de Het wonder van de hartballonpomp Welzijnswerk Ouderen Gewaardeerd lid van het tandheelkundig team FOTO STRIP- VER HAAL Balanceren op één fietswiel gevaarlijk" Met Raad en Daad DE GROENE LIJN Nieuwe kaassoort Geen fruit bij bloemen Wat zijn dat Doe meer voor hopen met gehakt op het land? cWat iedereen moet weten over verlovingen, huwelijk en geboorte. Drukkerij Smit De mondhygiënist: Van Weedestraat 29 Telefoon 14152 77 Soest© r Courant van donderdag 23 maart 1978 ZOMERTIJD ELDERS - We gaan vroeg met vakantie, in april al. Hoe zit het dan met de zomertijd in andere landen? AntwoordU schrijft er niet bij waar u heen gaat. Is dat Engelang of Ierland dan kunt u rekening houden met de zomertijd van 19 maart tot 29 oktober 1978. Reist u naar het zuiden, dan is het zomertijd in België, Luxemburg Frankrijk en waarschijnlijk ook Spanje van 2 april tot 1 oktober gelijk als bij ons. Voert de reis door west- Duitsland en Oostenrijk, dan zult u daar geen zomertijd vinden. Ook De nemarken en Zwitseland doen niet mee dit jaar. Komt u in Italië, dan geldt daar een zomertijd van 28 mei tot 29 oktober. KORTE AMERIKAAN - Ik zoek een Amerikaanse auto die in mijn garage van krap 4.50 m. past. maar ze zijn alle maal zo lang! Weet u een korte? Antwoord: De Amerikanen bouwen ook zg. compact cars, speciaal voor de export naar Europa. Van de Ameri kaanse merken met korte modellen die toch voorzien zijn van het door u gewenste comfort en automatische schakeling noemen wij vooral de AMC Gracer met een lengte van slechts 4,32 en breedte van 1,79 m. en de AMC pacer die 4,37 m. lang en 1,96 m. breed is. De stationcar van de AMC Pacer is 4,42 m. lang. De Ford Mustang komt op een lengte van 4,44 m. bij een breedte van 1.78 m. Veel andere merken leve ren inderdaad uitsluitend wagens die langer zijn dan 4,50 m. DIE DURE KAPPER - Bij mijn kap per betaalde ik deze week 72,50 voor een behandeling die mij de vorige maal slechts 55,- kostte. Bijgevolg een prijsverhoging van ruim 33 procent. Mag dat zomaar? Antwoord: Nee, dat mag niet zomaar. De kappers mochten hun tarieven met vijf procent verhogen en echt niet met een dikke 33. De vraag is echter: heeft uw hoofd precies dezelfde behandeling ondergaan? Er zijn permanents die 35.- kosten en er zijn er ook die daar enkele tientjes boven uit gaan. Er zijn haarverstevigers die u op enkele gul dens per behandeling komen te staan maar er zijn ook duurdere. Met andere woordenzodra u een klacht zou indie nen tegen uw te dure kapper, zou deze er als de kippen bij zijn om te antwoor den dat hij bij de laatste behandeling veel duurdere spullen heeft gebruikt dan voorheen en dat dat nodig was óók. Om kort te gaanprijsbeheersing voor het dameskappersvak is een wassen neus. Er is maar éën middel tegen om uitwassen als de door u genoemde tegen te gaan: gewoon tevoren vragen wat de behandeling kost en als er prijsverschil is, datgene uitzoeken wat u voldoende acht. De nieuwste aanwinst van het Neder landse kaasassortiment is de Ankeve- ner geitekaas. Deze wordt gemaakt van Hollandse geitemelk, afkomstig van een boerenbedrijf in de buurt van Ankeveen. Ankevener geitekaas is geen naboot sing van een gelijkend soort. Er zitten verse groene Madagascar-pepers in of knoflook en fijne kruiden. Om een constante smaak van de gehele kaas te verkrijgen zijn de peperkorrels vooraf gekneusd, zodat de smaak zich geleide lijk door de hele kaas verspreidt, 't Is een