Foto: Goos van der Wilt
Foto: Goos van der Wilt
Soester Courant van woensdag 5 maart 1980
Wasserette DE BREE
maatwerk in wassen -
spoelen en drogen
eub®lastinSen en een BTW van maar liefst achttien procent zijn er lange
Van geweest dat vele wasserettes de deuren moesten sluiten, om
dat er door hun eigenaren zeifs geen droge boterham kon worden verdiend. Zou
de stic g De Wassalon niet in het leven zijn geroepen dan zouden de overgeble-
m byv°.orbeeld de provincie Utrecht op de vingers van een hand te
tellen zijn geweest. Eigenaren van was-spoel- en drooginstituten hebben zich in
deze stichting verenigd teneinde hun service-instituten in zakelijk opzicht drijven
de te houden. Langzaam maar zeker is de stichting De Wassalon terrein aan het
winnen, hetgeen mede te danken is aan de inzet van vele bestuursleden en onder
nemers waartoe ook Bert de Bree, eigenaar van wassalons in Soesterberg en
Soest behoort. Bert de Bree, niet alleen opvallend in het werk voor zijn stichting,
vooral echter een doe 't zeiver van het zuiverste waswater. Maandag 17 maart a.s.
wordt zijn geheel verbouwde en gerenoveerde wassalon in de Van Weedestraat
officieel geopend.
In het woelige waswater zijn hij en zijn mensen niet in eigen sop ten onder gegaan.
Deze pagina zal u duidelijk maken waarom Bert de Bree zich zoveel moeite heeft
getroost de wastrommels draaiende te houden en het zakelijk sukses van zijn was
salons nog steeds ziet zitten.
Ook stoelen en tafels vormen een wezenlijk onderdeel van de Wasserette
Kennis maken met Bert de
Bree doen wij in een alleraar
digst rustiek huis aan het Kerk-
pad waar ook duidelijk te mer
ken is dat de doe 't zeiver
qua interieur op regelmatige
tijden heeft toegeslagen.
Bert de Bree, echtgenoot en va
der, in '34 geboren in Hilver
sum. Afkomstig van en groot
gebracht in een gezin waar het
begrip „zelfstandig onderne
merschap" vreemd was. Lage
re school en L.T.S. een min
der geslaagd jaar op de MULO
waren de aanloopjes op weg
naar een suksesvolle plaats in
de maatschappij.
Al in zijn jeugd kwam vast te
staan dat Bert de Bree het in
zijn latere leven vooral van
zijn handen zou moeten heb
ben. Handen die, om het ver
sleten cliché maar weer eens
uit de kast te halen, maken
wat zijn ogen zien. Het was dan
ook mede daarom dat hij na
zijn L.T.S. niet de minste moei
te had te worden toegelaten tot
de kweekschool voor scheeps-
werktuigkundigen in Amster
dam.
Een studie die met vlag en
wimpel werd doorlopen en af
gesloten, met als logisch ge
volg dat schip en zee zijn werk
terrein werden. Tien jaar lang,
van 1951 tot 1961 duurden zijn
zeemansaktiviteiten. Lloyd -
rederij Amsterdam en Müller
en Co waren in die periode zijn
werkgevers. Als zeemansvrij
gezel bezocht hij acht jaar
lang alle uithoeken van de we
reld, totdat hij kennis aan zijn
huidige echtgenote Bea kreeg.
Eie ontmoering en het feit dat
Bert de Bree zich allerminst
een zeeman voelde waren er
de oorzaak van dat zijn belang
stelling voor het zeewater ver
flauwde en er plannen werden
gemaakt zakelijke vastigheid
aan de wal te vinden. Koop-
vaardij-officier Bert de Bree
zwaaide af. Achteraf conclu
deert Bert de Bree: „In feite
ben ik nooit in hart en nieren
een zeeman geweest. Het ging
mij om de techniek.
