Afdeling Soest van de Koninklijke
Nederlandse Vereniging
Eerste Hulp Bij Ongelukken"
viert haar gouden jubileum
B W
(koninklijke!
s
Rijke historie
50 jaar geleden
Oprichting een feit.
Gouden feest
Veel medewerking
Oude garde
Ook hulp in oorlogstijd
Opleidingscursussen.
Soester Courant van donderdag 29 september 1977
Ook werd toen besloten om op woensdag
26 oktober de eerste lesavond te houden
in een leslokaal van de Chr. Ulo-school
aan de Spoorstraat, die nu Prins Bern-
hardlaan heet.
Woensdag 26 oktober a.s. is het precies vijftig jaar geleden, dat in
Soest een afdeling werd opgericht van de ,,Nederlandsche Vereeni-
ging Eerste Hulp Bij Ongelukken".
In onze Soester Courant, die toen de 7e jaargang voerde, stond in
één van de septembernummers van 1927 het volgende bericht:
„Naar wij vernemen bestaan er ernstige plannen om binnen korten
tijd tot oprichting eener cursus Eerste Hulp bij ongelukken te gera
ken. De leiding van dezen cursus, waarvoor zich reeds vele perso
nen als cursist hebben opgegeven, zal berusten bij de 3 doktoren in
onze gemeente, terwijl bij B. en W. reeds een lokaal voor het hou
den van deze cursus is aangevraagd. Verder kan nog worden mede
gedeeld, dat, op een nader te bepalen dag, door Mr. M. L. v.d. Stem
pel, Arts te Amsterdam, een lezing met lantaarnplaatjes of films,
op dit onderwerp betrekking hebbende, zal worden gehouden. Voor
dezen cursus, waartoe ieder boven de 18 jaar zal worden toegelaten,
worden alle gewenschte inlichtingen verstrekt door Mej. C. A. Hille,
Rembrandtlaan 21, alwaar men zich tevens als lid kan opgeven".
Nadat de eerste ambulance (/.ie rechts boven; nelii jaar diensl bad gedaan, kwam de tweede wanen, een l-ord \k, op de ."mester
wenen. Met deze auto vierde men het lV/z jarig beslaan van het Soester ambulance-vervoer.
Hoewel de afdeling Soest natuurlijk ook
haar slechte periodes moet hebben ge
had getuigen de oude notulenboeken van
een rijke historie. Regelmatig werd,
waar nodig, het beleid bijgestuurd. Sta
tuten en Huishoudelijk reglement wer
den nogal eens aangepast en men volgde
de vernieuwing van de methodes op de
voet.
In een garage van de heer Quelle aan de Torenstraat werd in 1930 deze expositie opgesteld met het doel meer bekendheid te
geven aan de Eerste Hulp Bij Ongelukken.
In navolging van vele plaatsen in ons
land gingen er ook in Soest stemmen op
om een afdeling E.H.B.O. op te richten.
Het was mejuffrouw Chr. A. Hille. die
uiteindelijk tot handelen overging en
daarmee zorgde voor de oprichting van
de thans zo bloeiende afdeling Soest, die
niet zo ver meer af is van de 300-
ledengrens.
In nauw overleg met de toenmalige Soes
ter huisartsen Rupert, De Vos en Donker,
die spontaan hun medewerking voor de
opleiding van cursisten toezegden, werd
besloten een openbare bijeenkomst te
beleggen in de toenmalige Rembrandt-
zaal.
Tijdens deze avond zette dokter Stempel
uit Amsterdam het doel van de eerste
hulp bij ongelukken uiteen voor een
groep van negenentwintig anwezigen.
Van hen gaven er negen zich nog de
zelfde avond op als jid van
in een
aan de
Kennelijk kampte Soest in 1927 ook reeds
met een zalennood, want mejuffrouw
Hille, die B. en W. had gevraagd om een
gratis oefenlokaal, kwam niet verder
dan de toezegging. De heer Van Diermen
vond echter het Chr. schoolbestuur be
reid om tegen het bedrag van 1,50 per
avond het leslokaal in de Chr. Ulo te mo
gen blijven huren.
