Met Raad en Daad
Met een echte bovenfrees
draait u de hand er niet voor om
Fiets mee op auto
is goed mogelijk
Steeds minder weerstand
tegen gebruik autogordel
f
Sponningen - profielranden -
houtverbindingen - graveer- copieer-
en andere precisiewerken
Waarom pak ik de fiets?
t
t
WEMESn
(SU
t
t
Soester Courant van woensdag 25 maart 1981
29
kat EN VAKANTIE Wat is beter-
onze poezen mee met vakantie, of thuis
opsluiten in een kamer waar ze veen
schade kunnen aanrichten?
AntwoordGeen van beide. Zowei het
vervoer als de vreemde omgevimr
moeten we afraden. De katten zouden
snel weglopen. Opsluiten kan beslist
niet. Laat ze samen thuis en geef ze
behoorlijk ruimte. Zorg voor een od
pas, b.v. buurkinderen of dierenlief
hebbers die zelf katten hebben en laat
ze dagelijks een tijdje met uw poezen
spelen als ze voor vers water, voer en
schone kattebak komen zorgen En
zorg voor een behoorlijke beloning
want anders laten de mensen 't gauw
afweten tegenwoordig.
BABYGOED VERGEELDE - Ik had
de kleertjes van mijn eerste baby
schoon opgeborgen in zo'n donkere
plastic vuilniszak en die in een karton
nen doos. Nu ik ze tevoorschijn haal
voor mijn tweede, ontdek ik bij het
uitpakken grote gele vlekken! Hoe kom
ik daaraan en... er af?
AntwoordWaarschijnlijk zijn die ba
bykleertjes niet door-en-door droog in
de zak gegaan. Bovendien laat plastic
geen lucht door. U had het textiel er af
en toe uit moeten halen om te luchten.
Het best is nu, alles weer te wassen.
Dan zullen de vlekken er wel uitgaan.
Zo niet, dan kunt u het katoen bleken.
Ook voor wol is er wolbleek in de
handel, maar omdat een babyhuidje
erg teer is en zulke middelen niet ver
draagt, moet u de kleertjes daarna
nóg eens wassen.
STEPHANOTISBAL - In mijn stepha-
notis is een vreemd balletje gegroeid.
Kan dat een vrucht zijn? En kan ik met
zaad daaruit een nieuwe kweken?
Antwoord: Het gebeurt zelden, dat een
stephanotis in een huiskamer een
vrucht krijgt. Het duurt zo'n achttien
maanden voor deze rijp is. De groot
geworden zaadbal barst dan open of
valt eerder af. Het zaad kunt u drogen
en in het voorjaar op een warme
ondergrond zaaien. Doet u er weinig of
niets mee, dan is het verstandiger het
vruchtje weg te nemen, want dat vergt
anders veel groeistoffen van uw ka
merplant.
KRUIKENZEIKER - Omdat ik in een
textielbedrijf werk, word ik bij kennis
sen wel eens voor ..kruikenzeiker"
uitgemaakt. Ik begrijp dat niet en
familieleden ook niet. Wat heeft dat
scheldwoord met m'n werk te maken?
Antwoord: Daarvoor moeten we een
eeuw teruggaan in de vaderlandse
geschiedenis. Elke arbeider die tot
omstreeks 1890 in een katoenweverij
werkte, kreeg van zijn baas een stenen
kruik mee naar huis. Hij was verplicht,
daarin de urine van zijn gezin te
verzamelen. Elke morgen moest hij de
goed gevulde kruik meeslepen naar
zijn werk, want de inhoud werd ge
bruikt om daarin katoen te bleken.
Daarna werd de stof (hopelijk) wel
uitgespoeld. Naderhand is het natuur-
produkt vervangen door chemicaliën.
De blekende werking van urine berust
op het gehalte aan salpeter en chloor
(omdat de meeste mensen veel zout
gebruiken) Wevers en veel andere
textielarbeiders werden toendertijd
natuurlijk prompt voor kruikenzeikers
uitgescholden, met alle dialectische
varianten. Blijkens uw brief is het nog
niet verjaard...
