Zoetstoffen
Wat is Huiduitslag?
Onderdrukt Ginseng onze afweer?
Wat is een
hartaanval?
FOTO
STRIP.
VER
HAAL
Schoonheid en gezond haar met Jojoba
i
Met raad en daad
18
19
Soester Courant van woensdag 9 maart 1983
19
Dehouden.
1
zaam,' terwijl men bittere en zure lltï! bochten met 'gezond1 en 'heil.
baar.' smaken assoeieerde met 'giftig' en 'oneet-
Uit afbeeldingen in Egyptische graven
over de honingwinning blijkt dat al
2600 jaar voor Christus honing als zoet.
nuddel bekend was. De eerste gege
vens over de suikerwinning uit suiker-
riet zijn gevonden in Arabische ge
schriften die dateren uit 375 na Chris
tus. De Arabieren brachten het suiker
riet naar Europa (Spanje, ItaliëHeel
lang was suikerriet de einige suiker-
bron. Pas in 1747 ontdekte de Berlijnse
chemicus Marggraf in suikerbieten
een kristalliseerbare suiker die iden
tiek bleek te zijn aan rietsuiker, de zo
genaamde bietsuiker.
Hoewel riet- en bietsuiker nog steeds
de belangrijkse zoetstoffen zijn. zijn er
in de loop van de jaren een aantal an
dere zoetstoffen beschikbaar gekomen
o.a. de poly-alcoholen sorbitol, xyütol en
manito. en de kunstmatige zoetstoffen
saccbarine en cyclamaat. De redenen
om suiker bij de bereiding van produk-
ten te vervangen, zijn verschillend;
men wil de hoeveelheid energie in be
paalde produkten verlagen (b.v. fris
dranken of men voegt ze toe om tech
nologische redenen (b.v. mannitol als
vochtstabilisator).
Polyalcoholen (energieleverende zoet
stoffen
Sorbitol werd in 1872 geïsoleerd door de
Franse chemicus Boussingault uit het
extract van de lijsterbes Sorbus aucu-
paria L.Sorbitol is een natuurlijk be
standdeel van voedingsmiddelen. Het
komt overal in de natuur voor, vooral
m steen- en besvruchten.
Produktie
Aangezien het niet mogelijk is om vol
doende sorbitol uit vruchten te ex
traheren, maakt men deze zoetstof
door glucose of invertsuiker te redu
ceren.
Toepassing
Sorbitol gebruikt men als zoetstof in di-
eetwaren (o.a. koekjes, chocolade, li
monade enz.). Men voegt het in zeer
geringe mate ook toe aan gewone voe
dingsmiddelen om b.v. de consistentie
van het produkt te verbeteren.
Laxerend effect
Dit wordt veroorzaakt doordat sorbitol
langzaam wordt geabsorbeerd (o.a.
door het hoge molecuulgewicht). Hier
door kan al bij een lage dosis diarree
optreden. De laxerende werking berust
op het aantrekken van vocht in de dar
men (osmotische diarree). Het is aan
te raden niet meer dan 40 g sorbitol per
dag te gebruiken. Voor kinderen tot 12
jaar 30 g. Individueel bestaan er na
tuurlijk grote verschillen in de gevoe
ligheid voor sorbitol.
Wettelijke voorschriften
In de EG-landen is sorbitol (E 420» of
sorbitolstroop toegestaan als hulpstof
en als vervangende zoetstof in dieet-
produkten. Op de verpakking van deze
produkten moet de hoeveelheid sorbi
tol die is verwerkt, staan aangegeven.
Bovendien moet worden vermeld dat
sorbitol laxerend kan werken bij ge
bruik van meer dan 40 g per dag.
Xyütol
Xyütol werd voor het eerst geïsoleerd
in 1891 door Fischer die de reductie van
xylose tot xyütol rapporteerde. Ook
deze zoetstof komt in de natuur voor in
diverse groente- en fruitsoorten. De
concentratie is zelden hoger dan 300
mg per 100 g zodat de opnamen van xy-
litol met de voeding gering is.
Produktie
Xylitol wordt industrieel bereid uit
plantaardige bestanddelen die hemi-
cellulose bevatten. Hemicellulose is op
gebouwd uit xylanen. Door hydrolyse
ontstaat xylose dat men na zuiveren en
isoleren, hydrogsneert tot xylitol.
Grondstoffen voor de xyütolprodukten
zijn o.a. rijstvliesjes, stro en berken
hout. De produktie van xylitol is vrij
kostbaar. Het is daarom niet waar
schijnlijk dat men het in de naaste toe
komst op grote schaal zal gaan maken.
