Echtpaar Jan Berta
W Brouwer viert Gouden
i. hu weli.i ksf eest
3erlchof
Uw hart kan langer mee!
w Aktieve verzetslieden die
oorlog overleefden
Eemvogels 2 regelrecht
op kampioenschap af
80-jarige vrouw
dood in haar
woning gevonden
„Soester Ondernemer"
nam afscheid van
bestuurslid Brouwer
Vereniging voor
biologische tuinbouw
opgericht
Geschenk voor
kinderboerderij
De Vrije Teugel
Vergadering
regionale
schoolraad
Welzijnswerk
Ouderen
Korfbal:
Lezing in kader
Kerkenmanifestatie
Soest
Wedstrijduitslagen
van zwemvereniging
„De Duinkikkers"
AUTOBEDRIJF
Schrijfavond
Amnesty
International
Hondje weg?
Hondje terug!
Glaasje op,
toch gereden
Inbraak bij tennisclub
Soest-Zuid
Verkeersbord vernield
Gestolen auto
total-loss
Herken de voortekenen van een
hartinfarcten reageer onmiddelijk
Symptomen
Eerste hulp
Bezoekuren
Ziekenhuizen
Inleidingen over
„De Wereld van
het Geluid"
Jeugddienst in de
Open Hof
Zeepost
Met Raad en Daad
6e Klaverjaswedstrijd
Smokey Bibob in
Baarn
Carnaval in
Dorpshuis
Lage Vuursche
Na aanhouding
achterstallige
boetes betaald
Bij oversteken
aangereden
Wagen met Engels
kentekennummer
in beslag genomen
28 van de 59
gecontroleerde
vrachtwagens niet
in orde
XofsU'r Courant van donderdag 10 februari 1977
Jan Brouwer en Berta Hofslot leerden
elkaar op een koninginnedag kennen.
Hij was zeventien jaar en zij vond dat te
jong voor vaste verkering. Daarom zei
ze: Blijf jij nog maar een jaartje weg.
Dat deed Jan Brouwer, die toen in Hoog
land woonde, maar na dat jaar kwam
hij terug op de Birkstraat waar Berta
Hofslot woonde. Ze was er toen wel van
overtuigd dat het Jan Brouwer ernst
was. Op 16 februari 1927 trouwden ze in
Soest.
Kop woensdag 16 februari zijn Jan Brouwer en Berta Brouwer-Hofslot vijftig jaar
getrouwd. 1viet hen vinden velen het niet minder dan een wonder dat ze deze dag nog
in goede gezondheid beleven, want in de oorlogsjaren hebben ze het erg moeilijk ge-
j^had. Maar Jan Brouwer, een actief verzetsman, was niet klein te krijgen. Hij over
leefde concentratiekampen als Dachau en Buchenwald; de Russen bevrijdden hem
uit kamp Oraniënburg. Ook zijn vrouw heeft veel ellende meegemaakt, onder meer
in de gevangenis in Vught, maar ook zij overleefde de oorlogsjaren. Tijdens de
receptie, die op woensdag 16 februari in het restaurant van het Soester Natuurbad
wordt gehouden (van 16 tot 18 uur) zullen ongetwijfeld veel herinneringen aan die
tijd worden opgehaald met de mensen uit het voormalig verzet.
Een jaar later begon Brouwer voor zich
zelf een vee- en vleeshandel nadat hij
acht jaar lang zijn vader had geholpen
die hetzelfde beroep uitoefende. Hij
bouwde zich in de loop der jaren een
uitgebreide kennissenkring op. In de
oorlogsjaren kwam hem die goed van
pas toen het erop aankwam een onder
grondse organisatie op te zetten. Het
werd de Raad van Verzet, waarvan Jan
Brouwer de initiatiefnemer was. Dit
overkoepelend orgaan was hardnodig
om doublures te voorkomen, zoals in
Amsterdam bij de overval op het bevol
kingsregister, waar twee verzetsgroe
pen onafhankelijk van elkaar mee bezig
waren.
Jan Brouwer, een bekend veehandelaar
en bijna dagelijks te vinden in het slacht
huis in Soest, was in de oorlogsjaren een
begrip, zegt Gerrit Kleinveld in. Wouden
berg. Hij heeft veel met „ome Jan"
samengewerkt en was ook één van de
mensen van het eerste uur in het verzet.
Begonnen in de ordedienst, waarvan
er heel wat waren in de oorlog, stapte
.Brouwer later over in de Raad van Ver
zet, de eerste door hemzelf opgerichte
actieve beweging in de illegaliteit.
Brouwer hielp onderduikers, organi
seerde knokploegen, verzorgde verbo
den uitzendingen en deed alles om het
actieve verzet in het hele land te stimu
leren. In de boerderij van Brouwer aan
de Eem is het Nederlandse verzet pas
goed en gecoördineerd van de grond
gekomen.
De relaties die hij had als veehandelaar
in het hele land, kwamen hem goed van
pas. Hij wist altijd contact te krijgen met
gevangenen, hij kocht iedereen om.
