19 10
Zeventig jaar
Van der Linden
Merken van toen,
Prijzen van toen.
70 jaar later...
1
aesssc
dêFRANSCHE KROON
y/n HARTEVELT ZOON
L PLEZIER
IET UW
HOENEN
)oooocx
M.V DISTILLEERDERIJ
LEIDEN
16
Soester Courant van woensdag 23 april 1980
17
erend: sierlijke sandalet
i mooie suède-chevro-
ihoenmode van
iropese Klasse
chines voor
orte termijn
'aliteits-
aan uit
werkstukken
persoon-
et hebben,
at spreekt voor
len in
e functie.
de heer J. Egbers.
50 Itr. O
ladiohuis.
aluminium
leiaar, dus
i magneet-
ooiwater
In 1910 begonnen in de Burg. G rothe straat 6
Je moet in Soest geheelont
houder zijn om de van der Lin
den's niet te kennen. En dan
nog is het waarschijnlijk dat
de gemiddelde Soester in de
Burgemeester Grothestraat of
de Soesterbergsestraat wel
eens oog in oog heeft gestaan
met Ben sr., Ben jr., Corry
of Toon. Per slot van rekening
is een flesje finsdrank ook nooit
weg. Dezer dagen herdenken
de van der Linden's het niet
geringe feit dat zeventig jaar
geleden grootvader Jan van
der Linden zijn café aan de
Burgemeester Grothestraat in
Soestdijk opende.
Bij de oude glorie van Soest
beter bekend als café DE
TRAMHALTE. En die tram
halte dan wel even vertalen
in de jaren 1910, dus paarde-
tram. Jan v.d. Linden, het
moet een voortvarend baasje
zijn geweest. Afkomstig uit
een degelijk gezin waar het
begrip werken, altijd maar
werken, met hoofdletters stond
geschreven. Graag geziene en
beluisterde mensen. Begonnen
met een vergunning voor zwak
alcoholische dranken. Goed
voor koffie, thee, limonades
en bier.
Ondanks deze beperkingen was
café DE TRAMHALTE een
druk bezocht etablissement.
De reizigers moesten er wach
ten, omdat de paarden werden
verwisseld.
Onwaarschijnlijke lage prij
zen. Geserveerde koffie en thee
werden afgerekend voor 3
cent per consumptie, en wie
zich een knappe bolknak wens
te te veroorloven telde daar
voor de somma" van twee
centen neer. Het getapte pils
je vroeg een bedrag van vijf
luttele centen.
Ben v.d. Linden sr. weet zich
uit die tijd onder meer te her
inneren:
„Het ivas voor kinderen, wat
voor ouders je ook had, vroeg
aanpakken.
Toen ik nog een snotneus was
van acht, negen jaar wachtte
het werk na mijn schooltijd.
De vaat afwassen. Dag in dag
uit totdat lagere school, ULO
en Handelsavondschool een
eind maakten aan de jongens
jaren. Vanuit de schoolbanken
rechtstreeks in de zaak van
vader".
Of dat laatste voorwaarde was
of vrije keuze is niet duidelijk.
Ben sr. kwam in ieder geval
in een bedrijf dat na vijf jaar
in het bezit kwam van alge
hele vergunning.
Reeds vroeg demonstreerde hij
zijn stuurmanskunst. Op de
bok en later achter het stuur
wanneer het uit Amsterdam
vervoerde bier in Baarn moest
worden afgehaaldv
Met v.d. Linden sr. terugblik
ken in die tijd. „Het was geen
gemakkelijke, maar toch wel
leuke tijd.
Het café had aan klanten geen
gebrek. Het was er gezellig.
De zaterdagavonden waren het
leukst.
Klanten bedienen, pilsje drin
ken en mijn vrienden speelden
piano.
Half twee sluiten. De volgende
dag weer vroeg in de benen.
De kerk wachtte".
In het begin van de dertiger
jaren kwamen de grote veran
deringen.
Jan v.d. Linden moest kiezen
uit een café en slijterijvergun
ning.
Zoon Ben had intussen zijn te
genwoordige echtgenote leren
kennen, en wellicht dat met het
oog op zijn toekomst Jan v.d.
Linden zijn keus op de slijte-
GEDISTILLEERD.
p. heele per lA
vierk. vierk.
Lr. fl. Lr. fl.
Schiedamsche Jenever f 2.90 f 1.45
Brandewijnf 3-
Citroen -f 3.- f 1.50
Schilletje f 3.— f 1.50
't Vink Schilletje f 4.f
Fladderac f 3.f 150
Voorburg f 3.f 1-50
Oranje Bitterf 3-f 1-50
Hellebrekers Bitter p. 1/4 fl. f 1.20 f 4.f 2.15
p. flesch p. y« fl.
