Burgemeester opende schilderijen
expositie in bankgebouw van
Ned. Credietbank
Winkeliersvereniging
Soest ontbonden
Donderdag 29 maart 1973 51e jaargang no. 31
I ilgaveDrukkerij Smit - Soest Bureau voor redactie en administratie: Van Weedestraat 29, Soest Tel. 14152 - Postgiro 129156
KIJKEN NAAR DE
TOEKOMST
Eerste kievitsei in Soest
Zingend geloven
Na aanrijding
doorgereden
Ook dit jaar komen er weer
West-Berlijnse kinderen naar Soest
Johannes Passion in de Oude Kerk
Dodelijk verkeers
ongeval op de
Biltseweg
Twee gewonden bij
verkeersongeval
Inbraak in biskwie-fabriek
opgelost
Het oog gericht op
het Panamakanaal
60-jarige ruiter
dodelijk verongelukt
Politie zoekt oplichtende
vader en zoon
Op heterdaad
15 leden beslissen over opgaan in nieuwe
organisatie
Recalcitrante „dame"
schopt politieman
Bloemensliow
in Prins Willem Alexanderschool
Abonnement per kwartaal 4,75. Buiten Soest per kwartaal 9,— Verschijnt iedere donderdag
Wat er nu ook uit de bus komt, het
is wel interessant om de recente gang
van zaken bij de kabinetsformatie na
der te bezien. Het gaat hierbij ook
niet alléén om het formeren van een
kabinet, het politieke spel reikt verder.
Als Burger er al in slaagt een pro
gressief kabinet voor de Kamer te
brengen, dan is immers de kans groot
dat het voortbestaan ervan voortdu
rend aan een zijden draadje hangt.
Daarom kijkt men in politieke kringen
wel vast vooruit naar de volgende
verkiezingen, waarvan men hoopt dat
die tot een minder moeilijke formatie-
mogelijkhejd zullen leiden.
Zo is de socialistische formateur er
dan vorige week in geslaagd om de
christendemokratische samenwerking
aan het wankelen te brengen door de
CHU van vertegenwoordiging in het
kabinet uit te sluiten. Dat plaatste
ARP en KVP voor een dilemma.
Wat moest nu prevaleren? Die - nog
niet geheel beklqnken - christen-de-
mokratische samenwerking en samen
gaan of het meewerken aan een kabi
net Den Uyl met de mogelijkheid de
al te linkse tendensen daarvan iets af
te zwakken. Een h.eel moeilijke beslis
sing, die dan ook een sterke verdeeld
heid in de frakties van KVP en ARP
aan het daglicht bracht.
Het vooruitzicht van één christen-de-
mokratische partij zal immers een be
lemmering betekenen voor het berei
ken van voldoende macht aan linkse
zijde. Hoe meer verwardheid in de
konfessionele gelederen dus, hoe be
ter.
Het was de CHU-fraktie zelf die KVP
en ARP uit de netelige situatie redde
door te verklaren dat haar afwijzing
van een kabinet Den Uyl en het wel
gedogen ervan door de beide andere
partners, een toekomstige samengaan
nog niet in de weg behoefde te staan.
Dat gaf Andriessen en Aantjes de ge
legenheid óm toch nader met Burger
te gaan overleggen. Zij aanvaarden het
progressieve regeerprogramma immers
niet zender meer. Daar zal toch wat
aan afgezwakt moeten worden, zo be
weerden zij, al roept men aan linkse
zijde nog zo dat dit beslist niet kan en
zal gebeuren. Doch defensie, abortus
wetgeving, belastingdruk en onderwijs
vormen te kontroversiële punten om
op de inzichten van links daarover
een kabinet Den Uyl bij voorbaat te
gedogen.
Daarmee behielden de konfessionelen
op hun -beurt dan weer de mogelijk
heid om enige verwarring gaande te
houden bij de linkse drie. Wetende
dat ook dit voor de politieke toekomst
van belang is. Het gedogen van een
kabinet Den Uyl zal trouwens in de
huidige omstandigheden ook voor de
konfessionelen de beste oplossing zijn.
