4
4
ONDERVJEDING:
Schandaal van deze eeuw
Wat zijn
scharreleieren?
Slechte gezondheid vaak oorzaak
van slecht heleid staatslieden
Ford's onderzoek naar
auto voor de toekomst
Met Raad
en Daad
Zieken aan de machtonthullend hoek
Dertig procent minder brandstof
iken
Gezondheidskeuring goede zaak
voor ieder mens
27
Soester Courant van woensdag 19 december 1979
27
32.50
17.95
feine broertjes spelen vlak naast de lege etenspotjes. Ze wachten op hun beurt op
I de zden<Je binnenplaats van het woestijnstadje2 inder in Niger, tot de arts van het
kleMziekenhuis tijd heeft hen te onderzoeken, tn dat wachten kan lang duren. Soms
X twee dagen, omdat er een groot tekort is aan medisch personeel en het aantal
n (vooral zwangere vrouwen en kinderen) schrikbarend hoog
Foto: Janny van den berg
«j etei te veel, te vaak en te vet.
yorsten met hart- en vaatziekten, lijn-
probleien en corpulentie. Kreten die
Vrijwel agelijks weerklinken. Maar
ondantde dieetadviezen en lijnproblemen
I in vrijvi ieder damesblad, gaan we rustig
door ereten we ons het graf in', zoals
i sommig het zo treffend kunnen zeggen.
In schriltegenstelling met miljoenen
mensen i aarde, die ook op het randje
van het g zweven, niet door een over
vloed, mi door een schrijnend tekort
aan evenvhtig voedsel. India,
Bangladesiahelmet een
benauwen regelmaat zijn deze namen
•erug te vim in de kolommen van onze
jag- en we>|aden. 'Een nieuwe
hongersno^edreigt de Sahel. Ruim
500.000 to-aan zal er nodig zijn om
duizenden iisen een hongerdood te
besparen.'
'Het grootsthandaal van deze eeuw',
zei Adde Bo>a, de directeur-generaal
van de FAO, Landbouw en Voedsel-
organisatie v?e Verenigde Naties, in
november '7'%r de voedselramp van
het seizoen '"74. De Sahellanden
hadden toen :even droge jaren en een
volledige vervting van de oogst, voor
de eerste keeichtig de noodklok
geluid.
Voedseldesku<en sloegen ons met
beschamende ;n om de oren. De
westerse werebert meer graan aan zijn
veestapel op, cie derde wereld
gezamenlijk comeert. Zo voert men
10 kilo graan v>m 1 kilo vlees te
verkrijgen. Het wat eerlijker zijn, als
Ie westerse we zich in vleescomsumptie
wat zou beperkorn meer granen vrij te
krijgen voor de je wereld. Een wat
eerlijker verdelian voedsel en rijkdom
in het algemeen
ARMOEDE
Ondervoeding h nauw samen met
armoede. Het zi;ht niet alleen de
natuurrampen dndervoeding
veroorzaken. Deirstromingen in
Bangladesj die d>gsten van de velden
spoelen of de oraakbare zon in de
Sahel, die de sorm en mais op de
akkers doet verpren. Ook zonder
deze rampen bli de kille cijfers
overeind staan, -n 45% van de
bevolking in Azi Afrika is onder
voed, waarvan Sp het randje van de
dood zweeft. Mgetroffen groep:
zwangere vrouven kinderen. In Afrika
bijvoorbeeld haJechts 50% van de
kinderen de vijir. Ze sterven aan op
het oog onschije kinderziekten als
mazelen, rode dj aan malaria of
diarree.
Maar de werkiejoorzaak ligt vaak bij
de permanentidervoeding, die hun
weerstand he*erzwakt, gewillige
slachtoffers vien heeft gemaakt.
Heel veel gez.n' in de arme landen
hebben niet oènde inkomen om
protei'nenrijledsel te kunnen kopen
(vlees, vis, etiver het algemeen het
duurdere vod). Velen vertonen ook de
symptomen ije meest voorkomende
ondervoedniekte: kwashiorkor. Een
tekort aan jeinen, dat zich uit in
gezwollen ties, oedeem, verdroogde
huid en ven Ie spieren. Dr. Cecily
Williams he.ziekte in 1930 ontdekt
en het de n. ;washiorkor mee
gegeven, ons tj aan het Ga-dialect in
Ghana, waa 'h die jaren werkte.
