De Pil vast en
zeker?
Wat is
blaasontsteking?
Ritmestoornissen
van het hart
Artrose, wat is dat?
Kruiswoordpuzzel
Veranderde
voeding
door
nieuwe
leefwijze
Pulsar Quartz Waterlady-serie:
in de regen en de drup
Wat betekent diabetes
mellitus?
Hoe werkt het hart?
Mw
'twinkelen waard
12
13
Soester Courant van woensdag 19 januari 1983
13
De pil is een anticonceptiemiddel. Hij
zorgt ervoor dat u niet zwanger wordt.
Van alle manieren die er zijn, om niet
zwanger te raken, geeft de pil de
meeste zekerheid.
I Hoe werkt de pil?
Elke maand wordt er in uw eierstokken
'n heel klein eitje losgemaakt. Door uw
eileiders gaat het op weg naar de baar
moeder. Komt het daarbij een zaadje
tegen, dan kan het bevrucht worden.
Tegelijk gaat er 'n seintje naar uw ei
erstokken, dat er geen eitjes meer mo
gen worden gemaakt. U bent zwanger.
Wat de pil nu zo ongeveer doet, is het
zelfde seintje aan uw eierstokken ge
ven, maar zonder dat u zwanger wordt.
Er worden dan geen eitjes meer losge
maakt. En u kunt dus niet zwanger
worden.
Hoe moet ik de pil innemen?
Het innemen van de pil let erg nauw.
Daarom krijgt u er altijd een foldertje
bij. Een bijsluiter. Daar staat precies
wat u moet doen. De meeste soorten
moet u 21 dagen achter elkaar inne
men. Dat zijn de pildagen. Daarna
moet u ze 7 dagen niet innemen. Dat
zijn de stopdagen. Vervolgens begint u
weer aan een nieuwe strip. Meestal is
in die 'stopweek' de menstruatie geko
men en weer verdwenen. Het is heel
belangrijk dat u de pil elke dag in de
goede volgorde inneemt, daarom staat
er meestal achterop de strip welke pil u
op welke dag moet innemen. Die regel
maat lukt het beste als u uw pil elke
dag op 'n vast moment inneemt. Bij
voorbeeld 's avonds voor u gaat slapen
of "s morgens bij het opstaan.
Zijn alle pillen hetzelfde?
Er zijn verschillende soorten pillen. Bij
sommige hoeft u niet te stoppen. Die
moet u dus elke dag innemen. Er be
staat ook een 'minipil'. Die bevat maar
één soort hormonen in een geringe hoe
veelheid. Hij is speciaal voor vrouwen
die van de gewone pil erg veel last heb
ben.
Is de pil meteen veilig?
Als u voor de eerste keer de pil ge
bruikt is de eerste pilmaand nog niet
veilig. Het beste is dan ook daarnaast
een ander voorbehoedsmiddel te ge
bruiken, bijvoorbeeld een condoom.
Als ik de pil vergeet?
Dat hangt een beetje af van het type
pil. Eén keer vergeten is meestal niet
zo erg. Zodra u merkt dat u hem verge
ten bent. moet u hem meteen innemen.
Dat verzuim moet in ieder geval bin
nen 12 uur hersteld worden. Door zo'n
vergeetachtigheidje kan het gebeuren
dat u zomaar ineens ongesteld wordt.
Dan hoeft u zich over die tussentijdse
bloeding geen zorgen te maken. Pas
wanneer dit regelmatig gebeurt, moet
u kontakt op nemen met uw arts. Ver
geet u de pil vaker, dan is hij niet veilig
meer. Ook dan moet u kontakt op ne
men met uw arts alvorens met de pil
verder te gaan.
Wat voor invloed heeft de pil?
In het begin is het vaak even wennen.
Misschien voelt u zich slap en hebt u
hoofdpijn. Of u wordt wat zwaarder en
hebt pijn in uw borsten. Dat gaat van
zelf over. Op den duur hebben weinig
vrouwen last van de pil. Ze zitten niet
meer in spanning of ze in verwachting
raken. Sommigen voelen zich daardoor
ook weer ontspannen bij het vrijen.
Maar het kan ook zijn dat u zich er
helemaal niet zo prettig bij voelt. Ga
dan gerust eens met uw doktor praten.
En op de menstruatie?
Grote kans dat u daar voortaan minder
last van hebt. De bloedingen en de pijn
zijn met de pil vaak niet zo heftig. Het
kan voorkomen dat u soms helemaal
niet menstrueert. Voor één keer heeft
dat weinig te betekenen. Ga, als het va
ker gebeurt, voor de zekerheid naar uw
huisarts. Die kan dan controleren of u
misschien toch in verwachting bent
geraakt. Of dat er iets anders aan de
hand is.
