Samen koken - Samen eten
Kerrïe-rijst
Peper
schijven
21
Soester Courant van woensdag 16 januari 1980 21
VERTIKAAL
OOK IN ATELIERS
WOL is 'in'. Het zelf spinnen van wol op een antiek of modern spin
newiel en het zelf verwerken van deze wol tot allerlei kledingstukken
neemt steeds meer toe. Het oude ambachtelijke heeft nu eenmaal een
groeiende belangstelling.
Behalve de toepassing van, al of niet zelfgesponnen, wol voor kleding
stukken zijn er nog meer mogelijkheden. Eén van die toepassingen is het
maken van artistieke lampekappen door ze met wol te bekleden in plaats
van met stof.
De techniek is eenvoudig en kan door iedereen uitgevoerd worden.
Uiteraard kunt u, wanneer u niet zelf spint, ook met de kant-en-klare
wol werken zoals u die in de winkels koopt of met restanten die u nog
hebt liggen.
KARKASSEN
schuift u het vlechtsel stevig naar
boven, zodat de draden stevig tegen
elkaar aan zitten en u gaat weer
verder.
Wkm H mZ mozaïek wordt vervaardigd,
■WBm m AflA Hm minder vergankelijk dan vele andere
WH M V m kunstwerken.
HET mozaïek is één van de oudst
bekende kunstvormen. Reeds de ou
de Egyptenaren verstonden deze
kunst tot in een hoge graad en vele
vloermozaïeken, die wij bij hen aan
treffen, zijn van uitzonderlijke schoon
heid en getuigen van een knap kun
stenaarschap. Bijvoorbeeld in de oude
stad El Amarna werden in de opgegra
ven ruines van oude paleizen mo
zaïeken gevonden met diervoorstel-
lingen in zulke schone kleuren, dat
deskundigen versteld stonden over de
EEN DER OUDSTE VORMEN VAN BEELDENDE KUNST
VELEN zullen wel eens vol bewondering gestaan hebben voor een vloer-
of wandversiering uitgevoerd in mozaïek, terwijl zij zich verbaasd af
vroegen hoe een kunstenaar dit geschapen had.
Inderdaad mogen wij mozaïek rekenen tot de ware beeldende kunst. De
manier waarop kunstenaars kans zien een prachtige voorstelling te
geven, uitgevoerd in ontelbare stenen en steentjes van diverse kleuren,
grenst soms aan het ongelooflijke en wij kunnen hiervoor niets dan
grote bewondering hebben.
AL 40 EEUWEN VOOR CHRISTUS WERDEN MOZAÏEKEN GEWROCHT
ALS EEN LEGPUZZEL
DE kunstenaar bouwt een bepaalde
voorstelling op, door het aan en tegen
elkaar voegen van stukjes steen in de
gewenste vorm en van de gewenste
kleuren. Populair gezegd maakt hij
een grote legpuzzel, waarbij de steen
tjes door vorm en kleur een beeld
vormen.
Dergelijke mozaïeken kunnen gewel
dige afmetingen krijgen en uitgroeien
tot enorme stenen schilderijen, waar
de beschouwer wordt gefascineerd
door de schitterende kleuren en vor
men die de kunstenaar in zijn werk
heeft weten te leggen; een werk dat
zeer moeilijk genoemd mag worden
en dat ontzettend veel geduld eist.
Daarom kunnen wij werkelijk schitte
rende scheppingen niet hogelijk ge
noeg waarderen.
Oorspronkelijk ontstond het mozaïek
werk door de behoefte de vloer, die
bedekt werd met stenen, aantrekke
lijker te maken door invoeging van
stenen van een andere kleur. Allengs
kwam men nu tot de ontdekking dat
op deze wijze bepaalde figuren waren
te leggen. De techniek werd verder
uitgebreid en men ging over tot het
werken in meer kleuren en met kleine
kleurnuances, waardoor het mogelijk
was vloeiende overgangen te krijgen,
waardoor het beeld aan aantrekke
lijkheid won. Zo ontstond langza
merhand de mozaïekkunst.
SOORTEN WOL
MANNEN BLIJKEN ENTHOUSIASTE KEUKENPRINSEN TE ZIJN!
VORIG jaar werd in Heemstede begonnen met kookcursussen voor
mannen boven de 50 jaar. Heel veel vooral oudere alleenstaande'
mannen kunnen nauwelijks voor zich zelf koken, waardoor zij afhanke
lijk worden van anderen of gedwongen worden buiten de deur te gaan
eten. Daarbij komt dat men maar moet afwachten wat men zoal voor
geschoteld krijgt! Niet slechts alleenstaanden, ook mannen wier echt
genoten ziek of slecht ter been zijn komen op les. Er zijn zelfs vrouwen
die hun echtgenoten naar de kookles toe sturen. Na vele jaren koken
willen zij af en toe wel eens een dagje daarvan worden vrijgesteld!
