Zoetstoffen Wat is Huiduitslag? Onderdrukt Ginseng onze afweer? Wat is een hartaanval? FOTO STRIP. VER HAAL Schoonheid en gezond haar met Jojoba i Met raad en daad 18 19 Soester Courant van woensdag 9 maart 1983 19 Dehouden. 1 zaam,' terwijl men bittere en zure lltï! bochten met 'gezond1 en 'heil. baar.' smaken assoeieerde met 'giftig' en 'oneet- Uit afbeeldingen in Egyptische graven over de honingwinning blijkt dat al 2600 jaar voor Christus honing als zoet. nuddel bekend was. De eerste gege vens over de suikerwinning uit suiker- riet zijn gevonden in Arabische ge schriften die dateren uit 375 na Chris tus. De Arabieren brachten het suiker riet naar Europa (Spanje, ItaliëHeel lang was suikerriet de einige suiker- bron. Pas in 1747 ontdekte de Berlijnse chemicus Marggraf in suikerbieten een kristalliseerbare suiker die iden tiek bleek te zijn aan rietsuiker, de zo genaamde bietsuiker. Hoewel riet- en bietsuiker nog steeds de belangrijkse zoetstoffen zijn. zijn er in de loop van de jaren een aantal an dere zoetstoffen beschikbaar gekomen o.a. de poly-alcoholen sorbitol, xyütol en manito. en de kunstmatige zoetstoffen saccbarine en cyclamaat. De redenen om suiker bij de bereiding van produk- ten te vervangen, zijn verschillend; men wil de hoeveelheid energie in be paalde produkten verlagen (b.v. fris dranken of men voegt ze toe om tech nologische redenen (b.v. mannitol als vochtstabilisator). Polyalcoholen (energieleverende zoet stoffen Sorbitol werd in 1872 geïsoleerd door de Franse chemicus Boussingault uit het extract van de lijsterbes Sorbus aucu- paria L.Sorbitol is een natuurlijk be standdeel van voedingsmiddelen. Het komt overal in de natuur voor, vooral m steen- en besvruchten. Produktie Aangezien het niet mogelijk is om vol doende sorbitol uit vruchten te ex traheren, maakt men deze zoetstof door glucose of invertsuiker te redu ceren. Toepassing Sorbitol gebruikt men als zoetstof in di- eetwaren (o.a. koekjes, chocolade, li monade enz.). Men voegt het in zeer geringe mate ook toe aan gewone voe dingsmiddelen om b.v. de consistentie van het produkt te verbeteren. Laxerend effect Dit wordt veroorzaakt doordat sorbitol langzaam wordt geabsorbeerd (o.a. door het hoge molecuulgewicht). Hier door kan al bij een lage dosis diarree optreden. De laxerende werking berust op het aantrekken van vocht in de dar men (osmotische diarree). Het is aan te raden niet meer dan 40 g sorbitol per dag te gebruiken. Voor kinderen tot 12 jaar 30 g. Individueel bestaan er na tuurlijk grote verschillen in de gevoe ligheid voor sorbitol. Wettelijke voorschriften In de EG-landen is sorbitol (E 420» of sorbitolstroop toegestaan als hulpstof en als vervangende zoetstof in dieet- produkten. Op de verpakking van deze produkten moet de hoeveelheid sorbi tol die is verwerkt, staan aangegeven. Bovendien moet worden vermeld dat sorbitol laxerend kan werken bij ge bruik van meer dan 40 g per dag. Xyütol Xyütol werd voor het eerst geïsoleerd in 1891 door Fischer die de reductie van xylose tot xyütol rapporteerde. Ook deze zoetstof komt in de natuur voor in diverse groente- en fruitsoorten. De concentratie is zelden hoger dan 300 mg per 100 g zodat de opnamen van xy- litol met de voeding gering is. Produktie Xylitol wordt industrieel bereid uit plantaardige bestanddelen die hemi- cellulose bevatten. Hemicellulose is op gebouwd uit xylanen. Door hydrolyse ontstaat xylose dat men na zuiveren en isoleren, hydrogsneert tot xylitol. Grondstoffen voor de xyütolprodukten zijn o.a. rijstvliesjes, stro en berken hout. De produktie van xylitol is vrij kostbaar. Het is daarom niet waar schijnlijk dat men het in de naaste toe komst op grote schaal zal gaan maken. Toepassing In Nederland. België en Duitsland wordt