Toepassing
In Nederland. België en Duitsland
wordt suikervrije kauwgom hiermee
gezoet.
Laxerend effect
Ook deze zoetstof wordt traag geabsor
beerd, hoewel iets sneller dan sorbitol.
Bij een hoog gebruik meer dan 50 tot
70 gram) treedt eveneens osmotische
diarree op.
Wettelijke voorschriften
In Nederland is het gebruik van xylitol
niet in de Warenwet vastgelegd.
Mannitol werd omstreeks 1806 geïso
leerd uit manna door Proust. Mannitol
komt wijd verspreid voor in de natuur.
In enkele groentesoorten b.v. andijvie,
uien en kool varieert het mannitholge-
halte van 40-400 mg per 100 g. Selderij
bevat zelfs 4 g mannitol per 100 g.
Produktie
In voedingsmiddelen komt te weining
mannitol voor om er voldoende uit te
extraheren. Daarom maakt men deze
zoetstof door elektrolytische reductie
van glucose.
Toepassing
Deze zoetstof wordt voornamelijk als
hulpstof (verdikkingsmiddel, vochtsta
bilisator) gebruikt in voedingsmid
delenindustrie. Ook gebruikt men man
nitol als suikervervangende zoetstof in
dieetwaren. Deze toepassing is echter
gering omdat al bij een lage dosis
mannitol diarree optreedt: ook zijn de
produktiekosten erg hoog.
Laxerend effect
Mannitol wordt slecht geabsorbeerd.
Ook hier treedt weer osmotische diar
ree op, maar veel sneller dan bij sorbi
tol of xylitol.
Wettelijke voorschriften
In EG-landen is mannitol E421 toege
staan als additief.
Kunstmatige (niet energieleverende)
zoetstoffen
Sacharine (orthobenzoëzuursulfimide
werd in 1879 bij toeval ontdekt door
Fahlberg en Remsen. Saccharine komt
voor in een verbinding met calcium
(calciumsaccharine of -saccharinaat
of met natrium (natriumsaccharine of
-saccharinaat). Saccharine is kook-
en bakbestendig, maar heeft wel een
bittere nasmaak.
Produktie
Saccharine wordt gemaakt uit tolueen
(een koolteerprodukt).
Toepassing
Men vindt deze zoetstof vooral in zoet
stoftabletten, in vloeibare en poeder-
vormige zoetstof en in suikervrije fris
dranken.
Wettelijke voorschriften
De laatste jaren is saccharine nogal in
opspraak gekomen vanwege mogelijke
schadelijke gevolgen voor de gezond
heid. Het gebruik van saccharine is
daarom beperkt. In de wijziging van
het Algemeen Besluit van de Warenwet
(juni 1979) staat o.a. dat kunstmatige
zoetstoffen niet aan kindervoeding
mogen worden toegevoegd.
Aan eet- drinkwaren mag niet
meer dan 200 mg per kg voor consump
tie gerekende waar worden
toegevoegd. Op de verpakking moet de
aanduiding 'bevat saccharine' staan.
Ook moet de hoeveelheid saccharine
per 100 g of per 100 ml worden aangege
ven.
Op de verpakking van eet- en drinkwa
ren die ten doel hebben suiker te ver
vangen en waarin saccharine voor
komt (b.v. zoetstoftabletten of -drup
pels) moeten de aanduidingen 'bevat
saccharine' en 'van deze zoetstof niet
meer dan 80 mg per dag gebruiken'
staan. Ook moet de hoeveelheid
saccharine die in één doseringseenheid
(tablet, druppel of ml) voorkomt, ver-,
meld zijn. Er wordt geadviseerd in het
totaal niet meer dan 150 mg sacharine
(ADI) per dag te gebruiken. Met be
trekking tot waren voor diabetici is een
aparte toelating vereist krachtens arti
kel 9 van het Algemeen Besluit van de
Warenwet.
Cyclamaat (N-cyclohexylsufamine-
zuur en de calcium- en de natriumzou-
ten) is eveneens bij toeval ontdekt in
1944 door Sveda en Andrieth. Deze
kunstmatige zoetstof heeft geen bij
smaak, is goed oplosbaar en kan tegen
vrij hoge temperaturen. Cyclamaat
werd op grote schaal toegepast in o.a.
frisdranken en zoetstoffen. Toen echter
in 1969 uit onderzoek bleek dat cycla-
maten, overigens bij extreem hoge do
seringen, een carcinogene werking
konden hebben, besloot men in A-
merika de cyclamaten te verbieden
Dit verbod werd ai snel aoor andere
landen overgenomen. Ook in Neder
land is het gebruik van cyclamaten
verboden behalve voor waren die in het
bijzonder zijn bestemd voor diabetici
en daarom aan toelating onderhevig;
hieronder vallen ook zoetstoftabletten.