Deelneming door iets jongere mannen is in noodgevallen eveneens
mogelijk, maar deze 'gevallen' moeten eerst door de organisatoren
worden bekeken. De deelnemers komen uit alle lagen van de bevolking
maar hebben allemaal een ding gemeen; namelijk enthousiasme!
nen zorgen, is niet alleen het zelf
standig wonen langer mogelijk, maar
zij blijven ook langer actief en hebben
mogelijkheden tot sociale contacten
buitenshuis (b.v. winkelen). De kook
lessen worden aan bovengenoemde in
het doel omschreven personen gege
ven. Het aantal personen wordt door
de cursusleider vastgesteld, die te
vens het aantal lessen bepaalt (mini
maal 10 lessen). De kosten van de
ingrediënten worden door de cursis
ten betaald. De lessen worden liefst
op een zodanige manier en tijdstip
gegeven, dat de zelf bereide maaltijd
genuttigd kan worden.
MANNENBEROEP
DE enthousiaste leerlingen vertelden
in een interview dat ze het leuk
vonden weer eens naar school te
NU AL EEN WACHTLIJST
HET is allemaal begonnen in Heem
stede, waar de 71-jarige Jan van
Nieuwenhoven het initiatief hiertoe
heeft genomen. Bij de praktische
uitwerking kreeg hij de onmisbare
steun van de heer G. Koolmoes, kok
van Augustinessenklooster 'Marien-
heuvel' en van mevr. S.M. Vroege-
Mulder, kooklerares. Mariënheuvel
stelde de subliem uitgeruste keuken
ter beschikking teneinde de heren
kosteloos te leren koken. De deel
nemers betalen namelijk alleen de
aanschaf van ingrediënten dat is on
geveer f 5,-- per keer. Inschrijfgeld f
10,--. Een kleine advertentie in een
plaatselijke krant leverde al meteen
twee ploegen van twintig man op. De
jongste deelnemer was 56 en de
oudste 83 jaar. Niemand viel af. Uit
alles blijkt wel dat het geven van kook
cursussen voor mannen in een be
hoefte voorziet. Nu nauwelijks een
jaar later, is een wachtlijst ontstaan.
Sinds 15 november 1978 heeft dit
initiatief een officiële stichtingsvorm
gekregen. Het doel van de stichting is
om aan oudere mannen zelfstandig te
leren koken, zodat zij (en hun vrouw)
langer in hun eigen huis kunnen blij
ven wonen. Vaak moeten ouderen
hun huis verlaten en naar een bejaar
denhuis gaan, omdat zij o.a. geen
maaltijd kunnen bereiden. Het ver
laten van hun huis en buurt is dan een
gedwongen stap, die zij liever (nog)
niet hadden genomen.
Wanneer ouderen voor zichzelf kun-
moeten gaan. 'Eigenlijk zou iedere
man moeten leren koken' verzuchtte
er een. 'Je komt er eigenlijk niet toe.
Moeders en echtgenoten zouden de
keuken niet uitsluitend als hun eigen
domein moeten beschouwen' en
'Vroeger werden mannen die zich
voor koken interesseren veelal voor
'Jan Hen' uitgemaakt.' Een assistente
merkte op dat 'Koken eigenlijk een
mannenberoep is'. Een vrijgezel, de
Benjamin van het gezelschap bekende
dat hij dikwijls, hoofdzakelijk voor de
gezelligheid, bij anderen als het ware
om eten liep te bietsen. 'Je kunt nu
etentjes organiseren, waardoor con
tacten ontstaan' vond iemand. Het
meest typerend vond ik de uitspraak
van een leerling die zei: 'Als de man
gepensioneerd is krijgt de vrouw thuis
meer te doen, moet de man dan maar
gaan zitten en de vrouw maar lopen?'
De heer Koolmoes die veel respect
voor tafel-dek-je heeft, vindt toch dat
er niets gaat boven zelf koken: 'Het
eten wordt veelal over lange afstan
den vervoerd wat de kwaliteit niet ten
goede komt. Ook diepvries is niet
ideaal, wel voor een keer of als aan
vulling maar niet voor altijd. Er is
behoefte aan gezellig ouderwets ko
ken. Ouderwets is tegenwoordig weer
modern. Zelf ben ik een voorstander
van rauwkost, maar daar houden
oudere mensen gewoonlijk niet zo
prestaties die deze Egyptische beel
dende kunstenaars hadden geleverd.