suikervrije kauwgom hiermee gezoet. Laxerend effect Ook deze zoetstof wordt traag geabsor beerd, hoewel iets sneller dan sorbitol. Bij een hoog gebruik meer dan 50 tot 70 gram) treedt eveneens osmotische diarree op. Wettelijke voorschriften In Nederland is het gebruik van xylitol niet in de Warenwet vastgelegd. Mannitol werd omstreeks 1806 geïso leerd uit manna door Proust. Mannitol komt wijd verspreid voor in de natuur. In enkele groentesoorten b.v. andijvie, uien en kool varieert het mannitholge- halte van 40-400 mg per 100 g. Selderij bevat zelfs 4 g mannitol per 100 g. Produktie In voedingsmiddelen komt te weining mannitol voor om er voldoende uit te extraheren. Daarom maakt men deze zoetstof door elektrolytische reductie van glucose. Toepassing Deze zoetstof wordt voornamelijk als hulpstof (verdikkingsmiddel, vochtsta bilisator) gebruikt in voedingsmid delenindustrie. Ook gebruikt men man nitol als suikervervangende zoetstof in dieetwaren. Deze toepassing is echter gering omdat al bij een lage dosis mannitol diarree optreedt: ook zijn de produktiekosten erg hoog. Laxerend effect Mannitol wordt slecht geabsorbeerd. Ook hier treedt weer osmotische diar ree op, maar veel sneller dan bij sorbi tol of xylitol. Wettelijke voorschriften In EG-landen is mannitol E421 toege staan als additief. Kunstmatige (niet energieleverende) zoetstoffen Sacharine (orthobenzoëzuursulfimide werd in 1879 bij toeval ontdekt door Fahlberg en Remsen. Saccharine komt voor in een verbinding met calcium (calciumsaccharine of -saccharinaat of met natrium (natriumsaccharine of -saccharinaat). Saccharine is kook- en bakbestendig, maar heeft wel een bittere nasmaak. Produktie Saccharine wordt gemaakt uit tolueen (een koolteerprodukt). Toepassing Men vindt deze zoetstof vooral in zoet stoftabletten, in vloeibare en poeder- vormige zoetstof en in suikervrije fris dranken. Wettelijke voorschriften De laatste jaren is saccharine nogal in opspraak gekomen vanwege mogelijke schadelijke gevolgen voor de gezond heid. Het gebruik van saccharine is daarom beperkt. In de wijziging van het Algemeen Besluit van de Warenwet (juni 1979) staat o.a. dat kunstmatige zoetstoffen niet aan kindervoeding mogen worden toegevoegd. Aan eet- drinkwaren mag niet meer dan 200 mg per kg voor consump tie gerekende waar worden toegevoegd. Op de verpakking moet de aanduiding 'bevat saccharine' staan. Ook moet de hoeveelheid saccharine per 100 g of per 100 ml worden aangege ven. Op de verpakking van eet- en drinkwa ren die ten doel hebben suiker te ver vangen en waarin saccharine voor komt (b.v. zoetstoftabletten of -drup pels) moeten de aanduidingen 'bevat saccharine' en 'van deze zoetstof niet meer dan 80 mg per dag gebruiken' staan. Ook moet de hoeveelheid saccharine die in één doseringseenheid (tablet, druppel of ml) voorkomt, ver-, meld zijn. Er wordt geadviseerd in het totaal niet meer dan 150 mg sacharine (ADI) per dag te gebruiken. Met be trekking tot waren voor diabetici is een aparte toelating vereist krachtens arti kel 9 van het Algemeen Besluit van de Warenwet. Cyclamaat (N-cyclohexylsufamine- zuur en de calcium- en de natriumzou- ten) is eveneens bij toeval ontdekt in 1944 door Sveda en Andrieth. Deze kunstmatige zoetstof heeft geen bij smaak, is goed oplosbaar en kan tegen vrij hoge temperaturen. Cyclamaat werd op grote schaal toegepast in o.a. frisdranken en zoetstoffen. Toen echter in 1969 uit onderzoek bleek dat cycla- maten, overigens bij extreem hoge do seringen, een carcinogene werking konden hebben, besloot men in A- merika de cyclamaten te verbieden Dit verbod werd ai snel aoor andere landen overgenomen. Ook in Neder land is het gebruik van cyclamaten verboden behalve voor waren die in het bijzonder zijn bestemd