Voor cyclamaat geldt in Nederland een
ADI van 250 mg.
Hoewel men nog steeds blijft zoeken
naar nieuwe zoetstoffen blijkt de ideale
zoetstof nog niet te zijn gevonden. Of
dit in de nabije toekomst zal gebeuren,
valt niet te voorspellen. Tot zolang zal
men, wanneer men de zoete smaak niet
kan afwennen, het moeten doen met de
bestaande zoetstoffen. Hierbij is de
raad om matig te zijn met het gebruik
van vooral de kunstmatige zoetstoffen
nog steeds op zijn plaats.
Uit: „Voedingsinformatie."
Huiduitslag, of eczeem ontstaat door
een ontsteking of irritatie van de huid.
Die ziet rood en voelt ruw aan. Het kan
een grote plek zijri of een aantal
kleinere plekjes. Er kunnen blaasjes in
verschijnen of bultjes op komen. Vaak
ook ziet men schilfertjes en korstjes.
Zulke plekken jeuken meestal hinder
lijk. Geen wonder dat men de neiging
heeft eraan te krabben. Niet doen! Het
wordt er alleen maar erger van.
Wat is de oorzaak?
In grote lijnen kunnen er twee oorza
ken zijn: van buitenaf en van binnenuit.
De eerste is ndfeal eenvoudig te verkla-
I ren. De huid is in kontakt gekomen met
een stof waar ze overgevoelig voor is.
Dat kunnen er heel wat zijn. Boven
dien: de een krijgt huiduitslag van een
stof waar een ander helemaal geen last
van heeft. Een aantal huiaandoe
ningen die van buitenaf worden veroor
zaakt, noemt de arts kontaktdermati-
tis. Ontstaat de huiduitslag echter van
binnenuit dan noemt de arts dat ge
woonlijk eczeem. De oorzaak is dan
heel wat moeilijker te vinden. Het lijkt
er wel op alsof sommige mensen van
tijd tot tijd nu eenmaal huiduitslag
hebben, zonder dat er een aanwijsbare
reden voor is. Sóms gaat het samen
met emoties en spanningen. Maar lang
niet altijd. Kinderen kunnen ook ec
zeem krijgen, dauwworm heet het dan.
Misschien is eczeem ook een kwestie
van aanleg. Veel mensen met een -an
nature vette huid hebben er last van.
Meestal aan het hoofd, de nek, knieën,
polsen en ellebogen. Geen van beide
soorten is besmettelijk of gevaarlijk.
Men kan het dus niet van een ander op
lopen of op een ander overbrengen.
Wat is er aan te doen?
Meestal gaan de verschijnselen vlug
weg als men gebruik maakt van spe
ciale crèmes of zalven. Die moeten
worden aangebracht op de plaats waar
de uitslag zit. De huid herstelt zich, de
plekjes en schilfers verdwijnen. Het
middel dat men heeft gekregen wordt
precies 'op maat' gegeven. Men mag
er dus niet meer en niet minder van ge
bruiken. Vooral te veel kan kwaad, ze
ker bij kinderen. Het is beslist niet zo
dat men door meer te gebruiken snel
ler geneest. Als men de kuur heeft af
gemaakt, doet men er goed aan het res
tant naar de apotheek te brengen. Het
mag nooit aan een ander gegeven wor
den.
Is men er dan van af?
De moderne geneesmiddelen tegen
huiduitslag werken snel en goed. Maar
uiteindelijk gaat het erom de oorzaak
van de uitslag op te sporen. Dat is niet
eenvoudig. Er kunnen heel veel stoffen
zijn waarmee men in kontakt komt en
die slecht zijn voor de huid. Soms kan
de plaats van de uitslag helpen de oor
zaken te vinden. Zit het tussen het
haar, dan kan 't van de shampoo ko
men. Is het zomaar een plekje, dan is
misschien en metalen sluiting van de
kleding de oorzak. Misschien is het al
leen in een bepaalde tijd van het jaar.
