Dinsdag 29 december 1970
49e jaargang no. 97
Uitgave Drukkerij Smit - Soest Bureau voor redactie en administratie Van Weedestraat 29a. Soest
Tel. 2506 - Postgiro 126156
IS 1971 JAAR
VAN BEZINNING?
Soest krijgt binnenkort derde wereld-winkel
Stichting i.o. zoekt onderkomen in een winkelcentrum
Kerstboom naast politiebureau
door weddenschap bijna geveld
OVERPEYNZINGHEN VAN EEN
COURANTIER
by d'Uytganck van 't Jaer onses Heeren MCMLXX
Sportinstuif was enorm succes
Geen vuurwerk
afsteken
in de directe nabijheid van
huizen met rieten daken
enlaat uw huisdieren
binnen
Het oog gericht op
wantrouwen in Polen
Vleesverkoop
SOESTERfiOURANT
Abonnement per kwartaal ƒ4,—. Buiten Soest per kwartaal ƒ7,—
Verschijnt iedere dinsdag en vrijdag
Na het vele binnenlandse en onnodige
geharrewar over de loonbeperking in de
afgelopen weken, kwamen we in de vre
diger sfeer van Kerstmis en komen we
nu in de sfeer van de jaarwisseling. Het
zal nog 'n beetje moeilijk vallen om die
sfeer te pakken te krijgen.
Dat volkomen onnutte uur staken dat de
vakcentrales afkondigden om druk uit te
oefenen op het kamerdebat over de loon-
kwestie, heeft aan beide zijden een wat
wrange smaak achter gelaten. Het is een
wat in het water gevallen prestige-kwes-
tie geworden, waarmee niemand zich ge
lukkig heeft gevoeld.
En het uit het kamerdebat geboren com
promis, had natuurlijk ook al eerder in
de S.E.R. door werkgevers en werkne
mers bereikt kunnen worden, kon toen
zelfs al verwacht worden. Maar die in
stanties durfden de verantwoordelijkheid
ervoor niet aan, schoven dat door naar
regering en parlement, al wisten ze
reeds hoe het resultaat zou zijn. Mede
daarom was die uitgeroepen staking van
een uur niets anders dan 'n beetje vlag
vertoon. Een wat duur spelletje, want
voor zover men aan de oproep gevolg
heeft gegeven kostte dat onze economie
toch weer enige tientallen miljoenen.
Maar goed, dat moeten we nu allemaal
maar weer vergeten. We hebben de
moeilijkheden voor ongeveer een half
jaar uitgesteld, waarna ze in het nieuwe
jaar in verhevigde mate zullen terug
keren. De inflatie wordt er niet of nau
welijks mee afgeremd.
We gaan ons nu bezinnen op het ko
mende jaar 1971, waarin we ons, vijfen
twintig jaar na de laatste wereldoorlog,
dringend moeten bezig houden met het
bewaren van de wereldvrede.
De internationale spanningen nemen
langzamerhand weer toe. De bewapening
van Rusland en het penetreren van de
sowjet-unie in gebieden waar de Rus
sen zich vroeger niet lieten zien, ver
hoogt de spanningen en dwingt het
westen op zijn qui-vive te zijn.
Een wereld ook waarin het uitoefenen
van geweld een steeds meer gehanteerde
factor wordt, in het groot zowel als in
het klein. Ook in ons land zijn gewapen
de overvallen niet van de lucht. Vrijwel
iedere vrijdag vooral worden er wel
enkele uitgevoerd. Geweld ook in andere
landene, waar onschuldige diplomaten en
dergelijke lieden worden gekidnapt
door revolutionaire groepen om daarmee
de regering in dat land eisen af te
dwingen. Machtsmiddelen van de staat
worden in verschillende landen ingezet
tegen burgers die openlijk ontevreden
heid met daar bestaande toestanden to
nen. Zoals in Polen weer het geval is,
maar dat ook te signaleren valt in vele
andere lande in oost zowel als in west.
Neen, we kunnen bepaald niet zeggen
dat de wereld bij het begin van 1971 een
vredelievende en tevreden indruk maakt,
hoezeer we individueel daar ook naar
snakken.
Hoe kan het het ook anders, waar het
gehele streven louter gericht is op het
verkrijgen van betere materiële omstan
digheden. Dat moet altijd leiden tot
strijd. Strijd tussen burgers van één
land, strijd ook tussen landen. In die
vermaterialiseerde wereld wil men toch
de illusie handhaven van te willen
streven naar vrede. Diep in zijn hart
weet men wel van brood alléén niet te
kunnen leven. In ieder mens leven toch
ook geestelijke waarden en de behoefte
zich daar in rustige sfeer aan te kunnen
wijden, hetzij door religie, filosofie of
culturele uitingen. En omdat ook dit een
levensbehoeft is en we nu eenmaal aan het
leven hangen, haken we naar vrede,
naar rust.
