Hm
Brood niet uitsluitend
vervoermiddel voor beleg
Brood en banket bakkerij Birkstraat 93 Soest
Soester Courant van woensdag 19 november 1980
coat met
tg, strik-
mels. Voor
orgen de
;rote
Onherkenbare verandering in de Birkstraat
In de lange aanloop van Amersfoort naar Soest ligt de aloude Birkstraat.
De tijden hebben geknaagd aan de weilanden van Soester boeren, in de Birkstraat lijkt het er op
dat de tijd heeft stilgestaan. Het landelijke karakter van Soest is er gelukkig in stand gebleven,
slechts de kleine winkelstand heeft de bakens verzet en zich aangepast aan de eisen die de tijd
stelt. Onderdeel van die winkelstand is de vooral in Soest-Zuid bekende brood- en banketbakkerij
Faas, vroeger bekend onder de naam v.d. Flier. Vrijdag j.1. vond de heropening plaats van deze
brood- en banketbakkerij. Een heropening als gevolg van een drastische uitbreiding die een ouder
wetse heerlijke warme bakker aan zijn bedrijf wilde geven. Een dag later moeten Ab en Mint Faas
tot de gelukkige conclusiè zijn gekomen dat deze verandering tevens een verbetering gaat inhou
den. De zaak in nieuwe stijl bezorgde tijdelijk onderdak aan klanten die in vroeger tijden buiten de
regen trotseerden om het brood van de warme bakker te bemachtigen. Want wie het nog niet
weet: in de Birkstraat 93 worden ze nog steeds bijzonder bruin gebakken.
In de
Birkstraat
worden ze
bruin
gebakken
De broodshow van Ab Faas
uit de krant, een kopje thee en,
hoe kan het anders, een boter
ham.
Tijdens het bakken wordt de
planning gemaakt voor andere
zaken die deze dag de aan
dacht krijgen.
Er is tijd voor dit werk. Faas
en de zijnen stellen allerminst
prijs op de sneldraaiers van
het deeg. Smakelijk vers knap
pend brood heeft bereidings
tijd nodig. Niet geforceerd,
maar in de Birkstraat nog op
een ouderwetse manier. Het
zou ondermeer de verklaring
voor het smakelijke aroma van
het Faas-produkt kunnen zijn.
Wat er zeker mee te maken
heeft is de bijna antieke steen
oven waarin het brood gebak
ken wordt. Een heetwateroven
met een bijna klassieke warm-
te-overdracht. Bijna 2uur
heeft hij dagelijks nodig om op
de juiste manier op tempera
tuur te komen en vervolgens
de porties deeg in ontvangst te
nemen. Een warme ontvangst,
zoals het de echte warme bak
ker betaamt. Ruim een half
uur duurt het verblijf in de
ovens, daarna kunnen de dage
lijkse hongerigen worden ge
spijzigd.
Wat de afname bij de fa. Faas
betreft zijn het er velen. Nog
afgezien van de honderden lu
xe-broodjes gaan er per week
end zo'n 2000 broden over de
toonbank van de Birkstraat-
winkel. Maar dan is er ook
sprake van nachtarbeid en is
het reeds middernacht wan
neer de ovens worden aange
stoken. Terug naar die norma
le werkdag waar Ab Faas zijn
eerste grote pauze houdt na het
middaguur, een uiltje knapt,
en vervolgens weer tot circa
vijf uur in de middag in zijn
tijdverslindende bedrijf te
vinden is. Wie heeft het nog
over een 8-urige werkdag of
een 40-urige werkweek?
De zelfstandige bakker in ie
der geval niet.
Wie zo ambachtelijk bezig is
om brood niet langer een ver
voermiddel van beleg te laten
zijn mag er op rekenen dat
zijn klantenkring zich steeds
meer zal uitbreiden. Sinds Ab
Faas zich eigenaar mag noe
men, is de klantenkring in de
Birkstraat nog groter gewor
den. Er moest wat verkoop
ruimte betreft drastisch wor
den veranderd. Een ingrijpen
de verbouwing heeft plaats ge
vonden met als gevolg dat
sinds vrijdag j.1. iedere klant
overzichtelijk de broodshow
krijgt uitgesteld en een keuze
kan bepalen uit het deegreper
toire. Een repertoire dat nog
lang niet is voltooid.
In de bakkerij wordt er hard
gewerkt aan nieuwe broodcom
posities die vooral de liefheb
bers van volkorenbrood zullen
interesseren. Gezien deze ont
wikkeling zou het voor de hand
liggen dat Ab's eerste liefde,
de banketbakkerij, het defini
tief verloren heeft van de
broodbakkerij.