voor diabetici en daarom aan toelating onderhevig; hieronder vallen ook zoetstoftabletten. Voor cyclamaat geldt in Nederland een ADI van 250 mg. Hoewel men nog steeds blijft zoeken naar nieuwe zoetstoffen blijkt de ideale zoetstof nog niet te zijn gevonden. Of dit in de nabije toekomst zal gebeuren, valt niet te voorspellen. Tot zolang zal men, wanneer men de zoete smaak niet kan afwennen, het moeten doen met de bestaande zoetstoffen. Hierbij is de raad om matig te zijn met het gebruik van vooral de kunstmatige zoetstoffen nog steeds op zijn plaats. Uit: „Voedingsinformatie." Huiduitslag, of eczeem ontstaat door een ontsteking of irritatie van de huid. Die ziet rood en voelt ruw aan. Het kan een grote plek zijri of een aantal kleinere plekjes. Er kunnen blaasjes in verschijnen of bultjes op komen. Vaak ook ziet men schilfertjes en korstjes. Zulke plekken jeuken meestal hinder lijk. Geen wonder dat men de neiging heeft eraan te krabben. Niet doen! Het wordt er alleen maar erger van. Wat is de oorzaak? In grote lijnen kunnen er twee oorza ken zijn: van buitenaf en van binnenuit. De eerste is ndfeal eenvoudig te verkla- I ren. De huid is in kontakt gekomen met een stof waar ze overgevoelig voor is. Dat kunnen er heel wat zijn. Boven dien: de een krijgt huiduitslag van een stof waar een ander helemaal geen last van heeft. Een aantal huiaandoe ningen die van buitenaf worden veroor zaakt, noemt de arts kontaktdermati- tis. Ontstaat de huiduitslag echter van binnenuit dan noemt de arts dat ge woonlijk eczeem. De oorzaak is dan heel wat moeilijker te vinden. Het lijkt er wel op alsof sommige mensen van tijd tot tijd nu eenmaal huiduitslag hebben, zonder dat er een aanwijsbare reden voor is. Sóms gaat het samen met emoties en spanningen. Maar lang niet altijd. Kinderen kunnen ook ec zeem krijgen, dauwworm heet het dan. Misschien is eczeem ook een kwestie van aanleg. Veel mensen met een -an nature vette huid hebben er last van. Meestal aan het hoofd, de nek, knieën, polsen en ellebogen. Geen van beide soorten is besmettelijk of gevaarlijk. Men kan het dus niet van een ander op lopen of op een ander overbrengen. Wat is er aan te doen? Meestal gaan de verschijnselen vlug weg als men gebruik maakt van spe ciale crèmes of zalven. Die moeten worden aangebracht op de plaats waar de uitslag zit. De huid herstelt zich, de plekjes en schilfers verdwijnen. Het middel dat men heeft gekregen wordt precies 'op maat' gegeven. Men mag er dus niet meer en niet minder van ge bruiken. Vooral te veel kan kwaad, ze ker bij kinderen. Het is beslist niet zo dat men door meer te gebruiken snel ler geneest. Als men de kuur heeft af gemaakt, doet men er goed aan het res tant naar de apotheek te brengen. Het mag nooit aan een ander gegeven wor den. Is men er dan van af? De moderne geneesmiddelen tegen huiduitslag werken snel en goed. Maar uiteindelijk gaat het erom de oorzaak van de uitslag op te sporen. Dat is niet eenvoudig. Er kunnen heel veel stoffen zijn waarmee men in kontakt komt en die slecht zijn voor de huid. Soms kan de plaats van de uitslag helpen de oor zaken te vinden. Zit het tussen het haar, dan kan 't van de shampoo ko men. Is het zomaar een plekje, dan is misschien en metalen sluiting van de kleding de oorzak. Misschien is het al leen in een bepaalde tijd van het jaar. In dat geval zou het in planten ot bloe men moeten worden gezocht. Het kun nen ook de stoffen zijn waarmee men op het werk in aanraking komt. Che mische middelen en oliën zijn vaak ware boosdoeners. Als de huiduitslag van binnenuit komt, wordt het nog moeilijker. Maar ook dan kan na denken helpen. Misschien ontstaat het bij gespannenheid. Of juist in een heel andere situatie. Bepaalde voeding kan ook de oorzaak van de problemen