Geen rigoreuze verandering van Soestdijk
Parallelweg .toneel' van ontploffingsramp
Donderdag II maart 1971
52e jaargang 110. 29
mi MD*
Uitgave: Drukkerij Smit b.v. - Soest Bureau voor redactie en administratie: Van Weedestraat 29, Soest Tel. 11152' - l'ostgiro I2(,l5(i
AFNEMEN VAN
POLARISERING
Ondernemers-soos
Winkeldievegge
Zes zwaar en zes lichtgewonden kregen
eerste hulp van EHBO-leden
Politiek café „Proest"
Soester EHBO oefende
Abonnement per kwartaal ƒ4,75. Buiten Soest per kwartaal ƒ9,— Verschijnt iedere donderdag
Nadat in de zestiger jaren in ons land
achtereenvolgens een aantal kabinetten,
die min of meer tot het midden gere
kend konden worden, aan het bewind
waren geweest, begon de linkerzijde
daarover steeds sterker gefrustreerd te
geraken. Een begrijpelijke reaktie, want
ook in de konfessionele partijen trad
een progressieve vleugel allengs ster
ker aan het daglicht. Ontevredenen uit
die partijen stichten de Politieke Partij
Radikalen en in de PvdA nam de groe
pering Nieuw Links een steeds beslis
sender plaats in. Ook de vakbonden
gingen zich progressiever opstellen te
gen het gematigde beleid van de ach
tereenvolgende regeringen in die jaren.
Men riep het begrip van de politieke
polarisering te hulp om, naar men het
noemde, meer politieke duidelijkheid
te scheppen en in de hoop dat dit de
linkerzijde zou versterken en daardoor
weer aan het regeren zou brengen.
Dat lukte min of meer, zij het niet op
eigen kracht alleen. Men had er de
hulp bij nodig van een tweetal der
konfessionele partijen die beide over
een vrij sterke linker vleugel beschik
ken. Toch trad daardoor de polarise-
ringstaktiek wel sterk op de voorgrond.
Automatisch ging de burger de aan het
kabinet deelnemende KVP en ARP ook
tot de progressieve linkerzijde rekenen
en even automatisch werden de CHU
en vooral de VVD erdoor tot „rechts"
gebombardeerd, want die begrippen
kwamen nu eenmaal voort uit de pola-
riseringsgedachte.
Wat is dan het gevolg? Dat er, tegen
beter weten in, eigenlijk ontkend
wordt, dat er nog middengroepen zijn.
Een middenkoers kan, volgens de pola-
riseringsgedachte, niet bestaan. Men is
voor ons of tegen, in het eerste geval
is men links, in het tweede geval
rechts. Maar zo is de werkelijke situa
tie in Nederland niet. Het Nederlandse
volk is en denkt over het algemeen
niet ultra, noch naar de ene noch naar
de andere kant. Het overgrote deel wil
het liefst de gulden middenweg bewan
deld zien, ook wanneer men wat meer
progressief of wat meer konservatief
georiënteerd is. Dat is en blijft een
kenmerk van het Nederlandse volk.
Daaruit spruit ook voort onze bekende
verdraagzaamheid ten aanzien van
uitersten op verschillend gebied. En
nu kan een groep weieens een tijd lang
trachten de zaken op de spits te drij
ven, meer duidelijkheid van ieder te
eisen, te polariseren, maar dat is, zelfs
ook in die groep, niet vol te houden,
omdat onze mentaliteit daar niet naar
is.
De sterk links of rechts georiënteerde
kranten en tijdschriften verkrijgen in
ons land nooit de grootste oplagen. Ze
lijden een kwakkelend bestaan of kun
nen de strijd om het bestaan niet vol
houden. De gemiddelde Nederlander
wendt zich over het algemeen tot een
gemiddelde koers, op elk gebied van
het maatschappelijk leven. Wij zien in
de uitersten al gauw een diktatoriale
neiging en als wij ergens het land aan
hebben dan is dat wel aan alles wat
maar enigszins daarop lijkt.
