NOSjournaal
25 jaar
Met Raad
en Daad
Paarse of zelfs
gestreepte tomaten op bestelling
PERFECT GELUID DOOR METALTAPE
F0T0-
STRIP-
VER-
HAAL
Orchideeën
Wees zakkenrollers
te slim af
Landinrichting -
een zaak voor veertien miljoen mensen
24
25
25
RENTE TEGOED Ik vond een oud
rijkspostspaarbankboekje. Daar is
zo'n acht jaar geen rente meer bij-
geschreven. Waar moet ik dat nu
heensturen als ik het geld er af wil
hebben inclusief achterstallige rente?
Antwoord: De Rijkspostspaarbank
verdient schatten aan vergeten spaar
bankboekjes. Aan het postkantoor mag
men daar echter niets van uitbetalen,
indien er gedurende vijf jaren geen
bijschrijving heeft plaatsgevonden. U
kunt wel naar het postkantoor gaan en
op vertoon van 't boekje een enveloppe
verkrijgen, waarin het portvrij kan
worden opgestuurd naar het adres, dat
op die omslag gedrukt staat. De ach
terstallige rente wordt dan alsnog bij
geschreven en u krijgt dat boekje snel
terug. Daarna kunt u op elk gewenst
postkantoor geld opnemen, of zo'n
boekje leegmaken en laten vervallen.
Uiteraard geldt dat uitsluitend voor de
rechthebbende. Is het niet van u zelf,
dan moet de eigenaar u eerst schrifte
lijk machtigen.
ZEEUWSE BLOEDKORALEN - Ik
kocht bloedkoralen, zoals je ze overal
kunt kopen. Later zag ik bij een
juwelier Zeeuwse veel hoger geprijsd
staan. Zijn die dan beter? Waar komen
de mijne dan vandaan?
Antwoord: De bloedkoralen groeien
niet in Zeeland, maar wel in de Middel
landse Zee, vooral rondom Italië. Men
breekt takjes van het rif af om daaruit
de koralen te snijden, te slijpen en te
doorboren. Er is wel variatie in kleur
en helderheid, maar het is beslist niet
waar, dat de beste naar Zeeland gaan
om daar verkocht te worden... Dan
zouden overal elders op de wereld
alleen maar bloedkoralen van mindere
kwaliteit te koop zijn. De aanduiding
Zeeuwse bloedkoralen is ontstaan,
doordat men in Zeeland zulke fraaie
snoeren reeg en die van een gouden
slot voorzag. Dat paste prachtig bij de
Zeeuwse klederdracht. Maar zo'n gou
den slot maakt het snoer natuurlijk
extra duur.
KNOPENTELLER - Ik heb verschil
lende perzische tapijten, blijkbaar
handgeknoopt, maar het ene veel gro
ver dan het andere. Ik stuur een paar
afgeknipte stukjes mee. Kunt u zeggen
uit welke plaatsen ze komen?
AntwoordDe echte Perzische tapijten
worden meestal ingedeeld naar de
marktplaatsen alwaar ze verhandeld
worden. Ze worden niet alleen onder
scheiden naar het toegepaste dessin,
maar ook naar de kleuren, de gebruik
te materialen en de wijze van knopen.
Gezien het kameelhaar in de rand en
de ruitmotieven in rood en blauw, is A
een Hamadantapijt. De produktie van
goedkope tapijten is daar het grootst,
maar ze zijn heel wat grover geknoopt
dan de Bidzjar, die zo fijn geknoopt zijn
dat ze niet eens gevouwen kunnen
worden. Deze B staan onder invloed
van de eeuwen oude cultuur van de
nomaden en vooral van de Koerden. Ze
zijn onverwoestbaar. Het derde is van
een zeer fijne kwaliteit en perfect van
tekening. Gezien het aantal knopen
(meer dan 3000 per dm*) moet het een
Kasjantapijt zijn, maar gezien het
materiaal stamt het uit de Staatskno-
perij. Het laatste, dat onzorgvuldig
geverfd werd, telt maar 950 knopen per
dm2 en stamt o.i. uit Heriz. Daarop
wijzen ook de bonte kleuren.
