50 Jaar geleden
in Soest
T'AARDERHOOGT
Apparatenbouw Van
Hengstum BV 225 jaar bij de tijd
Stichtse milieufederatie
heeft alternatief voor
uitbreiding militair
gebruik Leusderheide
Gehannes...
3) R Stalenhoef bv
M fTzSWBQ'm
DOE-HET-ZELVERS
11 December 1931
voor
Import en Export
met de Kerst
ROMAX
UITLATEN
Soester Courant van woensdag 9 december 1981
Geachte Heer Redacteur.
i Beleefd verzoek ik U onderstaande in Uw veel gelezen bladen op te
nemen, waarvoor bij voorbaar mijn dank.
Aan H. H. Winkeliers te Soest.
Mijne heeren.
De door U ook in de bladen gevoerde actie .Koopt in Soest" is mij zeer
sympathiek. Veel te veel wordt tot nu toe in andere plaatsen gekocht.
Om deze stelregel echter in zijn geheel door te voeren, doe ik een beroep
op U, om U voor wat Uw verkoopen betreft, ook tot Soest te bepalen en
dat grondgebied, dat men Soesterberg noemt, over te laten voor de
winkeliers, die daar gevestigd zijn. Heusch, in het aantal winkeliers is
Soesterberg ook niet slecht bedeeld.
Gaarne maak ik daarom van deze gelegenheid gebruik, de inwoners van
Soesterberg te verzoeken, eveneens te koopen in de plaats der inwoning.
Aan hen zeggen wij daarom: „Koopt in Soesterberg". Ook daar is men
in staat U zeer voordeelig te bedienen.
H. TAMMER,
Rademakerstraat 16, Soesterberg.
Kappersvereeniging
Naar ons wordt medegedeeld is in Soest een kappersvereeniging op
gericht. In verband daarmede, moeten hun zaken wegens de bepalingen
der arbeidswet een halve dag per week gesloten zijn. Te zijner tijd zal
door het bestuur van bovengenoemde vereeniging het publiek met de
getroffen regeling in kennis gesteld worden.
Oneenigheid op het voetbalveld
Op het voetbalveld van de V.V. „Soest" aan den Koudhoornweg, werd
Zondag zeer enthousiast gespeeld. Scheidsrechter was de heer S. uit
Utrecht. Zijn uitspraken waren evenwel niet naar den zin van de vele
toeschouwers en zoo ontstond er een ongewenschte stemming, die
tenslotte zoo hoog liep, dat gevaar voor S. dreigde. Men belde de politie
op en onder diens geleide is S. naar het Station vertrokken.
Nieuwe zaak
Zaterdagmiddag had de opening plaats van de dezer dagen gereed
gekomen autogarage van den heer Van Kooy aan de Birkstraat,
waartoe zich een 50-tal dames hadden vereenigd in een houten ge
bouwtje achter de garage.
De heer Veenstra sprak den heer Van Kooy en zijn bruid toe, hem
feliciteerende met de groote verbetering. De naam Van Kooy heeft in de
Hollandsche automobielwereld, aldus spr., een goeden naam. Spr.
hoopt, dat ook de hier gevestigde heer Van Kooy zich dien naam steeds
meer waardig zal toonen.
Spr. offreerde den heer Van Kooy namens zijn bruid een mooie garage-
klok, terwijl aan het personeel namens den heer Van Kooy eveneens
aardige geschenken werden geboden.
De bruid knipte hierna het oranjelint door, waardoor toegang tot de
nieuwe garage werd verkregen. De garage, waarin een 6-tal auto's,
werd hierna bezichtigd en de eerewijn rondgediend.
De nieuwe zaak van den heer Van Kooy, is op waardige wijze geopend.
De architect van dezen nieuwbouw was de heer Beekmanuitvoerder de
heer Jorna.
Werkverschaffing
Donderdagavond heeft de plaatselijke raad van S.D.A.P. en N.V.V. in
cafe Verschoor een protestvergadering georganiseerd, waar het woord
werd gevoerd door den heer C. v.d. Lende, secretaris N.V.V.