We zien dan nu ook langzamerhand op
politiek gebied weer een drang ont
staan naar het midden. Een midden
dat men echter intussen eigenlijk weg
gedacht heeft. Maar dat niet weg is,
ook b.v. niet in de PvdA. En natuurlijk
niet in de brede lagen van ons volk,
die zich richten tot de konfessionele
partijen, de VVD, DS '70 en nog een
aantal kleinere partijen. Het zou ons
dan ook helemaal niet verwonderen
wanneer bij de aanstaande Statenver
kiezingen die uitgesproken middengroe
pen van ons kiezersvolk zich weer
sterker doen gelden. Dat behoeft dan
niet te betekenen, dat men het beleid
van het kabinet Den Uyl afkeurt, want
ook dat beweegt zich tot nu toe im
mers op de middengolf, mede omdat
het van de samenwerking met twee
middengroepen afhankelijk is. Maar
ook omdat er in de PvdA tendensen
merkbaar zijn, die de polarisering nu
wel weer willen terugnemen, afzwak
ken, omdat de praktijk van het regeren
hiertoe noopt. Het zal belangwekkend
zijn te zien in hoeverre bij de Staten
verkiezingen de middengroepen zich
zullen weten te handhaven of mis
schien te versterken. In hoeverre dus
ook de polarisering aan wervingskracht
zal hebben ingeboet.
Soest krijgt er een nieuwe soos-bijeen-
komst bij. De initiatiefnemer is de jon
ge vereniging „De Soester Onderne
mer", die de opzet afgekeken heeft van
de Bussumse Ondernemers Raad.
Het is uiteraard de bedoeling zaken
aan te snijden waar men eigelijk nooit
aan toe komt. Om zo'n gesprek enige
„body" te geven worden er gespreks
leiders aangetrokken, die het praatje
niet al te vrijblijvend maken en het in
goede banen leiden. Zij gooien knup
pels in hoenderhokken om de discussie
op gang te helpen.
„Bent u het zat", zo zeggen de orga
nisatoren", dan gaat u wat kaarten of
iets dergelijks. We zijn er eenst uit en
steken en passant wat op waarmee we
ons voordeel kunnen doen".
De eerste soos wordt gehouden op 26
maart a.s., 's avonds om 8 uur, in het
restaurant van het Natuurbad. Voor
deze eerste keer is uitgenodigd de heer
Zwarts, die een discussie op gang zal
brengen over de oudedags-voorziening
voor zelfstandigen.
In Bussum is de soos een succes.
Co
Mej. S. van den B. (30) werd aange
houden in verband met winkeldiefstal.
Zij nam voor ruim 12 gulden aan
vleeswaren bij de Centra mee, zonder
te betalen.
SOESTER
COURANT
Bestemmingsplannen Soestdijk en Overhees-
Klein Engendaa! ter inzage
Vanaf morgen vrijdag 15 maart liggen ter inzage de bestemmingsplannen
Soestdijk cn Overhees. Het plan Soestdijk is betrekkelijk beknopt, omdat er
geen rigoureuze veranderingen in dc bestaande situatie aangebracht zullen en
kunnen worden. Het plan Overhees is byzonder uitgebreid en een boekwerk
van vijftig bladzijden, waarin overigens veel gezegd wordt dat via het ge-
Tijdens avondlijke PTT-werkzaamheden op een terrein aan de Parallelweg
ontstond een enorme ravage door een onverklaarbare ontploffing die tijdens
de uitgebreide werkzaamheden plaatsvond. Temidden van deze ravage lagen
her en der niet minder dan twaalf slachtoffers, die zwaar en minder zwaar
gewond raakten.
Onder hen waren er twee die bewusteloos waren door opgelopen hersenletsel
en hoofdverwondingen, twee slachtoffers liepen uitgebreide brandwonden op
aan hoofd en handen, een voorbijganger liep een bekkenfraktuur en twee
passanten geraakten in een shocktoestand door ernstige inwendige bloedingen.
Verder waren er afgerukte vingers, gecompliceerde breuken van armen en
benen enz.
Zo ongeveer zag het „rampterrein" er
uit, dat de leden van de Soester EHBO
op hun wekelijkse oefenavond aantrof
fen op het voorterrein van het gebouw
„Middelwijk" aan de Parallelweg. Drie
kabeltenten van de PTT zorgde voor
entourage.
