Unieke expositie aquarellen J. H. Isings Bewoners Lange Brinkweg vragen inspraak voor eventuele veranderingen Sportinstuif voor ouderen 25 jaar schooltandver Emoties uit politieke grond Donderdag 9 oktober 1975 54e jaargang no. 8 Uitgave Drukkerij Smit b.v. - Soest Bureau voor redactie en administratie: Van Weedestraat 29, Soest Tel. 14152- Postgiro 126156 Onder auspiciën van 't Nut Gemeentelijke riolering moet snel verbeterd worden „Op en brief" van R.K. Partij- Nederland „Uit de stoel naar de zaal Voorlichting en preventie de belangrijkste taken Abonnement per kwartaal 4,75. Buiten Soest per kwartaal 9,Verschijnt iedere donderdag SOF STER COURANT Volgende week woensdag, 15 oktober, opent de burgemeester, mevrouw mr. J. M. Corver-van Haaften, in de galerjj „De Drie Ringen" aan de Kerkstraat, de ook voor Nederland unieke expositie van werken van de in Soest wonende 91-jarige kunstenaar J. H. Isings. Van Isings hand z\jn de inmiddels beroemde historische platen die nu al meer dan een halve eeuw door het lager onderwas gebruikt worden; de platen van „vroeger" die we allemaal kennen en die nooit verouderen. Isings maakte er veertig; de originelen berusten bjj zijn opdrachtgever, de firma Wolters in Groningen. Isings zei daarover ooit: „Mijn probleem is altijd weer dat ik geen oorspronkelijk werk kanlaten zien. Ik beschik enkel over reproducties, want wat ik heb gemaakt berust bij Wolters. Wat ik laat zien is myn werk, maar verzwakt, verarmd, lijdend aan bloedarmoede. Een reproductie is nooit hele maal nauwkeurig en dat geeft mij een onbehaaglijk gevoel. Maar het is dus nooit „mijn" werk dat ik vertoon, en kritiek raakt me niet, die richt zich op werk van anderen"* Twintig originelen worden in „De Drie Ringen" tentoongesteld en daar mee wordt recht gedaan aan de unie ke kunstenaar die Isings is. Uniek ook door de wijze waarop hij zijn werk verrichtte. Johan Herman Isings werd op 31 juli 1884 in Amsterdam geboren. Al jong hielp hij mee in de bakkerij van zijn vader en al jong ook mani festeerde zich zijn grote belangstelling voor historische dingen volop aanwe zig in het oude Amsterdam. Hij te kende graag en zou het liefst naar een akademie zijn gegaan. Daar ont-f brak echter het geld voor. Zo kwam hij terecht bij een dekoratieschilder, waar hij een grote kennis van materi aal opdeed. Op een avondtekenschool kreeg Isings les van J. Visser en Georg Rueter. Het baantje bij de dekoratiesohilder werd verwisseld voor een op een te kenkamer van een technisch bureau. Al waren het „ellendige dagen" zoals hij zelf zegit, toch kwam er een zeke re redelijkheid in zijn werk, dat be stond uit het op de milimeter nauw keurig uitwerken van ruwe schet sen. Zijn belangstelling voor de his torie groeide evenwel en hij volgde nauwgezet de oorlog in Transvaal, die toen aan de gang was. Isings carrière van illustrator begon met plaatjes in een jongensboek: „De overwinnaars van Nooigedacht" van L. Penning, dat in. Transvaal speelde. Een uitgever vroeg hem de vader landse geschiedenis te illustreren, maar omdat hij er niet uitkwam, riep hij de hulp in van de bekende aqua rellist N. van der Waaij, hogleraar aan de Rijksacademie voor beeldende kunst in Amsterdam. Isings was toen achttien jaar en leerde op Van der Waaij 's atelier wat hij zichzelf niet had kunnen leren. Als illustrator werkte hij voor de uitgever Kluit man. Het boek over Willem de Zwij ger en de beroemde jongensromans van Johan Been „Drie Matrozen", „Paddeltje" en „De schatten van II Tignetto" voorzag hij van tekeningen. Hij deed dat in zijn huis in Soest. In die jaren leerde hij ook de teke naar Jetses (o.a. „Ot en Sien") ken nen en er ontstond een hechte vriend