De propaganda voor de nieuwe vereni
ging moet wel doeltreffend zijn geweest,
want de eerste oefenavond op 26 oktober
werd bezocht door 35 leden. Na afloop
van de eerste les werd ook de eerste le
denvergadering gehouden en werd de af
deling Soest een feit.
In het bestuur werden gekozen mejuf
frouw Hille, het echtpaar Hut en de he
ren Terhaar, Zwiep, Van den Berg en
Van Diermen.
Na een jaar trad dokter Donker toe als
lid en twee jaar na de oprichting verliet
het echtpaar Hut de vereniging. Dokter
Rupert, de vader van de in mei van dit
jaar overleden huisarts H. G. Rupert,
nam de voorzittershamer op en mejuf
frouw Omta ging de financiën beheren.
Onder leiding van de enige drie Soester
huisartsen werd enthousiast de verle
ning van eerste hulp bij ongelukken be
oefend. Het gevolg hiervan was eigenlijk
automatisch dat er ook daadwerkelijk
hulp verleend werd aan slachtoffers van
ongevallen.
Ondanks deze voortreffelijke eerste
hulp, waarbij vaak levensreddende han
delingen werden verricht, was het voor
de slachtoffers toch lang niet zeker dat
ze ook nog levend het ziekenhuis haal
den, want Soest beschikte niet over een
ambulance en het dichtstbijzijnde zieken
huis stond in Amersfoort. Dat de Soester
E.H.B.O. met deze toestand verre van
gelukkig was laat zich denken en daar
om ook was het niet zo verwonderlijk,
dat uit deze vereniging de eerste stem
men opgingen om een plan te bedenken
waarmede men kon komen tot de aan
schaf van een ziekenauto, ten dienste
van de zieke of gewonde medemens.
Het resultaat van de plannen was, dat de
afdeling Soest zich met man en macht
ging inzetten om door middel van fancy-
fairs, inzameling van giften enz. de be
nodigde gelden bijeen te brengen voor de
aanschaf van een eigen ziekenauto en
dat lukte.
Rijwielhandel C. Klomp aan de Noorder-
weg.
Ondanks de lage vervoerskosten was de
Soester E.H.B.O. steeds weer in staat op
tijd een nieuwe ziekenauto te kopen. In
1930 kostte de eerste ziekenauto zeven
duizend gulden, terwijl de laatste wagen
die door Soest gekocht werd in 1970
ruim een halve ton moest kosten. In 1972
deed de E.H.B.O. de twee in bezit zijnde
ziekenauto's over aan de gemeente Soest
hekken en zijn specialitiet was de in
structie van de toenmalige kunstmatige
ademhaling.
Het oudste lid in volle glorie is mevrouw
M. van Herwaarden. Zij werd lid in 1929
en-sindsdien is zij steeds uitermate ak
tie'f gebleven. Alïe bestuursfuncties'
heeft zij^vel ongeveer bekleed en nu nog"
is zij een zeer aktief bestuurslid. Twee
en veertig jaar lang voerde zij ook de ad
ministratie van de ziekenauto met als
grootste klant het ziekenfonds Amers
foort en Omstreken.
Evenals de heer Lam ontving zij een on
derscheiding van het hoofdbestuur, de
zilveren dokter Tilanus jr. draagme-
daille bij het vijfentwintigjarig lidmaat
schap. Toen zij veertig jaar lid'was be
noemde de ledenvergadering haar tot
erelid en ontving zij uit handen van de
toenmalige burgemeester mr. S. P. Ba
ron Bentinck, een koninklijke onder
scheiding in goud. Evenals de heer Lam
is zij een nationaal bekende E.H.B.O.-
figuur. Alle congressen, nationale en dis
trictswedstrijden werden door haar als
afgevaardigde van Soest bezocht en vele
jaren was zij lid van het districtsbestuur
Utrecht. Haar goede gezondheid, helder
heid van geest en aanstekelijke activiteit
staan er wel borg voor dat zij over twee
jaar haar gouden jubileum als lid van de
afdeling Soest zal vieren.
Op zaterdag 29 oktober gaat de afdeling
Soest dan haar gouden jubileum vieren.
De hele dag is daar mee gemoeid. In de
ochtenduren is er een E.H.B.O.-wed
strijd tussen de wedstrijdploegen van de
zusterafdelingen in de omtrek. Een art
senjury zal de verleende eerste hulp be
oordelen en voor de eerste, tweede en
derde prijs zijn zeer waardevolle tro-
feën te winnen, evenals voor de drie bes
te leiders of leidsters van de ploegen.
