De geschiedenis
van de banken
Win een prijs in de MIDDENSTANDSFOTOWEDSTRIJD
«HET WARE GEZICHT»
Deze bank in Soest
gaat maandag 2 juni verhuizen.
NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK
3e prijsPOCKET AGFA FOTOCAMERA
De NMB is een
le prijs DRAAGBARE T.V.
2e prijs CASSETTERECORDER
4e prijs GOUDEN TIENTJE
5e prijs FRUITMAND
VAN WEEDESTRAAT 10 - SOEST
an de Middeleeuwse geldwisselaar
tot het moderne bankbedrijf van heden
Het ontstaan
van geld
bankrekening
voor iedereen
Nieuw adres: Van Weedestraat io.
Extra NMB-i
■editie van de Soester Courant van vr\)dag 30 mei 1975
Op de dag vaa opening zijn
zowel ons nieuwe kantoor Van
Weedestraat 10 als kantoor
Soest-Zuid, Soesterbergse-
straat 1, tot 12.00 uur ge
opend.
Hierlangs alknippen
Plak a.u.b. in de rode vakjes de goede foto's en
maak de onderstaande slagzin met ten hoogste acht woorden al
Naam:
Adres:
Telefoon:
Uw oplossing dient u vóór vrijdag 13 juni 1975 af te geven bij of op te
sturen naar het kantoor van de Nederlandsche Middenstands Bank,
Een deskundige jury zal de inzendingen beoordelen en vijf prijswinnaars of
prijswinnaressen aanwijzen. De inzendingen blijven eigendom van de NMB
en er kan niet over worden gecorrespondeerd. De winnaars krijgen telefo
nisch of schriftelijk in juni van ons bericht.
De naam bank komt van het Itali
aanse woord „barvco", de marmeren
tafel van de middeleeuwse Italiaanse
geldwisselaar. Deze geldwisselaars
plachten de hun aangeboden gouden
en zilveren munten op die tafel te
laten vallen, zodat ze konden horen
of de munten vals of echt waren. Dat
was niet overbodig, want er warén
vele soorten munten in omloop - vele
Fteden en edelen hadden het recht
van muntslag - die een verschillend
gehalte aan edelmetaal hadden en
bovendien nog vaak vervalst werden.
Aan deze situatie en met name aan
de veelsoortigheid van de munten,
dankten de geldwisselaars hun be
staan. De kooplieden waren prak
tisch gedwongen van hun bemidde
ling gebruik te maken bij de waarde
bepaling en het omwisselen van mun
ten van de ene stad in die van de
andere. Deze geldwisselaars deden
nog meer dan alleen maar geld wis
selen en taxeren. Zij namen ook geld
van kooplieden in bewaring en voer
den betalingsopdrachten voor hen uit.
M.a.w., zij traden tevens op als kas
siers. De bewijzen van storting die zij
aan de kooplieden afgaven en de be
talingsopdrachten die zij voor hen
uitvoerden zijn de voorlopers van on
ze bankbiljetten, cheques en giro-
verkeer. Ook in Nederland waren er
in de 16e en 17e eeuw vele geldwis
selaars en kassiers. Om aan de ver
warde toestand bij het geldverkeer
een einde te maken en de handel
waardevast geld te verschaffen, werd
door de vroedschap van Amsterdam
in 1609 de eerste Nederlandse bank
opgericht: de Amsterdamsche Wissel
bank. Deze bank kreeg het monopolie,
d.w.z. alle andere kassiersbedrijven
werden verboden. Later werd dit ver
bod overigens weer ingetrokken, zo
dat daarna vele andere bankbedrij
ven ontstonden, waarvan er enkele
zelfs nu nog bestaan. De Amsterdam
sche Wisselbank was geen bank zoals
wij die nu kennen, kredieten bijv.
mocht zij niet verlenen. Al het aan
geboden en te betalen geld werd om
gerekend in een munt met vaste
goudwaarde, de zgn. bank-gulden, die
echter niet werkelijk in omloop was
en dus eigenlijk alleen maar als om
rekeningsmiddel dienst deed, als re
keneenheid zoals dat heet. De bank-
gulden heeft lange tijd als reken
eenheid een belangrijke rol gespeeld
over de hele wereld. Het einde van
de bank kwam, nadat uitgelekt was
dat ondanks het verbod toch grote
kredieten waren, verstrekt aan de
Vereenigde Oostindische Compagnie
en de stad Amsterdam. De bank ver
loor het vertrouwen van het publiek
en moest in 1819 worden opgeheven.
Intussen waren er echter verschillen
de andere kassiersbedrijven opge-
- richt, die eveneens krediet verleen
den. De kassiers bemerkten namelijk,
dat de kooplieden bij betalingen
steeds minder gebruik maakten van
het bij hen gedeponeerde geld. Zij
betaalden elkaar liever met de stor
tingsbewijzen, die zo dienst gingen
doen als geld. Als die betaling be
stemd was voor iemand die ook een
rekening bij dezelfde kassier had was
dat al heel gemakkelijk. De kassier
boekte het bedrag van de rekening
van de ene koopman af en schreef
het bij op de rekening van de andere
Zo kwam er geen munt - geen „char-
taal geld" zoals het zichtbare geld
genoemd wordt - aan te pas. Er werd
betaald met „onzichtbaar geld", met
zoals dat heet „giraal geld".