VLIEG OPI - Wij wonen in de buurt
van weilanden met vee en hebben vaak
last van vliegen enzovoort. Bestaat
er nu een afschrikwekkend middeltje,
dat deze vliegen duidelijk maakt dat
ze op moeten vliegen?
Antwoord: Vliegen zijn alleen overdag
in actie en niet 's nachts. Houd dus
de kamers en gangen donker waar ra
men of deuren openstaan. Voorzie ver
trekken als keuken, schuur en provi
siekelder waar u beslist geen insekten
wenst, van blauwe ruiten en/of kozij
nen. De muren kunt u voorzien van
muurverf die aangelengd is met een
aluinoplossing inplaats van gewoon
water als u ze niet blauw wilt kleu
ren. Hamen en spiegels enz. kunt u
geregeld schoonmaken met sop waar
aan wat water is toegevoegd waarin
u uien hebt gekookt. Natuurlijk zijn
er horren nodig bij openstaande ra
men en deuren. In de kamers kunt
u ricinusplanten plaatsen. Voor en ach
ter het huis houdt u vliegen op een
afstand met een walnotenboom en
een jonge iep.
Zonodig kunt u in slaapkamers tak
jes van de iep ophangen of een sponsje
gedrenkt in laurierolie op een scho
teltje leggen. De strips die u zelf
noemt, kunnen inderdaad een keelaan
doening of hoofdpijn veroorzaken bij
personen die daarvoor gevoelig zijn,
want ze verspreiden een soort gifgas.
Iedere doe-het-zelver maakt weieens een werkstuk waarbij grote precisie is
vereist. Denk aan een stoel, een tafel of bijvoorbeeld het afhangen van een
deur. In die gevallen kan de - voor velen onbekende - bovenfrees uitstekende
diensten bewijzen. Zo'n elektrische machine levert professioneel werk tot op de
millimeter nauwkeurig... of zelfs - zoals de Black Decker DN 67 van 229,-
tot op de halve millimeter.
De bovenfrees wordt speciaal gebruikt
voor werk waarbij precisie erg belang
rijk is. U kunt er sponningen voor
scharnieren mee maken of tapgaten,
sleuven en groeven voor speciale hout
verbindingen.
Maar u kunt er ook heel simpel - met
een geleider - profielranden of verstek
kanten mee frezen of overstekende ma
terialen mee wegschaven. Komt uw
werk ,,in het zicht", dus blijft u het
zien wanneer het klaar is? Ook dan
is de bovenfrees praktisch onmisbaar.
U freest er rechte profielen mee om
een verrassend effect te creëren op het
front van een kastje. Of u maakt -
uit de vrije hand of met de geleider -
fantasiepatronen, figuren, woorden of
andere vormen op b.v. de rug van een
stoel. De mogelijkheden zijn vrijwel
onbeperkt.
Tegelijk schaaf en beitel
De machine is eigenlijk een combina
tie van een elektrische schaaf en een
elektrische beitel: een schaaf voor het
De bovenfreesmachine is een soort schaaf en beitel ineen. Ideaal voor precisiewerk in hout, zoals het rondkanten (foto
links) en het maken van groeven. Met de Black Decker bovenfrees van 229,- (adviesprijs) werkt u zelfs tot op de halve
millimeter nauwkeurig!
afkanten en een beitel voor het uithak
ken. Het resultaat is altijd beter dan
wanneer u het werk met de hand zou
uitvoeren, omdat u machinaal nu een
maal een veel grotere precisie bereikt.
Het is zonder meer mogelijk om over
een grote lengte een rechte groef te
frezen, wat met de hand praktisch uit
gesloten is.
Natuurlijk kunt u ook een bouwpakket
kopen of een deel van het werk uitbe
steden. Vaak bent u dan veel geld kwijt
terwijl u dan juist het aardigste ge
deelte van het karwei uit handen
geeft. Met een echte bovenfrees kunt
u het makkelijk zelf.
