Energie besparen
een noodzaak!
de vogel-
woning
nood
werd
opgelost
Pocket fotografie
in opmars
Een foto-collage
een origineel kado
>let Raad
en Daad
Tegenlicht is vaak een
bondgenoot bij het fotograferen
m
hm\$ urcurer
1978:
KAPSALON
Voor hem
Voor haar
AUTO EN FISCUS - Mijn buurman
laat van alles aan zijn auto doen en
.ffijriïfa ^uré accessoires aan. De
posten kan hij aftrekken van de belas
ting, zegt hij. Toen ik één reparatie-
rekening aftrok van m'n belasting,
kreeg lk een brief terug dat de inspec
teur dat niet pikte. Hoe zit dit?
(woord: Uw buurman is ,,in zaken"
zo schrijft u. Behoort zijn auto tot eeri
(al dan niet door hem gedreven) on
derneming. dan komen alle kosten
(precies als de overige zakelijke on
kosten) ten laste van de winst. Uw
buurman kan dus wel extra accessoi
res laten monteren en bij zijn zaak als
kosten opschrijven, maar hij kan die
niet privé van zijn inkomstenbelasting
aftrekken als hij bij de firma van
iemand anders in dienst is. Ook voor u
geldt, dat in beginsel de reparatiekos
ten van elk vervoermiddel niet aftrek
baarzijn voor loon- en inkomstenbelas
ting. Toch is het de vraag of uw
buurman nu beter af is, want de fiscus
telt 20% van de cataloguswaarde van
elke bedrijfsauto bij het inkomen, on
geacht of hij er wel of niet privé-ritten
In maakt.
SERING SNOEIEN - Hoe moet ik mijn
seringenboom snoeien?
AntwoordDe seringen bloeien op het
overjarige hout en niet op nieuwe
scheuten. Als u er teveel van het oude
hout uithaalt, bloeit de boom niet of
nauwelijks. Daarom is het 't beste, een
sering niet te snoeien. Hoogstens kunt
u een enkele tak wegnemen die niet
mooi uitgroeide, teveel licht wegneemt
voor de andere, of te hoog opgaat. Is
een boom te lang gerekt en kaal van
onderen, dan moet u zo'n sering wel
toppen, zodat hij niet hoger uitgroeit
maar de breedte ingaat.
OP STAP Er zit ergens in Naarden
een stichting als je op stap wilt naar
familie of zo in het buitenland voor
vakantie. Ik hoorde het over de radio
maar kon het adres niet zo gauw
noteren. Weet u dat?
Antwoord: Er zijn er twee. Vakanties
voor bejaarden worden georganiseerd
door de Stichting Uit boven 60, p/a
Flevolaan 53, Naarden; telefoon 02159-
46182. Bezoek aan geëmigreerde en an
dere familieleden in het buitenland
kan met behulp van gezamenlijke
spaarrekeningen (en in noodgevallen
door middel van een hulpfonds) tot
stand worden gebracht door de stich
ting Wij komen, Comeniuslaan 16,
Naarden; telefoon 02159-41834. Deze
laatste organisatie staat natuurlijk ook
open voor jonge mensen.
EUROPESE POSTZEGEL - De PTT
heeft verleden jaar een Europese zegel
aangekondigd, maar die kon ik nog niet
krijgen. Wanneer verschijnt die?
Antwoord: U bedoelt waarschijnlijk de
zegel gewijd aan de verkiezing van het
Europees parlement. Dat is een Neder
landse zegel, maar de uitgifte is tot
nader order uitgesteld, omdat er door
tegenwerking van Engeland in de EEG
nog steeds geen verkiezingen voor zo'n
Europees parlement konden komen.
ONGELIJKE THERMOMETERS - Ik
heb verschillende thermometers
huis, maar ze wijzen ook allemaal
verschillende temperaturen aan. Hoe
krijg ik ze nu gelijklopend?