Zij merktest veel kinderen een
gebrek aan irohen vertoonden, nadat
de borstvoejinjoegtijdig was stopgezet
De kinderei wen Van de ene op de
andere dag >p Eenzijdig dieet gezet
van gestampte nioc (inheemse aard-
appel), maispurtf gestampte plantain
(soort banaan), dsel dat de maag wel
vult, maar verdeijnjg voedingswaarde
heeft Voornaamoorzaak van het
vroegtijdig slopzv, van borstvoeding is
een foutieve gezihnning of liever het
volledig ontbreken enige planning. De
vrouwen baren hee j<jnd na het andere.
Hebben nauwelijkd om op krachten te
komen. De kinder/orden daardoor
gedwongen zeer sr aby-af te zijn,
omdat het volgenda(j de borst al
weer vraagt
Ook de Europese f>nvoeding speelt
een negatieve rol. drukt de dure
poedermelk te zwai, het gezinsbudget
De moeder komt dae| jn de verleiding
het met de juiste Veiding melk-water
niet al te nauw te ne vee| water en
een beetje melk, ma«ch liever de
'prestige-fles', omdatjjt Europa komt,
dan de eigen gezondee(jerme|k.
ONWETENDHEID
Hiermee raken we meteen een andere
oorzaak van ondervoeding. Onwetendheid!
Van het toch al schrale inkomen gaat een
belangrijk deel naar relatief duur voedsel.
In Niger bijvoorbeeld is de Europese
groene spercieboon erg populair. Zo
populair dat de protei'nenrijke Niebe
(inheemse witte boon) genegeerd wordt.
'Veel moeders denken dat de groene boon
gezonder is, omdat hij duurder is en uit
Europa komt', zegt Marie-Louise Pichonier,
voedingsvoorlichtster voor Unicef (het
Kinderfonds van de Verenigde Naties) in
Niger. 'Een foutieve gedachte die moeilijk
uit het hoofd te praten is. Het voedsel
wat op de lokale markt verschijnt wordt
ook lang niet voldoende uitgebuit. De
keuze van maaltijden wordt sterk
beïnvloed door gewoonten, geloof, taboes.
Een in Afrika wijd verspreid taboe heeft
te maken met het eten van eieren.
Sommige stammen geloven dat als
zwangere vrouwen eieren eten, hun
kinderen later geen haar zullen hebben.
Andere verbieden kinderen onder de vijf
jaar het eten van eieren, omdat ze anders
het spraakvermogen zullen verliezen. Er
bestaan vistaboes (omdat de schubben
van de vis lijken op de schubben van de
heilige slang) en het verbod voor vrouwen
kip te eten, omdat dat ze onvruchtbaar
zou maken.' Volgens de Unicef-voor-
lichtster kan alleen een voedingsvoor
lichting op grote schaal de eetgewoonten
bij de mensen bijschaven. Marie-Louise:
'We moeten de kinderen op school en
vooral de moeders proberen te bereiken,
vertellen dat de prijzen op de markt
weinig te maken hebben met de voedings
waarden, ze leren met het beschikbare
marktaanbod een niet te dure, voedzame
maaltijd te bereiden. Pas als je de mensen
op het platteland met eenvoudige voor
beelden en aan hun situatie aangepaste
methoden kunt overtuigen, zullen ze
bereid zijn hun voedingsgewoonten te
wijzigen.
Daarom ook is Unicef afgestapt van het
oude systeem van voedingsvoorlichting.
Vroeger kookten we in nette gebouwen,
waar water gehaald werd uit de kraan en
het voedsel bereid in dure pannen op
gasfornuizen. Je kunt de vrouwen dan
nog zoveel zinnigs vertellen, maar kans dat
ze het zullen navolgen is er nauwelijks.
Tegenwoordig wordt er zoveel mogelijk
de situatie van de vrouwen thuis
nagebootst. Dat wil zeggen: koken op
houtvuurtjes in de traditionele etenspot.
We werken met rieten matjes en kale
bassen, doen met de vrouwen inkopen op
de lokale markt.
