Opdat wij niet vergeten'
Zondagmiddag 4 mei op de fusilladeplaats te Soesterberg
herdenking van de „33 van
Soesterberg"
Noodzaak van proefboringen
in onze omgeving werd
nooit aangetoond
Donderdag 24 april 1975
53e jaargang no. 35
De Soester Courant
Koninginnedag, Bevrijdingsdag en
Hemelvaartsdag
donderdag 1 mei en op woensdag 7 mei
Uitgave Drukkerij Smit b.v. - Soest Bureau voor redactie en administratie: Van Weedestraat 29, Soest Tel. 14152 - Postgiro 126156
Auto m de sloot door
breuk in wielophanging
Drie Soesters vragen ermee te wachten
tot na de landelijke milieukartering
Vastenaktie R.K.-parochies bracht ruim
15.500 gulden op
Herdenking gevallenen
May Day '75
Geen voetgangersoversteekplaats nabij
de Molenstraat
Kollekte Astma Fonds van 28 april tot 4 mei
tijdens de weken met
In verband met het wegvallen van deze drie produktiedagen voor de
redactionele en technische werkzaamheden, verbonden aan de Soester
Courant, zal deze tijdens de eerstkomende twee weken verschenen op
Voor de Soester Courant van donderdag 1 mei moeten de adverenties
uiterlijk ingeleverd worden op dinsdag 29 april, des voormiddags 10 uur.
Op Koninginnedag is ons kantoor gesloten.
Hetzelfde geldt voor de daarop volgende week, waarin vallen bevrij
dingsdag (5 mei) en Hemelvaartsdag (8 mei). Bovendien is het op zondag
11 mei Moederdag. De advertenties voor dit woensdagnummer dienen
uiterlijk te worden ingeleverd op dinsdag 6 mei, des voormiddags 10
uur.
Terwille van de reklamekracht van de moederdagadvertenties zal ons
blad dus niet zoals gebruikelijk op vrijdag na Hemelvaartsdag ver
schijnen, doch op woensdag ervoor.
Redactie en administratie
SOESTER COURANT
Abonnement per kwartaal ƒ4,75. Buiten Soest per kwartaal ƒ9,Verschijnt iedere donderdag
SOESTER
COURANT
Zondag 4 mei, om 14.30 uur vindt de
herdenking plaats. Het is ongetwijfeld
de indrukwekkendste dodenherden
king in Soest. De groep die door het
stille bos, zwijgend naar de fusillade
plaats loopt was de laatste jaren
nooit groot. Voor velen was er altijd
wel een excuus niet mee te hoeven.
Dit jaar is het op zondagmiddag. „Op
dat wij niet vergeten. Nooit meer
oorlog".
Het boekje „De drie en dertig van
Soesterberg" is bij alle Soester boek
handelaren verkrijgbaar.
De door de 36-jarige Turk S. E. be
stuurde personenauto kwam door
breuk in de achterophanging van het
linkerachterwiel in een langs de Birk-
straat lopende sloot terecht. De be
stuurder liep daarbij geen verwon
dingen op; de auto werd naar het
bureau gesleept. E. was niet in het
bezit van een geldig rijbewijs.
Ook de 37-jarige Turk H. H. raakte
zijn auto aan de Soester politie kwijt.
Hij werd aangehouden op de Van
Weedestraat en ook hij bleek niet
in het bezit van een geldig rijbewijs.
Bovendien was het voertuig niet ver
zekerd.
Zondgmiddag 4 mei, om 14.30 uur vindt bij de fusilladeplaats op de vlieg
basis Soesterberg weer de jaarlijkse herdenking plaats van de 33 Nederlan
ders, die daar op 19 november 1942 door de Duitse bezetter werden doodge
schoten. Vorig jaar mei trok deze herdenking meer belangstelling dan de
afgelopen jaren het geval was. Daar was mogelijk de vrije zaterdag debet
aan, maar waarschijnlijk toch ook het boekje „De drie en dertig van Soes
terberg" dat de dag ervoor officieel van de pers kwam. Het eerste exemplaar
werd in aanwezigheid van nabestaanden van de 33 gevallenen overhandigd
aan de burgemeester, mevrouw mr. J. M. Corver-Van Haatten.