schap. Jetses bracht Isings in kontakt met de uitgeverij Wolters, die toen bezig was met een reeds historische schoolplaten. In 1910 maakte Isings zijn eerste schoolplaat voor Wolters; de grote aquarel „De Dam te Am sterdam in 1666". Zestig jaar later be sloot hij zijn reeks met „Columbus neemt Guanahani in bezit, oktober 1492". Vele generaties schoolkinderen heb ben sindsdien hun eerste beeld van „geschiedenis" gevormd naar de kleu rige platen van Isings. Hij heeft de culturele opvoeding tientallen jaren sterk beïnvloed. Revival. Nu op 91-jarige leeftijd beleeft hü zijn revival. Vorig jaar bracht de Va- ra herdrukken uit van zjjn school- J. H. Isings (91) De enquete onder de bewoners van de Lange Brinkweg heeft niet alleen Inzicht gegeven in de ideën die er leven over het behoud van de bomen, maar ook andere zaken aan het licht gebracht, zoals wateroverlast, verkeerspro blemen en het landelijk karakter van de omgeving. Speciaal de wateroverlast, voortkomend uit het niet goed functioneren van het gemeentelijk riool, wordt diep treurig genoemd. „We vinden het onbegrijpelijk dat deze situatie zolang al kan bestaan", zeggen de zes opstellers van de brief die aan de leden van de gemeenteraad werd gestuurd. „Het gaat hier niet over een paar klachten, maar over zeer vele. waaronder ernstige". Verzocht wordt daarom daar „ten spoedigdste" iets aan te doen. In de bri?f zijn de resultaten opgeno men van 80 teruggezonden invulfor- mulieren. „Er waren", zo schrijft men, „ook enige bewoners die de vragen lijst niet wilden of durfden in te vul len", maar in het algemeen gezegd vindt men de respons zeer groot, en wat belangrijker is, de resultaten bruikbaar. Veel bewoners zeggen het jammer te vinden als de bomen gerooid zouden worden en zij het „geruis!" zouden moeten gaan missen. Een ander ge deelte stelt het rooien echter op prijs en weer anderen vinden dat alleen de zieke bomen eruit moeten en dat ge leidelijke vervanging moet plaats vin den. In het algemeen zijn de redenen om de bomen gerooid te willen zien, het pluizen en soms de ongelukkige plaats van een boom voor de woning. Resurmerend waren er 36 voorstan ders van kappen; 9 niet zonder meer vóór het behoud van de bomen en vinden 28 (van de 45) het een goed Idee om de bomen te knotten. Wateroverlast Er zijn 41 bewoners die opgeven last van wateroverlast te hebben. Die klachten zijn dikwijls een gevolg van slecht uitgevoerde herbestratings- werkzaamheden waardoor plassen zo wel vóór huis als in de tuinen voor komen. Andere klachten betroffen verstopte riolering van toiletten, stank, terugslag op eigen afvoer, ver stopte riolen, overlopen van toiletten, rioolgassen, die soms het waterslot uit de w.c. blazen, borrelende afvoerplug- gen en zelfs een klacht dat de toilet „spuit tot aan het plafond". Per huisnummer werd aan de raads leden meegedeeld wat er allemaal mankeert. Verkeer Het overgrote deel van de mensen vindt ook dat het doorgaande verkeer, dat soms zeer snel over de Lange Brinkweg rijdt, daar niet thuis hoort. „Evenmin als op de polderwegen", wordt daar soms aan toegevoegd. Niet zozeer het aantal auto's, als wet het snelle rijden Is de reden van de klachten. Er wordt een aantal sug gesties gedaan om verbetering in de situatie te krijgen. Dat waren: drempels; betere bestra ting; stopborden plaatsen om door gaand verkeer te remmen; meer con trole; snelheidsbeperking; eenrich tingsverkeer; trottoirs; meer bochten; maar óók, de weg breder. Bij de verkeerssituatie werd ook het Kerkpad betrokken en daar wordt de suggestie gedaan de drempels in het Kerkpad weg te halen en in de dwarsstraten aan te leggen. Daardoor zou indirect het verkeer over de Lan