ziin. praktische tips voor fotografen in de vorm van een foto-drieluik Als je regelmatig over fotograferen schrijft, bonje altijd op zoek naar fo to's. Daarom snuffelen we nogal eens met toestemming— in de foto- verzameling van kennissen en vrienden op zoek naar geschikte foto's. Dan valt het op, dal wc met z'n allen veel foto's maken van de vakantie, van een dagje uit en van andere bijzondere gebeurtenissen. Ook kinde ren en huisdieren worden vaak gefotografeerd. Maar als je op zoek gaat naar foto's van het dagelijkse werk van de mens, dan is de oogst heel ma ger. En dat is eigenlijk een vreemde zaak, want we brengen, als het alle maal goed gaat, in ons leven toch zo'n kleine honderdduizend uren door op ons werk. Bijna niemand denkt er aan daar foto's van te maken. Misschien komt dat, omdat wc zclfdie werkomgeving niet erg fotogeniek vinden. Of omdat we fotograferen op je werk eigenlijk een beetje gek vinden. Een came ra hoort bij je vrije tijdje gaat er niet mee naarje werk. I let grappige is wel, dat als iemand in z'n werkomge ving fotografeert, de collega's wél veel interesse heb ben voor het resultaat. En dat ze graag ook een of enke le afdrukken hebben van de foto's van de werkomge ving, omdat ze dat voor later toch leuk vinden. Wie er op let, ontdekt trouwens, dat een beroep best mooie en boeiende foto's op kan leveren. Dat bleek ook, toen we iemand ontmoetten, die er een hobby van had gemaakt om mensen in hun werk te fotografe ren. Uit zijn collectie kozen we een drietal foto's, dat laat zien hoe je ook van gewone beroepen leuke foto's kunt maken. Hel enige, watje er voor moet hebben is een open oog, zodat je (met medewerking van de be trokkenen het karakteristieke van zo'n beroep met de camera kunt vastleggen. Het geneesmiddelengebruik in Neder land staat bloot aan veel kritiek. Men vindt dat er teveel 'onwerkzame', 'ge vaarlijk', 'overbodige' of alleen maar 'te dure' geneesmiddelen zijn. Het overgrote deel daarvan wordt geprodu ceerd door de farmaceutische indus trieën. Maar ook fabrikanten van alter natieve geneesmiddelen krijgen meer greep op de markt. Een speciale plaats wordt ingenomen door die middeltjes die niet zozeer gebruikt worden voor de behandeling van bepaalde ziekten, maar een algemeen heilzame of ver sterkende werking zouden hebben. Dat wordt bijvoorbeeld ook beweerd van extrakten van de ginseng-wortel. Het oordeel van artsen over alternatie ve geneesmiddelen lijkt inmiddels wat milder te worden. Men is gaan inzien dat niet alle middeltjes, technieken en principes uit de 'alternatieve hoek' het altijd moeten afleggen tegen moder ne westerse geneeskunst. De opwaar dering van alternatieve geneeswij zen zal er onvermijdelijk toe leiden dat veel middeltjes en technieken op hun werking onderzocht zullen worden. Het is daarbij echter zaak dat juist die middelen die veel gebruikt worden bij 'zelfmedicatie', zoals de 'levenselix ers', 'wonderolies' en andere de ge zondheid versterkende middelen niet buiten schot vallen als het gaat om een onderzoek naar hun werking. In een re cent Engels onderzoek heeft men ge probeerd de werking van sommige be standdelen van de ginseng-wortel na te gaan. Ginseng blijkt biologisch werk zaam te zijn, maar de resultaten van het onderzoek stemmen tot nadenken. Kritisch bekeken Ginseng is bekend uit de traditionele geneeswijzen in landen als Japan en China. Volgens één van de oosterse ge neeswijzen die ook in Nederland navol ging vindt, kunnen plakjes uit de kern van een zesjarige wortel gebruikt wor den in geval van hoofdpijn, maagpijn, maar bijvoorbeeld ook in geval van im potentie of nervositeit. Het meest be kend echter zijn de als drank aange boden ginseng-extrakten. De meest kritische pillenslikkers in Nederland