Vlees deed wonderen. Vervalsingen van
persoonsbewijzen, de organisatie van
het studentenverzet, overvallen op ditri-
butiekantoren, treinontsporingen - Brou
wer was erbij betrokken. Hij was één
van de grote mannen in het verzet.
Kleinveld: ,,Maar hij heeft zichzelf nooit
De 80-jarige mevrouw A. Spijker is dins
dagmorgen dood in haar woning aan de
Lange Brinkweg aangetroffen. Zij is
vermoedelijk flauwgevallen en tpen voor
een brandend electrisch kacheltje te
recht gekomen. Toen men haar vond
bleek zij te zijn overleden aan zware
brandwonden.
Op bijzonder hartelijke wijze heeft de
voorzitter van de „De Soester Onder
nemer" maandagavond tijdens de leden
vergadering van de vereniging afscheid
genomen van haar bestuurslid de heer
J. C. Brouwer. In de hulde werd zeer na
drukkelijk mevrouw Brouwer betrok
ken, omdat zij, zoals de heer Verkade
stelde: „veertig jaar lang haar man toe
stemming gegeven had vergaderingen
te bezoeken". Zij kreeg uit dankbaar
heid een prachtig bloemstuk.
De heer Verkade citeerde uit de notulen
van de oprichtingsvergadering van de
Middenstandvereniging uit 1948. Toen
reeds nam de heer Brouwer een be-
stuursfunktie op zich. Uit de notulen
bleek overigens dat een van de motieven
voor de oprichting van de vereniging
was: de verkeerde neiging buiten Soest,
te kopen in" andere banen te leiden. De
heer Brouwer kreeg een kist sigaren.
Brouwer merkte in zijn dankwoord op
dat het vroeger toch wel veel gemoede
lijker toeging. „Na de vergadering in
„de Goude Ploeg", werd er gebiljart
tot in de kleine uurtjes. Nu is het alle
maal zoveel zakelijker en harder", vond
hij.
Hij betreurde het dat hij afscheid moest
nemen, maar hij meende dat zijn tijd
nu, na zo'n 42 a 43 jaar besturen, toch
wel gekomen was. Hij dankte voor de
prettige samenwerking en sprak de wens
uit dat de Soester Ondernemer zou blij
ven floreren.
Op do. 3 febr. j.1. is in hotel van den
Brink te Soest de oprichtingsvergade
ring gehouden van de vereniging voor
biologische tuinbouw 't Nut.
Het oprichten van de vereniging was
mogelijk en nodig geworden door het
tot stand komen van een huurcontract
voor tuingrond, zodat men ook op
langere termijn van grond is verzekerd.
Voor de Soestenaren bestaat er nu
eindelijk volop gelegenheid voor het ver
bouwen van groente en fruit zonder
bestrijdingsmiddelen e.d.
Bij de oprichtingsvergadering hadden
zich reeds meer dan 20 nieuwe leden ge
meld, een veelbelovende start. Er wordt
op twee plaatsen gewerkt, t.w. aan de
Hooiweg en aan de Jachthuislaan. Ter
vaststelling van statuten en huishoude
lijk reglement wordt binnenkort een al
gemene ledenvergadering gehouden.
Het voorlopig bestuur heeft zich als
volgt geformeerd
voorzitter: H. Abbring; 2e voorzitter:
J. van Vuuren; secr. G.M.W. de Jong:
2e secr. Mevr. D.M. Gobets-van der
Meer: penningmeesteresse: Mevr. J.F.
van Vuuren-Greidanus; lid: J.L.
Bosman.
Voor inlichtingen: tel. 16205.
99
Ter gelegenheid van het 125 jarig be
staan van de Friese Maatschappij van
Landbouw krijgt de kinderboerderij „De
Vrije Teugel" van de afdeling Appel
scha een dier aangeboden.
Soest is niet de enige uitverkorene;
alle Nederlandse kinderboerderijen krij
gen een dier ten geschenke. Op deze
wijze wil de Maatschappij de betekenis
yan de landbouw nog eens extra onder
de aandacht van het publiek brengen.
Dit gebeurt óók op de manifestatie
„Friesemij 125" die op 8 maart in de
Frieslandhal te Leeuwarden geopend
wordt. Daar zal een volledig overzicht
gegeven worden van de moderne land
bouw, van vee en gewas, en van de agra
rische verwerkende industrie, van boter,
kaas en koffiemelk.
Woensdag 16 maart, aanvang 20.00 uur.
wordt in het gemeentehuis van Amers
foort een openbare vergadering gehou
den van de regionale schoolraad. Tij
dens de vergadering wordt ondermeer
een dagelijks bestuur gekozen en zullen
de heren Weber en Vunderink infor
matie geven over de „dossiermethode".
Bij voldoende deelname starten wij op
de vrijdagochtenden met een volksdans
groep voor ouderen, in gebouw Eltheto,
Driftje 4a. Aanvangsdatum: 4 maart.
Tijd: van half elf tot half twaalf. Eigen
bijdrage: 1,- per keer.
U kunt zich hiervoor aanmelden en
eventueel nog inlichtingen vragen bij de
st. Fed. Raad voor het Bejaardenwerk,
Middelwijkstraat 36, tel. 02155-19289.