Dat is dan de hoop die ons blijft. Als
we deze hoop nu maar eens minder als
een opflikkering van onze goede wil be
schouwden, doch voortdurend van deze
sfeer doordrongen bleven. Dan zou de
wereld wel vrediger lijken. Maar an
derzijds mogen we niet uit het oog ver
liezen, dat wij in zekere zin de onvrede
óók nodig hebben.
Onvrede met ons zelf en met het be
staande. Want zonder die onvrede kan
er geen vernieuwing plaatsvinden. En
die vernieuwing is toch nodig om de
maatschappij te laten functioneren naar
de opgave van zijn tijd. Die onvrede is
er dan ook en ze leidt in menig opzicht
ook wel tot althans de bedoeling om de
wereld te verbeteren. En daartoe kan
het nieuwe jaar ook iets bijdragen, om
dat er toch altijd bezinning van uit
straalt.
In Soest bestaan vergevorderde plannen om het plaatselijke winkelbestand uit te
breiden met een zgn. derde wereld-winkel, een zaak, die in vrijwel geen enkel
opzicht overigens vergelijkbaar is met de zaak van welke middenstander dan ook.
Weliswaar is er sprake van een winkel en er zal zelfs ook wel het een en ander
te koop zijn, maar hoofdzaak is dat niet. Het gaat in de eerste plaats om de
voorlichting, die men wil geven over de situatie in de landen van de derde wereld,
de grote achterstand, die deze landen veelal door toedoen van de rijke landen
hebben gekregen en de mogelijkheden, op welke wijzen kan worden bijgedragen
tot het inlopen van deze achterstand. Economische en politieke handelsstructuren
van de westerse landen wil men er door middel van voorlichting doorzichtelijk
maken, om een en ander vervolgens waar nodig aan de kaak te stellen. Men wil
de bezoekers van de winkel aan het denken zetten, een bewustzijn tot de plicht
van hulpverlening wakker roepen.
Een zeer kleine bijdrage tot die hulpver
lening kan men ter plaatse leveren door
de aankoop van produkten uit de betref
fende derde landen. Het ligt in de be
doeling om iedere keer de aandacht op
een ander land te richten. Middels foto's,
brochures, films en andere vormen van
voorlichting hopen de initiatiefnemers
iets van de problematiek van de betref
fende landen op een klein deel van de
westerse wereld over te dragen en de
mensen er op die wijze tot bezinning en
daadwerkelijke hulpverlèning te inspi
reren.
Enige dagen voor Kerstmis heeft de
als kerstboom opgetuigde twintig meter
hoge spar naast het politiebureau bijna
het loodje moeten leggen als gevolg van
een weddenschap. *s Avonds hadden
twee Soesters in een café ter plaatse bij
een glas bier een boom opgezet over
kerstbomen. Het gesprek eindigde in
een weddenschap, die de 19-jarige C.
van de B. uit Soest, de nodige winst kon
opleveren als hij het voor elkaar bracht
om de kerstboom in de tuin van het
politiebureau om te zagen.
Terwijl zijn kornuit vanuit zijn auto
op het marktplein nauwlettend over de
huizen de verlichte top van de kerst
boom in de gaten hield, begon Van de
B. omstreeks middernacht aan de boom
te zagen. Aan beide zijden van de stam
waren al behoorlijk diepe inzagingen ge
maakt, toen hij door een voorbijganger
werd opgemerkt. Juist toen deze het po
litiebureau wilde- binnen stappen kwam
de wachtcommandant, die het nachtelijk
gezaag ook was opgevallen en het alle
maal wat ongewoon voorkwam, naar bui
ten. Van de B. nam toen de benen, maar
werd later toch aangehouden.
Zijn naamgenoot, de chef van de plant
soenendienst, heeft de volgende dag di
rect een technisch rapport gemaakt over
de toestand van de kerstboom en de te
nemen maatregelen.
De volgende dag kreeg de boom inder
daad een deskundige behandeling, waar
mee omwaaien en doorotten moest wor
den voorkomen. Tot nu toe zijn de voor
zieningen niet voor niets gebleken, want
de boom staat nog steeds overeind, ter
wijl hij aanvankelijk geen windkracht
vijf meer zou hebben verdragen.
