I
P.W.A.-school
Beetzlaan viert
zestigjarig bestaan
'N GREEP DIT HET AANEM
Tjssssi
\1
DE GOEDKOPE
BOEKENKELDER
Weer 35 geslaagden
bij Soester EHBO
MEER DAN 2000 BOEKEN
IN PRIJS VERLAAGD IN
-o co 4. kasten vol kunst- en kijk-
mmmwma romans voor 9.90 en 12.*e„ m^tschappjl
-o en 4. kasten vol kunst- en kijk-
honderden gebonden
ve,«alen van af395J- "||^fkeen over de tuin, burgeren en devnje
^verschillende meisiesro™M weede wereldoorlog
LO
EN DE STADHOUDER BOVEN?
Die blijft geheel bij het oude.
Schitterend assortiment binnen- en
buitenlandse tijdschriften, een ver
rassend kompleet boekenaanbod, én
een kreatieve kadohoek vol vriende
lijk geprijsde weggevertjes.
BOEKEN - TIJDSCHRIFTEN - KADOHOEK
DE GOEDKOPE BOEKENKELDER
VAN WEEDESTRAAT STADHOUDERSLAAN
naast Reisbureau Gerth - TEL. 17699
10
11
Soes tor Courant van woensdag 31 maart 1982
11
Foto: Herman van Dam
4 April is het exact zestig jaar geleden dat de Prins Willem-
Alexanderschool aan de Beetzlaan officieel in gebruik werd ge
nomen. Het was op een dinsdag en de openingsplechtigheid be
gon om 10.00 uur.
„In een der lokalen", zo schrijft onze verslaggever uit die ja
ren, „hadden zich verenigd burgemeester en wethouders der
gemeente met den secretaris en eenige raadsleden, de gemeen
te-architect, enkele afgevaardigden van bijzondere Schoolbestu
ren, het nieuwe hoofd der school met zijn personeel, de meeste
hoofden van scholen in deze gemeente, zowel van openbaar als
bijzonder onderwijs, verschillende ouders van leerlingen, en die
leerlingen zelf, alsmede belangstellenden".
Eén en ander was het gevolg van een besluit dat de raad in de
vergadering van 25 juli 1921 nam.
De geschiedenis van één van de oudste
scholen van Soest begint eindelijk nog
wat eerder. In de vergadering van
5 februari 1921 wordt een voorstel van
burgemeester en wethouders behan
deld „houdende aanwijzing van ter
reinen voor den bouw eener openbare
school op het Hart en te Soesterberg,
alsmede de behandeling van aanvragen
om credleten voor het bouwen en ver
bouwen van bijzondere scholen".
In dezelfde vergadering wordt ook ge
sproken over het verlenen van credie-
ten ten behoeve van het verbouwen van
de School met de Bijbel aan de Spoor
straat de Da Costa school) en het bou
wen van een bijzondere (r.k.) school
op het Hart.
Het was de vergadering waarin de he
ren T. Butzelaar en A. O. Dammers
als raadslid werden beëdigd. Het was
de tijd dat de gemeente zelf een le
ning uitschreef: een 7 pCt. Obligatie-
leening, groot 154.500 gulden in stukken
van 500 gulden, 'tot den koers van 99^
pCt.'
Onderwijswet
Het was het jaar dat de Onderwijs
wet 1920 van kracht werd en onze com
mentator schrijft:
„Zoals tegenwoordig te doen gebruike
lijk is, krijgt elke raadsvergadering
enige duizenden te voteren voor school-
zaken. Thans weer voor centrale ver
warming in de nieuwe R.K. School
aan de Beetzlaan en de Chr. Uloschool
en het bouwen van een R.K. Uloschool
aan de Steenhoffstraat.
Wat zal in de toekomst onze gemeente
een geleerdheid uitspreiden. Met het
aantal scholen raken we nu zo zacht
jes aan de tel kwijt. We hebben of
krijgen nu behalve de tekenschool en
de r.k. bewaarschool, als we ons niet
vergissen: 3 Openbare scholen, 3 R.K.
lagere scholen, 3 Chr. lagere scholen,
4 Uloscholen.
Onder de laatste rekenen we dan ook
de Engendaalschool.