Pas later kom je tot de ontdek
king dat het moeilijk is een re
delijke walbetrekking te krij
gen wanneer je studie is afge
stemd op een beroep dat zich
op zee afspeelt. Ik zal je de
kost geven hoeveel zeevaren
den er zijn die achteraf toch
maar het liefst een baantje
aan de wal zouden willen heb
ben. Bovendien is solliciteren
vanaf zee erg lastig. Wanneer
je schrijft op een advertentie
en je vaart weer uit dan is het
onmogelijk voor een persoon
lijk gesprek te worden opgeroe
pen. Je vist wat dat betreft
in zo'n beroep altijd achter 't
net. „Terwille van zijn vrouw
Bea en een stukje meer ar
beidsvreugde ruilde Bert de
Bree het zeewater voor een an
dere job in. Belandde bij de
K.E.M.A. in Arnhem en werkte
er gedurende een periode van
dertien maanden mee aan de
proefopstelling, om onderdelen
van een kernreactor te testen.
De overgang van schip naar
een verblijf tussen vier muren
was te groot, bovendien kon
Bert de Bree zich allerminst
met de gedachte en het toe
komstbeeld verenigen dat hij
in het resterende deel van zijn
leven als ambtenaar zijn kost
zou moeten verdienen.
Opnieuw koos hij voor techniek
en water, zij het in aanzien
lijk kleiner verband. Er volg
de een aanstelling bij de fir
ma Electro Zaan in Amster
dam. Doorslaggevende factor
voor zijn benoeming was Bert's
opmerking bij het sollicitatie
gesprek:
„In die baan die ik nu heb zijn
mijn handen te veel gebonden.
Alles is er omlijnd. Ik zoek een
baan waarin ik mijn vleugels
kan uitslaan". Dat laatste
mocht en kon bij zijn nieuwe
werkgever. Eerste en voor
naamste opdracht voor de
kersverse nieuwe werknemer;
bouwen van nieuwe wasseret-
Electro Zaan werd door Simon
de Wit opgekocht, Bert de Bree
werd meeverkocht. In zijn da
gelijkse werk gaf hij ogen en
oren goed de kost en consta
teerde na verloop van tijd dat
er voor particuliere zelfstandi
gen in het instituut wasserette
best een aardige boterham te
verdienen was. Met zijn jonge
re broer Wim, die ook zee en
schip als werkgevers had ge
kend, besprak hij vele avonden
de mogelijkheden. Het besluit
viel dat ze samen een toekomst
in wasserettes zouden gaan op
bouwen. In de pionierstijd wer
den tegen concurrerende prij
zen twaalf Bendix-wasmachi-
nes aangekocht waarmee de
eerste wasserette in Baarn
werd gestart. Hoe de gebroe
ders de Bree in het bezit kwa
men van een pand in de Laan
straat is een verhaal apart.
Bij Electro Zaan had Bert de
Bree eens langs zijn neus weg
geïnformeerd hoe zijn werkge
ver toch aan al die panden voor
wasserettes kwam. Of men de
bui daar al had zien hangen
vertelt de historie niet, zeker
is alleen dat Bert de Bree van
zijn chef te horen kreeg dat
daarvoor een zeer eenvoudige
oplossing bestond. Men ging
een aantrekkelijke winkel
straat in en informeerde links
en rechts bij winkeliers of het
juist was dat men de zaak zou
beëindigen. Bert de Bree slik
te die verklaring voor waar,
voelde zich met die uitleg niet
in de maling genomen, en pas
te het recept toe. Bert de
Bree: „Achteraf natuurlijk
niet te geloven, maar ik trap
te er in. Zonder mijn broer,
die een dergelijke tactiek niet
zag zitten, ben ik begonnen.
Bij de eerste negen winkeliers
in de Laanstraat te Baarn
stond ik zo weer op straat. Ze
keken mij na met een blik die
verraadde dat ze mij voor gek
verklaarden. Bij de tiende
winkelier was het raak. Ik
mocht binnen komen om er
over te praten.
De man verbaasde zich er na
tuurlijk wel over dat ik er zo
snel van op de hoogte was.
Wij raakten verder in gesprek
en in '62 werd daar onze eers
te wasserette geopend.
