Soest vierde een geslaagde Koninginnedag
Donderdag 2 mei 1974 52e jaargang no. 36
llitgave: Drukkerij Smit b.v. - Soest Bureau voor redactie en administratie: Van Weetics (raai 29, Soest Tel. 14152* - Postgiro 126156
PORTUGAL OP
EEN TWEESPRONG
Vergeet de Astma collecte niet
van 6 tot en met 12 mei
Hedenking gevallenen op zaterdag 4 mei
Dodenherdenking op de
vliegbasis
Bromfietser geen
voorrang verleend
Geschiedschrijving van oorlogsgebeuren
Richtlijnen voor
dodenherdenking
P.T.T.-er
onderscheiden
Koninklijke
onderscheidingen
Vele duizenden op de been voor
plaatselijke evenementen
Abonnement per kwartaal ƒ4,75. Buiten Soest per kwartaal ƒ9,— Verschijnt Iedere donderdag
Portugal is door de staatsgreep aan het
eind van een tijdperk gekomen. Of on
der generaal De Spinola ook inderdaad
een nieuw zal beginnen moet men maar
hopen. Hijzelf zal het willen, maar de
vraag is of de omstandigheden hem het
ook mogelijk zullen maken Zijn voor
ganger Caetano was in de beginne ook
meer geneigd vooral het beleid in de
Afrikaanse koloniën om te buigen, zij
het niet bepaald drastisch. Maar tegen
kanting van de rechtervleugel van zijn
partij dwong hem onveranderd de koers
te blijven varen, die toen al zinloos
was. Nu van de politici zal Spinola
waarschijnlijk minder last hebben, maar
daarmee is nog niet gezegd dal hij kan
slagen.
Hij heeft te kampen met tal van so
ciale problemen in eigen land dat - als
men afgaat op het gemiddeld inkomen
per hoofd van de bevolking - eigenlijk
nog beschouwd moet worden als een
ontwikkelingsland. Deze bevolking is
trouwens de laatste jaren in getal af
genomen door emigratie - de stroom
van gastarbeiders door hun kennisma
king met andere omstandigheden die
hoe slecht ook stukken beter waren dan
thuis, meegeholpen hebben de geesten
thuis rijp te maken voor meer demo-
kratie en betere sociale voorzieningen.
En natuurlijk industrialisatie die nu
wel achterwege moest blijven ook al
doordat de koloniale oorlog gigantische
sommen verslond die een zo arm land
zich niet kon permitteren. Wat op deze
manier overigens in jaren is verziekt
kan niet in enkele maanden rechtgezet
worden.
Voor de wereld interessanter is voors
hands hoe de nieuwe Spinola-lijn in
Afrika zal zijn. Te vooruitstrevende
ideeën heeft hij daarover niet. Als gou
verneur van Guinee-Bissao en als mi
litair in andere koloniën is hij tot de
overtuiging geraakt dat militair geen
kijk was op een overwinning tegen de
rebellen, zoals ook hij de bevrijdings
beweging noemt. Hij was realist ge
noeg om te beseffen dat dan een poli
tieke oplossing gezocht moest worden,
waarbij hem een soort portugees spre
kend gemenebest voor ogen staat waar
toe ook Brazilië zou moeten behoren.
Maar of in Guinee-Bissao, dat zich al
onafhankelijk gemaakt heeft in politiek
opzicht en grotendeels ook territoriaal,
zal men daar niet voor voelen.
Wat dan? Trekt Spinola dan zonder
meer terug? In dit gebied zou dit heel
goed mogelijk zijn, maar in Angola en
Mozambique ligt het anders. Zuid-
Afrika bijvoorbeeld zal deze twee ge
bieden aan zijn grens niet zonder meer
onafhankelijk willen zien worden. Als
het zelf niet optreedt is er ook goede
mogelijkheid dat de blanken in de ko
lonie zich net als Rhodesië los maken
van het moederland - al valt niet te
bezien hoe zij op eigen kracht het be
nodigde militaire en politie-apparaat
op de been kunnen houden, al valt in
Angola inderdaad door ontwikkeling
van de aardolie - ook voor Zuid-Afrika
interessant - een basis te leggen zowel
voor eigen financiering als voor zuid-
afrikaanse hulp.