Of het betere resultaten geeft? Ja, dat
wel. Maar het blijft moeilijk. De mensen
zijn nu eenmaal niet zo een, twee, drie,
bereid hun eetgewoonten te veranderen.'
VLEESCONSUMPTIE
Ze haalt direct de voedingsproblemen in
de westerse wereld aan. Marie-Louise: 'De
rijke landen verorberen veel te veel
dierlijke vetten. Nu vrijwel alle gezinnen
zich vlees kunnen veroorloven komt dat
ook iedere dag op tafel. Ondanks alle
waarschuwingen van een te hoog
cholesterolgehalte in het bloed en de vele
slachtoffers van hart- en vaatziekten. In
de Verenigde Staten eet men gemiddeld
130 kilo vlees per jaar, terwijl 25 kilo
voldoende is. Ik denk dat er heel wat
voorlichting en voedingskampagnes voor
nodig zullen zijn, om dat vleeseten wat te
beperken. En niet alleen het vlees', voegt
ze eraan toe, 'op veel meer gebieden
bestaat er een grove overconsumptie'.
Een gedegen voedingsvoorlichting om de
overconsumptie in goede banen te leiden
ontbreekt vrijwel geheel in het westen.
Wat voedingsvoorlichting betreft lijken df
arme landen verder ontwikkeld dan de
rijken. Zij zijn in ieder geval bezig de
mensen een voedingsbewustwording bij
te brengen. En dat er een enorm belang
aan gehecht wordt, blijkt uit het creëren
van speciale departementen voor de
voeding, zoals in de meeste Sahellanden.
Bitter feit blijft echter, dat dergelijke
departementen de bekende druppel op de
gloeiende plaat zullen zijn zolang de
voornaamste oorzaak van ondervoeding
blijft bestaan: de armoede! En voor daar
een oplossing voor gevonden wordt, zal
er in de wereld nog heel wat moeten
veranderen.
J. van den Berg
Unicef
Abidjan
KIP UIT NICE Ik maak de kip zo
lekker mogelijk klaar, o.a. door haar
lang te laten sudderen op een petro
leumstelletje, zodat ze dóór en dóór
gaar wordt. Maar het is me nog nooit
gelukt het recept te krijgen van poule
nicoise. Weet u dat?
Antwoord: In Nice snijdt men de kip in
stukken en bakt die in zo heet moge
lijke olijfolie. Als er kleur op komt,
voegt men er aan toe: een paar kleine
uitjes, 2 fijngewreven teentjes kno
flook, wat saffraan, in vieren gesneden
tomaten, een dozijn zwarte en groene
olijven waar de pit is uitgehaald, een
takje dragon, een blaadje laurier, wat
salie, thijm, zout en peper. Tenslotte
afblussen met witte wijn, waaraan
evenveel water is toegevoegd. Dan 't
deksel op de pan en langzaam op het
allerlaagste vuur (liefst uw petroleum
stelletje) laten sudderen. Voor het eten
een beetje citroensap over het vlees
druppelen.
N.O. - Hoe verklaart u het, dat je in
Frankrijk duidelijk N.O. van ons
Wat zijn scharreleieren? Daar bestaan heel wat misverstanden over. Scharrel-
eieren worden gelegd door scharrelkippen, dat is duidelijk. Maar veel mensen
weten niet precies wat scharrelkippen zijn. Die denken dat scharrelkippen
lekker vrij rondscharrelen op het boerenerf. En dat de scharreleieren in de
winkel van dat soort kippen afkomstig zijn. Maar dat is niet waar.
pende kippen", weet men nog niks.
De scharreleieren in de winkel komen
van kippen die ln schuren worden
gehouden. Die dieren komen, net zoals
kippen op legbatterijen, nooit buiten.
Het verschil met batterijkippen is, dat
de scharrelkippen niet in kooien zitten,
maar los op de grond lopen. Laatstge
noemde dieren verblijven in zoge
naamde strooiselschuren. Dat zijn
schuren met een vloer, die voor een
deel bedekt is met zand, stro of ander
strooiselmateriaal. De dieren in deze
schuren hebben minstens een derde
van het beschikbare bodemoppervlak-
als scharrelruimte. De rest van het
bodemoppervlak bestaat uit gaas of1
roosters van latten of iets anders waar
de mest vanzelf door kan vallen.