ge Brinkweg af kunnen nemen. An deren willen de hoogte van de aan wezige drempels halveren of in ieder geval minder hoog maken. Wat het landelijk aanzien van de Lange Brinkweg betreft zijn er voor standers van „zand, sintels of kolen gruis" inplaats van een bestrating. Bij asfalteren vreest men een complete racebaan en dan blijft er van het lan delijk karakter niets meer over. Ook zijn er liefhebbers voor „oude" lan taarns; stoepen van „teer" en nog veel meer voorstanders van „laten zoals het nu is". Meepraten Vrijwel unaniem vinden de bewoners dat bij eventuele veranderingen aan de Brinkweg, de aanwonenden betrok ken moeten worden. „Mochten er", zo schrijven de in dieners „voor u aanleidingen zijn om anders te beslissen, dan wordt het zeer op prijs gesteld als u van de bereidheid tot een positieve inbreng om naar de beste oplossing te zoeken, zoals die onder de bewoners leeft, ge bruik wilt maken". Ze dringen verder aan om als van het groot aantal in omloop zijnde geruch ten over wegverbreding en tracee- verandering, iets waar is, vooral de Inspraak van de bewoners niet te ver geten, „opdat er met hen de beste beslissingen genomen kunnen wor den". platen. Op komst is een serie boeken van ieder ongeveer 160 pagina's, ge drukt op prachtig kunstdrukpapier. Ieder boek met acht schitterende rr* produkties in kleur en een toelichting van Isings zelf. Tevens van de auteur D. Wvjbenga, aan de hand van <c prenten, een overzicht van de Neder-» landse geschiedenis. Vjjf boeken in totaal. Uit de grote reprodukties zijn be paalde details gelicht en ook weer in kleur tussen de tekst geplaatst. De schoolplaten blijven; op linnen, met de stok en met het touwtje. Voor in huis óók als poster. Er ko men Isings-puzzels (60 bij 80 cm) bestaande uit 1200 stukjes en dan de „weg-geef-kaartjes"; ansichten. Ook dit laatste materiaal is tjjdens de expositie te zien (en eventueel tc« bestellen). De expositie is van 15 tot en met 30 oktober (behalve de zon dagen) van 11-17 uur geopend. Bo vendien de vrijdagen van 19 tot 21 uur. 't Nut Soest bewijst niet alleen Isings alle eer die hem toekomt, maar doet menigeen een bijzonder groot plezier met de organisatie van de tentoon stelling. Hoe „schoon" in dubbel opzicht de platen ook zijn, weinigen kunnen be vroeden hoeveel stof, vuil en zweet er aan ten grondslag lag. Want Isings rustte niet voordat zijn prent histo risch volledig verantwoord was. „Nergens liggen de dingen klaar; al les wacht op verbeelding. Geen rust wacht hem, die zo werkt", zo schreef Isings zelf in het huisorgaan van Wol ters. Toch is dat niet onopgemerkt geble ven. Op 29 juni 1969 werd in het Gel derse Empe een smeedijzeren planguet te onthuld, waardoor een school voor basisonderwijs de naam „H. J. Isings- school" kreeg en op 31 juli 1974, op zijn 90ste verjaardag, werd hij Ridder in de Orde van Oranje Nassau. Blij zal hij ongetwijfeld zijn met de woorden van schoolhoofd Broere te Empe: „Ondanks het inburgeren van dia- en filmprojektor en van televisie in de school valt er een nieuwe ont dekking van de schoolplaat te kon stateren". En niet alleen op school De afdeling Eemland van de Rooms Katholieke Partij Nederland geeft in een „open brief" aan alle leden van het Nederlands Katholiek Vakverbond advies hoe te handelen als gestemd moet worden over het federatieve verband dat op stapel staat van het NKV met het NVV. „Zeer vele NKV-ers in onze provin cie (trouwens in het gehele land) zit ten in grote gewetensnood in verband met de federatie tussen NKV en NW en later de fusie in één grote socia listische bond. De Rooms Katholieke Partij Nederland acht het als haar plicht om de NKV-ers een advies te geven. NKV-ers