En als ik zwanger wil worden?
U maakt de strip waar u mae bezig
bent op. Daarna stopt u. Het kan ge
beuren dat er 'n paar maanden over
heen gaan voordat uw lichaam weer in
het normale ritme is. U moet dus een
tijdje geduld hebben. Het is beter 2 - 3
maanden na het staken van de pil
zwangerschap te vermijden. Daarna
kunt u net zo gemakkelijk zwanger
worden als iedere andere vrouw.
Is de pil veilig als ik ziek ben?
Meestal wel. Als u de pil gebruikt sa
men met andere geneesmiddelen kan
de veiligheid minder worden. Dit geldt
ook bij overgeven en diarree. Dan kan
de pil zijn werk niet doen. Als u daar
langer dan 24 uur last van hebt, doet u
er goed aan de doktor te raadplegen.
Moet ik me laten controleren?
Afhankelijk van uw klachten zal uw
arts u controleren. In het begin zal het
mogelijk wat vaker en uitgebreider ge
beuren, dan wanneer gebleken is dat u
de pil goed verdraagt.
Een groot deel van het vocht dat we ge
bruiken wordt door de nieren omgezet
in urine. Dit wordt verzameld in de
blaas. Van daaruit loopt een afvoerweg
naar buiten.
De urinewegen zijn bekleed met een
laagje, het slijmvlies. Bij blaasontste
king is dit slijmvlies ontstoken. Als
reactie zwelt het en gaat pijn doen. Dat
merkt u vooral als een brandend ge
voel bij het plassen. De urine ziet er
nogal troebel uit en kan zelfs stinken.
Soms komt er met de urine ook wat
bloed mee. U hebt het gevoel dat u veel
vaker moet plassen dan anders, ter
wijl er telkens maar een beetje komt.
Hoe ontstaat het?
Blaasontsteking wordt veroorzaakt
door bacteriën. Dat zijn microscopi
sche kleine beestjes. Ze komen terecht
in uw blaas. Hoe ze daar komen? Ze
zijn meestal afkomstig uit de darmen.
Daar leven miljoenen bacteriën. Ze
gehoren er thuis. Daar bezorgen ze u geen
last. Maar ze komen ook voor aan de
uitgang van uw darmen. Rond de anus.
Van daaruit kunnen ze zich versprei
den. Ze kunnen via de urineleider binnen
dringen in uw blaas. Bij vrouwen gaat
dat gemakkelijker dan bij mannen.
Dat komt omdat bij hen de urineleider
korter is en daardoor de barrière voor
de bacteriën wat kleiner. Ook door ge
slachtsgemeenschap kunnen bacteriën
in de richting van de blaas gebracht
worden.
Hoe ernstig is het?
Blaasontsteking is meer lastig dan ge
vaarlijk. Toch is er een risico: de ont
steking kan zich uitbreiden naar uw
nieren. Een ontsteking daarvan kan tot
nare gevolgen leiden. Een blaasont
steking moet men dan ook nooit ver
waarlozen.
Zijn er geneesmiddelen voor?
Ja, er bestaan speciale geneesmid
delen tegen ontstekingen. Ze heten
antibiotica. Ze doden bacteriën en
daardoor geneest de ontsteking. Uw
huisarts kan u bij een blaasontsteking
een kuur met antibiotica geven. U
moet ze precies innemen volgens het
voorschrift en de kuur ook helemaal af
maken. Doet u dat niet, dan bestaat de
kans dat niet alle bacteriën gedood
worden. Ze gaan zich weer vermeer
deren en u hebt zo weer een blaasont
steking. Voor de tweede keer zijn de
bacteriën dan vaak moeilijker te be
strijden omdat ze al aan de antibiotica
gewend zijn geraakt. De kuur moet dus
altijd helemaal worden afgemaakt.
Hoe weet ik of het over is?
Natuurlijk kunt u zelf uit het verloop
van uw klachten opmaken of de blaas
ontsteking aan het genezen is. Maar uw
weet nooit zeker of de ontsteking ge
heel verdwenen is. De beste manier om
zekerheid te krijgen is om uw urine te
laten controleren. Dit moet eigenlijk
altijd gebeuren. Daarom vraagt uw
doktor u om uw urine na zo'n kuur met
antibiotica nog eens te komen brengen.
U moet dan een z.g. 'gewassen plas' in
leveren.
Wat is een gewassen plas?