De heer Dammers meende tegen het
bouwen van zoveel scholen te moeten
protesteren; een protest lichtelijk on
derstreept door den heer Besselsen.
De heer v.d. Broek brak daartegen
over en lans voor het gelijk recht voor
allen, wat hem een bedankje van wet
houder Endendijk deed verwerven.
Wij voor ons menen dat hier het pro
test niet meer op zijn plaats is. Er
is nu eenmaal na een schoolstrijd van
50 jaren, gelijkstelling bij de wet gere
geld en door dergelijke protesten haalt
men alleen een oude wonde van de
tegenpartij open en brengt men de
schoolstrijd in de gemeente-politiek.
Daarbij komt dat nu ook alles ineens
los komt. Zijn we enkele jaren verder
dan gaat 't ook op dit terrein weer
kalm zijn gang. Wat niet wegneemt
dat ook wij wel eens vragen of we van
het goede niet teveel krijgen. De 13
scholen zullen zeker 2000 kinderen her
bergen (dat is dus bijna een vierde
van de bevolking), terwijl wij schat
ten dat de schoolbevolking thans het
aantal van 1500 nog niet bereikt".
Aldus onze commentator in de krant
van 16 juli 1921.
Gunning
In de raadsvergadering van 25 juli 1921
worden bestek en tekening van de
nieuw te bouwen school aan de Beetz
laan aangeboden: bouwkosten 92280
gulden.
„Dus bijna een Ton", schrijft onze
verslaggever in opperste verbazing.
Dit temeer daar in de vergadering van
20 december van dat jaar een crediet
van 36.000*gulden beschikbaar wordt
gesteld voor het stichten van een nieu
we christelijke lagere school op een
terrein gelegen aan de Postweg te
Soesterberg.
Donderdag 16 februari 1922 wordt „ten
gemeentehuize" aanbesteed het bou
wen van een r.k.- en een chr. school
voor lager onderwijs én onderwijzers
woningen te Soesterberg. (de scho
len voor rekening van de gemeente,
de huizen voor rekening van de school
besturen).
De laagste inschrijver was de heer
M. Slob te Baam, die ook de Beetz-
laanschool bouwt. Voor de Soester-
bergse scholen vroeg hij 45.980 gulden
en voor de beide woningen 14.800 gul
den; totaal 60.780 gulden. De hoogste
inschrijving was voor totaal 86.672 gul
den; de laagste inschrijving per school
22.836 gulden en per woning 7400 gul
den.
Tijdens de behandeling van de begro
ting voor het jaar 1922, in de raads
vergadering van 17 februari 1922,
vraagt het college van burgemeester
en wethouders de benoeming van het
hoofd „van de Beëtzlaanschool aan te
houden „wegens intrekking zijner sol
licitatie door no. 1 der voordracht.
Dat was de heer J. Bierma te Eer
beek.
Later wordt de heer M. M. van Wely
benoemd die de school tot 1943 zal lei
den. In de raadsvergadering van 31
maart 1922 wordt besloten de heer
P. Stuurman van de openbare lagere
school in de Kerkebuurt, per l april
over te plaatsen naar de school aan de
Beetzlaan.
In deze vergadering wordt ook het ver
zoek behandeld van de heer G. H.
Veenstra hoofd van de school in de
Kerkebuurt. om „een biidraee in de
kosten van het houden eener telefoon".
Hij verzocht ook om een bijdrage in de
kosten van de aanleg van de telefoon
aansluiting, maar burgemeester en
wethouders zijn van mening dat „met
het oog op de te betrachten zuinigheid"
afwijzend op het verzoek moet worden
beslist.
Raadslid Besselsen vindt dat het ver
zoek toch maar ingewilligd moet wor
den „omdat het hoofd van de school
een ambtenaar der gemeente is, net
als de politie". Maar de burgemeester,
Mr. Dr. J. A. A. H. de Beaufort houdt
voet bij stuk. Anders komen de hoof
den van de bijzondere scholen daar
ook voor in aanmerking en de raad is
het met de burgemeester eens.