Spreekuur di. t/m vrijdag van 9-10 uur.
In een directe confrontatie met een van de concurrenten heeft het tweede achttal
van "Korfbalvereniging Eemvogels met een 4-2 overwinning haar kampioens
aspiratie zeer nadrukkelijk geëtaleerd.
Het eerste daarentegen bleef duidelijk achter bij een goed spelend LL'NO wat nu
aan gelijkspel genoeg heeft om zich kampioen te mogen noemen. In Soest behaalde
LUNO een verdiende 10-5 overwinning. Het derde en de jeugd waren dit weekend
vrijaf.
Het eerste achttal ging goed van start,
door doelpunten van Leendert van den
Berg stond men na vijf minuten spelen
al met 2-0 voor. LUNO liep daarna
achterelkaar „in" en „uit" tot 2-8.
Daarna kregen de Eemvogels de kans
om weer iets in te lopen tot 4-8 door
doelpunten van Leendert van den Berg
en Wim van Rheenen.
Het vonnis werd definitief geveld door
twee doelpunten van LUNO en in de
slotfase mocht Wim van Rheenen nog
eenmaal scoren zodat de eindstand
5-10 werd en LUNO zich praktisch
kampioen mag noemen.
Het tweede speelde in Beukendal tegen
VIKO, een van de ploegen met kam
pioenskansen. De Soester korfballers
lieten*er echter geen gras over groeien
en er werd een mooie overwinning be
haald.
Al in de beginfase scoorde Marina Ver
linden 1-0, waarop VIKO nog een goed
antwoord had en zelfs een ruststand
realiseerde van 1-2.
Goed doorgaand wist Dik Maris 2-2 te
scoren. Een spannend heen en weer-
gaande strijd die uiteindelijk beslist
werd door doelpunten van weer Marina
Verlinden en Jan de Haard.
Door deze overwinning komt het
kampioenschap heel dichtbij al zal dan
wel a.s. zaterdag van de nog laatste
concurrent Fortissimo gewonnen moe
ten worden.
Het programma voor komende weekend
is alsvolgt: Vanavond speelt hel derde
in Utrecht tegen ESDO terwijl zaterdag
te Hilversum tegen Fortissimo en Tiel
spelen. De jeugd is vrijaf.
op de borst geslagen. Hij is altijd dezelf
de gebleven".
Door de vele activiteiten stond Brouwer,
dagelijks bloot aan vele gevaren. Eind
augustus 1943 kwam er een einde aan
zijn actieve rol doordat hij werd gearres
teerd. Dat was het gevolg van de ont
voering van een lid van de Sicherheids-
dienst in Den Haag. Vier man, onder wie
een dokter en een verpleger, lokten hun
slachtoffer weg met de mededeling dat
er een aanslag op zijn vrouw was ge
pleegd. Of hij maar wilde meegaan. De
SD-man trapte erin, kreeg chloroform te
ruikn en werd in een van een vals
kenteken voorziene ziekenauto gestopt.
In een boerderij in Hoogland werd hij
gevangen gezet. Hij zou pas vrijgelaten
worden als een aantal door de Duitsers
gevangen gezette Nederlanders zou mo
gen vertrekken.
Het liep allemaal anders. De Duitsers
kwamen erachter dat de ziekenauto uit
Baarn afkomstig was. Met zeshonderd
SS-ers werd Baarn omsingeld en werden
de familieleden van de gevangenen wier
vrijlating was geëist in ruil voor de
vrijlating van de SD-er, gearresteerd.
Achttien van hen werden naar Vught
gebracht. Bij hen ook Jan en Berta
Brouwer. Ome Jan werd als belangrijk
ste schakel gezien. Op een morgen
moesten alle gevangenen aantreden.
Voor hun ogen werd Brouwer neergesla
gen. De anderen moesten hun klompen
uittrekken en hem net zolang afrossen
totdat hij zou vertellen waar de SD-man
gevangen gehouden werd. Maar nie
mand reageerde. Iedereen bleef roerloos
staan, bevel of geen bevel.
De Duitsers namen andere maatrege
len: elk uur zouden twee gevangenen
voor het vuurpeloton worden neergezet.
Toen dat de eerste keer zou gebeuren,
stapte Brouwer naar de kampcomman
dant en zei: „Stuur al deze mensen naar
huis. zij hebben er niets mee te maken.
Jullie moeten mij hebben". Brouwer
werd later in een auto gezet om het adres
aan te wijzen waar de SD-er gevangen
gehouden werd. Hij was op vijf, zes
adressen, in gezelschap van NSB-ers. De
mensen bij wie hij kwam, zogenaamd
om te informeren of de SD-man nog wel
op de oude plek zat, wisten direct wat er
aan de hand was. Dankzij Brouwer
konden zij maatregelen nemen waar
door verdere acties van de Duitsers
werden voorkomen.
Tante Bep kwam na verloop van tijd vrij
uit de gevangenis in Vught, ome Jan
werd op transport gesteld naar Duits
land. Daar bevrijdden de Russen hem
aan het eind van de oorlog. Voor zijn vele
verdiensten in de oorlog heeft Jan Brou
wer koninklijke waardering gekregen
toen hij door de koningin werd ontvan
gen. Hij was de grote man van het verzet
in Nederland. Het verzet dat dankzij
hem een olievlek werd die zich steeds
verder uitbreidt, en een vuur dat steeds
feller wordt aangewakkerd.