De eerste prijswinnaar ontvangt boven
dien een zilveren eremedaille, die voor
H.M. Koningin Juliana aan de afd. Soest
beschikbaar werd gesteld bij gelegen
heid van het gouden jubileum. De twee
de prijswinnaar ontvangt tevens de ere
medaille welke geschonken werd door de
gemeente Soest.
De wedstrijd zal worden gespeeld door
iJrfP.tuSrSlachtoffers, hetgeen wil' zeggen
dat deze personen getraind zijn in het
Uitbeelden van ongevalsslachtoffers. De
belangstelling voor deze wedstrijd is nu
al zo groot, dat er buiten de genodigden
in het Middelwijkgebouw aan de Para-
lelweg geen plaats meer zal zijn voor be
langstellenden.
's Middags is er een receptie,
waarvoor een groot aantal uitnodigingen
worden verzonden niet alleen aan de ver
tegenwoordigers van allerlei instanties,
verenigingen en eigen leden in Soest,
maar ook ver daarbuiten. Iedereen is
hier welkom en een feestelijk drankje
zal ongetwijfeld klaar staan.
De feestavond 's avonds is ook een ,,full
house" en zal bezocht worden door die
leden, die reeds vóór 1 augustus rea
geerden op de uitnodiging hiervoor.
Ongetwijfeld zal deze 29ste oktober niet
alleen een feestelijke dag zijn maar ook
een vermoeiende voor het thans zittende
bestuur, dat bestaat uit J. H. H. Over-
beek, arts-voorzitter; mevrouw C. van
Kooten-de Zoete, secretaresse; me
vrouw M. Wiemans-Hendriks, penning-
meesteresse en als leden mevrouw M.
van Herwaarden, mevrouw J. C. Ver-
kade-Bodt en de heren C. J. Verkley en
D. van der Wijden.
Voor de voorbereiding van deze feestdag
kreeg het bestuur veel medewerking.
Een commissie van voorbereiding, be
staande uit de leden mevrouw A. Holle-
man-Stratman en de heer H. E. J. Smit
wordt geassisteerd door een werkcom-
missie uit de leden.
Zij zorgen voor versiering en aankle
ding van het feestgebouw en richten een
tentoonstelling in van foto's, die het rijke
verleden van de afdeling Soest overdui
delijk laten zien.
's nachts bemand werden. Tijdens de
oorlog werd al het verbandmateriaal
van de vereniging door de bezetters in
beslag genomen en toen men na de oor
log weer met de oefenavonden ging be
ginnen was men erg blij met de vrij
grote voorraad verbandmiddelen, die te
voorschijn kwamen uit de verband-
kisten, die kort voor de oorlog waren
aangevuld. Deze kisten stonden op vele
vitale punten in het dorp. Nog steeds
Januari 1930. Het trotse bestuur van de afdeling Soest toont haar eerste ziekenauto, een Studebaker ter waarde van 7000,- aan
de notabelen van Soest. De tweede persoon van links (op de voorgrond) is de toenmalige burgemeester Mr. G. Deketh. Rechts
naast de voorruit van de auto de voorzitter van de Soester EHBO. dokter J. H. A. Rupert sr. De dame in het midden met de witte
hoed is mej. C. A. Hille, de grondlegster van de Soester EHBO.
Financieel heeft men steeds de eindjes
aan elkaar weten te knopen en door een
zuinig beleid was het steeds mogelijk
nieuw lesmateriaal aan te kopen. Een
groot aantal donateurs heeft de jaren
door hier steeds een prachtig handje ge
holpen. MeQ,i£ daar altijd erg dankbaar
,-vóor- gavyeest, temeer daar de. draag-
kracht van de leden voor de contributie
salflj'a :8htzlëii'is; Steeds heëfï men ge
steld, dat de hoogte van de contributie
nooit een beletsel mocht zijn om
E.H.B.O.-lid te worden en daar de afde
ling Soest haar leden telt onder alle la
gen van de bevolking, is anno 1977 de
contributie maar twintig gulden per
jaar. Een opleidingscursus in het eerste
jaar kost nu inclusief het lidmaatschap
vijfenzeventig gulden.