Doordachte snufjes
Vooral de DN 67 van Black Decker
is, ook al door zijn lichte gewicht en
stevige handgrepen, goed bestuur
baar. De freesdiepte kunt u simpel in
stellen tot 0,4 mm nauwkeurig.
Precisie in optima forma!
Door zijn hoge toerental - onbelast
26.000 tpm - Werkt de machine licht
en secuur. De koellucht blaast het
werkoppervlak voortdurend schoon zo
dat u goed kunt zien wat u doet.
De bovenfrees DN 67 van Black De
cker - adviesprijs 299,- is in stan
daarduitvoering uitgerust met een
freesgeleider. Handig voor het maken
van rechte groeven en profielen. Bo
vendien zit er een vingerfreesje bij
voor smalle groeven van. 6 mm.
De machine is volledig stofdïcht, uit-
gerust met voor altijd gesme§fde. ko
gellagers.
Zet u hem op z'n kop - hij staat
zo heel stevig - dan schakelt de motor
vanzelf uit. Niet alleen veilig, maar
ook makkelijk bij het verwisselen van
de freesjes. U kunt zowel freesjes ge
bruiken met een 6 mm als een *4
inch schacht. Dat maakt van de Black
Decker DN 67 een semi-professione-
le bovenfreesmachine met een groot
scala van mogelijkheden. Er zit 12
maanden garantie op.
Wie wat verder van huis de fiets wil gebruiken om zich vlugger door een stad te
bewegen of om een fietstocht te maken, kan natuurlijk op vele plaatsen een fiets
huren. Vooral in Nederland is dat góed mogelijk, want er zijn over het gehele
land verspreid, meer dan duizend fietsverhuuradressen waar u in de meeste
gevallen niet met een oud karretje wordt afgescheept. Het is ook goed mogelijk
om de eigen fiets met de auto mee te nemen. Heel wat fietsers geven hieraan de
voorkeur, omdat er natuurlijk niets boven de eigen fiets gaat, die -als het goed-
is- helemaal bij je past en waaraan je gewend bent.
Dat meenemen van de fiets met de
eigen personenauto heeft vrijwel geen
problemen, omdat er zoveel goede
hulpmiddelen in de handel zijn. Zeer
uitvoerige voorlichting hierover vindt
men in het in de serie „Fietsotheek"
verschenen boekje: „Neem de fiets
~mee!" dat door overmaking van
8,90 op postgirorekening nr. 234567
kan worden aangevraagd bij de stich
ting: fiets! in Amsterdam. Hierin staat
uitvoerig hoe men een fiets kan laten
verzenden of meenemen met trein,
boot, vliegtuig en ook welke hulpmid
delen er zijn voor het zelf vervoeren
van de fiets met een rek, imperiaal of
aanhangwagen tje
Speciale fiets-meevoerrekken
Voor het meenemen van een of meer
fietsen met de auto wordt wel gebruik
gemaakt van een gewone imperiaal.
Dat is mogelijk, vooral nu er speciale
klemmen in de handel zijn, waardoor
zo'n dakrek met speciale voorzienin
gen geschikt kan worden gemaakt voor
fietsvervoèr. Er zijn ook speciale fiet-
sendakrekken, waarvan de instelbaar
heid kan worden aangepast aan de
afmetingen van het dak van de auto.
Over het algemeen kunnen vier fietsen
op zo'n speciale imperiaal worden
vervoerd. Worden minder dan vier
fietsen meegenomen, dan blijft er
soms nog ruimte over om eventueel
koffers te plaatsen. Bij de verschillen
de fabrikaten van die rekken, worden
de fietsen op uiteenlopende wijzen
geplaatst. Soms is vervoer mogelijk,
waarbij de fiets rechtop staat, soms op
zadel en stuur rust. In vrijwel alle
gevallen wordt gebruik gemaakt van
een tweepunts- en driepuntsbevesti
ging van de fiets door middel van
vleugelmoeren of snelsluitingen (even
tueel met slot). Ook is er dan ruimte
voor het plaatsen van eventuele reser
vewielen, zoals wielrenners graag bij
de hand hebben. Naast eenvoudige
constructies, waarbij de fiets op een
tweetal buizen rust, zijn er ook rekken
met meer buizen, met zowel in de
lengte als in de breedterichting lopen
de buizen en rekken waarbij iedere
Omdat fietsen:
Gezond is...