Een andere oplossing is er nauwelijks.
Door de samenstelling van de Tweede
Kamer dient er wel een kabinet uit de
bus te komen dat ook door de vak
bonden kan worden gedoogd. Door de
huidige verdeeldheid van het parle
ment kan dit niet voldoende weer
kracht opbrengen tegen de wensen van
de vakbonden en is het dus wel ge
dwongen met die wensen ernstig reke
ning te houden, ook Wat de kleur van
het kabinet betreft.
Wat er deze of komende week dan
ook beslist wordt, het is alleen maar
een tussenspel. Aan beide zijden kijkt
men vooruit, naar wat er over enkele
maanden, een jaar, twee jaar, kan
gaan gebeuren, bij de dan nodige nieu
we verkiezingen.
Dat eventuele kabinet Den Uyl is
daarom helemaal niet zo belangrijk.
Het zal ook niet zoveel bereiken als
men er zich aan linkse zijde van voor
stelt, want daar is de samenstelling
van de Tweede Kamer niet naar. Daar
valt uiteindelijk de beslissing hoe lang
men Den Uyl en zijn mannen zal ge
dogen. En dat zal bezien worden met
het oog op het uitgangspunt voor de
nieuwe verkiezing. Hoe progressiever
het linkse kabinet zich zal opstellen,
hoe vroeger de datum voor die ver
kiezing zal vallen.
Het eerste kievitsei in de gemeente
Soest is vorige week vrijdag in de
polder gevonden door een bewoner
van „Molenschot", de 82-jarige heer
C. Hoitsma. De heer Hoitsma is een
Fries van geboorte.
Vanavond, donderdag 29 maart, om 8
uur. wordt in de .Julianakerk aan de
Julinalaan een zangdienst gehouden
onder de titel „Zingend geloven".
Ds. Spilker, legerpredikant uit Utrecht,
zal een korte inleiding houden met
als onderwerp „Christen zijn en blij
ven in deze tijd".
Muzikale medewerking verleent het
jeugdkoor van „In de ruimte" te Soest.
Hans van der Steen uit Baarn be
speelt het orgel. Om kwart voor acht
wordt al met samenzang begonnen.
Iedereen is welkom.
In verband met een aanrijding op
het parkeerterrein van cafetaria Rob's
Corner aan de Kostverlorenweg, werd
aangehouden de 26-jarige R. A. B. uit
Soest. B., die geen rijbewijs heeft,
had daar met een geleende auto de
wagen van W. L. K. (18) uit Middel
burg beschadigd en was zonder zich te
melden weggereden. Aan de hand van
een gevonden achterlicht werd hij op
gespoord.
SOESTER
COURANT
De ontspanningspolitiek tussen Oost en
West Duitsland heeft het werk van de
werkgroep Berlijnse Kinderen van de
Pax Christibeweging niet overbodig
gemaakt. Politiek gezien is er veel
veranderd, maar deze veranderingen
zullen slechts langzaam doorsijpelen
naar de intermenselijke verhoudingen.
De werkelijkheid voor de inwoners van
West Berlijn is nog steeds dat de
muur dwars door families en gezinnen
heenloopt. Deze sfeer gaat niet aan de
kinderen voorbij. Noord Ierland en
Vietnam hebben ons daar nog eens
met de neus opgedrukt.
De stadsregering van West Berlijn doet.
al het mogelijke om de kinderen in de
vakantiemaanden ontspanning te geven.
Maar men kan dat niet alleen. Er zijn
meer problemen, waarmee deze mil
joenenstad te kampen h$eft. Er heerst
grote woningnood. Wat ér nog aan
vrije ruimte is wordt gebruikt voor
woningbouw. De parken en bossen
blijven overvol. De straat is het do
mein van de auto's.
Elk jaar worden er tienduizenden kin
deren gedurende de zomervakantie bij
pleeggezinnen ondergebracht. In Zwe
den, Oostenrijk, Italië, West Duitsland,
Noorwegen enz. tot zelfs buiten Euro
pa. Vier weken lang kunnen deze kin
deren de door prikkeldraad en stenen
ommuurde stad ruilen voor een rustige
omgeving, waar zij de spanningen, die
in vele gezinnen bestaat, kunnen ver
geten.