Voor de niet-ingewijden vermelden wij,
dat dit alles een buitenoefening betrof
voor de leden van de afdeling Soest
van de Koninklijke Nederlandse Ver
eniging „Eerste Hulp Bij Ongelukken"
Nadat alle EHBO-ers om acht uur
aanwezig waren en eerst een kop kof
fie dronken tegen de voorjaarskou die
hen buiten te wachten stond, werd er
alarm geslagen voor de „ramp", die
zich voltrokken had op het voorterrein
van hun oefenlokaal.
Onder leiding van de instructrices werd
op een uitermate doeltreffende manier
aan de slachtoffers de eerste hulp ver
leend, waarbij het er wel op aan kwam
hoelang deze hulpverlening duurde,
j.m. voor de ernstig gewonden. Hiertoe
moest een gewondenkaart worden in
gevuld. Nadat terplaatse de griezelig
„echte" verwondingen werden ver
zorgd en verdere voorzorgsmaatregelen
waren genomen, werden zij op deskun
dige wijze vervoerd naar de overname
plaats in het oefenlokaal, waarna ver
dere hulpverlening volgd.
Dat deze massale oefening, die als
„buitenoefening" op het winterpro-
gramma vermeld stond, aan de in
structrices een goed inzicht gaf van
de aard van de geoefendheid van elke
EHBO-er, laat zich denken.
Nadat de laatste gewonden waren af
gevoerd werd door de kaderinstruc
teurs, de heer G. Veenstra uit Nieu-
wersluis en mevr. J. C. Verkade-Bodt
uit Soest verslag gedaan van hun be
vindingen, waaraan zij natuurlijk enige
waardevolle tips konden verbinden.
Vermeldenswaard is, dat het gehele
ongevalsgebeuren ontworpen werd door
het Lotus-lid van de afdeling Soest,
de heer W. J. van Diermen, in nauwe
samenwerking met de kader-instruc-
trices, de dames C. Beens-Maas en
J. C. Verkade-Bodt. De uitgebreide
enscenering werd verzorgd door leden
van de P.T.T.-Lotus-groep Utrecht, on
der leiding van de heren Clobus en
Fijn.
Tenslotte geven we U nog een verkla
ring van de term Lotus; Landelijk
Organisatie Tot Uitbeelding Slachtof
fers.
Maandagavond 18 maart a.s., komen de
beide politieke groeperingen PPR en
D '66 bijeen in hun politieke café
„Proest" (d.i. Progressief Soest). Dit
maandelijkse gebeuren speelt zich af
in het dan geheel gerestaureerde res
taurant „Kleine Witte", hoek Middel
wijkstraat/Molenstraat, waar de raads-
agenda wordt besproken.
De Gemeenteraad vergadert dit keer
op donderdag 21 maart in Soesterberg.
Dan zullen een aantal specifiek Soes-
terbergse zaken worden behandeld.
Daarom zal in Proest nog eens de
aandacht gevestigd worden op de op
heffing van de vliegbasis Soesterberg.
waar de progressieve partijen van de
provincie Utrecht in hun gezamenlijk
programma voor pleiten.
De discussie wordt geleid door Henk
Gerth (D '66) en Jan Visser (PPR).
Aanvang 8 uur precies.
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden De data waarop de
correspondentie uiterlijk ter posi moet
zijn bezorgd staan, tussen haakjes
achter de naam van het schip vermeld
Australië; ms Svenborg Maersk 19 3.
Brazilië; ms Nienburg 22/3.
Canada: ms C. P. Discoverer 21/3.
Chili: ms Cd de Pereira 19/3.
Indonesië: ms Hammonia 18/3.
Israël: ms Diana 21/3.
Kenya, Oeganda en Tanzanië: ms
Ujamaa 19/3 en ms Rhoen 20/3.
Ned. Antillen: ms Hercules 18/3.
Nieuw-Zeeland: ms Torrens 21/3.
Suriname: ms Ladon 20/3.
Verenigde Staten van Amerika: ms SI
Market 20 '3.