Reeds omstreeks 4000 jaar vóór Chris
tus blijkt deze kunst beoefend te zijn,
gezien de vondsten die men heeft
gedaan.
Het bleek geen typisch Egyptische
kunst te zijn, want ook bij de oude
Perzen en Grieken werd de mozaïek-
kunst beoefend en dit heeft tot re
sultaat gehad, dat vele prachtige
mozaïeken voor ons bewaard zijn ge
bleven. Door de wijze waarop een
HET bleef echter niet bij de vloeren.
Ook wanden werden met stenen
belegd. Zo ontstond het wandmo-
zalek. Dit begon op een schilderij te
lijken en het gevolg was, dat de
kunstenaar het in zijn atelier ging ver
vaardigen en niet op de plaats waar
het diende te komen. De mozaïek
kunst is oud en heeft een ontwikke
lingsgang van duizenden en duizen
den jaren doorlopen. Zij mag daarom
één der oudste vormen van de beel
dende kunst genoemd worden en we
dienen reeds daarom met eerbied
tegen haar op te zien.
Geruime tijd beleefde de mozaïek
kunst een periode waarin zij weinig
werd beoefend, hetgeen wij zeer mo
gen betreuren. Hier is echter veran
dering in gekomen. Steeds meer
kunstenaars voelen zich tegenwoor
dig tot deze vorm van beeldende
kunst aangetrokken en zijn tot de
beoefening ervan overgegaan. Ook
het publiek begint er meer belang
stelling voor te krijgen, waardoor zich
nieuwe mogelijkheden openen in onze
commerciële eeuw.
Een oude, bijna vergeten kunstvorm,
het mozaïek, herleeft en gaat weer
een nieuwe toekomst tegemoet als
wand- en interieursversiering. Ook
onze huidige kunstenaars kunnen
prachtige mozaïekwerken vervaardi
gen die een aanwinst voor onze
cultuur zijn.
(Nadruk verboden)
DEZE methode geldt voor rechte en
schuine kappen die meestal een wij
dere boven- en onderring hebben dan
de andere typen. Bij rechte kappen
zijn die ringen zelfs van gelijke groot
te. Het vooraf omwikkelen van de
boven- en onderring is hier niet nodig.
U knoopt dé wollen draad boven aan
een der vertikale spijlen en tevens aan
de bovenste ring vast, slaat hem
tweemaal om die ring en gaat lood
recht naar beneden. Sla hem daar
weer tweemaal om de onderste ring
en ga loodrecht naar boven. Eén slag
om de bovenste ring, loodrecht terug
naar beneden, tweemaal omslaan en
weer naar boven. Ook hier weer "de
wol zo nu en dan stevig aanschuiven
zodat de draden tegen elkaar aan
komen te liggen. Bent u helemaal
rond geweest, dan knoopt u de draad
aan de bovenste of onderste ring af.
koopt zijn kaal, dat wil zeggen u kijkt
tegen het blanke metaal aan. Meestal
is het gegalvaniseerd ijzerdraad.
Vóór hij bekleed wordt met stof dient
zo'n karkas eerst met smal katoen
band omwonden worden. In dit geval
hoeft dat echter niet. U neemt een
bolletje wol, knoopt het eind aan één
der spijltjes, op de plaats waar deze
aan de bovenring zit gelast en omwik
kelt de gehele bovenring met de wol.
Hetzelfde doet u daarna met de
onderring (de rand van de kap).
Vervolgens knoopt u een nieuwe
draad wol aan een der spijltjes aan de
bovenkant en gaat met deze draad
naar het volgende spijltje. Sla de wol
daar éénmaal omheen (van buiten
naar binnen en terug). Dan gaat u met
de draad naar het volgende spijltje.
Ook daar éénmaal omheen slaan en
weer verder naar het volgende spijltje.
U ziet... héél simpel. Wanneer u een
aantal malen bent rond geweest.
HET zal u duidelijk zijn dat niet op elk
willekeurig kapje of kap elke wille
keurige wolsoort kan worden aange
bracht. Een klein kapje vraagt om
dunnere, fijnere wol dan een grote
kap van bijvoorbeeld een staande
schemerlamp, die u met grove wol
kunt bekleden. Ook de kleur van de
wol speelt een rol.
Gele of rose wol geeft een warm licht.
Blauwe wol zal een kil licht geven en
zo heeft elke kleur zijn eigen sfeer. Het
is allemaal een kwestie van persoonlij
ke smaak en passen bij de rest van het
interieur. Ook moet u bij de keuze van
de wol rekening houden met de
beschikbare lampvoet. Natu-elkleuren
kunnen in de meeste gevallen wel
gebruikt worden. Angorawol zal weer
een heel ander effect geven dan een
gladde, strakke wolsoort.