pittige kaas, maar niet over dreven. Ook de geitekaas met knoflook en fijne kruiden ligt lekker op de tong. Beide kaasjes laten zich uitstekend met ros'e combineren. Ook de oerhol- landse jonge jenever doet het er erg goed bij. Niet alleen de buitenlandse, maar ook de talrijke Nederlandse kaassoorten zijn zeer geschikt voor consumptie bij een lekker glas van het een en ander. Behalve de bekende jonge en oude soorten, kunnen daarvoor ook heel goed de uit ons land afkomstige Kern- hem, Bluefort, Subenhara, Mon Chou en nu ook de Ankevener geitekaas worden gebruikt. Wie een bos bloemen mooi wil houden, moet er geen fruit bij in de buurt plaatsen. Anjers bijvoorbeeld zijn zeer gevoelig voor rijpend fruit in de omge ving; dan „krimpen" ze en worden niet meer goed. Andere tips om snijbloemen lang goed te houden: gebruik een schone vaas (na gebruik enkele uren met een chlooroplossing wegzetten, daarna goed omspoelen), doe snijbloemen- voedsel in het water, stelen altijd eerst schuin aansnijden (ook houtige stelen - die niet breken of plat slaan), slap hangende bloemen in een krant wikke len en enkele uren diep in het water zetten op een koele plek, bloemen nooit in de zon zetten, bij de verwarming, of op de tocht (ze overnachten graag koel, maar het verschil mag niet te groot zijn). Men ziet ze tegenwoordig steeds meer bij boerderijen: enorme hopen op het land, met een laag plastic er overheen vaak ook nog een stel autobanden. Het klinkt misschien gek, maar dat zijn geen „hopen", maar „kuilen". Zo noemen de boeren die ophogingen ten minste. In die zogenaamde kuilen wordt het gras bewaard, dat 's winters aan de koeien gevoerd kan worden. Die kuilen hebben op veel bedrijven de hooiberg vervangen. Vroeger was juli de hooi maand. Dan werd het gras gemaaid en op het land te drogen gelegd. Zo werd het hooi, dat in een hooiberg kon worden bewaard voor de winter. Tegenwoordig is „inkuilen" een veel toegepaste manier om gras te bewaren tot de winter. Door deze methode kan de boer meer voeder van zijn eigen grond winnen, omdat hij al vroeg in het jaar met maaien kan beginnen. Bo vendien kost het hem veel minder werk, ook bij het voederen in de wintermaanden in de stal. En tenslotte is hij bij het winnen van kuilgras veel minder afhankelijk van goed weer dan bij het hooien. De grote lap plastic over een kuil dient om het rotten tegen te gaan. Oude autobanden of zand houden het plastic op zijn plaats. Met instrumenten kun je mensen redden, die anders vrijwel zeker zouden zijn doodgegaan. Het duurt doorgaans echter vele jaren, voordat het bewijs is geleverd dat een bepaald medisch apparaat ook echt waardevol is. Niet alleen nü, maar ook in de toekomst. Een pacemaker is al bijna heel gewoon. Een defibrillator, zo'n ding dat wordt gebruikt om het hart weer op gang te brengen, ook. Dat is anders met de „hartballonpomp". Een vrij nieuw instru ment, dat pas aan het eind van de jaren zestig zover was ont wikkeld dat het in de ziekenhuizen kon worden gebruikt. In Ne derland gebeurde dat voor het eerst in het thoraxcentrum (hart- en longchirurgie) van het Academisch Ziekenhuis Dijk- zigt Rotterdam. Volgens hartspecialist dr. F. Hage- meijer in het Dijkzigt-ziekenhuis is de ballonpomp een zeer nuttig apparaat. Een goed hulpmiddel, waarmee in de toekomst bovendien méér mogelijk is. Toch zullen lang niet alle ziekenhuizen onmiddellijk het ding in huis halen, aangezien de ervaring van