Het was een merkwaardig be
gin. De vrouw van mijn broer
Wim is een zusje van mijn
vrouw Beatrix. Met z'n vieren
zijn wij daar begonnen. De
mannen werkten overdag in
Amsterdam, de vrouwen zor
gen voor de kinderen - het eten
en hielden de wasserette draai
ende. Bij toerbeurt zorgden de
vrouwen voor de warme pot.
Tijd voor twee gezinnen was
er niet, geld voor personeel
evenmin. Ons voortvarend be
gin kende ook een andere kant
van de medaille. Mijn werk
gever had veel waardering
voor mijn initiatief, maar
vreesde dat er een zaakje in
een zaak zou gaan komen, en
dus moest ik gedwongen ver
dwijnen. In die tijd werkte
mijn broer Wim bij de N.V.
Wasserette. Nog dezelfde dag
kon ik bij die N.V. gaan begin
nen. Twee keer zoveel salaris
en een auto waarin ik mijn be
nen kwijt kon. Ook daar voor
mij hetzelfde technische werk".
Terwijl de gebroeders de
Bree aktief in „de buiten
dienst" werkten ontdekten
Baarn en omgeving de wasse
rette in de Laanstraat. Manden
met was werden zelfs vanuit
Soest aangesjouwd en niet zel
den werd het verzoek beluis
terd om een dergelijke was
salon ook in Soest te gaan be
ginnen. Vandaar dat een ont
dekkingstocht in Soest werd
begonnen. Door een samenloop
van omstandigheden (het ge
luk is nooit met de domme),
raakte men in gesprek met de
vorige eigenaar van het tegen
woordige pand, de heer Sis-
tilha, die zijn winkel met In
dische souvenirs en aanver
wante artikelen wilde verko
pen. Het draaide er tenslotte
op uit dat hij zijn pand aan de
gebroeders de Bree wilde ver
huren. Een jaar na de opening
in de Baarnse Laanstraat werd
de tweede De Bree-vestiging in
de Van Weedestraat geopend.
Verbouwingen in eigen beheer
maakten er een wassalon van,
de bedrijfsvoering werd vanaf
dat moment gesplitst. Broer
Wim en zijn echtgenote namen
Baarn voor hun rekening, Bert
en Beatrix kwamen boven de
wasserette te wonen en hadden
in de Van Weedestraat hun ar
beidsterrein. Zakelijke afspra
ken werden tussen de twee
broers gemaakt en gestand ge
daan. Eventuele nieuwe vesti
gingen van Wim de Bree zou
den ver verwijderd van Soest
blijven, broer Bert zou met
nieuwe vestigingen de wasse
rette in Baarn en omgeving
niet voor de voeten lopen. Af
spraken die tot gevolg hadden
dat Wim de Bree krap een jaar
later een nieuwe wasserette
begon in Hilversum, terwijl
Bert de Bree Soest-Zuid uit het
wasserette-isolement verloste.
Aan de Soesterbergsestraat
kwam zijn tweede vestiging.
Bert de Bree: „Wasserettes
voorzagen en voorzien in een
duidelijke behoefte. Het was
zelfs zo sterk dat klanten uit
Soesterberg die de afstand
naar Soest-Zuid als hinderlijk
ervaarden voor mij in Soester
berg ongevraagd op zoek gin
gen naar een pand waar een
wasserette zou kunnen draai
en. Na verschillende gesprek
ken zijn wij in een voormalige
bakkerij aan de Rademaker-
straat in Soesterberg onze der
de zaak begonnen".
Invloeden van buitenaf, econo
mische druk veroorzaakten
zware belastingsverhogingen,
verminderden de aanvankelijk
interessante zakelijke aspec
ten van het filiaal aan de Soes
terbergsestraat. „Het was"
zegt Bert de Bree „echt
niet zo dat ik maling aan mijn
klanten in Soest-Zuid had en
het in de Van Weedestraat
makkelijker dacht te kunnen
verdienen.