Z.-Afrika (Rep.) en Z.-W.-Afrika: ms
Palabora 18/3.
mecntelijke voorlichtingsblad „Op 't Hoogt" en via de gehouden voorlichtings
avond algemeen bekend is.
In dit boek is ook het plan Klein Engendaal opgenomen en tezamen voorzien
de beide bouwplannen in de bouw van woningen voor circa 9000 inwoners.
Ongeveer 90"/o van de woningen zal als eengezinswoning worden uitgevoerd,
de meergezinswoningen zjjn nabij het centrum „Zuidereng" in Klein Engen
daal geprojecteerd.
Aan de hand van een aantal studies is gekozen voor een centrale situering
van de voorzieningen in Overhees en een ontsluitingssysteem dat zo min mo
gelijk conflictsituaties oplevert met de voetgangers- en fietsroutes naar de
voorzieningen en het recreatiegebied.
In Klein Engendaal zullen geen winkels gebouwd worden; men zal van daaruit
aangewezen zjjn op het centrum „Zuidereng".
Hoewel de foto anders doet vermoeden,i tent in volslagen duisternis. Eén der, bjj tc lichten tijdens dc eerste hulp.
ligt het slachtoffer in de PTT-kabei-1 EHBO-ers gebruikt een zaklantaarn om|
Opmerkelijk is de zinssnede in het plan
dat het „van belang is de woningdicht
heid rond de centra te verhogen. Dit
geldt vooral voor het centrum „Zuider
eng". Hierdoor kunnen enerzijds veel
mensen profiteren en anderzijds wordt
het centrum verzekerd van een zeker
verzorgingsgebied, hetgeen vooral in de
beginfase van belang is. Om die reden
zou Klein Engendaal zo spoedig moge
lijk tot ontwikkeling moeten worden
gebracht".
Dit weer in verband gebracht met het
plan Soestdijk, waarin gesteld wordt
dat het winkelgebeuren in Soest in zijn
totaliteit plaats vindt in het winkelcen
trum Van Weedesraat: letterlijk: „dat
thans in zekere zin het hoofdgebeuren
van de winkelvoorzieningen in Soest
betekent. Deze voorzieningen kunnen
echter niet ongelimiteerd worden uit
gebreid, hetgeen reeds in het begin van
de zestiger jaren werd begrepen".
In de loop van de tijd is de Van Wee-
destraat uitgegroeid naar een centrum,
maar deze functie zal, zoals in het plan
staat, „in de toekomst worden overge
nomen door het plan „Zuidereng".
Men kan zich de vraag stellen in hoe
verre hier iets geforceerd wordt; er
möèt een centrum komen en dus moe
ten er woningen gebouwd worden in
de nabjjheid en daarom zal het be
staande fungerende centrum moeten
worden gedegradeerd tot wijkcentrum.
Wat het onderwijs betreft zijn in Over
hees twee schoolkompleksen mogelijk,
waarvan de één bestaat uit twee basis-
en twee kleuterscholen en twee gym
nastieklokalen en de ander uit twee
basisscholen, één kleuterschool en één
gymnastieklokaal. Bovendien is er
ruimte gereserveerd voor een mavo.
alsmede voor een sociaal cultureel cen
trum.
Soestdijk
Het plan Soestdjjk wordt omsloten
door de grenzen Vredehofstraat, Wil-
helminalaan, Lazarusberg, Waldeck'
Pyrmontlaan, Julianaiaan, Prins Bern-
hardlaan (de speelweide valt er bui
ten). de Albert Cuyplaan, Talmalaan.
spoorljjn Den Dolder-Baarn tot aan de
Korte Brinkweg, achter de Dorpsher
berg langs, naar Braamhagc, Insp.
Schreuderlaan, Noorderweg richting
rioolwaterzuiveringsinstallatie, achter
dc woningen van de Stadhouderslaan
langs naar de Praamgracht en vervol
gens weer naar de Vredehofstraat.
Dit plan is in de plaats gekomen van
de uitbreidingsplannen; gronden langs
de Rijksweg; Soestdijk-'t Hart; Laza
rusberg; Nassauplantsoen; Colenso; Co-
lenso 2 en Soestdijk Noordwest II
(Braamhage).
