BIES VAN ASCH
Soester-slager
van aparte klasse
Wie winkelt in Soest ontkomt er niet aan vroeg of laat het kraakhel
dere witte winkelpand van slagerij Bies van Asch in 't vizier te krij
gen.
Een slagerij die qua presentatie in meer dan één opzicht voldoet aan
de eisen die de tegenwoordige consument stelt. De winkel inlopend
komt men bij een fors zelfbedieningsmeubel gevuld met een verrukke
lijk ogend assortiment hartigheden.
Het is een genoegen te kijken naar de wijze waarop de Van Asch-fans
door de medewerkers van de meester-slager in Soest worden bediend.
Ook al wekt een lange rij wachtenden de indruk dat er een stief kwar
tiertje in kan zitten, werkelijk lange wachttijden zijn er zeldzaam.
Desondanks toch geen spoor van haastwerk te ontdekken. Een batte
rij wit-gejaste medewerkers helpt vlot en vriendelijk, bak- en braad-
tips behoren bij het service-pakket. Veelvuldig wordt de vleesbestel
ling niet over de toonbank aangereikt, men komt naar de kassa om de
bestellingen persoonlijk te overhandigen. Tijdens de vrijdag en zater
dag „spitsuren" het voederen der klanten met goed belegde toast
jes tot kersvers gekookte seizoenworst. Zakelijk gaat Bies van Asch
door het leven als „Uw klasseslager in Soest" t Wie de kwaliteit
van zijn artikelen heeft geproefd en gevoelig is voor de sfeer waar
in men wordt geholpen zal met ons willen beamen dat deze slogan een
zwakke weerspiegeling is voor hetgeen een werkelijke klasse-slager
aan de verwende consument anno 1979 te bieden heeft. Op deze pa
gina laat de SOESTEB COURANT u nader kennis maken met de baas,
z'n echtgenote Wil, hun medewerkers en het bedrijf.
Soester Courant van woensdag 12 december 1979
Klasse bediening in een klasse-zaak
Foto Herman van Dam
Voor wie hem nog niet kent,
dit ter inleiding. De hoofdrol
speler in dit verhaal is Soester
van geboorte, telt 47 levensja
ren. Volgde de lagere school in
Soest, behaalde zijn MULO-di-
ploma in Baarn en tijdens die
laatste schooljaren claimde hij
zijn latere compagnon in privé
en zaken, echtgenote Wil. Zijn
Mulo-diploma had tot gevolg
dat hij vader van Asch in de
slagerij ging assisteren en
's avonds de slagersvakschool
in Utrecht bezocht.
Slagerij Van Asch was in de
jonge jaren van zoon Ries al
een begrip. Sinds 1931 vliegen
de carbonades er over de toon
bank, en Ries' keuze, het be
roep van zijn vader te kiezen,
was dan ook vanzelfsprekend.
Ries van Asch over zijn tijd als
slagersjongen:
,,Als je vroeger uit de lagere
school kwam was mijn eerste
werk bestellingen per trans
portfiets wegbrengen. Was er
niks weg te brengen dan ging
je de klanten af om te horen
of er nog iets nodig was. Va
der hield zijn zaken goed bij.
Had hij in een weekend één
of meer vaste klanten gemist,
dan werd ik er op uitgestuurd
om te horen wat daarvan wel
de oorzaak mocht zijn.
Weer of geen weer, zomer en
winter, je was op pad. Waren
de klanten niet thuis, niks aan
de hand, mijn vader wist het
wel zo te organiseren dat ik op
een later tijdstip weer aan de
bel trok. Ik heb 't meegemaakt
dat ik bij een klant een bestel
ling van een half ons rookvlees
op zijn aanrecht moest uitleg
gen. Waren er nou een paar
plakjes bij die hem niet bevie
len, dan kon je naar huis ver
trekken om een nieuw half ons
te gaan halen. De goeie oude
tijd noemen ze dat tegenwoor
dig. Zelfs al was ik toen nog
een kind, ik heb 't wel als een
vernedering ervaren. Met alle
bezwaren die er tegen de tegen
woordige tijd zijn aan te voe
ren, die situaties uit vroeger
tijden mogen nooit meer terug
komen. En dan de leveranties
aan de vroegere hotels. Het
geld was schaars, men kocht
zuinig in. Het was geen zeld
zaamheid dat ik tien keer per
dag bij de een of de ander een
bestelling móest afleveren. De
hotelgast gaf zijn bestelling op,
via de kok werd vader gebeld
om carbonades, biefstuk of
weet ik wat te bezorgen. Zo
werkt 't vandaag de dag na-
Worstmakerijeen specialiteit apart Foto Herman van Dam
tuurlijk niet meer. Toch is er
wel iets van wat vader mij
aan dienstbaarheid leerde, blij
ven hangen.