Fransche Brandewijn f 4.10 f 2.10
Zoete Bessen Jenever (tn. flesch) f 3.f 1.60
Zure Bessen Jenever (m. flesch) f 3.f 1.60
Vlammetje Cooymans (m. flesch) f 3.
Dry Gin (Eng. Jenever) (m. fl.) f 5.
Brandewijn
Jenever
Citroen per luxe zakflacon f 0.60
Schilletje V
Voorburg
Schilletje (|esch 150
Voorburg
(Prijzen zonder kruik of flesch).
OUDE GENEVER.
p. L. p. L. p. 1/4 L.
kruik kruik kruik
Bols f 4.25 f 2.25 f 1.30
Wijnand Fockink f 4.25 f 2.25
Hulstkampf 4.— f 2.15 f- 1.10
Hellebrekers f 3.70 f 1.96
Bootz Record
Oude Snikf 3.75 f 1.95
Oude Vlekf 3.60 f 1.90
rij bepaalde. In 1935 deed An
Stalenhoef definitief haar in
trede in de van der Linden-fa
milie. Ze zou na haar huwelijk
de grote gangmaakster voor
echtgenoot en kinderen wor
den. Intussen vulden vader en
zoon van der Linden duizenden
flesjes bier en limonade, was
de groothandel opgericht en
werd een grote klantenkring
opgebouwd. Alle bestaande ho-
reca-bedrijven in Soest en om
geving werden bezocht. Vader
en zoon namen de orders in
ontvangst en rekenden af. Voor
bezorging stonden transport
fiets en hondekar in eerste in
stantie ter beschikking. Dag in
dag uit, in weer en wind. Moe
der v.d. Linden: „Ik heb veel
respect gehad voor de ouders
van mijn man. Dag en nacht
hebben ze gewerkt om van hun
zaak iets te maken. Ze waren
rechtschapen. Hard voor zich-
Zelf,, goed voor iedereen".
Vandaag, april 1980, wordt er
soms met een zekere weemoed
over nostalgie gesproken en
geschreven. Wat Ben van de
Linden sr. betreft nostalgie ook
met betrekking tot de kwali
teit van de dranken. Ben van
der Linden sr.„De kwaliteit
van vroeger, vooral met be
trekking tot de borrel, bestaat
niet meer. De smaak van de
jenever is volkomen veran
derd.
Vroeger was de jenever zacht
maar toen werd hij ook van
graan gestookt. Daar is tegen
woordig geen sprake meer van,
alhoewel ik verwacht dat dat
in de toekomst wel eens zou
kunnen veranderen. Het pu
bliek wordt immers steeds
meer smaakbewust en is be
reid voor werkelijke kwaliteit
meer geld neer te tellen. De
tijd dat wij weer te maken
zullen krijgen met graanjene
ver, moutjenever, om precies
te zijn, is niet meer veraf.
Het is een ontwikkeling die ik
alleen maar kan toejuichen".
Vult zoon Toon aan: „Scher
mer in Hoorn en de oude Co-
renwijn van Bols zijn voorbeel
den van jenever met een voor
oorlogse smaak.
Wat de cognac betreft liggen
de zaken anders. Ik ben pas
met mijn vrouw Nolly in
Frankrijk geweest. Daar cog
nac gezien van honderden ja
ren oud. De prijzen van kwali
tatief goede cognac mogen gi
gantisch zijn veranderd, het
eindproduct van gerenomeer-
de merken is onveranderd ge
bleven". Wat voor de van der
Linden's ingrijpend verander
de waren de oorlogse jaren.
