Aktieweek tegen de kruisraketten
Geer
zilve
I
Van Dam en Gerritse ver uit
elkaar in rakettenkwestie
Programma Aktieweek
FilmhuisMalevil
Expositie 'Vrede 25 maal
gekleurd' in De Borg
Bevrijdi
kinderei
kinderei
SOESTER COURANT
SPr6ker: Mient Jan Faber'
Wat te doen bij plaatsing kruis
raketten?
61/m 12. MEI
Geen NieuwL
Kernwapens in europa
PAGINA 10 WOENSDAG
'Uniek'debat tussen Soester Kamerleden
Nee zeggen tegen
de kruisraketten
betekent:
Anti-vandalisme-project op scholen
in Soest?
I i
vvWLINOUMU MtZl iyö4
Zondag 8 mei
Overdag:
Uitdelen 'stippenkaarten' bij een aantal kerken (Herv Geref en R K i
na de dienst.
19.00 uur:
Oecumenisch Avondgebed in de Oude Kerk
Maandag 7 mei
11.1,5 -12.15 uur:
Omarming raadhuis Soest tijdens het loeien van de BB-sirenes en aan
bieding brief aan de burgemeester.
Dinsdag 8 mei
13.30-15.30 uur:
Openbare schrijfmiddagaan (CD Al-Kamerleden in Artishock
Overdag:
Uitdelen 'stippenkaarten' aan ambtenaren (brandweer politie ee
meentewerken, gasbedrijf, sociale dienst enz.r
Woensdag 9 mei
t 9.15 11.30 uur:
'Vredesspel' (levend ganzenbord) van Vrouwen voor Vrede speciaal
0°r 70UWen de 0pen Hof" "«"«wang aanwezig.
Uitdelen 'stippenkaarten' bij de ingang van ziekenhuis Zonnegloren tij
dens de bezoekuren, en bij (para)medisch en verplegend personen. L,
Soest.
20.00 uur:
SSTSr' actievormen (o.a. burgerlijke ongehoor.
Donderdag 10 mei
9.00 - 13.00 uur:
Vredeskramen met actiemateriaal bij de weekmarkt op de Weegbree-
11.45-12.00 uur:
11.45 -12.00 uur:
"-"«en. ^derland staat
11.45-11.55:
•njdens de eerste 10 minuten moet alles wat maar lawaai kan maken
loeien, fluiten, luiden enz. Auto-actie toeterend door Soest (11 15 uur
komfnaarhuifen.66 a^S K"k'' Ied"een V8rlaat b"
11.55 -12.00 uur:
™?protest en algehele stilstand van het openbare leven.
Artishock Filmhuis met de film 'Malevil.'
Vrijdag 11 mei
20.00 uur:
Onder het motto''Aankloppen bij Kamerleden" samenzijn bij de Soes-
ter Kamerleden Gerritse en Van Dam. Aanbieding van petitie Om 20 00
uur verzamelen op het Julianaplein. P Um 20 00
20.30 Uur:
Schilderen en maken van borden/spandoeken m Artishock ter voorbe-
reicLng van de Soesterberg-demonstratie op 12 mei.
Zaterdag 12 mei
Omsingeling Vliegbasis Soesterberg
12.15 uur:
naai^Soesterbmg1611 bli he' Pa'e'S V°°r demonstratieve tocht door Soest
13.00 -16.30 uur:
80.00 uur:
Afsluiting actieweek in Artishock met cabaret "4 voor 12" met het nro
gramma "Zondrecht, Maandrecht, Dinsdagdrecht. P
Hele week
19.15 -19.45 uur:
Kerkwake in de Open Hof (maandag). Oude Kerk (dinsdag en donder.
n™'rn^Hnv'e? (w°®"sdas) en Joanneskerk (vrijdag)
Orgamsatie Vredesplatform Soest: tel. onc,n
Omarming gemeentehuis
1 als BB-sirenes loeien
Het Vredesplatform gaat op maandag
7 mei het gemeentehuis van Soest
vreedzaam 'omarmen' om zo druk uit
te oefenen op het College van B. en W
duidelijker stelling te nemen tegen de
plaatsing van kruisraketten in Neder
land. Rond 11.45 uur verzamelt men
zich bij het raadhuis en zal de mense
lijke ketting rond het gemeentehuis
worden gevormd. Om 11.59 uur wordt
door het Vredesplatform een brief aan
geboden aan burgemeester Scholten
Eén minuut later, tijdens het loeien
van de BB-sirenes. zal de vredeskring
een kort moment stilte in acht nemen.
