Maak 's een film
van wat
voorbij gaat
Kleine wegwijzer
in kamera-land
De nieuwe camera?
Het effect van lage doses straling
Eerst „droogt
oefenen
MODERNE FILMCAMERA'S KUNNEN MEER
De nieuwe Sankyo EM-40XL
Fiesta Team
r$*r'' &M: <'S'* v».
Zo'n oude Urker op de dgk. een zeldzame verschijning. Maak van de dingen, die voorbij gaan, eens een filmpje. Dat is het
advies van onze filmmedewerker in bijgaand artikel.
Er verandert nogal wat in onze wereld. Er zijn mensen, die zich daar terecht
zorgen over maken en die zich verzetten tegen deze ontwikkeling.
Toch zijn veel dingen niet tegen te houden en dan zijn ze op een bepaald mo
ment ongemerkt verdwenen. Goede raad voor wie een filmkamera heeft:
maak in dit seizoen in elk geval eens een film van de dingen, die waar
schijnlijk voorbij zullen gaan. Wie ze nu filmt, kan ze een leven lang vasthouden
en zichtbaar maken ook als ze in werkelijkheid niet meer bestaan.
Beweging belangrijk
Wie zo'n kleine filmreportage wil gaan
maken, moet er natuurlijk wel aan
denken, dat een filmkamera vooral
zinvol is als je bewegende motieven
opneemt. Stilstaande onderwerpen zijn
meer geschikt voor de fotokamera om
er foto's of dia's van te maken. Wie
filmt, legt bewegingen vast. Wie een
film wil maken van de dingen, die
voorbij gaan, zoekt het dus vooral in
levende en bewegende onderwerpen.
Lijstje maken
Stel, dat u in uw eigen omgeving zo'n
film wilt gaan opzetten. Dan is het
verstandig een lijstje te maken van de
onderwerpen, die daarvoor in aanmer
king komen, bijvoorbeeld
een dorp waaar klederdrachten nog
in ere zijn (als daar tenminste ge
filmd mag worden
een markt of braderie, waar oude
ambachten worden gedemonstreerd
de koetsjesverhuurderij waar paar
den worden ingespannen
een streek waar nog molens
draaien
een stadswijk of dorp, waar de on
vervalste kinderfeesten worden geor
ganiseerd met zaklopen, koekhappen
en dergelijke
het optreden van een folkloristische
dansgroep;
een optocht van oude auto's.
Alles in één
Wie de bovengenoemde of andere eve
nementen niet zo gemakkelijk kan rea
liseren, kan een dagje doorbrengen in
het Openluchtmuseum in Arnhem,
waar vele dingen, die in het gewone
leven niet of zelden worden gedaan,
nog worden toegepast zoals bijvoor
beeld het met de hand scheppen van
papier en - vaak - het rietdekken.
Dit laatste gebeurt trouwens ook nog
veel op het platteland en in villador
pen; een vraag of u dit werk mag
filmen zal niet licht worden afgewe
zen.
Een echte reportage
De kunst van het maken van een of
enkele van deze filmpjes is vooral
om de handelingen duidelijk in beeld
te brengen. Werk dus veel met totaal
beelden en daarna met close-ups. Be
studeer van te voren wat er gebeurt,
zodat u alle belangrijke handelingen in
beeld kunt brengen.
Probeer ook - door de volgorde van
de gebeurtenissen of handelingen goed
aan të houden - een bepaalde lijn in
uw film te brengen.
Niet zonder toestemming
Het is al even genoemd: filmen van
mensen zonder toestemming kan pro
blemen geven. Voorkom deze door
vooral even toestemming te vragen.
Er is zelfs een plaats, waar het ver
boden is te fotograferen en te filmen.
In Staphorst is er een politie-verorde-
ning waarin het aan de openbare weg
niet is toegestaan een kamera te ge
bruiken.
Boeiend materiaal
Wie een goed onderwerp heeft gevon
den en gefilmd of meer onderwerpen
in beeld heeft kunnen brengen, kan
thuis na de ontwikkeling van het film
materiaal, die losse opnamen samen
voegen tot een geheel. Met wat opna
men van teksten of met een kommen-
taarstem en toepasselijke geluiden ont
staat er zo een kleine dokumentaire,
een persoónlijke visie op zo'n onder
werp, dat het waard is te worden vast
gelegd voor later. Wie zo de filmka
mera gebruikt, heeft er veel plezier
van, want al filmend leg je voor al
tijd vast wat er straks misschien niet
meer zal zijn.
