14152
Unieke „kerststal" in r.k. kerk aan het
Nieuwerhoekplein
U.W. EN
PENSIOEN
iSchoemaker - antennetecknlek
Geen gedonder' voor oudjaarsavond
Pension buitenlandse werknemers in
Soesterberg moet gesloten worden
fraaier haar
door
Biosthetische
haarverzorging-
SALON KOPPEL
Nieuw telefoonnummer voor
Drukkerij Smit en Soester Courant
Politie zoekt getuigen van aanrijding
op de Beukenlaan
Dronken chauffeur weigert doktershulp
Inbraken in bejaardentehuizen
Bejaarden-kerstfeest Leger des Heils
Soest - - Telefoon 2792 Soesterberg - Telefoon 03463-1587
Streng politie optreden tegen afsteken vuurwerk
Commissie voor de beroepschriften eens met college van B. en W.
Neem uw gemak. Laat
de inning over aan de
BONDSSPAARBANK
Een Napolitaanse Kerstkribbe uit de
verzameling van Dr. M. E. Houtzager
te Utrecht
Soesler Courant van donderdag 7 december 1972
logies-
direct
soesterbergsestraat44
telefoon 2045
Speciaalzaak voor
radio, televisie en
afspeelapparatuur
Exclusief sterdealer van:
GRUNDIG
NORDMENDE
SÖNY
B O
DUAL
Adviseurs voor beeld en geluid
Kerkstraat 3, SOEST
(naast de Oude Kerk)
tel. 5677 (02155)
Met ingang van zaterdag 9 december vervallen onze twee telefoon
nummers.
Hiervoor komt één nummer in de plaats
Hierdoor ontstaat geen enkele vertraging van de gesprekken over
onze 10 lijnen.
De politie zoekt getuigen van de aanrijding die zaterdagavond op de Beuken
laan plaatsvond, waarbij twee gewonden vielen en zo'n enorme ravage ontstond,
dat het verkeer geruime tijd omgelegd moest worden.
De slachtoffers waren de 34-jarige ad
ministrateur F. A. v. A. uit Soest en
zijn moeder, de 65-jarige mevrouw H.
v, A. Mevrouw v. A. brak haar rechter
arm op drie plaatsen en kreeg een ge
broken neus. Haar zoon kwam er met
een aantal gekneusde ribben af.
De 34-jarige Van A. reed in beschon
ken toestand, als bestuurder van een
personenauto, op de Beukenlaan rich
ting Ossendamweg. Even voor de Mo
lenstraat botste hij in volle vaart tegen
een uiterst rechts van de weg, onder
een brandende straatlantaarn, gepar
keerd staande vrachtwagen met aan
hanger van de expediteur J. H. B. (30)
uit Soest.
Als gevolg van de hevige botsing werd
de bestuurder uit de wagen geslingerd,
De auto sloeg over de kop en kwam
ondersteboven bijna onder het voorste
gedeelte van de vrachtauto terecht.
Mevrouw Van A. raakte beneld, maar
kon spoedig worden bevrijd. Beide
slachtoffers werden per ambulance
naar het ziekenhuis Zonnegloren ge
bracht. waar mevrouw Van A. werd
opgenomen.
De dronken chauffeur verzette zich zo
hevig dat in de ambulance politie as
sistentie nodig was. In het ziekenhuis
weigerde hij doktershulp, waarna men
hem overbracht naar het politiebureau.
Ook daar bleef hij zich verzetten. Na
dat een bloedproef was genomen kon
hij naar huis. Zijn rijbewijs werd in
genomen.
De auto werd totaal vernield. De
brandweer heeft het wegdek, dat over
stroomd was met benzine en olie,
schoongespoten.
Diegenen, die getuigen waren van dit
ongeluk, worden verzocht contact op
te nemen met de politie.
Zondagavond bleek er te zijn ingebro
ken in huize Nieuw-Mariënburg aan
het Nieuwerhoekplein. De dader is het
gebouw waarschijnlijk via een dak
raam binnengekomen. Daar doorzocht
hij op de derde etage vijf kamers van
bejaardenhelpsters. Alle kasten werden
overhoop gehaald, maar de buit be
droeg slechts vijfentwintig gulden.