1 Amsterdam. Aan het slot der bijeenkomst werd de volgende motie
1 aangenomenDe arbeiders van de werkverschaffing bij de gemeente
Soest, aanwezig op de openbare vergadering op Donderdag 3 December
1931, waardeeren de houding van het Dag. Bestuur der gemeente,
waarbij het loon van 18,- met kindertoeslag is vastgesteld voor
i gehuwde georganiseerde arbeiders. Keuren ten sterkste af de houding
van den Minister van Financiën om de loonen tot 14,40 te verlagen en
1 de werkverschaffing voor de ongehuwden stop te zetten en besluiten
deze motie ter kennis te brengen van de Regeering.
UIT DE ADVERTENTEËN
DROGISTERIJ-FOTO-OPTIEK „De Soester Vijzel", Soesterbergsche-
straat 1, tel. 2127. Groote Sorteering Brillen. Vakwerk. Gijsbert Maris.
Openings MODEVAKSCHOOL te Soest: Onderricht in knippen en
naaien voor eigen gebruik. Tevens opleiding voor Coupeuse met
diploma. Inlichtingen te bekomen bij C. Blankenstein, Kolonie weg lc,
Woensdag 16 December van 2-5 uur. A. Breman, Gedipl. Leerares.
land en Italië. En dat betreft dan
vooral de galvanotechnische
apparatuur, waarin Van Heng
stum een expert is en de enige fabri
kant in de Benelux.
De toekomst ziet de directie niet al
te somber in. Ze zal niet zonder zor
gen zijn, maar er is op dit moment
een redelijk aantal opdrachten. Veel
zal, en niet alleen voor Van Heng-
stum, afhangen van de bereidheid
van het bedrijfsleven weer te gaan
investeren.
Dat gebeurt op het moment niet of
nauwelijks meer. Het bedrijf is
dankzij uitstekende ondernemers
mentaliteit modern geïnstalleerd; de
te gebruiken apparatuur is van
'vandaag' en als er 'morgen' iets be
ters komt dan wordt er naar ge
streefd dat, om een nog beter pro
duct te kunnen afleveren, aan te
schaffen.
'Innoveren' is bij Van Hengstum
een 'vreemd' woord. 'Dat doen we
altijd maar door', aldus de directie.
Het bedrijf is 225 jaar bij de tijd ge
bleven en zal dat in de toekomst on
getwijfeld ook zijn. Opvolgers zijn
voorhanden en over 25 jaar zal het
250 jarig bestaan, twee en een halve
eeuw, zoals het er nu naar uitziet ze
ker gevierd worden.
A.s. vrijdag 11 december is ieder die
het goed met de Van Hengstums
meent, van vier uur 's middags tot
zeven uur 's avonds welkom op de
receptie die in gebouw De Ópen
Hof aan de Veenbesstraat (hoek
Dalweg) gegeven wordt.
Wis ik daat de plaanne vaan
ongze kraangt aal zo
rongd woare? Toch heul met.
Ik schrief wel stukkies veur de
Soesder, moar daa's daan OK
aalles waa'k ter mee te moake
het.
Ai je op Soest woont en je heurt
en leest vaan aalles waat ovve
ze hiero vaan plaan benne daan
denk je licht bie je eige: 't Zaal
wel zo'n voart niet loöpe, daat
vin je heul gewóón.
Moar toen'k laas daat aalles in
drie moande in kaanne en kru-
ke waas, toeng mos ik toch ef-
fe veur me eige vergelieke ut
verschil in haandéle tusse zoa-
keluu en de overheid.
As de gemeengte over un zoa-
kie vaan zeuve miljoen mos
beslute, daan zouwe doar denk
joare overheejn egoan weze.
Moar joadoar komme daan ok
heule rieje kommissies en in-
sproakers an te paas en daan
blieve d}r op un end nog un
troep klups over die ok nog een
vinger in de paap iville steke.
Ajje met mingder luu te moa
ke het, hejje licht heul geejn
bord paap nodig. Met un neutje
d'r bie goat ut veul maakke-
lukker.