Toen Wil en ik hier in 1981
voor ons zelf zijn begonnen,
voorraad kopen, zaak afbeta
len en pandje huren, presteer
den wij 't iedere zondag twee
snijuren voor onze klanten te
houden. Van twaalf tot twee
mochten.de mensen achterom
komen met hun rosbief of rol
lade. Dat werd dan bij wijze
van service gesneden en netjes
op schalen opgemaakt. Iedere
zondag.
Vader had ook de gewoonte
mij er op uit te sturen om te
kijken hoe het bij de concurren
tie ging.
Als ik nou maar thuis kwam
met de geruststellende mede
deling dat niemand iets te doen
had, (dat zei ik óók al stonden
ze bij slager Zoetelief tot op
de straat), dan was het goed.
En verder moest ik hem infor
meren over de prijzen die de
Soester concurrentie bereken
de. Ik geloof niet dat vader
daarin een uitzondering was.
Het waren geen gemakkelijke
tijden en iedere klant, groot
of klein, was er één.
Vader kocht varkens in voor
acht cent de kilo. Een beetje
knap beest kostte niet meer
dan zeven acht gulden niet
alles er op en er aan. Mijn
vader heeft ze meegemaakt
dat twee pond carbonade over
de toonbank ging voor twee
kwartjes. Tien pond knap spek
voor eén gulden was ook niets
bijzonders. Konden ze het zelfs
voor die prijs niet kwijt dan
was het wachten op de spek-
koopmari die grote voorraden
opkocht. Vier of vijf cent was
dan ,,het bedrag" waarvoor
het tenslotte wegging. Als va
der dan van zo'n partij af was
dan werd het heugelijke feit
gevierd met het bestellen van
„lange Soesters" bij banket
bakkerij Haremaker".
Wie Soesters spreekt, die zowel
vader als zoon Van Asch in
hun ambachtelijke werkzaam
heden hebben meegemaakt,
krijgt te horen dat zowel de
één als de ander qua vakman
schap 't hebben gemaakt. Al
leen Van Asch sr. stelde wat
de kwaliteit van het vlees be
trof wel eens meer in 't voor
uitzicht dan redelijkerwijs
mocht worden verwacht.
Ries van Asch daarover: „Ik
kan het bevestigen noch tegen
spreken, maar misschien is dat
wel eens voorgekomen. De tij
den waren er dan ook naar".
Andere tijden, een andere Van
Asch. In 1956 trouwde Ries van
Asch echtgenote Wil. Richard
werd de stamhouder, Ellen,
Ingrid en Karin completeren
het gezin van Asch.
Wil van Asch: „Vanaf het be
gin heb ik mij in dit vak thuis-
gevoeld. Voor mijn huwelijk
heb ik altijd als verkoopster
in een winkel gestaan, het om
gaan met klanten was voor mij
dus niets nieuws. De artikelen
waarmee ik heb gewerkt mo
gen dan wel verschillen, de
klant blijft hetzelfde. Soms
vragen de mensen mij wel eens
hoe je zaak, gezin en opvoe
ding met elkaar kunt combi
neren.
Het kan, mits je de vrije tijd
die overblijft aan je gezin
wijdt. Dat hebben we gedaan.
Als we tot nu toe terugkijken
dan is er maar één conclusie:
de kinderen zijn niets tekort
gekomen".
Terugkijken is ook nog even
in dit verhaal terugkomen op
de mogelijke verschillen die
Ries van Asch tussen zichzelf
en zijn vader constateert.
Ries van Asch:
„Vergelijken is zo moeilijk.
Ieder leefde in een eigen we
reld. Vader was geen gemak
kelijke zakenman, maar ook
hard voor zichzelf.
Hij ging voor niemand aan de
kant. Keihard werken en door
zetten heb ik van hem geleerd.
