de Britten.
Daar komt dan bij dat de onthulling
dat Churchill als premier in de oorlog
aangeboden heeft noord-Ierland over te
doen aan de Ierse republiek van De Va
lera in Ulster ook menigeen te denken
geeft. De katholieken denken: zie .ie
wel zelfs Churchill gaf ons toen eigenlijk
al gelijk; de protestanten: zie je wel, op
Londen moet je vooral maar niet ver
trouwen. En die gematigden waarop de
hoop was gevestigd? Die zitten machte
lozer dan ooit in de knel tussen niet
langer twee maar drie blokken geweld.
VRIJDAG fi NOVEMBER 1970
derend en vechtend trekt een
tenbende door Mexico.
dagmiddag 2.30 uur.
idicht van de Stille Oceaan
ïicolor en Vistavision
,ge film van dappere kerels,
•ten van de hel bestormden.
t.e.m. woensdag 11 nov., 8 uur,
JGER - CLAIRE BLOOM
JUDY GEESON
nicolor - Wide screen
idige indiensttreding
verrichten van afwisselende
meden.
m typen gewenst,
tderstaand adres, of telefe-
.7.00 uur. 02155 - 6944, toestel
Soest.
v. en vrijdag 6 november, 8 uUr.
rdag 6.45 en 9.15 uur
i MARIA VOLONTE
BESVVICK - LOU CASTEL
nemascope en kleuren
meisje chanteert de mannen
haar meenemen.
ers uit eigen slachterij
nd-reclame deze week;
ƒ3,50
kan alléén bij
ER POELIERSBEDRWF"
raat 9, Soest, telefoon 2352
oest - Telefoon 02155-7955
HAAS - WILD
istratie van haar Handels- en
aat vanwege militaire dlenst-
dige medewerker. Voor deze
ipleiding en praktijkdiploma
'tijkwaardige studie gewenst
erker wordt een goede werk-
nen een bedrijf met een mo-
•nerende administratie. De sa-
ils de sociale voorzieningen,
naties kunt u zich in verbin-
el. (03490) - 12934, toestel 237.
tatie zenden aan ons Hoofd
poort, Amsterdamseweg 45-47.
S SCHOEN VERF
tEER-KLEI
KMATJES
1LAKKEN
'LASTIC
IN KRUKKEN
ATEN enz. enz.
SOEST
De artsendienst wordt waargenomen
van zaterdagmorgen 12 uur tot maan
dagmorgen 8 uur door H. G. Rupert,
Burg. Grothestraat 49, tel. 2388, en J. C.
Rip, Soesterbergsestraat 16, tel. 2423.
SOESTERBERG
Tijdens het weekeinde za! de artsen-
dienst worden waargenomen door
J. C. Lucas. Prof. Lorentzlaan 21, tel.
1200. Boodschappen vóór 9 uur.
SOKS'1
landartsen
Zaterdag en zondag van 13.00 tot 13.30
uur J. Oosterveen, Beukenlaan 84.
Apotheek
Zaterdae en zondag is p—pend Apotheek
„Soestdijk". Avond- en nachtdienst
t.e.m. 15 november Apotheek „Soest
dijk". Apotheek „Soest-Zuid gesloten.
Oranje-Groene Kruis
Zr. K. Kropff, Middelwijkstraat 36, tel.
2902.
WiUGele.Kruis
Zr. M. van Vloten, Veenbesstraat 544,
tel. 3627.
Groene Kruis
Zr. M. de Haan, Alb. Cuyplaan 118, tel.
6906.
tnterpar. Charitatief Centrum
Maatschappelijk werk en gezinszorg
Mej. M. F. M. Elsenburg en mej. H.
B. te Lintelo, maandag t.e.m. vrijdag,
9.30-10.30 uur, Molenstr. 11, tel. 4040.
In Soesterberg: dinsdag 18.30-19,00 uur
In De Hoeksteen.
HERVORMDE KERKEN
Oude Kerk. Kerkstraat
Zondag 10 uur ds. E. van Loenen,
Amersfoort.
Emmakerk. RegentesseUan
10 uur ds. P. G. v. d. Hooff.
Ichthu^kerk. Alb. Cuyplaan
10 en 5 uur ds. J. Smit. H.D.
Gebouw Middelwfjk. Pieter de Hooghl.