Affing, 't zaal Hannes benieu-
we. Ze hebbe nog hoast ok,
akut zo leest.
Kaalm an maanneniet doa-
luk an 't slópe goan aangders
worre aalle kraangte naat.
't Wor effe waat ajje die te-
keninge ziet! En zo zie je aal-
weer, hier staampe ze aachter
mekoar un heule winkelkring
uut de grongd, moar aallus
waat de gemeengte zelluf
wouw, daat is niet uut, moar
in de grongd estaampt. Ajje
veult waa'k bedoelt!
Bie un winkelcentrum mojje
ruumte veur de auto's hebbe
en doar komt noeng ok ploats
veur. Waant ajje aal daat blik
laangest de Vaan Weedestroat
ziet, daat groeit omtrent de
paan uut.
Voortemee krieje 's maarre-
ges deur de radio nog te hore
daatter drie kilometer file in
de Soesder Winkelkring stoat!
Ik weet niet vaan wie of daat
gewest aachter ut pliesiebero
is, waant doar kaajje ok maak-
keluk un zooi paarkeerders
kwiet ajje de boel plaat gooit.
Hoe laang legt daat stuk nooit
ontgonne kuituur doar aal?
Ajje 't ming vroagt, daan mok
zegge, daa's un mooie oefening
veur ongze braandweer. Kaaj
je mooi de nieuwe laadderwoa-
ge ok meeneme. Die hejje doa-
ro voortemee tóch ok weer nó
dig veur de kaarstboom.
HANNES VAN DE NENG.
de omtrek geklaagd over waterover
last.
In droge perioden wordt de oppervlak
te kurkdroog en dan tot stof vermalen
onder de tanks. Als het hard waait
ontstaan er stofstormen die het ver
keer belemmeren en overlast in wonin
gen veroorzaken.
De Stichtse Milieufederatie conclu
deert daarom dat de gehele Leusder-
heide vanuit milieu, landschap en ook
recreatie gezien, in feite ongeschikt is
als oefenterrein.
Wanneer defensie het oefenterrein toch
wil handhaven en uitbreiden, dan kan
dat volgens de milieufederatie eigen
lijk uitsluitend in noordelijke richting.
Want het behoud van de boswachterij
Austerlitz en de noord-oosthoek van de
Leusderheide zijn uit de waarde van
milieu, natuur, landschap en recreatie
harde randvoorwaarden.
i Kerst brengt elk jaar weer een eigen sfeer met zich
mee, zowel voor de detailhandel als voor de consu
ment. Allerhande materialen zoals kaarsen, kerst-
groen, hulst, kerststukjes, versieringen en planten
worden weer grift gekocht.
Waar komt dit alles vandaan, zullen velen zich
afvragen. Op de grote veilingen in Nederland
worden speciale kerstveilingen gehouden, waarbij
een groot assortiment van deze artikelen de veiling-
klok passeren. Om te beginnen zijn er natuurlijk
pepers, dadels en de eucalyptus die in grote dozen
vanuit Italië en Frankrijk naar Nederland worden
overgevlogen om hier verhandeld te worden. Zuid
Afrika is onze grootste leverancier op het gebied van
exotische bloemen, vooral Protea (het suikerbosje)
en ook de „safari" boeketten komen hier vandaan.
Amerika levert ons ook een grote verscheidenheid
aan bloemen zoals de Anthurium, Protea en Leu-
cospermum. Strelizia en kangeroepootjes worden in
Australië gekweekt en vinden alweer hun weg naar
Nederland. Een andere groep bloemen die met kerst
gretig aftrek vindt zijn de orchideeën die zowat
van over de hele wereld naar Nederland komen, om
maar een paar gebieden te noemen, Amerika,
Oost-Azië, Thailand. Waarom importeren wij dit nu
allemaal? Al deze produkten zullen in ons kille
klimaat met een gebrek aan zon en warmte slecht
gedijen en dus een slechte kwaliteit bloem leveren.