Antwoord: De goedkope huishoudther-
mometers zijn niet zo nauwkeurig ge
ijkt als de betere exemplaren die u
bij de medische instrumentenhandel
en bijv. opticiens en andere goede
zaken kunt kopen. Het gebeurt wel,
dat het kwik- of vloeistofbuisje ver
schuifbaar is ten opzichte van
schaalverdeling en dat veroorzaakt
ook miswijzingen. Hebt u een betrouw
baar exemplaar, dan moet u dit eerst
even controleren met een thermometer
waarvan u weet dat hij goed is (bijv.
in een winkel, werkplaats of labora
torium).
Anders kunt u uit het vrieskastje van
uw koelkast ijsblokjes nemen en die
laten smelten. De in dat smeltwater
gestoken thermometer moet precies op
nul graden Celsius (of Réamur) staan.
Vervolgens kunt u wat water aan de
kook brengen. De daarin gehouden
thermometer moet 100° C (of 80° R)
aanwijzen (tenzij u dat water op een
hoge berg gaat koken). Als de eerste
thermometer in orde is (gebracht)
kunt u de andere daar op afstemmen
door het buisje te verschuiven en daar
na vast (er) te zetten of een nieuwe
schaalverdeling aan te brengen over
de oude. Ziet u tegen al dat werk
op, koopt u dan één nieuwe thermo
meter van goede kwaliteit met de
thans voorgeschreven schaalverdeling
in graden Keivin en ter vergelijking
het aantal graden Celsius, en vergelijk
daarmede uw oude exemplaren.
VLAAMS - Ik heb in de boekhandels
gezocht naar een algemeen Vlaams
woordenboek. Kunt u mij een uitgave
noemen?
Antwoord: Neen. U zult zich moeten
behelpen met de (ook in België ge
bruikte) Nederlandse woordenboeken.
Het Grote en het Officiële Woorden
boek der Nederlandse taal (dat u in
een bibliotheek kunt raadplegen) be
vatten ook de in Zuid-Nederland gang
bare woorden. Er bestaat geen alge
meen Vlaams woordenboek omdat er
geen Vlaamse taal bestaat. Ook is de
Belgische rijksgrens nergens een taal
grens. Als u bij Sluis de grens over
gaat, dan gaat het Zeeuws geleide
lijk en onmerkbaar over in het ver
wante Westvlaams. Reist u via Hulst,
dan hoort u daar in Zeeuws-Vlaan
deren al Oostvlaams spreken. Ook na
Roosendaal hoort u aanvankelijk geen
verschil, enz. Zoals wij in het noorden
allerlei streektalen en dialecten ken
nen, omvat ook het zuidelijk deel van
ons taalgebied zoveel uiteenlopende
streektalen met hier en daar eigen
woorden, dat u eerst moet opgeven in
welk gebied u belang stelt, alvorens
wij u een literatuuropgave kunnen
verstrekken.
PIL EN OVERGANG - Ik ben nu in
de zestig en moet nog steeds de pil
gebruiken. Heeft die pil soms invloed
op de late (re) komst van de overgang?
Antwoord: Ja. De gynaecologen die wij
hierover raadpleegden, zeiden met hun
eigen woorden: als een vrouw tot haar
negentigste jaar de pil blijft gebruiken,
zal zij tot haar negentigste jaar dat
maandelijkse ongemak houden. Zij ra
den u daarom aan met de pil te stop
pen en tot een jaar na de (dan waar
schijnlijk spoedig volgende) overgang
andere middelen te gebruiken.
V- -
Een vroege, wat nevelige morgen in
een beukenbos. De zon begint juist door
te breken. Dat is de tijd om zo'n
„harp-foto" te maken. Wie er voor
zorgt, dat de zon niet direkt in de lens
schijnt en wat experimenteert met
belichtingstijden of verschillende lens
openingen kan met zo'n foto thuis
komen.
