Dichtbij fotograferen is een boeiende hobby
1
11
Jm
Het (foto)negatief is zoek!
Wat nu?
de meest gefotografeerde
vrouw van Nederland
De waarheid
van
Rients Gratama
Bernadette Moekotte
Zelkleblok, het handige achtergrondje
voor foto of poster
Kodak intoduceert in de VS camera s en
kleurenfilm voor direct-klaar foto s
Maak de compositie voor u de knop indrukt
Soester Courant van donderdag 5 augustus 1976
Een veel verbreid misverstand is, dat dichtbij fotograferen moeilijk zou zijn. Het
tegendeel is waar. Ieder, die kan fotograferen, kan ook dichtbij-foto's maken, als hij
tenminste beschikt over een kamera met een hulpmiddel, waarmee op korte afstand
scherpe beelden gemaakt kunnen worden.
komen, zelf6 tot een afstand van enkele
centimeters en dan kan bijvoorbeeld een
insekt beeldvullend op de foto. Zo'n in-
sekt is na het maken van de afdruk vele
malen vergroot te zien. waardoor men
op de foto details kan zien, die met het
blote oog niet zichtbaar zijn. Hier zijn we
op het terrein van de macrofotografie
terechtgekomen.
Boeiend
Hoe dichtbij?
De meeste kamera's kunnen scherpe
foto's maken van voorwerpen, die zich
minstens op 1 a 1% meter van de kamera
bevinden. Dat wil zeggen, dat onderwer
pen die dichter bij de kamera zijn, on
scherp worden afgebeeld. Wie bijvoor
beeld een bloem wil fotograferen, zal dat
met de meeste kamera's nooit beeld-
vullend en tegelijk scherp kunnen doen.
Voorzetlens nodig
De eenvoudigste oplossing is: de kamera
een „bril" op te zetten in de vorm van
een voorzetlensje. Daarmee is het moge
lijk, om - afhankelijk van de „sterkte"
van de lens - de afstand terug te brengen
tot ongeveer 30 cm en dat betekent, dat
bijvoorbeeld een bloem of plant het
beeld al geheel kan vullen. Voorzetlen-
zen zijn er voor vele typen foto- en niet te
vergeten filmkamera's.
Nog twee mogelijkheden
Kleinbeeldreflexkamera's met een ver
wisselbaar lenzensysteem kunnen voor
dichtbij-opnamen óók geschikt worden
gemaakt met tussenringen of met een
balgapparaat. Doordat hiermee de af
stand tussen de lens en de gevoelige
film wordt verlengd, kan men nóg dich
terbij het te fotograferen onderwerp
Op dit boeiende terrein moet men wel
rekening houden met het feit, dat er op
zo'n korte afstand ook maar een klein
gedeelte scherp te stellen is. En dat er
ook iets moet gebeuren met de belich
ting, want foto's, die van erg dichtbij
worden genomen, moeten wel langer
worden belicht dan in normale gevallen.
Maar dat hoeft geen belemmering te zijn
om er gewoon eens mee te èxperimen-
teren, want met de goede raad van een
foto-adviseur en wat ervaring heeft men
de enkele basisregels van de dichtbij,
fotografie (en als onderdeel daarvan:
de macrofotografie) snel onder de knie.
En raakt men thuis in een nieuwe en
interessante wereld, waarin met de foto
camera boeiende ontdekkingstochten te
maken zijn. In de serie Focus Elsevier
pockets is op dit terrein overigens een
interessant boekje verschenen van dr.
W. Kruyt, getiteld: „Macrofotografie".
Een tovérhazelaar, gefotografeerd vanaf ongeveer 30 centimeter. Dat is mogelijk
met een eenvoudig voorzetlensje, dat voor vele typen kamera's verkrijgbaar is.
In Enschede werkt en woont de meest gefotografeerde vrouw van Nederland.
Met haar asblonde haar, groene ogen en een stralende lach zit de 25-jarige Bernadet
te Moekotte gemiddeld drie uur per ochtend model voor de fotograaf van het
Kwaliteits Laboratorium van de Polaroid SX-70 filmproduktie.
jprw.
Gedurende drie uur worden van haar,
in altijd dezelfde kleding en houding,
foto's gemaakt om ze op mogelijk kleur
verschil te vergelijken.
Een gedeelte blijft voor onderzoek in
Nederland, een ander gedekte gaat naar
Amerika om daar vergeleken te worden
met foto's die in de fabrieken in
Schotland en Amerika op dezelfde
manier en onder dezelfde omstandig
heden gemaakt worden.
Om goed vergelijkbaar materiaal te
krijgen, rijn de twee andere meisjes net
als Bernadette blond, dragen dezelfde
kleding, hebben een gave huid en be
schikken natuurlijk over een betoveren
de glimlach.
Het lijkt bijna onvoorstelbaar om iedere
dag zoveel uur achter elkaar precies
dezelfde gezichtsuitdrukking te tonen.
