Filmen kan altijd
Projectieavondje
Tips voor geluidsfilmen
Haal het
filmzonnetje in huis
Plakken
Titels maken
Filmer ook
in beeld
Rlmplezier het hele jaar door
Maak van huiskamer geen bioscoop
r
haal het filmzonnetje in huis
Wilt u schommelende en dansende film
beelden vermijden, dan moet u de ca
mera goed stil houden tijdens het fil
men. Monteert u de camera op een sta
tief, dan bent u zo goed als zeker van
stabiele beelden. Filmen vanaf een sta
tief heeft nog een voordeel. Als u de ca
mera op een statief in werking stelt,
kunt u als filmer ook voor de camera.
Terwijl de camera snort, komt het hele
gezin in beeld. Een andere mogelijk
heid: u wilt een inleiding geven. Hierbij
richt u de camera op de tafel vanwaar u
de inleiding wilt houden. U stelt de ca
mera in werking, wandelt rustig naar de
tafel, neemt daarachter plaats en begint
uw verhaaltje.
Soes ter Courant van woensdag 10 februari 1982
Camera instellen, aanzetten en u
filmt zonder horten en stoten
Zelfs slecht weer vormt geen beletsel voor de smal filmer
XL-camera's hebben het voordeel
dat er weinig licht aanwezig hoeft
te zijn, om een goed filmresultaat
te krijgen. Toch zijn er ook bij het
gebruik van deze camera momen
ten te bedenken, waarbij extra
licht aan te raden is. Een filmzon
biedt op zo'n moment uitkomst.
Het kunstlicht van een filmzon is ideaal
wanneer u 's avonds gaat filmen. De
lamp van dit apparaat geeft ruim vol
doende licht om zelfs in de nacht te fil
men. De meeste filmzonnen zijn uitge
rust met zogenaamde halogeenlampen.
Deze lampen komt men ook tegen bij
autokoplampen. Let erop dat u de lam
pen niet met de vingers aanraakt. Het
vet van de vingers brandt namelijk in de
lamp en hierdoor kan de lamp sprin
gen.
Een filmzon richt u bij voorkeur op het
plafond. Zo krijgt u indirecte- en gelijk
matige belichting over de ,,setBij een
te direkte belichting onstaan er zware
schaduwen en krijgt de scène een kil
sfeertje. Of het moet uw bedoeling zijn
een ,,Dracula"-bijeenkomst te willen
creëren? Sommige camera's hebben de
mogelijkheid om er een filmzon op te
klemmen. Anders is er vast wel iemand
die als „belichter" wil optreden en de
lamp wil vasthouden. U kunt de filmzon
nen in alle maten en prijzen krijgen. Een
eenvoudige filmzon geeft al gauw een
beyredigend resultaat. De meeste film-
zonnen moet men aansluiten op het
lichtnet en verbruik tussen de 600 en
1000 watt. Sterkere lampen zijn voor de
beginnende filmer af te raden.
Heeft u de films terug van de ontwikkel
centrale, dan kan de montage begin
nen. Tijdens het filmen heeft u ervoor
gezorgd, dat alle benodigde scènes zijn
opgenomen. De montage is noodzake
lijk om de slechte stukken uit de film te
verwijderen en het geheel in een logi
sche volgorde te krijgen. Voor een mon
tage heeft u nodig: een schaar, een plak-
persje, filmplakband en een viewer. U
gaat als volgt te werk. De viewer heeft
Wilt u het sfeertje in uw film zo compleet mogelijk maken, dan kan het
geluid daar enorm toe bijdragen. Geluidscamera's, uitgerust met een
microfoonaansluiting, kunnen het geluid, gelijktijdig met het beeld,
op film vastleggen. Geluid brengt meerleven" in uw film, maar stelt
de beginnende filmer ook voor meer problemen.
BIJGELUIDEN
Om het beoogde resultaat met geluids-
filmen te bereiken, is het belangrijk om
te beseffen dat een microfoon, tijdens
de opname, al het aanwezige geluid re
gistreert Dus ook allerlei bijgeluiden,
die u misschien liever niet wilt opne
men. Zo'n bijgeluid is bijvoorbeeld het
.geratel' van de camera Om dit geluid
van uw film te bannen, is het noodzake
lijk dat u bij een opname de microfoon
zo ver mogelijk van de geluidscamera
houdt. Filmt u in een afgesloten ruimte,
dan geeft het teiugkaatsen van het gera
tel via de wanden meer geluids
overlast dan wanneer u buiten zou fil
men. Plaats de microfoon daarom dicht
bij de geluidsvoortbrengende objecten.