Fit maakt...
Mobiel maakt...
Overal mag...
Slank houdt...
Goedkoop is...
Zo vlot gaat...
Gezellig is...
Geruisloos gaat...
Frisse lucht biedt...
Milieubeschermend is...
Contact met anderen bevordert...
Geen parkeerproblemen kent...
Bij huis kan beginnen...
Je nieuwe ideeën geeft...
Op de smalste paadjes kan...
File-rijden overbodig maakt...
De natuur dichterbij brengt...
Je vrij en ongebonden maakt...
Ontspanning door inspanning geeft...
fiets in een speciale buizenconstructie
rust. Fietsen kunnen op de meeste
dakrekken compleet, op sommige ge
deeltelijk gedemonteerd worden ge
plaatst. In het laatste geval moet dan
het voorwiel worden verwijderd en
rust het voorste gedeelte van de fiets
op een asje, dat tijdelijk door de
voorvork wordt gestoken, waar nor
maal de wiel-as is gemonteerd. De fiets
steunt dan verder op de trapas of het
achterwiel.
Betrekkelijk nieuw is een dakplaat
sing voor twee fietsen, elk vlakbij en
parallel aan dè lengte-richting van de
auto geplaatst, waarbij de beide fiet
sen naar de midden-aslijn van de auto
overhellen en door een gaffelstang
worden gesteund. Op de markt ge
bracht door Batavus Intercycle Sport
te Heerenveen.
Ook een achterrek is mogelijk
In plaats van een dakrek komt ook een
fietsenrek op de achterzijde van de
auto in aanmerking. Het aanbod van
deze achterrekken is kleiner dan van
dakrekken. Een voordeel van deze
rekken is dat de fiets minder hoog hoeft
te worden opgetild, maar een nadeel is
dat je erg nauwkeurig te werk moet
gaan, omdat je anders last met de
politie kunt krijgen. De bevestiging
van zo'n buizenrek op de achterbak,
waaraan de fietsen worden gehangen,
moet namelijk zodanig zijn dat de
aangehangen fietsen niet de achter
lichten, rem- en richtingaanwijs-
lichten en de kentekenplaat bedekken.
Ook mogen de fietsen zijdelings buiten
de auto niet te ver uitsteken. De
wettelijk toegestane grens is 20 centi
meter. Niettemin is zo'n achterrek
goed bruikbaar, als men eenmaal de
juiste plaatsing heeft gevonden. Dat is
een zaak van passen en meten en goed
controleren. Vooral bij fietsen van het
klassieke toerfietstype is het wat moei
lijker om de juiste positie te vinden dan
bij de sportieve en de korte fietsmo-
dellen. Het gebruik van rubber banden
(spin) om de fietsen solide en rammel-
vrij vast te zetten, moet worden aange
raden. Aan zo'n achterrek kunnen
twee, maximaal drie fietsen worden
gehangen. Met ketting tegen diefstal
beveiligen is altijd aan te raden.
Een aanhangwagentje voor fietsen
Een vorm van fietsvervoer, die ook
heel bruikbaar kan worden genoemd,
is door middel van een aanhangwagen
tje; vooral zinnig als het om het
vervoeren van drie of meer fietsen
gaat. Het grote voordeel van een aan
hangwagentje is, dat het op- en afladen
van de fietsen uiterst gemakkelijk
verloopt en geen extra inspanning
vraagt, omdat je de fiets niet boven je
macht hoeft te tillen. Het wagentje
moet niet te stug geveerd zijn en uit de
aard der zaak aan de wettelijke voor
schriften voldoen, zoals dat voor alle
aanhangers geldt. Een nieuwe vinding
die het midden houdt tussen een rek op
de achterbak en een aanhangwagentje
is een door Gazelle ontwikkeld hori
zontaal achterrek dat op de auto trek
haak wórdt gërhónteerd. Hierdoor ont
staat een verlenging van de auto,
bestaande uit een buizenconstructie
waarop twee of drie fietsen gemakke
lijk zijn mee te nemen. Een groot
voordeel hiervan is de gemakkelijke
plaatsing van de fietsen, terwijl kans
op beschadiging van fietsen of auto
minimaal is geworden. Dit fietsenrek
kan overigens ook gebruikt worden
voor het vervoeren van koffers, kinder
wagens, gevouwen invalidewagen en
dergelijke.