AARDAPPELSOEP - Hoe komt de
Potage Parmentier aan zijn naam?
Antwoord: Die soep is opgedragen aan
prof. A. A. Parmentier, de Franse ge
leerde die de aardappel uit Zuid-
Amerika naar Frankrijk haalde, om de
bevolking te voorzien van voedsel na
misoogsten bij het graan enz. Na de
mislukte oogst van 1769 werden overal
in Europa aardappels gepoot en we
zouden ze nu niet meer kunnen missen,
HARD OF ZACHT EI- Is de eischaal
reeds hard vóórdat de kip een eitje
gaat leggen, of blijft de kalk tot het
laatste moment zacht? En vormt een
kip één ei of méér tegelijk aan een
lopende band?
Antwoord: Een normaal ei wordt hele
maal in de kip gevormd en de eier
schaal eveneens, maar het laatst. Het
ei, wordt met harde schaal er omheen
gelegd. U kunt dat wel eens zien bij een
kip die haar ei niet kwijt kan en dan
hevig pijn lijdt. Men helpt zo'n dier
door dat ei voorzichtig stuk te maken,
zodat het er als struif met kapotte
schaal uitkomt. Het aantal eieren dat
tegelijk gevormd wordt, kunt u tellen
als u een kip slacht die nog aan de leg is
(hetgeen soms noodzakelijk is als zo'n
dier verongelukt). U ziet dan het gave
ei met harde schaal dat ze die dag zou
leggen, gevolgd door een menigte
dooiers in afnemende stadia voor de
daarop volgende eieren. Dat een ei
vochtig ;s na het leggen, wil niet
zeggen dat de kalk nog niet verhard is.
Het ei moet warm en vochtig zijn
omdat het de lichaamstemperatuur
van de kip heeft en het kan alleen vlot
de cloaca passeren als het nat is.
KROMME MUZIEK -Een kennis waste
het stof van zijn platen, warmde ze om
ze snel te drogen en zit nu met een
aantal kromme schijven. Hoe krijgt hij
ze weer recht?
Antwoord: Door ze weer tot diezelfde
temperatuur te verwarmen en dan
recht te persen. Dat brengt twee moei
lijkheden mee: niemand kan zeggen
welke temperatuur dat precies moet
zijn, want dat hangt helemaal af van de
mate waarin ze krom getrokken zijn.
Punt 2 is, dat het verhitten van gram
mofoonplaten nogal eens ten koste van
de geluidsweergave gaat. Hij moet dus
voorzichtig de proef nemen en een
plaat warmen in een (droge) koeke-
pan. Als de plaat een beetje warm is
moet ze tussen twee volkomen vlakke
houten of metalen platen of blokken,
die verzwaard zijn met stenen, afkoe
len. Na afkoeling moet de oorspronke
lijke, zuiver horizontale vorm bereikt
zijn. Bleef de plaat krom, dan is de
temperatuur te laag geweest en moet u
haar opnieuw verhitten. Een thermo-
metertje erbij kan bij de verwarming
diensten bewijzen. Helaas kunnen wij
geen enkele waarborg geven wat be
treft de geluidsweergave. Wij zagen
van dit procédé wel eens goede resulta
ten, maar ook slechte. Vertel de pla-
tenwasser ook, dat hij stof moet afwas
sen met gedestilleerd water (bij de
drogist verkrijgbaar, omdat het ook in
accu's wordt gebruikt) en de planten
rechtopstaand in een platenrek of dgl.
moet laten drogen en dat nóóit bij een
verwarming!
Op 5 januari j.1. bestond het NOS-journaal 25 jaar. Het allereerste journaal
werd uitgezonden op 5 januari 1956. Het eerste journaal dat die dag de lucht in
ging werd gemaakt door hoofdredakteur Carel Enkelaar en de twee redak-
teuren Roel Renssen en Coen van Hoedijk.