Opening
Op 4 april 1922 wordt de school geopend
in aanwezigheid van de plaatselijke
notabelen.
De eerste spreker is de burgemees
ter. Hij zegt dat deze school gebouwd
moest worden omdat de school in de
Kerkebuurt te klein is en ook voor een
deel van de gemeente te veraf gelegen.
De heer Van Wely wenst hij toe „dat
hij zich met hart en ziel aan zijn nieu
we werkkring moge geven".
De volgende spreker is de heer Bes
selsen die ondermeer zegt: „De nieuwe
school is door onbevooroordeelden om
zijn bouw geroemd, waarvoor aan den
ontwerper dank toekomt. Het kan niet
anders of de indruk zal verheffend
op de kinderen werken".
Namens het bijzonder onderwijs
spreekt de heer Pieper, hoofd van de
Mariaschool.
Hij is het met de heer Besselsen eens
dat het een mooie school is.
„Aangezien het gymnastieklokaal der
Mariaschool ook zal dienen voor het
onderwijs dezer school, zal samenwer
king zeer op prijs worden gesteld. Hij
hoopt dat ook deze school mede moge
dienen tot het intellectuele heil der
jeugd", aldus het verslag.
35 Kandidaten slaagden tijdens de
examens voor het Eenheidsdi
ploma EHBO, gehouden vorige week
dinsdag, woensdag en donderdag in het
EHBO-gebouw aan de Parallelweg.
Het examen dat werd georganiseerd
door de afdeling Soest van de Kon.
Ned. Ver. EHBO, werd afgenomen
door dokter Den Daas, met assistentie
van kaderinstructeur Van Heiningen.
De geslaagden werden gedurende het
winterseizoen opgeleid door de Soester
kaderinstructrices Mevr. C. J. Beens-
Maas en C. J. Verkade-Bodt.
De navolgende 35 kandidaten ver
wierven het diploma:
De dames L». Appelman - uawwun,
B. Assink, B. Bax-Roubos, E. van
Brussel, E. van Dongen-Pols, J. van
Drumpt, H. van Geytenbeek-v. As-
selt, M. de Graaf-de Boer, M. Heer-
kens-Wittgen, B. Hofman-Pasker, A.
Huiskamp, A. Jak, M. Jaarsveld. T.
van 't Klooster, A. Kooiman, J. Koster,
H. Kuus-v.d. Berg, M. Majoor, L. van
Mil-Laslie, S. Mol, E. W. Poortvliet,
M. Schelle-Bogaard, M. Schokker, N.
Schraven, A. Stertefeld, M. Stertefeld,
H. van Vuuren-Greidanus en J. Win-
ter-Ruttenberg en de heren R. v. Beek,
P. Evers, J. van den Hoed, G. Kuipers,
R. van Mil, A. Schokker en B. Wim-
mers.
De Prins Willem-Alexanderschool
aan de Beetzlaan
Het bestuurslid der Engendaalschool,
de heer Rink. zegt vervolgens dat het
lager onderwijs toch hét onderwijs is.
„Daarin worden de grondslagen ge
legd voor het latere leven. Kort gezegd,
het lager onderwijs dient van de kin
deren menschen te maken'
De heer Rink zegt ook dat hij in de
veertien jaar dat hij in Soest hoofd
van een school is, ervaren heeft dat
met de Soester jeugd best om te sprin
gen is, terwijl de samenwerking met
de ouders „aangenaam" is.
Dan spreekt de heer Van Dijk, met
wie de heer Van Wely bijna 19 jaar
heeft samengewerkt. „Spreker heeft
hem meegemaakt als onderwijzer aan
het herhalingsonderwijs en ook in de
Fransche taal en steeds ervaren dat
hij zich met hart en ziel aan zijn taak
geeft, waardoor het onderwijs zeer
vruchtdragend is".
Daarna spreekt nog de gemeente
architect woorden van dank. Hij zegt
dat de voor de school gegraven vijver
tweeërlei bedoeling heeft: een econo
mische en een aesthetische. De eerste
bedoeling omdat het peil laag is en
aanvoer van grond „niet geringe kos
ten met zich zou hebben meegebracht"
en de tweede bedoeling omdat de „ho
rizontale werking van het gebouw
minder moest worden en de verticale
meerder".