als uw stem wordt gevraagd voor bereidheid om de federatie aan te gaan, laat uw stem dan ndet ver loren gaan en stem „tegen" de fede ratie. Het waarom „tegen" behoeven wij als Rooms-Katholieken toch niet te motiveren? We willen hier toch geen Portugese vakbondstoestanden? Het CNV gaf het goede voorbeeld. NKV-ers bedenk goed waarom men lid van het Nederlands „Katholiek" Vakverbond is geworden! Toch niet om er gedwongen uit te moeten?" Dankzij financiële steun van het ministerie van CRM zal in Soest aan ouderen gelegenheid geboden worden enkele dagen per week sport te beoefenen in zalen. Het gaat daarbij speciaal om de sportieve recreatie, die gekenmerkt wordt door het meer vrije, ongebonden en niet-verplichtende karakter. Het gaat om het plezier en de ontspanning van de sportbeoefening. In Soest wordt dat met ingang van a.s. maandag 13 oktober, iedere week, mogelijk op de maandagavonden in de sportzaal De Bunt, aan de Ossendamweg, boek Oude Utrechtseweg; op de dinsdagavonden in de gymnastiekzaal van de LTS aan de Molenstraat-Soesterengweg en op de vrijdagavonden in de nieuwe gym nastiekzaal bij de Groen Van Prinstererschool aan de Hartweg. Deze experimentele activiteit wordt door CRM gesubsidieerd en is uitslui tend voorbehouden aan plaatsen met minder dan 50.000 inwoners. Soest heeft op de mogelijkheid greageerd, daarbij min of mer rekening houdend met de sportinstuiven die al enige jaren op zaterdagmorgens voor de jeugd georganiseerd wordt. De sport stichting heeft de organisatie in han den; zorgt voor deskundige leiding en moet aan het eind van de periode (die tot eind december duurt) een rapport opstellen voor CRM. Het aanwezig zijn van „leiders" wil beslist niet zeggen dat er volgens een schema of programma gewerkt gaat worden. In tegendeel; iedereen die de zaal binnenkomt, kan gaan sporten mét en aan het materiaal dat in de zaal aanwezig is. Uiteraard kan niet tegelijk gehandbald, volleybal gespeeld of gevoetbald worden en ook zullen de sporters er wel rekening mee hou den dat zowel dames als heren van de sportavonden gebruik kunnen ma ken. Specifieke sportkleding is niet nodig; ook daar wordt men vrij in gelaten. Wel wordt geëist dat in de zalen gymschoenen gedragen worden, die „buiten" aan geweest zijn. De deel name is geheel op eigen verantwoor ding; de toegang is vrij, zeker de eer ste avonden. In de sportzaal De Bunt is het restaurant open; de beide ande re zalen beschikken niet over een der gelijke outillage. Soesterbergers moeten naar Soest ko men als zij van een van deze avonden gebruik willen maken; de Sportstich ting heeft in Soesterberg geen zaal in beheer. Na 31 december zal bekeken worden of in gemeentelijk verband het expe riment voortgezet moet worden. Aan het gemeentebestuur heeft de stich ting reeds medewerking gevraagd, en die medewerking in principe ook al toegezegd. Een en ander zal afhangen van de belangstelling voor deze sport instuiven. Voor het overige verwijzen wij naar de advertentie in deze krant. Eén van de misverstanden waartegen de schooltandverzorging nog aanloopt is bet odium: ze vullen niet, ze kjjken niet en trekken maar raak. Na 25 jaar is dat er bij velen nog niet uit. Gemeenten als Bussum, Huizen en Muiden hebben zich zelfs niet bjj de schooltandartsendienst aangesloten, omdat men daar van mening is dat de revenuen niet opwegen tegen de kosten. De deel name zou te gering zynendat Is weer terug te voeren tot de ouders. Een ander misverstand is dat kinderen van verplicht verzekerde ouders toch gecontroleerd worden en men geen „extra" kosten wil maken. Niets is minder waar. Dikwjjls blijkt de schooltandartsen dat die kinderen niet regelmatig de tandarts bezoeken