Het doel van een gewassen plas is zo
schoon mogelijke urine voor het onder
zoek te krijgen. Door verontreini
gingen buiten het gebied van de urine
wegen kan men gaan denken aan een
blaasontsteking die er niet is. We moe
ten dus urine hebben die eigenlijk
direct uit de blaas komt. U gaat als
volgt te werk. U maakt de uitwendige
geslachtsorganen goed schoon, gaat
urineren, maar laai- dé éérste portie
wegstromen. De tweede portie vangt u
op, waarna u het laatste gedeelte van
de straal weer weg laat lopen. Uit dat
aldus opgevangen plasje kan men een
goed beeld krijgen van wat in de blaas
aan de hand is. Zo'n gewassen plas is
dus nodig om vast te stellen of u een
blaasontsteking heeft en ook om vast te
stellen of de blaasontsteking genezen
is.
Hoe voorkom ik dat ik 't terugkrijg?
Maak er een gewoonte van om veel te
drinken en bedenk geen redenen om
niets te drinken opdat u maar weinig
hoeft te plassen. Als u vaak moet plas
sen, spoelen de bacteriën mee naar
buiten en krijgen ze geen kans zich te
vermeerderen. Belangrijk is ook per
soonlijke hygiëne. Houd de streek rond
de anus zorgvuldig schoon. Gebruik
hiervoor een schoon washandje. Elke
ochtend, elke avond en elke keer als u
naar het toilet bent geweest. Doet het
met warm water (en eventueel baby-
zeep). Beweeg het washandje van voor
naar achter. Daarmee voorkomt u dat
u de bacteriën zelf naar uw urineleider
toebrengt. Doe dat ook zo bij gebruik
van toiletpapier.
ACHTERUIT ZWEMMEN - Kunnen
vissen vér achteruit zwemmen! Ik zie
ze in een aquarium bij vrienden wel
eens achteruit schieten.
Antwoord: Wat u gezien hebt, is de
plotselinge schrikbeweging van een
vis die onverwacht gevaar zag. U
kwam misschien met uw hand of
gezicht te dicht bij het glas. Een vis
kan dan even achteruit schieten, ma^r
van een regelmatige beweging met de
staart en/of vinnen om over lange
afstand achteruit te zwemmen, is geen
sprake. Dat kunnen normale vissen
niet.
WINTERACCU - Omdat ik met koud
weer last had met starten, heb ik een
zg. super-accu gekocht met groter ver
mogen. Die paste ook in mijn auto.
Moet ik na de winter de accu s weer
verwisselen om die super-accu
houden voor de volgende vorstpenod
Antwoord: Juist als een accu onge^
bruikt wordt weggezet, gaat ze eerd®
te gronde. U hebt nu die kleinere al te
lang laten staan, zonder haar pS®1"1**"
tig te ontladen en weer op te laaea
zonder de zuurgraad te controleren e
zonder gedestilleerd water toe te voe
gen. Laat dus die grote accu liever m
de auto en laat die regelmatig con r -
leren bij smeerbeurten. Dan gaat ze
langer mee dan wanneer u haar erge
opbergt en maahdenlang vergeet.
KERSTPUT - Ik zag een kerstput. Wat
heeft dat met Kerstmis te doen?
Antwoord: Het is een kersteningsput,
dus de waterput of bron waaruit de
evangeliepredikers in de eers e
eeuwen na Christus water schepten om
bekeerlingen te dopen. Bekend zijn de
Bonifaciusput in Dokkum en de wmi-
brordusputten in Deurne, Diesen, Geis
teren, Heiloo, Maashees, Oss, Stam
prooi, Venraay en die in de Onze-Lieve^
Vrouwekerk in Maastricht. Een aantal
van die putten was voorheen gew1)
aan heidense goden. De aanduiding
kerst (enings)putten stamt dus uit ae
tijd dat het christendom hier vaste voet
aan de grond kreeg.
Het hart is een grote spier. In de holte
ervan zit bloed. Als die spieren samen
trekken wordt het bloed eruit gestuwd
en stroomt het door ons lichaam. De
kleppen in het hart zorgen ervoor dat
het in de juiste richting gebeurt. Het is
dus eigenlijk een pomp die zo'n 70 of 80
slagen per minuut maakt. En op com
mando kan dat nog sneller.
Gaat dat vanzelf
Bijna wel. alle spieren trekken zich sa
men zonder dat u er aan hoeft te den
ken. De spieren krijgen opdracht van
uit één plaats in het hart, het hartcen-
trum. Uit dat centrum komen de be
velen voor het hart om aan de slag te
blijven. Dat gaat als een golfbeweging.