De Weg-over-de-Eng speelt er in zo
verre een rol in, dat die genoemd
wordt als grens, als scheiding tussen
Soestdijk en 't Hart. In grote lijnen
betekent het echter het vastleggen van
een bestaande toestand, die een belang
rijke verandering in de stedebouwkun-
dige opzet niet mogelijk maakt en ook
niet wenselijk maakt. Dat werd overi
gens ook in de structuurnota 1967 zo
gezien. De ontwikkelingen zouden zich
afspelen op het gebied van de winkel
voorzieningen en de verkeersstructuur,
zodat een revolutionaire wijziging van
het dorpsbeeld niet verwacht moet
worden. Het aantal woningen zal in de
toekomst nog wel wat toenemen; aan
de andere kant zal het aantal inwo
ners toch iets teruglopen.
Nieuwbouw
Het aantal woningen in het gebied be
droeg medio 1972 1405; het aantal in
woners toen ongeveer 4580. De totale
capaciteit van het plan is 1600 wonin
gen met 5100 inwoners.
Er zijn binnen de grenzen van het plan
een drietal bejaardentehuizen/service
flats aanwezig, te weten Hoog-Soest-
dijk, Nieuw Mariënburg en een pension
aan de Korte Bergstraat. Dat zal ech
ter worden opgeheven en de twee wo
ningen die als bejaardentehuis dienst
doen, zullen worden afgebroken om de
noodzakelijke ruimte te krijgen voor
de bouw van een 8-tal kleine wonin
gen.
In het plan is voorzien in een uitbrei
ding van het tehuis Nieuw-Mariënburg;
de directie ziet zich hiertoe genood
zaakt om aan de vraag naar verzor
gingsruimte voor de bewoners te vol
doen.
In het „slangenbosje" komt, zoals be
kend, geen flatgebouw met zes woon
lagen. Hiervoor zegt men nu: „Het op
basis van de voorschriften te ontwer
pen gbouw zou weinig esthetische kwa
liteiten hebben en onvoldoende de hui
dige normen, aan dergelijke gebouwen
te stellen," kunnen benaderen".
Voorgesteld wordt het terrein te ver
kavelen voor de bouw van eengezins
woningen. De verkaveling wordt opge
dragen aan b. en w., omdat een juiste
situering afhangt van vele omstandig
heden. Belanghebbenden hebben in dat
geval de gelegenheid zich te informe
ren eventuele bezwaren in te dienen.
Verder zijn er binnen het gebied van
het bestemmingsplan nog een tweetal
binnenterreinen, de Lazarusberg, (waar
reeds gebouwd wordt) en de houtwerf
tussen Emmalaan en Anna Paulowna-
laan, plus hier en daar kleine percelen
die voor woningen in aanmerking ko
men. Ontsluiting van de binnenterrei
nen is op eenvoudige wijze mogelijk.
Winkels
Met enige bestaande bedrijfjes is in het
pian rekening gehouden; uitdrukkelijk
is gesteld dat deze van plaatselijk ver
zorgende aard dienen te zijn. In die
richting gaat ook de gedachte over de
ontwikkeling van het winkelcentrum
Van Weedestraat.
In het plan waren medio 1973 zevenen
vijftig winkels aanwezig; 21 voedings-
en genotmiddelen, 1 schoeisel, 4 huis
houdelijke artikelen, 4 electrotechni-
sche apparaten, 2 woninginrichting, 9
textiel en confectie en 16 andere zaken.
Uit onderzoekingen naar de koopge
woonten is gebleken, dat bij de consu
ment met betrekking tot de aankoop
van goederen in het algemeen een aan
tal wensen leeft welke voor zover deze
ruimtelijk belangrijk zijn, zijn terug te
brengen tot drie fundamentele verlan
gens: tijdsbesparing, keuzemogelijkhe
den en combinatiemogelijkheden. Aan
gezien één enkele winkelconcentratie
nimmer tegelijkertijd ten volle aan
deze drie verlangens kan voldoen, is
een zekere geleding in de totaliteit van
het distributie-apparaat noodzakelijk.
Het rapport onderscheidt dan buurt-,
wijk- en stadscentrum en zegt dan dat
in elk van de drie cencentraties een
afgerond pakket van goederen ten ver
koop dient te worden gehouden.