Langs de kant bevinden zich legnesten.
Verder zijn er in dergelijke stallen
natuurlijk apparaten te vinden waaruit
de kippen eten en drinken kunnen
halen. De verstrekking van voer en
drinkwater gebeurt meestal automa
tisch, net zoals in stallen met legbatte
rijen. Ook het verzamelen van de
eieren gaat er vaak machinaal. Nadat
een ei in een legkast is gelegd, rolt het
dankzij de hellende bodem op een
lopende band.
Scharreleieren zijn bijna altijd bruin.
Dat komt omdat bruine legkippen be
ter los kunnen worden gehouden dan
witten. Witte zijn wat vechtlustiger en
fladderen meer, ze zijn gewoon zenuw
achtiger. Men kan zich voorstellen dat
het aardig uit de hand kan lopen als je
er duizenden bij elkaar in een schuur
hebt zitten. Het nadeel van legbatterij
(dat zijn reeksen kooien met in elk
hokje een stuk of vier kippenis dat de
dieren daarin weinig bewegingsvrij
heid hebben, niet kunnen scharrelen
(iets wat kippen graag doen) en niet in
een nest hun ei kunnen leggen. Een van
de grote voordelen is echter dat de
dieren er elkaar veel minder aanpik
ken dan wanneer ze in grote aantallen
los worden gehouden.
Het kappen van een deel van de snavel
is bij kippen in strooiselschuren dan
ook harder nodig dan bij batterijkip
pen. Datzelfde geldt voor het leewie
ken, dat is het korter maken van de
vleugels, zodat de dieren niet gaan
opvliegen.
Er zijn op dit moment in ons land
ongeveer 4500 bedrijven waar con-
sumptieëieren worden geproduceerd.
Daar worden in totaal meer dan 22
miljoen legkippen gehouden en 6 a 7
miljard eieren per jaar gelegd. Er zijn
in ons land zo'n 700.000 legkippen
gecontroleerd voor de produktie van
gegarandeerde scharreleieren.
Sinds begin dit jaar is de produktie van
scharreleieren wettelijk geregeld. Er
bestaat een Stichting Scharreleieren
Controle die de zaak controleert. In het
bestuur van deze stichting zit ook de
„Belangengroep Rechten voor al wat
leeft", waarvan het idee van scharrel
eieren afkomstig is. In de winkel kun je
scharreleieren herkennen aan het
woord „scharreleieren" dat op het
doosje moet staan gedrukt. Worden ze
los verkocht, dan moeten ze gestem
peld zijn met de opdruk „scharrelei",
met daaronder het registratienummer
van het pakstation. Andere aanduidin
gen dan „Scharreleieren" zijn verbo
den. Dus als er op een doosje kreten
staan als „Van vrije, blije kippen", of
„Niet uit legbatterijen", of „Van loslo-
Alleen de opdruk „Scharreleieren" ga
randeert eieren uit strooiselschuren
van kippen die daar met niet meer dan
7 a 8 stuks per vierkante meter leven.
Tot slot willen we nog een laatste
misverstand over scharreleieren uit de
weg ruimen: er bestaat geen enkel
wetenschappelijk onderzoek waaruit
blijkt dat scharreleieren beter of slech
ter dan „gewone" eieren zijn wat
betreft kleur, geur, smaak, voedzaam
heid en dergelijke. Het enige verschil
zit hem dus in de plaats van herkomst.
noord-oost ziet staan en dat ze dan
noord-west blijken te bedoelen?
Antwoord: Ter voorkoming van derge
lijke misverstanden is het toch wel
noodzakelijk een aantal lessen in het
Frans te nemen, nu u vaak voor een
scheepvaartbedrijf in Franse havens
moet zijn. Het Franse woord nord voor
ons noord geeft weliswaar geen pro
blemen, maar ons oost wordt in die taal
vertaald met est en ons west is in
Frankrijk ouest. Noord-oost wordt dan
nord-est, afgekort N.E. en noord-west
is nord-ouest, ofwel N.O. U schrijft ook
over „Middenstation" in Brussel,
maar bedoelt waarschijnlijk Gare du
midi en dat is daar Zuidstation (wij
zouden zeggen station Zuid).
