AR
Royal
S
7.50
i
%JiïyXnwz?m%izT;ju,at zsïïjsSï
leniging
EWERKER
vervangen!
3SSSSSÏiSST" de S-aU~.Tei
rr^T»^Tn dduHdcr rhet
SSSS^rtS j~£
Uw succes is onze reclame!!!
Voor alle RIJBEWBJZEN
Autorij- en Verkeersschool
20
21
Soester Courant van woensdag 8 oktober 1980
21
n zijn geldig
m woensdag
LESJES
assenheim.
rbehouden.
cvan de Colt
ens, dat het
ijd is.
verbruiken
it maar één
ie op elke
daarbij de
sten(grote
km), en het
u bij uw
t-klasse dit
ikonomie
beheert en onder-
irca 500 andere ver-
erberg. Het wonin-
litbreiden.
<zaamheden wordt
orden met o.a. het
)leren van diverse
salarisadministra-
iciële Administratie
i begrotingen, etc.
rend;
Ikshuisvesting;
Jen zijn afgestemd
ijd en de ervaring,
in woningcorpora-
ia het verschijnen
bestuur, t.a.v. de
ng, Postbus 276,
i de letters FA op
funktie en/of de
mnummer 02155-
kdministratie of bij
Foto: Goos van der Wilt
'Het is vijf voor twaalf" zegt Martin Los
ISLfSerk onder de prijs. Sp'*linf 8teeds da™er. Men
^ge» voor de verkeersveiligheid. De leeriing^ .jSiCïhrfïSKïïK
Dit zijn wat klachten uit de rijschoolwereld zeil «v
Sterker: er moet zeer veel veranderen. moet snel wat veranderen.
De konstatering van Hagenaar M.H.Heeie d9\
zicht. Hij zegt: "De branche is ziek. Er moet hóo^nüll ABAN sPreekt voor
de Algemene Bond van Autorijschoolhoude?^toN?d~£ Sfaneerd"- De ABAN,
grootste van de vijl organisaties van rijschoolhnndél-s n'S 'jlet/eshonder'i 'eden de
zegt hij onmiddeüjk daarop, da, één en^mie^dieper^achter^rondên^ieeft!06^ *>e^riJpBn'
De ABAN-voorzitter legt uit dat er oneeveer v«f«<r P™^8 du,ken
zijn, die bij een normale markt 350 ins^kten^Ll«^H dingen m Neder,and
hphrwfte te dekken Nu UnmtrTo. afleverden. Dat was voldoende om de
omgeschoolde werklozen, die de opléidüfg hebben" gêvoUdT'VH' """h T""1 Zii"
lijke Arbeids Bureaus of ingevolge de WAO li,.,,,,.- n j V?1 Oeweste-
vinden geen boterham, duiken vXvoïgens ,ta£ ™h J1 W"8n aUamaal de branche in'
vestigde ondernemer de soep cr"du„. K maxfmum ,mZHs T' "fj"-
markt nu is sterk teruggelopen. Ook de algehele ekonemShe teestandTveraleSteSl.
Hegie: "Dat alles bij elkaar heeft Inderdaad tot gevolg dat "het produkt" in kwaliteit
achteruit gaat. Je kan gerust stellen dat dit weer ken koste gaat van de veiligheid, en dat
het invloed heeft op het percentage geslaagden".
Geen boodschap
Het is dan min of meer gebruik om af te geven op het CBR, het Centraal Bureau Rij
vaardigheidsbewijzen, dan wel zijn examinatoren. Hegie zegt hierover: "Ik wil voorop
stellen dat ik geen enkele boodschap heb aan het CBR. Maar het is natuurlijk wel zo
dat het CBR onder het Ministerie van Verkeer en Waterstaat valt en dat het werkt met
uitvoerbeschikkingen van dat Ministerie.
Je kan tegen het CBR gaan schoppen zoveel je wilt, maar je moet beseffen dat als je
veranderingen wilt in opleidingen en examens, je in eerste Instantie bij het Ministerie
moet zijn. Onze mening is in elk geval dat, als je het percentage van geslaagden wilt
opvijzelen en je een goede opleiding wilt garanderen, er een wettelijke erkenningsrege
ling voor de rijschoolbranche moet komen, met inspektie op het rij-onderricht. Als je
dat bereikt kan je de huidige examens laten vervallen. Tenminste, in die zin, dat je dan
een soort examens krijgt, waarbij de opleiding wordt getoest, en je niet meer afhankelijk
bent van dat half uurtje waarin een kandidaat vaak vanwege zijn zenuwen niet
toekomt aan zijn kennen en kunnen. Dat toetsen zou je dan kunnen vergemakkelijken
door het invoeren van een rapport over de totale opleiding".