Daarna wordt de actie met gezang af
gesloten.
CDA-Kamerleden
niet afschrijven,
maar aanschrijven
Nu het moment, waarop over de even
tuele plaatsing van kruisraketten in
Nederland besloten gaat worden, met
de dag dichterbij komt, vindt de vre
desbeweging het van groot belang in
tensief met de politici te communi-
ceren, die het besluit straks gaan ne
men. De opstelling van de CDA-fractie
in het parlement zal daarbij doorslag
gevend zijn.
Onder het motto "niet afschrijven,
maar aanschrijven" wil het Vredes
platform zoveel mogelijk mensen op
roepen om aan vooral CDA-Kamerle
den te laten weten wat hun opvatting is
over de mogelijke stationering van
kruisraketten. Het gaat er om de Ka
merleden te wijzen op hun verantwoor
delijkheid als volksvertegenwoordiger
(zij zijn dóór ons vóór ons gekozenwe
tende dat de meerderheid van het Ne
derlandse volk de kruisraketten niet
wil. Bij het Vredesplatform zijn spe
ciale kaarten verkrijgbaar met voor
gedrukte adressen van CDA-Kamerle
den. Op de voorkant van deze zogehe
ten stippenkaarten wordt de waanzin
van de kernwapenwedloop uitgebeeld.
Vrouwen voor Vrede
spelen vredesspel
Vrouwen voor Vrede organiseert op
woensdag 9 mei een zogeheten vredes
spel speciaal voor vrouwen. Aanvang
9.15 uur in de Open Hof.
Het vredesspel, een soort levend
ganzebord, wordt in groepjes gespeeld
om zo meer zicht te krijgen waar Vrou
wen voor Vrede voor staan en waar we
in de toekomst aan willen werken. Het
spel duurt tot 11.30 uur. Kinderopvang
is aanwezig. Coördinatie Joke Even
huis, tel. 16617.
In het kader van de landelijke actie
week tegen de kruisraketten organi
seert de basisgroep Baarn/Soest op
woensdag 9 mei om 20.00 uur in het ge
bouw Artishock een bezinningsavond
over diverse vormen van actievoeren.
Céntraal staat de vraag: wat doen we
als het parlement toch besluit tot de
stationering van kruisraketten in Ne
derland?
De nuchterheid gebiedt, zo stelt de ba
sisgroep, ook rekening te houden met
een positief plaatsingsbesluit, in welke
vorm zulks ook mag uitvallen De
groep verwijst in dit opzicht naar het
mistige Kamerdebat van december
1979 over het NAVO-dubbelbesluit De
basisgroep vindt het derhalve belang
rijk zich nu reeds bezig te houden met
het vraagstuk van de burgerlijke onge
hoorzaamheid. Want als het volk in
meerderheid 'neen' zegt tegen de
kruisraketten en de volksver-
ti genwoordiging 'ja.' hoe dien
je je dan als burger op te stellen? En is
in zo'n situatie burgerlijke ongehoor
zaamheid anti-parlementair, anti-de
mocratisch of juist een legaal middel
tot verzet tegen de overheid? Dit soort
vragen, de grenzen van burgerlijke on
gehoorzaamheid. komen op de thema
avond van 9 mei zeker aan de orde. Ook
actie-vormen zoals het weigeren van
defensiebelasting krijgen ruime aan
dacht. Volgens de basisgroep gaat het
primair om een avond om samen met
de burgers van Soest na te denken over
wat we kunnen, mogen, moeten doen
bij een eventuele stationering van de
nieuwe kernraketten op Nederlandse
bodem. Het globale programma-over
zicht van de avond is: aanvang met een
hiformatieve inleiding, daarna een
korte verklaring van enkele wei
geraars defensiebelasting gevolgd
door een gedachtenwisseling in groeDies
en tot besluit een plenafre SS
over actievormen.