De journaal-uitzendingen vonden drie maal per week plaats en wel op maan
dag, woensdag en zaterdag. Ze duurden 15 minuten en bestonden uitsluitend
uit films en er mocht geen nieuwslezer in beeld komen.
De uitzending leverde al direct een probleempje op: in de begin-beelden van
het journaal kwam een balletdanseres voor, die een pirouette maakte. Op ver
zoek van de NCRV werd dat beeld verwijderd.
„Wegens mist
geen buitenlands nieuws"
In het jaarverslag van de NTS over
1956 werd met trots gesteld dat ,,de
snelheid van de nieuwsvoorziening tot
een maximum werd opgevoerd, door
gebruikmaking van telex en vlieg
tuig". Via internationale filmpersbu
reaus ontving het journaal per vlieg
tuig filmbeelden van buitenlandse
nieuwsgebeurtenissen, die vaak ,,al
één of twee dagen later" op de beeld
buis te zien waren. Er stonden toen
ongeveer 35.000 tv-toestellen in ons
land.
Orchideeën, voor velen nog een ma
gische klank en voor een groot publiek
nog omgeven met een mysterie én de
gedachte, dat voor het succesvol kwe
ken van orchideeën een niet aflatende
zorg nodig is. De orchideeën behoren
tot de grootste plantenfamilie van de
wereld. In totaal zijn er zo'n dertigdui
zend. Ook in Europa zijn orchideeën te
vinden en onze heem- en natuurparken
tonen de grote verscheidenheid, 's Zo
mers zijn ze ook te vinden langs vele
wegen en in bermen en zijn ze be
schermd.
In de tropen komen veel orchideeën
voor, al naar gelang de ontwikkeling
van het land zijn ze nog in groten
getalen aanwezigIn sommige landen
is er zo „gejaagd" dat veel soorteri
steeds zeldzamer zijn geworden. Voor
een selecte groep onderzoekers is dit
wel een gemis. Door het kruisingswerk
zijn er momenteel meer hybriden
(kruisingen) op de wereld dan er in
totaal aan soorten orchideeën bestaan,
misschien zelfs wel zo'n twee tot drie
maal.
Deze kruisingen bieden ons een onvoor
stelbare variatie. Door de nieuwe ver
meerderingsmethoden kan men een
keuze doen uit een zeer groot aantal en
veel van de verkrijgbare orchideeën-
planten zijn geschikt voor de amateur,
zowel voor de bezitters van een kasje
als voor de liefhebbers met simpelweg
een vensterbank.
Mini-Cymbidium bijvoorbeeld biedt een
zeer grote kleurenrijkdom in schake
ringen van wit tot donkerpaars, maar
zelfs zijn ze verkrijgbaar in groen, een
in de plantenwereld niet zo algemene
kleur voor een bloem.
Dan kennen we de Cattleya, vanouds
voor velen hét symbool voor de orchi
deeën. Ze zijn er met enorme bloemen,
maar ook de kleinbloemige mogen er
zijn. Een enorme variatie in kleur en
niet moeilijk te kweken biedt Dendro-
bium nobile. Ze vragen veel licht en
kunnen 's zomers buiten in de tuin.
's Winters hebben ze minder warmte
nodig.
Dan is er voor de „warme" liefhebber
de Phalaenopsis, een ideale plant die
bijna het gehele jaar door kan bloeien.
Phalaenopsis zijn er in klein- en groot-
bloemige vormen. Door het kruisings
werk van de laatste twintig jaar zijn er
veel kleurvariaties, nieuwe schakerin
gen die zich uitstrekken van wit tot
donkerpaars met daarnaast fraaie ge
stippelde en gestreepte in zalmroze of
geel tot zelfs in groen. Onbeperkte
mogelijkheden biedt, in kleine tot grote
planten, de Oncidium, niet alleen in
een gele kleur, doch ook in wit en roze
zoals de Oncidium ornithorynchum.