Elk klopje van ons hart is dus eigenlijk
een nogal ingewikkelde gebeurtenis.
Precies op tijd en elk op z'n beurt trek
ken de spiervezeltjes zich samen.
En als het niet goed is?
Het is mogelijk dat al die verschillende
spieren niet op hun beurt wachten. Ze
trekken zich samen in een andere volg
orde. Uw hart klopt dan niet regel
matig meer en u kunt dat voelen. Dat
kan komen omdat het hartcentrum de
boodschap niet duidelijk genoeg door
seint. In beide gevallen is het gevolg
hetzelfde: de verschillende spieren
gaan alleen of in kleine groepjes sa
mentrekken. Niet in de goede volgorde
en niet op het goede moment. Zoiets
noemen we een ritmestoornis van het
hart.
Hoe komt het?
Er kunnen verschillende oorzaken zijn.
Bijvoorbeeld de leeftijd. De hartspie
ren kunnen op den duur wat minder ge
voelig worden voor de opdrachten uit
het hartcentrum. Ook kunnen ritme
stoornissen het gevolg zijn van een
hartziekte. Vaak ontstaan ze door een
verkeerde manier van leven. Roken,
koffie en alcohol hebben een nadelige
invloed. U weet natuurlijk dat het ver
keerde gewoonten zijn. U weet nu ook
waarom: de hartspieren worden er
extra door belast. Ze worden geprik
keld bij het minste of geringste. Als u
zich maar even druk maakt, slaat u
hart over. Ineens maakt het extra sla
gen of krijgt u hartkloppingen en een
licht gevoel in uw hoofd. Sommige
mensen gaan zweten en worden bleek.
Ze worden bang en vallen soms zelf
flauw.
Is dat ernstig?
Als het geen kwestie is van ouderdom
of van een ziekte, is het niet zo ernstig
jals u denkt. Uw hart kan normaal best
een stootje hebben. Maar met slechte
leefgewoonte scheppen we zelf een ab
normale situatie. En ons hart waar
schuwt ons daarvoor, het licht springt
als het ware op oranje. Op zich hoeven
ritmestoornissen van het hart dus niet
zo ernstig te zijn. maar u moet wel
maatregelen nemen. Gelukkig is dat
niet zo moeilijk.
Wat moet ik doen?
U hebt het tussen de regels door al kun
nen lezen: u moet wat voorzichtiger
omgaan met uw hart. Wat kalmer aan
doen, dus minder jachten en jagen.
Daar bent u al een heel stuk mee ge
diend. En u kunt er rekening mee hou
den bij uw leefgewoonten. Minder zout
in het eten en niet roken bijvoorbeeld,
minder vet en alcohol gebruiken en ook
minder koffie. U zult zien dat u dan al
minder last zult hebben.
En als dat niet helpt?
Uw huisarts zal dan geneesmiddelen
aan u geven om uw hart weer in zijn
normale ritme te brengen. Ze zorgen
dat uw hartspieren wat minder snel
worden geprikkeld. Doorgaans hoeft u
zulke geneesmiddelen niet lang in te
nemen. Als de hartritmestoornis wordt
veroorzaakt door ouderdom of door
hartgebreken dan moeten er natuurlijk
blijvende maatregelen genomen wor
den. Nog een goede raaddoe niet over
dreven bezorgd over uw hart. Normaal
doen is het beste. U doet er goed aan
wat rust te gunnen en rekening te hou
den met uzelf en uw hart. Dan zullen
uw klachten vanzelf minder worden.
Het lichaam heeft vele gewrichten: zo
als schouders, ellebogen, heupen en
knieën bijvoorbeeld, maar ook in de
wervelkolom. Het zijn eigenlijk schar
nieren: twee stukken bot die ten op
zichte van elkaar kunnen bewegen. Als
u last hebt van slijtage van uw ge
wrichten (uw arts noemt dit artrose)
merkt u dat goed.
Wat zijn de gevolgen?
Stijf en moeilijk bewegen. Vooral als u
uit bed komt. Vaak zijn uw gewrichten
ook ;pijnlijk. De..pijn kah minder wör-
den als u wat meer beweegt. Koud en
vochtig weer kan ook van invloedzijn^
Wat is de porzaak?
Artrose is het onvermijdelijke gevolg
van ouder worden. Iedereen zal er
vroeg of laat in enige mate aan gaan
lijden. De binnenzijde van de gewrich
ten is bekleed met kraakbeen, waar
door de botten in dat gewricht mak
kelijk over elkaar kunnen bewegen. In
geval van artrose is de kwaliteit van
het kraakbeen achteruit gegaan waar
door de beweging van de botten minder
gesmeerd verloopt. Soms treedt
artrose op in een gewricht waarvan
één van de botten gebroken is geweest.