ruim vijf jaar nog niet alles heeft bewezen. Dr. Hagemeijer licht toe dat de bal lonpomp wordt gebruikt als het hart zo slecht is, dat het zelf de bloedsomloop niet meer normaal op gang kan hou den. Als het hart (juister is de linker hartkamer) het bloed niet (goed) in de grote slagader (de aorta) pompt, is de doorstroming van het bloed in het hele lichaam bedreigd. En waar geen bloed is, is geen leven. De huid wordt grauw. Er kunnen bewustzijns- stoornissen optreden. Mensen zien bleek, soms blauw en transpireren hevig. Allerlei organen laten het afwe ten. Zo werken de nieren niet meer als het hoort. Patiënten raken bewuste loos, doordat het lichaam niet meer normaal van bloed wordt voorzien. Het hart stopt natuurlijk niet zomaar de bloedcirculatie. Dan is er veel meer aan de hand. De bloedsomloop stag neert als de linker hartkamer na een infarct een ernstige beschadiging heeft opgelopen. De hartspecialist laat zien dat het mo gelijk is om met behulp van de ballon- pomp het bloed weer te laten circule ren. In feite neemt de pomp tijdelijk de taak van het hart over en zelf krijgt het de kans om zich zo goed mogelijk te herstellen. Hoe gaat dat in zijn werk? Naast het bed van de patiënt staat een electrische pomp, waaraan een plastic slang met aan het uiteinde een plastic ballonnetje. De slang (zo dun als een pink) wordt via een slagader (zo dik als een duim) in de lies omhoog ge schoven tot in de grote slagader (aor ta). Het ballonnetje wordt gevuld met veertig milimeter heliumgas. Als de pomp nu het ballonnetje leegzuigt op het moment dat het hart gaat samen trekken, wordt het bloed uit de linker hartkamer gezogen en komt in de gro te slagader. Het hart hoeft zelf geen moeite te doen om het bloed uit te persen en heeft minder zuurstof nodig om energie voort te brengen. Een hele opluchting, want de bescha digde linker hartkamer krijgt al zo weinig zuurstof. Stroomt het bloed in de grote slagader, dan is het hart, zeg maar, leeg. Dan wordt het ballonnetje weer opgeblazen, waardoor de druk in de ader hoger wordt. Het resultaat is dat al de organen via de vertakkingen van de grote slag ader weer meer bloed krijgen. Het toch al overbelaste hart heeft daar zelf niets voor hoeven doen. De ballonpomp kan ernstig zieke men sen redden. Dat blijkt uit de gegevens van het Dijkzigtziekenhuis over de jaren 1972-1976. Van de 25 patiënten die kort of lang (soms enkele weken) aan de ballonpomp lagen, waren er vorig jaar februari nog 13 in leven. Drie mensen overleden tijdens het pompen en 2 bij het stoppen van de pomp. Van de 20 overlevenden gingen er 5 binnen tien dagen dood en één iets later. Later overleed nog een patiënt door een heel andere oorzaak. Van de 13 mensen die in leven ble ven, zijn er 6 weer normaal aan het werk. De rest moet het wat kalmer aan doen. Je zou denken dat zo'n ballonpomp slechts een tijdelijk redmiddel is als het hart zo ernstig beschadigd is. Maar volgens Dr. Hagemeijer is de toestand gelukkig niet zo zwart-wit. „Naast het deel van het hart dat dood is, zit een stuk hartspier dat onvoldoende zuurstof krijgt om samen te trekken. Maar nog nét voldoende om niet dood te gaan. Het zit als een grensgebiedje rond het dode centrum. Noem het maar de grijze zone. Als de doorstroming van het bloed toeneemt dankzij de ballompomp, kunnen de hartcellen uit het grauwe gebied weer meewerken. Het bedreigde gebied wordt dus klei ner". Volgens de Rotterdamse