Een onopvallende afscherming tussen
camera en microfoon is hierbij aan te ra
den. Een stapeltje boeken, waarachter
de microfoon buiten camerazicht wordt
opgesteld, kan uw opname al aardig be
schermen tegen het ratelen van de ca
mera Voor u gaat filmen maakt u een
filmplan (script) Zijn er meer mensen bij
betrokken, dan spreekt u alles rustig
door. Dit voorkomt dat u tijdens de op
name aanwijzingen moet geven. Filmt u
een gesprek (dialoog) tussen één of
meer mensen, let dan op dat ze niet te
veel door elkaar praten. Eindig een scè
ne met een afgemaakte zin. Stopt u mid
den in een betoog dan wordt de film
rommelig en onduidelijk. Om de latere
montage van een geluidsfilm te vereen
voudigen, is het verstandig elke scène
met een seconde stilte te beginnen. Het
beeld komt namelijk een seconde na het
geluid en gaat u later in de film knippen
dan bestaat de kans dat één seconde ge
luid zal wegvallen. Bedenk dat kinderen
niet graag met een vooropgezet script
werken. Film kinderen in ongedwongen
toestand. Alleen zo wordt de kinderfilm
leuk en spontaan. Bedenk dat onver
wachte reacties van een kind vaak de
leukste zijn
MUZIEK
Nog een tip voor het filmen van een mu
ziekuitvoering. Filmbeelden kunt u nog
wel eens willekeurig monteren, bij een
muziekuitvoering is dat veel moeilijker.
Terwijl u de camera even stopt, om bij
voorbeeld een andere camerastand in te
nemen, speelt de muziek gewoon door
Laat u de camera even later weer lopen
dan valt u opeens in een ander muziek-
gedeelte Bij het afdraaien van de film is
dat geen gehoor U kunt daarom beter
pas stoppen met filmen als de muziek
dat toelaat. Een andere mogelijkheid,
heeft uw geluidscamera een volumek
nop dan draait u. voor u stopt met fil
men, de volumeknop langzaam zachter
Gaat u even later verder, dan draait de
knop weer langzaam open
PLOFKAP
m het NOS-journaal worden ze regel
matig gebruikt bij buiteninterviews; we
hebben het over de opvallende ..plof
kappen" op microfoons. Dit zijn een
soort schuimrubberen „bollen", die de
microfoon veel groter doen lijken dan ze
in werkelijkheid zijn, en gebruikt wor
den om bijgeluiden, veroorzaakt door de
wind, te dempen. Zonder deze „bollen
op de microfoons zou de TV-kijker alleen
de wind kunnen beluisteren. De wind
laat de microfoon namelijk „bulderen
Bij buitenfilmen doet u er goed aan ook
zo'n plofkapje te gebruiken Uw buiten
reportage blijft zodoende tenminste ver
staanbaar
bewaar zo veel mogelijk afstand tus
sen camera en microfoon
opgesteld). Deze scène neemt zo'n 5
sec. in beslag. Bij het ontbijt treffen we
de rest van het gezin. De stoel van de ja
rige is feestelijk versierd, evenals de
woonkamer. Film de versierde kamer
met in het midden van het beeld de ont
bijttafel met daaromheen de rest van de
familie 5 sec. Film daarna het verraste
gezicht van Wilma (4 sec Daarna ka-
do's uitpakken (10 sec.) De keukenklok
staat al op twintig minuten over acht! (3
sec,). Over tien minuten moet ze op
school zijn. Wilma gaat haastig van ta
fel. neemt de trommel met stukjes kaas.
om in de klas uit te delen, onder de arm
mee en neemt van iedereen afscheid
(scène van 10 sec Wilma fietst van het
tuinpad, kijkt om en zwaait (6 sec.). Fa
milie staat achter het raam en zwaait te
rug (4 sec Jarige komt aan op school
(7 sec.). Vriendinnen en andere klasge
nootjes verzamelen zich om de jarige
(10 sec De leerlingen gaan naar bin
nen (5 sec.). In de klas. ledereen zit
netjes in banken. U filmt Wilma en de
klasgenootjes (10 sec.). Het ronddelen
kan beginnen (1 5 sec School gaat uit
(5 sec.) Wilma fietst samen met een
paar klasgenoten richting Wilma's huis
(5 sec Het verjaardagsfeestje kan be
ginnen. Laat de kinderen op zo'n feestje
lekker hun eigen gang gaan. Het feestje
wordt vastgelegd in korte scènes. Ka-
do's uitpakken, zingen, „koekhappen"
en taart eten. Deze scènes duren in to
taal zo'n 25 sec. Feest afgelopen. Uit
zwaaien van de feestgangers (4 sec
Einde van de feestdag Wilma ligt in bed
en kijkt nog één keer naar de kado's
Licht uit. (1 1 sec.).