Auto-actie 10 mei:
toeterend door Soest
Aangezien de eerste tien minuten van
de nationale werkonderbreking tegen
de kruisraketten op donderdag 10 mei
met zoveel mogelijk lawaai gepaard
moet gaan. heeft het Vredesplatform
besloten van u.45 -11.55 uur toeterend
te Ig?an rl;iden' Automobi-
listen dienen zich om 11.15 uur te verza-
nÜ?'VP, de ParkeerPlaats naast de
ude Kerk. alwaar de wagens worden
opgetuigd' met affiches e.d. van de
werkonderbreking. Afhankelijk van
het aantal auto's wordt in diverse co-
Ionnes tien minuten door Soest gere
den. Om 11.55 uur staat men stil naast
de auto met ontstoken lichten. Ter
plaatse volgen nog nadere instructies.
Actiecentrum
In de actieweek (6-12 mei) is er bij vol-
doende belangstelling een permanent
actiecentrum van het Soester Vredes
platform in het gebouw Artishock.
Ruim 700 Soesters zijn door het Vredes
platform vóór Pasen schriftelijk bena
derd ter ondersteuning van de activi
teiten in de komende actieweek. Het
platform verzoekt deze mensen het
Soesterberg-affiche VOOr het raam op
iNlIIHMnilMIIPMMMMIWMNIMfll
MINAHASSA5TR. 1, ïogii RS AMSTtRPAri.TEL. 020-530M.G'RÖ 3725743
Gisteren, dinsdag 1
Geert Donker toch e
(jag. Weliswaar werd
brandtlaan 12 geen fle
ontkurkt en bleven r<
bijbehorende toespra
het feit dat zijn schi
leeftijd betreft in zil
geschreven rechtvaar
ter Courant "de baas
werkers in de schijnw
Geert Donker (49) gel
In het mooie Drenl
werkte tot 1959 als sc
Kockange. Wat zijn j
tles betreft maakte hij
lige patroon Tjalling
minst de indruk een b:
Generaties Donkers h
verleden de voorkeu
eigen baas te willen zi;
vooral ook lasten. Na
oud ontdekte Geert D
Soest een schildersbed
aangeboden. Werkgev
hem niet alleen in
avontuur stappen. San-
de aanbieding af en we
bedrijf van Cees de
men. Geert Donker,
jeugdloon nauwelijks o
mei 1959 zelfstandig or
Hoe krijg je zoiets vo<
ILVUIIHLI IMIVJV
WT WIL NIETZF&-
6-StWWijRfE^P
-i PlWTSW&MKR
-UISRAXETiEH AAN
-VMÜ> ritESEN i(i|
U'MJ IIIU K5UST
NWZAKRijK MT
ION EEN ZiK'M-
m tfWSC-iNG WCfOT&E-
MMKTlfiii/o/ BhPi V/UI
CÉ ONptRHJKJsUNlOt IN
ösiyf
uhihii mitNm
VXr&ilfiH VAN 06
KWEKIMttSPHWlk
IVri MOfcï U<JQ
«llZöMTP E NULOPTIE
ItóSTtEPS HtETftNTA
inVvM ifli' lTutAi
-jw KRüli" RA&frÉfiïj
Eto[KABINETSCRISIS WVRD
DiïiQ utiiw ivjot vuitfir»
UUVIO El£N UITEWA^oboK
tï«
UZ« AltVfWQi
Over het vraaestuk van Op nkotcim, -
Fietsen naar Soesterberg
op zaterdag 12 mei
Evenals voorgaande jaren wordt op za
terdag 12 mei aanstaande massaal ge
fietst naar de vredesdemonstratie in
Soesterberg. De fietsers uit Soestdijk
en 't Hart verzamelen zich om 12.15 uur
voor het koninklijk paleis. Samen met
de Hilversumse en Baarnse fietsers
rijdt men dan naar het tweede vertrek
punt in Soest-Zuid (12.30 uur, Shellsta-
tion Ossendamweg) en vervolgens naar
Soesterberg. De geparkeerde fietsen
worden door de ordedienst van de vre
desbeweging bewaakt.