Vorig jaar werden in twee treinen 1.700
West-Berlijnse kinderen naar Neder
land gebracht.
Deze zomer zullen de kinderen 7 juli
aankomen en 9 augustus teruggaan.
Ieder kind is verzekerd tegen ongeval
len, ziekte en er is een W.A. verzeke
ring afgesloten. Als U het kind mee op
vakantie naar het buitenland wilt ne
men, levert dat geen enkel bezwaar
op. omdat men dan een paspoort mee
krijgt Voor uitvoerige inlichtingen en
aanmeldingen kan men terecht bij de
kontaktoersoon van de werkgroep Ber
lijnse Kinder-Pax Christi in Baarn en
Soest: H. A. Visschedi.ik, Dahliastraat
11, Baarn, telefoon 02154-5370.
Zaterdag 7 april zal de Nederlandse
Cantorij o.l.v. Maarten Kooy, in het
kader van de maandelijkse kerkconcer-
ten, een uitvoering geven van Bach's
Johannes Passion in de Oude Kerk.
De Johannes Passion is in de loop der
jaren reeds een 4-tal malen o.l.v. Maar
ten Kooy in de Oude Kerk uitgevoerd,
waarbij het principe van de: authen
tieke, barokke uitvoeringspractijk -
dat dit jaar blijkbaar door meer en
sembles in ons land, maar dan voor
het eerst - steeds meer werd nage
streefd. Er wordt gebruik gemaakt van
een betrekkelijk kleine orkestbezetting,
die garant is voor een doorzichtige
klank, en we kunnen stellen, dat het
orkest van de Nederlandse Cantorij
zich veel moeite heeft gegeven om zjch
de barokke speelwijze eigen te maken.
Het 35 man sterke koor vdn de Neder
landse Cantorij, dat sinds ruim een
jaar in deze samenstelling optreedt, be
staat met name in de sopraan- en alt
partij voornamelijk uit jeugd van 12
tot 25 jaar. De solisten worden, zoals
ook Bach deed, gerecruteerd uit het
koor, dat zo gelukkig i§^ hiervoor het
vereiste stemmenmateriaal voorhanden
te hebben.
De Evangelist wordt gezonden door
door Pier Veldman, de Christuswoorden
door Kees de Groot, kleine partijen
door Patrick Kool; de aria's worden
gezongen door Christine Jansen en
Lucia van Surksum, sopraan; Ine Kooy,
alt; Bram Wildeman, tenor; Peter Kooy,
bas.
Van de instrumentale solisten noemen
wij Dick Scholten, viola de gamba;
Hans Bredenbeek, luit; Jan Willem v.
d. Kamp en Philip Kluin, viola d'amo-
re. Verder werken mede Jan Jansen,
clavecimbel; Freya Schuddeboom-
Bühler, orgel; Pieter Wftlem de Neeve,
cello; Peter Klopstra, contrabas.
Aanvang 8 uur.
Kaarten zijn verkrijgbaar bij alle koor
leden en verder telefonisch te bestel
len onder nr. 13181.
Een verkeersongeval op de Biltseweg
in de gemeente Baarn heeft zaterdag
het leven gekost aan de 83-jarige A.
de Groot uit Hilversum. Het bejaarde
slachtoffer stak zonder uit te kijken
ter hoogte van het Spiehuis de rijweg
over, waar hij werd geschept door een
personenauto, bestuurd door E. K. (33)
uit Soest. Zwaargewond werd hij per
ambulance naar het ziekenhuis Zonne
gloren vervoerd, waar hij bij aan
komst bleek te zijn overleden.
Mevrouw M. C. V.-H. (49) en haar 9-
jarig dochtertje Simone werden zater-,
dagmiddag licht gewond bij een ver
keersongeval op de Niéuwstraat. Zij
werden per ambulance naar het zie
kenhuis Zonnegloren gebracht, van
waar zij, na behandeld te zijn, naar
hun woning konden terugkeren.