Het was het boekje, geschreven door
de inmiddels overleden schrijver en
oud-gemeenteraadslid J. W. Ooms en
de voorlichtingsambtenaar van Soest
de heer B. J. van Os, dat ook buiten
de regio, wijdere aandacht trok. De
verschijning, al dan niet voorzien van
een recensie werd in vele bladen aan
gekondigd.
De recensies waren op enkele na zeer
gunstig. Algemeen werd het doel
„Opdat wij niet vergeten" positief
beoordeeld.
De Nieuwe Zeister Courant sprak van
„Dramatisch Brok Historie' uit oor
log '40-'45 vastgelegd; Trouw: „De
meeste inwoners van Soest weten niet
De kranslegging vorig jaar.
Het Nederlands Dagblad: „Daarom is
het goed het eens te lezen. Dat geldt
ook voor de jongeren. Het is vlot en
goed geschreven".
Het Nederlands Boek: „Een sympa
thiek boekje oat op eigen wijze recht
doet aan de herinneringen van deze
mensen uit het verzet tegen de Duitse
bezetting".
Het studenten weekblad „Propria Cu-
res" liet een genuanceerder geluid
horen: „Het moet nu maar eens uit
zijn met het gedonder. Gelooft nu
werkelijk nog iemand dat alle boeken,
alle tijdschrift- en krantenartikelen,
alle pamfletten, de oorlog in Vietnam
óók maar met één dag hebben be
kort? Ik verklaar de oorlog aan alle
oorlogsboeken. Nooit meer oorlog".
Hervormd Weekblad: „Het Duitse op
treden tegen deze groep valt in geen
enkel opzicht te rechtvaardigen". En
tenslotte het Gereformeerd Kerkblad:
„Laten vooral jongeren het lezen.
Misschien'kan het sommigen, die het
doodgewone handhaven van de spel
regels der democratie als fascisme
doodverven, helpen om hen te laten
zien wat fascisme werkelijk is".
eens van deze gebeurtenis in de oor
logsjaren. Het is daarom een goede
gedachte geweest van het gemeente
bestuur van Soest deze tragische ge
beurtenis te boek te laten stellen".
present noemde het een „gedenkboek
van historische waarde" en schreef
verder: „Dat het boekje de dag voor
de jaarlijkse dodenherdenking offici
eel irr de verkoop kwam, is er onge
twijfeld oorzaak van geweest dat de
Het Nieuwsblad voor Gorinchem en
Omstreken schreef: „Het kweken van
haatgevoelens moet voorkomen wor
den; het terugroepen van het verle
den moet alleen als een waarschu
wing gebeuren. Laten we er voor
zorgen dat èr nooit méér oorlog komt;
of om met de woorden van het boek
je te spreken: God geve dat het nooit
weer gebeure".
de gemeente Soest grotere belang
stelling van jong en oud kregen".
De Waarheid: „Gedenkboek van gro
te waarde doet recht aan de nage
dachtenis van deze verzetsmensen van
het eerste uur"; en verder „Niet om
dat ze heilige martelaren zouden zijn
en niet omdat het super-helden wa
ren, maar wel omdat zij, ofschoon xij
het leven lief hadden, toch hun strijd
tegen de bezetters hebben voortgezet
en hun leven daarvoor gaven".
Het Parool: „De gefusilleerd en had
den met de plaats waar zij stierven
niets te maken; het vliegveld werd
eenvoudig als fusilladeplaats gebruikt.
Wie het eenvoudige relaas leest van
wat de groep uit de Achterhoek heeft
gedaan, hoe hun berechtiging is ver
lopen, hoe zij stierven, krijgt opnieuw
diep respect voor deze merendeels
jonge mensen".
De Barneveldse Krant: „Al deze ge
gevens werd tot een zeer lezenswaar
dig boekje verwerkt"; en Hervormd
Nederland: „Het boekje is een monu
ment van het gehele Nederlandsever-
zet tegen de Duitse overheersing, een
model van verweer tegen alle bruut
geweld".