Volgens rijschoolhouder Hegie wordt de examinator van nu dan meer een gekommi-
teerde, en wordt tevens de instrukteur meer bij het eindresultaat bertrokken. Hegie: "Dat
slaat niet alleen op de praktijk. Ook op de theorie. Want die theorie-opleiding is momenteel
ver beneden peil. Dat komt alleen maar omdat de leerling, de konsument dus, weg
blijft uit het theorielokaal".
Praktijkfoto's
Het theorie-examen wordt al veranderd. Dat gaat waarschijnlijk begin volgend jaar in.
De leerling zal dan niet meer bij elke vraag kunnen kiezen uit drie antwoorden
(multiple choice), maar zal gevraagd worden aan de hand van foto's uit de praktijk.
Dit nieuwe systeem is ontwikkeld door de afdeling Zintuig-fysiologie van TNO. Hegie zou
het een zinnige zaak vinden als een leerling 'bij het examen eerst theorie moet doen en
dan pas praktijk. Hij meent daarvoor twee goede redenen te hebben. In de eerste plaats
zou er een sanerende werking vanuit gaan doordat de toevloed van ondernemers minder
wordt door de verplichting een goed uitgerust theorielokaal te hebben, in plaats van alleen
maar een lesauto.
Dat het in de brache slecht gaat merkt Hegie zelf zeer duidelijk. "Sinds eind '78 is mijn
omzet met vijftig procent gedaald. Dat is trouwens ook een algeheel gemiddelde. Dat
merk ik wel op de vergaderingen van onze kringvertegenwoordigers". Het optreden van
de militaire rij-instrukteurs in de burgersektor is de rijschoolhouders voortdurend een
doorn in het oog.
Marktverlies
Hegie: "Ook zij maken de soep dun. In al die plaatsen waar een militaire rijschool is,
zitten de instrukteurs met een opleiding die door Defensie is betaald. De burgeropleiding
van negen maanden, twee dagen per week, kost je zo'n zevenduizend gulden, buiten je
werkverlet. Die militaire instrukteurs werken ook al onder de prijs. Dat kunnen ze makke
lijk, want ze zijn niet BTW-plichting. Ze vallen voor de wet onder de kleine zelfstandigen.
Al met al geeft ze dat een voordeel van zo'n tien procent. Bovendien, ze hebben al vast
werk als militair rij-instrukteur, met een vast salaris en alle sociale voorzieningen.
Dat is voor ons gewoon een stuk marktverlies". De kwaliteit van de militaire instrukteurs
staat overigens niet ter diskussie. Op het Ministerie van Verkeer en Waterstaat wordt
inmiddels gewerkt aan de gewenste wettelijke erkenningsregeling. Hegie: "Dat weet ik,
maar voorlopig wel buiten ons om, en dat vinden we niet juist".
Inmiddels heeft de ANWB zich garant gesteld voor de rij-opleiding bij een aantal scholen.
Hegie: "Da ANWB is rijscholen gaan erkennen, maar ze zijn vergeten de brache zelf
daarbij te betrekken". En de Rotterdamse rijschoolhouder A.Haan, ongeorganiseerd,
zegt: "Dat zegt allemaal niets. Ik weet dat er in het boekje van de ANWB een rijschool
voorkomt, waarbij ik niet graag mijn dochter zou laten lessen. Als die op achttienjarige
leeftijd nog maagd zou zijn en daar zou gaan lessen, zou het binnen de kortste keren met
haar zijn gebeurd. Dat weet iedereen in de rijschoolwereld, ook het CBT". Maar dat
is weer een ander verhaal.
Uit de "Haagsche Courant"
20 september 1980.
De klad in de autorijscholen....?
Foto: Goos van der Wilt
Martin Los; "De klad zit er in"
De klad in de autorijscholen, daar
draait het in dit verhaal om. In de
zeer gerespecteerde en invloedrijke
Haagsche Courant deed de voorzitter
van de Algemene Bond van Autorij
scholen een aantal even opmerkelijke
als soms merkwaardige uitspraken.
Uitspraken die wij hebben getoetst
aan de situatie in de regio Amersfoort.
Eerste ontdekking: ook de Neder
landse rijschoolwereld kent verdeeld
heid. Woordvoerder van de Amers-
foortse regio; de Soester autorijschool
houder Martin Los, is namelijk geen
lid van de ABAN, maar zoekt het bij
de FNOP, afkorting voor Federatie
Nederlandse Organisatie Personenver
voer. In deze club bestuurslid van het
district Utrecht. Martin Los, bijna 20
jaar geleden met een eenvoudige
Simca als autorijschoolhouder in
Nijkerk begonnen. Vandaag telt zijn
autopark acht auto's en behoort hij
tot de toonaangevende autorijscholen
in Soest en omgeving. Wij leggen hem
de uitspraken van de concurrentie voor
en noteren: "Ook in het district
Utrecht van onze organisatie zit de
klad in de rijscholen. De situatie is
ernstiger dan wel eens wordt ver
ondersteld. Het is een ingewikkelde
problematiek. We hebben te maken
met een daling van het geboortecijfer.