Deze wildfoto eemaakt in het Nationale Park „De Hoge Veluwe" is een plaat, die met een spiegelreflex-kamera kan wor
den genomen De kamera was daartoe voorzien van een telelens. In dit artikel wordt verteld welke kamera typen er zijn.
wat hun eigenschappen zijn en waarvoor ze in het bijzonder gebruikt kunnen worden.
Kr zijn in Nederland zo'n kleine vier en een half miljoen kamera's.
Dat wil zeggen, dat er gemiddeld in bijna elk gezin een kamera is. Toch
worden er nog veel toestellen verkocht, vooral omdat steeds meer mensen een
°'Kcn kamera prefereren boven een gezinskamera. Zo'n persoonlijke kamera
stelt de bezitter in staat de foto's te maken, die hij of zij graag wil, want
p,k kamera-type heeft z'n eigen mogelijkheden en pluspunten. Het is niet zo
eenvoudig een keuze te maken uit die vele honderden verschillende uitvoeringen.
Daarom hierbij een kleine ..wegwijzer in kamera-land" voor het geval u op zoek
bent naar een nieuwe kamera.
Vier soorten
Er zijn wel talloze uitvoeringen en
werken, maar bijna alle kamera's be
horen tot de volgende vier soorten:
de pocket-, de kompakt-, de spiegel
reflex- en de direkt klaar-kamera.
Welk soort u kiest hangt af van wat u
met uw foto's wilt bereiken. En in
welke omstandigheden u de kamera
wilt gebruiken.
Altijd bij de hand
Dat is de pocket-kamera, die door zijn
plat en handig formaat past in iedere
zak of tas. Meestal is de lens zo sa
mengesteld. dat afstands-instelling
niet nodig is, zodat alles vanaf onge
veer I1*, meter van de kamera tot
in de verte haarscherp op de foto
staat. De belichting is simpel: symbo
len voor zon, heel of half bewolkt en
flitsen, zorgen voor een duidelijke in
formatie. Een filmpje inleggen is zo
gemakkelijk, dat het niet fout kan
gaan. Kortom: de ..pocket" is een ka
mera. die altijd bij de hand is en die
in rake foto's ons leven van alledag
vastlegt.
Probleemloos fotograferen
Daarvoor is de kompakt-kamera het
ideale toestel. Het is óók licht van ge
wicht. maar heeft een groter negatief
formaat dan de pocket-kamera, waar
door de foto's, die met deze kamera
gemaakt worden, onbeperkt kunnen
worden vergroot. Voordelen zijn ver
der: de (meestal(automatische belich-
tingsregeling. waardoor de foto's
steeds goed belicht zijn.
De afstands-instelling is vaak in sym
bolen aangegeven voor dichtbij, meer
personen en oneindig. Deze symbolen
zijn ook vaak af te lezen in de zoeker.
De kompakt-kamera is eigenlijk een
kleine komputer. die maakt, dat u zon
der problemen kunt fotograferen in al
le omstandigheden.
Droomwens
De spiegelreflex... dat is de droom
wens van elke serieuze amateurfoto
graaf. Z'n belangrijkste eigenschap is.
dat de lenzen van dit kamera-type
verwisselbaar zijn. Je kunt daardoor
de verte dichterbij halen met een tele
lens. Of van heel dichtbij foto's maken
met de makrolens.
Je kunt de wereld breed zien. zodat
er veel op de foto komt met de groot
hoeklens. Of elke beelduitsnede kiezen,
die je maar wilt met de zoomlens. En
je kunt er - met de standaardlens
natuurlijk ook gewone" foto's mee
maken.
Door de lens
Omdat je door de zoeker via een spie
geltje door de lens kijkt, zie je pre
cies hetzelfde als straks op de foto
komt. Daardoor is het gemakkelijk om
goed scherp te stellen en het juiste
beeld te kiezen.
