de fiets naar school
ONZE OPHEFFINGS-UITVERKOOP GAAT DOOR
PROFITEER NU VAN ONZE GEWELDIGE KOOPJES. EL?» sE
wiawnv
IHOUPIJKIAUTO'S
OPEL-PREMtÈRE 76
Öb®5,
sho*
150 jaar geleden de eerste spoorlijn
Vitrazette
laat uw raam
voordelig
uitkomen.
Verschillende mooie wortelnoten zilverkasten in diverse prijzen. Bankstellen, ranke
kasten, buikkastjes, mimisets, commodes. Kleineubelen, losse fauteuils en nog 5N
veel meer. Diverse mooie exclusieve schemerlampen. DfBd CIIPCDC
J. P. DE ROND
Trouwcirculaires
trouwkaarten
Drukkerij Smit
Herken de voortekenen van een
hartinfarct en reageer onmiddellijk
Symptomen Eerste hnlp
In 1825 reed de eerste goederentrein
J. A. SMORENBURG
Begrafenisondernemer in
Soesterberg, Soest en omstreken
de nieuwe Kadett City
de nieuwe Ascona
de nieuwe Manta
Soester Courant van donderdag 18 september
1975
De meeste Nederlandse kinderen hebben een eigen fiets en gebruiken die
veelvuldig. Vanaf zjjn prilste jeugd is het kind in ons land vertrouwd met
de fiets en de fiets is een van de eerste „grote" cadeaus die het kind krügt.
Heel veel kinderen gaan dagelijks op de fiets naar school. Vooral op het
platteland, omdat de afstanden er groter zijn en frequent openbaar vervoer
er nogal eens ontbreekt. Bovendien is de fiets zondermeer het goedkoopste
vervoermiddel.
Leren fietsen is meestal geen pro
bleem, zeker niet nu de kinder- en
jeugdfietsen zijn aangepast aan vrij
wel aile denkbare lichaamsmaten.
Vroeger werd een kinderfiets nogwel-
eens op maat gemaakt door blokken
op de trappers te bevestigen of met
crank-verkorters, maar die aanpas
sing is verleden tijd.
Reeds in De Kampioen van 2 juli
1897 werd informatie gegeven over
',,het rijwiel voor kinderen". Het ge
bruik van de fiets werd toen nuttig
genoemd voor gezonde kinderen. De
wedstrijdsport werd als schadelijk
afgewezen en verder werd ingesteld
dat het kind niet eerder als dan op
tienjarige leeftijd mocht gaan fiet
sen. Die leeftijdsgrens van tien jaar
wordt ook nu nog vaak genoemd, al
is het wel een beetje een slag in de
lucht, omdat niet alle kinderen van
tien jaar gelijk zijn. Het ene kind
heeft meer verantwoordelijkheidsge
voel dan het andere en het ene kind
weet zich in het verkeer beter aan
te passen dan het andere. In de ne-
derlandse verkeerswetgeving wordt
danooik ten aanzien van het mogen
gébruiken van de fiets geen leeftijds
grens gesteld. Iedereen, van heel
jong tot heel oud, mag per fiets aan
het verkeer deelnemen. Dat wil na
tuurlijk niet zeggen dat wij ieder
1 kind maar zondermeer op de fiets het
verkeer in mogen sturen.
Leren veilig fietsen
Het kind moet veilig leren fietsen.
Dat is een zaak en taak van opvoe
ding en enderwijsT" Als een kind van
jongsafaan geleerd wordt hoe het zich
in het verkeer moet gedragen, kan
het zich spelenderwijs de wettelijke
gedragsregels eigen maken. Zoals bij
de gehele opvoeding staat het goede
voorbeeld daarbij centraal. Het goe-
voorbeeld doet goed volgen, maar
jammer genoeg wordt ook het ver
keerde voorbeeld nagevolgd. Ouders
en opvoeders moeten zich daarvan
goed bewust zijn. Een kind veilig le
ren fietsen betekent dan ook: samen
met het kind gaan fietsen. Het kind
ziet dan hoe er in verschillende en
wisselende situaties moet worden ge
reageerd en raakt al doende ver
trouwd met het verkeer. Als kinderen
op de fiets naar school gaan, dan
moeten ze in het begin vele malen
worden begeleid. Ze leren dan de weg
goed kennen en kunnen worden ge
attendeerd op gevaarlijke punten in
de route, zodat ze weten waar ze
goed moeten uitkijken en waar ze
vooral op moeten letten. Het is ook van
het allergrootste belang een zo veilig
mogelijke route uit te stippelen. Die
mag best iets langer zijn, als het een
veiliger route is. Kies waar dat kan
een route die overwegend of zoveel
mogelijk over fietspaden loopt.
Voorschriften
Als het kind leert fietsen moet het
ook de verkeersvoorschriften leren.