Dat bikkelharde wat hem toch
ook wel karakteriseerde zit
niet in mijn natuur. Toen wij
Door klasse groot geworden
hier samen begonnen stond ons
maar één patroon voor ogen:
kwaliteit leveren, snel onaf
hankelijk worden en zorgen
nooit failliet te gaan. Dat
laatste is iets dat zakenmensen
uit vroegere generaties als een
regelmatig terugkerend spook
beeld voor ogen heeft gehad.
Failliet gaan - schande - be
delstaf. Ik schaam mij er niks
voor dat we in het begin iedere
zondagmorgen de opbrengst
van de week gingen tellen.
Samen konden we aan de no
ta's van de leveranciers dan
vaststellen wat er maandag
koeien die nog niet hebben ge
kalfd, varkens - lammeren en
al dat andere wat een slagerij
kan herbergen, worden achter
de zaak ontleed en komen koop-
klaar in de zaak. Ook daar alles
vakmanschap wat de klok
slaat. Wat runderen betreft
komt er uitsluitend jong afge-
mest vee onder het mes. Het
vlees van oude, uit- en opge-
melkte koeien, zal men bij Van
Asch tevergeefs zoeken.
Met het begrip kwaliteitsvlees
wordt niet gesold. Wat de ver
koop van varkensvlees betreft
is er bij de inkoop sprake van
een onderdelenhandel.
Aandacht voorde afdeling party's
Foto Herman van Dam
moest worden betaald en wat
wij overhielden. Voor je zelf
durfde je niets uit te geven.
Je had met je grote mond ge
zegd dat je voor jezelf wilde
beginnen. Je wilde niets anders
dan dat samen goed gaan
waarmaken.
Het rinkel de kinkel van de
zwengelarm aan de kassa
klonk mij als muziek in de
oren. Zes en vijftig cent voor
een pakje Knorr-soep was in
1961 de eerste opbrengst. Wer
ken om te slagen was het doel
wat je in zakelijk opzicht voor
ogen had. Jaren hebben wij
achter een klein worstfabriekje
gehad waar het binnen net zo
hard vroor als buiten".
De klasse-slager in Soest ging
pas goed tot de culinaire ver
beelding van zijn steeds groter
wordende klantenkring spre
ken nadat een spectaculaire
verbouwing en uitbreiding van
het bedrijf had plrats gevon
den.
Ries van Asch:
„We zagen welke kansen wij
misten, we wisten wat we er
aan moesten doen. Avonden is
er gecijferd om de plannen
uitvoerbaar te maken".
Het Van Asch-team bestaat in
middels uit twintig vaste mede
werkers, terwijl vrijdag en za
terdag een aantal ambulante
krachten er voor zorgen dat
binnen het bedrijf geen ver
keersopstoppingen kunnen
plaats vinden. Onzichtbaar,
maar wel degelijk aanwezig,
zijn de afdelingen die achter de
winkel zijn gevestigd. Via be
middeling van veehandelaar
Arie Brand wordt het Van
Asch-vlees ingekocht. Vaar
zen, circa twee jaar oude
Ries van Asch: „Het probleem
is dat de diverse soorten vlees
die aan een varken zitten zo
verschillend qua hoeveelheid
en vraag worden verkocht.
Varkensvlees is in sommige
opzichten ook een seizoenar
tikel.
Bij een EEG-slachthuis kopen
wij dubbel A-eerste soorten en
absolute top-kwaliteit. In de
zomer, en dat heeft dan weer
te maken met de barbecue,
kun je de carbonades niet aan
gesleept krijgen. Nu ligt wat
het varken betreft het accent
op spek en rookworst. Met
stamppot wordt er minder
carbonade gegeten".
Apart hoofdstuk in het Van
Asch-bedrijf is de bereiding
van vleeswaren waarvoor een
gigantische worstmakerij
werd gebouwd.
„Ook daarin hebben wij ons
altijd willen onderscheiden. De
mensen die dit onderdeel voor
hun rekening nemen verstaan
hun vak stuk voor stuk. Dat is
geen reclameboodschap, je
kunt het proeven. Geen woord
kwaad over de vleeswarenin-
dustrie, maar verschil is er
wel. Alles is bij ons dagelijks
vers, conserveringsmiddelen
gebruiken wij niet. Hammen
zoals wij die maken kennen een
vooroorlogse kwaliteit. Je kunt
de kwaliteit er van opsnuiven.