Mevrouw V. reed als bestuurder van
een personenauto over de Nieuwstraat
richting Beckeringhstraat, toen zij werd
aangereden door een haar tegemoet
komende wagen bestuurd door de 27-
jarige B. T. Deze week bij het passeren
van een langs de weg staande auto iets
teveel naar links uit, waardoor de bei
de wagens met elkaar in botsing kwa
men.
Een in Woerden aangehouden Italiaan
heeft bekend op 4 oktober 1972 en
op 4 maart 1973 ingebroken te heb
ben in de biskwiefabriek van de fa.
Van Doesburg aan de Industrieweg.
In oktober verdween hij met 5000 gul
den, die hij uit de brandkast haalde.
Zijn bezoek in maart leverde hem
slechts enkel tafelaanstekers en wat
ballpoints op.
Ook bekende hij de dader te zijn van
pogingen tot inbraak op 30 en 31 de
cember van het vorig jaar bij de N.V.
Klöckner-Bamaco aan de Industrieweg
en verder gaf hij toe zeven inbraken
gepleegd te hebben te Naarden
Drie redenen waren er voor burgemeester mevrouw mr. J. M. Corver-van
Haaften om zaterdagmiddag in de Nederlandse Credietbank aan de Torenstraat
de tentoonstelling te openen van schilderijen van Wieb de Machulade Rook uit
Abcoude, vertelde zij. De eerste was, dat ze het fijn vond de activiteit, creati
viteit en de wendbaarheid van geest van de vrouw te belichten. De tweede
reden was een egoïstische: ze had de echtgenoot van de schilderes, de bekende
cellist Tibor de Machula van het Concertgebouworkest, zo vaak uit de verte
gezien, dat ze hem nu oolf wel eens van dichtbij wilde zien. Tenslotte vond de
burgemeester het bewonderenswaardig, dat een bank zo'n initiatief neemt. „Ik
ben blij dat u ermee verder wilt gaan, want we zijn wat dit betreft in Soest
niet erg verwend. We hebben alleen maar Artishock, en daar zij we dan ook
erg blij mee".
De directeur van de Credietbank, de
heer C. J. van Kempen, verwelkomde
het kleine gezelschap belangstellenden.
Hij noemde twee redenen waarom de
bank had besloten tot het houden van
exposities: „Wij willen er graag aan
meedoen jonge kunstenaars meer be
kendheid te geven" en verder wilde
men bereiken dat de bij sommige men
sen nog steeds bestaande drempelvrees
door middel van „kunstgenot" zou wor
den overwonnen.
Zich richtende tot, mevrouw De Mac
hula zei de heer Van Kempen, dat de
kunstenares zich in de late periode van
haar lente bevond, maar haar werk in
de vroege periode. Hij vond haar werk
getuigen van een grote charme, en
ook van durf en gevoel voor kleur. „Ik
bèn blij dat het niet feilloos is, anders
zou er niets meer te verbeteren zijn",
aldus de heer Van Kempen. Hij sprak
tenslotte de wens uit, dat mevrouw De
Machula met dezelfde dadendrang als
tot nu toe zou doorgaan met haar
kunstzinnige hobby.
In haar toespraak kon de burgemeester
de commerciële reden van de bank
voor het houden van deze expositie
billijken. Zij hoopte, dat velen met het
werk van mevrouw De Machula zou
den worden geconfronteerd.
Kunstenaarsgezin
Wieb de Machula-de Rook werd ge
boren in Den Haag waar haar .vader
Op de foto, van links naar rechts,
mevrouw De Machula, de burgemeester
en de directeur van de bank, de heer
C. J. Kempen. De tentoonstelling loopt
tot en met 1 april.
toonkunstenaar was. Haar moeder was
na beëindiging van de academie voor
beeldende kunsten in Den Haag
tekenlerares in Haarlem werkzaam,
mede door het zeer vroegtijdig over
lijden van haar echtgenoot.