OUDE WEKKLOK - Ik heb een antieke
klok gekocht met wekwerk, maar als ik
die 's avonds instel met het koperen
rad op de 7 of 8 omhoog, belt hij midden
in de nacht. Ik zie ook geen vast punt,
want dat stelrad draait mee. Foto sluit
ik in. Hoe moet ik de wekker instellen?
AntwoordVolgens de foto bezit u een
Amerikaanse wekkerklok met slag
werk en front met houtsnijwerk van
omstreeks 1840-1850. Dat koperen rad,
waarmee u de wekker kunt instellen,
loopt rechtsom mee met het uurwerk
en de 12 staat precies naar boven
gericht als de lichter van de alarmin
richting in de inkeping valt van de
achter dit rad met reliëfcijfers mee
draaiende nokschijf. Bij dit systeem
fungeert de kleine wijzer als 't vaste
punt, waarop de gewenste wektijd kan
worden ingesteld. Bij de 12 van de
normale wijzerplaat vindt u dan het
verschil tussen wektijd en juiste tijd
van de dag. Wijst de klok zelf 's avonds
11 uur aan en wilt u om 8 uur gewekt
worden, dan betekent dat: over 9 uur.
U kunt dus ook de 9 van het stelrad
naar de 12 van de wijzerplaat draaien.
ERFT DE PARTNER? - Ik leef al
jaren samen met een vriendin, die nu
ongeneeslijk ziek is. Ons huis en meer
nog staat allemaal op haar naam. Erf
ik dat bij overlijden, of gaat het naar
haar ouders, en familie?
Antwoord: Personen die zonder echt
genoot en kinderen komen te overlij
den, kunnen hun ouders nooit het recht
op een wettelijk erfdeel ontnemen. Het
helpt u dus niet als zij nu nog een
testament maakt. Beter is het, als u
alsnog aantekent en zo snel mogelijk
voor de wet in het huwelijk treedt.
Desgewenst kunt u publicatie in kran
ten (burg. stand) voorkomen door de
ambtenaar te vragen om zoveel moge
lijk discretie. Voor het afsluiten van de
bedoelde levensverzekering is het te
laat, want daarvoor is een keuring
vereist. Wilt u géén huwelijk, dan kunt
u zich tot de notaris wenden en althans
in een akte laten vastleggen, dat de
gemeenschappelijke goederen bij
overlijden van de één aan de andere
partner komen en dat die het eerste
recht verkrijgt het nagelaten privé
bezit tegen een bepaalde prijs over te
nemen.
SPIEGEL OPHANGEN - Ik heb een
mooie passpiegel weg moeten doen,
omdat het weer erin zat. Hoe moet ik
nu de nieuwe aan de muur bevestigen,
zo dat er niet opnieuw iets mee ge
beurt?
Antwoord: „Het weer" wil zeggen, dat
het weerkaatsend vermogen plaatse
lijk afneemt, doordat de reflecterende
laag aan de achterzijde van het glas
loslaat. Dit kan gebeuren bij een slech
te kwaliteit spiegel, maar ook als er
vocht in het spel is. Daarom is het 't
beste, uw passpiegel zodanig aan de
wand te bevestigen, dat er een ruimte
van tenminste één centimeter tussen
blijft. De aanwezige lucht kan dan
circuleren en zorgt er voor, dat er geen
vocht uit de muur tegen de weerkaat
sende laag van het glas komt. Overi
gens moet u ook zorgdragen voor een
niet te hoog relatief vochtgehalte van
de lucht in de kamers met spiegels,
onder andere door veel te luchten bij
droog weer indien dgl. kamers niet
worden verwarmd.
TITULATUUR Bij het adresseren
van de kerstkaart en nieuwjaarswen
sen zit je altijd met die verplichte
aanscljrijftitels, zoals ze nog in de
zakagenda's en „Hoe hoort" vermeld
staan. Moet dat er werkelijk bij?