De derde wereld-winkel zal gaan ressor
teren onder een stichting, die momenteel
in oprichting is. Voorlopig heeft men on
derdak gekregen bij „Artishock" aan de
Steenhoffstraat, maar de initiatiefnemers
zijn van oordeel, dat het cultureel bol
werk voor velen nog een te hoge drem
pel opwerpt. Er wordt dan ook naarstig
gezocht naar een ander onderkomen, bij
voorkeur in een winkelcentrum, waar
men redelijkerwijs veel bezoekers mag
verwachten. De kerken in Soest is om
medewerking verzocht.
Men heeft uiteindelijk een beginkapitaal
van tenminste duizend gulden nodig om
de eerste kosten te kunnen bestrijden.
Ook het gemeentebestuur is om mede
werking verzocht. Die heeft men in zo
verre al gekregen, dat door burgemeester
en wethouders een schaftwagen beschik
baar is gesteld, van waaruit de eerste
activiteiten kunnen worden ondernomen.
Later heeft „Artishock echter ruimtelijke
medewerking verleend, zodat de schaft
wagen min of meer overbodig werd,
althans voorlopig.
Naar aanleiding van deze ontwikkeling
heeft de Werkgroep Wereldwinkel on
langs de volgende brief aan het gemeen
tebestuur geschreven:
„Wij danken u zeer voor het aanbod van
de door ons gevraagde schaftwagen.
Toen wij dit verzoek aan u richtten,
hadden wij nog geen ruimte om de we
reldwinkel in te starten. Kort geleden
bood echter de kunstenaarsvereniging
„Artishock" ons een zaaltje in het Arti-
shockgebouw aan. Wij accepteerden dit
aanbod en dit betekent, dat wij de
schaftwagen voorlopig niet nodig heb
ben. Het ligt echter niet in onze bedoe
ling de wereldwinkel voorgoed in het
Artishockgebouw te vestigen in verband
met de ongunstige ligging (niet in een
winkelcentrum) en de nog bestaande
drempelvrees van een groot deel van
onze Soesterse bevolking. Daarom blij
ven wij uitkijken naar een voor ons ge
schikte ruimte. Wij willen u in verband
hiermede het volgende vragen:
Wilt u zo vriendelijk zijn, het aanbod
van een schaftwagen voorlopig gaande te
houden. Wij zijn nl. van plan deze wa
gen, als de winkel goed draait, naast de
permanente winkel te gebruiken.
b. Is er in Soest misschien een pand be
schikbaar waarvan wij gebruik kunnen
maken?
c. Bent u bereid ons een subsidie te
verlenen voor het benodigde begin
kapitaal?
d. Wilt u ons de benodigde vestigings
vergunning verlenen?
Aldus de brief van de Werkgroep We
reldwinkel Soest aan het gemeentebe
stuur.
Momenteel zijn er veertig wereldwinkels
in ons land. De eerste werd nog niet zo
erg lang geleden in Breukelen ge
sticht. Het idee, om er in Soest een te
vestigen, is geboren tijdens de groten
deels aan Brazilië gewijde Adventsweek
in november. Het idee kreeg verder ge
stalte in een plaatselijke vredesweek-
groep.
Men beschikt nu over 25 medewerkers,
die allemaal deel uitmaken van verschil
lende werkgroepen. Eens per veertien
dagen komen de diverse groepen bij
elkaar om verslag uit te brengen van
hun ervaringen en wensen en verlan
gens. Aan die 25 medewerkers en mede
werksters heeft men echter nog niet ge
noeg. Er wordt ook een beroep gedaan
op degenen, die met het idee van een
wereldwinkel sympathiseren en een deel
van hun vrije tijd daarvoor beschik
baar willen stellen, zich te melden bij
Wil van der Lek, tel. 7008, of Gea Hos-
per, tel. 3148.
Het is de bedoeling om de wereldwinkel
in eerste instantie op vrijdagavond en
tijdens het verdere weekend open te
stellen.
Mensen, die de stichting financieel van
de grond willen helpen, kunnen dat doen
via het gironummer 452513 te name van
mevr. W. van de Lek, Ereprijsstraat 169
te Soest.
Weer staen wy op de Grens van 't Oudt en 't Nieuwe Jaer.
Wat is geschied, draegt by de Toekomst te bepaalen
en de Courant tragt steeds datgeen, wat is ghebeurt,
voor U in letters en in woorden te vertaaien.
Wat baet dat ommezien We doen 't van arremoe,
omdat, op 't eynd van 't Jaer, tog Iets moet neergeschreeven,
want wat de Toekomst biedt, gheen mensch, die er van weet,
al doet 't vooruytsicht minder juyehen dan wel beeven.