De in het Oosten van het land ver
schijnende bladen, waar zeventien ge-
fusilleerden hun woonplaatsen had
den, spraken de hoop uit dat het
boekje er toe zou bijdragen dat vele
gezinnen dé herinnering bewaren aan
of begrip zou kweken voor wat in de
donkere jaren gedaan is om land en
bevolking de vrijheid te hergeven.
Voor de ouderen en, naar wij zouden
wensen, ook voor de jongeren van
deze gewesten gaat in de verzamelde
gegevens een intrigerend boekje open
van het verzet van. het eerste uur".
Hervormd Arnhem: „Een ontroerend
boekje d#t de herinnering wil levend
houden".
De Groene Amsterdammer: „Het is
goed dat het boekje is verschenen".
De Stem, dagblad voor zuidwest Ne
derland: „Kennelijk om de jaarlijkse
herdenking in Soest met wat concrete
gegevens te motiveren is er thans een
boekje verschenen. Een gedachte wel
ke getuigt van zeer te waarderen pië
teit. Daarom is het jammer dat de
tekst mank gaat aan een overvloedi
ge pathetiek en in herhalingen ver
valt".
Het Groninger Kerkblad: „De vraag
die bij mü rees bij het lezen van de
sabotagedaden was of deze daden wel
zoveel mensenlevens waard waren.
Maar dat is een vraag die zich alleen
achteraf laat stellen,".
De Groninger Kerkbode: „Zo gaven
deze 33 werkers van het eerste uur
het offer van hun leven als de prijs
waardoor wij in vrede zouden kunnen
leven".
„Hier werden vele Nederlanders door
Duitse hand gefusilleerd.
In de maand januari van dit jaar tekenden de heren Van der Werf, Zweers
en Roos, beroep aan bij de Kroon tegen de ministeriële beschikking van 16
december 1974 waarbij aan een aantal maatschappijen vergunning verleend
werd tot t verrichten van boringen naar aardolie en aardgas, de zogenaamde
vergunning ,,Eemnes". Een en ander werd geheel conform de wet afgekondigd
In de Staatscourant van 27 deeember 1974, maar daarin werden slechts ka
dastrale nummers genoemd, zodat (bjjna) niemand, ook de gemeente Soest
niet, in de gaten had, dat de boorconcessie mede het grondgebied van Soest
omvatte.
De drie protesterenden verzochten de gemeenteraad eveneens in beroep te gaan
en zeiden verder hun bezwaren zo spoedig mogelijk nader te zullen omschrij
ven. De raad nam het standpunt in dat exploratieboringen niet uit den boze
waren, zij het dat men het waterwingebied en het weidevogelgebied ervan
gespaard wilde zien.
Irn de nadere uiteenzetting van hun
bezwaren merken de heren Van der
Werf, Zweers en Roos allereerst op
dat de gevolgde publikatie-procedure
formeel juist was, maar dat het dan
toch wel op een „onverhoeds tijdstip"
(tussen Kerst en Oudejaar) plaats
vond- Dit temeer omdat tal van di
rect betrokken instanties op geen en
kele wijze vooraf zelfs maar werden
ingelicht. Zij zijn van mening dat zo
doende niet voldaan is aan elementai
re vereisten voor een democratische
besluitvorming en noemen het „een
bedenkelijke mentaliteit die strijdig is
met wat men gemeentelijke verstaat
onder behoorlijk bestuur". De minis
ter heeft autonoom besloten, menen
zij, „hoewel het hierbij gaat om bij
uitstek multidepartementale zaken".
Gemeenten in het betrokken gebied
wisten van niets, Gedeputeerde Staten
waren niet op de hoogte, organisaties
op het gebied van natuurbescherming
en ruimtelijke ordening waren ver
rast; kortom alle ter plekke werk
zame instanties werden gepasseerd.
Geconcludeerd wordt dan ook dat er
uitsluitend is gedacht vanuit het eco
nomisch facetbelang „hoewel het hier
een zaak betreft die allereerst plano
logisch van karakter is".
Schade
De boorvergunning Eemnes heeft be
trekking op o.m. gebieden die van es
sentieel belang zijn voor de drinkwa
tervoorziening. Er worden wel beper
kende bepalingen opgenomen, maar
menen de drie protesterenden: „deze
hebben echter uitsluitend ten doel
om via technische voorzieningen de
kans pp ongelukken te verkleinen en
geenszins om het boren zelf te ver
hinderen".