Ook Braamhage kreeg op dezelfde
avond ongewenst bezoek. In het hoofd
gebouw werd in kamer 16, waar de
84-jarige heer N. A. W. woont, het
bureau doorzocht. Om binnen te ko
men werd de kamerdeur opengebro
ken. Het zelfde gebeurde bij kamer 17,
kamer 36 en de werkkamer van de
directrice. Er wordt niets vermist. De
schade aan geforceerde binnen- en
balcondeuren is aanzienlijk.
Maandag 18 december a.s., van 's mid
dags 5 uur tot 's avonds 8 uur, zal
in het gebouw „De Rank" aan de
Soesterbergsestraat 18, een kerstfeest
worden gehouden voor de bejaarden
van alle gezindten van Soest.
Medewerking wordt verleend door het
zangkoor van het Leger des Heils.
Kinderen van het kinderhuis zullen
een lekespel opvoeren. Verder is er
veel samenzang, wordt een brood
maaltijd aangeboden en krijgt iedere
deelnemer een kerstpakketje.
De algehele leiding is in handen van
kolonel P. Deurloo.
Aanmelding, alleen schriftelijk, vóór 11
december bij brigadier Joh. Bergsma,
Molenhof 20 te Baarn.
De politie zal in de toekomst vooral
met het oog op de komende jaarwisse
ling, streng optreden tegen overtreders
van de vuurwerkverordening.
Vorig jaar hebben verschillende klach
ten het gemeentebestuur bereikt en
ook de Wijkraad Soesterberg heeft
verzocht te bevorderen dat de politie
stringenter gaat letten op de naleving
van genoemde verordening.
Daarom hierbij nog eens een uitvoerige
bekendmaking aangaande de vuur
werkverordening omdat de verkopers
van vuurwerk en de gebruikers van
vuurwerk goed op de hoogte zijn van
de betreffende verbodsbepalingen.
Op grond van het Reglement Gevaar
lijke Stoffen en de vuurwerk verorde
ning van deze gemeente gelden voor
wat betreft het opslaan, het verkopen
en het gebruiken van vuurwerk de
volgende voorschriften:
Opslaan van vuurwerk:
Het opslaan van vuurwerk tot een
hoeveelheid van 2 kg is vrij.
Het opslaan van vuurwerk van meer
dan 2 kg tot een maximale hoeveelheid
van 50 kg is toegestaan indien er een
opslag-plaats aanwezig is, welke vol
doet aan een aantal eisen. Deze eisen
zijn vermeld in een bij de vuurwerk
verordening behorende bijlage. Ter ge
meentesecretarie is deze bijlage ver
krijgbaar en kan ook informatie wor
den verkregen over het opslaan van
vuurwerk van meer dan 50 kg.
Verkopen van vuurwerk:
Het verkopen van vuurwerk mag
slechts geschieden in de periode van
27 tot en met 31 december, uitgezon
derd de zgn. klappertjes welke het
gehele jaar mogen worden verkocht.
Vuurwerk mag slechts worden ver
kocht door en aan personen, die de
leeftijd van 18 jaar hebben bereikt.
Voor wat betreft de zgn. klappertjes
geldt deze eis niet.
Gebruik van vuurwerk:
Het gebruiken (afsteken) van vuurwerk
in de open lucht is verboden voor zo
ver het betreft rotjes, zevenklappers,
romeinse kaarsen, bengaals vuurwerk
zonder ontstekingskop, vuurpijlen met
knaleffect, voetzoekers, vuurpijlen zon
der knaleffect en luchthuiiers.
Dit verbod geldt niet op 31 december
na 18.00 uur en op 1 januari voor 01.00
uur. Ander vuurwerk, dan hiervoren
genoemd, mag het gehele jaar in de
open lucht worden gebruikt.