Het moet weten wat de betekenis is
van de verkeersborden en welke re
gels in acht moeten worden genomen.
Dat kan het beste in de praktijk ge
beuren, dus tijdens gezamenlijke
fietstochten met de ouders of andere
volwassenen. Wie wil weten wat dat
verkeersgedrag voor fietsers precies
inhoudt, kan dat nalezen in het nut
tige boekje Fiets-eitiquette waarin dit
alles op overzichtelijke wijze, voor
zien van praktische adviezen is sa
mengevat. Door overmaking van
3,60 op postgirorekening nr. 234567
kan dit boekje bij de stichting: fiets
in Amsterdam worden aangevraagd.
De taak van de school
Niet alleen de ouders hebben een
taak bij de verkeersopvoeding. Ook
de school kan en moet hieraan een
belangrijke bijdrage leveren.
Weliswaar besteden de meeste scho
len wel aandacht aan het verkeer,
maar in de praktijk wordt er nogal
laat mee begonnen. Eigenlijk zou er
in de eerste klassen van de basis
school al mee gestart moeten worden.
Praktijk is hierbij belangrijker dan
theorie. Daarom is het vreemd dat
niet alle scholen in ons land mee
doen aan het verkéersexamen voor de
hoogsite klassen van de basisschool.
De school zou er voor moeten zorgen
dat gezamenlijk de verkeerssituatie
in de dirékte omgeving van de school
wordt verkend. Daarbij kan in de
praktijk worden geoefend in het na
leven van de verkeersvoorschiiften.
Klassikale fietstochten behoren even
eens op het programma te staan. Die
kunnen goed gecombineerd worden
met bijvoorbeeld bezoeken aan musea,
langs historische plaatsen in de om
geving of aan natuurgebieden als on
derdeel van de biologielessen.- Zo'n
gezamenlijke onderneming is trou
wens ook heel goed voor de sociale
vorming. Jammer genoeg wordt bij
het voortgezet onderwijs op de mees
te scholen niets aan verkeers opvoe
ding gedaan, terwijl uit de statistie
ken blijkt dat met name ook in die
groep van twaalf tot zestienjarigen
nogal wat brokkemakers zitten.
Onderhoud
Het onderhoud van de fiets is, ook
uit het oogpunt van verkeersveilig
heid een belangrijke zaak. Steeds
weer blijkt bij controle door de po
litie dat het met de fietsen van scho
lieren bitter slecht is gesteld. Vaak
blijken bij controle 70 tot 90 procent
van de fietsen mankementen te ver
tonen. Vooral voor intensief gebruikte
fietsen is het nuttig ze periodiek te
laten controleren door een vakman.
Ook zelf kan men heel wat doen, zo
als het eens per maand goed schoon
maken van de fietsen, het controleren
van de verlichting etc. Dat alles kan
aan kinderen gemakkelijk geleerd
worden, zoals ook het plakken van
een band. Eigenlijk zou het onder
houd van de fiets moeten worden
opgenomen in de handenarbeidlessen
op de scholen. Wie zich over het
juiste onderhoud van de fiets wil
oriënteren kan door overmaking van
6,50 op postgirorekening nr. 234567
bij de stichting: fiets! in Amsterdam
het boekje Fietsverzorging aanvragen.
Hierin staat letterlijk alles wat men
zelf aan de fiets kan doen,
Het kind heeft recht op een fiets
In een land als Nederland waar de
fiets zo algemeen is en waar vrijwel
iedereen een fiets heeft, heeft het
kind ook recht op een eigen, maar
vooral degelijke fiets. Geef uw kin
deren daarom liever geen afdanker
tjes, maar een betrouwbare fiets die
in alle opzichten voldoet. Kies uit bij
en laat adviseren door een vakman,
die ook bereid en in staat is de na
zorg op zich te nemen. Dat kost een
beetje meer, maar is wel veiliger.
Het kind heeft niet alleen recht op
een juist gekozen en degelijke fiets,
maar moet die ook op de juiste wijze
leren gebruiken. Ouders en opvoe
ders moeten wat dit betreft er zich
niet met een Jantje van Leiden af
maken.
en
Snelle en correcte levering
en
tot in depuntjes verzorgd 1
♦vCC Ml
Uitgebreide collectie
klassiek en modern.
Van Weedestraat 29 - Soest
Telefoon 02155-14152
Men zegt wel eens. dat een uitvinding op toevalligheid berust. Dat is perti
nent onjuist, want W'U zien alle grote uitvindingen samenvallen met het tijd
perk, waarin grote behoefte ontstond aan verbetering van een bepaalde pro-
duktieteehniek. Het beste bewijs van deze stelling kan worden geleverd met
de ontwikkelingsgeschiedenis van de lokomotief.