Duitse Soesters nemen
deel aan actieweek
Een zesman sterke delegatie van de
"Soester Friedensinitiative" uit het
Westduitse Soest zal een gedeelte van
de landelijke actieweek tegen de kruis
raketten bijwonen. Zo zal de afvaar
diging actief deelnemen aan de vredes-
omsingeling van de basis Soesterberg
op 12 mei. Met eigen borden en span
doeken komen zij vrijdag 11 mei aan in
Soest, waar zij verwelkomd zullen wor
den door leden van het IKV en Vrou
wen voor Vrede. De "Friedensinitia
tive" heeft vorige week verscheidene
CDA-Kamerleden aangeschreven om
in het parlement tegen de kruisraket
ten te stemmen. Een Nederlands
'neen' tegen de kernraketten is voor
Europa van essentieel belang en be
tekent vooral een nieuwe stimulans
voor de vredesbeweging in de Bondsre
publiek, aldus de Duitse Soesters
Ja zeggen tegen de noodzaak
om nu eindelijk de waanzin van
de kern wapenwedloop te stop
pen. Niet eerst nog weer een
nieuwe ronde, zogenaamd ter
wille van de wapenbeheersing
Ja zeggen tegen een nieuw
perspectief voor de talloze men
sen, bij ons in de Derde Wereld,
die verlamd worden door de
angst voor een derde allesver
nietigende wereldoorlog
Ja zeggen tegen de wil om
door zelfstandige stappen een
uitweg te zoeken uit de ijzige
omknelling van de Oost-West te
genstelling;
Ja zeggen tegen de democra
tie. Want laten we weten: uit alle
opiniepeilingen blijkt overduide
lijk dat in bijna alle NAVO-lan-
den de bevolking tegen de plaat
sing is van nieuwe kernraketten
m Europa. Voor Nederland geldt
dit zeker.
Donderdag 10 mei 21.00 uur:
"Over het vraagstuk van de plaatsing
van de lo-uisraketten is de Partij van
de Arbeid heel duidelijk, maar dat is
die partij altijd als ze in de oppositie
zit. Van het CDA kun je zeggen dat het
duidelijk is in zijn onduidelijkheid."
Met deze woorden trok gespreksleider
Rene Eybersen in feite al de conclusie
van de discussie-avond tussen de Soes
ter kamerleden M. van Dam (Pvd) en
p; Gerritse (CDA), die vorige week op
initiatief van het Vredesplatform Soest
in de Borg werd gehouden. De avond
was een "voorproefje" van de Aktie
week tegen de kruisraketten, die van
tot 12 mei ook in Soest wordt gehouden
"Een unieke gebeurtenis", noemde
Eybersen deze avond. In de vooraf
gaande tijd had hij diverse uitnodigin
gen voor soortgelijke avonden ontvan
gen. maar die gingen geen van alle
door omdat het CDA bij nader inzien
afzag van publieke discussie over de
kwestie. Aan het slot van de avond
prees Eybersen Gerritse dan ook voor
zijn moed. omdat hij ondanks de pro
blemen in het CDA bereid was geweest
aan een openbaar debat deel te nemen.
"We zijn vanavond als Soesters onder
elkaar", aldus Frans Diks van het
Vredesplatform in zijn welkomst
woord. "Maar het gaat om een zaak
van heel wat meer dan plaatselijk
belang".
Oorlog dichterbij
Beide sprekers legden eerst een korte
standpuntverklaring af. Van Dam
merkte daarbij op dat de PvdA vooral
tegen de raketten is omdat zij de oorlog
dichterbij brengen. "Genoeg is genoeg,
alles wat erbij komt maakt het risico
van een oorlog alleen maar groter.
Gerritse wees erop dat voor hem de
centrale vraag was in hoeverre een
besluit, hoe dan ook, zou bijdragen tot
meer vrede en veiligheid. "Het CDA is
er nog niet uit. Maar de regering is aan
zet en moet met een voorstel komen.