Nadere inlichtingen over deze hele ma
terie kan men verkrijgen bij de afde-,
ling Algemene Zaken, Gemeentehuis.
de allergrootte en meest uitgebreide
het gehele jaar door te zien is naast
de kerk van de H.H. Cosmas en Da-
mianus bij het Forum Romanum te
Rome. Het aartsbisschoppelijk museum
te Utrecht bezit een Napolitaanse Kerst
kribbe, die uit delen van verschillende
kribben bestaat.
Dergelijke kostbare en zeer grote
Kerstgroepen worden thans niet meer
gemaakt. Maar toch is het in Napels
tegen de Kersttijd in bepaalde straten
van de oude binnenstad een drukte
van belang, als iedereen zijn Kerst
kribbe met één of meer ,p,astori" (her
ders, verzamelnaam voor al de per
sonages, die bij een kribbe horen,
verg. de Franse „santons" santjes, hei
ligen) wil uitbreiden. Ook moet ieder
jaar weer nieuw groen, mos, en tak
ken worden gekocht om de stal op te
bouwen. Waar de Kerstkribbe, zoals
wij die in Nederland kennen, bestaat
uit een stal met een bepaald aantal
figuren: de Heilige Familie, een paar
herders met hun schaapjes en de Drie
Koningen, is bij de echte volkskribbe,
zoals men die in Napels en in de
Franse Provence kent, het aantal figu
ren werkelijk eindeloos. Bovendien be
zit een familie wel een groot aantal
„pastori", maar meestal geen „stal",
daar men die telkenjare opnieuw
bouwt. Meest is daar het gehele gezin
mee bezig en vaak wordt er een ge
hele kamer (ook bij de kleinbehuisden)
mee gevuld. En hoeveel zinvoller is
het niet de afbeelding van het Kerst
gebeuren samen op te bouwen" dan
het optuigen van een - zij het dan
nog zo'n „sfeervolle" kerstboom.
De pastori van de Napolitaanse Kerst
groep, die vanaf Kerstmis tot en niet
21 jannuari in de kerk van Maria On
bevlekte Ontvangen in Soestdijk zal
staan, zijn geen grote fraai geklede,
gesneden figuren, maar kleine 11 cm.
hoge, veelkleurige beschilderde figuur
tjes van aardewerk. Zy zyn uiterst
delicaat en er gaat een grote beko
ring van uit. Voor het allergrootste
gedeelte zyn zy vervaardigd door een
oude Napolitaan, Gaetano Lusiano.
die helaas wegen zyn leeftijd ieder
jaar minder produceert. Enkele figu
ren zijn door anderen, eveneens be
jaarde' lieden gemaakt. Er zijn niet
veel mensen meer in Napels, die deze
fraaie figuurtjes nog uit klei boetse
ren, want ook hier heeft de plastic
zijn intrede gedaan, en zelfs in Napels
wordt reclame gemaakt met de „on
breekbare pastori", die de moeders
maar al te graag kopen. Anders is het
in de Franse Provence, waar nog hele
gezinnen het hele jaar door de figuren
voor de Kerst, de „santons" vervaar
digen, al wordt het ook moeilijk nog
mensen te vinden, die het fijne schil
derwerk willen en kunnen verrichten.
De Kerstgroep, die ik voor dit Kerst
feest afsta, bestaat uit een tot ruine
vervallen Romeinse tempel, waar de
Heilige Familie zich bevindt, omgeven
door de herders, waarvan er één, de
zampognaro, de doedelzak speelt, ter
wijl een ander, de pifferaro, de fluit
bespeelt. Nog kan men in de Kerst
tijd in Napels de in schapenvacht ge
hulde herders uit de Abruzzen met
hun speeltuig in de straten zien. Bo
ven de Heilige Familie zweeft de En
gelglorie. Ook in de 18e eeuw hebben
de Napolitanen voor hun Kerstgroepen
steeds Romeinse tempelruïnes ge
bruikt voor de plaats, waar de ge
boorte plaats vond, hetzij in de grot
eronder of op het podium boven.