hartspecialist is het goed mogelijk dat de ballon pomp in de toekomst ook wordt ge bruikt om een hartinfarct klein te houden. Helaas is het (nog) niet mo gelijk om te meten hoe groot een in farct wordt. Breng je de ballonpomp in, dan weet je natuurlijk wel hoe groot het infarct is geworden, maar je weet niet hoe groot het zónder pomp zou zijn geweest. Het onderzoek hiernaar verkeert nog in een experimenteel sta dium. De ballonpomp kan in meer situaties een goed hulpmiddel zijn. Bijvoorbeeld bij iemand met een dreigend hartin farct, die naar het ziekenhuis moet voor een by-pass operatie. Dan wordt er in het lichaam een omleiding ge maakt voor het bloed uit de grote slag ader óver de vernauwing heen naar het hart. „Onder die omstandigheden heeft de ballonpomp zin" zegt dr. Ha gemeijer „omdat hij de pompfunctxe van het hart verlicht. En zolang de pomp werkt, krijgt de arts meer tijd om de patiënt te onderzoeken". Een ander voorbeeld. Iemand krijgt een hartinfarct, gaat naar het zieken huis krijgt weer pijn op de borst. Dat betekent dat een nieuw gebiedje wordt bedreigd. De ballonpomp kan die grijze cellen misschien weer nieuw leven inblazen. Gehakt wordt veel gegeten in Neder land, meestal in de vorm van een gewone bal gehakt. Dat laatste is eigenlijk jammer, want er kan ontzet tend veel meer met dit gemalen vlees worden gedaan. Veel mensen hebben daar echter geen idee van. Erg lekker zijn bijvoorbeeld met ge hakt gevulde paprika's, of een kotelet- te kubidek (dat is een Perzische ham burger), of gehakt Italienne, of English Pie. Dit zijn zo maar een paar verrukke lijke gehaktgerechten. Wie trek begint te krijgen, kan een briefkaartje sturen aan Postbus 16000, Den Haag. Als men daarop vermeldt: „Doe 'ns wat anders met gehakt", dan krijgt men gratis een kleurenfolder met heerlijke gehakt- recepten thuisgestuurd. Uitgaande van de Stichting Federatieve Raad voor het Bejaar- denwerk Soest. Bureau: Middelwijkstraat 36, tel. 02155-19289. Projektleidster: J. I. Hukema. Spreekuur: dinsdag t.m. vrijdag van 9-10 uur. Dienstencentrum, „De Drie Eiken", Dorpsplein 18, Soesterberg, te. 03463-1402. Leidster: A. H. Frankena. Spreekuur: maandag t.m. vrijdag van 9-10.30 uur. Dienstencentrum „Honsbergen", Wiardi Beckmanstraat 475, Soest, tel. 02155-10607. Leiders: A. F. van de Genugten en J. C. van Bochove. Spreekuur: maandag t/m vrijdag van 9-10.30 uur. Op bovengenoemde adressen kunt U alle inlichtingen krijgen betreffende de dienstverlening aan ouderen, enkele voorbeelden: Warme-maaltijdvoorziening Ontspanningsmogelijkheden Cursussen Bejaardenwacht bezoekdienst Pedicuredienst enz. enz. Voor een warme maaltijd kunt U zich ook rechtstreeks wenden tot de volgende adressen: Soestdijk Soest-Midden Honsbergen Soesterberg Centrale admini stratie warme maal tij den Mw. G. Mirck-Luypen, Nassaulaan 4, tel.: 15592 Mw. M.A. Jansen-Moesenbroek, Kerkpad NZ57, tel.15588. Mw. S. Steendijk-Geerlings, Bartolottilaan 16, tel.16389. Hr. A. van Scherpenzeel, Veenbesstraat 430, tel.: 14782. Hr. A.F. van de Genugten (leider diensten centrum) Wiardi Beckmanstraat 475, 10607. Mw. N. van Dijk-de Waal, Moerbessenweg 7, tel.: 03463-2322 Mw. A.M. Mulders-de Klerk, Kerkpad NZ 54, tel.13662. (ook indien geen gehoor bij wijk adressen Wijkhoofden bejaardenwacht: Soestdijk Soest-Midden Soest-Zuid Soesterveen Honsbergen Soesterberg Mw. H. de Beer-Kerkhof (waarnemend). Kerkpad ZZ 57, tel.14448. Mw. J.W.M. Gemen-Kalkman, Kerkpad