Wat kwaamen we in dit Jaer de Vreede naeder by
Wij zaagen het Geweld nog immer escaleeren.
Wat de Courant ons bragt, wat ons de Beeldtbuys bood,
het was oproerigheyt en strijd zonder mankeeren.
De Welvaert maeckt ons niet tevreedener, naer 't schynt,
nooyt werd zoo veel kritiek op allerley vernoomen
Huysvesting, Onderwys en Lands-verdeediging
zijn oock dit Jaer weer rycklyck onder vier genoomen.
En opt Gebied van wat men Schoone Consten heet,
weet niemand wat men schoon en wat men const moet heeten,
en waer de een gheniet van wat hy costlyck acht.
daer heeft de ander wildt met een Tomaat gesmeeten.
De Dolle lyiinaa's verontrustten ons bestaen
hoe meenigh eerbaar Man wierd schandlyck naa geflooten
maar oock de Vrouwen neemen het niet langer meer
de gantse dag in Huys te zitten opgheslooten.
De schooljeugd wordt gheleert, die nauw nog leezen kan,
hoe zij de Meester en 't Gezag het best kan tarten.
En der fabryeken walm, die onze Lugt verpest,
doet ons naer geur van 't Land en weidebloemen smarten.
En yedereen pryst als om strijd zijn Waaren aen
de Margarine van het Land waer 't leeven goed is,
het beste Honde-voer, het poeyer dat wit wast,
de Snoepery, die goed voor d'eetlust en zo zoet is.
Wat doet de Huysvrou noch in keuken en in huys
Zij kan het al aen de machines ooverlaaten
en gansch op heur ghemack naer volle winckels gaen
of oover haerversteevigers en huydsmeer praaten.
Maar nyemant is tevree Nooyt wierd soo veel Protest
gehoort; het zy het was in zaaien of op straaten,
op Bord en Spandoeck wordt ons duydelyck gemaakt
al wat wij moeten doen, al wat wy moeten laaten.
Maar by al wat gebeurt, is de Courant present,
die moet probeeren in die-Doolhof weg te wyzen,
die hip moet zyn voor onze lieve hippe Jeugd
en deegelyck voor hen, die alreeds zyn aen 't gryzen.
Hetzy wat werd bepraat in de Gemeente Raad,
het zy het droog verslag van Kamer en van Staaten,
het Slagveld op de Weg, het woeden van het Vier,
de grieven van bejaarden, werkers en soldaaten,
't behoud van de Natuur, een nieuwe Industrie,
het vraagstuk waer je noch je Waagen kunt parkeeren,
U blijft door Uw courant met alles by de Tyd,
zy komt, weer of geen weer, by U zonder mankeeren.
Wy hebben slegts de Wens, dat in het Koomend Jaer
het Nieuws u minder zal verschrikken dan verblyden
en dat Uw wenschen moogen in vervulling gaen,
hetzy van grootse alluur, hetzy dan heel bescheyden,
dat U de grootste Schat, Gezondheyt, zy gegeeven,
opdat het Nieuwe Jaer U dankbaar vindt voor 't Leeven,
en dat in smart of vreugd, by ramp of by festyn,
ook Uw Courant dan weer Uw oog en oor moog' zyn l
Dinsdag 22 december stond volledig in
het teken van de sportinstuif, die in de
sporthal door de Stichting Lichamelijke
Opvoeding en Sport Soest was georgani
seerd.
De morgenuren waren ingeruimd voor
de jongste groep, terwijl de middag was
bestemd voor de wat ouderen. Onder
deskundige leiding, voor een gering toe-
was er gelegenheid om
haast elke tak van sport te beoefenen.
Vooral het boksen, nog niet eerder op
een sportinstuif in ons land gelanceerd,
vond bij de jeugd grote belangstelling en
menigeen kreeg bij het aantrekken van
de bokshandschoenen het onoverwinne
lijke gevoel van ene Cassius Clay over
zich; een gevoel dat snel verdween wan
neer een sportieve tegenstrever een min
of meer geslaagde stoot wist te plaatsen.
Onder supervisie van de heer Pouw
werd er door enkele honderden jongens
en meisjes enthousiast gewerkt. De meis
jes natuurlijk voornamelijk de echte
vrouwelijke sporten, als gymnastiek,
maar zij bleken ook in de andere sporten
toch duidelijk hun mannetje te staan.