en bovendien hoeven deze ouders geen betaling te ver richten aan de schooltandarts. De ziekenfondsen nemen dat over. En ook, als het kind na de zesde klas de school verlaat, wordt een saneringskaart mee gegeven, die door iedere tandarts geaccepteerd wordt. De kosten voor een dergelijke verzor ging zouden gedragen moeten worden door de op stapel staande volksverze kering ziektekosten. Van belang is verder dat het onder wijzend personeel meedoet; zij kun nen er bij wijze van spreken dage lijks aandacht aan besteden. En tot slot is het ook belangrijk te weten dat de schooltandartsendienst tandartsen in dienst heeft, die niet anders doen dan kinderen behandelen. Zij beschikken over een grote erva ring met kinderen en wat dat voor voordeel is, weet iedere ouder, die met zijn kind naar een tandarts moet. Niet alt(jd is het contact tussen diei tandarts en de „patiënt" optimaal. Het was begrijpelijk, dat er in de westelijke landen verontwaardiging ontstond over de in Spanje gevelde doodvonissen. In de eerste plaats voe len we hier niets meer voor het vol trekken van een doostraf. In de twee de plaats was de procesvoering die tot de doodvonnissen leidde, achter gesloten deuren en zonder voldoende kansen voor de verdedigers der be klaagden, in strijd met ons gevoel voor rechtsuitoefening. Een zowel gevoelsmatig als juristisch protest tegen deze wijze van. berech ting was zeker gerechtvaardigd. Maar we kunnen bepaald niet zeggen, dat dit protest op een waardige wijze tot uiting is gebracht. De hals over de kop georganiseerde demonstratie op het Domplein te Utrecht, waarbij Den Uyl en het groot ste deel van de ministers van zijn ka binet, ging over in een hopeloos ge drang en geschreeuw en had kenne lijk geen ander doel dan het opwek ken van emoties tegen het bewind in Spanje. De woorden die Den Uyl hier nog van een papiertje probeerde af te lezen gingen feitelijk voor de massa verlo ren. En dat was eigenlijk maar ge lukkig, want als Den Uyl zelf niet eens spontaan - dus zonder een van. te voren opgesteld tekstje - aan zijn verontwaardiging uiting kan geven, dan zeggen zulke woorden al heel weinig. In geen der andere Europese landen heeft de regering zich aan zoiets over gegeven. En dan kan het voor velen misschien prachtig lijken dat door het voorop lopen van het kabinet het pro test meer gezag heeft gekregen, maar daar oordeelt men niet alleen in Spanje, doch ook in andere landen toch anders over. Zo'n opgezweepte emotie, waarbij dan nog oproepen tot staking en boycot volgen, maakt een overtrokken in druk, omdat zulke demonstaties niet georganiseerd worden tegen de vele onrechtmatigheden die zich in de Oosteuropese landen voordoen, noch tegen de onderdrukking en moorden die in veel Afrikaanse en Aziatische landen voorkomen. "Waarom keert men zich niet zo open lijk tegen de communistische dicta turen? Toch bestaat er voor de burger in Spanje een grotere vrijheid van han delen dan voor de burger in de Sov jet-Unie. Men zie maar naar de muur, die op gericht is om de eigen burgers te ver hinderen het land te verlaten en hen van hun individuele vrijheid te be roven. Die muur wordt als historisch juist erkend. En al zwakt men later die verklaring af, men gaat zich dan wel terecht afvragen: wat hebben wij nog aan vrijheid te verwachten. Met wat daar aan die muur in Ber lijn aan onmenselijkheid is gebeurd en nog gebeurt, ontvalt het recht om te protesteren tegen de Spaanse von nissen. Dit blijkt niets met hun gevoel voor menselijkheid te maken te heb ben, waarom het effect ervan ook minder dan nul is, want juist om die inspiratie trekt men er zich in Spanje helemaal niets van aan. Bezint men er zich juist op