Rechts van de tempel is een holle
weg, waar de drie koningen komen
aanrijden, te paard (al steeds bij de
Italiaanse kribben), vergezeld van hun
„servi", hun dienaren. Aan de andere
kant van de holle weg is de „stad":
de herberg en de markt. Zowel de
tempel als de huizen van herberg en
markt zijn door Romeinse artisten
gemaakt, de tempel door Mario de
Carlo, de huizen door Renato Longari.
Het geheel is verlicht, maar de ver
lichting is in Utrecht aanzienlijk ver
beterd en uitgebreid door Dr. P. H.
Kylstra en zijn 13-jarige zoon Edzard.
Voor de herberg en de werkplaatsjes
op de markt is het een hele drukte.
Voor de herberg zitten enige mannen
en een vrouw, hef nationale gerecht,
de spaghetti te eten. Zelfs de „draden"
zijn haarfijn uitgebeeld. De waard
komt aangesneld met een „fiasco", een
fles wijn, de kok staat bij het vuur
binnen. Een jongen brengt een tak-
kebos en een meisje heeft hooi ge
haald. Tegen de wand staat een ge
slachte koe en een grote ham. Op de
bovenverdieping staat een vrouw de
was te doen. Het leven van alle dag.
Op de markt zien wij op de achter
grond een schoenmaker in zijn werk
plaats, zoals men ze in Italië nog ziet
zitten, en een smid in zijn smidse,
verkopers van groenten en vruchten
en van vis. De mandjes met fruit en
de karren met vis zijn ware meester
stukjes van boetseerkunst. De weg
loopt naar beneden naar een bron, 'n
paar hooibergen en het vee.
Deze kribbe is niet „af", dat zal hij
nooit zijn, telkens als ik in de Kerst
tijd in Napels zal zijn, zal ik er toch
altijd wat bijkopen, totdat deoude
mannetjes er niet meer zijn
M. Elisabeth Houtzager.
De commissie voor de beroepschriften is het geheel eens met de beslissing van
het college van burgemeester en wethouders, dat het pension voor buitenlandse
werknemers aan de Kampweg 60 te Soesterberg, gesloten dient te worden.
Overigens maakte de eigenaar van de logeerinrichting, de heer H. Vlasblom,
daar ook geen bezwaar tegen. Zyn verzet gold slechts de termyn waarbinnen
de zaak ontruimd moest zyn. Ily ging in beroep om tydelyk uitstel te krygen
in verband met de onderbrenging van zyn klanten.
Ter zitting bleek dat dat ook gelukt
was voor het grootste deel van de
daarverblijvende Marokkanen. Voor
het laatste tiental wordt nog een on
derkomen gezocht. Dë voorzitter van
de commissie, de heer J. J. J. M. Fes
ten, meende dat gezien de beroeps
procedure, de raad zal beslissen in
haar vergadering van 21 december,
waarna binnen drie dagen het pension
ontruimd moet zijn, de sluiting rond
kerstmis een feit zou kunnen zijn.
Het pension voldeed op géén enkele
manier meer aan de gestelde eisen en
in een rapport van het Direktoraat
voor de Arbeidsvoorziening werd ge
sproken van mensonwaardige onder
komens en erbarmelijke hygiënische
toestanden.
voor Midden en
Oost Nederland
De heer P. Pieren, lid van de beroep
schriften commissie, meende dat er
al jaren geleden sprake was van er
gerlijke toestanden. Hij laakte het ge
drag van de heer Vlasblom, die, toen
het pand door de gemeente gekocht
was, er om-niet had kunnen blijven
wonen en er zijn bedrijf in had kun
nen uitoefenen. Er waren tien slaap
vertrekken en 53 bedden en soms wa
ren er meer dan vijftig mensen onder
gebracht. Deze betaalden, rekende de
heer Pieren uit, gemiddeld honderd
gulden per maand, wat neerkwam op
5000 gulden per maand, waarvan toch
wel enige verbeteringen hadden kun
nen worden bekostigd. Niets was er
echter gebeurd, integendeel het pen
sion verwaarloosde steeds meer.
Overigens stelde de heer Pieren een
vraagteken bij het vermoeden dat de
heer Vlasblom niet opniuw een pen
sion zou beginnen. Deze had inmiddels
het pand Kampweg 87 gekocht.