ZZ 84, tel.12947. Mw. E.H. Out, Jac. Catslaan 13, tel.14512. Mw. J. Dansen van Rossum (waarnemend) Veenbesstraat524, tel.: 10849. Hr. J.C. van Bochove, Dienstencentrum „Honsbergen", Wiardi Beckmanstraat 475, tel.: 10607. Mw. A.H. Frankena, Dienstencentrum „De Drie Eiken", Dorpsplein 18, tel. 03463-1402. Doe vooral geen dingen waar u later spijt van zou kunnen kniqen Kom tijdig bij ons aan de zaakenlaatu vnjblijvend voorlichten op het gebied van verlovings- huwelijks- en dankbetuigingskaarten en geboortekaarten. Kortom; laatonsu de even smaakvolle als uitgebreide Kennemer Kaarten Kollektie voorleggen! Als u daar uw persoonlijke keu2e uit heeft gemaakt dan kan er werkelijk niets meer misgaan' Tot ziens bij Iedereen kent de tandarts en de tand artsassistente. Beiden hebben zij hun taak in het tandheelkundig team. De laatste jaren is dit team uitgebreid met de mondhygiënist (meestal is het een vrouw, maar niet altijd) die bin nen dat team een geheel eigen en unie ke positie heeft. Sommigen menen dat zij een „vere delde" tandartsassistente is, maar dat denkbeeld is absoluut onjuist. De mondhygiëniste is een zéér belangrijk „wapen" op het gebied van de pre ventie. De voorlichting over het onder houd van tanden en kiezen vormt na melijk de hoofdzaak van haar werk. De tandarts heeft meestal geen tijd (en is niet geoefend) voor voorlichtend werk. De mondhygiënist neemt hier wel tijd voor en is juist op dit ter rein goed geschoold. Onderstaand vraaggesprek met een mondhygiëniste geeft een indruk van dit belangrijke werk. Waar kan een mondhygiënist eigenlijk werken? Als mondhygiënist kan men bijvoor beeld werken bij 1. een tandarts (of bij een groeps- praktijk) 2. in een specialistenpraktijk 3. de schooltandverzorging 4. een afdeling van een universiteit 5. de opleiding van mondhygiënisten 6. in een ziekenhuis 7. instituten voor geestelijk en/of lichamelijk gehandicapten Doen mondhygiënisten bij al deze instellingen hetzelfde werk of verschilt dat? Dat maakt nogal wat uit. Hoewel iede re mondhygiënist dezelfde opleiding heeft, kan hij na het eindexamen het gebied kiezen waar ze de meeste be langstelling voor heeft. Ligt haar sterke punt op het gebied van groepsvoorlichting, dan kan ik mij voorstellen dat zo iemand graag bij de schooltandverzorging wil werken, is ze meer geïnteresseerd in de wetenschap pelijke voortgang van haar vakgebied, dan zal zij haar plaats vinden op een universiteitsafdeling. Dit zijn twee voorbeelden, maar tot nog toe werken de meeste mondhygië nisten in een tandartsenpraktijk. Kan een mondhygiënist zich dan niet zelfstandig vestigen, zoals bijvoor beeld een fysiotherapeut? Nee! Wij mogen alleen werken op aan wijzing en onder controle van een tandarts. Zullen we, omdat het merendeel van de mondhygiënisten bij een tandarts werkt, ingaan op wat een mondhy giënist daar doet? Prima. Allereerst doet ze het zg. mond- onderzoek. Dit houdt in dat ze de toe stand van de mondholte, van de tan den en van het tandvlees bekijkt. Haar bevindingen worden genoteerd. Als het nodig blijkt, worden er röntgen-foto's gemaakt en gebitsafdrukken genomen. Met deze gegevens kun je de toestand van de tanden en kiezen vaststellen, bijvoorbeeld waar gaatjes zitten, of er verstandskiezen uitgehaald moeten worden en zo verder. Om de toestand van het tandvlees te kunnen bepalen, moeten er metingen gedaan worden, die samen met de röntgen-foto's, een