Het licht maakt het fotograferen niet altijd gemakkelijk. Vooral de dosering van
licht kan soms problemen geven. Maar datzelfde licht is ook vaak een
mogelijkheid om bijzondere resultaten te bereiken. Dat geldt vooral voor foto's
die worden gemaakt met z.g. tegenlicht.
Dat de woningnood nog steeds een
actueel probleem in Nederland is, mag
bekend worden verondersteld. De hui
dige accenten liggen wat anders dan
zo'n tien, twintig jaar geleden, maar
toch. Heeft u er weieens bij stilgestaan,
dat ook de vogels om ons heen een
ernstig tekort aan comfortabele behui
zing hebben? Natuurlijk geldt dat niet
voor uw kanarie of andere volière
vogels, die bij wijze van spreken op een
verwarmde stok gezeten zijn.
Nee, het zijn de buiten broedende
vogels, die elk voorjaar weer naarstig
op zoek zijn naar een fijne broedplek.
Omdat een beetje behoorlijke behui
zing binnen de kortste keren „ver
huurd" is, moeten veel vogelgezinnen
in het voorjaar met veel moeite en
een hoop gesjouw een nest bouwen op
plaatsen, die lang niet ideaal zijn.
Sluis wil dit jaar al die minimumwo-
ners een handje helpen. Neerlands
grootste fabrikant van vogelvoer heeft
in samenwerking met een aantal vo
gelexperts een vogelhuis ontwikkeld,
dat minstens een broedseizoen mee
kan. In deze tijd waarin een goed huis
onbetaalbaar is, kan elke Nederlander,
die het goed met ónze vogels meent,
voor nog geen vijf gulden vogelwo-
ningaannemer worden. Uw winst zit 'm
niet in geld, maar in het geluk, dat u
een pril vogelechtpaar bezorgd. Eén
zo'n weerbestendig, van milieuveilig
karton vervaardigd, Sluis Vogelhuis
kost 4,50, voor twee vogelhuizen
bedraagt de aanneemsom 5,75. Geen
geld natuurlijk.
Het Sluis Vogelhuis
Het Sluis Vogelhuis is gemaakt van
puur-natuur-karton. Om te voorkomen
dat het karton door de regen nat en
slap wordt, is het behandeld met een
vochtwerend middel. Daarmee blijft
het een heel broedseizoen als een huis
overeind
Boven het vlieggat (dat is het gaatje
waardoor de vogels uitgaan en thuis
komen) is een luifel gemaakt, die
voorkomt dat het huis „door de deur
inregent". Zo kunnen de vogels, die
zelf eerst de bodem van het huis be
dekken met mos, veren, takjes etcete-
ra, in een prachtig beschut huisje hun
eitjes leggen, ze uitbroeden en hun
vogeljongen opvoeden.
Ook op het balkon
Wie zo'n vogelhuisje ophangt kan van
heel nabij volgen hoe het dagelijkse
reilen en zeilen van een vogelgezin
eruit ziet. Ook heel interessant voor uw
eigen gezin. Een prettige bijkomstig
heid is nog, dat de vogels die in het huis
komen wonen, zorgen dat u minder last
heeft van insecten. Voor uw gasten zijn
die een welkome versnapering. Het
Sluis Vogelhuis hoeft trouwens niet per
së in een tuin te hangen. Het is zó
gemaakt, dat het vrijwel overal kan
worden aangebracht. Met drie spijker
tjes aan een paal, aan de muur, op het
balkon, onder een dakgoot. Of met een
ijzerdraadje aan een boom. In principe
zijn alle poesvrije(plaatsen geschikt
zolang het maar geen winderige plek
is. En het vogelhuis moet natuurlijk
niet met de opening in de richting waar
meestal de wind vandaan komt worden
opgehangen. Ook vogels worden ziek
van tocht! Altijd op het oosten hangen
dus!
Wat is dat?