En daarmee komt men terug op het
Europese Portugal. Dat andere west-
Europese landen na de tweede wereld
oorlogen het best gerooid hebben on
danks verlies van koloniën, wil niet
zeggen dat dit automatisch ook voor
Portugal geldt. Die andere landen heb
ben industrie en andere mogelijkheden
welvaart te verwerven en dit ligt in
het arme Portugal anders. Een zinnige
hulp vanuit de Europese Gemeenschap
zou hierbij van pas komen, niet alleen
om de bevolking te helpen maar ook
'om de pas ontloken vrijheid en demo-
kratie de kracht te geven de moeilijke
jaren ongehavend te doorstaan.
1.300.000 Nederlanders lijden aan astma of een andere, daarmee verwante aan
doening van de luchtwegen. Samen worden die ziekten aangeduid als Cara.
1.300.000 Nederlanders hebben, in meer of minder ernstige mate, moeilijkheden
met hun ademhaling. Velen worden er invalide door (13°/* van alle invaliden)
en moeten vaak hun werk verzuimen (20*/o van het totale ziekteverzuim).
Velen sterven eraan: Cara is de derde doodsoorzaak in ons land.
Het Nederlands Astma Fonds heeft tot
taak de strijd tegen deze volksziekte
te bevorderen, te coördineren en te fi
nancieren. Het is ieder jaar weer de
grote zorg van het Nederlands Astma
Fonds om het nodige geld bij elkaar te
krijgen.
Voor een (klein) deel komt dat uit
overheidssubsidies, voor een ander deel
uit giften van bedrijven, instellingen
en particulieren, maar voor het groot
ste deel krijgt het Nederlands Astma
Fond zijn geld uit de jaarlijkse collec
te.
Daarom doet men een beroep op u om
deze collecte, die dit jaar wordt gehou
den van 6 tot 12 mei, tot een succes te
maken. Als u bedenkt, dat één miljoen
gulden voor 1.300.000 patiënten in feite
nog maar nauwelijks 80 cent per pa
tiënt is, dan begrijpt u, dat er veel,
zeer veel nodig is.
In ons aller belang is het nodig, dat de
bestrijding van de volksziekte astma
mede door uw bijdrage steeds beter
kan worden gevoerd. Aanmelden mevr.
Hoegen Dijkhof, Julianalaan 46, tel.
12428.
Wederom zal ook in Soest de herden
king plaatsvinden van allen, burger
zowel als militair, die sinds 10 mei
1940, waar ook ter wereld, in het be
lang van het Koninkrijk zijn gevallen,
alsmede van allen, die door oorlogs
handelingen en terreur zijn omgeko
men.
Fusilladeplaats
Des middags te 14.30 uur vindt de her
denking plaats bij het Monument op
de fusilladeplaats op de vliegbasis
Soesterberg.
Te 14.00 uur worden degenen, die deze
herdenking willen bijwonen, verwacht
bij het hoofdgebouw op de vliegbasis.
De deelnemers moeten zich melden bij
de hoofdwacht van de vliegbasis aan
de Verl. Paltzerweg, vanwaar men
verwezen naar de verzamelplaats.
Braanihagc
's Avonds te 20 uur precies zal de her
denking bij het Monument aan de Insp.
Schreuderlaan, hoek Ir. Menkolaan (bij
Braamhage) plaatsvinden.
Het Soester Mannenkoor Apollo ver
leent hierbij medewerking. Na 2 minu
ten stilte en het optreden van genoemd
koor, vindt de bloemlegging plaats,
waarna défilé langs het Monument.