Ook een gewricht dat lange tijd overbe
last is geweest door te zwaar werk of
een hoog lichaamsgewicht (knie of
heup) kan aangetast worden.
Geneest het?
Nee. Artrose betreft een slijtage van de
gewrichten en kan alleen worden gene
zen door het betreffende gewricht te
vervangen. Dat is tegenwoordig wel
mogelijk, maar de operatie is zo
omvangrijk dat hij alleen is voorbe
houden aan die mensen met een zeer
ernstige vorm van de ziekte. Dan pas
wegen de voordelen van een operatie
op tegen de nadelen. In het algemeen
valt er met artrose te leven. Natuur
lijk, het is een lastige kwaal. Maar u
hebt er ook weer niet zo'n hinder van
dat u niets meer kunt ondernemen.
Zijn er geneesmiddelen voor?
Ja, uw doktor kan medicijnen geven te
gen de stijfheid en de pijn, zodat de
klachten worden verminderd en u zich
beter kunt bewegen. Het is wel belang
rijk dat u zich precies aan de voor
schriften houdt. Die kunnen namelijk
verschillen. Het ene middel moet u 's
avonds innemen voor het naar bed
gaan. Het ander juist 's morgens als u
er nog in ligt. Sommige worden over
dag ingenomen.t
Wat is nu het beste - beweging of rust?
De waarheid ligt in het midden. Te veel
lichaamsbeweging of zwaar werk kun
nen uw gewrichten nog verder bescha
digen. Een matige hoeveelheid li
chaamsbeweging is juist gunstig, het
houdt de gewrichten soepel. Ooi zelf
kunt u goed aanvoelen wanneer het tijd
is om rust te houden, wanneer u merkt
dat zitten of liggen juist de gewrichten
verstijft, en het tijd is om wat
lichaamsbeweging te nemen. Ieder
moet voor zichzelf het evenwicht vin
den tussen te veel en te weinig.
Bestaat er nog een speciaal dieet voor
Er zijn geen speciale dieten die de
artrose bestrijden. Als u te zwaar bent
en daardoor de aangedane gewrichten
overbelast worden, moet u afslanken.
Uw doktor zal u precies kunnen vertel
len hoe zwaar u mag zijn en wat u moet
doen om dat gewicht te bereiken.
Kan warmte helpen?
Dat koud en vochtig weer de ge
wrichtsklachten doet toenemen, is be
kend. U doet er dan goed aan daar
rekening mee te houden. Kleedt u
warm, ook een warm bad doet welda
dig aan. Van het toepassen van
warmtebehandelingen (infrarode
lamp) is bekend dat het bij sommige
mensen tijdelijk verlichting van de
klachten kan geven. Op de lange ter
mijn echter is er geen heil van te ver
wachten.
Zijn er nog kunst- of hulpmiddelen
noodzakelijk?
Al naar gelang het aangedane gewricht
en de mate van de klachten is het
mogelijk de omgeving van de artrose
patiënt aan te passen. In het algemeen
is dat misschien niet nodig maar het is
goed te weten dat er hulpmiddelen zijn.
Deze variëren van speciaal aangepast
schoeisel alsmede artikelen voor de
huishouding tot aanpassingen van
woon- en leefruimten.
Sinds de Tweede Wereldoorlog is er
veel in het Nederlandse voedings- en
leefpatroon veranderd. Er is een ver
schuiving opgetreden van sobere voe
ding in de jaren vijftig naar een
voeding met duurdere en meer luxe
produkten in de jaren tachtig. De ver
andering in leefwijze kenmerkt zich in
het algemeen door een ander werk
patroon van de mens. Vergeleken bij
vroeger zijn het werken buitenshuis en
het huishouden meer geautomatiseerd,
waardoor de lichamelijke activiteit
minder is geworden. Het leven van de
mens wordt vandaag de dag groten
deels beheerst door lange perioden van
inactiviteit: zitten, staan en rijden.
De behoefte aan energie neemt hier
door af, waardoor een verandering in
het voedselpatroon noodzakelijk is,
wil men een gezonde voedingswijze
blijven nastreven.
Vele deskundigen houden zich bezig
met het geven van voedingsadviezen.
In grote lijnen komen deze adviezen
neer op een toename in het gebruik van
plantaardige voedingsmiddelen en een
afname in het gebruik van vet en
vetrijke, dierlijke produkten.