Op de receptie, na de mis die 's morgens
om elf uur in de Petrus n en Pauluskerk
wordt gehouden, zullen aan dié tijd nog
heel wat herinneringen worden opge
haald, want onder de bezoekers zijn ook
mensen uit het voormalig verzet, die de
7l-jarige veehandelaar en zijn vrouw
komen feliciteren.
In het kader van „Kerkenmanifestatie
Soest" zal vanavond, donderdag 10
februari, aanvang 20.00 uur, in gebouw
De Open Hof spreken prof. H. van der
Linde, hoogleraar te Nijmegen. Zijn
onderwerp is: „Taak en toekomst van
de oecumenische gemeenschap": een
onderwerp waarover alle belangstellen
den na de lezing met elkaar en met
de gastspreker van gedachten kunnen
wisselen.
Kerkenmanifestatie Soest werkt naar
het hoogte punt van deze aktie op 23
april a.s.: Kerkendag. Reeds werden
een aantal activiteiten gehoudenin sep
tember sprak minister Jan Pronk voor
een gehoor van 300 personen over ont
wikkelingshulp. In oktober, november en
januari werden gespreksavonden ge
organiseerd waarvoor steeds redelijke
belangstelling bestond. Een groot sukses
was weer de Kerst-in.
Door omstandigheden kon de inleiding
door kardinaal Willcbrands niet door
gaan; daarvoor in de plaats komt nu de
lezing door prof. Van der Linde.
Het eerste herenteam van De Duinkik
kers heeft j.1. zaterdagavond, in een niet
al te beste wedstrijd, de zwemvereniging
NVA uit Haarlem in hun eigen home een
nederlaag toegebracht.
De Duinkikkers waren te water gegaan
met de wetenschap, dat puntenverlies
ernstige gevolgen kon hebben. In ver
band hiermee begon men erg nerveus te
spelen. In de eerste periode werden twee
Haarlemspelers uit het water gezonden,
hetgeen voor de Soesters een voordeel
zou betekenen. Maar het kwam anders
uit. want slechte balcontrole deed
deze kans verloren gaan. De Haarlem
mers wisten in deze periode een 1-0
voorsprong te behalen.
De Duinkikkers kwamen meer in aktie
en het samenspel was ook veel beter,
hetgeen tot gevolg had dat het in de
tweede periode 1-2 werd. Kort voor het
einde van deze periode kwam Soest op
1-3 te staan. In de derde periode kwam
Haarlem dichter bij Soest, door er 2-3
van te maken. De Duinkikkers namen
het offensief geheel in handen en liepen
uit tot 2-5. De vierde en laatste periode
was geheel voor De Duinkikkers, die de
stand op 2-6 brachten. Haarlem kwam
even terug en wist er 3-6 van te maken,
waarna De Duinkikkers er tenslotte 3-7
en uiteindelijk 3-8 van wisten te maken.
Deze uitslag betekende dat beide punten
mee naar Soest gingen, maar het was
geen wedstrijd om over naar huis te
schrijven.
Zaterdagavond verloren de Duinkikkers-
heren 2 de uitwedstrijd in Ulrecht tegen
UZSC 2, met 8-6.
A.s. zaterdagmiddag om 18 uur. speelt
heren 2 in Utrecht tegen NGR 3. Heren 1
moet zondagavond om 21.15 uur de z.g.
thuiswedstrijd in Baarn spelen tegen
Swaener 1.
UW FIAT AGENT
LAANSTRAAT 82 SOEST
TELEFOON 02155.16963
Woensdag 16 februari a.s. om 20.00 uur
wordt weer de maandelijkse schrijf
avond van de Werkgroep Soest van
Amnesty International gehouden in het
Amnesty-Centrum, Middelwijkstraat 72,
Soest.
De schrij fa vonden hebben tot doel brie
ven en kaarten te schrijven aan autori
teiten waarin om vrijlating wordt ver
zocht van mensen die om hun overtui
ging, huidskleur of godsdienst gevangen
zijn gezet.
Deze avond zal onder andere in het teken
staan van de Iran-aktie van Amnesty
International die op het ogenblik gaande
is.
Op deze avond kan een petitie aan de
Sjah getekend borden, waarin men
vraagt om herstel van de mensenrechten
in Iran.
Voor schrijfmateriaal en postzegels
wordt door de werkgroep gezorgd.
Op deze avond is er ook gelegenheid voor
gesprekken, informatie, het inzien van
de jongste Iran-publikaties en het lenen
van boeken en dokumentatie uit de
bibliotheek. Nadere informatie verstrekt
de heer B. van Vliet, Stadhouderslaan
142, Soest; tel. 02155-13879.
VERMIST:
2-2. Reu Beagle, wit/bruin/zwart, 3 jr.,
„Akko"; De Bruin, Prins Bernhardlaan,
tel. 15471.
Reu Bouvier, 13 jr.; De Jong, Eek
hoornnest, Birkstraat 118b, tel. 12569.