Antwoord: U schrijft aan uw eigen
studerende zoon in deze tijd geen brief
meer met „weledelgeboren heer", ook
al staat dat van oudsher in de (nu
verouderde) lijstjes. U mag tegen
woordig schrijven „De heer precies
zoals men vroeger altijd schreef „Me-
vrouw want een vrouw met aca
demische titel moest het ook stellen
zónder al die franje die bij mannen wel
noodzakelijk werd geacht. Omdat wij
nu niet meer zo opzien tegen adellijke
figuren, ministers niet meer met „ex
cellentie" worden aangesproken en wij
boven een brief aan de koningin ook
„Mevrouw", mogen zetten, is er alles
voor, die hele titulatuur maar over
boord te gooien. Op de normale adres
bandjes gebeurt dat al, zelfs de vroe
ger gebruikelijke letters s.s.t.t. (be
houdens titels en waardigheid) vergeet
men in de regel. Alleen uit een oogpunt
van wellevendheid, takt of louter zake
lijke redenen kan het een enkele keer
aanbeveling verdienen voor bepaalde
brieven zo'n ouderwetse aanschrijf-
vorm te gebruiken.
DUYVEKATER - Waar vind ik een
„Gekroonde duivekater?"
Antwoord: Die historische Zaanse bak
kerij „In de Gecroonde Duyvekater"
bevindt zich aan het Zeilenmakerspad
4,1509 BZ Zaandam.
President Roosevelt leed eind 1944 aan de ziekte van Alvarez
(hoge bloeddruk, hartaanvalletjes, hersenbeschadiging), waar
door een verlies van werkelijkheidszin optrad. Op de conferen
tie van Jalta had hij geen weerstand meer, gaf het lot van Polen
uit handen en stierf zes dagen lager.
Kennedy had ernstige rugklachten toen hij president werd,
als gevolg van vroeger opgelopen blessures. In 1958 openbaar
de zich de ziekte van Addison, waardoor hij cortison moest
gebruiken, een middel dat nogal eens gepaard gaat met depres
sies en apathie. De lichamelijke en geestelijke verschijnselen
van zijn ziekte gingen gepaard met foutieve beslissingen: slech
te contacten met China, de mislukte Cubaanse invasie, het in
stand houden van de oorlog in Vietnam.
Nixoti boekte grote successen, zoals de betere verhoudingen
net de Sovjet-Unie en China, het beëindigen van de strijd in
Vietnam en het verlagen van de belastingdruk. Daarnaast
maakte hij afgrijselijke blunders, zoals het bombarderen van
Hanoi, zijn acties in Chili en tenslotte Watergate. De duidelijke
tweeslachtigheid in de figuur van Nixon wordt verklaard door
zijn ziekte: dwangneurose.
Rampzalige gevolgen
.Zieken aan de macht" is de Neder-
.andse vertaling van het door P. Acco-
3e en dr. P. Rentchnic geschreven
Doek, waarin zij aantonen dat gees-
:elijk of lichamelijk zieke mensen door
de eeuwen heen een belangrijke rol
nebben gespeeld in de geschiedenis
van de mensheid. Het boek is ver
schenen bij Uitgeverij Becht.
Het is een onthullend boek. De gezond
heidstoestand van één individu blijkt
enorme invloed te kunnen hebben
op de geschiedenis. Met tientallen
voorbeelden wordt aangetoond dat
rampzalige gevolgen uit deze situatie
kunnen voortkomen.
Hitier was bang voor de medische
wetenschap en verbood op grond hier
van dat zijn strijdkrachten tegen
tetanus werden ingeënt. Vele duizen
den militairen zijn als gevolg van dit
besluit gestorven.
Mussolini liep waarschijnlijk in 1908
een neurosyphilis op met in 1930 een
heftige allergische reactie op salvar-
san. Sinds 1939 tastte de ziekte zijn
geestvermogens zodanig aan, dat
hij zich te buiten ging aan exhibi
tionisme, waardoor van een normaal
leiderschap geen sprake meer was.
Franco leed sinds 1960 aan de ziekte
van Parkinson, waarvoor hij L-dopa
gebruikte, welk middel het denkver
mogen nadlig beïnvloedt. Spanje heeft
daar tot Franco's dood in 1975 duide
lijk onder geleden.