Daarom importeren we deze eerste kwaliteit bloe
men van over de hele wereld om ze hier aan de man
te brengen. Daar komt nog bij dat de Nederlandse
kwekers met de prijs niet kunnen concurreren tegen
de importprijzen.
Toch wordt er in Nederland ook nog heel wat
speciaal voor de kerst gekweekt, waarvan (hoe kan
het ook anders) weer veel zijn weg naar het buiten
land vindt. De kerststerren bijvoorbeeld, hier met
honderdduizenden gekweekt, worden veel naar het
buitenland geëxporteerd evenals de potchrysanten
en de kersttulpjes.
Drukke tijden zijn het ook voor de „vliegende Hol
landers" die hier hun bloemenwagens helemaal vol
laden en plankgas richting Duitsland rijden om de
hier in de ochtend gekochte bloemen daar in de loop
van de dag te verkopen. Dus hier speelt de kwaliteit
ook weer een belangrijke rol. Nederlandse kwali-
teits bloemen en planten worden geëxporteerd naar
die landen waar er behoefte aan is of als het land er
niet zelf in kan voorzien en wij halen kwaliteits
bloemen en planten uit het buitenland omdat wij ze
zelf niet in die kwaliteit kunnen kweken.
'Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van onze vennootschap geven
wij een receptie op 11 december a.s.', maakt de directie van Van Heng
stum B.V. in een brief bekend. Maar op de uitnodiging staat dat in 1956
wijlen de heer C.J. van Hengstum de toenmalige 200 jaar oude smederij
heeft omgezet in een vennootschap en dat men dat feit wil vieren. Het
neemt niet weg dat de Van Hengstum's in Soest tweehonderdvijfentwintig
jaar met ijzer bezig zijn en aan de weg timmeren en dat is een respectabele
leeftijd die door weinig bedrijven in den lande gehaald zal worden.
De huidige vestiging van „Apparaten
bouw Van Hengstum b.v." aan de
Dorresteinweg.
Foto: Herman van Dam
Het aan de weg timmeren begon in
1756 aan het Kerkpad. In Heupers'
fotoboekje: 'Kent u ze nog...de
Soestenaren' is van die werkplaats
een afbeelding opgenomen. Het
pand kreeg in onze jaren bekend
heid als 'Spreukenhuisje' en het is
inmiddels afgebroken om plaats te
maken voor enkele bungalows.
Stamvader van Hengstum was
dorpssmid; het beslaan van paarden
en het repareren van landbouw
werktuigen maakte het grootste deel
van zijn werkzaamheden uit.
Dat was het ook nog toen in 1929
nef bedrijf van het Kerkpad ver
plaatst werd naar de Middel wijk
straat, hoek Witte Paardenstraatje.
Oók daarvan heeft Heupers een fo
to in zijn boekje opgenomen; een
bewijs toch wel dat de smid een am
bachtsman van betekenis was in on
ze dorpsgemeenschap.
Mogelijk heeft de verhuizing naar
de Middel wijkstraat plaatsgevon
den omdat de smid Van Hengstum
met de tijd meeging en zijn vleugels
uitsloeg. Er kwam een zaak in huis
houdelijke artikelen, haarden en
kachels bij en zo verkocht de heer
C.J. Van Hengstum toen bijvoor
beeld artikelen voor de 'weck',
maar ook spijkers, al zullen zijn
klanten vermoedelijk niet 'doe-het-
zelvers' geweest zijn. Daar was toen
nog geen behoefte aan.
Aardig is het wel dat de vier zonen
(Piet, Herman, Chris en Kees) er
twee nog wel hand en spandiensten
verleend hebben bij het beslaan van
paarden. Dat was eind dertiger- be
gin veertiger jaren. Ze kunnen het
nu geen van allen meer want van
ambachtelijk bedrijf ontwikkelde
de smederij zich tot een industrieel
bedrijf. Men bleef bij de tijd.