Dat dit voor Bernadette niet geldt, blijkt
wel uit een blik op een honderdtal foto's
waarbij geen verschil te zien is tussen
de eerste en de laatste foto.
Na het studiowerk worden er vaak
's middags nog buitenfoto's gemaakt,
waarbij vrij geposeerd moet worden en
de studiokleding, een rood fluwelen jasje
en witte blouse, verwisseld worden voor
door Bernadette zelf uitgezochte kleding.
Over gebrek aan werk heeft dit foto
model niet te klagen. Dag in dag uit rit
ze voor de kamera en verlaat 's middags
de fabriek met op haar gezicht nóg die
stralende lach.
Zoals Seth Gaaikema de domi
neeszoon uit het Groninger Hoge-
land blijft, Ivo de Wijs zijn
Zeeuwse afkomst niet kan en zal
verioodhenen en Henk Elsink
Twentse accenten dtoor zijn pro
gramma's zal blijven strooien, zo is
Rients Gratama de Friese expo
nent in het vaderlandse cabaret.
Oók in zijn lp „Aldus naar waar
heid ingevuld", waarin je in zijn
eigen teksten vaak het Friese land
blijft voelen.
Er zijn sterke liedjes bij, zoals
„Meisjeskamer" en het treffende
„Kin" (over Bertus, die in de oor
log een foute vader had' en die
altijd trok met zijn kin). Sommige
andere teksten zijn wat te veel
geconstrueerd, zoals „Regen op het
bloemkool-corso", maar Gratama
brengt ze met overtuiging.
Geen cabaretteksten op de plaat
- alleen liedjes waarvan het Da-
vids-achtige „Er waren geen corsa
ges. ongetwijfeld nog vele
jaren radioprogramma's als NAR
zal halen
Elke amateurfotograaf die wel eens foto's of posters heeft opgeplakt op karton ol
spaanplaat weet hoe hij moet wroeten om de afbeelding strak en zonder bobbels op
de ondergrond te krijgen.
Het begon met het op maat snijden van het materiaal, dat daarna met verdunde
hobbylijm werd ingesmeerd. Tot zover ging alles redelijk. Daarna waren de krach-
termen niet van de lucht. De foto zat scheef. Trok je die los, dan zat het er dik in
dat het materiaal scheurde.^ Lukte het wel om de zaak te fatsoeneren dan ent-
stonden er bobbels, die zelfs met flinke spierkracht niet meer waren te verwijderen.
Nieuwe, eenvoudig te bedienen, Kodak instant camera's en een Kodak instant prin
film voor direct-klaar kleurenfoto's warden enlee tijd geleden door de Eas n
Kodak Company, Rochester, U.S.A.. gepresenteerd.
De nieuwe Kodak camera's leveren direct-klaar foto's met een hoge kleur
Was het opplakken van een foto, meestal
van redelijk papier, moeilijk, met een
poster of affiche van dunner papier
moest men wel van erg goede huize
komen om de klus te klaren.
Een paar handige meneren in Harder
wijk vonden er wat op.
Kortom het opplakken is nu een fluitje
van een cent. Door het schutpapier ge
deeltelijk los te trekken en de op te plak
ken foto of poster geleidelijk daarop vast
te drukken met een zachte doek, ontstaat
een werkelijk puntgaaf werkstuk, dat
past in elk interieur.
Diverse materialen
Zelklebloks worden in elke goed gesor
teerde fotozaak verkocht.
In een overzichtelijke display vindt u
alle courante formaten. Afwijkende for
maten kan uw fotograaf ook leveren. Het
materiaal trekt praktisch niet krom.
Ook zijn deze zelfklevende fotobloks ver
krijgbaar in aluminium, karton en hard-
plastic.
Dit bedrijf - Zelklemat, Galvanistraat
10, Harderwijk - verzorgt ook het op
plakken en monteren van grote foto's,
bijvoorbeeld voor tentoonstellingen,
luchtfotobedrijven, architecten en
standbouwers.
Een pasklare achtergrond
met lijm en al
De heren fabriceren zelfklevende foto
bloks in alle formaten die overeenstem
men met de afmetingen waarop foto's
door de laboratoria worden afgedrukt.
Op de voorzijde zit een handig schut
papier met ruitjes, zodat men nu geen
problemen meer heeft-met het afmeten.
De fotobloks zijn keurig omrand en aan
de achterzijde voorzien van boorgaten.
Ophangen is dus ook geen probleem
meer. Een bijgepakte gebruiksaanwij
zing wijst u vanzelf de weg
Het materiaal is geschikt voor alle soor
ten kiekjes en voor de moderne posters.
De rechthoekige kleurenfoto's hebben
een beeldformaat van 6,7 x 9 cm en ko-
men tot stand zonder dat er afval ont
staat. Het beeld „ontwikkelt" zichzelf
buiten de camera bij gewoon kunst- of
daglicht. Het wordt zichtbaar na onge
veer 1 minuut en is in pl.m. 8 minuten
volledig klaar voor gebruik.
Het aantrekkelijke „Satinluxe" opper
vlak beschermt de foto tegen vlekken en
vingerafdrukken.