Het belichten gebeurt automatisch,
half-automatisch, of naar keuze met
de hand. In één woord: dit is een ka
mera, die werkelijk alles kan.
Fotoplezier a la minute
Dat geeft de direkt klaar-kamera, die
instant-foto's levert in kleur en/of
zwart/wit. Dit type kamera is gemak
kelijk te bedienen, ze zijn door hun
vaak inklapbare uitvoering, gemakke
lijk overal mee naar toe te nemen en
er zijn ook binnenshuis, dank zij een
uitgekiend flitssysteem in één tot en
kele minuten kant-en-klare (en ge
slaagde) foto's mee te maken. Instant
foto's zijn leuk en verrassend, je ziet
direkt het resultaat en kunt er anderen
op hetzelfde moment blij mee maken.
Dat waren ze'.
De vier belangrijkste kamera-soorten,
elk met hun bijzondere eigenschappen.
In elke soort zijn er vele merken en
tientallen varianten, vele prijsklassen
en kwaliteiten. Zoveel, dat het verstan
dig is bij de aanschaf van een kamera
het advies te vragen van een vakman.
Rekening houdend met uw wensen,
verlangens en voor dit doel beschik
bare middelen kan uw fotohandelaar
u het beste advies geven. Maar dan
is het toch goed. dat u iets weet van
de vier belangrijkste soorten dank zij
deze kleine ..wegwijzer in kamera-
land".
hoeveelheid straling ontstaan, door het
lichaam voldoende hersteld werden.
Op die opvatting is men teruggekomen.
Nu geldt de theorie dat elke toename
van straling - hoe gering ook - meer
gevallen van kanker en meer schade
aan de erfelijkheid zal opleveren.
De mensheid staat van nature bloot
aan straling uit de ruimte en van in
de aardkorst aanwezige radioaktieve
stoffen. Kanker komt ook veel voor
bij onbestraalde mensen.
Het is dan ook zeer moeilijk om een
geringe verhoging van het voorkomen
van kanker tengevolge van kunstma
tige straling vast te stellen. Bovendien
kunnen tussen de blootstelling aan
straling en het tot uiting komen van
de kanker vaak tientallen jaren ver
lopen. Het verband tussen die twee
kan daardoor gemakkelijk aan het oog
worden onttrokken.
Door straling ontstaan geen nieuwe
vormen van kanker, maar reeds be
kende vormen ontstaan eerder en va
ker. Bij grote doses straling heeft men
kunnen berekenen wat de kans op het
krijgen van een kwaadaardige tumor
is en daarvan uitgaande leidde men het
risico voor kleine doses af. Het me
ningsverschil is dan ook niet over de
vraag óf lage doses gevaarlijk zijn,
maar hoe gevaarlijk ze zijn.
Bij straling is sprake - zoals natuur
kundigen zich voorstellen - van een
stroom van zeer kleine deeltjes. Som
mige deeltjesstromen kunnen dwars
door het menselijk lichaam heen drin
gen. Bij röntgenstraling maakt men
hiervan gebruik en kan men foto's van
bijv. botten en gezwellen maken. Zo'n
„bombardement" met ontelbare deel
tjes heeft ongetwijfeld gevolgen voor
sommige cellen. Voor het ontstaan van
kanker acht men de beschadigingen die
kunnen ontstaan in het erfelijk mate
riaal het gevaarlijkst.
De precieze ontstaanswijze van kanker
is niet bekend, maar men vermoedt
dat door een verstoring in het „instruc
tieboek" (in het erfelijk materiaal
ligt alle informatie van de cel opge
sloten) de cel zich abnormaal gaat ge
dragen en bijvoorbeeld ongebreideld
gaat delen.
Door zo'n deeltjesstroom kunnen
echter ook nog andere kleine bescha
digingen ontstaan, bijvoorbeeld in de
celwand. Het zijn volgens een aantal
deskundigen juist deze kleine vaak her
stelbare beschadigingen, die de kans
op kanker tengevolge van lage doses
straling groter maken dan men tot
nu toe aannam. De theorie is dat de
cellen met „littekens" bij een latere
schadelijke invloed (bijv. een kanker
verwekkende stof) minder in staat zijn
om weerstand te bieden.