„Een ieder bevredigen gaat moeilijk.
Dit is misschien nog het meest te ver
krijgen wanneer de onderhoudskos
ten zeer weinig mogen zijn", aldus
de gemeente-architect.
Het laatste woord is aan de heer Van
Wely. Hij brengt dank aan ieder die
meewerkte aan de bouw van de school.
„Hoewel een leek op technisch gebied
heeft hij toch oog voor de wijze waarop
licht en lucht en stookgelegenheid in
dit gebouw is aangebracht'
Op zijn voorstel zingen de kinderen
een paar coupletten uit „Mijn Neder
land" van Richard en uit „De Redding
boot" van W. J. de Groot.
Daarna volgt de rondgang door het
gebouw „met zijn vijf mooie, lichte
lokalen".
Boven de hoofdingang doet, volgens
onze verslaggever, „het glas in lood,
voorstellende de symbolen van het on
derwijs, het ook heel goed'
De gemeente kan met een zodanige
school voor de dag komen. Na twee
jaar is het volgens een artikeltje in
het maandblad van de Historische ver
eniging Soest, toch al wat anders ge
steld.
De, heer Van Wely werkt met dertig
zeer oude schoolbanken uit Soester
berg, met afgedankte inktpotten van
de Mariaschool en soms moet hij de
banken met spijkers bij elkaar timme
ren. Kapstokken waren er ook niet,
zodat de jassen aan zelf aangebrachte
spijkers moesten worden opgehangen.
Toch draait de school goed en in 1927
verzoekt de heer Van Wely zijn school
met twee lokalen en een gymnastiek
lokaal te mogen uitbreiden.
Oorlog
Twee keer is de school, zoals zovele
scholen in Soest, door de Duitsers
gevorderd. De eerste keer krijgen de
kinderen vrijaf, maar de tweede keer
wordt besloten de kinderen onder te
brengen in het Paleis Soestdijk.
De dank voor de genoten gastvrijheid
wordt in juli 1946 in een oorkonde
onder woorden gebracht: „Het per
soneel en de oudercommissie der open
bare lagere school Beetzlaan te Soest
betuigen uit naam van al de leerlin
gen aan onze hooge ambachtsvrouwe
Hare Majesteit Koningin Wilhelmina
hun hartelijken dank voor de in moei
lijken tijd geschonken gastvrijheid ten
Paleize Soestdijk, waardoor het onder
wijs ongestoord voortgang kon vin
den".
Gedurende de hongerwinter verbleven
talloze voedselophalers een of meer
nachten in de school. Door de door de
Duitsers ingestelde avondklok konden
zij hun tocht niet meer voortzetten
en dan bood de Beetzlaanschool onder
dak.
De heer Van Wely is in 1943 opgevolgd
door de heer A. den Boer, die op zijn
beurt in 1955 de leiding van de school
overgaf aan de heer L. Overhoff. De
heer Overhoff stond aan de wieg van
een grootse verbouwing die in 1975
begon. In 1978 kon hij de moderne
school overgeven aan de heer J. J.
Suvaal het huidige hoofd van de school.
Plaatselijk wat grotere bekendheid
kreeg de school ook door de jaarlijkse
bloemententoonstelling die de inmid
dels gepensioneerde onderwijzer, de
heer C. van de Schoor, meer dan twin
tig jaar organiseerde in de gangen en
lokalen van het gebouw.
Feest
Vrijdag 2 april wordt het zestigjarig
bestaan feestelijk herdacht. De kinde
ren, 120 op het moment, komen over
dag aan bod. Voor hen toneel, film
,en pannekoeken eten en 's middags
„Pret met Bert" in het wijkgebouw
bij de Emmakerk.
Om 18.30 uur begint die dag een infor
mele bijeenkomst met genodigden,
waaronder leden van het gemeentebe
stuur, oud-schoolhoofd de heer Over
hoff, het hoofden-beraad en de ouder
commissie.
•.V/.V.V.VJ
.•.VV/.VV.V.V.'
nx&nj w i
de Stadhouder
J