Zo'n verandering in voeding is niet
altijd even gemakkelijk te realiseren.
Een goed hulp bij deze verandering is
de Maaltijdschijf, een voorlichtings
model van het Voorlichtingsbureau
voor de Voeding, om tot een verant
woorde voedselkeuze te komen.
Om de vetopname te verminderen zal
men meer produkten moeten kiezen,
die weinig vet bevatten en/of meer
complexe koolhydraten, zoals brood en
graanvlokken. In de schijf zijn de
vakken met plantaardige voedings
middelen dan ook groter afgebeeld dan
de vakken met produkten van dierlijke
oorsprong en het vet-vak". De grote
vakken duiden op een gewenste toe
name in het gebruik van de produkten
die in deze vakken behoren (plantaar
dige produkten).
De kleine vakken geven aan, dat een
vermindering in het gebruik van vet en
minder vetrijke dierlijke produkten
noodzakelijk is.
Eveneens noodzakelijk voor een goede
voeding is het aanbrengen van varia
tie. Afwisseling in het voedselpatroon
wordt verkregen als men de dagelijkse
maaltijden samenstelt uit produkten
die in de vier vakken voorkomen (uit
een groter vak dient men vanzelfspre
kend relatief meer te nemen).
Onder het motto: ,,Een goed begin is
het halve werk", geeft Kellogg Consu
menten Voorlichting een ontbijtadvies
dat aansluit bij het idëe van de Maal
tijdschijf en de verandering in het
voedselpatroon. Begin de dag met een
ontbijt dat b.v. bestaat uit: cornflakes
met melk, volkorenbrood met beleg;
vers fruit en natuurlijk iets te drinken.
Een dergelijke start van de dagelijkse
maaltijden draagt ertoe bij dat de ver
scheidenheid aan voedsel in het dage
lijkse menu, zoals de voedingsdeskun
digen die voor ogen hebben, inderdaad
wordt verkregen.
Pulsar Quartz introduceerde onlangs
een serie waterwerende dameshorlo
ges, die bovendien plat en elegant zijn,
onder de naam 'Waterlady'.
'Waterwerende' dameshorloges ko
men, zeker in de prijsklasse onder de
driehonderd gulden, weinig voor. Dit is
eigenlijk erg onlogisch als gedacht
wordt aan de vele huishoudelijke klus
jes waar water aan te pas komt: de af
was, het kind in bad doen, de ramen ze
men. De meeste horloges moeten hier
bij worden afgedaan, of worden on
danks voorzichtigheid toch nat. Voor
mannen zijn er voldoende horloges die
tegen een plens water kunnen, maar
voor de praktische en elegante vrouw
is er nu ook ruimere keus uit betaal
bare horloges met de kwalificatie
'waterwerend'.
'Waterwerend' is één van de vier kwa
lificaties die de Federatie Goud en Zil
ver oktober jongstleden heeft vastge
steld om de verwarring rond de al dan
niet waterbestendigheid van horloges
te vangen in algemeen geldende be
grippen. Deze zijn:
A. stof- en zanddicht - geschikt voor da
gelijks gebruik, niet bestand tegen wa
ter;
B. waterwerend - stof- en zanddicht,
bestand tegen water, maar niet ge
schikt om mee te zwemmen
C. waterdicht - kan mee gezwommen
worden, maar wel onderhoudsbeurten,
condensvrij, een jaar leveranciersga
rantie op waterdichtheid bij normaal
gebruik
D. duikerkwalitiet - bestemd voor zeer
hoge eisen aan waterdichtheid, voor
professioneel gebruik (met instelbare
ring), voor diepte: zie wijzerplaat, een
jaar leveranciersgarantie op water
dichtheid bij normaal gebruik.
Met de introducite van de Waterladies
heeft Pulsar Quartz een antwoord wil
len geven op de grote vraag naar ele
gante, platte dameshorloges in de
prijsklasse tot driehonderd gulden die
tóch waterwerend zijn en een seconde
wijzer hebben.
Diabetes mellitus is de officiële naam
voor suikerziekte. In de volksmond
wordt suikerziekte vaak afgekort tot
suiker. Maar hoe men deze ziekte ook
noemt, er is eigenlijk geen passende
naam voor. Suiker is niet ziek en de
urine is bij deze 'ziekte' niet altijd
overvloedig en zoet, want dat is in feite
de vertaling van diabetes mellitus.
Geldt wat hieronder staat voor elke
patiënt met suikerziekte?
Nee, wat artsen onder diabetes mel
litus verstaan zijn een groep ziekten
die veel op elkaar lijken omdat ze alle
maal met een te hoog suikergehalte
van het bloed gepaard gaan. maar ver
schillend behandeld moeten worden.