De commissie belast met de uitvoering
van de herdenking dringt er bij alle
inwoners met klem op aan, tijdig aan
wezig te willen zijn bij het Monument.
De commissie belast met de uitvoering
van de herdenking dringt er bij alle
inwoners met klem op aan. tijdig aan
wezig te willen zijn bij het Monument,
zodat er te 20.00 uur-precies een abso
lute stilte heerst.
SOESTER
COURANT
De drie en dertig van Soesterberg
Zaterdagmorgen a.s., te 11 uur, vindt
op de vliegbasis Soesterberg de jaar-
lijke herdenking plaats van de in de
tweede wereldoorlog gevallenen van de
Koninklijke Luchtmacht. De plechtig
heid zal worden bijgewoond door de,
staatssecretaris van Defensie, mr. A.
Stemerdink.
Op de kruising Nassauplantsoen/Prins
Hendriklaan verleende mevrouw D
(20) als bestuurder van een personen
auto geen voorrang aan de brom
fietser C. P. T. (61) uit Baarn. Deze
kwam te vallen en werd met een
hoofdwond en een hersenschudding
naar het ziekenhuis te Baarn gebracht.
„Tijdens dc bezetting was het gerucht een belangrijk wapen in handen van
beide partijen. Zo drong ook het gerucht tot ons door dat er op het vliegveld
Soesterberg in het geheim een massa-executie had plaats gevonden. Na de oor
log werd al gauw met de opsporing van het graf begonnen. Het is een van de
meest aangrijpende gebeurtenissen geweest, die ik heb meegemaaktaldus
mr. A. L. des Tombe, oud-burgemeester van Soest, in zijn voorwoord bü het
boekje „De drie en dertig van Soesterberg".
Jaarlijks op 4 mei vindt op de fusilla
deplaats op de vliegbasis de herdenking
van de ,.33 van Soesterberg" plaats.
Een kleine groep staat een moment stil
bij het eenvoudige houten kruis. Een
tweetal militairen stram in de houding;
alles zwijgt, óók de vliegbasis is stil. Op
dat indrukwekkende, aangrijpende mo
ment zingen slechts de vogels.
Het is goed dat de gemeente Soest de
opdracht gaf voor dit stukje geschied
schrijving; men kan zich slechts afvra
gen „waarom niet eerder?". Na een
enigszins „belerende" (te lange) inlei
ding, die het mogelijk bij de jongeren
niet al te best zal doen (en speciaal
voor hen werd het boekje toch ge
schreven), wordt verhaald langs welke
verzetswegen de „33" uiteindelijk te
Soesterberg kwamen om daar te vallen
voor het vuurpeloton.
De vier mannen van het Oranje-vendel
uit het oosten van het land; de veer
tien van de verzetsgroep uit Deventer,
Terwolde, Twello en Voorst; de der
tien van een verzetsgroep uit Amster
dam en daarbij nog twee man, die af
zonderlijke verzetsaktiviteiten hadden
bedreven, maar niet tot enige groep
behoorden.
Het boek vertelt van hun verzet, het
waarom en het hoe, hun arrestaties, de
verhoren, hun hoop op bevrijding, het
afscheid, de fusillade op 19 november
1942. Geen heldenverering slechts ge
schiedschrijving „opdat WÜ niet ver
geten".
„Eens wordt Nederland vrij. Vergeet
dan mij niet", schreef een van hen in
zijn afscheidsbrief.