Wieb de Machula koos een muzikale
loopbaan. Zij behaalde het staatsexa
men violoncello en maakte deel uit
van verschillende orkesten, waaronder
het Concertgebouworkest. Uit het hu
welijk met de in hetzelfde orkest spe
lende cellist Tibor de Machula werd
dochter Barbara gehoren. Mevrouw De
Machula vond een verdere vaste ver
binding met het orkest erg bezwaarlijk.
Dit feit zowel als haar intense bewon
dering voor de schilderkunst noopte
haar, liefde van de klanken om te zet
ten in die van de kleuren.
Verschillende studieperiodes, op het
laatst onder leiding van Freek van de
Berg, leidden tot een zeer inspirerende
en vruchtbare artistieke activiteit. Zij
dèbuteerde met een tentoonstelling in
haar woonplaats Abcoude in oktober
van het vorig jaar.
Zondagmiddag is de 60-jarige heer
Gijsbertus van Oosterum uit Baarn,
tijdens een rit te paard in het Pijnen-
burgerbos dodelijk verongelukt. Als
leider van een groep van elf in galop
rijdende ruiters, keek hij op een ge
geven moment om, waarbij hij waar
schijnlijk aan de linker teugel trok.
Zijn paard reageerde daarop als gevolg
dat de heer Van Oosterum met zijn
hoofd tegen een boom sloeg. Zwaar
gewond werd hij per ambulance naar
het ziekenhuis Zonnegloren vervoerd,
waar hij bij aankomst bleek te zijn
overleden.
Voor de jaarlijkse bloemententoonstel
ling, welke vrijdag en zaterdag gehou
den werd in de Prins Willem Alexan-
derschool aan de Beetzlaan, bestond
ook dit jaar weer grote belangstelling.
De gangen waren omgetoverd in een
prachtig park.
In enkele lokalen waren handwerk
en handenarbeidproducten van leerlin
gen en ouders te bezichtigen, terwijl
er ook een handweefdemonstratie ge
geven werd.
De uitslagen van de bollen wedstrijd
waren al§ volgt
Gele tulpen 1. Mark van Dijken, 2.
Ronald de Rooij, 3. Corrie Grift.
Bonte tulper.1. Margot Siegers, 2.
Katinka Brouwer, 3. John Roelofs.
De allereerste voorjaarsbloemen van de
leerlingen van de Prins Willem Alex-
anderschool. Een hoek van de gang
werd omgetoverd in een voorjaars
tuintje.
Blauwe hyacinten 1. Anton Meyer, 2.
Annelies de Bruin, 3. Ingrid van Gor-
kum.
Rose hyacinten1. Kees Visser, 2.
Jan de Ridder, 3. Jolanda v. d. Veer.
Trompetnarcissen 1. Walma Swager,
2. Annelies de Bruin, 3. Rutger van
Vliet.
Troscarcissen 1. Jolanda v. d. Veer.
2. Jan de Ridder, 3. Jolanda v. d.
Veer.
Lila tulpen 1. Marjan Potharst, 2. Ja-
vie Verhoef.
De Amsterdamse politie en diverse
politie korpsen in het Gooi, kijken uit
naar twee mannen, die als „vader en
zoon" winkeliers oplichten.
Het tweetal gaat steeds op dezelfde
manier te werk. Een van de twee geeft
zich uit als zoon van een bekende
klant van de winkelier (meestal een
sigarenwinkelier) en informeert daar
of zijn „vader" al een bestelling heeft
opgegeven. Op dat zelfde moment belt
de „vader" op. hoort dat zijn „zoon"
net in de zaak is en vraagt deze aan
de telefoon.
Na dit gesprek vertelt de zoon dat zijn
vader de bestelling zelf zal komen op
halen. In het gesprek dat dan volgt
vertelt de zoon dan een verhaal over
een auto die uit een garage moet wor
den gehaald en dat de vader het be
nodigde geld bij zich heeft. De winke
lier. denkend dat de vader dit toch
snel zal komen verrekenen, leent daar
op het bedrag, meestal een paar hon
derd gulden: De „vader" komt ech
ter nooit opdagen. Volgens de politie
is het tweetal nog steeds actief.