De meeste foto's worden zo genomen,
dat de lichtbron zich achter de foto
graaf bevindt of met een belichting van
de zijkant. Het voordeel is, dat het
onderwerp dan het meeste licht ont
vangt. Maar 't kan ook anders. Dan
bevindt de lichtbron (de zon - een lamp
of een raam bijvoorbeeld) zich achter
het onderwerp. Vaak veroorzaakt dat
een tekort aan licht aan de voorkant,
waardoor er een donkere figuur ont
staat. Op deze wijze kunnen bijvoor
beeld foto's worden gemaakt met een
silhouet-achtig effekt.
Lensopening aanpassen
Wanneer u een tegenlichtfoto's wilt
maken zult u zien dat de naar de
kamera gerichte kant van uw onder
werp nogal donker is. Heel logisch,
want die kant zit in de schaduw. Om te
voorkomen dat uw onderwerp hele
maal zwart wordt kunt u - tenzij u dat
silhouet juist wilt natuurlijk - de „licht-
kraan" van uw kamera iets verder
opendraaien. Afhankelijk van de mo
gelijkheden van uw kamera kunt u dan
een iets grotere lensopening nemen of
een langere belichtingstijd instellen.
Bij de zgn. „automatische" kamera's
moet u dus die automatiek (kunnen)
uitschakelen.
De weerkaatsing
Fotografen, die op de mogelijkheden
letten van weerkaatst licht, zijn vaak
te vinden in de buurt van water. Daar
ontstaat namelijk het effekt van spie
gelingen in het water en dat kan mooie
resultaten geven. Het voordeel van in
water weerkaatst licht is ook, dat het in
kleine lichtpuntjes wordt verdeeld,
waardoor het niet als een grote en felle
zon de lichtverhouding van de foto
verstoort. Ook sneeuw en ijs of andere
lichtweerkaatsende voorwerpen als
glaswerk kunnen voor verrassende ef-
fekten zorgen.
Lichtstralen fotograferen
Dat is de derde mogelijkheid van
tegenlicht. Het zal meestal gaan om de
zon als lichtbron en het klassieke
voorbeeld is de bosfoto met een „licht-
harp". Een voorbeeld van zo'n licht-
harpfoto is bij dit artikel afgedrukt. De
foto is genomen op een wat nevelige
ochtend in het bos, de zon breekt net
door de mist heen waardoor de scha
duwstrepen van de stammen voor het
„harp-effekt" zorgen.
Ook deze foto is niet moeilijk te maken
mits u er voor zorgt, dat de zon niet
rechtstreeks in de lens schijnt. Een
zonnekapje kan daarbij goede diensten
bewijzen. En een belangrijk punt is
natuurlijk, dat u er op een wat nevelige
morgen vroeg genoeg op uit zult moe
ten trekken om met wat geluk net die
zonnedoorbraak vast te kunnen leggen.
Mensen, die niet zo van vroeg opstaan
houden, kunnen overigens een derge
lijke foto's ook wel maken wat later in
de namiddag als de zon al wat zwakker
begint te worden.
Spelen met licht
Fotograferen is: schrijven met licht.
Dat doet iedere fotograaf. Wie de
mogelijkheden benut van het tegen
licht doet méér. Hij of zij speelt dan
met de mogelijkheden van het licht.
Door het weerkaatste licht te laten
zorgen voor een bijzonder effekt. Of
door met de kamera te proberen de
lichtstralen zo in het beeld te vangen,
dat er een nieuw en verrassend resul
taat ontstaat. Zo wordt licht met recht
een bondgenoot van fotografen.
De mini- of pocketcamera's beginnen langzamerhand een belangrijke plaats in
te nemen in de amateur-fotografie. De kleine camera's laten zich nu eenmaal
gemakkelijker meenemen.