15-1. Reu Keeshond, bruin, 8 jr.Kok,
Veenzoom .8, tel. 14198.
5-2. Teef Friese stabij, zwart/wit, 2 jr.
(Soester Duinen); Sikkega, Liendertse
Dreef 15, Amersfoort, tel. 033-23553.
1-2. Kater, donker grijs/cypers, gecas
treerd, 10 jr„ rood halsbandje met ko
kertje, ,,-pinkie"; Jacobs, Weegbree-
straat 593, tel. 20265.
25-1. Kater, zwart, witte bef en staart
punt, ongecastreerd, 7 jr., „Joris"; Eb-
beling, Harperpad 12, tel. 18218.
5-2. Poes, zwart/wit gevlekt, (logé uit de
Torenstraat); De Koning, Wiardi Beck-
manstraat 364, tel. 11605.
GEVONDEN:
7-2. Bastaard Poedel, 6 wk.; bastaard,
gladharig, 6 wk.; bastaard Collie/Her
der, grijs/zwaz-t/geel; bastaard Dalma-
tier, (Soester Natuurbad);
Allen: Dierentehuis, Klein Engendaal-
weg, tel 13583.
30-1. Kat, zwart, witte bef, snor, achter
pootjes, een witte teen vóór, 4 mnd.;
Cowan, Noorderweg 85, tel. 17826.
30-1. Eend, één gekortwiekte vleugel, De
Paardekamp. tel. 16089.
lp het afgelopen weekend heeft de politie
weer een aantal automobilisten aange
houden die onder invloed van alcohol
toch hun wagen bestuurden. Op de
Stichtse Rotonde onder Amersfoort reed
een man voor de ogen van de bemanning
van een surveillancewagen „tegen de
draad in". Het was de 62-jarige A. van R.
uit Apeldoorn, die op de weg naar Leus
den tot staan kon worden gebracht. Na
blaas- en bloedproef mocht hij per taxi
naar huis.
In De Bilt werd na een achtervolging
aangehouden de 49-jarige J. van den D.
uit Zeist. De politie kreeg hem op de
Koninginnelaan in het vizier, toen hij
daar al slingerend richting Biltseweg
reed. Pogingen om hem te laten stóppen
haalden aanvankelijk niets uit. Op de
Biltseweg kon tegemoet komend verkeer
zich in veiligheid brengen door de berm
op te zoeken. Uiteindelijk werd de man
in De Bilt tot stilstand gedwongen. Na
blaas- en bloedproef mocht hij in het
Soester politiebureau zijn roes uitslapen.
Een rijverbod kreeg tenslotte de 25-
jarige J.G.S. uit Nijkerk ook in verband
met alcohol gebruik.
Ingebroken werd in de kantine van de
tennisvereniging Soest-Zuid aan de Bos
straat. Om binnen te komen werd een
ruit ingetrapt. De onbekende daders
verdwenen met wat wisselgeld en een
nog onbekende hoeveelheid snoep,
sigaretten en koek.
Bij het bejaardencentrum Braamhage
werd een verkeersbord omvergereden.
De onbekende automobilist liet een wiel
dop en ct-n achterlicht van zijn wagen
achter.
Aan de Beetzlaan werd een straatnaam
bord platgereden. Daar trof de politie
ook glas aan van de verlichting van de
onbekende wagen.
De van de Soester R. W. gestolen per
sonenauto werd in Amersfoort op de BW-
laan. nabij de dierentuin teruggevonden.
De auto was betrokken bij een botsing
en vervolgens tegen een boom total-loss
gereden. De inzittenden waren verdwe
nen toen de politic kwam.
Veel voorkomende pijngebie-
den voor een infarct:
middenvoor
in de borst
kaak
hals
bovenbuik
één of
1. Hevig samentrek
kende pijn midden
voor in de borst.
2. Pijn houdt langer
dan 5 minuten aan,
ook als men rustig
zit of ligt.
3. Transpireren en
onrust, misselijk
heid en braken
kunnen voorkomen.
4. Pijn kan uitstralen
naar hals, rug of
armen.
N.B. Korte, scherpe
steken op één
plaats op de borst
wijzen vrijwel nooit
op een hartinfarct.
1. Bel onmiddelijk de
arts, de GG GD
of het ziekenhuis.
2. Patiënt rustig laten
liggen in afwach
ting van medische
hulp.
Kortademige pa
tiënten kunnen het
best wachten in
zithouding,
3. Vermijdt emotie of
inspanning.
4. Belangrijk is een
zo spoedig moge
lijke opname
een ziekenhuis met
een hartbewakings-
afdeling.
Het hart moeten we in ere houden: het slaat honderdduizend keer per dag, veertig
miljoen keer per jaar. Het hart verplaatst op één dag tienduizend liter bloéd, per
jaar vier miljoen liter!
Deze motor weegt slechts ongeveer drie
honderd gram. Het arbeidsvermogen
is echter groot genoeg om met elke hart
slag een gewicht van één kilogram een
halve meter op te heffen.