maken weinig onderscheid tussen nieuwe produkten uit de westerse in dustrie of de aloude produkten uit het verre oosten. En met 'versterkende to nicums' als de ginseng-extrakten maken ze korte metten. In hun boek 'Geneesmiddelen in Nederland' bespreken Lucas Reijnders en een aan tal andere auteurs in een eerste hoofd stukje een aantal middeltjes die wor den aangeprezen als bestrijders van lusteloosheid of moeheid of versterkers van het weerstandsvermogen. De wer king wordt omschreven als 'zenuwver sterkend', 'krachtverlenend', 'opwek kend', of 'bloed opbouwend'. Een aan tal van dit soort middelen wordt aange boden als een soort wijn. Reijnders en co: "Het vriendelijkste dat men van de ze middelen kan zeggen is dat van geen ervan deugdelijk is aangetoond dat ze beter of slechter voor de gezondheid zijn dan wijn." Een aantal andere mid deltjes wordt aangeboden samen met coffeïne, of zelf met coffeïne als enig werkzaam bestanddeel. "Het vriende lijkste dat men van deze middelen kan zeggen is dat men een even 'genees krachtig' gewoon kopje koffie (dat meestal 40-50 mg. coffeïne bevat waarschijnlijk goedkoper uit is," zo herhalen de auteurs hun kritiek. Gin seng-extrakten worden aangehaald als voorbeeld van middelen waaraan 'wel haast magische krachten' worden toe geschreven, maar waarvan de waarde nooit deugdelijk is aangetoond. Is deze kritiek terecht? Kun je het de beoefe naars van traditionelé geneeswijzen kwalijk nemen dat moderne westerse onderzoekers nü pas wat belangstel ling gaan tonen voor allerlei aloude middeltjes en technieken? Bovendien kan de werking van die middeltjes en de technieken lang niet altijd geïso leerd worden van andere faktoren die bij ziekten en de behandeling daarvan een rol kunnen spelen, zoals voeding en leefgewoonten. Kulturele verschillen strekken zich ook uit tot het gebied van de gezonheidszorg. De visie op en de beleving van ziekten, en daarmee ook de behoefte aan verschillende genees middelen kunnen uiteenlopen voor pa tiënten met een verschillende kulturele achtergrond. Ginseng bio-aktief, maar hoe? Een kritisch onderzoek naar de wer king van allerlei 'versterkende middel tjes' is geen overbodige luxe. Veel ge neesmiddelen, ook alternatieve mid delen. worden verstrekt via artsen, die zich bijvoorbeeld hebben gespeciali seerd in een alternatieve geneeswijze. De tonicums en elixers zijn echter ver krijgbaar zonder tussenkomst van een arts. En er bestaat zo langzamerhand een flinke markt voor dit soort mid delen. Reijnders schat de totale omzet voor Nederland op meer dan 20 miljoen per jaar! Aan de kritiek van Reijnders en de zijnen dat het extrakt van gin- De historie van de opmerkelijke Jojoba-boon. De Superboon Jojoba. In 1789 werd door een Italiaans schrijver, F. J. Claveiro melding gemaakt van een merkwaardige boon. De Baja-indianen in Californië maak ten gebruik van een boon om wonden of huidkanker te genezen. Ook andere Indianenstammen maak ten gebruik van deze boon nl. de Apaches en de Papagos. In 1933 werd deze boon, groeiend in een kurkdroge woestijn, onderzocht door de Univer siteit van Arizona. Men stelde daarbij vast dat de olie van deze boon verschil de van elke andere plantaardige olie soort! WORTELS VAN 10 METER DIEP. De Jojoba stuurt zijn wortels 10 meter, of dieper in de grond waar nog water te vinden is. Dat betekent dat deze boon kan groeien in woestijngebieden als de Sahel. Het kan groeien in kurkdroge derde wereldlanden en dat betekent een welkome aanvulling van de levens kansen aldaar. De versfchillen tussen dag- en nacht- temperaturen in bepaalde woestijn gebieden kunnen tot 40° C belopen. Daardoor is de olie of beter de was in deze boom bestand tegen extreme temperaturen en dat maakt hem uit stekend geschikt voor