In de nacht van zaterdag op zondag
werd op heterdaad betrapt bij het
wegnemen van een grote ronde zand-
slijpsteen bij de smederij V. aan de
Veldweg, de 22-jarige Bossenaar A. J.
P. De man werd ingesloten.
Voor het nemen van dit besluit was
een tweede vergadering nodig, die
evenwel conform de statuten, reeds
veertien dagen tevoren geconvoceerd
was. Aan het besluit zelf ging nau
welijks enige discussie vooraf.
De administateur van de winkeliers
vereniging, de heer A. H. F. Smit, zet
te op verzoek nog eens in het kort
uiteen wat het doel van het samenwer
kingsverband moet zijn: in eerste in
stantie het behartigen van de belangen
van het bedrijfsleven. Daarvoor zal
het werk van de bestaande organisaties
moeten worden voortgezet. Om het doel
te bereiken zal contact opgenomen
worden mèt andere regionale en lande
lijke organisaties. De heer Smit be
nadrukte nogeens dal de nieuwe orga
nisatie geen politiek doel heeft, zij het
dat beïnvloeding van politieke partijen
wel noodzakelijk zal zijn.
De heer Smit zei voorshands niet te
zien dat ook de So.ester Zakenkring tot
het samenwerkingsverband zou toetre
den, alhoewel men daar met belang
stelling de ontwikkeling volgt. Ook zei
hij ervan overtuigd te zijn dat zeker
75 van de 95 leden van de winkeliers
vereniging accoord zouden gaan met
de ontbinding van de vereniging en het
toetreden tot de nieuwe organisatie.
De schriftelijke stemming leverde daar
na het reeds genoemde resultaat op.
Een uur ervoor werd de 24ste jaar
vergadering van de winkeliersvereni
ging geopend door de voorzitter, de
heer J. van Huissteden. Naar zijn me
ning getuigde de geringe opkomst van
de leden van het grote vertrouwen dat
men in het bestuur had. Hij consta
teerde dat in de periode dat hij voor
zitter was, belangrijke zaken als, uni
forme winkelsluiting en het instellen
van een koopavond, aan de orde ge
weest waren en dat dc kritiek steeds
van niet-leden kwam. Hij verweet hen
Vjjftien leden van de winkeliersvereniging Soest, waaronder acht bestuurs
leden, hebben vorige week vrijdag beslist over het lot van de vereniging. Zij
gingen unaniem accoord met het bestuursvoorstel het ledenbestand in te bren
gen in de in oprichting zijnde organisatie „Samenwerkingsverband de Soester
Ondernemer".
te vegeteren op het werk van de win
keliersvereniging fen betichtte hen van
een egoïstische mentaliteit. „Zij zeg
gen altijd - als ik in het bestuur ge
zeten had, dan was dat niet gebeurd -
en daarom zie ik hen graag in het be
stuur van de nieuwe organisatie", al
dus de heer Van Huissteden. Hij noem
de de uitgeoefende kritiek niet gegrond
en stelde dat de overheid nu eenmaal
luisterde naar de georganiseerden. Met
de oproep, dat 't tijd werd om wakker
te woren, besloot hij zijn openings
woord. De notulen en jaarverslagen
leverden geen problemen op; de pen
ningmeester werd décharge verleend.
Na het benoemen van een nieuwe kas-
commissie werd de eerste vergadering
besloten. Ruim een kwartier later werd
met de tweede vergadering begonnen.
Een recalcitrante „dame", mej. E. H.
M. (28) uit Huizen, die het advies van
de politie had gekregen, in verband
met haar drankgebruik, met haar per
sonenauto niet verder te rijden, heeft
het aangedurfd met de politie een rob
bertje te vechten. Zij schopte een
agent in zijn buik en gaf de andere
een klap in zijn gezicht. Uiteindelijk
belandde zij op het politiebureau,
waar zij na verhoor, zonder auto, werd
heengezonden.