In dat geval zou het in planten ot bloe
men moeten worden gezocht. Het kun
nen ook de stoffen zijn waarmee men
op het werk in aanraking komt. Che
mische middelen en oliën zijn vaak
ware boosdoeners. Als de huiduitslag
van binnenuit komt, wordt het nog
moeilijker. Maar ook dan kan na
denken helpen. Misschien ontstaat het
bij gespannenheid. Of juist in een heel
andere situatie. Bepaalde voeding kan
ook de oorzaak van de problemen ziin.
praktische tips
voor fotografen
in de vorm van
een foto-drieluik
Als je regelmatig over fotograferen schrijft, bonje altijd op zoek naar fo
to's. Daarom snuffelen we nogal eens met toestemming— in de foto-
verzameling van kennissen en vrienden op zoek naar geschikte foto's.
Dan valt het op, dal wc met z'n allen veel foto's maken van de vakantie,
van een dagje uit en van andere bijzondere gebeurtenissen. Ook kinde
ren en huisdieren worden vaak gefotografeerd. Maar als je op zoek gaat
naar foto's van het dagelijkse werk van de mens, dan is de oogst heel ma
ger. En dat is eigenlijk een vreemde zaak, want we brengen, als het alle
maal goed gaat, in ons leven toch zo'n kleine honderdduizend uren door
op ons werk. Bijna niemand denkt er aan daar foto's van te maken.
Misschien komt dat, omdat wc zclfdie werkomgeving
niet erg fotogeniek vinden. Of omdat we fotograferen
op je werk eigenlijk een beetje gek vinden. Een came
ra hoort bij je vrije tijdje gaat er niet mee naarje werk.
I let grappige is wel, dat als iemand in z'n werkomge
ving fotografeert, de collega's wél veel interesse heb
ben voor het resultaat. En dat ze graag ook een of enke
le afdrukken hebben van de foto's van de werkomge
ving, omdat ze dat voor later toch leuk vinden.
Wie er op let, ontdekt trouwens, dat een beroep best
mooie en boeiende foto's op kan leveren. Dat bleek
ook, toen we iemand ontmoetten, die er een hobby
van had gemaakt om mensen in hun werk te fotografe
ren. Uit zijn collectie kozen we een drietal foto's, dat
laat zien hoe je ook van gewone beroepen leuke foto's
kunt maken. Hel enige, watje er voor moet hebben is
een open oog, zodat je (met medewerking van de be
trokkenen het karakteristieke van zo'n beroep met de
camera kunt vastleggen.
Het geneesmiddelengebruik in Neder
land staat bloot aan veel kritiek. Men
vindt dat er teveel 'onwerkzame', 'ge
vaarlijk', 'overbodige' of alleen maar
'te dure' geneesmiddelen zijn. Het
overgrote deel daarvan wordt geprodu
ceerd door de farmaceutische indus
trieën. Maar ook fabrikanten van alter
natieve geneesmiddelen krijgen meer
greep op de markt. Een speciale plaats
wordt ingenomen door die middeltjes
die niet zozeer gebruikt worden voor de
behandeling van bepaalde ziekten,
maar een algemeen heilzame of ver
sterkende werking zouden hebben. Dat
wordt bijvoorbeeld ook beweerd van
extrakten van de ginseng-wortel.
Het oordeel van artsen over alternatie
ve geneesmiddelen lijkt inmiddels wat
milder te worden. Men is gaan inzien
dat niet alle middeltjes, technieken en
principes uit de 'alternatieve hoek' het
altijd moeten afleggen tegen moder
ne westerse geneeskunst. De opwaar
dering van alternatieve geneeswij
zen zal er onvermijdelijk toe leiden
dat veel middeltjes en technieken op
hun werking onderzocht zullen worden.
Het is daarbij echter zaak dat juist die
middelen die veel gebruikt worden bij
'zelfmedicatie', zoals de 'levenselix
ers', 'wonderolies' en andere de ge
zondheid versterkende middelen niet
buiten schot vallen als het gaat om een
onderzoek naar hun werking. In een re
cent Engels onderzoek heeft men ge
probeerd de werking van sommige be
standdelen van de ginseng-wortel na te
gaan. Ginseng blijkt biologisch werk
zaam te zijn, maar de resultaten van
het onderzoek stemmen tot nadenken.