...de verjaardag blijft een dankbaar on
derwerp
Kodak's snelle film
een lichtgevoelige lens van Canon ca
mera
een klein projectiescherm, dat de filmrol
zichtbaar maakt. U bekijkt de ongemon
teerde film door het schermpje en be
paalt welke slechte stukken er in ieder
geval uitmoeten. Deze knipt u weg. De
overgebleven stukken legt u in een logi
sche volgorde. Daarna plakt u de losse
stukken op elkaar (plakpersje met film
plakband). De gemonteerde film nog
éénmaal door de viewer voor de eindcon
trole en klaar is Kees. Heeft u na een tijd
een aantal korte films, dan is het aan te
raden deze filmpjes aan elkaar te plak
ken en op een grote filmspoel over te
zetten.
De avonduren zijn bij uitstek geschikt voor de projectie van uw film. In
het bijzijn van familie en kennissen groeit het avondje projecteren al
gauw uit tot een feestelijke gebeurtenis. In combinatie met een hapje,
een drankje en uw bijgeleverde commentaar, wordt de filmavond ze
ker een groot succes.
Voor de projectie van uw film heett u de
volgende spullen nodig; een filmprojec
tor (met of zonder de mogelijkheid voor
weergeven geluidsfilms), een projectie
scherm en een projectietafeltje U kunt
de benodigde apparatuur huren of ko
pen. Wat het meest verstandige is,
hangt een beetje af van de regelmaat
vertoon de film op het midden van de
avond. Bouw uw kamer in geen geval om
tot bioscoop
waarop u gebruik maakt van scherm en
projector De beginnende filmer begint
met eenvoudige spullen Misschien wel
belangrijker dan de apparatuur, is de
wijze waarop u de projectie laat plaats
vinden. Waar komt de projector te
staan? Hangt het scherm wel zodanig
dat iedereen kan meegenieten van de
film? De beste plaats voor het projectie
scherm zal per huiskamer verschillen.
Een goede plaats die in veel huiskamers
opgaat, is vlak voor het televisietoestel.
Het voordeel van deze plaats is het feit
dat bankstel en overige zitplaatsen om
het toestel staan gegroepeerd. Voor het
projectie-avondje hoeft u in dat geval
niet te slepen met het meubilair. Zo
krijgt de projectie een ongedwongen
sfeertje.
Hemelwater
Een zogenaamde „bioscoop opstelling"
dient zeker vermeden te worden. Om
die reden is het scherm aan het begin
van de avond nog opgerold en staan
projectietafel en projector weliswaar
binnen handbereik maar nog niet opge
steld. Uw gasten willen meestel eerst
iets drinken en wat bijkletsen. Het
eigenlijke projecteren, vindt meestal pas
halverwege de avond plaats. Bij een va
kantiefilm is het aardig om een drankje
of hapje te serveren uit het bezochte
land. Bleef u in eigen land? Dan zet u de
specialiteit van de desbetreffende streek
voor aan uw visite. Een glaasje hemel
water? Bijpassende achtergrond mu
ziek, voorzover die al niet op de geluids
film is aangebracht, zorgt ervoor dat u
de vakantie opnieuw beleeft. Het is iede
re keer weer verbazend om te zien hoe
enthousiast er wordt gereageerd tijdens
het projecteren. Een bijgeleverd com
mentaar kan dat enthousiasme nog wat
kracht bijzetten. Tenslotte nog wat tips.
probeer van te voren uit, of projectieta
fel en scherm zo kunnen worden opge
steld, dat de film op de juiste grootte en
scherpte kan worden weergegeven.
Maak er geen ellenlange vertoning van.
Na afloop moet er nog genoeg tijd be
schikbaar zijn om met elkaar te praten.
In de meeste gevallen monteert u de film met een plakpersje. Er is ech
ter een simpele manier om het plak- en knipwerk te omzeilen.
Hiervoor moet u wel werken volgens
een tijdschema. Filmen is vooruitden
ken. Bij „het monteren in de camera" is
dat zeer zeker noodzakelijk. Iedere scè
ne moet in tijd worden ingedeeld. Een
fimpje duurt namelijk drie minuten en.
zonder een strak tijdschema komt u
nooit goed uit. Op een stuk papier zet u
de uitgedachte scènes op een rijtje, met
daarachter voor iedere scène de tijds
duur. We zullen dat aan de hand van
een voorbeeldje nader uitwerken.