In 1956 stak Van Hengstum sr.
schuin de Middelwijkstraat over om
in een geheel nieuw pand aan de
Steenhoffstraat verder te gaan. Het
bedrijf was uit de ruimte aan de
Middel wijkstraat gebarsten. Men
maakte daar al olie- en benzine
tanks en leverde construktiewerk
op. Soms werd het hele Witte Paar
denstraatje er door in beslag geno
men en moest de zaak even aan de
kant gezet worden als er een boer,
op weg naar de Eng, langs kwam.
Op de Steenhoffstraat was heel
wat meer ruimte. De klanten van de
supermarkt Gemar zijn daar eigen
lijk nog steeds getuige van, want
toen de Van Hengstums in 1969
naar de Dorresteinweg trokken
werd in de grote bedrijfshal de Ge-
mar gevestigd.
In 1956 was er twaalf man personeel
in dienst (anno '81, 31 man). Bij de
twaalf van '56 telden ook de vier
broers mee en daarboven voerde
wijlen C.J. van Hengstum de direc
tie.
Van lieverlee werd er ook een kan
toor bij ingericht waar bijvoorbeeld
in 1963 drie man werkte. De eerste
voorzichtige stappen werden toen al
gezet met een tekenkamer.
De werkplaats van Kees van Heng
stum aan het Kerkpad.
Op de 850 vierkante meter (nu 2500
m2) werden bijvoorbeeld 25.000
stuks olie- en benzinetanks gemaakt
en natuurlijk konstrukties voor de
bouw (hallenbouw).
Galvanotechniek
In 1963 komt er een belangrijke uit
breiding door de overname van de
afdeling Galvanotechniek van een
bevriende relatie. Het betreft het
ontwerpen en vervaardigen van in
stallaties voor de galvanische indus
trie.
Daarnaast ontwikkelde en vervaar
digde men machines en appara
ten voor velerlei doeleinden. Onder
'velerlei' vallen een spoelmachine
voor het reinigen van leidingen in
schepen (een verplaatsbare machi
ne); silo's; betonmallen; komplete
balkons voor flats; een volautoma
tische afweeginstallatie voor een
soepfabriek; een robot voor het
reactorcentrum Petten voor het
schoonmaken van radioaktieve pla
ten; een machine om katoen uit va
ten te halen en bijvoorbeeld ook een
smeedijzeren trap voor het nieuwe
gemeentehuis van Hoevelaken en
een kunstwerk dat in de hal van de
NOS staat.
Maar ook machines voor de rubber
industrie voor het maken van hand
schoenen en ballonnen en diepets-
baden voor aluminiseren.
Het is zo maar een greep, opgele
peld aan de hand van een doos met
foto's. In 1969 verhuist het bedrijf
naar de Dorresteinweg. De gemeen
te had een deel van de grond aan de
Steenhoffstraat nodig voor de aan
leg van de Parallelweg en strikt ge
nomen was de behuizing van Van
Hengstum langzamerhand daar ook
weer te klein geworden.
De ruimte aan de Dorresteinweg is
drie keer groter. Ze is nodig want
werk is er volop. Ook nu in 1981 is
dat nog zo al moet er harder aan ge
trokken worden om het los te krij
gen. Ontevreden is de directie niet
en datzelfde geldt voor het perso
neel. Er is ook wat dat betreft spra
ke van 'vaste klanten'.
Velen hebben net als de directie hun
vakopleiding in het bedrijf gekre
gen. Het zijn praktijkmensen, te
genwoordig aangevuld met HTS-
ers. Die zijn ook nodig omdat er
nogal wat komt kijken om volauto
matische machines te ontwerpen en
te maken.
De afnemers vindt men in de hele
wereld. Via grote opdrachtgevers
zijn Van Hengstum's apparaten te
vinden in Zuid-Amerika, Rusland,
Bulgarije, Ivoorkunst, Venezuela,
Hongkong, Santé Domingo, Tur
kije en Irak.
Rechtstreeks vanuit Soest wordt ge
ëxporteerd naar België, West-Duits-
De winkel met werkplaats aan de
Middel wijkstraat, hoek Witte Paarden
straatje.
Klaar terwijl u kijkt
foto's en kaartmateriaal voorzien rap
port uitgebracht waarin zij een alter
natieve oplossing biedt voor de gerezen
conflictsituatie.