Ab Faas: ,,Daar lijkt het mis
schien op gezien de enorme
belangstelling die er voor ons
brood bestaat. De verhouding
is desondanks toch 60% brood
en 40% banket. Mijn oude lief
de kan ik toch niet vergeten
omdat ik graag daarin een
beetje bezig ben. De komende
tijd staat weer bol van mar
sepein en amandelbanketlet
ters. Je kunt er niet omheen,
maar ook in de drukke decem
bermaand blijft de vervaardi
ging van brood dagelijks onze
aandacht houden. Het een mag
nooit ten koste gaan van het
ander.
Met de verbouwing is nu gerea
liseerd dat wij naast een grote
showsortering onze klanten
tevens razendsnel kunnen be-
Foto: Herman van Dam
dienen. Natuurlijk zijn er nog
pieken, maar wachttijden dat
er nog 25 wachtenden vóór wa
ren zijn er gelukkig niet meer
bij. Wachtende klanten pleit
natuurlijk wel degelijk voor de
kwaliteit van je produkten, de
betrokkenen zelf hebben op za
terdagmorgen ook nog wel
iets anders dan de bakker op
hun boodschappenlijstje staan.
Met de afsluiting van fase 1,
de ingrijpende verbouwing en
uitbreiding van de verkoop
ruimte, heeft Ab Faas in de
eerste plaats service aan het
kopende publiek beoogd. Voor
veranderingen elders binnen
het bedrijf staan weer andere
plannen op stapel. De ruimte
waarin het produktie-proces
plaats vindt zal binnen afzien
bare tijd eveneens worden ge
moderniseerd en uitgebreid.
Ook dit laatste heeft te maken
met de klantenkring.
Ab Faas: ,,Ik zou het zo leuk
vinden op geregelde tijden
open huis te houden. Je klan
ten laten zien hoe bij ons het
brood gebakken wordt en het
ze ook zelf leren. In feite niets
bijzonders, want ook vele kin
deren van de kleuterscholen
zijn bij mij al in de bakkerij
een kijkje komen nemen. Zo
zijn er meer aktiviteiten die
mij voor ogen staan, maar het
is zo'n onpraktische ruimte die
met alles en nog wat is vol
gestouwd, dat er eerst veran
derd zal moeten worden alvo
rens ik die plannen op een leu
ke manier kan realiseren. Zo
als het nu is leent het zich er
niet voor".
Ab Faas, hij lijkt in zijn nieu
we opzet op weg zichzelf con
currentie aan te doen.
Dat laatste moet u dan maar
rustig vergeten. Met en zon
der open huis is en blijft Ab
Faas voor de Birkstraat toch
de warme bakker waarvan je
blijft eten.
Voor dat laatste in in de eerste
plaats Ab Faas verantwoorde
lijk. Samen met zijn vrouw
Mint enkele jaren geleden van
uit Emmeloord naar Soest ver
trokken.
Polderkinderen die intussen te
vreden vaststellen dat het wei
nig moeite heeft gekost zich in
Soest thuis te voelen. Niet zo
onbegrijpelijk overigens, want
zonder te stellen dat ze in za
kelijk opzicht in Soest in een
opgemaakt bedje terecht kwa
men mag wel worden opge
merkt dat Ab's oom, Kees v.d.
Flier en zijn echtgenote Mep
een zekere reputatie hadden
met betrekking tot de kwali
teit van hun brood- en banket-
bakkerij-produkten. Dat is al
leen maar meegenomen wan
neer je als importvreemde
lingen een nieuwe start gaat
maken. Los van de zakelijke
aspecten zijn ook andere fac
toren er de oorzaak van ge
weest dat ze snel inburgerden.
Ab en Mint zijn pure natuur
liefhebbers, en vooral de eerste
voelt zich als een vis in het
water wanneer het om vereni-
gingsaktiviteiten gaat.
Was een van de oprichters van
een gereformeerde jeugdsocië-
teit, het J.O.C., als tekstschrij
ver en uitvoerend amateur ge
waardeerd bij een Soester ca
baretgroep, veel belangstelling
voor hetgeen zich in kerk en
wereld afspeelt en als midden
dertiger een regelmatig beoe
fenaar van binnen- en buiten
sporten.
Krukken die een geblesseerde
voet begeleiden zijn van dit
laatste de zichtbare getuigen.
Ondanks die tijdelijke handi
cap ging de uitbreiding van
zijn zaak verder en is hij da
gelijks in de bakkerij te vin
den. Ze moeten tenslotte dage
lijks voor iedereen bruin ge
bakken worden. Met of zonder
krukken.
Echtgenote Mint is, in tegen
stelling tot Ab die zijn oplei
ding in tal van gespecialiseer
de zaken kreeg, allerminst in
de omgeving van warme ovens
voor brood en banket warm
gelopen. Haar schooljaren kre
gen een praktisch vervolg in
een psychiatrische inrichting
in Wolfheze. Na haar huwelijk
met Ab, de verhuizing, werd
het moederschap haar eerste
en belangrijkste bestemming.