Het was pure noodzaak. Wij
werkten in de Soesterbergse
straat met verlies, en dat
is iets wat geen enkele zaken
man zich kan en mag veroor
loven. Zeker niet in deze toch
al zo gevoelige branche. Van
daar dat wij, zeer tot onze spijt
afscheid van Soest-Zuid moes
ten nemen nadat wij er 12 jaar
onze boterham hadden ver
diend". Het verlies van Soest-
Zuid moet Bert en Beatrix pijn
hebben gedaan. Ze zijn er ech
ter niet de mensen naar daar
lang bij stil te staan. Op de dag
van het vertrek uit de Soes
terbergsestraat werden plan
nen gemaakt die de wasse
rette aan de Van Weedestraat
in een waar waspaleis moesten
herbouwen. Bert de Bree had
inmiddels al ontslag genomen
bij de N.V. Wasserette in Am
sterdam en had beide handen
vrij om aan zijn toekomstbeel
den te gaan werken. Verliezen
buiten zijn schuld door invloe
den van buitenaf is voor hem
een nooit te verteren zaak. Met
een onwaarschijnlijke energie
en inzet is hij er tegenaan ge
gaan. Twee jaar lang hebben
zijn geregelde klanten in hem
en zijn beide zoons meer aan
nemers en uitvoerders gezien
dan eigenaar en medewerkers
van een wassalon.
Geholpen door zijn vriend, de
Hilversumse architect Tom
Stoetman, werd alles wat tot
nu toe in zijn volkomen her
nieuwde zaak in de Van Wee
destraat tot stand kwam in ei
gen beheer gedaan. Bert sr. -
Bert jr. en Dirk-Jan hebben
met het bereikte resultaat
vooral respect van de Van Wee-
destraat-collega's afgedwon
gen. Het zal hun door aanne
mers en uitvoerders misschien
minder in dank zijn afgeno
men, ook van die kant is de
waardering voor hetgeen tot
stand is gekomen niet uitgeble
ven. Het tegelzetten - het stu-
Het overzichtelijke hygiënische interieur van de Wasserette
De stijlvolle nieuwe entree van de nieuwe Wasserette
cadoor- en loodgieterswerk
moesten tenslotte worden uit
besteed, een fractie van een
operatie die twee jaar lang
alle beschikbare vroege en late
vrije uren heeft opgeëist. Om
een idee te geven: 58 contai
ners grond werden met de hand
uitgegraven en met een bouw-
lift uit de bouwput gehaald.
Dit verhaal beoogt niet u een
beschrijving te geven wat er
zo allemaal in de afgelopen ja
ren bij Bert de Bree in de
Van Weedestraat is veranderd
en gerenoveerd. Tenslotte
moet er ook nog iets te kijken
overblijven. Waar u in ieder
geval op kunt rekenen zijn 12
schijnbaar onvermoeibare
wasmachines, in staat op ieder
uur van de dag het gevraag
de werk te verrichten. Ze wor
den terzijde gestaan door drie
imposante centrifuges en maar
liefst zes forse wasgoeddro-
gers. Verder een indrukwek
kende strijkmachine die als
reuze-mangel bekend staat.
Het wachten tot de was ge
droogd is zal een minimum
aan tijd vragen en intussen
zullen de wachtenden zich niet
behoeven te vervelen. Kersver
se koffie, geleverd door de
nieuwste koffie-machine en een
hoeveelheid gevarieerde lek-
tuur zorgen er voor dat de tijd
vliegt.
Ondanks de felle tegenwind die
vele wasserettes in het land
parten speelt is het intussen
wel komen vast te staan dat
de wasserette, of zo u wilt
wassalon, een duidelijke socia
le funktie heeft. Binnen en bui
tenshuis werkende vrouwen
doen er hun voordeel mee, al
leenstaande mannen en bejaar
den zijn er mee geholpen, men
sen die op doktersadvies op een
wasserette zijn aangewezen.
Mensen die regelmatig gebruik
maken van een wassalon wor
den door buitenstaanders nogal
eens bestempeld als „lui". Een
conclusie die Bert de Bree met
verontwaardiging van de hand
wijst. „Absolute onzin. In een
wasserette doet men praktisch
hetzelfde werk als thuis.