Veel voorkomende pijngebie-
den voor een infarct: 1
middenvoor
gfeilin de borst
llf# of rug
beide
-.„armen
1. Hevig samentrek
kende pijn midden
voor in de borst.
2. Pijn houd't langer
dan 5 minuten aan,
ook als men rustig
zit of ldgt.
3. Transpireren en
onrust, misselijk
heid en braken
kunnen voorkomen.
4. Pijn kan uitstralen
naar hals, rug of
armen.
N.B. Korte, scherpe
steken op één
plaats op de borst
wijzen vrijwel nooit
op 'een hartinfijact.
1. Bel onmiddelijk de
arts, de GG GD
of het ziekenhuis.
2. Patiënt rustig laten
liggen in afwach
ting van medische
hulp.
Kortademige pa
tiënten kunnen het
best wachten in
zithouding.
3. Vermijdt emotie of
inspanning.
4. Belangrijk is een
zo spoedig moge
lijke opname in
een ziekenhuis met
een hartbewakings-
afdielang.
Van paardenmenner tot konstrukteur
In het begin van de negentiende eeuw
stond Engeland op de drempel van de
industriële revolutie. In deze periode
zien we overal het produktie tempo
met verrassende snelheid opgevoerd.
Is het wonder, dat er in die dagen
ook ijverig gezocht werd naar een
snei'verkeersmiddel, dat in grote hoe
veelheden vervaardigde goederen in
korte tijd naar verre streken kon
overbrengen? De man, die de sleutel
vond om het verkeersvraagstuk van
de 19e eeuw op te lossen was een
eenvoudige mijnwerkerszoon, zonder
akademische opleiding, maar met een
ongekende wil en volharding en een
zeer goed verstand.
George Stephenson werd geboren in
de groezelige arbeidershut, die het
grootste deel van de arbeiders van de
vorige eeuw tot woonplaats diende.
Hij was de zoveelste zoon in dit gro
te gezin, waarvan de kostwinner sto
ker was in een kolenmijn. George
werd met zorgvolle gezichten op de
wereld verwelkomd en hij zou al
zeer jong mee moeten helpen een
broodje te verdienen. In zijn vijftien
de levensjaar kwam er een plaats
vrij in de mijn, waar ook zijn vader
werkte en omdat het baantje beter
-betaald werd, stapte George zonder
blikken of blozen over naar de mijn
industrie en werd hulpstoker.
Dag in dag uit liep de jonge Step
henson achter de blinde mijnpaarden,
die kolen aanvoerden voor de stoom
machine. Hij deed zijn werk niet
mechanisch, maar dacht er voort
durend over hoe hij dat kolenver-
voer over de nog houten rails kon
verbeteren, terwijl daarnaast zijn be
langstelling werd gewekt door de
slechte pompen en de mijnveriichting,
die beide in miserabele toestand ver
keerden. De waterafvoer uit de mijn
was zeer onvoldoende en de ver
lichting bestond uit grauwvuren, die
bij de gasontwikkeling een groot ge
vaar opleverden voor de mijnwerkers.
Eerst de pompen
Wij zien dus dat Stephenson zijn aan
dacht doelbewust richtte op de ver
betering van artikelen, die onvol
doende in een behoefte voorzagen.
Met de pompen boekte hij het eerst
sukses. Hij bracht hier een geniale
verbetering op aan, die werd opge
merkt door een ingenieur. Deze zorg
de daarop* dat George tot opzichter
werd benoemd, waardoor hij meer
gelegenheid kreeg zich te ontwikkelen
en ook de avondschool kon bezoe
ken.
Weldra begon men respekt voor Step
henson te krijgen en aan zijn oordeel
enig gewicht te hechten. Om de no
dige boeken in bezit te krijgen, deed
hij allerlei boodschappen en karweit
jes na zijn lange werkdag. Men moet
zich afvragen, waar hij nog de tijd
vandaan haalde om te studeren. Zijn
ongekende leergierigheid en werk
kracht begon echter vruchten af te
werpen.
Hij ontwierp een mijnlamp, die zeer
goed voldeed, doch waar hij geen an
der voordeel van heeft genoten dan
dat de aandacht der industriëlen op
hem gevestigd werd.
Deze tegenslag was te wijten aan
konkurrentie. Ongeveer gelijktijdig
met Stephenson vond Sir Mymphry
ook een mijnlamp uit en de grote
financiële draagkracht van de laatste
zal wel de oorzaak zijn geweest, dat
hij zijn naam aan de nieuwe verlich
ting wist te verbinden.
Meer in de mars
Hoe teleurstellend dit ook was voor
Stephenson, weldra bleek dat hij nog
meer pijlen op zijn boog had. Een
ondernemende lord had hem namelijk
de middelen verschaft om een nieuw
model lokomotief te bouwen. In 1814,
juist voor de val van Napoleon slaag
de George erin de „Blucher". zoals
hij zijn eerste produkt noemde, in
beweging te brengen. De nieuwe ma
chine trok acht wagens van 30 ton
met een snelheid van 7,5 km per uur
en betekende een omwenteling in de
stoomtraktie.