Welk onderscheid wordt dan gemaakt?
Het onderscheid tussen de verschillen
de patiëntengroepen is van praktisch
belang. Er zijn suikerziekten die van
hun jeugd af aan insuline moeten ge
bruiken. Er zijn suikerzieken die met
dieetmaatregelen alleen uitkomen en er
zijn suikerziekten die ook nog eens tablet
ten moeten gebruiken. Gedurende een
mensenleven kan men als het ware van
groep veranderen en anders behandeld
moeten worden.
Wat is suikerziekte?
In ons bloed zit een soort suiker, glu
cose. Glucose is de brandstof voor onze
cellen en wordt door het bloed getrans
porteerd naar alle plaatsen van ons
lichaam tot de kleinste celletjes toe.
Maar glucose komt niet vanzelf in die
celletjes. Daar is hulp bij nodig, die
krijgt het van insuline. Bij diabetes is
er of onvoldoende insuline aanwezig of
werkt deze niet goed meer. Daardoor
krijgen de cellen niet wat ze moeten
hebben en blijft er ook teveel glucose in
het bloed zitten.
Wat zijn daarvan de gevolgen?
Voor de cellen, die dus geen glucose
binnen krijgen, betekent dat een tekort
aan brandstof. Dat verklaart waarom
suikerzieken zo moe zijn en minder
weerstand hebben. Diabeten kunnen
dan ook sneller dan iemand anders een
ontsteking krijgen. Soms hebben ze op
de meest ongelegen plaatsen last van
jeuk.
Wat gebeurt er met het glucose dat in
het bloed blijft zitten?
Teveel glucose in het bloed is slecht
voor de bloedvaten. Op de langere ter
mijn kunnen die vaten er schade door
ondervinden. Vooral de vaten van het
oog, het hart, de benen en de nieren.
Maar als het glucosegehalte in het
bloed te hoog is, kan die glucose met
urine worden uitgescheiden. Dan vindt
men suiker in de urine. Bij oudere sui
kerzieken is dat echter niet altijd het
geval. Als de suiker met de urine wordt
uitgescheiden gaat er veel water mee.
Het gevolg is dat de diabeet dorstig is
en veel plast. Wordt de glucose niet
met de urine uitgescheiden dan zal
men alleen een hoog suikergehalte in
het bloed vinden zonder dat de ver
schijnselen van dorst en veel plassen
optreden.
Wat is er aan te doen?
De behandeling van diabetes is er op
gericht het juiste eve.pwjsjit. té vinden,
tussen vraag en aanbod: Heeft meii in
het tichaam nog de beschikking over
werkzaam insuline dan kan "mén met'
dieet al een heleboel doen. Door het di
eet af te stemmen op de behoefte en
niet maar klakkeloos suiker en andere
koolhydraten te eten kan men proberen
met dieet alleen uit te komen. Ook af
slanken kan belangrijk zijn. Als men te
dik is, is de kans groot dat met af
slanken en dieet de suikerziekte onder
kontrole wordt gebracht.
Wat is er verder nog mogelijk?
Een bepaalde groep diabeten kan met
geneesmiddelen worden behandeld. Ze
krijgen tabletten die de afgifte van
insuline stimuleren. Het is echter
nutteloos deze geneesmiddelen te ge
ven als de patiënt te dik blijft en zich
niet aan zijn dieet houdt.
Wanneer wordt insuline gegeven?
Er zijn dus diabeten die insuline nodig
hebben. Zij worden meestal onder spe
cialistische kontrole behandeld. Het
gaat om de mensen die op latere leef
tijd suikerziekte krijgen, het juiste ge
wicht hebben en met dieet en genees
middelen niet in te stellen zijn. Zij moe
ten met insuline behandeld worden. Ze
vallen in dezelfde groep als de mensen
die vanaf hun jeugd insuline hebben ge
kregen.
Wat kan men zelf doen?
Op het juiste gewicht komen en blijven
is belangrijk. Daarbij dient men zich
nauwkeurig aan de dieetvoorschriften
te houden. Geneesmiddelen moeten re
gelmatig en volgens de instrukties van
de arts ingenomen worden. Men mag
vooral niet te veel en te vet eten en ook
niet roken. Met regelmatig voldoende
lichaamsbeweging blijft de konditie
goed en dat kan een positieve invloed
hebben op het gewicht en de konditie
van het hart en bloedvaten verbeteren.