Vele volwassen Nederlanders beschik
ken over een auto en daar hebben wij
dus geen klant meer aan. Het is hoofd
zakelijk de leeftijdsgroep tussen 18 en
24 jaar waar wij het van moeten heb
ben. Natuurlijk tellen wij ook ouderen
onder de cursisten, maar zij vormen
een minderheid. De jongelui die hun
rijbewijs willen halen vormen door
studie - werkloosheid en het minimum
loon natuurlijk niet de financieel
sterkste groepering. Nog los van de
kosten die aan het behalen van een
rijbewijs verbonden zijn hebben ze ook
te maken met de investeringen die ze
na het behalen van hun rijbewijs
moeten doen. Een 2e-Uandsje kopen,
prijzige benzine, verplichte verzeke
ring en een pittige wegenbelasting.
Dat zijn zaken die de tegenwoordige
rijschoolhouder niet in de kaart spelen,
maar ze zijn overkomelijk. Tenslotte
hebben veel jongelui er geld voor over
in een wagen te kunnen rijden. Onze
grootste concurrenten zijn de beun
hazen. In Nederland staat het iedereen
vrij een diploma rij-instructeur te be
halen en dan maar aan de slag te
gaan. Daarmee is het hek van de dam.
Militairen en particulieren die in loon
dienst werken gaan dik onder de prijs
lesgeven en knagen op zo'n manier aan
ons bestaan. Er worden soms lessen
gegeven voor minder dan dertig gul
den. Dat kunnen ze doen, omdat er
over het lesgeld geen 18% BTW wordt
betaaid en ze bovendien met sociale
lasten niets te maken hebben. Die
worden betaald door de baas, waar ze
overdag in loondienst zijn. Iedere
bonafide autorijschoolhouder zou ten
minste een bedrag van vijf en veer
tig gulden per lesuur moeten hebben
om zijn zaken op een redelijke manier
draaiende te houden. Gezien de terug
lopende belangstelling durft en kan het
merendeel niet meer dan veertig
gulden vragen. Een ongezonde situatie
die tot brokken maken moet leiden.
Niemand hoort mij beweren dat de
gediplomeerde beunhazen kwalitatief
minder goed les geven. Wel is het zo
dat ze aan de theorie over het alge
meen veel minder aandacht besteden.
een rijexamen zet die in mijn opleiding
goed heeft gereden, en naar mijn over
tuiging kan slagen, dan kan een flinke
fout in de laatste minuut van het
examen hem noodlottig worden. Dan
is het toch niet normaal dat hij daar
door zakt, terwijl hij ruim een half
uur blijk heeft gegeven over de juiste
rijkwaliteiten te beschikken. Neem nou
eens een ander die opgaat. Gedurende
het gehele examen rijdt hij onzeker,
maar maakt toevallig geen fout. Zo'n
kandidaat slipt dan net door de mazen
van het net en krijgt wel zijn pa
piertje. Dat lijkt toch nergens op. Als
je de laatste categorie het verkeer in
stuurt vormt zoiets wel degelijk een
bedreiging van de verkeersveiligheid.
Het behalen van een rijbewijs haalt
namelijk de onzekerheid niet weg.
Wij zullen in de toekomst de resul
taten van de lessen op schrift moeten
stellen en het eindresultaat voor het
examen aan de examinator over
handigen. Dan heeft zo'n man een juist
beeld over de duur van de opleiding
en de resultaten van de lessen. Hij
heeft daarmee ook enig houvast. Dat
er mee gerommeld zou kunnen worden
lijkt mij uitgesloten. Iedere exami
nator en rijschoolhouder kan na 1000
meter rijden al beoordelen of het eind
rapport dat over de leerling is uitge
bracht in overeenstemming is met de
feiten. Wij moeten de examens anders
gaan benaderen. Niet beoordelen
waarop iemand kan zakken, eerder be
oordelen waartoe de kandidaat tijdens
het examen in staat is'
Het is duidelijk, in de Nederlandse
autorijschoolwereld moet op korte
termijn orde op zaken worden gesteld.