Het waren vooral de grote verzendhui
zen, postorderbedrijven en de groot
winkelbedrijven die met eigen merken
een grote aantrekkingskracht op het
fotograferend publiek uitoefenden. Nu is
het een vaststaand feit dat een bepaald
percentage van het kopend publiek
gevoelig is voor de diensten van deze
firma's met hun geheel eigen wijze van
distributie. Daartegenover staat de
groeiende publieke belangstelling om
zich door echte vaklieden persoonlijk
te laten voorlichten.
Eén van de grote problemen waarmee
de amateurfotografen worstelen sinds
deze camera's voor algemeen gebruik
beschikbaar kwamen, is de scherpte,
of liever gezegd de ongewilde on
scherpte. Op een paar uitzonderingen
na is deze onscherpte niet te wijten aan
de technische eigenschappen van de
foto-apparaten, maar aan de manier
waarop de amateurs ermee omsprin
gen. Per slot van rekening is het
slechts een minderheid van het publiek
dat zich toelegt op het maken van
technisch perfecte foto's. Voor de
meeste mensen is de fotografie een
medium waarmee je herinneringen
vastlegt voor later.
In de loop van de tijd zijn er een aantal
technische oplossingen gekomen,
waardoor de voor het fotograferen
noodzakelijke verrichtingen aanmer
kelijk werden vereenvoudigd, en som
mige zelfs overbodig werden.
.1-1
Zo heeft bijvoorbeeld de introductie
van de cassette-camera's ëen belang
rijke bijdrage geleverd tot het popula
riseren van de fotoerafie.
Een aantal jaren later heeft men het
formaat van de camera's aangepakt.
Men vond de camera's te groot om ze
gemakkelijk mee te kunnen nemen.
Hierdoor werd de pocket-fotografie
geboren. De camera's kregen buiten
maten waardoor ze gemakkelijk in een
borst- of broekzak of een damestasje
passen.
Een noodzakelijk gevolg van de ver
kleining van de camera's was de ver
kleining van het filmformaat en de
cassette waarin de film is onderge
bracht. Hoe kleiner de negatieven wor
den, des te hoger worden de eisen die
gesteld moeten worden aan de kwali
teiten van de film en de scherpte.
Het kleinere negatief moet immers
sterk worden uitvergroot om tot een
foto van ongeveer hetzelfde formaat te
komen dat men gewend was te krijgen
van de grotere negatieven.
Over de technische kwaliteiten van het
geleverde filmmateriaal zal men over
het algemeen weinig klachten horen.
Maar veel foto's mislukten, werden
onscherp als gevolg van de manier
waarop de camera wordt bediend.
Het maken van een foto is meestentijds
iets dat snel en in het voorbijgaan
gebeurt. Veel technische aandacht kan
en wil het merendeel van het publiek er
niet aan besteden.
Bewegingsonscherpte is dan ook het
euvel waaraan de meeste mislukte
foto's lijden. De onscherpte zou te
vermijden zijn als de sluitertijd van de
camera aanmerkelijk korter gemaakt
zou kunnen worden.
Er zijn echter maar twee manieren om
dit mogelijk te maken
a) een lens gebruiken met een grotere
opening, waardoor er meer licht op de
fUm kan vallen. Dit heeft twee nadelen,
n.1. de scherptediepte (de afstanden
waartussen het onderwerp scherp
wordt afgebeeld) wordt minder, waar
door een afstandsinstelling noodzake
lijk begint te worden; en deze lenzen
zijn aanmerkelijk duurder om te ma
ken.
b) een snellere of gevoeliger film
gebruiken.
Kodak heeft voor de laatste oplossing
gekozen, omdat deze voor de consu
ment de meest aantrekkelijke moge
lijkheden biedt. De camera's kunnen
betrekkelijk eenvoudig en goedkoop
bliiven, terwijl de kortere sluitingstij
den vooreen aanzienlijke beperking op
bewegingsonscherpte zorgen.
Wat energie besparen? Moeten we dan met z'n allen In het donker gaan zitten?