Dit wil zeggen, dat het prestatiever
mogen van een gezond hart zó groot is,
dat het een lift met één persoon in een
uur tijds van de begane grond naar de
vijfde verdieping zou kunnen brengen.
In absolute zin is het hart geen sterke
motor; de kracht is niet groter dan 1/375
pk, maar in relatieve zin is het hart ster
ker dan alles wat er tot nu toe aan
motoren is gebouwd.
Want welke machine van een dergelijke
ingewikkelde constructie loopt een men
senleven lang zonder dat er ooit onder
delen vervangen behoeven te worden?
Zover heeft onze industrie het nog niet
gebracht.
Het hart trekt zich ritmisch samen en
het ontspant zich eveneens periodiek. Bij
gezonde volwassenen gaat dit met een
snelheid van ongeveer zeventig slagen
per minuut, hetgeen niet wil zeggen
dat het niet vlugger kan.
Wordt de zuurstofbehoefte van het li
chaam groter, zoals bijvoorbeeld bij
zware arbeid of bij sportbeoefening, dan
wordt het tempo van de hartslag in niet
onbelangrijke mate opgevoerd.
Dit zelfde gebeurt ook bij bepaalde ziek
tetoestanden, waarbij de kracht van het
hart verminderd isdoor een groter aan
tal pompslagen per tijdseenheid wordt
dan naar een volgende prestatie ge
streefd.
Dit alles betreft de volwassen mens. Bij
pasgeborenen is de frequentie van de
hartslag veel groter: het hart van de zui
geling contraheert zich wel honderd-,
dertig maal per minuut.
Kleine dieren hebben een nog'snellere
„pols": het hart van een muis klopt bij
voorbeeld duizendmaal per minuut. De
olifant daarentegen heeft een langzame
polsslag, doorgaans Slechts vijfentwin
tig per minuut.
De enorme hoeveelheid arbeid die het
hart bij voortduring verricht, is alleen
mogelijk doordat er op elke samentrek
king een ontspanning volgt: de hart
spier heeft dan een korte rustpauze om
zich te herstellen.
De constructies van de hartboezems
duren ongeveer één tiende seconde,
daarop volgt een rustpoos van zeven
tiende seconde. Deze gedeelten van het
hart hebben dus ruimschoots gelegen
heid om even uit te rusten.
De samentrekking van de hartkamers
neemt een tijd van drie tiende seconde
in beslag; voor dit gedeelte van de hart
spier bedraagt de pauze telkens vijf
tiende seconde.
Hierbij dient te worden opgemerkt, dat
deze cijfers behoren bij een frequentie
van zeventig slagen per minuut. Is de
hartactie sneller, dan duurt de samen
trekking even lang, de tijden van rust
worden dan korter.
In eerste instantie werkt het hart geheel
zelfstandig; de prikkels tot werkzaam
heid ontvangt het van een eigen auto
noom zenuwweefsel. Toch wordt de hart
actie ten dele ook door het lichaam als
geheel bestuurd.
Vanzelfsprekend kunnen er aan een zo
ingewikkeld machinerie tal van manke
menten optreden. Ziekten van hart en
ZONNEGLOREN, telefoon 19144.
3e klasse:
dagelijks 13.15-14.00 en 19.00-19.45 uur.
dagelijks 13.15-14.30 en 19.00-19.45 uur.
2e klasse B:
dagelijks 13.15-14.00 en 19.00.20,15 uur,
le klasse:
13.14-14.45 en 19.00-20.30 uur.
Kraamafdeling: als boven,
le klasse
echter 's morgens van 10.00-11.00 uur.
Kinderafdeling:
14.30-15.15 uur
18.30-19.00 uur, alleen voor ouders.
ZIEKENHUIS BAARN
Telefoon (02154 7141-5831
Alle klassen:
dagelijks 14.30-15.00 en 18.30-20.15 uur.
Kraamafdeling:
dagelijks 14.30-15.00 en 18.30-20.15 uur.
Kinderafdeling:
dagelijks 14.30-15.00 en 17.30-19.00 uur.
DE LICHTENBERG. AMERSFOORT
Telefoon (033) 18341
dagelijks 13.45-14.15 en 18.30-19.15 uur.
dagelijks 13.45-14.30 en 18.30-19.30 uur.
le klasse:
11.15-12.00 uur, 13.45-14.30 uur en 18.30-
19.30 uur.
Kraamafdeling:
dagelijks resp. als 3e klasse en klasse-
afdeling.
Psychiatrie
dagelijks 18.45-19.15 uur en dinsdag,
woensdag, donderdag, zaterdag en zon-
d g 13.45-14.45 uur.
Hartbe waking:
dagelijks 11.30-12.00 en 19.00-19.30 uur.
ST. ELISABETI1. AMERSFOORT
Telefoon (033 22444
3e klasse
dagelijks 14.00-14.30 en 19.00-19.45 uur.
Klasse afdeling:
dagelijks 11.00-11.30, 14.00-14.30 en 19.00-
20.00 uur.
Kraamafdeling:
dagelijks 14.00-14.30 en 19.15-20.15 uur.
Kinderafdeling:
dagelijks 14.15-14.30 en 18.30-19.00 uur.
bloedvaten komen dikwijls voor; in de
loop der jaren is er zelfs een onmisken
bare toeneming van dit soort afwijkin
gen.