Kritisch bekeken
Ginseng is bekend uit de traditionele
geneeswijzen in landen als Japan en
China. Volgens één van de oosterse ge
neeswijzen die ook in Nederland navol
ging vindt, kunnen plakjes uit de kern
van een zesjarige wortel gebruikt wor
den in geval van hoofdpijn, maagpijn,
maar bijvoorbeeld ook in geval van im
potentie of nervositeit. Het meest be
kend echter zijn de als drank aange
boden ginseng-extrakten. De meest
kritische pillenslikkers in Nederland
maken weinig onderscheid tussen
nieuwe produkten uit de westerse in
dustrie of de aloude produkten uit het
verre oosten. En met 'versterkende to
nicums' als de ginseng-extrakten
maken ze korte metten. In hun boek
'Geneesmiddelen in Nederland'
bespreken Lucas Reijnders en een aan
tal andere auteurs in een eerste hoofd
stukje een aantal middeltjes die wor
den aangeprezen als bestrijders van
lusteloosheid of moeheid of versterkers
van het weerstandsvermogen. De wer
king wordt omschreven als 'zenuwver
sterkend', 'krachtverlenend', 'opwek
kend', of 'bloed opbouwend'. Een aan
tal van dit soort middelen wordt aange
boden als een soort wijn. Reijnders en
co: "Het vriendelijkste dat men van de
ze middelen kan zeggen is dat van geen
ervan deugdelijk is aangetoond dat ze
beter of slechter voor de gezondheid
zijn dan wijn." Een aantal andere mid
deltjes wordt aangeboden samen met
coffeïne, of zelf met coffeïne als enig
werkzaam bestanddeel. "Het vriende
lijkste dat men van deze middelen kan
zeggen is dat men een even 'genees
krachtig' gewoon kopje koffie (dat
meestal 40-50 mg. coffeïne bevat
waarschijnlijk goedkoper uit is," zo
herhalen de auteurs hun kritiek. Gin
seng-extrakten worden aangehaald als
voorbeeld van middelen waaraan 'wel
haast magische krachten' worden toe
geschreven, maar waarvan de waarde
nooit deugdelijk is aangetoond. Is deze
kritiek terecht? Kun je het de beoefe
naars van traditionelé geneeswijzen
kwalijk nemen dat moderne westerse
onderzoekers nü pas wat belangstel
ling gaan tonen voor allerlei aloude
middeltjes en technieken? Bovendien
kan de werking van die middeltjes en
de technieken lang niet altijd geïso
leerd worden van andere faktoren die
bij ziekten en de behandeling daarvan
een rol kunnen spelen, zoals voeding en
leefgewoonten. Kulturele verschillen
strekken zich ook uit tot het gebied van
de gezonheidszorg. De visie op en de
beleving van ziekten, en daarmee ook
de behoefte aan verschillende genees
middelen kunnen uiteenlopen voor pa
tiënten met een verschillende kulturele
achtergrond.
Ginseng bio-aktief, maar hoe?
Een kritisch onderzoek naar de wer
king van allerlei 'versterkende middel
tjes' is geen overbodige luxe. Veel ge
neesmiddelen, ook alternatieve mid
delen. worden verstrekt via artsen, die
zich bijvoorbeeld hebben gespeciali
seerd in een alternatieve geneeswijze.
De tonicums en elixers zijn echter ver
krijgbaar zonder tussenkomst van een
arts. En er bestaat zo langzamerhand
een flinke markt voor dit soort mid
delen. Reijnders schat de totale omzet
voor Nederland op meer dan 20 miljoen
per jaar! Aan de kritiek van Reijnders
en de zijnen dat het extrakt van gin-
De historie van de opmerkelijke
Jojoba-boon.
De Superboon Jojoba.
In 1789 werd door een Italiaans
schrijver, F. J. Claveiro melding
gemaakt van een merkwaardige boon.
De Baja-indianen in Californië maak
ten gebruik van een boon om wonden
of huidkanker te genezen.
Ook andere Indianenstammen maak
ten gebruik van deze boon nl. de
Apaches en de Papagos. In 1933 werd
deze boon, groeiend in een kurkdroge
woestijn, onderzocht door de Univer
siteit van Arizona. Men stelde daarbij
vast dat de olie van deze boon verschil
de van elke andere plantaardige olie
soort!
WORTELS VAN 10 METER DIEP.
De Jojoba stuurt zijn wortels 10 meter,
of dieper in de grond waar nog water te
vinden is. Dat betekent dat deze boon
kan groeien in woestijngebieden als de
Sahel. Het kan groeien in kurkdroge
derde wereldlanden en dat betekent
een welkome aanvulling van de levens
kansen aldaar.
De versfchillen tussen dag- en nacht-
temperaturen in bepaalde woestijn
gebieden kunnen tot 40° C belopen.