plannen om Neder land zoveel mogelijk te benadelen. Waartoe de Spanjaarden minder aan leiding zouden hebben gezien wanneer het protest louter uit menselijke over wegingen was ingegeven. De schooltandarts werkt in Baarn in het Medisch Centrum aan de Veld- straat. Foto Herman van Dam Een en ander vertelt de leidende tandarts van de Stichting „ter bevor dering van de schooltandverzorging in het Gooi en omgeving", de heer J. André Smit. Die omgeving strekt zich zo langzamerhand uit van Diemen tot en met Soe9t; om exact te zijn op de basisscholen binnen de gemeenten Diemen, Weesp, Nederhorst den Berg: 's Graveland, Loosdrecht, Hilversum, Naarden, Blaricum. Laren, Eemnes Baarn en Soest. Er zijn nu zeven tandartsen In fulltime dienst en één in parttime en bovendien zijn er twee assistenten voor de voorlichting waarvan één in fulltime dienst. In de loop van de 25 voorbije jaren is veel veranderd. Ging vroeger de tandarts op pad met een wel erg pri mitieve apparatuur, mee te nemen in de kofferruimte van zijn auto, nu be schikt men over de modernste midde len en bovendien in Baarn over een eigen medisch centrum. Ook in Soest is een dergelijk centrum aanwezig, maar tot nu toe is van de daarin beschikbare ruimten geen ge bruik gemaakt, omdat de schoolhoof den tegenwerkten. Volgens de heer André Smit komt daar voorzichtig verandering in. Voorlichting In de loop van de 25 jaren is voor lichting steeds meer op de voorgrond gekomen. De preventie is het belang rijkste, want voorkomen is ook hier beter dan genezen. Het 25-jarig be staan wordt niet gevierd, maar wel staat de voorlichtsters een groot aan tal folders ter beschikking, die er al lervriendeiyks uit zien en het meene men alleszins waard zjjn. Voor de kinderen van de basisscholen hebben zij dan ook nog een sticker en voor de kleuters van de scholen die zij be zoeken, een kleurplaat. Want ook de kleuterscholen gaan in de naaste toekomst bezocht worden Daarmee wordt weer een stap in de richting gezet van tandverzorging on der de jeugd van nul tot achttien jaar. De bedoeling is dat de kinderen in de hoogste klas van (enkele) kleu terscholen (die aan de proef deelne men) bezocht worden voor controle en zonodig behandeling. Van belang voor een goed functione ren van de dienst is, dat ook de ou ders van begin af aan hierbij betrok ken worden. Met het oog daarop wor den in de eerste klas van de lagere scholen, de eerste controles gehouden in het bijzijn van één van de ouders die dan ter plekke kan zien hoe goed of hoe slecht het gebit van hun pupil wel is. Gewezen wordt dan op ver keerde behandeling; het poetsen en de funeste uitwerking van snoepen. Men heeft er, zo zegt de heer André Smit, een bijzonder goed resultaat mee; de ouders zijn meer gemotiveerd en de resultaten zijn al spoedig zicht baar. Was het vroeger zo dat een schoolhoofd erbij gehaald werd als men een „goed" gebit tegenkwam, die tijden zijn nu al lang voorbij, waar mee een bewijs geleverd is dat de dienst goed werk verricht heeft. Het erbij betrekken van de ouders doet men sinds vorig jaar ook bij de school verlaters en op den duur is het moge lijk de resultaten van de eerste en de zesde klas naast elkaar te leggen. Plannen Plannen heeft de 25-jarige dienst ook. Dat is eerst het bekjjken van alle. zonder uitzondering, gebitten van de eerste klas kinderen. Het verplicht uiteraard niet tot deelname, maar wel z\jn de ouders daarbij aanwezig. Het ideaal is verder de verzorging van de gebitten tot 18 jaar. Belangrijk is daarbij 't samenspel met de plaat selijke tandartsen, die over het alge meen overigens niet te wensen over laat,

Historische kranten - Archief Eemland

Soester Courant | 1975 | | pagina 1