Fabrieksham is in de meeste
gevallen eenheidsham, daar
staan goochelaars achter. Dat
zeg ik niet om een ander te
kraken en zodoende mijn eigen
spullen te prijzen. Het is ge
woon een feit. Aan die exclu
siviteit van de vleeswaren
hechten wij veel waarde. Hoe
dikwijls derden al niet hebben
Foto Herman van Dam
geprobeerd bij mij voor hun
zaken bestellingen te plaatsen
is onvoorstelbaar. Wij moeten
ons zelf blijven en geen fabriek
gaan worden. Hetzelfde geldt
voor de blikprodukten die wij
produceren. Een jaar of wat
geleden zijn wij rundvlees -
goulash - tomaten en erwten
soep in blik gaan verkopen.
Ook dat is uitgegroeid tot een
heel assortiment. Aan com
merciële grootverbruikers zal
ik het echter nooit verkopen.
Wat de inhoud van de blikpro
dukten betreft zijn veel van
mijn medewerkers de werke
lijke smaakmakers. We experi
menteren net zo lang tot de
kwaliteit is bereikt die wij aan
onze klanten durven presente
ren. Van zuurkool tot haché en
erwtensoep. Je kunt het zo gek
niet noemen. En ook dan blijkt
dat die inspanning, geduld en
de daaruit voortvloeiende kwa
liteit resultaten brengt. Als we
de kas opmaken zijn er tiental
len girocheques bij van klanten
ver buiten Soest. Tot vanuit
Groningen weet men ons te
vinden. Zoiets geef je dan toch
niet uit handen aan een con
current?"
Als we in dit Van Asch-verhaal
dan toch over smakelijke za
ken schrijven dan mogen daar
in de door medewerkers ver
vaardigde sauzen en salades
niet ontbreken.
Men ging van start met de
vleessalade. Min of meer nood
gedwongen, want waar laat
een slager anders de resten
van zijn hammen. Om een lang
verhaal te bekorten: zeven
sauzen en dertien soorten sa
lades prijken dagelijks in ge
koelde vitrines. Aan afnemers
geen gebrek. Dat laatste is ook
van toepassing op klanten die
steeds meer een beroep doen
op leveringen van koude buffet
ten met alles er op en er aan.
Party-verzorging tot in de
kleinste details, maaltijdberei
ding voor de leden van o.a.
het Soester Gilde.
Ook die belangstelling is niet
zo maar uit de lucht komen
vallen.
Ries van Asch: „Dat is in het
begin van de zestiger jaren,
toen de welvaart wat herken
baarder werd, begonnen. Op
afroep gingen wij carbonades
en bitterballen braden en bak
ken.
Wil bakte en braadde ze bruin,
ik op mijn scootertje voor de
bezorging door Soest. Later
vragen ze je voor een koud
buffet. Arbeidsintensief werk
waarbij je nooit in uren moet
rekenen. Altijd denken: als ik
het niet had zou er geen cent
aan kunnen worden verdiend'
Ondanks het feit dat Van Asch
klanten is kwijtgeraakt omdat
zijn vrouw en hij in het be
gin van de zeventiger jaren be
sloten de zondagse snij-uurtjes
af te schaffen, lijkt het bestaan
van ontevreden klanten on
waarschijnlijk.
Ries van Asch: „Ieder mens
is feilbaar.
Het kan best gebeuren dat een
klant eens een keer niet opti
male kwaliteit heeft gekregen.
Dat wordt in orde gemaakt. Als
ik echter naar eer en geweten
voor mijzelf weet ik dat ik een
uitstekende kwaliteit heb gele
verd en ze komen dan aan met
het verhaal dat het vlees taai
of slecht was dan is het bij
mij over. Ze krijgen een nieuw
stuk vlees met het vriendelijke
maar dringende verzoek op
zeer korte termijn eens naar
een andere slager uit te kij
ken".
Ries van Asch, zijn echtgenote
en hun medewerkers hebben
van hun vak hun hobby ge
maakt. Geen eenzijdige consta
tering na een momentopname.
Ook in de vakpers is hun kwali
teit, hun opvatting van zaken
doen meerdere malen ten voor
beeld gesteld. Geen wonder dat
restaurants als 't Zwaantje en
't Spiehuis zich van hun leve
ranties bedienen. De bewoners
van paleis Soestdijk en paleis
Drakesteyn doen 't zelfde. Kan
ook niet anders als je terecht
het predicaat „klasse-slager"
voert en in dagelijkse praktijk
brengt.