Misschien is dit ook uw reactie als u iets leest over energie en energiebe
sparen. We hebben toch geen tekort aan energie? Waarom moeten we dan be
sparen?
Energie is zoiets natuurlijks dat we bijna niet meer nadenken waarvoor we het
gebruiken en over hoe het leven er uit zou zien als we het niet meer zouden heb
ben.
Zover is het gelukkig nog niet, maar als we niet wat zuiniger gaan omspringen
met onze energievoorraden zal het er wel van komen. Deskundigen hebben uit
gerekend dat in het jaar 1985 ons energieverbruik bijna verdubbeld zal zijn,
en we gebruiken al zo ontzettend veel! Hierdoor zullen onze natuurlijke ener
giebronnen zoals aardgas, aardolie en steenkool, over een krappe 100 jaar uit
geput zijn.
Dan moeten we niet met z'n allen in het donker gaan zitten, dan zitten we ge
woon met z'n allen in het donker. Tenzij er nieuwe bronnen ontwikkeld kunnen
worden.
En dat kost tijd.
Niemand verwacht dat we ophouden
met genieten van het gemak dat ener
gie ons biedt.
Maar wel dat we zo zuinig mogelijk
omgaan met wat we nog hebben, zodat
we meer tijd krijgen om echte alter
natieven te zoeken.
Kernenergie of zöne-centrales?
Maar we hebben toch al alternatieven?
De kranten staan vol over kernener
gie, zonnehuizen enz. Hierover Prof.
dr. J. D. Fast, vroeger buitengewoon
hoogleraar aan de Technische Hoge
school in Eindhoven.
Prof. dr. Fast: „Bij het vraagstuk van
onze energievoorziening moet je het
volgende voor ogen houden: de aarde
blijft zeker nog 5 miljard jaar bewoon
baar. Beeldt men deze periode op een
tijdschaal af als een enkel jaar, dan
is ons energiekapitaal (steenkool,
aardgas, olie maar ook de voorraad
uraan) reeds in enkele seconden ver
bruikt. Hiermee geef ik al aan dat
kernenergie, waarvoor de brandstof
immers geleverd wordt door dat
uraan, nooit de oplossing kan zijn.
Maar het grootste probleem op langere
termijn wordt voor de kernenergie
gevormd door het afval van de kern
centrales. Bij het splijtingsproces van
uraan wordt, naast de door ons zo ge
wenste energie in de vorm van warm
te, ook een grote hoeveelheid radio
actieve stoffen gevormd. Stoffen die
slechts heel langzaam hun radio-acti
viteit verliezen.
Er zijn erbij die na miljoenen jaren
pas de helft van hun radio-activiteit
verloren hebben. Hierdoor schepen wij
de na ons komende generaties op met
verschrikkelijke problemen, waar
voor geen redelijke oplossingen be
staan. Over deze lange periodes is de
aarde zeer onstabiel; er zijn aard
verschuivingen, ijstijden komen en
Een foto-collage geeft een beeld van het leven van de man
of de vrouw, die het heeft gemaakt. In bijgaand artikel
wordt verteld hoe zo'n foto-collage tot stand komt en
waarom deze wandversiering in steeds meer gezinnen is te
vinden.
In steeds meer huizen kun je hem ontdekken: de foto collage, een verzameling
foto's die kriskras door elkaar heen op een ondergrond is geplakt, al of niet
beschermd door een glasplaat. Zo'n bonte mengeling van allerlei foto's doet het
erg goed aan de muur. 't Is de moderne vorm van de lijstjes met foto's die op veel
schoorstenen staan.
Hoe maak je zoiets?
Een mens bezit meestal nogal wat
foto's, die in dozen en albums worden
bewaard. Foto's van familieleden en
vrienden, vakantiekiekjes en herinne
ringen aan huisdieren, hoogtepunten in
't leven en van het werk. Het eerste
karwei is om uit die hele serie foto's
een voorlopige keus te doen.