De heer Pieren vroeg verder hoe re
gelmatig de pensions gecontroleerd
werden en meende dat dit verblijf
gesloten diende te worden, alhoewel
hij enige compassie wilde in verband
met de nog onder te brengen werk
nemers. Met de Interkerkelijke Werk
groep had de heer Pieren contact ge
had en hen voorgesteld een Stichting
in het leven te roepen, zoals die ook
elders bestonden, die zich bezig houdt
met de huisvesting van de buitenland
se arbeiders. Het bedrijfsleven had in
eerste instantie positief gereageerd,
maar zich later teruggetrokken.
In verband met te verwachten slui
ting van meerdere pensions in Soest
vroeg hij bijzondere aandacht te be
steden aan het menselijk aspect, de
arbeiders die er de dupe van worden.
Een dochter van de heer Vlasblom
verdedigde haar vader. Zy zei dat hy
zyn klanten steeds goed behandeld
had, maar dat het aan die jongens lag
dat de zaak zo verwaarloosd werd.
Hy was er dag en nacht voor in
touw geweest en had er geen kapi
talen mee verdiend. Werkloze arbei
ders had hy dikwijls voor niets laten
wonen en wat de erbarmelyke hygië
nische toestanden betrof meende zij
dat dat niet veel verschil maakte met
de situatie waarin zy in Marokko ver
bleven. Verder gaf zy als oorzaak
hiervoor aan de illegale arbeiders die
haar vader, juist in verband met de
menselijke kant van de zaak, steeds
ondergebracht had.
Dat was ook de mening van de voor
zitter van de interkerkelijke werk
groep, dokter J. Lucas, die vond dat
door deze hulp het pand uitgewoond
was. Hij meende dat het een waar
schuwing voor de gemeente moest zijn
en pleitte daarom voor een betere
aanpak. Ook hij beklaagde over de
houding van het bedrijfsleven. Met de
dochter van de heer Vlasblom stelde
dokter Lucas voor in ieder geval tot
30 december respijt te geven, zodat
er voor alle arbeiders een onderko
men gevonden kon worden.
Wethouder K. de Haan, die de ge
meente vertegenwoordigde, zei wel te
„Laat ons naar Bethlehem gaan". Luc. 2 15.
Kerstkribben zyn in het gebied waar het Katholieke geloof zich had verspreid
in de 16e eeuw ontstaan met de bedoeling het wonder van de geboorte, de
menswording van Christus op aanschouwelijke, drie-dimensionele wyze voor te
stellen, zodanig, dat de toeschouwer meent erby tegenwoordig te zyn en tot
meditatie over het heilig gebeuren, tot een soort geestelijke pelgrimstocht wordt
aangezet.
Het is niet nodig, dat het kerstgebeu
ren in Palestina, waar het wonder van
de geboorte zich in werkelijkheid heeft
afgespeeld, wordt afgebeeld; het kan
zeer goed, ja juist zeer goed worden
afgebeeld in het land waar men woont
omdat zodoende het idee, dat Christus
voor iedereen is geboren, nog duide
lijker wordt. Wij zullen ons des te
meer betrokken voelen bij het gebeu
ren, dat zich telkenjare herhaalt: het
Kind, dat de Vrede komt brengen
voor alle mensen op de hele wereld.
Daarom worden Kerstkribben ge
maakt, natuurlijk in het Heilig Land,
uit het hout van de olijfboom, maar
evengoed in Frankrijk, Spanje en Por
tugal, in Duitsland, Denemarken en
Zweden, bij de Indianen in de Ame-
rika's, bij de negers in Afrika, in de
materialen, die in deze landen voor
komen.
Het gebruk van Kerstkribben gaat
reeds in de 16e eeuw van het kerk
gebouw over naar de huiskapel van
de rijken en vandaar naar de woon
huizen, niet alleen in Italië, waar de
eerste kerstkribben ontstonden, maar
ook in andere landen van Zuid- en
Midden-Europa.
