Lambertus van de Kooij exposeert
14 kruiswegstaties
Artishock
in
Het lijdensverhaal door de ogen van de kunstenaar
13e statie: Jezus wordt van het kruis afgenomen,
14e statie: Jezus wordt in zijn graf gelegd.
80 ester Courant van woensdag 7 april 1982
5e statie: Simon van Cyrene helpt Jezus het kruis dragen.
Een man, die samen met zijn vrouw van het veld kwam
en met hun dagelijkse oogst huiswaarts keerde, wordt
gedwongen het kruis te helpen dragen.
1 le statie: Jezus wordt aan het kruis genageld.
Jezus was een gewoon mens. Daarom is hier de meeste
aandacht gegeven aan een van menselijk lijden verwron
gen gelaat.
Een zwarte bladzijde is afgesloten. Een beter leven kan
beginnen. Daarom is de linker helft zwart en de rechter
helft wit. Links een dood boompje, rechts lentebloesem.
In de rots was een ruimte uitgehouwen en daarin is een
graf gemetseld. Hierin werd het gebalsemde lichaam
gelegd. De serie begint en eindigt met op de achtergrond
de Calvarieberg.
f le statie: Jezus wordt ter dood veroordeeld.
Het volk roept 'Kruisig hemmaar Pilatus zegt: 'Ik vind
hem onschuldig, maar zal hem toch veroordelen
In de verte dreigt reeds de Calvarieberg.
2e statie: Jezus neemt het kruis op Zijn schouders.
De bloemen rechts onder symboliseren het goede leven
dat Hij nu gaat verlaten. Hem wacht niets anders meer
dan distels en doornen.
8e statie: Jezus troost de wenende vrouwen.
De Eucalyptusboom dient als 'tegenwicht tegenover de
witte Juzusfiguur en vormt zo samen met het kleine witte
heu velt je onderaan een ijzers ter ke compositie.
7e statie: Jezus valt voor de tweede keer onder het kruis.
In de verte nadert een groep vrouwen, die in tranen uit
barsten als zij hun Heer zo zien lijden.
9e statie: Jezus valt voor de derde keer onder het kruis.
Voor de meeste achtergronden is gebruik gemaakt van
reisschetsen, door de maker getekend op zijn buiten
landse reizen.
10e statie: Jezus wordt van Zijn kleed beroofd.
Triomfantelijk galoppeert een soldaat met ziin trofee
weg om het te verdobbelen. De treurwilg als achter
grond geeft met zijn takken en wortels een prachtig lijn
en kleurenspel.
12e statie: Jezus sterft aan het kruis.
Het keerpunt tussen leven en dood. De eenzame cactus
symboliseert de grens van het plantaardig leven. Daar
achter daagt het licht van nieuw leven.
Voorlopig is daar nog geen sprake van. Misschien moeten
Bertus van de Kooij en wij er blij mee zijn. Het bezoeken
van een kerk roept nog wel eens drempelvrees op. Arti
shock daarentegen is er voor iedereen, kerkelijk en niet
kerkelijk. Op Goede Vrijdag zal Jan Visser te 20.00 uur de
expositie, die in de grote expositiezaal te bewonderen is,
officieel ODenen.
Het levenswerk van Bertus van de Kooij dus (nog) niet in
zijn parochie-kerk. Wel te zien en te bewonderen vanaf 9
april t/m 16 april in Artishock aan de Steenhoffstraat. Even
als het merendeel van zijn overige werk zijn ook de kruis
wegstaties op hout geschilderd. Dit keer op 4 cm. dik ma
honiehout. De grootte van de staties zijn 65 x 50 cm.
Het werk van Bertus van de Kooij ademt evenwicht. Het
zijn niet uitsluitend de hoofdpersonen uit het lijdensver
haal die in zijn beleving en opvatting op de voorgrond
treden. Ook veel aandacht voor de bij-figuren. Eén van de
meest opmerkelijke aspecten is de gave van de kunstenaar
een bijna levend beeld te scheppen en het benijdenswaardi
ge vermogen duidelijke symbolieken er in te plaatsen.
Bertus van de Kooij verdient het dat zijn dorpsgenoten
de komende dagen één of meer uurtjes vrij maken om hem
op zijn tocht met Jezus naar Calvarië te vergezellen.
Iemand schijnt eens gezegd te hebben dat God zelf soms
naar het goede dat de mensen voortbrengen meekijkt,
om daarna te besluiten dat Hij alleen daarom zijn mensheid
toch maar laat voortbestaan.
Bertus van de Kooij mag zich met zijn creatieve schep
ping afvragen of die uitspraak op waarheid berust.
Jan Leijendekker.
3e statie: Jezus valt voor de eerste maal onder het kruis.
Soldaten dwingen Hem op ruwe wijze verder te gaan
als Hij het zware kruis niet kan dragen.
f 12,-
m.-
jalant 112,-
108.'-
4e statie: Jezus ontmoet Zijn bedroefde moeder.
Een tafereel dat de 'Via Dolorosa' even op de
achtergrond dringt.
6e statie: Veronica droogt het aangezicht van Jezus af.
Deze handeling was het enige lichtpunt op Zijn weg.
Daarom komt op de achtergrond even de zon door. Als
dank bleef op het doek het aangezicht van Jezus achter.
De bijbei, zijn geloof en zijn kerk zijn voor Bertus van de
Kooij (62) sinds vele jaren inspiratie-bronnen geweest voor
een stuk indrukwekkende beeldende kunst. Daarvan getui
gen de vele fraaie ikonen die in zijn huis aan de Van Len-
neplaan 31 zijn terug te vinden. De Soester huisschilder
Bertus van de Kooij leidt eigenlijk twee levens. Het ene als
huisschilder, het andere als ..zondagschilder". Dat laatste
is uitgedrukt in uren, een te bescheiden kwalificatie. Da
gelijks is hij met penselen, dikwijls tot diep in de nacht,
zijn hout aan het bespelen. Zo'n twintig jaar geleden bracht
een bezoek aan een Artishock expositie hem op het idee
de kwast in zijn vrije tijd voor het penseel te verwisselen.
Ruim tien jaar geleden kreeg hij dank zij bemiddeling van
Emmy Joosten-Eerdmans zijn eerste expositie in Artishock.
Sinds die première is zijn werk steeds meer op de voor
grond getreden. Zo werd dit jaar door de L.T.S. Eemland
een door van de Kooy vervaardigd reliëfschilderij aange
kocht. Gezien zijn inspiratie-bronnen kon het niet uitblijven
nr>u van kerkelijke zijde belangstelling voor zijn op
merkelijk werk ging ontstaan. Wijlen pastoor van Wijk.
werkzaam in de parochie van de H. Familie te Soest-Zuid,
toonde o.a. veel belangstelling voor het werk van zijn pa
rochiaan
..Hij was", zo weet Bertus van de Kooij zich te herinne
ren. ,,een enthousiast organisator en voor mij ook een groot
inspirator. Het is mede aan deze helaas veel te vroeg over
leden priester te danken geweest dat ik bijna 3 jaar aan
een nu voltooide kruisweg gewerkt heb. Wanneer hij
nog zou hebben geleefd dan zou mijn werk met Pasen in de
kerk hebben gehangen".