Wanneer u een wat grotere collage
maakt is 't verstandig dat kiezen toch
wel met enige aandacht te doen. Wie
bijvoorbeeld kinderen of kleinkinderen
heeft, moet er natuurlijk voor zorgen
dat er geen een op de collage ont
breekt. Want als uw verzameling klaar
is en hangt, wordt deze door veel
gasten bekeken en men vindt het dan
leuk op zo'n collage de eigen foto te
ontdekken.
De ondergrond
Die kan van alles zijn. In de handel zijn
achterwanden met glasplaten ver
krijgbaar die met klemmen bij elkaar
worden gehouden. Het plakken kan
natuurlijk ook op een houten onder
grond gebeuren of op een stevige plaat
karton, 't Is wel verstandig om de
foto's te beschermen met bijv. een
glasplaat die op maat kan worden
besteld. Vooral het zgn. ontspiegelde"
glas is erg mooi; u heeft dan geen last
meer van hinderlijke reflekties. Even
tuele scherpe randen even met schuur
papier (laten) afschuren. U kunt het
ook beschermen met doorzichtig plak-
folie. Dat heeft echter als bezwaar, dat
het vervangen van foto's dan niet meer
mogelijk is.
Het indelen van alle gekozen foto's is
een plezierig werkje, waarbij het de
bedoeling is dat alle foto's schots en
scheef door en over elkaar worden
geplakt. Ook is 't geen enkel bezwaar
om zwart/wit- en kleurenfoto's over
elkaar heen te plakken. Minder be
langrijke stukjes van groepfoto's mo
gen best verdwijnen en langzaam ont
staat er een eenheid: een kompositie
foto's die mensen en gebeurtenissen
weergeeft waaraan u op de een of
andere wijze goede herinneringen
hebt.
Collage veranderen
Een van de charmes van een foto-col
lage is ook, dat u de kollektie soms kunt
wijzigen. Een leuke nieuwe vakantie
foto, de foto van een pas geboren baby,
een erg geslaagde natuuropname ze
kunnen de plaats innemen van andere
foto's, die niet meer zo aktueel zijn. Zo
beeldt de collage uw leven van van
daag uit en blijft ze nieuw, 't Is
daarvoor natuurlijk wel nodig de foto's
niet te vast te plakken. De beste
methode is zuinig te werken met rub-
bercement of de speciale fotoplakkers
te gebruiken die het mogelijk maken
de fot's later weer onbeschadigd van
de ondergrond of van elkaar te halen.
Sieraad aan de wand
Dat is het merkwaardige: de foto-col
lage is een stukje huisvlijt, dat in al
zijn kontrast en afwisseling van kleur
en vorm een sieraad is aan de wand.
Waar huisgenoten en gasten met inte
resse naar kijken en dat voor uzelf - of
voor de persoon, die u het als geschenk
geeft - een heel bijzondere waarde
heeft.
gaan. zeespiegels rijzen en dalen, kort
om, waar men het afval ook bergt,
het blijft de mensheid bedreigen. Ik
vind dat we deze risico's niet mogen
nemen. Zeker niet omdat we onuitput
telijke bronnen van energie kunnen
vinden in geotermische energie (aard
warmte), de zon, de wind, water
kracht, verschil in eb en vloed en bio
massa.
Over enkele „seconden" - het moet
steeds herhaald worden - hebben we
niets anders".
Maar wordt er dan onderzoek gedaan
naar deze alternatieven?
Prof. Fast: „Er wordt wel onderzoek
gedaan, maar nog lang niet genoeg.
De energie die geleverd wordt door
deze alternatieve bronnen is nog altijd
duurder dan die geleverd wordt door
de conventionele bronnen. Maar men
moet niet vergeten dat de huidige
energieprijs op geen stukken na een
afspiegeling is van wat energie, als
schaars goed, werkelijk zou moeten
kosten. Toch zijn er al gemeentes
die zonne-huizen bouwen, er zijn enkele
geothermische centrales in Italië en op
IJsland, er is een ge tijdencentrale in
Bretagne (Frankrijk) en in Zuid-
Frankrijk doet men een onderzoek
met een centrale op zonne-energie.