goed beeld geven van het tandvlees en het kaakbot. Met al deze gegevens kan de tandarts samen met de patiënt een behandelplan maken. Wanneer al deze gegevens genoteerd zijn, wat gaat een mondhygiënist dan doen? Natuurlijk moet de patiënt zelf op de hoogte gebracht worden van de situa tie. Dan vertel je wat eraan gedaan kan worden. Maar de belangrijkste factor in het welslagen van de behan deling is de medewerking van de pa tiënt zelf. En dit is eigenlijk het moei lijkste deel van ons beroep. Hoe breng je iemand ertoe zó te poetsen dat zijn tandvlees ontstekingsvrij is en zijn tan den en kiezen schoon zijn en blijven? Voorlichting is de hoofdtaak van de mondhygiënist. Het probleem hierbij is, dat de patiënt in de eerste plaats komt om z'n tanden en kiezen te laten repareren. En nu is de denkfout bij het gros van de Nederlandse bevol king, dat wanneer het gat gevuld is, de zaak voor elkaar is. Maar zo is het toevallig niet. Het gebit staat of valt met de gezondheid van het tand vlees en onderliggend kaakbot. In principe zijn de meeste gaatjes wel te vullen. Anders is het met het hou vast van de tanden (het kaakbot en de weefsels die de tanden en kiezen om ringen). Wanneer dat eenmaal ver dwenen is, komt dat nooit meer terug. Kan dat kaakbot dan zomaar verdwij nen, zonder datje het zelf merkt? Er zijn natuurlijk wel aanwijzingen voor de patiënt die hem zouden moe ten waarschuwen. Eén van de duide lijkste aanwijzingen is het bloeden van het tandvlees bij het borstelen. Gezond tandvlees bloedt nooit, dus ook niet bij het borstelen. Verder is ontstoken tandvlees roder en meer gezwollen dan gezond tandvlees. Maar het ontstekingsproces gaat, wan neer er niets aan gedaan wordt steeds verder, zonder dat het pijn doet. Maar hoe krijg je ontstoken tandvlees? Tandvleesontstekingen worden veroor zaakt door tandplaque, een bijna on zichtbare bacterie-laag die zich op de tanden en kiezen afzet. Deze laag kun je er alleen afkrijgen door goed te borstelen. Wanneer je goed poetst, dan krijg je geen ontstoken tandvlees. De meeste mensen weten dat niet en daar om is voorlichting zo belangrijk. Maar wanneer het tandvlees al ont stoken is, kan er dan nog wel wat aan gedaan worden? Jazeker. Het zou te ver gaan om uit te leggen hoe, maar één ding geldt altijd: het aller, aller belangrijkste is, dat de patiënt er een goede mondhy giëne op nahoudt. En hoe hij dit kan bereiken wordt hem verteld door een mondhygiënist. Het valt niet mee om dat goed te doen. De mondhygiënist is o.a. opgeleid om de patiënt te ver tellen hoe je het beste een goede mond hygiëne kan bereiken. Waar kun je opgeleid worden tot mond hygiënist en hoe lang duurt de oplei ding? Er zijn vier opleidingen in Nederland 1. Aan de Rijksuniversiteit te Utrecht. 2. Aan de Universiteit van Amsterdam. 3. Aan de Katholieke Universiteit van Nijmegen. 4. Aan de Vrije Universiteit van Am sterdam. Het is geen universitaire opleiding, maar het is wel verbonden aan de tandheelkundige subfaculteit. De oplei ding tot mondhygiëniste duurt 2 jaar. Hoeveel mondhygiënistes zijn er in Nederland? Ik schat dat er zo'n 300 a 500 mond hygiënistes werkzaam zijn. In welke landen zijn er nog meer op leidingen voor mondhygiëniste? In Amerika is men in 1913 begonnen met het opleiden van mondhygiënistes. Daarna kwamen er opleidingen in Ja pan, Engeland, Noorwegen, Zweden, Denemarken en Zwitserland. In Neder land is men in 1968 in Utrecht begon