Geschiedschrijving, maar gelukkig niet
een koele en zakelijke notering van
data en feiten. De bevindingen van de
enige overlevende, Christiaan Lugt-
hart, waarborgen de juistheid van het
genoteerde. Zij zijn aangrijpend. Aan
grijpend is ook in het feitenrelaas de
bevinding bij de opgraving. Die stond
onder leiding van de toenmalige ma
joor van het militair gezag A. Sieden-
burg. „Toen de eerste stoffelijke over
blijfselen met de grootste mogelijke
omzichtigheid uit het graf naar boven
werden gehaald, verwijderde majoor
Siedenburg zich. Hij wilde klaarblijke
lijk alleen zijn om zijn ontroering mees
ter te worden. Want in het uit het graf
naar boven gehaalde stoffelijk over
schot had hij de overblijselen van zijn
zoon herkend
Het is goed dat het boekje geschreven
werd. „De hoge waarden die het leven
metterdaad waard maken om het te
beleven, hebben ook de 33 van Soes
terberg aangezet om neen te zeggen,
waar het naar hun rotsvaste overtui
ging ook niet anders dan neen kon
zijn", aldus de schrijvers.
De meermalen gehoorde opmerking van
jonge mensen die de verschrikking van
de Tweede Wereldoorlog niet hebben
meegemaakt „dat het niet zo erg ge
weest zal zijn" moeten wij weerleggen.
„Het is wel erg geweest; huivering
wekkend erg zelfs".
„Misschien hopelijk" zeggen de
schrijvers dat mogelijk door dit boekje
het vraagstuk van oorlog en vrede des
te klemmender wordt.
Het is een boeiend verhaal geworden;
voor hen die de oorlog meemaakten
een herinnering aan een angstige ho
peloos lijkende tijd; voor hen die het
niet meemaakten nuttig om te weten
wat er gebeurde. „Zij die hun leven
gaven als voorschot op de prijs der
vrijheid, hebben recht op onze dank
baarheid, op ons respect".
Het boekje wordt afgesloten met enige
regels van mr. S. P. Baron Bentinck.
oud-burgemeester van Soest, in de na
oorlogse jaren; „Moge de bezinning,
die toch het wezenlijke van de jaar
lijkse herdenking, hier en elders, is,
mede dienen tot het levend houden van
het besef dat wij erfgenamen van de
zo duur verworven vrijheid, geroepen
zijn deze gaaf en zuiver in ons midden
te bewaren".
Het boekje komt a.s. zaterdag 4 mei in
de handel en is dan bij de boekhandel
verkrijgbaar ƒ6,25.
Het is geschreven op initiatief van het
gemeentebestuur, door de onlangs over
leden schrijver J. W. Ooms, oud-ge
meenteraadslid en door de heer B. J.
van Os, de gemeentelijke voorlichtings
ambtenaar. Medewerking verleende de
korpschef van de politie, de heer H. G.
Scholtmeijer en de heer G. Pasman,
die beiden nog steeds de jaarlijkse her
denking op de plek waar de drie-en-
dertig mannen zijn gevallen, organise
ren. Zij zorgden met de heer Chr.
Lugthart te Voorst, het Rijksinstituut
voor Oorlogsdokumentatie te Amster
dam, alsmede met de politie uit de
woonplaatsen van de gefusilleerde en
de commandant van de Vliegbasis
Soesterberg voor de feitelijke docu
mentatie.
De belangrijkste bijdrage leverde on
getwijfeld de heer Chr. Lugthart te
Voorst, de enige overlevende van de
Verzetsgroep aan wie het doodvonnis
niet werd voltrokken.
Uitgever is Bosch en Keunig te Baarn.
Een eerste exemplaar wordt morgen,
vrijdag 4 mei, aangeboden aan de bur
gemeester mevrouw mr. J. M. Corver-
van Haaften.
Het houten kruis op de fusilladeplaats
te Soesterberg.
De optocht voor kinderen op versierde
fietsen paste als altijd goed bij deze
kinderspelen'. De jury kon bijna de
helft van de 60 deelnemers met een
prijs naar huis sturen.
Een gezellige afwisseling was verder
de show van PVO en de drumbands
van „De Springbokken" en „Olympia"
en het optreden van het Groot Gaes-
beeker Gilde met vendelzwaaiers.