Terwijl in de ene helft van de zaal de
balsporten werden beoefend, gonsde de
andere zijde als een bijenkorf, waar de
meer individuele sporten werden be
dreven.
Op door de tafeltennisvereniging „Shot"
beschikbaar gestelde tafels vlogen de
batjes van puur enthousiasme door de
lucht, terwijl de judomat geen enkel
moment onbezet bleef. Het succes van
deze sportinstuif zal voor de organisa
toren zeker voldoende reden zijn om
spoedige herhaling te verwezenlijken.
Drie dingen zijn uit de bloedige onlusten
die in Polen hebben gewoed wel zonne
klaar gebleken. Het moment, nog geen
twee weken voor Kerstmis, waarop de
regering de volgens haar onvermijdelijke
prijsstijging van de meeste voedingsmid
delen meende te moeten bekendmaken,
had niet beroerder gekozen kunnen zijn.
De Polen, in het dagelijks leven al
flinke eters, plegen met Kerstmis hele
maal uit. de slof te schieten en bereiden
dan uitgebreide vleespasteien waarvoor
de ingrediënten nu plotseling 20 tot 30
procent meer gingen kosten. Het is be
grijpelijk dat de Poolse arbeiders, die
toch al ongeveer de helft van hun loon
aan de dure voeding moeten besteden,
hierover meer dan verbolgen waren. De
keuze van het moment., en de manier
waarop de prijsstijgingen werden be
kendgemaakt (zonder discussies vooraf
in de lagere partijorganen, zonder zorg
vuldige begeleiding door voorlichtings-
media) moeten daarom gezien worden
als een politieke blunder van de eerste
orde.
Een tweede punt is de ernstige situatie
van de Poolse economie. Het was al be
kend dat Polen van alle Oosteuropese
landen er verreweg het. slechtst voor
staat. Vooral de westelijke buurman, de
hooggeïndustrialiseerde D.D.R., is er eco
nomisch onvergelijkelijk veel beter aan
toe dan het traditioneel agrarische Po
len.
Door slechte oogsten van vorig jaar en
een onvoldoende organisatie van de
landbouw (de Poolse boeren zijn, anders
dan hun collega's in andere communis
tische landen, niet ondergebracht in col
lectieve boerderijen, maar hebben hun
eigen bedrijf) is het land nog steeds af
hankelijk van dure graanimporten uit
westelijke landen en (zeker zo dure) uit
de sowjet-unie.
Maar de export van industriële goederen
waaruit de import moet worden be
kostigd stagneert doordat de concurren
tiepositie van Polen langzamerhand door
de veroudering van de industriële appa
raat steeds verder is verslechterd.
Vandaar dat de Poolse economen advi
seerden de consumptie van voedings
middelen af te remmen en de binnen
landse verkoop van duurzame verbruiks-
goederen (zoals televisie-apparaten en
koelkasten, waarvan zich grote voorra
den hebben gevormd) te stimuleren.
Maar dat de bijl waarmee Warschau
deze operatie heeft uitgevoerd wat al
te bot was, zal iedereen in Polen nu
wel duidelijk zijn.
Het derde, en misschien wel meest
zorgwekkende aspect aan de recente uit
barsting van volkswoede is de geweldige
kloof die er in een Oosteuropees land
als Polen (maar ook in de andere com
munistische staten zoals de afgelopen
decennia hebben bewezen) gaapt tus
sen regeerders en regeerden.
Alleen aan het volslagen ontbreken van
enig wederzijds vertrouwen moet het
worden toegeschreven dat de Poolse au
toriteiten zo meedogenloos hard zijn op
getreden tegen stakende arbeiders en
studenten en de menigten onmiddellijk
met geweervuur en zelfs tanks tegemoet
traden. En aan diezelfde vertrouwens
crisis moet het worden geweten dat de
demonstranten op hun beurt zich te bui
gingen aan plundering van winkels en
brandstichting van openbare gebouwen.
Dit volledige gebrek aan communicatie
doet het ergsle vrezen voor de toekomst
van het land en zijn economie. Want
zonder althans enige bereidwilligheid
van onderaf zal Polen helemaal moeite
krijgen het hoofd boven water te hou
den. Daar zal dan zelfs het inpompen
van meer westers kapitaal en westerse
industriële goederen (een van de be
langrijke motieven voor de onderteke-
kening van het verdrag met west-Duits-
land) weinig aan kunnen verhelpen.
KANTMAN
Woensdagmorgen, 2 uur, heeft, aan het
slachthuis verkoop van vlees plaats voor
de houders van gele kaarten, genum
merd vanaf 201 tot en met 360.