Feest
Een verjaardag is bij uitstek geschikt
voor een filmverslagje van drie minuten.
We bevinden ons in de slaapkamer van
Wilma. Nog even en de feestdag van
Wilma begint. De eerste seconden van
de film gaan op aan de titelkaart. Een
zwart vlak (karton) met daarop witte
plakletters „Wilma's verjaardag" wordt
gedurende 5 seconden gefilmd (kan in
de slaapkamer, op de kaart richt u een
lichtspotje). Wilma wordt wakker. Kan
door wekker (geluidsfilm) of door het
aangaan van het licht. Deze scène filmt
u als volgt: camera staat gericht op Wil
ma's bed. Alles is donker (3 seconden
filmen) Dan gaat de wekker en/of het
licht gaat aan De jarige rekt zich uit en
kijkt nog slaperig uit haar ogen Ze slaat
de dekens weg en springt uit bed Deze
scène filmt u ongeveer in 1 2 seconden.
Daarna loopt Wilma naar het raam,
opent de gordijnen en gaat richting bad
kamer (7 sec In de badkamer wast ze
zich, kijkt nog één keer in de spiegel en
schakelt vervolgens (bij het verlaten van
de badkamer, het licht uit (10 sec De
jarige kleedt zich verder aan (dit filmt u
in twee keer. Scènes duren elk 5 sec.).
Aangekleed en wel snelt Wilma de trap
af (camera staat onderaan de trap
de draad, zodat het geen warrige beel
denreeks wordt. Vooruitdenken, gekop
peld aan een filmplan, is voor een ge
slaagde film een noodzaak. Al werkend
in de praktijk zal een filmplan (scenario)
u niet teveel hoofdbrekens opleveren
Camera
Zoals we al eerder beschreven zijn de
hedendaagse camera's geheel automa
tisch. Aan de hand van de CANON 310
XL gaan we wat nader in op onderhoud
en mogelijkheden. De lens, zeg maar
het oog, van de filmcamera is heel be
langrijk. Hoe lichtgevoeliger de lens is,
des te minder licht heeft u nodig tijdens
het filmen. In ons voorbeeld vermeldt de
lens het cijfer 1:1.0. Is het laatste cijfer
hoger, dan is de lens minder lichtgevoe
lig Een zoomlens maakt het mogelijk
om het onderwerp langzaam dichterbij
te halen zonder dat de camera van
plaats hoeft te veranderen.
Een beginner neemt bij voorkeur een ge-
Nog wat filmtips: een vergezicht krijgt
diepte wanneer u ook iets van de voor
grond meefilmt. Een panorama filmt u
twee maal zo langzaam als u er normaal
naar zou kijken. Bij korte afstanden filmt
u maximaal 10 seconden en maakt u te
vens af en toe een „close-up" (heel
dichtbij). Is de scène interessant genoeg"
om wat langer te volgen, dan filmt u de
scène vanuit verschillende ooghoeken.
Zoeken met de camera evenals in- en
uitzoomen, beperkt u tot een mini
mum.
Verhaal
Voor u gaat filmen, maakt u een lijstje
van wat u allemaal wilt vastleggen. Deze
scènes hoeven niet meteen in de juiste
volgorde te worden opgenomen, maar
alle benodigde scènes moeten wel op de
film(s) staan. Later momteert u de film in
de goede volgorde. Zorg dat er in uw
film een verhaal zit, of tenminste een ro-
filmvenster schoonblazen voorkomt
stof en vuil op de film
luidscamera. Om de kwaliteit van het
geluid op peil te houden gaat u af en toe
eens met een wattenstaafje, gedrenkt in
80% alcohol, langs de opnamekop. Ver
der controleert u regelmatig of de batte
rijen nog in orde zijn. Een controle-lamp
je geeft aan of de batterijen nog goed
zijn. In het filmcassette-„comparti-
ment" bevindt zich tevens het filmven-
ster dat u stofvrij maakt door het schoon
te blazen. Dat laatste voorkomt stof en
vuil op uw gevoelige film. Natuurlijk
heeft een goede filmcamera een prettig
in de hand liggende handgreep. Voor
verdere vragen of een demonstratie
loopt u gewoon even een fotozaak bin
nen.
geluidskop af en toe reinigen met
wattenstaafje
De titels van een film worden nog
wel eens vergeten of achterwege
gelaten. Dat is jammer want titels
maken uw film juist compleet. Ter
geruststelling; een titel maken, is
zeker geen ingewikkelde bezig
heid.