Voor de ware miniatuurliefhebber, de
bezitter van een terrarium en kleine
kasjes is er Bulbophyllum. De variatie
hierin is moeilijk te beschrijven, er zijn
zo'n 1200 soorten die variëren van een
kwart centimeter tot 70 cm. lang. De
bloemgrootte is ook zeer afwisselend
en kan lopen van een kwart centimeter
tot zo'n 10 tot 12 cm., zoals de Bul
bophyllum lobt/ïi var. siamense.
Odontoglossum van Amerika uit de
hoge gebieden van de Andes en het
noorden van de hoge Siërra vraagt een
frisse omgeving met een goede lucht-
circulatie. Het zijn uitermate geschik
te planten voor een licht verwarmde
serre of een kasje. Ideaal zijn de
hybriden die een veelbelovende varia
tie kennen van bijvoorbeeld kleine
soorten uit Centraal Amerika. De
Odontoglossumhybriden in combinatie
met Miltonia en Ada geeft nieuwe
geslachten die sterk zijn en kleurrijk.
Wie van koele temperaturen houdt,
kan zonder twijfel de geheimzinnige
Masdevallia, Dracula-miniatuur-
achtigen nemen die maar weinig ruim
te nodig hebben. De kleinbloemigen
zijn meestal driehoekig en rijk aan de
kleurencombinaties. Ze bloeien zeer
lang en vragen een vochtige lucht en
een frisse atmosfeer, onder die condi
ties zijn ze goed in leven te houden. Ze
zijn goed voor een koude kas die
's nachts niet meer dan tot 12 graden C.
verwarmd wordt. Deze in kort bestek
genoemde grote verscheidenheid
toont aan dat geen enkele andere
plantenfamilie een dergelijke rijkdom
heeft en zo'n eindeloze variatie om als
liefhebber uit te putten, dan de orchi
deeën.
Maar het is, in die begintijd, ook wel
eens voorgekomen dat er vanwege
mist op Schiphol dagenlang geen vlieg-
tuig kon landen en dat in het journaal
een tekst geprojecteerd moest worden
met de mededeling: „Heden wegens
mist geen buitenlands nieuws".
Eurovisie-nieuwsuitwisseling
In 1958 werd, op initiatief van J. W.
Rengelink, en onder leiding van Carel
Enkelaar, een experimenteel begin
gemaakt met de Eurovisie-nieuws
uitwisseling.
Tijdens de eerste experimentele week
in oktober 1958 overleed Paus Pius
XII en werden beelden vanuit Rome
rechtstreeks doorgeschakeld naar 12
Europese landen. Dat was zo'n sukses,
dat de Eurovisie-nieuwsuitwisseling
eenvoudigweg niet meer kon misluk
ken.
Voor journaal werken 125 mensen
Vanaf 1961 mocht het journaal gepre
senteerd worden door een nieuwsle
zer.
Het huidige kwartet presentatoren be
staat uit: Rien Huizing, Joop van
Zijl, Fred Emmer en Harmen Siezen.
Uiteraard werken bij het journaal de
meeste mensen achter de schermen.
Op het ogenblik zijn dat er 90 in vas
te dienst. Voorts heeft het journaal een
15-tal vaste filmcorrespondenten in ons
land en 10 regionale nieuwscorrespon-
denten. In het buitenland beschikt het
journaal over vaste correspondenten
in vele hoofdsteden. In totaal komt
men op ongeveer.130 medewerkers.
Voor de 48 minuten zendtijd, die iedere
dag gevuld wordt, moet streng worden
gèselecteerd. Dat proces begint 's och
tends om acht uur en eindigt 's avonds
na het laatste zg. „late" journaal.
Iedere journaaluitzending wordt „li
ve" gepresenteerd, zodat het aller
laatste nieuws altijd kan Worden „mee
genomen".
Evenementen
in het kader van het zilveren jubileum
In dit jaar zal op de volgende manie
ren aandacht worden besteed aan „25
jaar journaal".
- in het voorjaar van 1981 zal een NOS-
brochure over het NOS-journaal ver
schijnen.