Er waren echter ook nog moeilijk
heden met de lokomotief, al was het
startsysteem voor die tijd uniek met
het nieuwe princiepe van de koppel
staven voor de wielen. De „Blucher"
ging telkens stilstaan om weer „op
adem" te komen, want het stoom-
verlies was nog te groot. Ook hier
werd een eenvoudige oplossing ge
vonden. Men voerde voortaan de af-
dampstoom van de cilinders naar de
schoorsteen, waardoor de luchttoevoer
in de haard werd vergemakkelijkt.
Naast dit alles werd het vlampijp
systeem van de franse ingenieur Sé-
Het beginsel van le lokomotief komt
rteds van James Watt, maar in 1804
guin overgenomen. Hierdoor werd de
stoomproduktie nog meer opgevoerd,
had Richard Trevithick ook al sen
komplete lokomotief op rails ge-
bouwd Nadien had menig konstruk
teur zijn krachten aangewend om het
ergenis verwekkende ding te verbe
teren Tenslotte slaagde Stephenson
door 'aile goede vindingen toe te pas
sen en te vervolmaken.
De eerste spoorlijn
Hii was dus niet de uitvinder van de
lokomotief, maar de grondlegger van
het moderne spoorwegverkeer, dat nu
spoedig al zijn aandacht zou opeisen.
De Stockton en Darlington-Railway"
nam" hem in dienst, zodat hij nu alle
tijd kon besteden aart de verbetering
en toepassing van zijn troetelkind, de
lokomotief.
In 1825 had hij een zeer goede ma
chine geconstrueerd, dne nu voor
praktische doeleinden zou worden
aangewend. Op 27 september van dat
jaar opende men een spoorlijn van
Stockton naar Dariangton met een
goederentrein. Tussen deze 2 plaatsen
werd de eerste spoorbaan ter wereld
gelegd. Haar doel was niet het ver
voer van reizigers, maar een efficiënt
kolenvervoer, dat in verband met de
zich snel uitbreidende industrie zeer
gewenst was. De snelheid van de lo
komotief was inmiddels reeds opge
voerd tot ongeveer 15 km per uur.
Men vond de grote vaart van het
ding verontrustend, een duivelse vin
ding!
Vijf jaar later, toen Stephenson zijn
nieuwste machine, de vuurpijl, liet
proefdraaien haalde deze een topsnel
heid van 40 km. per uur. Enkele in
genieurs maakten er een tochtje mee
en verklaarden naderhand* dat deze
gevaarlijke snelheid niet mocht wor
den overschreden, daar zij de ver
stikkingsdood tengevolge zou kunnen
hebben.
Spoorwegen blijven
Spoedig na zijn eerste sukses werd
aan de grote konstukteur Stephenson
- hij was nu beroemd geworden - de
bouw van een spoorlijn tussen Liver-
pool en Manchester opgedragen. Op
dit trajekt had voor het eerst per
sonenvervoer op grote schaal plaats
en sindsdien heeft de lokomotief de
wereld veroverd, totdat deze eeuw
hem bekonkureerde met elektriciteit
en dieseltraktie.
Het moge waar zijn, dat de ontwik
keling van de moderne techniek de
stoomiokomotief heeft verdrongen,
maar het spoorwegverkeer zal nog
lang een zeer voorname plaats in de
maatschappij blijven innemen. Wel
licht ook, nu de atoomkracht voor de
energie-opwekking al wordt aange
wend.
Dat spoorwegverkeer nam 150 jaar
geleden een aanvang, dank zij de
grote technische gaven en het orga
nisatietalent van George Stephenson.
Door de opbouw van het spoorweg
wezen zullen 27 september en de
naam van Stephenson nog lang blij
ven voortleven.
Gen. Winkelmanstraat 92 - Soesterberg
Telefoon 03463-1223-1458
Tevens verzorging van crematie.
Algehele verzorging door geheel het land.
(Geen klassesysteem)
een overzichtelijke
standaard, die héle
uitgebreide koüektie van
Vitfdzétte zienWanneer komtu
interieurverzorging
Laanstraat 37 - Soest - Tel. 02155-13284
Birlcsfraaf 30-Soest-telefoon 12364
filiaal: MADJOE
Stationsweg 6-Soesf-telefoon 16410
Met trots presenteren wij drie nieuwe modellen,
die het Opel-programma vervolmaken:
De Manta, met z'n nieuwe, ruime interieur.
De Ascona met z'n verfijnde techniek.
En het nieuwe model Kadett erbij:
de Kadett City met z'n praktische derde deur.
Kom vandaag nog kijken en testen. Ze staan
ervoor.