Het gaat hier alleen veel snel
ler en eenvoudiger. De tijd
winst die daardoor ontstaat
heeft te maken met het feit
dat het waswater niet in de
machine op temperatuur moet
worden gebracht, maar reeds
vooraf in de vereiste tempera
tuur in voorraad is. Ander
voordeel: het gebruik van
meerdere wasmachines tege
lijkertijd. Zonder leveranciers
van wasmachines en centrifu
ges tekort te willen doen kan
ik in alle objectiviteit stellen
dat wij als wasserette efficiën
ter kunnen en daarom ook moe
ten werken. Extra voordeel:
wie hier de was doet heeft geen
wasrommel thuis. Onderschat
ook niet dat wij als wasserette
met volkomen zacht water
werken. Al het kalk is dus
uit het water gehaald. In com
binatie met dat zachte water
zijn wij in staat met milieu
vriendelijke, dat wil zeggen
volkomen fosfaatvrije, was
middelen te werken".
In dit verhaal is nog niet aan
de orde geweest de vraag of
wassen in een wasserette duur
der is dan de was thuis. Bert
de Bree: „Als je naar een was
serette gaat dan ga je de ma
chines, waar je uiteindelijk per
keer voor betaalt, economi
scher gebruiken. Je benut ze
voor de volle capaciteit. Thuis
doet men dikwijls onecono
misch de was. Het gebeurt heel
vaak dat huishoudmachines,
die slechts voor één of een paar
stuks die op dat moment nodig
zijn, gebruikt worden. Die kos
ten voor dat gebruik dan veel
als wanneer ze volgeladen
zijn. Ga dan de uitkomst
maar eens berekenen. Vooral
gezinnen met groter wordende
kinderen hebben met het niet
efficiënt gebruik van een huis-
houdmachine te maken.
Voor een spijkerbroek, een
hemd of een ander kledingstuk
wordt de hele handel in bewe
ging gezet. Denk maar eens
aan de voetbalspullën die vrij
dagavond in de machine gaan,
omdat er een dag later moet
worden gevoetbald".
Wassalon de Bree. Wie er klant
is, of zo maar als belangstel
lende binnenkomt, zal ontdek
ken dat alles er op is afge
stemd om het iedereen zo ple
zierig mogelijk te maken. In
de vijftien jaar dat de machi
nes in de Van Weedestraat
draaien ontkom je soms niet
aan de indruk dat een wasse
rette een verzamelpunt is waar
vele vriendinnen en kennissen
elkaar ontmoeten. De zaken
wereld is er o.m. vertegen
woordigd door Bauers Stüberl
De Oude Enghe - Korte Duinen
en Soester Duinen, vertegen
woordigers van Wevers Kapsa
lon en de maisons Cilly Hair en
Privé. Anderen zijn en blijven
er anoniem. U heeft maar te
kiezen. Tenslotte het „tableau-
de-la-troupe" van wassalon De
Bree. Trouw ook zijn de mede
werksters. Ans Keyzer draait
sinds veertien jaar mee met
de wastrommels in Baarn -
Soest-Zuid en Soest. Adri Roe
lof s is sinds zeven jaar in de
Van Weedestraat te vinden.
Echtgenote Bea is sinds gerui
me tijd „vrijgesteld".
„Het gaat maar over mij,
maar onderschat het aandeel
van mijn vrouw Bea niet" ver
telt Bert de Bree bij het af
scheid. „Ze heeft nu uitsluitend
de zorg voor het gezin en de
kinderen. Al die jaren is ze
voor mij een geweldige stimu
lans en morele steun geweest".
En met deze constatering ver
lieten wij het gastvrije doe 't
zelf pand aan het Kerkpad, met
de zekerheid dat de „waswin-
kel" van Bert de Bree niet zo
maar een wasserette of wassa
lon is. Een waspaleisje zou de
werkelijkheid meer benade
ren.