Churchill heeft hersenbloedingen ge
had in 1949 en in 1952. In 1953 ging
hij in slechte lichamelijke toestand
naar de Bermuda-eilanden voor een
conferentie met Eisenhower. Hij dolf
het onderspit. Van regeren is sinds
dien geen sprake meer geweest.
Ontstellend zorgeloos
De schrijvers van „Zieken aan de
macht" vinden het opvallend, hoe ont
stellend zorgeloos een volk is waar
het zijn politieke leiders betreft, die
zich wegens ziekte niet volledig aan
hun taak kunnen wijden. Zouden passa
giers zonder tegenstribbelen in een
vliegtuig stappen als zij wisten dat
de aderen van een piloot er zo slecht
aan toe zijn dat hij ieder moment
aan een hartaanval kan bezwijken?
Zouden de bewoners van een vallei,
die door een stuwdam tegen het water
moet worden beschermd zich kalm
houden als zij weten dat de architect
van de stuwdam aan hersenverweking
lijdt? Hoe komt het dan dat men der
gelijke dingen wel toestaat als het de
leiding van de staat betreft?
Dean Rusk heeft er herhaaldelijk op
gewezen dat het van doorslaggevende
betekenis kan zijn als gesprekspart
ners bij belangrijke beslissingen hun
stemming van hun hoge bloeddruk
laten afhangen. Bepaalde beslissingen
zouden volgens hem anders zijn uitge
vallen als de betreffende staatslieden
in een goede gezondheid hadden ver
keerd.
Keuring voor politici?
De Nederlandse Stichting voor Ge
zondheidsbewaking NSG heeft zich ge
ruime tijd geleden tot de voorzitter
van de Tweede Kamer gewend met
het verzoek politici, die voor het
land belangrijke beslissingen moe
ten nemen, periodiek lichamelijk
te onderzoeken. Want in onze maat
schappij geldt nog te dikwijls de regel:
soldaten worden bij indiensttreding
gekeurd, maar niemand bekommert
zich om de gezondheidstoestand van
hun leiders.
Overigens is het een verheugend feit,
dat steeds meer mensen het nut van
een periodieke gezondheidskeuring in
zien. De NSG, die vijf jaar geleden
is opgericht om de preventieve ge
neeskunde meer in de aandacht te
brengen, heeft in samenwerking met
een groot aantal huisartsen een proce
dure voor een gezondheidskeuring ont
wikkeld. De keuring is bedoeld voor
een ieder, die op grond van zijn ver
antwoordelijkheid jegens anderen of
zichzelf periodiek de balans van zijn
gezondheidssituatie wil laten opma
ken.
NSG- gezondheidskeuring
De NSG-gezondheidskeuring, die
wordt verricht door bij de Stichting
aangesloten (huis-)artsen, heeft een
uitgebreid laboratoriumonderzoek ten
grondslag, uitgevoerd door het Diag
nostisch Centrum Utrecht. Dit onder
zoek bestaat uit het maken van rönt
genfoto's van de borstkas, een elektro
cardiogram, een longfunctieonder-
zoek, een cervixuitstrijkje bij dames,
gehoortest, gezichtstest, bloeddruk,
lengte en gewicht, uitgebreid urine-,
faeees- en bloedonderzoek. De uitsla
gen worden beoordeeld door o.a. long
en hartspecialisten en een patholoog
anatoom. Al deze uitslagen vormen de
basis voor het totaal medisch onder
zoek. De keurende arts zal de conclusie
met de betrokkene bespreken en na
afwegen van diens belangen de gege
vens ter beschikking van de behande
lende huisarts stellen. Deze kan ze
gebruiken voor zijn eigen kartotheek
of een wenselijke behandeling instel
len.
Normaal kosten de verschillende on
derdelen van het onderzoek (röntgen
foto's, cardiogram, raadplegen specia
listen, laboratoriumonderzoek enz.
samen zeker tussen de zeven- en acht
honderd gulden. In de NSG-keurings-
procedure zijn deze kosten tot 265,-
teruggebracht.
Nadere inlichtingen over de periodieke
gezondheidskeuring kan men aanvra
gen bij de Nederlandse Stichting voor
Gezondheidsbewaking NSG, Heren
gracht 340, 1016 CG, Amsterdam, tel.