Hartafwijkingen kunnen ontstaan door
zelfvergiftiging van het lichaam als ge
volg van een te sterke of een verkeerde
productie van schildklierhormonen. Ook
kunnen allerlei ziektekiemen schadelijk
op het hart inwerken.
Daarvan noemen we de verwekkers van
longontsteking, van beenmergontste
king, van roodvonk, griep en angina:
zowel de hartkleppen als de hartspier
kunnen worden aangetast.
Het hartzakje, dat het hart aan de bui
tenzijde bekleedt, raakt soms ontstoken
door etterverwekkende bacteriën en
door tuberkelbacillen. Berucht voor het
ontstaan van hartafwijkingen is het gif
van difteriebacillen.
Gevreesd is voorts het acute reuma, dat
vooral in de kinderjaren voorkomt; dit
kan het gehele hart aantasten. Op oude
re leeftijd is het weer de vaatverkalking,
die stoornissen in de bloedsomloop en
daarmee ook aan het hart veroorzaakt.
Het is niet doenlijk in zulk kort bestek
volledig te zijn. Toch moeten wij nog
wijzen op enkele verkeerde levensge
woonten die dijkwijls oorzaak van hart
en vaatziekten zijn: natuurlijk alcohol
en tabaksmisbruik
Ook beroepen die zware lichamelijke
arbeid vragen zijn - wanneer het hart
niet in goede conditie is - vaak oorzaak
van onregelmatigheden in de werking
van deze voor ons leven onmisbare
motor.
Tenslotte - en dat is vooral iets van deze
tijd - is het ae overmatige geestelijke
spanning en inspanning die neuroses
veroorzaken en het hart van streek bren
gen.
Voor ons allen is de tijd wel aangebroken
om de motor van het eigen lichaam niet
langer te verontachtzamen en te ver
waarlozen. We zouden er. .eigenlijk- niet
slechter voor moetenzorgen dan voor
de motor van onze auto.
In het Hilversumse cultureel centrum
„De Vaart" aan de Vaartweg. worden
vanavond, donderdag 10 februari en
woensdag 16 en donderdag 17 februari,
lezingen gehouden over „De Wereld van
het Geluid".
Vanavond zijn de inleiders dr. J. Ettema
van het Coronel Laboratorium van de
universiteit van Amsterdam en ir. G.
Kleinhoonte van Os van TNO te Delft.
Zij spreken over de inwerking van geluid
en lawaai op de mens en over de pre
ventie van geluidshinder. Woensdag 16
februari behandelen prof.dr.ir. R.
Plomp en drs. R. Rasch toon- en muziek-
perceptie en donderdag 17 februari ver
tellen dr.ir. T. Houtgast en ir. L. Pols
interessante feiten over de spraak als
voornaamste communicatiemiddel.
De inleiders van woensdag en donder
dag, 16 en 17 februari, zijn verbonden
aan TNO te Soesterberg. De aanvangs
tijd is 20.00 uur. Voor inlichtingen tel.
035-45841.
Zondag 13 februari wordt weer de maan
delijkse jeugddienst gehouden in de
Open Hof aan de Veenbesstraat.
In deze dienst zal voorgaan ds. de Vries
uit Driebergen, terwijl muzikale mede
werking wordt verleend door de organist
Gert Muts en het Bergkerk Combo uit
Amersfoort.
Het thema is: Berouw van God?
De aanvang van de dienst is zuals
gewoonlijk 19.00 uur.
Met de volgende schepen kan zeepost
naar de daaronder vermelde landen
worden verzonden.
De data, waarop de correspondentie
uiterlijk ter post moet zijn bezorgd, staat
achter de naam van het schip vermeld.
Argentinië: ms „Aludra" - 18 februari.
Australië: ms „Melbourne Express" -14
februari. Brazilië: ms „Aludra" - 18
februari. Canada: ms „CP Voyageur" -
18 februari. Indonesië: ms „Glenlyon" -
17 februari. Israël: ms „Argus" - 17
februari. Japan: ms „Kasuga Maru" -17
februari. Kenya, Oeganda, Tanzania:
ms „Maurice Delmas" - 16 februari.
Nederl. Antillen: ms „X" - 14 februari.
Ver. Staten van Amerika: ms „Atl.
Champagne" en ms „SI Market" - 16
februari. Zuid Afrika (Rep.): ms „Pola-
na" - 16 februari.
Buitenlandse wezen. - Wij zijn bereid een
wees te adopteren uit het buitenland.
Aan welk adres kunnen wij ons vervoe
gen?
Antwoord: Daarvoor is in beginsel toe
stemming van het ministerie van justitie
vereist. Deze wordt pas afgegeven, als
de Raad voor de Kinderbescherming na
een gezinsonderzoek een positief advies
heeft uitgebracht. Er zijn beperkingen
volgens de Nederlandse adoptiewet
Hierover kunt u inlichtingen verkrijgen
bij de Stichting Interlandelijke Adoptie,
waar u zich ook op de (voorlopige)
wachtlijst kunt laten inschrijven. Het
adres is: Nieuwe Schoolstraat 28, Den
Haag.