Over het algemeen kun je echter zeg
gen dat er veel te weinig onderzoek
wordt gedaan naar de mogelijkheden
van deze alternatieve energiebronnen.
Maar bij de huidige stand van de
techniek hebben we misschien wel een
eeuw nodig eer het zover is dat we
de mensheid op bescheiden schaal op
deze manier van energie kunnen voor
zien. Des te meer reden natuurlijk
om geen geld te verslingeren aan
„Almelo" en aan kerncentrales, maar
om met alle macht te gaan werken
aan de alternatieve bronnen. Dat
schept bovendien heel wat meer werk
gelegenheid".
Besparingen
Door steeds meer energie te gebrui
ken vragen we bijna om invoering
van kernenergie.
Als we wat zuiniger zouden omgaan
met energie is dit misschien niet no
dig, omdat dan echte alternatieven ge
zocht kunnen worden. Hieronder vol
gen wat tips, die we zonder veel moei
te in huis kunnen toepassen, zonder
in het donker te gaan zitten.
De meeste energie in huis wordt ge
bruikt voor verwarming (ca. 85%). Be
sparingen hierop zijn dus het meest
effectief.
Gebruikt u een kamer niet? Doe
de verwarming dan uit en de deur
dicht.
Stook eens een graadje lager. De
termostaat een graad lager betekent
al zo'n 6% besparing in de stookkos
ten.
Gordijnen zijn erg belangrijk, 's A-
vonds straalt door uw raam niet al
leen licht naar buiten, maar ook
warmte. Zorg wel dat de gordijnen
tussen het raam en de radiator hangen.
Veel warmte gaat verloren via mu
ren. Overweeg eens of spouwmuur iso
latie bij u geen rendabele zaak zou
zijn. U kunt zelfs tot 666,- subsidie -
krijgen.
Vraag eens inlichtingen hierover bij
de gemeente.
Ook op elektriciteit valt nog wel het
een en ander te besparen.
Lamp uit als u een kamer uitgaat.
Aan kostgeld, uit kost niets.
Let bij de aanschaf van nieuwe
apparaten (heeft u ze echt nodig?)
ook eens op hun energieverbruik. Dit
verschilt tussen de apparaten onder
ling nogal, terwijl ze hetzelfde werk
doen.
TL verlichting is zuinige verlich
ting. Een TL-lamp van 25 watt geeft
even veel licht als een gewone lamp,
maar hij gebruikt wel 65% minder
energie. Het fabeltje dat het meer
energie zou kosten om een TL lamp
aan te doen dan om hem te laten
branden is al lang achterhaald. Uit
doen dus.
Een wasprogramma zonder voor-
was gebruikt 20% minder energie. Al
leen hele vuile was heeft een voor-
was nodig!
Gebruik de waakvlam van uw forn-
huis alleen tijdens het koken. Hij neemt
'o van het totale gasverbruik van uw
fornhuis voor zijn rekening. Zonde,
vindt u niet?
Ook autorijden kost heel veel energie.
Rustig rijden betekent ook minder tan
ken.
Wat denkt u van af en toe eens een
eindje fietsen? Deskundigen hebben uit
gerekend dat u met de energie die u
gebruikt voor 1 km. autorijden vele
kilo's koffie kunt malen. En probeert
u eens de groenten van het seizoen
te eten. Het is veel goedkoper en de
teelt ervan kost veel minder energie.
U ziet dat u heel eenvoudig kunt be
sparen op uw energieverbruik en uw
portemonnaie.
Want het is echt een noodzaak
met ingang van 1 maart
STEENHOFFSTRAAT 53
SOEST - TELEFOON 21433
Outdoor Girl Cosmetica
Dinsdags gesloten