Door de aanleg van een extra viadut
Door de aanleg van een extra viaduct
over de toekomstige rijksweg 28 kan
volgens dit alternatief het noordelijk
van deze rijksweg gelegen militaire
terrein dat nu in gebruik is als dump
terrein en munitieopslag, straks als
oefenterrein worden ingericht. Daar
door kan niet alleen het aan de oost-
rand van de Leusderheide gelegen
heidegebied en eikenhakhoutcomplex
gespaard blijven maar behoeft tevens
ten behoeve van militair gebruik geen
uitbreiding te worden gezocht in de
Austerlitzebossen die een grote re
creatieve functie hebben.
Met dit alternatief komen zowel de
recreant, de natuur als de minister aan
hun trekken.
De Milieufederatie brengt haar rap
port „De slag om de Leusderheide"
niet alleen in in de inspraak over het
structuurschema militaire oefenterrei
nen, maar richt zich hiermee tevens tot
het provinciaal bestuur en de bij deze
ontwikkeling betrokken gemeenten.
Een ieder echter die het hart van de
Utrechtse Heuvelrug ter harte gaat
kan dit rapport bestellen door over
schrijving van 7,50 op gironummer
2674076 ten name van de Stichting
Stichtse Milieufederatie, De Bilt.
Militair gebruik
Het militair gebruik is voor de heide
funest geworden. Vroeger was dat
ondanks militair gebruik blijkbaar an
ders want in de jaren dertig tierde het
eikenstruikenbos met zijn typische
bosflora er welig en kwamen heide-
vogels als de korhoen, de wulp en de
asgrauwe kiekendief er tot broeden.
Na de Tweede Wereldoorlog gaat het
echter mis en snel bergafwaarts. De
heide wordt gepulverd onder de rups
banden en van de eertijds 2000 ha
heidereservaat resteert op het moment
niet veel meer.
Nu ontstaan er in natte perioden mod
dervlakten van honderden hectares op
vijftig meter bóven N.A.P. Het water
kan er niet meer wegzakken in de
ondergrond. Er wordt tot kilometers in
De vestiging aan de Steenhoffstraat, voordat de Parallelweg aangelegd werd.
Auto-plaatwerk/Spuitbedrijf
1e Heeserlaantje 2 Soest
Telefoon 02155-18600 J
0Shell Quick Servicebedrijf
A. J. Zwiers
Weegbreestr. 54 - Soest - Tel. 17658
Twee inbrekertjes
aangehouden
In Nijkerk werden twee jongens van
veertien- en vijftien jaar uit Hoeve
laken aangehouden. Zij bekenden daar
ondermeer enkele inbraken bij het
Soesterbergse bedrijf Elma aan de
Sterrenbergweg.
Het provinciaal bestuur heeft dan ook
terecht in 1978 dit gebied in haar
streekplan aangeduid als Natuurge
bied met militair gebruik en daarbij
duidelijk gesteld dat dit militair ge
bruik diende te worden geconsolideerd.
Het sectorale beleid van de minister
staat dan ook haaks op het algemene
ruimtelijke ordeningsbeleid van de
provincie Utrecht.
In het kader van de inspraak op dit
structuurschema heeft de Stichtse Mi
lieufederatie, palstaand voor natuur en
landschap in het Stichtse een ruim van
Tot 31 december a.s. ligt het structuur
schema Militaire Oefenterreinen ter
inzage. In dat schema ontvouwt de
minister van defensie zijn plannen met
betrekking tot het inrichten van mili
taire oefenterreinen.
Voor de provincie Utrecht betekent het
een uitbreiding en intensivering van
het gebruik op de Leusderheide, om
dat hier een zogenaamde compag
niesoefenterrein moet worden ont
wikkeld.
Het gebied is een fraai ontwikkeld
heuvelland met het grootste nog rede
lijk gave heideterrein in de provincie
Utrecht. Daarnaast komen hier nog
oude waardevolle eikenhakhoutbossen
voor.