10 uur ds. P. Kloek.
Zonnegloren. Soesterbergsestraat.
10 uur ds. L. de Ru. H.A.
3 uur afscheidsdienst ds. L. de Ru
m.m.v. het Geref. Wilhelminakoor.
Jeugdkerken:
10 uur: Emmakerk, Regentesselaan.
10 uur: Eltheto, Drlitje.
Zondagsscholen
10 uur: Middelwijk, P. de Hooghlaan
10 uur: De Savornin Lohmanschool,
Driehoeksweg.
10 uur: Da Costaschool, Pr. Bernhard-
laan, Interkerkelijk.
10 uur: Gr. v. Prinstererschool.
GEREFORMEERDE KERKEN
■lulianakerk. Jufianalaan
10 en 5 uur ds. M. Wilschut.
Ov>wkeri< Sopstcrhcrgsestraat 18
10 en 5 uur ds. G. Rang.
GEREFORMEERDE KERK (vrijgemaakt)
Kerkgebouw NPB. Rcmhrandllaan 20.
8.30 uur ds. M. Brandes, Hengelo.
14.45 uur ds. M. Brandes. Dankstond
voor het gewas.
CHR. GEREFORMEERDE KERK
Julianalaan.
10 en 19 uur ds. Brons, Veenendeel.
GEREF. GEMEENTE
Dalweg hoek Beukenlaan
10 en 5 uur leesdienst
VER. v. VRIJZ. GODSDIENSTIGE*
Afd. van de Ned. Protestantenbond
Rembrandtlaan 20
10.15 uur mej. C. E. Jolles, Oud-vooff.
N.P.B. Soest.
BRAAMHAGE
Geen dienst.
WIJKGEBOUW
Schoutenkampweg, hoek Buntweg.
10.15 uur Kinderdienst.
ADVENTSGF.MEENTE
10 uur Bijbelstudie.
11 uur geen opgave.
EVANGELIE-GEMEENTE
„IN DE RUIMTE"
Klein Engendaalweg 52.
15.45 uur R. Heidema, Roden.
SOESTERBERG
GEREFORMEERDE KERF
10 en 17 uur ds. P. van Breugel,
Leeuwarden.
HERVORMDE KERK
10 uur ds. F. J. Th. van Boven.
10 uur jeugdkapel.
12 uur Interk. Zondagschool.
19 uur Zondagavondgebed.
Johannes-Stichting.
9.45 uur ds. J. Greive, Utrecht.
BAARN
DOOPSGEZINDE GEMEENTE
Fcmnesserweg 63B.
10.30 uur ds. H. C. Valeton.
GEREF. KERK „VRIJE KERKEN"
Nassaulaan 12. Baarn.
10.30 en 16.30 uur ds. W. Borgdorff.
Viering H.A.
Volle Evangelie-gemeente „Baarn-Soesl
Burgemeester Penstraat 4, Baarn.
Elke zondagmorgen 10 uur.
EVANGELISCH LUTIL GEMEENTE
Kapel straat 7, Baarn
10.30 uur drs. G. Fafié.
PAROCHIE SOEST, Kerkntei»
Zaterdagavond. 19 uur, avondmis.
Zondag, H. Missen 8 en 11.30 uur.
9.30 uur Hoogmis.
In de week H. Missen om 8.30 en 19.30
uur.
PAROCHIE SOESTDIJK
Burgemeester Grothestraat
Zaterdag, 19 uur, avondmis.
Zondag, om 9 uur en 11 uur Hoogmis.
18 uur Avondmis.
Dinsdag en donderdag H. Missen 8 en
19 uur, woensdags en vrijdags 8 uur.
PAROCHIE SOEST-ZUID
SL Wllllbrordusstraat
Zaterdagavond 19 uur, avondmis.
Zondag H. Missen 8 en 11.30 uur
en 9.30 uur Hoogmis, 19 uur tof.
In de week H. Missen om 8 uur.
Woensdag, 19 uur, (gezlnsdienst/.
Zaterdags 8 en 19 uur.
ST. CAROLUSKERK. Soesterberg.
Zaterdag 31 oktober 19 uur Avondmis
met zang. Zondag 9.30 uur Ned. hoogmis.
11.30 uur (met zang).
Volautomatische WASAUTOMATEN
548.— (5 kg)
Telefoon 3367