kosmetisch gebruik. De plant zelfheeft een goede weerstand tegen zout dat vaak in de woestijngronden voorkomt. Deze dikke, veel vertakte struikachtige plant, met leerachtige bladeren, kan een levensduur bereiken van 50 tot 200jaar. Oorspronkelijk komt de boon uit de Californische woestijn en Mexico. REDDING VAN DE WALVIS. Walvistraan wordt niet in hoofdzaak gejaagd voor de produktie van marga rine, het wordt veeleer gewonnen omdat het zulke uitstekende indu striële eigenschappen bezit. Het is bestand tegen hoge druk en extreme temperatuur. Gelukkig is daar nu de Jojobaboon als bruikbaar alternatief. Sterker, de eigenschappen zijn in feite beter dan die van het walvistraan. Het heeft een tamelijk hoog"ontvlampunt", ook wanneer het wórdt gebruikt in motoren. Jojobaolie kan 25 jaar bewaard worden en de eigenschappen blijven onveranderd. BASIS VOOR SHAMPOO. De nieuwste ontwikkeling is, dat Jojoba wordt gebruikt in shampoo. In feite teruggrijpend op deontdekking van de Indianen nl. dat de was uit deze boon goede eigenschappen had voor huid en haren. JO-BA (HAIR HEALTH) LTD. Jo-ba (Hair health) 1 td. is de eerste maatschappij ter wereld die een volle dige serie Jojoba haarverzorgings- produkten produceert. De verfijnde ontwikkelingsmethoden resulteerden in de Jojoba shampoo's, crèmebehan delingen en haarmasker. Dit werd bereikt door de zuivere proteïne en oliën uit de Jojobaboon te extracteren en te vermengen met vele andere natuurlijke bestanddelen, afkomstig uit alle delen van de wereld. ENKELE VAN DE GEBRUIKTE PLANTEN: Naam Kamille Zonnebloem Blauwe bosbes Wilde kastanje Walnoot Kokospalm Citroenboom Kurkuma Koffieplant Rode kinaboom Guar-struik Soya-struik en vele andere. DE JO-BA PRODUKTENSERIE Natuurlijke Glans Shampoo voor Blondines Geeft uw haar meer diepte door extra kleurnuance toe te voegen. Maakt uw haar beter handelbaar en geeft het iedere dag een prachtige en gezonde glans. Natuurlijke iedere dag Glans Shampoo Een rijke, crèmige, natuurlijke Jojoba shampoo evt. voor iedere dag voor normaal tot droog haar. De fijne, natuurlijke ingediënten en proteïnen geven uw haar een gezonde, diepe glans. Gebruikt gedeelte Bloemen Bloemen Fruit Noten Noten Noten Fruit Wortels Bonen Schors Zaden Bonen Jo-ba - Jojoba Crèmebehandelingen; Natuurlijke Glans Crèmebehandeling voor Blondines Doet de haarkleur beter tot z'n recht komen en maakt het haar glanzend en zijdezacht. Jo-ba Natuurlijke Glans Crème- behandeling Voor zijdezacht, glanzend haar. Jo-ba Haarmasker Dit bijzonder doeltreffende haar masker herstelt droog, gebleekt of beschadigd haar en herstelt de goede konditie. Het geeft het haar een natuurlijke, gezonde glans en tastbare volume. Geregeld gebruik geeft het haar de natuurlijke Jojobaglans, maakt het zijdezacht en geeft het de prach tige, levendige kleur die u altijd al heeft willen hebben. De Jobaprodukten zijn verkrijgbaar bij o.a. Drogist - Reformdrogist - Bijenkorf. Informaties over JOBA, Postbus 482 - 1620 AL Hoorn. Telefoon 02990-3 7707. seng nooit deugdelijk is onderzocht, wordt inmiddels tegemoetgekomen. In het verre oosten, maar ook in het na bije Engeland heeft men proeven ge daan met bepaalde bestanddelen van de ginsengwortel. In een proef werden witte bloedlichaampjes in menselijk bloed eerst geaktiveerd en vervolgens blootgesteld aan de werking van gin seng-extrakten. De witte bloedüchaam- pjes zijn cellen in het bloed, die een be langrijke rol spelen in het afweer mechanisme van de mens. Het zijn déze cellen die ziektekiemen moeten vernietigen en infekties moe ten voorkomen. De werking van deze cellen gaat echter gepaard met ver velende bijverschijnselen die door ons afweermechanisme zélf worden opge roepen: met bijvoorbeeld jeuk, irrita tie, wondkoorts, soms