Het advies niet verder te rijden werd
haar om vier uur 's nachts gegeven bij
de sporthal Beukendal aan de Beu
kenlaan. Toen zij zich daaraan niet
gestoord bleek te hebben, werd zij
even later op de Vredehofstraat aan
gehouden. Daar weigerde Zij uit te
stappen en, verzette zich hevig tegen
overbreging naar het politiebureau.
De veiligheidsraad die de kostbare
tocht naar Panama ondernam om zich
daar te verdiepen in de problemen van
Latijns-Amerika heeft niet veel meer
gedaan dan praten over Panama's grote
probleem. Het vindt dat het nu eens uit
moet zijn met de Amerikaanse kolonie
die dwars door het kleine landje loopt:
de kanaalzone. Nu wordt over deze
zaak al lang en breed onderhandeld
tussen twee betrokken partijen; Pa
nama gebruikte de Veiligheidsraad om
In die - onderhandeling wat schot te
brengen. Vergeefs, uiteraard want in
dit kollege hebben de Ver. Staten een
vetorecht dat het wel zelden gebruikt,
maar dit was dan zo'n zeldzame keer.
De historie van het Panamakanaal is
bizar. Partikulieren begonnen hier on
der leiding van De Lesseps (de man
van het toen net voltooide Suezkanaal)
door Colombiaans gebied een kanaal te
graven. Een handige heer kocht de
failliete boel op en wist de Amerikaan
se regering te interesseren die er ver
volgens geld in stak. Tezelfdertijd ont
stond in Panama een revolutie om los
te komen van Colombia, wat niet ge
lukt zou zijn zonder Amerikaanse hulp.
De V.S. meenden echter in ruil wel
van Panama voordeliger voorwaarden
te kunnen bedwingen dan ze Colombia
hadden geboden en die Colombia als te
laag had afgewezen. De vrees dat an
ders de Colombianen Panama zouden
terugveroveren noopte Panama erop in
te gaan. Hoezeer de betaling aan de
lage kant is blijkt er wel uit dat in de
huidige onderhandelingen de V.S. be
reid zijn de huur voor de kanaalzone
van 1,9 naar 25 miljoen dollar omhoog
te schroeven. Wat de soevereiniteit be
treft; sinds 1951 zijn het niet meer de
Amerikanen die vanuit Washington al
les voor het zeggen hebben; er is een
regering voor de kanaalzone, waarin
echter de veertigduizend Amerikanen
die er wonen meer stem hebben dan
de tienduizend Panamezen.
Panama pakt de Amerikaanse kanaal-
huur niet meer aan. President Omar
Torrijos maakt ook duidelijk dat hij
er niet voor voelt van Panama een
Amerikaanse kolonie, zelfs geen 51ste
staat van de unie te maken. Hij •wil
het volledig gezag over het volledig
grondgebied. En ongetwijfeld heeft hij
gelijk: de huidige situatie is een over
gebleven restant uit de periode dat de
grote mogendheden hun macht rustig
konden gebruiken om hun zin te krij
gen en dit past niet meer in de wereld
van nu. Het is zozeer overleefd dat
Panama zelfs niet wil praten over een
periode van 25 of 30 jaar voor geleide
lijke overdracht. En wie kan het ze
kwalijk nemen.
In principe kan Washington Panama
ook geen ongelijk geven. Maar aan de
andere kant is het kanaal voor de V.S.
uitermate belangrijk, niet alleen voor
de handelsscheepvaart maar meer nog
omdat langs dit kanaal nog redelijk
snel de Atlantische en de Pacifische
vloten van oceanen kunnen wisselen -
een mogelijkheid die ze niet afhanke
lijk willen maken van misschien een
boze bui van een Panamese president.
Maar er zijn natuurlijk vergelijkbare
gevallen wéaruit blijkt dat het ook an
ders kan: de Bosporus bijvoorbeeld, die
weliswaar geheel onder Turkse soeve
reiniteit valt maar waarlangs de Sow-
jet-unie het recht heeft haar schepen
te sturen. Iets dergelijks zou hier oók
moeten kunnen. Maar de kans dat dit
bereikt wordt met onderhandelen na
dat eerst zolang een onbevredigende
situatie heeft bestaan is natuurlijk
klein.
KANTMAN.