Risico's blijven ten alle tijde bestaan
en men moet er eenvoudig mee reke
nen dat er iets mis kan gaan. En
als het dan misgaat, la het met de
drinkwatervoorziening ook meteen
goed fout. „Een waterwingebied is
niet een of andere heel grote in de
grond zittende tank maar een stuk
natuur dat zich niet stoort aan de lij
nen die mensen op de kaarten inte
kenen", aldus de 3 heren. Zij wijzen
daarbij op de precaire positie van de
drinkwatervoorziening in ons dicht
bevolkte land en vinden dat daarom
alle booractiviteiten in de waterwin
gebieden een te groot risico meebren
gen en uit een oogpunt van volks
gezondheid onaanvaardbaar zijn,
Exploitatie
„Wanneer men in* een bepaald gebied
een proefboring toestaat moet men
ernstig rekening houden met exploi
tatieboringen; wie a zegt zal straks b
moeten zeggen, zeker als het succes
dreigt te hebben, aldus de heren Van
der Werf, Zweers en Roos.
Elke proefboring speelt de maat
schappij in de kaart omdat straks op
gemerkt zal worden dat met toestem
ming van de minister aü zoveel In de
proefboringen is geïnvesteerd, dat het
onrechtmatig zou zijn alsnog de" ex
ploitatie te weigeren. Zij vinden daar
om dat er in beginsel rekening mee-
gehouden moet worden dat er straks
„volledige booractiviteitert tot ont
plooiing komen". Dat betekent: het
oprichten van boortorens en bouwwer
ken; aanleggen van nieuwe en ver
breden van bestaande wegen, berijd
baar voor zware vrachtauto's; het
aanleggen van emplacementen en as-
faltplatvorm van minstens anderhal
ve hectare, daarop een oi meer spuit-
kruisen, kooien, installaties voor gly-
coleriing en gasbehandeling met bij
behorende verlichting, fakkelschoor
stenen, gasvlammen en afrastering,
gascompresstestations (om het gas aan
te jagen); vervoer van constructie
elementen en hulpstoffen en de hier
mee gepaard gaande bodem- en lucht
verontreiniging en geluidshinder. Ver
der de pijpleidingen en de enorme
oppervlakte (tientallen hectaren) voor
een gasbehandelingstation (om het gas
te zuiveren, te drogen, te ontzwavelen
enz.).
De heren wijzen erop dat dat gevaar
reëel bestaat voor de Eempolders, het
Soesterveen, het bos-, heide- en duin
gebied dat reikt van Pijnenburg via
De Paltz tot en met de Vlasakkers,
inclusief het stuifduingebied van de
Lange en Korte Duinen. Gewezen
wordt ook op de mogelijkheid van
bodemdaling en de gevolgen van de
ingrepen in de grondwaterstand op
flora en fauna.
„Als onrustbarende conclusie dringt
zich op dat, als gevolg dat de exploi
tatie, alle aangewezen gebieden zijn
overgeleverd aan beslissingen met
planologisch gezien chaotische conse
quenties: als zonder meer terzijde
schuiven van Streek- en Bestem
mingsplannen door één ministerie
t.a.v. boringen mogelijk is, wie garan
deert ons dan dat welk planologisch
besluit ook nog enige blijvende bete
kenis heeft? De rechtszekerheid is
hier rechtstreeks in het geding, aldus
de drie protesterenden.
Noodzaak
Aan de noodzaak van boringen wordt
door de heren op zijn minst getwij
feld. Naar hun mening is er geen
sprake van een werkelijke noodsitua
tie; op geen enkele wijze is de nood
zaak aangetoond van het aanboren
van „onze laatste geringe reserves
aan olie en gas in Midden-Neder
land".
Zij wijzen er op dat algemeenern
stig betwijfeld wordt dat het 'juist
was grote exportverplichtingen aan te
gaan en als men dan tot het inzicht is
gekomen dat het beleid inderdaad on
juist was (bijv. dat wij goedkoop blij
ven leveren aan Italië opdat dat geen
klant zou worden van de Sovjet-
Unie; tevergeefs overigens) dan dient
men, zo vinden zij, „de consequenties
daarvan ook te accepteren, bijvoor
beeld door met behulp van geïmpor
teerd gas te voldoen aan de buiten
landse verplichtingen. Wij zien geen
dwingende noodzaak om voor fouten
in het economiebeleid de natuur het
gelag te laten betalen".