met het 'gevoel van ziek zijn' zelf. Men vermoedde dat de werking van extrakten van de gin sengwortel overeen zou komen met die cortico-steroïden. Deze stoffen worden ook door ons eigen lichaam geprodu ceerd en gaan onder andere onze af- weerreakties tégen, zij remmen de ak- tiviteit van de gestimuleerde witte bloedlichaampjes. De aktiviteit van de gestimuleerde witte bloedlichaampjes werd gemeten aan de hand van de hoeveelheid van een bepaalde stof die deze cellen opnemen als ze ak- tief zijn. Het ginsehg-extrakt bleek nu de opname van die stof, dus de aktiviteit van de witte bloedlichaampjes méér te remmen dan een veelgebruikt steroïde. De ginseng-bestanddelen remmen de aktiviteit voor 72r/f. Het steroïde remde slechts voor W/f. Gekombineerd bleken de stoffen het beste werkzaam en lieten ze een da ling van de aktiviteit met 90% zien. Een mooi resultaat voor het ginseng- extrakt? Dat is nog maar de vraag. De cortico-steroïden hebben niet zo'n beste naam. Ze worden gebruikt als pijnstiller, als anti-jeukmiddel, als remmer van de reakties van ons li chaam op infekties. Kortom, als onder drukker van afweerreakties. Deze middelen kunnen de ziekteverschijn selen onderdrukken, zonder echter de ziekte zelf aan te pakken. En doordat onze afweer erdoor wordt afgezwakt, bestaat zelfs de kans dat een infektie gemakkelijk de overhand krijgt. Om dat daarnaast nog een groot aantal on gunstige neveneffekten bekend zijn én de middelen verslavend kunnen wer ken, komt men in het boek 'Geneesmid delen in Nederland' tot de konklusie dat dit soort middelen alléén mogen worden gebruikt om buitensporige reakties van ons lichaam op infekties of irritatie wat te temperen of om erg vervelende bijverschijnselen van een afweerreaktie wat te verlichten. Dat nu in eerste instantie is gevon den dat de werking van enkele bestand delen van de ginsengwortel lijkt op die van de cortico-steroïden, zou de gebrui kers van ginseng-extrakten. vooral de regelmatige gebruikers onder hen, tot voorzichtigheid moeten manen. Het hart is een grote holle spier. Tien tallen keren per minuut trekt het sa men. Daardoor wordt het bloed eruit gepompt en stroomt het door ons hele lichaam. Dat gebeurt niet zonder meer. Ons hart heeft energie nodig. Die krijgt het door middel van zuur stofrijk bloed. Dat wordt aangevoerd via een slagader die als een krans om het hart ligt. Elk deel van het hart krijgt via deze kransslagader de no dige energie. Wat is een hartaanval? Als een deel van het hart niet genoeg energie krijgt, raak dat deel zodanig beschadigd dat het niet meer werkt. Het sterft af. Dat noemen we een hart aanval, of een hartinfarct. Het lijkt dan alsof er iets zwaars op de borst drukt, meestal in kombinatie met een pijn, die misschien uitstraalt naar de hals. kaken, armen of rug. Hoe komt het? Tijdens ons leven kunnen er aan de wanden van de bloedvaten stoffen blij ven kleven. Ze koeken als het ware aan. Daardoor wordt de doorsnee steeds kleiner. Er kan minder bloed doorheen. Soms raken ze zelfs ver stopt. Het is een heel langzaam en slui pend proces dat we slagaderverkal king noemen. Ieder mens heeft het. Het gaat alleen niet bij iedereen even snel en even ver. Er zijn verschillende fak toren die het proces versnellen en ver ergeren. Bijvoorbeeld te hoog li chaamsgewicht door veel en te vet eten, hoge bloeddruk, onvoldoende lichaamsbeweging, roken en spanningen. Zulke leefgewoonten kun nen nare gevolgen hebben. Hoe herstelt het? Het hart moet van de klap bijkomen. Omdat een stukje van het hart nïet meer werkt, moet het onbeschadigde deel van het hart aan de nieuwe si tuatie wennen. En dat kost tijd. De eerste 2, 3 weken moet men dan ook rust houden. Het kan zijn dat men pijn heeft en dat het hart onregelmatig klopt. Daar