nen. Als voorbeeld werden de Ver enigde Staten genomen. Ons onder wijsprogramma lijkt erg veel op dat wat in de V.S. wordt gegeven. Een nieuwe gril op het gebied van kinderfietsen is een fiets zonder rem en met een doortrapinrichting, zoals die vroeger op bakfietsen vaak voorkwam. De bedoeling bij het rijden op deze fiets is om tijdens het fietsen het voorwiel van de grond te tillen en dan alleen op het achterwiel balancerend een zo groot mogelijke afstand af te leggen. „Levensgevaarlijk", zegt de Rotter damse hoofdinspecteur van politie R. F. D. Gerrand, voorzitter van de Ge westelijke Politie Verkeerscommissie Zuid-Holland n en Zeeland, over deze uit Japan geïmporteerde fietsen. „Als een kind met een dergelijke fiets op de weg komt, vormt het niet alleen een gevaar voor anderen, maar ook voor zichzelf. Je hebt er weinig fantasie voor nodig om je voor te stellen wat je kan overkomen als je op een fiets zonder remmen, en dan ook nog op één wiel, op straat komt". Beroep op ouders Het rijwiel ziet eruit als een gewone fiets, maar heeft niet, zoals voorge schreven, tenminste één goed werken de rem. Er is hier dus sprake van een overtreding. „Inderdaad", aldus hoofdinspecteur Gerrand, „maar de meeste kinderen die op deze fietsen rijden, zijn jonger dan twaalf jaar en kunnen nog niet strafrechtelijk worden vervolgd. opmaken heeft dus Proces-verbaal weinig zin". „We kunnen de verkoop ook niet ver bieden. Daarom hebben de ouders hierin het laatste woord. Wij doen dan ook juist op hen een dringend beroep om vooral niet zo'n fiets te kopen voor hun kind". praktische tips voor fotografen in de vorm van een foto-drieluik Wandelen langs het strand met de kamera in de aanslag. Dat zou je het thema kunnen noemen van dit fotostripverhaal. Want er zijn voor fotografen allerlei motieven, die onuitputtelijk zijn. De markt is er één van. Een verjaardagsfeestje van de kinderen. En ook zo'n strandwandeling, waarbij het water zorgt voor een steeds wisselend dekor. Neem nou die eerste foto. Van de zee en de branding kun je vaak boeiende foto's maken. Je probeert het vanaf verschillende standpunten, tot je een plek hebt waar de donkere bazaltblokken fotoserie maken, waar je met bewondering naar en de schuimende branding een goed kontrast vormen. Toch is het kunt kijken. Op zo'n manier wordt fotograferen jammer, dat de zon niet schijnt en het tegenlicht had kunnen een echte speurtocht naar mooie foto-motieven, zorgen voor wat flonkering in de waterpartij. Een stilleven van schelpen. Ze liggen vlak voor je voeten en je let er nauwelijks op. Toch zit er in kleur een mooie foto in: een kompositie van zachte bruine tinten. Als je van zo'n schelpenpartij dia's maakt, ben je later verrast te zien dat er gewoon een schilderijtje in zit. Er zijn mensen, die van die schijnbaar ongeschikte foto-motieven een dia- of De derde opname, waarin nu ook mensen een plaatsje krijgen. Wandelen over de dam tussen water en land. Bij zo'n foto is het standpunt natuurlijk erg belangrijk. Het gaat er om die figuurtjes vrijstaand tegen een lichte lucht te foto graferen. Het is een simpele foto, die met elke kamera te.maken is. Toch gaat er iets van uit en is zo'n plaatje een fijne herinnering aan een strand wandeling, waarbij er ook van alles was te beleven voor de kamera. Trouwens: een kamera is altyd een goede wandelpartner.

Historische kranten - Archief Eemland

Soester Courant | 1978 | | pagina 59