Het is de bestuurder van een motorvoertuig verbo
den daarmee te ryden zonder dat hy en de persoon die
naast hem is gezeten op een zitplaats, die aan het por
tier grenst, gebruik maakt van een autogordel.
Art. 93a RVV.
Het verplichte gebruik van de
autogordel spaart in ons land 360
mensenlevens per jaar. De aan
vankelijke weerstand tegen de au
togordel of veiligheidsriem wordt
dan ook gelukkig steeds minder.
Dat betekent een toenemend ge
bruik en dus meer veiligheid. De
invoering ervan was dan ook niet
zonder redenen. De autogordel
voorkomt weliswaar geen ongeval,
maar vermindert wel met ongeveer
60% de gevolgen aan lichamelijk
letsel. Bij een ernstige aanrijding
of botsing vliegen vaak de portie
ren open. Zonder gebruik van de
gordel heeft men in zo'n geval
tweemaal meer kans om uit de auto
geslingerd te worden en daarbij te
worden gewond of gedood. Het ge-,, het portier grenst. Voor het niet
bruik van de autogordel voorkomt ~?voldoen aan de verplichting zijn be-
zowel bij een noodstop als bij aan- stuurder en passagier persoonlijk
rijdingen verwondingen als gevolg verantwoordelijk. De bestuurder is
van stoten tegen het auto-interieur, tevens aansprakelijk yoor het niet
andere letsel bekomt.
Het verplichte gebruik geldt
voornamelijk voor personenauto's
en combinatieauto's, die na 1 ja
nuari 1971 in Nederland in gebruik
zijn genomen. Om het precies te
zeggen: voor motorvoertuigen op
drie of meer wielen, ingericht voor
het vervoer van niet meer dan 8
personen, de bestuurder daaronder
niet begrepen.
Verantwoordelijk
De verplichting geldt niet alleen
voor de bestuurder, maar ook voor
de persoon die voorin naast hem is
gezeten op een zitplaats die aan
t Taxichauffeurs, tijdens het
vervoer van passagiers. Als
overweging daarvoor heeft ge
golden het bezwaar van hun
„vastzitten in de gordel" bij
eventuele overvallen door pas
sagiers.
Ontheffingen voor be
stuurder en voor passa
giers:
van motorvoertuigen op meer
dan twee wielen met zijspan-
wagen. (deze ontheffing geldt
dus niet voor driewielige per-
sonenautootjes);
van motorvoertuigen ten aanzien
waarvan blijkens het kenteken
bewijs, vanwege bouw of in
richting geen verplichting tot
het aanwezig zijn van autogor
dels bestaat;
van motorvoertuigen die vóór 1
januari 1971 in Nederland in
gebruik zijn genomen en daar
om niet van gordels behoeven te
zijn voorzien;
van motorvoertuigen voorzover
het betreft personen waarvan
de lichaamslengte minder dan
1.60 meter bedraagt voor zover
deze ouder zijn dan 12 jaar
(deze uitzondering is gemaakt
omdat het schoudergedeelte
van de gordel bij een ernstige
botsing, bij personen van zeer
korte lichaamslengte, letsel kan
veroorzaken, overigens wordt
hen wel de heupgordel dringend
aanbevolen).
Kinderen
Om ook de veiligheid van onze
kinderen zoveel mogelijk te waar
borgen zijn er ten aanzien van dit
onderwerp ook ten opzichte van
hen de nodige bepalingen gemaakt.
Zo mag in beginsel geen enkel kind
dat jonger is dan 12 jaar zich voor
of naast de bestuurder bevinden.