De nieuwe Kodak instant filmpacks be
vatten beeldmateriaal voor 10 foto's en
zullen in de U.S.A. 7,45 dollar gaan kos
ten. De kleurkwaliteit van de Kodak in
stant print film is het resultaat van een
fundamentele doorbraak op het gebied
van fötochemische prooédè's.- De voor
deze film gekozen methode "werd gese
lecteerd uit diverse wetenschappelijke
benaderingen, onder studie bij Kodak in
Rochester, Kodak Ltd. in Engeland en
Kodak Pathé in Frankrijk.
Voorlopig zullen begin mei in Canada
en eind juni in de U.S.A. en Puerto Rico
twee camera-modellen worden gele
verd. De Kodak EK4 instant camera en
de Kodak EK6 instant camera werden
beide in de U.S.A ontworpen en gefa
briceerd.
De geadviseerde consumentenprijs is
53.50 dollar voor de EK4 en 69.50 dollar
voor de EK6 camera.
Kodak is voorzichtig over de introductie-
datum van het Kodak direct-klaar pro
gramma in Europa. „In elk geval niet
in 1976 - verder zal het afhangen van de
mogelijkheden om aan de vraag te
voldoen", volgens de heer Fallon.
Vele elementen tezamen maken het verschil tussen een gewone kiek en een goede foto.
Eén van de meest belangrijke daarvan is de compositie.
De compositie van een foto, of degene die hem bekijkt het zich bewust is of niet, bepaalt
welk effect de foto op hem of haar heeft. De compositie bepaalt de mate van visuele
belangstelling die in de foto is ondergebracht.
Een goede compositie werkt bevredigend en zal gewoonlijk leiden tot de uitroep: ,,Ik
vind hem mooi1
De compositietechnieken zijn niet inge
wikkeld, wanneer men er eenmaal aan
gewend is gaat men automatisch in com
positie vormen denken.
De omlijsting van het onderwerp bijv.
door een poort of een boom benadrukt
het.
Zo'n omlijsting kan van alles zijn. van een
grashalm tot een torenflat. Hij kan zowel
scherp als onscherp worden afgebeeld.
Ook door middel van kleur kan het
onderwerp omlijst worden. In dat geval
kunnen bloemen en bloesem bijzonder
bijdragen een kreatieve foto te maken.
De compositie wordt reeds in de zoeker
van de camera gemaakt.Wanneer de
camera de keuze laat tussen een liggend
cn een slaand formaat, zoals de Kodak
pocket Instamatic camera's, is het ver
standig eerst de scène op beide manieren
te bekijken alvorens een opname te
maken.
Probeer altijd de horizon boven of onder
het midden van de foto te houden om te
voorkomen dat de foto simpelweg in twee
stukken gedeeld wordt.
Plaats het onderwerp nooit precies in het
midden van het beeld. Sterke composito
rische lijnen moeten zoveel mogelijk naar
het onderwerp leiden.
De Chinese jonken roepen romantische
gedachten op, evenals hel verlangen naar
avontuur. In deze foto is het vooral de
vrocgc-morgcn-stcinming die tol deze ge
dachten bijdraagt.
Bij het zoeken in oude albums komt u een foto tegen van „vroeger". Een foto, die u
ook graag zou willen hebben. Maar de eigenaar wil hem liever niet afstaan en een
negatief is er niet meer. Kun je van zo'n foto een nieuwe foto maken? Of is er tijdens
een familiefeestje een direkt-klaar-foto gemaakt. Meestal is daarvan geen negatief
beschikbaar. Hoe maak je van zo'n foto een extra afdruk?
wenste grootte, afdrukken worden ge
maakt. Een praktische oplossing, waar
bij ook weer een negatief beschikbaar
komt. Dat is de meest kostbare methode.
Drie manieren
Als er geen negatief van een foto be
schikbaar is. zijn er drie mogelijkheden
om toch een kopie te maken. De eerste
is: een tussennegatief laten maken.
Daarvan kunnen dan weer, in elke ge-
Omkeerpapier
De tweede manier werkt zonder nega
tief. Dank zij de technische ontwikke
ling, die nooit stil staat, wordt hierbij
van uw foto-afdruk en nieuwe foto ge
maakt op z.g. omkeerpapier.
Hoe dat precies gaat, is in dit verband
niet zo belangrijk. Maar het resultaat
is wel, dat er (mits het formaat niet te
groot is) vor enkele guldens een nieuwe
foto kan worden gemaakt. In zwart/wit
of in kleur.
Terwijl u wacht
De derde mogelijkheid is: een fotozaak
binnenstappen en even wachten op de
kopie van uw foto. Dat kan nog niet in
alle fotozaken, want er is wel een aparte
installatie voor nodig. Maar waar het
mogelijk is, blijkt dat de belangstelling
voor kopieën van oude foto's wel bijzon
der groot is. Het gaat daarbij vaak om
oude vergeelde familieportretten,
schoolfoto's e.d.