De drie aapjes. - Waar komen die drie
aapjes toch vandaan van „horen, zien en
zwijgen"?
Antwoord: In een shinto-tempel te Nikko
op het Japanse eiland Honsjoe bevindt
zich een beeldengroep met drie aapjes,
één met de voorpootjes voor de ogen, één
met de handen op de oren en de derde
met de handen voor de bek. Zij beelden
de Japanse levenswijsheid uit: kijk niet
naar kwaad, luister niet naar kwaad
(-sprekerij) en spreek zelf geen kwaad.
Dat is hier vrij vertaald met: horen, zien
en zwijgen.
Telefoneren zonder talenkennis. - Als ik
familie in het buitenland opbel, hoe 'moet
ik dan in een vreemde taal naar ze
vragen, b.v. in een hotel of camping
kantoor, als ik die taal niet spreek?
AntwoordAls de opgeroepene niet over
een eigen nummer beschikt, maar in een
groot gebouw of op een camping is, dan
kunt u het beste een zg. persoonlijk
aanvragen via nummer 0010. De telefo
niste ter plekke vraagt dan eerst uw
familielid aan de telefoon voor zij het
gesprek doorgeeft. U betaalt voor 2
minuten extra. De opgeroepene moet
dan wel op die tijd in de buurt van het
toestel op de camping of bij de receptie
van het hotel of op de kamer bereikbaar
zijn. Maak dus voor het gesprek afspra
ken over de evt. data en tijd van
telefoneren, b.v. tegen etenstijd.
Maandag 14 februari wordt in het club
huis van VVZ aan de Eemweg, de zesde
klaverjaswedstrijd van dit seizoen ge
houden. Als om 20.00 uur weer het juiste
aantal spelers(sters) aanwezig is, kan
op een gezellige wedstrijd gerekend
worden.
De evenementencommissie heeft we
derom voor fraaie prijzen zorg gedra
gen.
In het Kasteel van Antwerpen aan de
Laanstraat te Baarn treedt a.s. zater
dagavond Smokey Bibob's Gang op. Het
is een twist -en „rock and roll" orkest
zoals er in Nederland maar weinig
bestaan. Hun show is uniek en het
optreden een grote sensatie.
De leden van het orkest besteden veel
geld en zorg aan kleding. De bezetting is
leadzanger/gitaar: drummer/zanger;
bassist/zangsologitaar/plano/sy nthe-
sizer/zang en gitaar/saxofoon/zang/
fluit.
Morgen, vrijdag 12 februari, wordt in het
Dorpshuis te Lage Vuursche carnaval
gevierd, 's Middags van twee tot vier uur
zijn alle kinderen in de leeftijd van 3 tot
12 jaar welkom en 's avonds vanaf acht
uur de groteren tot de grootsten toe.
Iedereen, (die entree betaalt), is wel
kom.
Na aanhouding door de Soester politie
heeft de in Nijkerk wonende J. van K.
(23) 16 achterstallige geldboetes be
taald. Het totaal bedrag was 936 gulden.
Had hij dit niet gedaan, dan was hij
36 dagen opgeborgen. Overigens zorgde
een familielid dat de schuld aan de staat
voldaan werd.
Bij het oversteken van de Van Weede-
straat werd de 71-jarige heer H.G.K.
aagereden door een passerende auto
mobilist. K. werd met een hoofdwond
naar het ziekenhuis Zonnegloren ge
bracht. De bestuurder van de auto, R.S.
uit Amersfoort, treft geen schuld, omdat
K„ komende van de Korte Melmweg,
zonder uit te kijken de rijbaan op ging.
Op de Lange Brinkweg werd de 37-jarige
A. van S. aangehouden die een personen
auto bestuurde met een Engels kente
kennummer. Van S. verklaarde de wa
gen van een vriend geleend te hebben.
Omdat hij niet in het bezit van een
rijbewijs was, de wagen niet verzekerd
bleek en de herkomst van het Engelse
nummer onduidelijk is, werd de wagen
in beslag genomen.
Rijkspolitie en gemeentepolitie van
Soest hebben begin deze week gedurende
twee dagen een controle gehouden op het
zwaar wegverkeer. Er werden in totaal
59 voertuigen gecontroleerd en daarvan
waren er 28 niet In orde. Vijf voertuigen
werden tijdelijk uit het verkeer genomen
en moesten ter plaatse gerepareerd
worden.
De geconstateerde fouten betroffen: on
deugdelijke koppeling (4): verplaatste
koppeling (4); gewijzigd remsysteem
(2); onberemde wielen (3); te lange
combinatie (2); los stuurhuis (2); gebro
ken veerbladen (2); overbeladen (1); los
molenstel (1); losse wielmoeren (1).
Een aanhangwagen was totaal onbe-
remd en van een andere aanhanger was
het remsysteem door middel van twee
kwartjes gedeeltelijk afgesloten. Dat
werd gedaan omdat het remsysteem niet
goed functioneerde.
Ook konden zeven chauffeurs niet de
juiste papieren tonen en in totaal werden
er bovendien 13 waarschuwingen uitge
deeld.