Nu hèt winkelcentrum van Soest -
De verspreid Iïgèende winkels dienen
niet in het plan te worden gelegali
seerd; vele van de niet te legaliseren
winkels waren overigens slechts krach
tens de overgangsbepalingen van de
uitbreidingsplannen aanwezig.
Aan een verdere uitbreiding van de
winkelvoorzieningen in kwantitatieve
zin bestaat volgens het rapport geen
behoefte, „dit moet worden voorko
men". Tot slot wordt er dan op gewe
zen dat het winkelcentrum Van Wee
destraat t.z.t. als wijkcentrum gaat
fungeren. Verkeer en parkeerproble
men zijn er nauwelijks. Ook onder
wijsvoorzieningen zijn er voldoende,
zij het dat er een gymnastieklokaal bij
gebouwd moet worden. Het is verder
niet de bedoeling in dit plan ruimte te
reserveren voor de bouw van scholen
voor het voortgezet onderwijs. Leerlin
gen daarvoor zijn aangewezen op de
scholen in het overige gedeelte van de
gemeente, dan wel op die, gevestigd
in de nabuurgemeente.
Sport en spel
In het noordoosten van het plan (aan
de Noorderweg) is een gebied opgeno
men voor de realisering van sportter
reinen. Gedacht wordt aan een viertal
speelvelden, met volledige accommoda-
Straks slechts wijkcentrum.
tie, gecombineerd met gelegenheid voor
ongeorganiseerde sport.
In dit kader wordt opgemerkt dat de
wijk praktisch volledig bestaat uit een
gezinshuizen met tuinen en dat er
daarom minder behoefte bestaat aan
speelterreintjes. Gewezen wordt ook op
de speelweide aan de Prins Bernhard-
laan, het speelterreintje aan de Pieter
de Hooghlaan en het park Colenso, ter
wijl er bovendien verschillende school
terreinen voor spelende kinderen be
schikbaar zijn. Resumerend houdt het
plan in feite in het vastleggen van een
practisch gerealiseerde wijk. Een uitge
werkte exploitatie-opzet is niet ge
maakt.
Overleg
In het kader van het overleg als be
doeld in artikel 8 van het Besluit op
de Ruimtelijke Ordening is het ont
werp toegezonden aan liefst 13 instan
ties. Vier ervan hebben meegedeeld
geen bezwaren te hebben, drie ant
woordden niet. Door de genie werd er
op gewezen dat er een maximale ob
stakelhoogte in het plan moet worden
opgenomen. De hoofdingenieur-direk-
teur voor de landinrichting heeft zich
afgevraagd of voldoende aandacht is
besteed aan het cultuur-historisch as
pect van de parkaanleg van de voor
malige buitenplaatsen en het plaatse
lijk aanwezige waardevolle oude ge
boomte. Hij verzocht om ongewenste
activiteiten tegen te gaan. Daar is voor
gezorgd.
Provinciale Waterstaat acht het raad
zaam om langs de geprojecteerde auto
weg geluidwerende beplanting of iets
dergelijks aan te brengen. De gemeen
te zegt dat de weg zal worden ingegra
ven en dat de aanleg van de autoweg
ongetwijfeld rust zal brengen in de
overige delen van het plangebied.
De Provinciale Planologische Dienst en
de inspecteur van de volkshuisvesting
maken beiden geen bezwaar tegen de
bouw van nog plus minus 200 wonin
gen. De Planologische Dienst stelt in
verband daarmee nog vragen over win
kelvoorziening en speelgelegenheid voor
kleuters, alsmede over parkeermoge-
lijkheden. Met een en ander is in het
rapport reeds rekening gehouden.
De inspecteur van de volksgezondheid
wil aangetoond zien waarom Nieuw-
Mariënburg uitgebreid moet worden.
Ook dat wordt in het rapport reeds
verklaard. Tenslotte zijn er nog wat
opmerkingen van de Provinciale Plano
logische Commissie die ondermeer
vraagt om kaartenmateriaal. Ook dat
is bij het rapport gevoegd. Vanaf vrij
dag liggen de plannen gedurende een
maand ter inzage.