Kinderen tussen 4 en 12 jaar mo
gen alleen op de voorbank zitten
met gebruik van een autogordel die
het bovenlichaam niet omsluit.
Daarvoor gelden dezelfde overwe
gingen als voor zeer korte perso
nen. Met dien verstande dat voor
Het gebruik van de autogordel is
dus beslist niet alleen effectief bij
een ongeval. Ook bij plotseling
snelheid minderen voorkomt hij dat
men met het hoofd tegen de voor
ruit botst en daardoor het een of
gebruiken van de gordel door de
passagier. Wie dus als voorin zit
tende passagier de gordel niet ge
bruikt kan daardoor de bestuurder
in moeilijkheden brengen, maar ook
zelf een bekeuring krijgen.
Op grond van een aantal be
zwaren en uit praktische overwe
gingen gelden er enkele ontheffin
gen ten aanzien van de draag
plicht. De ontheffingen worden on
derscheiden in: a. uitsluitend voor
de bestuurder; b. voor de bestuur
der en de passagier.
Ontheffingen voor de be
stuurder:
Invalide bestuurders die in een
aangepaste auto rijden en zo
danig gehandicapt zijn dat zij
niet zelf de sluiting van de
gordel kunnen bevestigen.
i van motorvoertuigen tijdens
achteruitrijden (aangezien ach
teruitrijden normaliter over
korte afstand met geringe
snelheid geschiedt, wordt, gelet
op de hinder die het dragen van
een gordel bij deze manoeuvre
kan opleveren, deze uitzonde
ring verantwoord geacht);
van motorvoertuigen waarmede
achtereenvolgens bij het op
korte afstand van elkander ge
legen plaatsen goederen worden
afgeleverd of opgehaald;
van bepaalde buitenlandse mo
torvoertuigen;
Ook daarvoor is
passende gordel.
kinderen het gebruik van de heup
gordel verplicht is.
Kinderen beneden 4 jaar mogen
alleen in een goedgekeurd kinder
zitje voorin zitten. Een kind voorin
bij moeder op schoot is dus abso
luut verboden. Dat is zelfs achterin
te ontraden. Kleine kinderen en
eventueel het hondje, zitten ach
terin het veiligst in een kinderzitje
of heupgordeltje. Hetzelfde geldt
voor de baby in de reiswieg.
Voor gehandicapte kinderen voor
wie deze manieren niet zijn toe te
passen is ontheffing mogelijk als
het door gebruik van andere be
veiligingen op redelijke afdoende
wijze kan worden beschermd. Op
gemerkt zij nog dat de regeling
voor kinderen niet beperkt is tot
die auto's waarin autogordels wet
telijk aanwezig moeten zijn, maar
dat zij geldt voor alle auto's.
Welke gordel?
Do waag welke gordel het beste
is i3 een moeilijk te beantwoorden
vraag omdat dit verband houdt met
verschillende factoren. Zo is bij
voorbeeld een heupgordel aan te
bevelen voor korte personen en kin
deren. Deze geeft ook meer bewe
gingsvrijheid. Hetgeen echter ook
in voldoende mate het geval is bij
een driepuntsgordel met automaat
omdat hij bij langzame bewegingen
meegeeft, maar bij een plotselinge
ruk blokkeert. De praktijk is dat
men genoegen neemt met de gordel
die zich bij aanschaf in de auto
bevindt. Het belangrijkste is dat de
aanwezige gordel wordt gebruikt.
Vergeet niet dat bij een botsing
met een snelheid van 50 km per
uur de botssnelheid vergelijkbaar
is met die van een val van 10 me
ter hoogte. Bij een snelheid van 80
km komt dat neer op een val van
26 meter hoogte. De autogordel is
ervoor om u bij plotseling remmen
of ongeval op uw plaats te houden,
waardoor u de kans heeft meester
te blijven over uw stuur, over uw
remmen en óver uzelf. Hij voor
komt dat u uit de auto wordt ge
slingerd met alle gevolgen van
dien. Ga dus niet OP maar IN uw
gordel zitten!