De "minimaal noodzakelijke afschrik
king" moet gehandhaafd blijven, aldus
Gerritse, en ook het behoud van Neder
landse invloed in de NAVO is van
belang. Een nee-zonder-meer kan
echt niet."
Over de uitspraken van de kerken, die
de plaatsing van nieuwe rakettten van
de hand hebben gewezen, merkte Ger
ritse op: "De kerken kunnen gemak-
lijk een nee vragen, omdat ze de
consequenties ervan toch niet hoeven
te dragen." In dat verband wees hij op
toenemende polarisatie en gewetens
nood bij kerkleden die er anders over
denken. "Ik betreur het dat de kerken
zich niet hebben beperkt tot het aan
dragen van bouwstenen voor een per
soonlijke beslissing,
singzelf."
Van Dam benadrukte dat hij bepaald
tegenstander is van eenzijdige ontwa
pening en voorstander van de NAVO,
"maar de raketten veranderen niets
aan de mogelijkheid om elkaar hon
derdvoud van de kaart te vegen." Hij
wees erop dat de mogelijkheid van een
antwoord op de "flrst strike" steeds
korter Is geworden: "Als je onder
i x
grote spanning staat, en je moet binnen
enkele minuten een beslissing op leven
en dood nemen, hoe groot ls dan de
kans dat je een verkeerde beslissing
nemen?" 5
Geweten
Gerritse bleek grote moeite te hebben
met het begrip "burgerlijke ongehoor
zaamheid". Hij bracht naar voren dat
het tolereren van deze vorm van verzet
ernstige consequenties zou kunnen
hebben. Een beroep op het geweten
was in zijn ogen geen excuus. "Dat is
niet te objectiveren tot een algemeen
aanvaarde maatstaf."
Van Dam ging vervolgens in op de
invloed die Nederland binnen de NAVO
heeft. "Als ik dat hoor moet ik moeite
doen om niet te gaan lachen. Waaruit
blijkt die invloed? De andere NAVO-
landen laten zich aan Nederland niets
gelegen liggen. Zij maken het allemaal
zelf uit. Hij wees o.m. op Noorwegen
en Denemarken, die ook geen kernwa
pens op hun grondgebied hebben. "Ook
de VS nemen besluit op besluit waar
de rest tegen ls, en is nu al begonnen
aan de voorbereidingen voor een even
tuele oorlog in de ruimte."
Gerritse onderstreepte zijn vrees dat
door een besluit om niet te plaatsen de
hH?btrlH"?Se verloren was. "Als
blijkt dat we alleen onszelf buitenspel
zetten, dan is dat een slechte zaak. Het
gaat niet om een simpel ja of nee, maar
om de effecten van de beslissing hoe
die ook uitvalt. Wij willen het besluit
gebruiken als een middel om de wapen
spiraal omlaag te brengen."
Klaverjassen
Op de vraag of hij uiteindelijk mede.
verantwoordelijk zou willen zijn voor
de dood van miljoenen mensen ant
woordde hij: "Het CDA voert een
beleid dat erop is gericht dat er über
haupt geen doden vallen." Hij gaf met
zoveel woorden toe bereid te zijn ln het
uiterste geval kernwapens te gebrui
ken, "maar die bereidheid heb ik ook
voor napalm, tanks, enz. Die zijn ook
Foto: Goos van der Wilt.
De heren Gerritse, Eijbersen en
Van Dam. Anders dan de foto doet ver
moeden was de discussie in De Borg
niet slaapverwekkend.
niet gemaakt om ermee te klaverjas
sen..."
Gerritse ontweek een antwoord op de
vraag of de eerste loyaliteit van rege
ring en parlement nu bij de NAVO of
bij de eigen bevolking zou moeten
liggen, zelfs als slechts een grote
minderheid daarvan tegen de raketten
zou zijn. "Als je streeft naar vrede en
veiligheid, waarvoor de NAVO het
hoofdinstrument is, dan bén je al
solidair met de bevolking. Als de
bevolking zich zou realiseren welke
risico's zij loopt, zou zij wellicht tot een
ander standpunt komen." Deze opmer
king bracht Van Dam tot een reactie:
"De gedachte achter de democratie is
nu juist dat de mensen wijs genoeg zijn
om te kiezen. Er is geen kwestie waar
over zo tot in den treure is gesproken.