Het maakt niet uit of u nu een vakantie
film heeft gemaakt of een andere film;
een titel en een aftiteling horen erbij.
Een titel (aan het begin van de film)
moet in enkele woorden de inhoud van
uw film aangeven. Soms kan met één
woord worden volstaan. Maak dus nooit
te lange titels. De gefilmde titel kan ge
maakt worden met plakletters, losse let
ters (dik, hoog, dun, enz.) of gewoon
met geschreven letters. U filmt de titel
bij voorkeur vanaf statief. Dit voorkomt
bibberen en schommelen van het beeld.
Zorg dat de letters recht staan en goed te
lezen zijn. Voor u de letters filmt, kijkt u
door de zoeker van de camera of alles er
precies en goed opstaat. Nu zijn er in de
het plakpersjeonmisbaar bij het
monteren
In deze tijd hebben de meeste smalfilmers hun vakantie
films al weer geprojecteerd. Heerlijk om die veel te korte
zomervakantie nog eens op ware grootte en in levens
echte kleuren de revue te laten passeren. Maar u hoeft het
filmen natuurlijk niet alleen tot de vakanties te beperken.
Wat dacht u van een zonnige dag in de bossen met de
prachtige herfstkleuren als decor? Of een wandeling langs
de Noordzee-stranden terwijl de wind een woeste branding
veroorzaakt?
Ter geruststelling voor iedereen die bin
nenkort met het filmen wil beginnen: fil
men is zeker geen technisch moeilijke
zaak. De moderne camera's en films
hebben de technische zaken van u over
genomen. U hoeft tegenwoordig alleen
maar door de „zoeker" te kijken en de
camera in werking te stellen door een
knopje in te drukken. En dat geldt ook al
voor de eenvoudige camera's. Als be
ginner doet u er trouwens goed aan om
met eenvoudige spullen te beginnen.
Een ftlmcamera die in deze lijn past, is
bijvoorbeeld de Canon 310 van het type
XL. De camera is volautomatisch en
maakt filmen zelfs mogelijk in slecht
verlichte ruimtes. Gebruik binnen bij
voorkeur een lichtgevoelige film Bij
voorbeeld de Kodak EKTA 160 Chrome.
Ook regenachtig weer brengt de heden
daagse filmcamera niet tot stilstand.
Een plastic zakje om de camera met een
opening voor de lens en filmen
maar.
Regels
Filmen is de laatste jaren een stuk een
voudiger geworden. Toch zult u zich wel
een paar beginselen eigen moeten ma
ken, wil de film het aanzien waard zijn.
Zo vergeet de beginner nog wel eens dat
hij de camera stil moet houden tijdens
handel apparaten verkrijgbaar, die
draaiende en kantelende titels mogelijk
maken. Wilt u zich het niet al te moeilijk
maken, dan kan het ook zonder deze ap
paraten Hoe lang wordt een titel ge
filmd? Film een titel anderhalfmaal de
normale leestijd. Voor de aftiteling ge
bruikt men het woord .einde' of men
geeft een opsomming van .acteurs' en
verdere medewerkers.
schuimrubber-Zetters a/s titel
Zo zijn er nog veel meer onderwerpen
op te noemen, zowel binnen als buiten,
die zich gedurende het hele jaar afspe
len en bij uitstek geschikt zijn voor het
smalfilmen. U kunt er zelf vast wel een
paar bedenken. U gaat pas echt plezier
aan het hobbyfilmen beleven als u zich
er met een bepaalde regelmaat mee be
zighoudt. U zult zien dat de films steeds
beter worden en filmt u de familie dan
beschikt u na een aantal jaren over een
dierbaar levensdocument. Vooral bij op
groeiende kinderen mag een filmcame
ra niet ontbreken.
het film. De onderwerpen bewegen, niet
de camera! Gaat u tijdens het filmen
zwieren en zwaaien met de camera, dan
denken de toeschouwers, bij het af
draaien van de film, dat u een aardbe
ving hebt meegemaakt. Wilt u bijvoor
beeld een bewegend object volgen, laat
de camera dan langzaam, zonder horten
of stoten, meegaan Spelen de bewegin
gen zich in een beperkt gebied af (spe
lende kinderen met sneeuwpop), dan
houdt u de camera weer stil.
...de batterijen zorgen dat de chips wor
den gevoed
I