Daardoor is de olie of beter de was in
deze boom bestand tegen extreme
temperaturen en dat maakt hem uit
stekend geschikt voor kosmetisch
gebruik. De plant zelfheeft een goede
weerstand tegen zout dat vaak in de
woestijngronden voorkomt. Deze
dikke, veel vertakte struikachtige
plant, met leerachtige bladeren, kan
een levensduur bereiken van 50 tot
200jaar. Oorspronkelijk komt de boon
uit de Californische woestijn en
Mexico.
REDDING VAN DE WALVIS.
Walvistraan wordt niet in hoofdzaak
gejaagd voor de produktie van marga
rine, het wordt veeleer gewonnen
omdat het zulke uitstekende indu
striële eigenschappen bezit. Het is
bestand tegen hoge druk en extreme
temperatuur. Gelukkig is daar nu de
Jojobaboon als bruikbaar alternatief.
Sterker, de eigenschappen zijn in feite
beter dan die van het walvistraan. Het
heeft een tamelijk hoog"ontvlampunt",
ook wanneer het wórdt gebruikt in
motoren. Jojobaolie kan 25 jaar
bewaard worden en de eigenschappen
blijven onveranderd.
BASIS VOOR SHAMPOO.
De nieuwste ontwikkeling is, dat
Jojoba wordt gebruikt in shampoo.
In feite teruggrijpend op deontdekking
van de Indianen nl. dat de was uit
deze boon goede eigenschappen had
voor huid en haren.
JO-BA (HAIR HEALTH) LTD.
Jo-ba (Hair health) 1 td. is de eerste
maatschappij ter wereld die een volle
dige serie Jojoba haarverzorgings-
produkten produceert. De verfijnde
ontwikkelingsmethoden resulteerden
in de Jojoba shampoo's, crèmebehan
delingen en haarmasker.
Dit werd bereikt door de zuivere
proteïne en oliën uit de Jojobaboon
te extracteren en te vermengen met
vele andere natuurlijke bestanddelen,
afkomstig uit alle delen van de wereld.
ENKELE VAN DE GEBRUIKTE
PLANTEN:
Naam
Kamille
Zonnebloem
Blauwe bosbes
Wilde kastanje
Walnoot
Kokospalm
Citroenboom
Kurkuma
Koffieplant
Rode kinaboom
Guar-struik
Soya-struik
en vele andere.
DE JO-BA PRODUKTENSERIE
Natuurlijke Glans Shampoo voor
Blondines
Geeft uw haar meer diepte door extra
kleurnuance toe te voegen. Maakt uw
haar beter handelbaar en geeft het
iedere dag een prachtige en gezonde
glans.
Natuurlijke iedere dag Glans Shampoo
Een rijke, crèmige, natuurlijke Jojoba
shampoo evt. voor iedere dag voor
normaal tot droog haar. De fijne,
natuurlijke ingediënten en proteïnen
geven uw haar een gezonde, diepe
glans.
Gebruikt gedeelte
Bloemen
Bloemen
Fruit
Noten
Noten
Noten
Fruit
Wortels
Bonen
Schors
Zaden
Bonen
Jo-ba - Jojoba Crèmebehandelingen;
Natuurlijke Glans Crèmebehandeling
voor Blondines
Doet de haarkleur beter tot z'n recht
komen en maakt het haar glanzend en
zijdezacht.
Jo-ba Natuurlijke Glans Crème-
behandeling
Voor zijdezacht, glanzend haar.
Jo-ba Haarmasker
Dit bijzonder doeltreffende haar
masker herstelt droog, gebleekt of
beschadigd haar en herstelt de goede
konditie. Het geeft het haar een
natuurlijke, gezonde glans en tastbare
volume. Geregeld gebruik geeft het
haar de natuurlijke Jojobaglans, maakt
het zijdezacht en geeft het de prach
tige, levendige kleur die u altijd al heeft
willen hebben.
De Jobaprodukten zijn verkrijgbaar
bij o.a. Drogist - Reformdrogist -
Bijenkorf. Informaties over JOBA,
Postbus 482 - 1620 AL Hoorn.
Telefoon 02990-3 7707.
seng nooit deugdelijk is onderzocht,
wordt inmiddels tegemoetgekomen. In
het verre oosten, maar ook in het na
bije Engeland heeft men proeven ge
daan met bepaalde bestanddelen van
de ginsengwortel. In een proef werden
witte bloedlichaampjes in menselijk
bloed eerst geaktiveerd en vervolgens
blootgesteld aan de werking van gin
seng-extrakten. De witte bloedüchaam-
pjes zijn cellen in het bloed, die een be
langrijke rol spelen in het afweer
mechanisme van de mens.