In een pandje dat om en na
bij twee eeuwen oud is zet Ab
Faas met medewerkers en
Oom Kees een traditie van 50
jaar broodbakken voort. De
laatste heeft het slechts ten de
le voor gezien verklaard en
laat dagelijks zijn gezicht in de
bakkerij zien en zijn handen
werken. Afbouwen heet dat te
genwoordig, maar wat Oom
Kees v.d. Flier betreft dan wel
heel geleidelijk aan. Daar
schijn je het oudst mee te kun
nen worden. Dezelfde Oom
Kees is het geweest die Ab de
ware liefde tot het bakkersvak
heeft bijgebracht. Lange tijd
heeft neef de bakkerij niet zo
zien zitten en ging zijn voor
keur naar de banketbakkerij
uit. Zelfs is er Sprake van ge
weest dat Ab leraar zou gaan
worden aan de banketbakkers
vakschool.
Het liep anders. Ab Faas:
,,Zelf had ik een fijne ULO-
tijd achter de rug en dan ga
je je idealiseren dat lesgeven
best een aardige bezigheid zou
kunnen zijn. Dan ontdek je pas
veel later dat je op een ban
ketbakkersvakschool toch te
maken krijgt met een andere
mentaliteit, een mentaliteit die
de mijne niet was en is. Ik
heb mijn plannen voor het le
raarschap er maar aan gege
ven".
Zonder geld, maar met als on
schatbare investering een
hardwerkende vrouw en een
goedwillende Oom Kees en
Tante Mep is het bakken voor
Ab in 1970 begonnen.
Opnieuw naar school en het
broodbakken vele jaren van
Oom Kees afkijken. Dat laat
ste is Ab Faas goed afgegaan,
want in '77 kwam het sein
op groen te staan en nam hij
officieel de zaak van zijn oom
over. Intussen was hij er ach
ter gekomen dat het bakken
van brood als puur warme
bakker zich meer dan tot een
ambacht had ontwikkeld.
Ab Faas: Vroeger ging het
om vier soorten broodbruin -
water, melkbrood, en dan na
tuurlijk v.d. Fliers beroemde
roggebrood. Op topdagen zit
ten wij nu aan zeventig soor
ten brood waarin vooral het
volkorenbrood bij onze afne
mers een hoofdrol speelt. Die
ontwikkeling is er de oorzaak
van dat er voor iedere brood
bakker, en dan vooral de war
me, een leuke boterham in te
verdienen is. Vroeger, toen er
sprake was van minder varia
ties in brood lag dat anders.
Toen was het de banketbakke
rij die voor het zakelijke beleg
zorgde. Er heeft ook in ander
opzicht een verschuiving
plaats gevonden. Door de vele
variaties brood is de belang
stelling er voor groter gewor
den. Ook bij kinderen. Deed je
ze vroeger een plezier met een
snoepje, tegenwoordig krijgen
ze een stukje stok of een moot
je uit een krentenbol. Natuur
lijk is het banket niet weg te
denken, maar het is toch iets
dat je meer moet plaatsen bij
verjaardagen en andere feest
dagen.
De tijd dat er, zoals in de ja
ren zestig, maar wekelijks
taartjes werden vergeten lijkt
mij een beetje voorbij. Boven
dien moet het allemaal ook nog
betaalbaar blijven. De produk
ten die uit een banketbakkerij
komen zijn zo arbeidsintensief
dat het wel tot uitdrukking in
de verkoopprijzen moet ko
men. Daardoor is het verklaar
baar dat vele gerenommeerde
banketbakkers om begrijpelij
ke redenen tegenwoordig ook
de verkoop van brood aan hun
assortiment toevoegen'
Wie een broertje dood heeft
aan vroeg opstaan en vroeg
naar bed gaan is bij voorbaat
al kansloos om met sukses een
toekomst in de bakkerij te zoe
ken. Een toch wel min of meer
aangepaste levenswijze, waar
in de wekker een dagelijkse
hoofdrol speelt, is voorwaarde
om een steeds terugkerend pro-
uukt aan de man en de vrouw
te brengen. Een dag uit het le
ven van warme bakker Ab
Faas begint met het zeer vroeg
waarschuwen door een wekker
die er voor zorgt dat hij om 5
uur in de ochtend in de bakke
rij staat. De eerste dagen gaan
draaien en dat heeft als plezie
rige konsekwentie dat het eers
te ovenverse brood na allerlei
bewerkingen reeds om half
negen kan worden afgeleverd.
Tussen het draaien van het
deeg en de aflevering aan de
klant blijven er minuten over
voor het belangrijkste nieuws
De oude en de nieuwe bakker met echtgenote