- in april 1981 zal een televisie-docu
mentaire worden uitgezonden van
de afdeling Informatieve Program
ma's van de NOS over de televisie
nieuwsvoorziening
- tegelijkertijd zal bij uitgeverij
Strengholt een boek verschijnen over
25 jaar journaal, dat geschreven werd
door de auteur Nico Scheepmaker.
Tenslotte viert het journaal zelf zijn
jubileum op 14 april 1981 met een In
ternationaal Symposium, dat in de
RAI te Amsterdam zal worden gehou
den over het thema „News on TV
and Reality". Op dit symposium zal
de vraag aan de orde komen in hoe
verre het televisie-nieuwsbeeld de wer
kelijkheid van het wereldgebeuren be
ter weet te weerspiegelen.
Het Symposium zal onder leiding staan
van Sean MacBride, de Ierse voorzit
ter van de Unesco-Commissie voor de
bestudering van communicatie-vraag
stukken. MacBride is ex-minister van
Buitenlandse Zaken van Ierland, me
deoprichter van Amnesty Internatio
nal en winnaar van zowel de Lenin-
als de Nobelprijs.
Kleding, auto's, brillen en dergelijke ondervinden geregeld aanpassingen aan
het huidige modebeeld. De laatste vijf jaar werkt deze trend meer dan ooit ook
door in de groenteteelt, niet alleen wat kleur betreft, maar ook de vorm en
formaten van groenten krijgen steeds meer aandacht bij kwekers en con
sument.
Bij een toenemend aantal berovingen blijkt de dief een briletui te heb
ben aangezien voor een portemonnaie of portefeuille, met als gevolg dat
de beroofde het enige tijd zonder (lees) bril moet stellen. Dat is de
ervaring van veel opticiens. Vandaar hun volgende, nuttige tip: koop
een stoffen briletui en stik dat goed vast in de voering van uw jas. Dat
kan veel narigheid en ongemak voorkomen.
Ook het Westland, waar het export
percentage van diverse groenten zo'n
80% van de produktie bedraagt, past
zich hierbij aan, evenals de overige
tuinbouwgebieden. Vaak via jaren
lange teelexperimenten proberen
de zaadselectiebedrijven en het proef
station voor de tuinbouw onder glas
te Naaldwijk een produkt te creëren
waarvoor een vraag bestaat bij het
grote publiek.
Per land en per bevolking blijkt de
vraag naar kleur en vorm enorm te
verschillen.
Een van de zaadselectiebedrijven in
het Westland die zich met de teeltex
perimenten bezighoudt is de firma
Bruinsma in Honselersdijk. Via di
verse teelttechnieken wordt er da
gelijks gewerkt aan de produktie van
het meest ideale groente- of bloemen-
Er is wellicht nergens zo'n enorm sukses bereikt in de geluidstechniek,
als met de compaktcassette. Het handige doosje met band, dat door vrij
wel elke scholier woj-dt gebruikt en door vele bezitters van tapedecks thuis
met plezier wordt beluisterd. Nieuw is het bé'grip „metaltape", een band
bedekt met pure metaalpoeder, als geluidsdrager.
De banden met ijzeroxyde zijn door de komst van deze banden in feite ver
ouderd.
WAT IS HET VOORDEEL?
Er gebeurd nogal wat, op het ge
bied van geluidsband. Enkele jaren
geleden deed de bekende Chrome-
tape, met veel fanfare zijn intrede.
Nu is er de Metaltape, die blijkt een
tweemaal betere weergave te bie
den, dan de Chrometape.Een grotere
dynamiek, gecombineerd met een
duidelijke betere „signaal-ruisver
houding" Minder bandruis en bete
re weergave van de hoge tonen, om
een paar zaken te noemen die de
metaltape zijn voorsprong geven.
AANGEPASTE APPARATUUR
Om het volle rendement uit deze
band te halen, moet men uiteraard
aangepaste apparatuur kiezen. Van
JVC bv. is er de RC-M70, een radio
recorder voor Stereoweergave.Voor
zien van luidsprekers met„Tweeters"
en „Woofers" dus niet zomaar een
paar lichte speakertjes, zoals nogal
eens in radiorecorders worden ge
bruikt. Deze recorder is geschikt
voor alle type band, dus normaal,
Chrome en do nieuwe Metaltape.