Het zijn déze cellen die ziektekiemen
moeten vernietigen en infekties moe
ten voorkomen. De werking van deze
cellen gaat echter gepaard met ver
velende bijverschijnselen die door ons
afweermechanisme zélf worden opge
roepen: met bijvoorbeeld jeuk, irrita
tie, wondkoorts, soms met het 'gevoel
van ziek zijn' zelf. Men vermoedde dat
de werking van extrakten van de gin
sengwortel overeen zou komen met die
cortico-steroïden. Deze stoffen worden
ook door ons eigen lichaam geprodu
ceerd en gaan onder andere onze af-
weerreakties tégen, zij remmen de ak-
tiviteit van de gestimuleerde witte
bloedlichaampjes. De aktiviteit van de
gestimuleerde witte bloedlichaampjes
werd gemeten aan de hand van de
hoeveelheid van een bepaalde stof
die deze cellen opnemen als ze ak-
tief zijn. Het ginsehg-extrakt bleek
nu de opname van die stof, dus de
aktiviteit van de witte bloedlichaampjes
méér te remmen dan een veelgebruikt
steroïde. De ginseng-bestanddelen
remmen de aktiviteit voor 72r/f. Het
steroïde remde slechts voor W/f.
Gekombineerd bleken de stoffen het
beste werkzaam en lieten ze een da
ling van de aktiviteit met 90% zien.
Een mooi resultaat voor het ginseng-
extrakt? Dat is nog maar de vraag. De
cortico-steroïden hebben niet zo'n
beste naam. Ze worden gebruikt als
pijnstiller, als anti-jeukmiddel, als
remmer van de reakties van ons li
chaam op infekties. Kortom, als onder
drukker van afweerreakties. Deze
middelen kunnen de ziekteverschijn
selen onderdrukken, zonder echter de
ziekte zelf aan te pakken. En doordat
onze afweer erdoor wordt afgezwakt,
bestaat zelfs de kans dat een infektie
gemakkelijk de overhand krijgt. Om
dat daarnaast nog een groot aantal on
gunstige neveneffekten bekend zijn én
de middelen verslavend kunnen wer
ken, komt men in het boek 'Geneesmid
delen in Nederland' tot de konklusie
dat dit soort middelen alléén mogen
worden gebruikt om buitensporige
reakties van ons lichaam op infekties
of irritatie wat te temperen of om erg
vervelende bijverschijnselen van een
afweerreaktie wat te verlichten.
Dat nu in eerste instantie is gevon
den dat de werking van enkele bestand
delen van de ginsengwortel lijkt op die
van de cortico-steroïden, zou de gebrui
kers van ginseng-extrakten. vooral de
regelmatige gebruikers onder hen, tot
voorzichtigheid moeten manen.
Het hart is een grote holle spier. Tien
tallen keren per minuut trekt het sa
men. Daardoor wordt het bloed eruit
gepompt en stroomt het door ons hele
lichaam. Dat gebeurt niet zonder
meer. Ons hart heeft energie nodig.
Die krijgt het door middel van zuur
stofrijk bloed. Dat wordt aangevoerd
via een slagader die als een krans om
het hart ligt. Elk deel van het hart
krijgt via deze kransslagader de no
dige energie.
Wat is een hartaanval?
Als een deel van het hart niet genoeg
energie krijgt, raak dat deel zodanig
beschadigd dat het niet meer werkt.
Het sterft af. Dat noemen we een hart
aanval, of een hartinfarct. Het lijkt dan
alsof er iets zwaars op de borst drukt,
meestal in kombinatie met een pijn,
die misschien uitstraalt naar de hals.
kaken, armen of rug.
Hoe komt het?
Tijdens ons leven kunnen er aan de
wanden van de bloedvaten stoffen blij
ven kleven. Ze koeken als het ware
aan. Daardoor wordt de doorsnee
steeds kleiner. Er kan minder bloed
doorheen. Soms raken ze zelfs ver
stopt. Het is een heel langzaam en slui
pend proces dat we slagaderverkal
king noemen. Ieder mens heeft het. Het
gaat alleen niet bij iedereen even snel
en even ver. Er zijn verschillende fak
toren die het proces versnellen en ver
ergeren. Bijvoorbeeld te hoog li
chaamsgewicht door veel en te vet
eten, hoge bloeddruk, onvoldoende
lichaamsbeweging, roken en
spanningen. Zulke leefgewoonten kun
nen nare gevolgen hebben.
Hoe herstelt het?
Het hart moet van de klap bijkomen.