De gekostumeerde voetbalwedstrijd
tussen de Gruyterboys en de Vonken-
trekkers, bracht de lachspieren meer
dan eens in beweging. Dat de Gruyter
boys met 4-3 wonnen, was uiteraard
niet belangrijk.
In totaal bezochten 12.000 mensen de
SEC-velden; na afloop van het feest
had geen enkele standhouder ook
maar één van de 20.000 prijzen over.
Hockeytoernooi
Op de velden van de M.H.C. Soest aan
de Schrikslaan vond het traditionele
mixedtoernooi plaats. De beker werd
gewonnen door Quick uit Nijmegen.
Soest won het toernooi weliswaar,
maar stond de beker aan nummer
twee af. Derde werd Baarn. Verder
deden mee teams van Nijmegen. Voor-
daan, Schaerweijde, Amersfoort, Be
Fair, Randwijk en Kameleon.
Kilima Hawaiians
In „Braamhage" traden voor de oude
ren op de Kilima Hawaiians. Met twee
autobussen werden de bewoners van
„Molenschot" en „Groot Engendaal"
naar Braamhage gebracht, waar volop
werd genoten van de Zuidzee-muziek.
Niet alleen werd een enorm repertoire
van succesnummers gebracht twee
hula-danseressen zorgden voor Waikiki
en Samoa temidden van het enthou
siaste publiek in de recreatiezaal. Dit
optreden kwam in de plaats van de
gebruikelijke Oranje-quiz.
H.M. de koningin bedankt voor de
hulde.
Niet direct op uitbundige wijze vierde Soest Koninginnedag. Het weer, beter
dan vorig jaar, noodde ook niet uit tot gezellig op pad zyn. Desondanks ken
den we hoogtepunten; het bloemdéfilé (voor dc t.v.); de Kunstmarkt en de
kinderfeesten op de SEC-velden aan de Bosstraat.
De zanghulde voor het gemeentehuis
door de verzamelde schooljeugd was
een reuze sof; geen tegenvaller, want
wie had anders verwacht. Er was zo
weinig publiek dat de burgemeester
iedereen uitnodigde vóór de dranghek
ken te komen staan, om het wat ge
zelliger te maken. In haar toespraak
kwam teleurstelling over de geringe
opkomst duidelijk naar voren; zij het
dat zij opmerkte dat het toch wel een
groot goed was voor dolle Nederlanders
Koninginnedag te vieren zoals ze dat
zelf wensten; geen massa-regie, maar
de een in bed, de ander bij het ge
meentehuis.
De koningin had echter beter
verdiend. Met een driewerf hoera van
alle aanwezigen (heel hard om alle
slapers wakker te maken") besloot de
burgemeester haar toespraak.
Ond'er leiding van de heer G. van der
Schepop en met voortreffelijke muzi
kale begeleiding van P.V.O. zongen al
le belangstellenden „Feestzang op 30
april"; „Wie wil er mee naar Wierin-
gen varen" 'en „Toen de Hertog Jan
kwam varen". Met het Wilhelmus
werd de zanghulde besloten.
Kunstmarkt
Op dat moment trok de Kunstmarkt
aan de Talmalaan al de eerste be
zoekers. Het zijn er vele duizenden
geworden. Voor een apart sfeertje
zorgden dit jaar de vele politieke
stands. De belangrijkste partijen wa
ren er: CDA, VVD, PvdA en PSP
(broederlijk in één stand, maar met
een dikke rode stok er tussen). Pro
gressief Soest, het GPV en de CPN.
De een had meer weg te geven d'an
de ander; de CDA had het aanvanke
lijk bijzonder druk met baloranen en
stickers en maar weinig „papier" weg
te geven; de PvdA deed in T-shirts en
vlaggetjes; de VVD weer in ballonnen.