Maximaal uitgangsvermogen is maar
liefst 30 watt. Een electronische
programma scanner, maakt het mo
gelijk om snel een zelfopgenomen
stuk muziek op de band, door de
recorder te laten opzoeken en af
spelen. Het apparaat zoekt dan
zelf het door u geprogrammeerde
banddeel op.
Het radiogedeelte omvat als golfbe-
reiken, de Ultra Kortegolf (ook
Wereldomroep dus) en Politie en
Visserijbanden, verder Lange en
Middengolf en FM.
Nu dus portable studiokwaliteit
in tuin, zomerhuis, camping, kort
om waar u maar wilt.
Directeur van het bedrijf, de heer
V.d. Kruk, vertelt hierover: „In de
ongecultiveerde natuur komen al
kleurvariaties voor bij de diverse
groenten. Door selecties toe te passen
zijn wij erin geslaagd om volledig con
troleerbaar diverse groentesoorten te
creëren. Kwekers in het Westland kun-
nen, indien hier behoefte aan bestaat,
bij ons zaad bestellen voor gele, oran
je, paarse of zelfs gestreepte tomaten.
Vooral de laatste jaren bestaat er in
de horeca voor de garnering van de
diverse schotels een grote vraag naar
o.a. gele tomaten".
Dat kleuren psychologisch werken op
de mens is een duidelijk gegeven. On
danks dat de gele tomaat qua smaak
praktisch niet verschilt van de con
ventionele rood gekleurde tomaat,
blijft deze laatste toch duidelijk su
perieur. Het is maar wat men gewend
is. In Japan bijvoorbeeld worden
weer uitsluitend de rose gekleurde to
maten gegeten. Of de „afwijkend" ge
kleurde tomaten een even grote vlucht
gaan nemen als de reeds ingeburger
de groene, gele en rode paprika's wist
men bij Bruinsma nog niet te vertel
len. Salesmanager de heer Noorder-
meer gelooft dat men het in de toe
komst meer in de formaten zal gaan
zoeken dan in het creëren van bij
voorbeeld paarse spruitjes, die al voor
de tweede wereldoorlog geteeld wer
den.
De heer V.d. Kruk: „Zoals wij het nu
kunnen bekijken zal er bijvoorbeeld
meer vraag komen naar de zogenaam
de ijsbergsla, een enigszins koolach
tige, knapperige slasoort. Deze biedt
vele voordelen voor de consument. Zo
kan de sla langer van tevoren bereid
worden en hij blijft langer fris en vi
taminerijk dan de huidige kropsla die
snel futloos raakt". Een belangrijk
gegeven voor de huisvrouw en de ho
reca, vindt de heer V.d. Kruk.
Andere bestsellers zijn, of zullen naar
verwacht worden, de vleestomaten zijn
die de laatste jaren veel opgang maakt
en korte komkommertjes, als zusjes
van de lange Westlandse komkommers
die voor kleine gezinnen eigenlijk te
groot zijn.
Buiten de teelttechnieken, die zich
voornamelijk richten op kleur en for
maat, wordt er ook naarstig gezocht
naar groentesoorten die milieu
vriendelijk (er) zijn. Zo is in ontwikke
ling de zogenaamde Tornadosla, een
slasoort die door zijn enigszins op
staande bladeren, die de grond niet
raken, niet of nauwelijks bespoten be
hoeft te worden tegen bijvoorbeeld
schimmelvorming.
Een ander produkt waar men bij
Bruinsma volop mee bezig is, is de
teelt van de zogenaamde energiearme
tomaten, die in plaats van bij de nor
maal benodigde 15 graden al bij 8
graden kunnen groeien. „Rekent u zelf
maar uit wat dat zal gaan besparen",
vertelt de heer V.d. Kruk, „Het kan
nog wel even duren, maar volgens
onze mening zijn er kansen genoeg.
De door ons genoemde mogelijkheden
zijn werk van jaren geweest en zo zal
het ook bij de toekomstige produk-
tengaan".