De discussie over deze materie zal nog
wel enige tijd voortduren. Vast staat
dat de extra (kunstmatige) straling zo
veel mogelijk beperkt moet worden.
De medische toepassingen van straling
komen hiervoor het meest in aanmer
king, omdat uit die bron het meren
deel van de stralingsbelasting van de
bevolking afkomstig is.
Vorig jaar heeft Ford met succes een
speciale versie van de Ford Fiesta op
de markt gebracht, de Fiesta Team.
Ook dit jaar zal, vanaf de tweede helft
van september, weer een beperkt aan
tal Fiesta Team modellen leverbaar
zijn. Ze worden geleverd in zes aan
trekkelijke kleuren en hebben, afhan
kelijk van de buitenkleur, een rode of
bruine accentstreep over de zijkant
van de carrosserie.
De Fiesta Team heeft de volgende
extra's boven de Fiesta 1100 L: door-
kijkdak, wis/was Installatie op de ach
terruit, vering als in de Fiesta S,
matzwarte raamomlijstingen, deur
grepen, buitenspiegel en bumpers, ro
de of bruine accentstrepen, 4% Inch
wielen met 155 x 12 banden, 4-spaldg
stuurwiel, elektrische ruitewisser/
sproeier met lntervalschakelaar en
„Chevron"-bekleding zoals in de Fies
ta S.
De prijs van dit pakket bedraagt slecht
775,- in plaats van 1.257,- (incl.
BTW).
Onlangs kwam de commissie van de Amerikaanse Academie van Wetenschap
pen die zich bezighoudt met de effecten van straling op de gezondheid van de
mens, met een verdeeld advies over de effecten van lage doses straling. Deze
commissie heeft zeer veel gezag en haar aanbevelingen worden in de Westerse
landen meestal tot richtlijn verheven. Het verdeelde advies is het voorlopige
hoogtepunt in het al enige jaren durende debat tussen stralings-deskundigen
over hoe gevaarlijk geringe doses straling zijn.
Tot ongeveer 1960 dachten de meeste
deskundigen dat er een zgn. drempel
waarde bestond, waaronder radio
aktieve straling geen schade kon be
rokkenen aan de gezondheid. Men ging
ervan uit dat de kleine beschadigingen
in de lichaamscellen die door geringe
De gemiddelde Nederlander, laat zijn dure filmapparatuur steeds minder in
de kast liggen. Wat tien jaar geleden vaak het geval was - na enkele misluk
kingen en teleurstellingen borg men de pas aangeschafte camera zorgvuldig
weg - komt steeds minder voor. De steeds stijgende omzet in super-8 films
toont aan, dat er in ons land hoe langer hoe meer gefilmd wordt.
Dit vindt zijn oorzaak niet alleen in
betere voorlichting in Nederlandsta
lige filmbladen en over-de-toonbank
bij de fotohandelaar, maar ook in de
kritische houding van de moderne
consument. Door die houding zijn fa
brikanten en importeurs als 't ware
verplicht hun filmcamera's en pro
jectoren te voorzien van uitvoerige
Nederlandstalige instrukties.
Wie veel plezier wil hebben van zijn
nieuwe camera, doet er goed aan niet
meteen een reeks films vol te schieten.
Beter is het eerst nog even te „genie
ten" van de nieuwe aanwinst, dat won
dertje van techniek, en dit „genieten"
doet men het liefst samen met verloof
de of echtgenote, want ook het aantal
filmende vrouwen stijgt met sprongen.
Doe het op de volgende manier:
Lees eerst zorgvuldig de gebruiks
aanwijzing met de camera in de hand.
Ontdek waar elk knopje voor dient
en hoe het werkt.
Oefen droog, alsof er film in zit, ook
met de microfoon en de eventueel aan
geschafte filmzon.
Maak daarna één proeffllmpje en
benut met dit filmpje alle mogelijk
heden van de camera. Film bijvoor
beeld met erg veel licht én bij het
licht van een kaarsje.
Oefen in het scherpstellen van de
lens.