Tot 1943 kon er nog mondjes
maat worden verkocht, daarna
was het met de klandizie ge
beurd. Zoals in zovele zaken,
lege stellages, lege toonban
ken. Zowel in de Burgemees
ter Grothestraat als de Soester
bergsestraat, waar Ben en An
van der Linden zich in 1935
hadden gevestigd. Evenals va
der Jan had ook zoon Ben in
die beginjaren een moeizame
start. De geschiedenis herhaal
de zich. Weliswaar waren ze in
de Soesterbergsestraat niet
met een café van start gegaan,
een algehele vergunning ont
brak evenwel. Tot 1938 kon Ben
sr. zijn klanten slechts vqn
zwak alcoholische dranken en
flesjes fris voorzien. Wie er iets
sterkers bij wilde bestellen
werd geholpen, maar dat bete
kende dat Ben sr. wel op de
fiets een bezoek bij vader ging
afleggen teneinde daar een of
meerdere maatjes sterke
drank af te nemen. In 1938
werden de fietsuren van Ben
sr. drastisch verminderd. Het
koffiehuis, annex café, van wij
len mevr. Kooy werd gesloten
en van haar werd een volledige
vergunning gekocht. Terug
naar het tweede deel van de
oorlogsjaren. Wat zijn zaak be
trof, in letterlijk opzicht weinig
werk aan de winkel. Op ander
terrein was Ben van der Lin
den sr. echter wel actief. Vrij
gesteld van militaire dienst
werkte hij bij de evacuatie-
dienst en politie. Vrijwillig en
onbetaald, hetgeen tot gevolg
had dat in 1945 de kassa voor
het eerst weer begon te rinke
len. Broodnodig overigens,
want de vooroorlogse centjes
waren als sneeuw voor de zon
verdwenen. Meer dan zeven
vette jaren braken aan. Ach
tereenvolgens kwamen Corry,
Toon en Ben hun opwachting
maken. De eerste leerde het
vak op zeer jeugdige leeftijd
van moeder, Toon en Ben kre
gen volop de kans zich in bin
nen én buitenland het vak eigen
te maken. Een gelegenheid
waar beiden een dankbaar ge
bruik van hebben gemaakt. De
grondige opleiding die zij na
lagere school, voortgezette op
leiding en het behalen van vak
diploma's kregen is er in de
bedrijven van de van der Lin
den's van af te zien en te be
luisteren. Beiden begonnen als
werknemers in dienst van v.d.
Linden sr. Kregen na verloop
van een aantal jaren ieder een
eigen zaak toegewezen. Toon
en Nolly draaien de zaak in de
Soesterbergsestraat, Ben jr. en
zijn zus Corry behartigen de
belangen in de Burgemeester
Grothestraat. In '73 opnieuw
een opmerkelijke verande
ring.
De eenmanszaak van der Lin
den werd omgedoopt in een
vennootschap onder firma
waarin vader en zijn beide
zoons de scepter zwaaien. Ben
van der Linden jr. over deze
koerswijziging: „Het is goed
geweest dat wij het zo hebben
gedaan. Vroeger waren Toon
en ik gewoon werknemers. Nu
zijn wij eigenaren.' Als ik voor
mij zelf spreek constateer ik
gewoon dat ik harder werk.
Het is nu immers je eigen
zaak. Je inzet en enthousiasme
wordt daardoor groter en dat
is aan de omzetten duidelijk
merkbaar". Alhoewel het er
niet op lijkt dat Ben van der
Linden sr. het in zakelijk op
zicht voor gezien houdt, feit is
toch dat zijn beide zoons, met
Corry en Nolly de laatste jaren
het meest op de voorgrond tre
den. Afgaande op de grote be
langstelling die er in Soest voor
de van der Linden-zaken be
staat lijkt het er op dat ze
de goede zakelijke toon duide
lijk te pakken hebben. Ben van
der Linden jr.„Dat hopen wij
in ieder geval. Toon en ik wer
ken dan wel in dezelfde bran
che, onze karakters verschillen
natuurlijk. Een ding hebben
wij, en dat geldt ook voor mijn
zus Corry, en Nolly gemeen:
persoonlijke benadering van de
klanten en de grootste aan
dacht aan service schenken.
Voeg daarbij de vakkennis en
je weet waarom een zaak kan
staan of vallen". De tijd dat
het kopen van alcoholische ver
snaperingen uitsluitend plaats
vond bij rouwen - trouwen en
verjaardagen is allang voorbij.
Het dagelijks drankje - het pot
je bier - het glas wijn zijn in
menig huisgezin gemeengoed
geworden. Geen exclusiviteit
voor Soest, elders in het land
is het niet veel anders. Verko
pen de van der Lindens gezel
ligheid of vloeibare drugs?
Toon van der Linden: „Tijden
en drinkgewoonten laten zich
nooit vergelijken met vroeger.
Natuurlijk zullen er best af
nemers zijn die in drank vluch
ten teneinde daardoor hun pro
blemen tijdelijk te vergeten.
De meeste klanten zijn echter
gezelligheidsdrinkers en dat is
van de gezichten af te lezen
wanneer ze bij ons hun bestel
lingen komen doen. „Klanten
van vroeger, klanten van nu.
Niet alleen in kwantitatief op
zicht zijn de koopgewoonten
aanzienlijk veranderd, ook de
smaken zijn gaan verschillen.