In een klein land, waar 14 miljoen mensen elkaar letterlijk en figuurlijk op
de tenen staan, lijkt het gewoeker met de ruimte op een monnikenwerk.
Ruimtelijke ordening heet dat en dan hebben we het nog niet eens over de be
stemming, de inrichting en het beheer van de schaarse ruimte. Dat laatste
heeft allemaal weer te maken met landinrichting. Woekeren met de ruimte
is een moeilijk vak, waarbij de overheid dan ook te pas komt.
Enkele weken geleden heeft de regering een structuurschema voor de landin
richting aangeboden aan de Tweede Kamer. Het cadeau wordt toegevoegd
aan het omvangrijke dossier dat betrekking heeft op de verdeling van de
schaarse Nederlandse ruimte.
In 1975 is door de regering een zgn.
Oriënteringsnota Ruimtelijke Orde
ning gepresenteerd. Voorzover het be
leid zich richt op de landelijke gebie
den in ons land zijn verdere plannen
en doelstellingen uitgewerkt in de Nota
Landelijke gebieden. Vervolgens komt
het begrip landinrichting om de hoek.
Wat is het en wat heeft het te maken
met de landelijke gebieden? Landin
richting richt zich op inrichting van
het landelijk gebied overeenkom
stig de functies van dat gebied, zoals
die door het ruimtelijk ordeningsbeleid
zijn aangegeven. Een moeilijke defini
tie die enige verklaring behoeft.
Landinrichting is als een loutere agra-
rische aangelegenheid allang achter
haald. Ten onrechte wordt landinrich
ting nogal eens gezien als een moderne
variant op ruilverkaveling. Ontegen
zeggelijk heeft de land- en tuinbouw
vanouds een stempel gedrukt op het
landelijk gebied. De laatste tientallen
jaren is het anders geworden: open
luchtrecreatie, natuur- en landschap
en andere belangen zijn steeds zwaar
der mee gaan wegen. En dan gaan we
nog voorbij aan woningbouw, indus
trialisatie, wegenbouw, aanleg van
waterwegen, vliegvelden, militaire oe
fenterreinen. Het is duidelijk dat de
overheid al die belangen in het ruimte
lijk beleid moet meenemen, zeker wan
neer die ruimte miljoenen mensen
moet bergen. Veertien miljoen mensen
leven, werken, wonen en recreëren in
Nederland.
Iedereen zijn zegje
Terug naar het verse structuurschema
voor de landinrichting: het schema
staat in ons land ter discussie. Ieder
een (zowel het individu als allerlei
belangen- of maatschappelijke groepe
ringen) kan zijn zegje doen over het
structuurschema. Als dan een eindoor
deel, als samenvatting van de brede
maatschappelijke discussie, wordt ge
formuleerd, gaat het parlement en de
regering zich met het schema bemoei
en en zullen politieke lijnen worden uit
gezet. Deze „volksbehandeling" van
het recentelijk gepresenteerde struc
tuurschema noemt men deftig de pla
nologische kernbeslissing (PKB)
Het landelijk gebied kan op vele ma
nieren worden ingericht. Soms gebeurt
het volgens een afgerond plan met
allerlei maatregelen (men spreekt
dan van integrale landinrichting), dan
weer beperkt men de inrichting tot een
enkelvoudige maatregel.
Een integrale inrichting van het lan
delijk gebied is mogelijk via herinrich
ting, ruilverkaveling en aanpassingsin
richting. Herinrichting is bedoeld voor
gebieden waar behalve het agrarisch
belang, ook andere belangen een grote
rol spelen. Zo draait het bijvoorbeeld
bij de herinrichting (reconstructie)
van Midden Delfland (het gebied tus
sen Delft, Rotterdam en Den Haag)
om agrarische, recreatieve belang-
gen, industrie, wegen- en woningbouw.