De kassiers concludeerden uit deze
gang van zaken, dat zij rustig wat
van het bij hen gestorte goud aan
derden zouden kunnen uitlenen zon
der in moeilijkheden te raken. Daar
mee zijn de oorspronkelijke kassiers
tot bankiers uitgegroeid; zij verleen
den krediet. Zij behoefden daarvoor
niet eens een deel van het moeilijk
verhandelbare goud uit de kluizen te
halen, maar gaven degene die krediet
nodig had eenvoudig een extra stor
tingsbewijs. D.eze bewijzen - bank
biljetten zou men ze kunnen noemen
- werden immers toch door iedereen
als geld geaccepteerd.
De uitgifte van deze extra stortings
biljetten had niet tot gevolg, dat de
rechten van ieder der bestaande hou
ders van stortingsbewijzen op enige
wijze werden beknot.. Zij konden elk
op ieder moment tegen afgifte van
het stortingsbewijs weer beschikken
over het door hen gedeponeerde goud.
Er was dus inderdaad sprake van een
vergroting van de geldhoeveelheid,
tot stand gekomen via vergroting van
de hoeveelheid „bankbiljetten". De
uitgifte van bankbiljetten werd later
voorbehouden aan speciale circulatie
banken.
Uit de oude kassiersbedrijven zijn in
de loop van. enkele eeuwen de han
delsbanken gegroeid zoals wij deze
nu kennen. Bij alle grote verschillen
tussen de moderne handelsbanken en
het traditionele kassiersbedrijf, zijn
er niettemin ook punten van overeen
komst aan te wijzen. Immers, ook bij
de moderne handelsbanken speelt het
girale geld een grote rol. Als iemand 'n
bankrekening heeft kan hij de bank
opdracht geven een bepaald bedrag
over te maken naar iemand anders,
ook al is deze geen klant bij dezelfde
bank. Ook al heeft iemand geen
bankrekening, dan kan hem door een
bank toch geld worden overgemaakt,
bijv. via de postgiro. Bij al deze
transacties is er geen munt of bank
biljet nodig, er wordt gebruik ge
maakt van het onzichtbare, maar erg
gemakkelijke girale geld.
Hoewel het girale geld al erg lang
bestaat hebben wij tot voor kort nog
geleefd in een chartale geldmaat-
schappij. Wij betaalden elkaar im
mers bijna allemaal in klinkende
munt. In het hele betalingscircuit dat
op eenvoudige wijze wordt voorge
steld door drie groepen, nl. de pro-
duktiebedrijven, de distributiebedrij<-
ven en de gezinnen, werden van
oudsher alleen de, betalingen tussen
distributiebedrijven en produktiebe-
drijven giraal gedaan. Enkele jaren
geleden kwam daarin verandering en
werden de salarisrekeningen inge
voerd, waardoor de werknemers (ge
zinnen) hun lonen van de bedrijven
op een eigen bank- of girorekening
kregen uitbetaald. In het betalings
circuit bleef toen alleen nog over de
relatie gezin-distributiebedrijf, waar
met bankbiljetten en munten werd
betaald. Ook daar is iets op gevon
den, nl. de betaalcheque en sinds
kort de Euro-cheque, waar men
elkaar mee kan betalen. Hoewel hier
van flink gebruik wordt gemaakt, zal
het toch nooit zoveer komen dat er
helemaal geen „echt" geld meer in
omloop zal zijn, maar de ontwikke
lingen zijn wel zover gegaan, dat wij
kunnen zeggen thans te leven in de
„girale geldmaatschappij".
Van Weedestraat 10, Soest. Telefoon 02155:1805é (5 lijnen]
Kasurenmaandag tjm vrijdag van 9.00 tot 16,00 uur.
Bovendien vrijdagavond van 18.30 tot 20.00 uur.
plakwerk komt u er wel achter. Uw oplossing kunt u natuurlijk altijd in
betreffende zaken controleren.
Hieronder treft u een aantal portretten aan van - naar wij aannemen - voor
u bekende Soesters. Misschien komen ze u niet bekend voor Inderdaad
als u ze goed bekijkt zult u merken dat er iets niet klopt I Zo te zien heelt de
lotograal (een niet-SoesterHerman van Dam) bij het ontwikkelen van de
foto's de boel door elkaar gehutseld. Aan u de taak' ieder zijn ware ge-
zicht terug te geven. Mocht u de geportretteerden toch niet herkennen, dan
willen wij u wel verklappen, dat ze allen één ding gemeen hebben. U kunt
ze in bepaalde zaken in Soest teqen het lijf lopen. Met wat knip- en
Geen kleine verandering. Want in
ons nieuwe kantoor hebben we ge
woon meer ruimte. Dat is wat ge
makkelijker voor u en voor ons.
Als u tijd hebt, stap dan eens bij
ons binnen. Dan zullen wij graag
alle inlichtingen geven over onze
zaken- en privérekeningen, onze
verschillende kredietfaciliteiten
en persoonlijke leningen. De
aantrekkelijke manier om
bij ons te sparen (rente
4/2-814%).
Vijf gulden openingspremie
Indien u als nieuwe spaarder een
rekening opent met een eerste in
leg van ten minste f 50,-, schrijft de
NMB ter gelegenheid van de ope
ning eenmalig een premie van
f 5,- bij.
Onze assurantie- en effektenbe-
middeling en hypotheken. En over
vele andere zaken waarin een grote
bank kan adviseren.