Toon v.d. Linden: „De tijd van
brandewijn met suiker - boe
renjongens en boerenmeisjes
advocaat en noem maar op is
voorbij: Als wij óp onze omzet
afgaan dan is het zo dat 35%
bestaat uit binnenlands gedis
tilleerd, 20% buitenlands ge
distilleerd, 40% wijn - sherry
en port, de rest bier en limo
nade. Van de bitters heeft de
jonge jenever het duidelijk ge
wonnen van de oude, winnen
wijn en sherry steeds meer ter
rein, terwijl ook whisky en
cognac in opmars zijn. „Af
gaande op de prijzen die de
veranderde koopgewoonten te
weeg brengen ligt het voor de
hand te veronderstellen dat het
de van der Linden's en hun
collega's in zakelijk opzicht
voor de wind gaat. Nadere in
formatie maakt duidelijk dat
deze conclusie op z'n zachtst
gezegd aan de voorbarige kant
is. Kommer en kwel schrijven
kranten en vakbladen. Hoe kij
ken de jubilerende van der
Linden's daar in deze feest
maand tegenaan? Ben van der
Linden jr.: „Als iemand van
daag de dag zonder een eigen
kapitaal een zaak moet begin
nen dan moet hij heel wat in
zijn mars hebben om een slij
terij rendabel te maken. Wie
in financieel opzicht wat meer
spek op zijn rug heeft zal het
ook moeilijk krijgen. Vaktech
nisch en commercieel moet je
bij blijven en je regelmatig
aanpassen en vernieuwen. On
ze winstmarges worden niet
meer gehaald op gedistil
leerd. Vijf jaar terug was het
nog mogelijk een bedrag van
vier of vijf gulden aan een li
ter jenever te verdienen. Te
genwoordig houdt het, ondanks
de gestegen prijzen, bij een
gulden op, en soms mag je bij
speciale aanbiedingen blij zijn
als je quitte speelt. De grote
fabrikanten zijn door hun
moordende onderlinge concur
rentie voor deze situatie ver
antwoordelijk. Die situatie ont
stond omdat de belangstelling
van het kopende publiek voor
de gewone borrel afnam en het
buitenlands gedistilleerd zoals
whisky en cognac de markt
ging veroveren. Met de winst
marges op een artikel als bier
is de situatie niet veel anders.
Ons antwoord op die veran
derde situatie is: scherp in
kopen en kwaliteit leveren.
Daarnaast beschikken wij over
een indrukwekkend assorti
ment wijn. Niets bijzonders,
maar door opleiding en erva
ring zijn wij ook in staat onze
klanten te adviseren
Onbesproken in dit artikel zijn
de aktiviteiten van de van der
Linden's t.o.v. hun eigen pro-
dukten. Toon van der Linden
vertelt over de volgorde van
opkomst. „Zolang ik mij kan
herinneren verkopen wij van
der Linden's jonge jenever,
zacht van kwaliteit en in ver
gelijking met andere merken
werkelijk van klasse. Vervol
gens werd al ver voor de oorlog
ons eigen merk advocaat geïn
troduceerd. In de zeventiger
jaren kwam het „KRUUKJE
MELM" in de etalage. Een
verhaal apart. Berenburger en
Jagermeister waren in op
komst en wij dus aan het prak-
kizeren. Met Opa's kruiden
boekje en Oma's kruidenpot-
ten zijn wij aan het experi
menteren gegaan. Toen wij het
na verloop van tijd allemaal
over de smaak eens waren is
het KRUUKJE MELM op de
markt verschenen. Niet alleen
in Soest. Heel Nederland kent
het langzamerhand. Ik ken
geen provincie waar ons
KRUUKJE MELM niet ver
kocht wordt.
Het is een typische kruiden
bitter geworden". Vierde loot
aan de van der Linden pro-
duktietak is SOESTER JON
GENS. Een artikel dat tijdens
de Manifestatie Soest 1978 in
première ging en tot op de dag
van vandaag een groot sukses
is gebleken. Aan het eind van
de zeventiger .jarerï werden
contracten met Duitse wijnboe
ren afgesloten waardoor wat
de Duitse wijnen betreft jaar
lijks sprake is van exclusiviteit
en topkwaliteit. Het eind in
zicht qua aktiviteiten? Als het
aan de van der Linden's ligt
is daar geen sprake van.
Het zeventigjarig bestaan
wordt niet omgeven door ge
wichtige toestanden. Het be
lang van de klant prevaleert.
Dat zal blijken uit een serie
aantrekkelijke aanbiedingen in
de komende feestmaanden.
Aanbiedingen die vooral wat
prijs en kwaliteit betreft de
aandacht zullen trekken. En
wat er verder gaat gebeuren
wordt omgeven door een waas
van geheimzinnigheid. Toch
maar eens letten op de Soester
Manifestatie '80. Wat is tenslot
te een SOESTER JONGEN
zonder een SOESTER MEIS
JE?
Foto: Goos van der Wilt