Een tweede inrichtingsvorm betreft
de ruilverkaveling, die zich richt op
landelijke gebieden die ruimtelijk
overwegend een agrarische functie
vervullen. Niet-agrarische belangen
(zoals recreatie, woningbouw) spelen
een zeer ondergeschikte rol. Tenslotte
is de aanpassingsinrichting bedoeld
om betere voorzieningen in een lande
lijk gebied te realiseren.
De enkelvoudige maatregelen - in te
genstelling tot de bovengenoemde inte
grale landinrichting - kunnen variëren
van boerderijverplaatsing tot kavelruil
toe.
Het structuurschema voor de landin
richting bevat de overheidsbedoelin-
gen om het landelijk gebied in de ko
mende jaren zodanig in te richten dal
uit algemeen maatschappelijk oogpunt
alle belangen zo goed mogelijk aan hun
trekken komen. Landinrichting reikt
dus verder dan de orthodoxe agra
rische ruilverkaveling.
De overheid mikt doelbewust op een
samengaan van natuur, landschap en
landbouw. Zo'n beleid mondt uit in een
inrichtingsproces, waarbij boeren
en natuurbeschermers elkaar moeten
vinden. Sommigen beweren dat je op
deze wijze het onmogelijke met elkaar
tracht te verbinden of dat het onver
zoenlijke toch verzoend moet worden.
Om deze monsteropgave te ontwijken
wil de overheid het inrichtingspro
bleem via het structuurschema voor de
landinrichting ter discussie stellen.
Een brede discussie, zegt de overheid;
daarvoor kiest zij dan ook de proce
dure van de planologische kernbeslis
sing of de PKB-procedure. Voorlopig
zal het structuurschema niet verder
komen dan de schrijftafels van plano
logen, ruimtelijke ordenaars, natuur
beschermers en boeren.
En toch zullen alle Nederlanders zich
niet aan een brede discussie kunnen
onttrekken want landinrichting is geen
exclusief vraagstuk voor enkele be
trokken groeperingen, maar een zaak
die veertien miljoen landgenoten di
rect aangaat. Leven we immers niet
op eikaars tenen in dit kleine landje?
praktische tips
voor fotografen
in de vorm van
een foto-drieluik
Wat is eigenlijk een groothoeklens? Dat is een vraag, die nogal eens
wordt gesteld door mensen, die in het bezit zijn van een kamera met
een verwisselbare lens. Zo'n kamera heeft bij aanschaf meestal een
z.g. standaardlens, maar je kunt er ook andere lenzen opzetten.
Een telelens bijvoorbeeld, die het beeld dichterbij kan halen. Of een
groothoeklens. En over dat objektief wil men dan graag iets meer
weten. Een groothoeklens - de naam zegt het al - kijkt met een wijde
blik. Het gevolg is, dat er daardoor meer beeld op de foto komt,
niet alleen in de breedte, maar ook in de hoogte. Een groothoeklens
"ziet" dus meer dan een standaardlens en dat kan in bepaalde ge
vallen een voordeel zijn.
Dat blijkt uit de foto van de galerij: op zo'n korte
afstand is het met een gewone lens niet mogelijk
zoveel in beeld te krijgen. Vooral bij opnamen bin
nenshuis laat de groothoeklens méér op een foto
zien. De strandfoto brengt een tweede voordeel
van deze lens in beeld: je kunt er opnamen mee
maken waarop de voor- en de achtergrond scherp
worden afgebeeld. Dat komt omdat deze lens een
grote scherptediepte heeft. Je kunt er dus ook snel
een opname mee maken; het scherpstellen is
meestal geen probleem.
De derde eigenschap van de groothoeklens is, dat
er een lichte vertekening plaats vindt in de ruimte
lijke werking. Dat geeft in bepaalde gevallen een
bijzonder resultaat. De voorgrond komt als het
ware naar voren en de achtergrond wijkt. Veel fo
tografen spelen graag met deze mogelijkheid zodat
ze met hun groothoeklens erg geslaagde foto's ma
ken. De derde foto is daar een goed voorbeeld van.
Als u meer wilt weten over de mogelijkheden van
de groothoeklens: uw fotohandelaar kan u er alles
van vertellen.