Hoewel het woord „kribbe" oorspron
kelijk de etenskrib, de trog van de
dieren betekende, ging deze naam al
spoedig over naar de gehele stal of
grot, die erom heen werd gebouwd.
Het geheel werd vroeger ook wel een
„Bethlehem" genoemd. In Portugal
heet een Kerstkribbe nog een „belén".
In Napels valt de bloeitijd der Kerst
kribben in de 18e eeuw en wel voor
namelijk na 1734, het jaar waarin
Karei III van Bourbon, zoon van Phi
lips V van Spanje, Koning van Na
pels werd. De negentienjarige koning
had evenals zijn vader, een grote de
votie voor de Heilige Nacht en, uit deze
devotie voortkomende, een grote in
teresse in .de Kerstkribbe. Hij gaf
kunstenaars opdracht voor hem te
werken. Zo ontstonden de wereldbe
roemde Napolitaanse, barokke Kerst
kribben.
Men beperkt zich nu niet meer tot de
geboorte-scene alleen, waar inmiddels
de Drie Koningen, de drie wijzen uit
het Oosten, reeds waren bygekomen,
zy waren althans „op weg". Maar nu
komen er allerlei tonelen bij, die min
of meer met de geboorte te maken
hebben, om het geheel „echter", rea
listischer te maken. Zo ontstaat by-
kans een gehele stad, hoog tegen de
bergen opgebouwd, zoals met de stad
Napels zelf het geval is.
Een belangrijke scene is de herberg,
er was immers „voor hen geen plaats
in de herberg". Zeer nauw daarmee
verbonden is de markt, waar het le
ven van alledag van de hele stad
wordt weerggegeven door de hande
laars met hun vele waren, de kopers
beladen met hun inkopen, de hand
werkslieden en de vele dieren. De 18e
eeuwse Kerstgroep had 'n wonderlijke
graad van romantiserende realiteit be
reikt. Men gaf zich aan de ene kant
grote moeite het dagelijks leven voor
te stellen, maar aan de andere kant
deed men dit op een ge-idealiseerde
en veel te „mooie" wijze. Men heeft
waarschijnlijk in de vele herbergen
in die tijd niet zo volop en zo lekker
gegeten als bij de Kerstgroepen is
voorgesteld, en op de markten wer
den misschien niet altijd zovele en zo
fraaie waren verhandeld.
De gezichten en handen van de per
sonages waren meesterwerkjes van
houtsnijkunst, terwijl de wijze, waar
op de gezichten minitieus werden be
schilderd hen een enorme uitdruk
kingskracht verleende. De figuren
zelf waren buigzaam en konden in
verchillenden standen worden ge
plaatst, terwijl aan de kledij de groot
ste zorg werd besteed. Prachtige voor
beelden van deze Napolitaanse Kerst
kribben vindt men in het Museo San
Martino te Napels, in het Bayerische
Nationalmuseum te Munchen, terwijl
voelen voor regelmatige controle
onverwachte momenten" en wat
illegaliteit betrof meende hij dat
spoedig een einde aan zou komen, in
dien bij het aantreffen in een pension
van een illegale werknemer, de
vergunning voor dat pension
werd ingetrokken.
Van zo'n maatregel zouden dan ook
legaal verblijvende de dupe worden,
redenen waarom de wethouder de uit
voering ervan zelf al verwierp.
Een ernstig verwijt maakte hy het
bedrijfsleven dat de werkkrachteneer-
der in dienst nam dan er vergunnin
gen voor afgegeven werden. „Zij be
kommert zich er niet om dat de werk
nemer ddar de dupe van wordt". In
dit verhand meende hij dat er vol
doende samenwerking was tussen pen
sionhouders, politie, gemeente, werk
gever en arbeidsbureau.
Wat de sluiting van het pension van
de heer Vlasblom betrof dacht hij dat
het gemeentebestuur de nodige soepel
heid zou betrachten.
Op een vraag van het commissielid,
de heer R. van Logtenstein, of de heer
Vlasblom op een andere plaats weer
een pension zou beginnen, antwoordde
de dochter: „Echt niet, dat mag u
de dochter: „Echt niet, dat mag u zelf
doen".