Gewezen wordt tenslotte op de rijke
natuurgebieden van Soest en gevraagd
wordt in leder geval te wachten op
de landelijke milieukartering zoals
aangekondigd in de Oriënteringsnota
Ruimtelijke Ordening.
„Laat men tenminste daarop wachten
alvorens grote ingrepen te plegen; de
kennis is momenteel nog verre van
volledig en buiten het vele waarde
volle dat thans reeds valt op te som
men, is er mogelijkerwijs nog veel
meer dat vernietigd wordt zonder dat
wij het merken: direct althans. Want
Indirect zullen wij het altijd onder
vinden, want de natuur vormt één
groot oecosysteem dat men niet onge
straft kan schaden omdat de mens
daarvan zelf ook deel uitmaakt", al
dus de heren Van der Werf, Zweers
en Roos.
Zij vragen de Ministeriële Beschik
king te vernietigen, althans zodanig
te wijzigen dat onverkort en ten volle
en op deskundige wijze recht wordt
gedaan aan de waarden en belangen
van de inwoners van Soest.
De behandeling van'dit beroepschrift
kan nog wel even duren. Er bestaat
nauwelijks een termijn voor. In die
tijd mag er evenwel niet geboord
worden.
De vastenaktie van de r.k. parochies
te Soest heeft 15.659,58 opgebracht.
Het streefbedrag was 15.000 gulden
en de bestemming: een rijdende po
likliniek-ambulance voor zuster De-
nise Sénécal in Haiti.
Het bedrag werd bereikt door de
persoonlijke inzet van een aantal
Het Nederlandse Astma Fonds heeft
tot taak de strijd tegen deze volks
ziekte te bevorderen, te koördineren
en te financieren. Het is ieder jaar
weer de grote zorg van hel Neder
lands Astma Fonds om het nodige
geld bij elkaar te krijgen.
Voor een klein deel komt dat uit
overheidssubsidies, voor een ander
deel uit giften van bedrijven, instel
lingen en partikulieren, maar voor
het grootste deel krijgt het Neder
lands Astma Fonds zijn geld uit de
jaarlijkse kollekte.
Daarom doet men een beroep op u
parocianen en mede door de en
thousiaste hulp van de jeugd in Soest-
Zuid en het Soesterveen.
Per parochie waren de opbrengsten:
Petrus en Paulus 6.269,70; Soest-
dijk 1.566,05; Soest-Zuid 3.822,74;
Soesterveen 1.892,54; giro en bank
2.108,55.
om deze collecte, die dit jaar wordt
gehouden van 28 april tot en met 4
mei, tot een succes te maken.
Als u bedenkt, dat één miljoen gul
den voor 1.300.000 patiënten in feite
nog maar nauwelijks 80 cent per pa
tiënt is, dan begrijpt u, dat er veel.
zeer veel nodig Is.
In ons aller belang is het nodig, dat
de bestrijding van volksziekte astma
mede door uw bijdrage steeds beter
kan worden gevoerd.
Kollektanten kunnen zich melden bij
mevrouw A. Hoegen Dijkhof, Julir
nalaan 46, telefoonnummer 12428.
Zondag 4 mei worden in onze ge
meente wederom twee herdenkingen
van gevallenen uit de tweede wereld
oorlog gehouden.
's Middags om 14.30 uur vindt de
herdenking plaats bij het Monument
op de fusilladeplaats op de vlieg
basis Soesterberg. Hier werden op
19 november 1942 33 Nederlanders
gefusilleerd. Zij die deze Indrukwek
kende herdenking willen bijwonen,
worden om 14.00 uur verwacht bij
het hoofdgebouw op de vliegbasis.
De wacht aan de poort van de basis
zal iedereen naar de verzamelplaats
verwijzen.
ys Avonds om 20.00 uur precies vindt
de herdenking bij het Monument bij
Braamhage plaats. Het Soester man
nenkoor Apollo zal hierbij mede
werking verlenen.