Volgens goed Nederlands gebruik zijn
er tal van organisaties die op hun
manier oplossingen aandragen. Daar
toe behoren VAR - BOVAG - ANWB -
ABAN - CBR - FNOP - COA, maar
nog steeds is het in nevelen gehuld
of een autorijschoolhouder wordt ge
acht tot het midden en kleinbedrijf
te behoren, danwel iets met onderwijs
te maken heeft. Zou dat laatste het
geval zijn, dan zou inplaats van 18%
BTW, slechts 4% BTW over ieder les
uur dienen te worden afgedragen, en
dat zou dan weer een stevige verlaging
van het lesgeld betekenen. Uit de mist
waarin de Nederlandse autorijschool
wereld zich bevindt^ doemt vandaag
een spookbeeld op: faillissement.
Vele kleintjes gingen er al onderdoor,
de groten met iets langere adem con
stateren niet zonder schrik dat de klok
op vijf voor twaalf staat.
Er moet nodig door de overheid gas
gegeven worden om deze bedrijfstak,
die in nauwe relatie staat tot de ver
keersveiligheid overeind te houden.
Jan Leijendekker
A.N.W.B. -«/r T ACI F.N.O.P
ERKEND IvX. LHJiS VAMOR
VAN LENNEPLAAN 47 - TELEFOON 16621
Kunnen ze ook niet, omdat zij daar
voor niet zijn ingericht en er de kwali
teiten niet voor bezitten. Los daarvan
ben ik er een groot voorstander van
dat wij in de toekomst bepaalde zaken
eens op een rijtje gaan zetten. Wan
neer je in een zaak een mens-erger-
je-niet spelletje of wat dan ook gaat
kopen, dan ga je thuis toch niet eerst
het spel spelen en. pas na verloop van
tijd-de-spelregels doornemen. Dat ge
beurt in feite wel met het opgaan voor
een rijbewijs. Wat mij betreft gaat de
toekomstige cursist zich eerst be
kwamen in theorie en pas daarna met
de praktijk. Wat betreft de veel ge
hoorde uitspraak dat autorijschool
houders leerlingen aan het lijntje
houden en handenwrijvend vernemen
dat er weer een leerling is gezakt
berust op pure nonsens. Projecteer ik
het op mijn eigen school enop de
bedrijven van mijn bonafide collega's
dan is alles er op afgestemd de leer
ling bij zijn eerste examen te laten
slagen. Het is geen toeval dat wij
als devies voeren: UW SUKSES IS
ONZE REKLAME. Wie daar anders
over denkt zal er achter komen dat
er op den duur geen droog stuk brood
te verdienen valt. Ik ken de autorij
scholen die hun leerlingen op een te
vroeg tijdstip adviseren de examenpa
pieren aan te vragen. Ze hebben óp
dat moment de zekerheid dat sukses
uitblijft en ze met de leerlingen nog
een tijdje kunnen doorgaan. Zoiets valt
natuurlijk nooit goed te praten. Het
komt voort uit de omstandigheden
dat het werk terug loopt. Het heeft
alles te maken met de instelling hoe
je als autorijschoolhouder zaken wilt
doen. Onze stijl is het in ieder geval
niet. Waar het bij het nemen van les-
Zo'n soort rij-ervaring is in vele ge
vallen echter eerder een nadeel dan
een voordeel. Ze hebben onbewust
dingen aangeleerd die wij ze moeten
afleren. Bij een gedegen opleiding heb
je ook benen om op te staan wanneer
je het als autorijschoolhouder niet met
de beslissing van een examinator eens
bent. Als onze mensen die tijdens het
examen meerijden het niet met een be
slissing eens zijn, klimmen wij des
noods in de hoogste ambelijke boom
om ons gelijk te halen. Dat kun je
alleen doen wanneer kandidaten op een
verantwoorde wijze voor een examen
worden afgeleverd. Wie dat niet doet
heeft geen schijn van kans om met enig
sukses een beslissing of opvatting van
een examinator aan te vechten. Het
zijn niet de beste autorijschoolhouders
die achteraf, wanneer het examen
voorbij en de examinator verdwenen
is, kritiek op de uitslag leveren. Ove
rigens is het onze absolute overtuiging
dat het hele rij vaardigheidsexamen op
de helling moet. Het is nu allemaal
veel te veel gebaseerd op een moment
opname. Wanneer ik een jongen voor
sen in de eerste plaats om draait is
het vertrouwen van de leerling ten op
zichte van de instructeur. Het al of
niet slagen heeft met tal van factoren
te maken. Aanleg, en qua reactiever
mogen leeftijd, spelen daarin de hoofd
rollen. Wanneer wij kandidaten voor
een examen afleveren en hij of zij
wil een redelijke kans van slagen heb
ben, zijn er bij de-gemiddelde leerling
toch wel dertig lessen aan vooraf ge
gaan. Dat lijkt leerlingen die bijvoor
beeld als eens bij pa, oom of neef
achter het stuur hebben gezeten veel.