Als je als suikerzieke behandeld wordt
met insuline bestaat de kans dat het
bloedsuiker wel eens te laag wordt. Dat
geldt in zekere mate ook voor de men
sen die met geneesmiddelen worden
behandeld. Daar zal in ieder geval door
de arts over gesproken worden aange
zien het een gevaarlijke situatie kan
opleveren. De arts zal dit uitleggen en
leren hoe men zo iets kan voorkomen
en welke maatregelen men moet
nemen. Men moet in voorkomende ge
vallen zelf het probleem de baas kun
nen. Met begrip voor de ziekte en de
wilskracht om er naar te leven, hoeft
men niet zoveel last te hebben van dia
betes.
10 11 12
63 64
Horizontaal: 1. onderwijzer; 7. oneer; 13. uitroep; 14. oosterse titel; 15.
collektieve arbeidsovereenkomst (afk.16. deel van de dag; 17. de onbekende
(afk.); 18. meisjesnaam; 19. Europeaan; 20. slede; 22. aanw. voornaamwoord;
24. voormalige eiland in Nederland; 26. verharde huid; 29. werpstrik; 31,
dichtbij; 33. enig; 35. pl. in België; 36. bevel; 37. zangnoot; 38. vogeleigenschap;
40. hoofddeksel; 41. vervoerbedrijf (afk.); 42. plaats in Iran; 43. of dergelijke
(afk.); 45. danskoor; 46. gegraven gat; 48. administratie-troepen (afk.); 50.
dier; 52. niet raak; 54. planeet; 56. reus; 57. voorschrift; 59. draai, omwenteling;
60. aanw. voornaamwoord; 61. jongensnaam; 63. de oudere (afk.); 65. bijb.
naam; 66. ijzerhoudende aarde; 67. zangnoot; 68. kraan; 70. fr. lidwoord; 72. pl.
in Gelderland; 73. insekt; 74. begeleiding; 75. groente.
Verticaal: 1. beroep; 2. lidwoord; 3. vogelprodukt; 4. deel v.h. gebit; 5. effen; 6.
rondhout; 7. scandium (afk.); 8. pl. in Egypte; 9. meetkundeterm10. bijwoord;
11. spoedig; 12. vroeger; 21. oosterse jongensnaam; 23. stapel; 24. deel v.
Amerika (afk.); 25. laboratorium (afk.); 27. een zekere; 28. sekonde; 30.
weldra; 31. visgerei; 32. waardebriefje34. keukengerei; 36. pl. in Italië; 39.
lopend touw; 40. voedsel; 43. mil. rang; 44. spaanse titel; 45. elasticiteit; 47.
geheel de uwe (fr. afk.); 48. groet; 49. grondig; 51. ijle stof; 52. voorzetsel; 53.
droog (van wijnen); 55. zeehond; 57. vrolijk en bekoorlijk; 58. noodgebouw,
keet; 60. deel v.e. huis; 62. smalle strook; 64. soort; 67. deel v.h. lichaam; 69.
permanente commissie (afk.); 71. water in Friesland; 72. en anderen (afk.); 73.
titel (afk.).
■jiu gi :na
24 lag '14 ted 69 '3tu zg :snj *9 Jdaaa Z9 '.Jnap 09 ïspooi ge Uireu ig :qoj gg
!aas gg Jjaui gg :sbS -yg !a3apjaj 6* !apB '8* 'tei 'Lf 'Sf- :uop lajsaaAO
8* :ded 0* !ja8 '0g :nnu9Q -gg iiajaif *g :uoq ze :jau ig :Stpaods 08
82 '9U9 iz :q«l 'S2 :vsn 'fZ 83 :tiv iZ :spfnjaa Zl "TI 01 :>iaoq
6 tojjno 8 tes l 9 ïiBBSa g ipunj f Ija 'g :uaa z '.Jnajuoiu x ipraaniaA
aSaadsB g 1 lajaoasa
ÏL '.Snui gi lapg zi !aun 04 :d^j '89 19 :jao 99 !naq 99 '-JS gg :joo
19 UïP '09 '-Jaoy eg IjaSaj ig Dpma 99 tepJBtï *g :spu ZQ UaSoA 09 've '8* Und
9* !iaj gf :po g* '.UBjaqax Zf '-SK 'lf :iad "0* !3ai '88 '48 :poqa3 gg :ads
gg l^aiun gg '.fiqmi T8 Iossbj 62 Uiaa '92 liWl fZ =tep ZZ 02 -Jai '61 bui
81 11 laan -91 !oVD 'SI !b3b fi tjao gi '.apumps;, laajsaaui 1 qckiuozijoh
lazzfiddHooMSinmi onissotjo