Er ligt een groot terrein voor u open
om eens te experimenteren. Probeer
het desnoods eerst eens met wat
restjes wol en bekijk hoe het effect is
vóór u tot de definitieve bekleding
overgaat.
(Nadruk verboden)
van. Dus door bijhapjes kan je pro
beren hiervoor meer waardering te
kweken. Je moet weten te improvi
seren, sommigen hebben een zoutarm
dieet, daar moet je rekening mee hou
den. Er was iemand met slikmoeilijk-
heden. Deze mijnheer krijgt gewoon
hetzelfde eten en drinken maar waar
nodig wordt het voedsel eerst klein-
gemaakt. En ten slotte: 'Het leggen
van sociale contacten onder elkaar is
heel belangrijk
Tamelijk veel ziekenhuisen, bedrijven,
kloosters, huishoudscholen en derge
lijke instellingen stellen hun keukens
ter beschikking. De Vereniging van
Keukenhoofden, Ziekenhuizen en In
stellingen (VKZl) heeft zich bereid
verklaard de schouders onder het
project te zetten. Het Nederlands
zuivelbureau heeft reeds demonstra
ties gegeven aan de heren, voor de
toekomst hebben zij nog meer op het
program. Wellicht zullen meerdere
produktschappen hun medewerking
willen verlenen?
Van Groningen tot Zeeuws-Vlaan-
deren en van Noord-Holland tot
Limburg overal vandaan hebben al
medewerkers(sters) zich opgege
ven om belangeloos aan dit mooie
doel mee te werken. De stichting
kan echter nog veel koks en
leraressen koken gebruiken. Maar
vooral ook keukens! Een geweldig
Nederlands initiatief, dat zeker in
het buitenland navolging zal vin
den!
Inlichtingen over SAMEN KOKEN
- SAMEN ETEN kan men krijgen
via de telefoonnummers (023)
- 28 46 25 De heer van Nieuwen
hoven of (023) - 28 33 50 (Mariën
heuvel) vragen naar de heer Kool
moes.
[Nadruk verboden]
JOKE VOS
HORIZONTAAL
KARKASSEN, die bol of grillig van
vorm zijn, hebben meestal boven en
onder een ring. Deze ringen zijn door
middel van veel vertikale spijltjes met
elkaar verbonden. Deze vertikale spijl
tjes bepalen ook de vorm van de kap.
In dit geval gaat u voor de bekleding
als volgt te werk: De karkassen die u
ONDANKS dat wij Hollanders er
een beetje voor huiveren om
hartigheden met zoete spijzen te
combineren, kan dit toch bijzon
der smakelijk zijn. Wij raden u aan
om de volgende combinatie eens
te proberen.
BENODIGDHEDEN; 4 koppen
rijst, 4 grote uien, twee teentjes
knoflook, twee volle theelepels
kerrie, twee theelepels kippe-
bouillonpoeder of blokjes, peper.
1 liter tropsiche fruitcocktail of
vers fruit naar keuze.
MAAK de uien schoon en snij ze aan
ringen. Doe ze samen met de rijst en
1 !6 keer zoveel water als rijst, de
knoflook, de peper, kerrie, bouillon
poeder, in een snelkookpan. Laat dit
aan de kook komen en 10 minuten
onderdruk koken.
Maak in een andere pan de fruitcock
tail warm. Doe de rijst over in een
voorverwarmde schaal, maak in het
midden van de rijsberg een kuil en
deponeer daarin de warme fruitcock
tail.
BIJ de rijstschotel geeft u pittige
peperschijven die u op de volgen
de manier klaarmaakt.
BENODIGDHEDEN: 1 pond tar
taar, peper, zout en paprikapoe
der.
MAAK van tartaar, zout, peper en
paprikapoeder 4 platte schijven. Deze
laat u aan beide kanten ongeveer 2
minuten op een hoog vuur bakken. U
kunt het vlees apart serveren maar u
kunt de peperschijven ook (als u alles
op een 'grote' schaal kunt leggen) op
de kerrie-rijst leggen.
ER zijn in doe-het-zelf-zaken en lam
penwinkels losse karkassen verkrijg
baar in allerlei vorm en grootte. U hebt
daar een ruime keuze en kunt dus uit
zoeken wat bij uw smaak past.
Ook kan het zijn dat u een oude
schemerlamp hebt, die nodig eens
aan een opknapbeurt toe is. Dat kan
ook. U sloopt er dan eerst de oude
bekleding af en houdt het karkas over.
De vorm van het karkas bepaalt hoe u
het moet gaan bekleden. Daarom zijn
er twee methoden,, de horizontale en
de vertikale.