Sinds er in de jaren vijftig een schei
ding in de opleiding werd aangebracht
begon de groei van de vereniging zich
definitief door te zetten. De opleiding
werd op een uiterst moderne wijze zelf
standig voortgezet, terwijl de gediplo
meerden van de voorgaande jaargangen
gingen oefenen op een meer voor hen
geeigende manier. Naast het verbandjes
leggen werd er intensief geoefend op
geensceneerde ongevalssituaties met
slachtoffers, die van geschminkte ver
wondingen en botbreuken werden voor
zien.
Niet meer aktief, maar nog steeds een
belangstellend lid is de heer Kors Lam,
aan wie de afdeling Soest veel te danken
heeft. Hij is niet het oudste nog levende
lid dat een groot deel van zijn leven en
een nog groter deel van zijn vrije tijd
aan de Soester E.H.B.O. besteed heeft.
Hij was een fanatiek lid van de commis
sie ziekenauto, hij was verbandmeester-
instructeur en leidde de wedstrijdploe
gen op.
Op zijn boederij aan de Birkstraat werd
in de wintermaanden voor de wedstrij
den extra geoefend op de deel of in een
stal. 's Zomers waren er grote buitenoe
feningen op zijn terrein, waarbij met ge
wonden gesleept werd over sloten en
Door de jaren heen is er steeds veel propaganda gemaakt voor de EHBO. V lak na de oorlog nam men met een prualu agen deel
aan een bloemencorso.
Deze eerste ziekenauto was een Stude
baker, die gestationeerd werd bij Gara
ge Alblas aan de Van Weedestraat. La
ter kwam de auto onder beheer van Ga
rage Klomp aan de Koninginnelaan en
de verschillende auto's in opvolging ble
ven daar van 1936 tot 1965. De heer
Klomp ontving voor de stalling en het
onderhoud twintig gulden per maand en
zijn bedieningsgeld bij het uitrijden met
de wagen bedroeg 1,25 per uur. Na een
tijdelijke standplaats aan de Prins Bern-
hardlaan verhuisde de ziekenauto naar
en kwam er een eind aan deze E.H.B.O.-
taak na 42 jaar. De groei van de gemeen
te en daardoor ook de groei van het aan
tal ritten, alsmede de noodzaak van
avond-, nacht- en weekenddiensten wa
ren hiervan de oorzaak.
Ook in de oorlogsjaren had de Soester
E.H.B.O. een verantwoordelijke taak.
Onder de toenmalige luchtbescher
mingsdienst werden vijf hulpposten in
gericht, die doorlopend "s avonds en
beheert de afdeling Soest een twintigtal
van deze kisten (koffers), die ten dienste
staan van artsen en hulpverleners bij on
gevallen. De standplaatsen zijn herken
baar aan het geel-blauwe E.H.B.O.-
embleem.
Elk najaar organiseert men een oplei
dingscursus met aansluitend examen in
het voorjaar. De belangstelling hiervoor
is jaarlijks zeer groot en clubs van 50
tot 60 personen zijn geen zeldzaamheid.
De opleiding geschiedt, onder supervisie
van de arts-voorzitter, door twee gedi
plomeerde kaderinstructrices, de dames
Beens en Verkade, die zich ieder jaar
weer kunnen verheugen in een zeer
groot percentage geslaagde cursisten.
Roemruchte voorgangers van de dames
waren o.m. Jan Drost, Wiliem Hilhorst,
Kors Lam, Ab Schaap en Kees Klomp.
Men oefende vele jaren in de zaal van
cafe De Gouden Ploeg. In de jaren vijf
tig verhuisde men naar het Verenigings
gebouw aan de Steenhoffstraat, waar de
vereniging een bijzondere groei door
maakte. Kort voordat men het vereni
gingsgebouw moest verlaten en nadat
men over enig kapitaal ging beschikken
door de verkoop van de beide ambu
lances aan de gemeente, werd de afde
ling Soest mede-eigenaar van het ge
bouw Middelwijk aan de Pieter de
Hooghlaan. Onder haar supervisie werd
dit prachtige verenigingsgebouw in 1972
verplaatst naar de Parallelweg.