Progressief Soest blonk uit door in
spraakmogelijkheden, al kwamen daar
door de meest waanzinnige wensen
aan het licht. Het GPV was het meest
„klaar"; een keurige folder en veel
leesmateriaal. De CPN kwam te elfder
ure en kwam naast de CDA te staan.
Op de CPN na, die „volstrekte auto
nomie van de kunstenaarsvereniging
Artishock" eiste, kwamen alle partijen
met uitgebreide of beknopte verkie
zingsprogramma's.
En in dat geweld zou je de kunst
haast uit het oog verliezen. Maar kunst
was er volop en dat maakt iedere
Koninginnedag de Kunstmarkt tot het
meest bezochte evenement in Soest.
Kinderspelen
Enorm druk was het ook aan de Bos
straat. Ondanks het toch minder goe
de weer kwmen ook daar vele duizen
den op de door SEC georganiseerde
spelen af. Alle ouderwetse spelen wa
ren weer present, van zaklopen tot
zakvechten toe. SEC verricht hiermee
iets groots; zonder deze spelen zou er
in Soest voor de jeugd niets te doen
zyn.
In verband met de Nationale Doden
herdenking op 4 mei a.s. wordt men op
de volgende punten gewezen:
1. Van. 's avonds 18.00 uur tot zonson
dergang zullen van alle openbare ge
bouwen de vlaggen halfstok worden
gehangen. Particulieren wordt verzocht
deze gedragslijn te volgen. Na zonson
dergang de vlaggen binnenhalen.
2. Van 19.45 uur af tot 30 seconden
vóór 20.00 uur zullen de klokken van
alle kerken luiden.
3. Gedurende de periode van 18.00 uur
tot 21.00 uur dient de buitenverlichting,
zoals neonreclame en lichtbakken, ge
doofd te zijn en mag in openbare ge
legenheden geen andere muziek ten
gehore worden gebracht dan die van de
officiële Nederlandse radioprogramma's.
Ook na 21 uur mag naar buiten geen
muziek hoorbaar zijn en dient men er
overigens ook voor te zorgen dat het
karakter van de herdenkingsavond niet
wordt aangetast.
Ter gelegenheid van de verjaardag
van H.M. de Koningin ontving de heer
H. W. Sukel, ambtenaar by de P.T.T.
een koninklijke onderscheiding. Deze
werd hem thuis opgespeld door de di
recteur van het Postdistrict Utrecht,
de heer Mr. H. Snel.
Ter gelegenheid van de verjaardag van
H.M. de Koningin hebben de onder-
volgende plaatsgenoten een Koninklijke
Onderscheiding ontvangen:
de heer R. Plaatje, adjudant van de
rijkspolitie, de ere-medaille in goud,
verbonden aan de Orde van Oranje
Nassau;
de heer F J. Hagmeijer, adjudant
onderofficier van de Koninklijke Lucht
macht, de eremedaille in zilver met de
zwaarden, verbonden aan de Orde van
Oranje Nassau;
de heer G. J. Ganseij, sergeant-majoor
van de Koninklijke Luchtmacht, de
eremedaille in zilver met de zwaarden
verbonden aan de Orde van Oranje
Nassau;
de heer H. W. Sukel. ambtenaar van
de P.T.T., de eremedaille in brons, ver
bonden aan de Orde van Oranje Nas
sau.
Dc koninklijke familie op hel bordes
van het plein tydens het bloemen-
défilc.
Lampionnenoptocht
De Koninginnedag 1974 werd in Soest
besloten met een lampionnenoptocht.
De deelname was overweldigend. Hon
derden en honderden, kinderen met hun
ouders deden er aan mee. Vanaf het
Nieuwerhoekplein vertrok een grote
stoet, vooraf gegaan door de drum
band en majorettes van „De Spring
bokken".
De drumband van „Olympia" verleen
de muzikale medewerking aan de ge
weldige stoet in het Smitsveen. Jam
mer was het dat de groep die in
Soest-Zuid vertrok het zonder muziek
moest doen.