Omdat een stukje van het hart nïet
meer werkt, moet het onbeschadigde
deel van het hart aan de nieuwe si
tuatie wennen. En dat kost tijd. De
eerste 2, 3 weken moet men dan ook
rust houden. Het kan zijn dat men pijn
heeft en dat het hart onregelmatig
klopt. Daar zijn medicijnen voor.
Daarna mag men het hart een handje
gaan helpen om weer wat conditie te
krijgen. In overleg met de dokter
wordt bekeken hoeveel aan lichaams
beweging gedaan mag worden. Er
wordt een oefeningsprogramma opge
steld. Wanneer men weer in een rede
lijk ritme kan meedraaien gaat men
samen met de doktor uitstippelen wat
de beste manier is om herhaling van
een aanval te voorkomen. Vaak bete
kent dit een ingrijpende verandering
van het dagelijks leven. Naast gebruik
van medicijnen moet men dikwijls ook
vermageren. Met roken zal gestopt
moeten worden en spanningen moeten
zoveel mogelijk worden vermeden.
Wat voor geneesmiddelen?
Er bestaan verschillende soorten. Ten
eerste zijn er middelen die het bloed
dunner maken en houden, waardoor
het beter door de vernauwde bloedva
ten kan stromen. Bovendien zorgen die
middelen ervoor dat de bloedlichaam
pjes niet gaan samenklonteren en niet
aan de vaatwand vast gaan kleven. Als
men deze middelen krijgt, komt men
onder controle van de trombosedienst.
De mensen bij deze-dienst of de huis
arts zullen richtlijnen geven over het
gebruikt van deze middelen. Natuur
lijk moet men de voorschriften nauw
keurig opvolgen en even opbellen wan
neer iets onduidelijk is. Er zijn ook me
dicijnen die het hart beschermen tegen
overbelasting. Dan kan het zich dus
niet meer 'over de kop werken'. Er zijn
geneesmiddelen waarmee de pijn op de
borst kan worden bestreden. Wanneer
nodig zal de arts een geneesmiddel
voorschrijven dat bij een aanval onder
de tong gehouden moet worden. Ook
kan hij een middel voorschrijven dat
men moet blijven innemen, pijn of
geen pijn. Er zijn nog veel meer ge
neesmiddelen, variërend van genees
middelen die het ritme van het hart
controleren tot geneesmiddelen die het
hart als het ware versterken, waardoor
het economischer gaat werken. Heeft
men last van hoge bloeddruk, dan zal
ook deze bestreden moeten worden,
want dat vormt een extra belasting
voor het hart.
Wat kan men zelf doen?
Bij overwicht moet het hart extra hard
werken. Eigenlijk voor niets. Het is dus
in het eigen belang dat men afslankt.
Er is maar een goede manier: minder
eten. De doktor zal een dieet voor
schrijven. Daar moet men zich heel
nauwkeurig aan houden. Door roken
wordt het proces van aderverkalking
versneld. Ermee stoppen is het eerste
wat men na een aanval moet doen.
Zorg ook voor voldoende lichaamsbe
weging. De arts zal daarbij adviseren.
Men begint met elke dag een korte
wandeling te maken. Geleidelijk aan
gaat men iets langer lopen. Hoeveel
dat wordt, hangt van de hartkonditie
af. Die kan alleen de doktor bepalen.
Regelmaat is belangrijk. Een grote
prestatie kan slecht zijn. Spanningen
vermijden is ook belangrijk. Rust en
een evenwichtig leven zijn het beste
voor het hart. En als de stress in het
werk niet uit te bannen is, zal men
moeten kiezen tussen baan en gezond
heid.
En verder?
Een hartinfarct is een zware klap voor
het hart. Het herstelt er langzaam van.
De kans op een nieuwe aanval blijft
echter altijd bestaan. Men kan dat risi
co verkleinen door voorzichtigheid.
Misschien moet men daarvoor het le
ven drastisch veranderen. Maar dat of
fer moet de gezondheid waard zijn. Als
men zich aan deze leefregels houdt,
dan kan men net zo lang en net zo pret
tig leven als ieder ander.
HETE GROG Hoe kan een hete groc
zo gezond zijn? Kokend water doodt
toch alle vitaminen?
Antwoord: Vooreen goede groc is heet
water van plm. 70°C. voldoende. De
groc wordt aanbevolen om te kunnen
transpireren, waardoor vuile stoffen
via de poriën van uw huid worden afge
voerd. Extra vitaminen kunt u tot u
nemen met (extra) sinaasappelen,
citroensap en vooral grapefruit en
rozebottels.