Na de twee minuten stilte en het op
treden van het koor, vindt de bloem-
legging plaats, waarna défilé langs
het Monument.
De commissie belast met de uitvoe
ring van de herdenking dringt er bij
de inwoners met klem op aan tijdig
aanwezing te willen zijn bij het Mo
nument, zodat er om 20.00 uur abso
lute stilte heerst bij het Monument.
In aansluiting op de herdenking
geeft het Soester Motet- en Madri
gaalkoor om 20.45 uur een uitvoe
ring in de Oude Kerk, Kerkebuurt
De toegang hiervoor is vrij.
Op Hemelvaartsdag, 8 mei aa., wordt,
er in de Rotterdamse Ahoyhalien
weer een May Day gehouden. De be
doeling van deze dag is niet alleen
een „christelijke happening" maar ook
om zoveel mogelijk mensen te con
fronteren met de boodschap van de
Bijbel.
Doordat duizenden jongeren uit alle
delen van het land met speciale bus
sen en treinen naar Rotterdam ko
men, bestaat het gevaar dat men on
dergaat in de massa. Daarom zal in
één van de zalen van het Ahoy-com-
plex een stilte-centrum worden inge
richt, waar men tot zichzelf kan ko
men en tot God, waar ook gelegen
heid bestaat tot een rustig gesprek.
Hoewel het festival-idee gehandhaafd
blijft zal er ook bijbelstudie gedaan
worden. Het thema van dit jaar zal
zijn: Discipelschap. Een aantal Neder
landse en buitenlandse muziekgroepen
(waaronder Liberation Suite uit Ame
rika) zullen een programma brengen
met muziek, toneel, gesprek, getuige
nis en verkondiging.
May Day begint 8 mei om 10.30 uur.
Kaarten en inlichtingen zijn verkrijg
baar bij Freerk Boekelo, Alb. Hahn-
weg 20, teL 13095,
Naar de mening van de ambtelijke verkeerscommissie zal Rijkswaterstaat
geen toestemming geven een voetgangersoverstcekplaats aan te leggen op de
Nieuweweg nabij de Molenstraat, indien het totale kruispunt niet voorzien
wordt van een verkeerslictatinstallatie.
Daar wil men op het ogenblik niet
toe overgaan, omdat verwacht wordt
dat bij doortrekking van de Dalweg,
het verkeer over de Molenstraat
aanzienlijk zal vermindéren. Bij de
doorgetrokken Dalweg, op de krui
sing met de Beukenlaan, zal wél een
verkeerslichtinstallatie worden aange
bracht.
De leden van de verkeerscommissie
voelen er ook niets voor parkeer-
maatregelen te nemen op de Beu
kenlaan nabij de Wijnand Toplaan.
Het zou verleggen van de moeilijk
heden betekenen, vermoedelijk naar
de Wijnand Toplaan. Evenmin vindt
men het zin hebben parkeermaat-
regelen te nemen op de Klaarwater-
weg nabij de scholen, vooral ook
omdat een deel van de problemen
wordt veroorzaakt door ouders die
hun kinderen met de auto naar
school brengen. Dat „kort" parkeren
blijft ook dan immers toegestaan.
Tot het instellen van een stopver
bod zou kunnen worden besloten,
maar 'dat vindt men een te zware
verbodsregeling. Geadviseerd wordt
de ouders via de schoolleiding te vra
gen het probleem op te lossen.
Aan de politie zal gevraagd wor
den contakt op te nemen met de ei
genaar van een vrachtwagen die op
de Klaarwaterweg geparkeerd wordt
om hem te vragen zijn voertuig el
ders neer te zetten.
1.300.000 Nederlanders lijden aan astma of een andere, daarmee verwante
aandoening van de luchtwegen. Samen worden die ziekten aangeduid als
CARA.
1.300.000 Nederlanders hebben, In meer of minder ernstige mate, moeilijkhe
den met hun ademhaling. Velen worden er invalide door (13 van alle in
validen) en moeten vaak hun werk verzuimen (20 van het totale ziekte
verzuim). Velen sterven eraan: CARA Is de derde doodsoorzaak in ons land.