020-268528.
Us antwoord op de nieuwste trend in auto-ontwerpen en rijstijlen, heeft een ont-
verpteam van Ford Amerika een toekomstontwerp ontwikkeld voor de jaren na
i990. Dit ontwerp heeft een sterk doorgetrokken aërodynamische vorm en een
volledig nieuwe interieurindeling.
Deze wagen, Probe I, zo genoemd vanwege de doelstelling die erachter schuil
plaats, is het resultaat van een nauwe samenwerking tussen Ford Aerodynamics
Department en de Internationale Ontwerpstudio in Dearborn [Verenigde
Staten].
Door intensieve proefnemingen in de
windtunnel zijn de Ford-technici erin
geslaagd diverse manieren te vinden
om de aërodynamische zuigkracht
achter de auto en de luchtweerstand
van de carrosserie te verminderen.
Uitsteeksels, die de lucht kunnen te
genhouden, en plotselinge veranderin
gen in carrosseriehoeken veroorzaken
energie-verspillende turbelenties.
Door deze problemen tot een minimum
te beperken, demonstreert de Probe I
dat er een 4-zits auto ontworpen kan
worden met minder compromissen dan
de meeste vorige modellen.
Door de auto uit te rusten met een
slanke, beitelvormige neus, een voor
ruit die bijna in dezelfde hoek is
geplaatst als de motorkap, glad wegge
werkte ramen, afgesloten wielkasten
en een vlak chassis, voorspelt men dat
de luchtweerstandscoëfficiënt slechts
de helft zal bedragen van het Europese
gemiddelde voor personenauto's. Men
berekende, dat hierdoor ongeveer 30
procent minder brandstof wordt ge
bruikt dan bij de huidige wagens, die
met een gemiddelde snelheid van 120
km/uur rijden.
Om de technologische snufjes zo ver
mogelijk door te voeren, is de Probe I
uitgerust met een ruime variatie aan
elektronische hulpmiddelen, van een
informatie-computer en digitale in
strumentatie tot een amusementspa
neel voor de passagiers.
Om alle knoppen en schakelaars bin
nen handbereik te brengen, zijn deze
andergebracht in een wegklapbaar in
strumentenpaneel, dat naar voren
wegklapt als de deur aan de bestuur
derszijde geopend wordt. Als de deur
weer gesloten wordt, glijdt dit paneel
weer terug in een van tevoren gekozen
positie, zodat alles steeds onder hand
bereik ligt. Iedere bestuurder kan deze
voorgeprogrammeerde positie naar
2igen inzicht instellen.
Vóór de passagier is een wegklapbaar
amusementspaneel in het dashboard
ingebouwd, waarin o.a. een TV-scherm
is verwerkt voor ontvangst van norma
le TV-programma's, maar waar ook
computer-programma's kunnen wor
den geprojecteerd. Men kan hiermee
ook TV-spellen laten verschijnen, er is
een aansluiting voor video-cassettes en
de mogelijkheid om met anderen te
communiceren, zo gauw deze service
beschikbaar komt.
De Probe I wordt bediend door middel
van een elektronische indentiteitsvei-
ligheidskaart, een vervangend
systeem voor de normale bos met
sleutels. De kaart, met een eigen
micro-chip, kan deuren openen, de
motor starten en men kan er ook
benzine mee betalen bij de pomp.
De Probe I heeft afmetingen, die
ongeveer overeenkomen met die van
een Ford Mustang of een Europese
Taunus en het zou best dè familie
auto kunnen zijn waar we over tien
jaar in gaan rijden.
"Met de Probe I probeert Ford te
bewijzen, dat men door nauwkeurig te
ontwerpen auto's kunnen ontstaan met
een luchtweerstandscoëfficiënt die on
der de 0.3 ligt", zei de heer Robert A.
Lutz, voorzitter van de Raad van
Bestuur van Ford Europa tijdens de
opening van de Autotentoonstelling in
Frankfurt, waar deze auto zijn debuut
maakte.
„Onze 5000 Europese technici werken
aan deze en andere projecten zeer
nauw samen met onze research-teams
in Amerika om tot de meest efficiënte
ontwerpen voor de toekomst te ko
men".