zijn medicijnen voor. Daarna mag men het hart een handje gaan helpen om weer wat conditie te krijgen. In overleg met de dokter wordt bekeken hoeveel aan lichaams beweging gedaan mag worden. Er wordt een oefeningsprogramma opge steld. Wanneer men weer in een rede lijk ritme kan meedraaien gaat men samen met de doktor uitstippelen wat de beste manier is om herhaling van een aanval te voorkomen. Vaak bete kent dit een ingrijpende verandering van het dagelijks leven. Naast gebruik van medicijnen moet men dikwijls ook vermageren. Met roken zal gestopt moeten worden en spanningen moeten zoveel mogelijk worden vermeden. Wat voor geneesmiddelen? Er bestaan verschillende soorten. Ten eerste zijn er middelen die het bloed dunner maken en houden, waardoor het beter door de vernauwde bloedva ten kan stromen. Bovendien zorgen die middelen ervoor dat de bloedlichaam pjes niet gaan samenklonteren en niet aan de vaatwand vast gaan kleven. Als men deze middelen krijgt, komt men onder controle van de trombosedienst. De mensen bij deze-dienst of de huis arts zullen richtlijnen geven over het gebruikt van deze middelen. Natuur lijk moet men de voorschriften nauw keurig opvolgen en even opbellen wan neer iets onduidelijk is. Er zijn ook me dicijnen die het hart beschermen tegen overbelasting. Dan kan het zich dus niet meer 'over de kop werken'. Er zijn geneesmiddelen waarmee de pijn op de borst kan worden bestreden. Wanneer nodig zal de arts een geneesmiddel voorschrijven dat bij een aanval onder de tong gehouden moet worden. Ook kan hij een middel voorschrijven dat men moet blijven innemen, pijn of geen pijn. Er zijn nog veel meer ge neesmiddelen, variërend van genees middelen die het ritme van het hart controleren tot geneesmiddelen die het hart als het ware versterken, waardoor het economischer gaat werken. Heeft men last van hoge bloeddruk, dan zal ook deze bestreden moeten worden, want dat vormt een extra belasting voor het hart. Wat kan men zelf doen? Bij overwicht moet het hart extra hard werken. Eigenlijk voor niets. Het is dus in het eigen belang dat men afslankt. Er is maar een goede manier: minder eten. De doktor zal een dieet voor schrijven. Daar moet men zich heel nauwkeurig aan houden. Door roken wordt het proces van aderverkalking versneld. Ermee stoppen is het eerste wat men na een aanval moet doen. Zorg ook voor voldoende lichaamsbe weging. De arts zal daarbij adviseren. Men begint met elke dag een korte wandeling te maken. Geleidelijk aan gaat men iets langer lopen. Hoeveel dat wordt, hangt van de hartkonditie af. Die kan alleen de doktor bepalen. Regelmaat is belangrijk. Een grote prestatie kan slecht zijn. Spanningen vermijden is ook belangrijk. Rust en een evenwichtig leven zijn het beste voor het hart. En als de stress in het werk niet uit te bannen is, zal men moeten kiezen tussen baan en gezond heid. En verder? Een hartinfarct is een zware klap voor het hart. Het herstelt er langzaam van. De kans op een nieuwe aanval blijft echter altijd bestaan. Men kan dat risi co verkleinen door voorzichtigheid. Misschien moet men daarvoor het le ven drastisch veranderen. Maar dat of fer moet de gezondheid waard zijn. Als men zich aan deze leefregels houdt, dan kan men net zo lang en net zo pret tig leven als ieder ander. HETE GROG Hoe kan een hete groc zo gezond zijn? Kokend water doodt toch alle vitaminen? Antwoord: Vooreen goede groc is heet water van plm. 70°C. voldoende. De groc wordt aanbevolen om te kunnen transpireren, waardoor vuile stoffen via de poriën van uw huid worden afge voerd. Extra vitaminen kunt u tot u nemen met (extra) sinaasappelen, citroensap en vooral grapefruit en rozebottels.

Historische kranten - Archief Eemland

Soester Courant | 1983 | | pagina 19