Breng tussen de proeffilm naar de
fotohandelaar en wacht samen met
hem de resultaten af. De winkelier
kan gemaakte fouten beoordelen,
maar ook of er eventueel nog een
fabricage-fout in de camera mocht zit
ten.
uitkomen van kuiken uit ei enz.)
versneld kunnen worden gefilmd.
Tijdens projektie ziet men het pro
ces zich in enkele minuten voltrek
ken.
De mogelijkheden gaan nog verder
doordat men de camera na verloop
van b.v. -5 of 10 sekonden vanzelf
gaat draaien, gedurende een even
eens instelbare periode 5-10 sekon-
de. Daardoor kunt u zelf eens in
beeld komen.
De professionele filmer kan wel eens jaloers kijken naar de smalfilmer an
no 1979. De 16 of 35 mm. camera doet nauwelijks meer dan rechttoe-
recht aan filmen. Trucs maken, een hele reeks verschillende snelheden
draaien, macroshots nemen op zeer korte afstand, het is voor hem niet
weggelegd.
Bestudeer de bepalingen van uw ga
rantiebewijs. Dan zal men gewaar
schuwd zijn dat in de meeste gevallen
een val van de camera niet gedekt
wordt.
De aankomend filmer doet er goed
aan zich vanaf het droogoefenen me
teen een vaste volgorde van „werken"
eigen te maken. Wie vergeetachtig is,
kan deze volgorde op een spiekbriefje
op zijn camera of in de binnenkant
van de tas plakken.
11 Zit er film in de camera?
2) Is de lensdop verwijderd?
3Zijn de batterijen nog goed?
4) Is de microfoon aangesloten?
5Is er goed scherpgesteld?
6) Als er ge-zoomd wordt, eerst even
droog-oefenen.
7) Staat diafragma op automatisch
of hand-instelling?
8) Staat de juiste filminstelling inge
steld?
9) Is het geluid op automatisch of
handregeling?
10) Filmt men buiten en is het dag
lichtfilter ingeschakeld?
Een compacte electronische camera
De nieuwe Sankyo EM-40 XL is
een strak gelijnde en uiterst com
pacte filmcamera. Het toestel be
schikt over een breed gamma van
aantrekkelijke filmtechnieken. Daar
is b.v. de mogelijkheid om de film
professioneel te laten afdonkeren
het z.g. afblenden, als overgang in
de scene. Na de afdonkering, die
men geheel automatisch
verrichten via de camera, heldert
het beeld bij de nieuwe scene weer
op.
De Macro-instelling maakt het mo
gelijk op probleemloos vanaf 5 cm.
van de frontlens te filmen. Men kan
het beeld daarbij vanaf oneindig tot
op macro te draaien en daardoor
eveneens een frappant shot te ma
ken. Ook opvallend fraaie titels
kunnen op deze wijze tot stand
worden gebracht.
Intervaltimer
Bij het filmen is het al net als met
autorijden: na korte tijd gebeuren veel
handelingen automatisch. Daarom is
het goed lezen van het instructie
boekje, het droogoefenen van tevoren
en het wennen aan een vaste reeks
van handelingen van belang. Het voor
komt later teleurstellingen.
Overigens „mislukken" de meeste
amateurfilms op het punt van de
scherpte. Men heett tijdens de opname
niet goed scherp gesteld. Het goed oe
fenen in het scherpstellen is één van
de belangrijkste zaken yoor de be
ginnende filmer.
Technische data:
Deze camera heeft verder als tech
nische data; Objectief f 1.2/9.2-
37 mm. Correctie voor tegenlicht-
opnamen, automatische belichting
"door de lens" naar wens met de
hand in te stellen. XL mogelijkheid
dus filmen bij avond in huis zonder
filmzon. Batterijcontrole. Ruime
zoekerinformatie (waarschuwing
tegen onder of overbelichting) snel
heden 18-24 en 36 beelden per se-
konde. Motorzoom e.v.a.
Meer informaties over deze camera
(en de andere typen EM-30XL-EM
60 EL) verkrijgbaar bij Transconti-
nenta BV, Postbus 8396, 1005 AJ
Amsterdam, 020-118105.
Op deze camera is ook een z.g. in
tervaltimer aanwezig, waarmee lang
zaam verlopende processen (het uit
komen van een insect uit een pop.