Wanneer weet het volk dan genoeg?"
Hij betichtte het CDA van bedrog als
het zich zou beroepen op het mandaat
van de kiezers in 1982. "Bij de verkie
zingen zei het CDA juist: dat zien we
nog wel. U hebt de mensen toen niet
verteld wat u zou gaan doen." Gerritse
repliceerde daarop met de opmerking
dat het CDA de kiezers in 1982 had
laten weten dat het in elk geval niet per
definitie nee tegen de raketten zou
zeggen.
Ook nu weigerde hij zijn standpunt
over de plaatsing prijs te geven, al
werd daar door een vragensteller sterk
op aangedrongen. "Ik ben in de loop
van deze avond niet van mening ver
anderd. Het CDA is er nog niet uit. U
krijgt van mij geen uitspraak.
Schade
Van Dam verweet Gerritse dat het
CDA op andere terreinen vrij inschik-
delijk is voor de gewetenskwestie
(AOW. vaccinatie, etc.) maar uitgere
kend op het punt van de kruisraketten
niet. Ook wees hij op veel grotere
RegieChristian de C'halonge.
Met: Michel Serrault. Jacques Du-
tronc, Jean Louis Trintignant.
Frankrijk 1983.
In het kader van de landelijke AKTIE
WEEK van het Komitee Kruisraketten
Nee (KKN) van 6 tot en met 12 mei,
vertoont Filmhuis Artishock de Franse
speelfilm MALEVIL van Christian de
Caïonge. Hét alternatief op THE DAY
AfTEK, de Amerikaanse na-de-bom
film. Want als volgende week de bom
valt en u mag tien recente speelfilms
naar de atoom vrije schuilkelder "Birk-
staete" meenemen om de tijd te doden,
dan mag in dat overlevingspakket
MALEVIL niet ontbreken. Hierin wordt
voor degenen die na de fall-out nog ge
noeg moed bij elkaar kunnen schrapen,
een route uitgestippeld om de handen
uit de mouwen te steken en de ergste
rommel weg te bezemen.
De atoombom-film is sinds december
vorig jaar weer aktueel geworden. Niet
door de conferenties tussen Oost en
West of door acties van de vredes
bewegingen, maar van de grootse publi
citeit die de Amerikaanse film THE
DAY AFTER scoorde. Dat MALEVIL
in het kielzog van deze publiciteit pas
op 19 januari j.1. in Nederland werd uit
gebracht terwijl de film in 1981 is ge
maakt, doet de film onrecht aan. Het
is zeker een minder tot in details
uitgewerkte produktie, maar Chalonge
pakte de na-de-bom periode heel wat
spiritueler aan dan zijn Amerikaanse
collega. Hij vermeed het stramien van
de ordinaire rampenfilm dat in "The
Day After" wordt gehanteerd.
MALEVIL gaat over de paar bewoners
van het gelijknamig gehucht op het
Zuidfranse platteland, die een antoom-
bommenaanval op Europa overleven.
Dankzij de wijnkelder overleven zes
mannen en een vrouw het inferno.
Ze slaan het stof van hun jassen en jurk,
vragen zich af of ze de enige overleven
den zijn, proberen een zender te bouwen
en beginnen als dat niet lukt welgemoed
hun leven in normale banen te leiden.
MALEVIL is, vergeleken met "The Day
After", zo veel geslaagder vanwege het
complete gebrek aan het heroïek en ook
om de mindere mate van sentimentali
teit in de film. Vooral het ontbreken
van pretentie werkt verfrissend. De
prsonages zijn geen mensen die in
aforismen filosoferen over de oorzaken
en gevolgen van atoombommen. Het
woord "bom" valt niet eens, net zo min
als de vraag wie verantwoordelijk was
voor de eerste aanval. Eén van de per
sonages luisterde toevallig net voor het
uitbreken van de oorlog naar het radio
nieuws, maar "er was niets bijzonders"
In De Borg is van 1 tot en met 5 mei de
tentoonstelling "Vrede 25 maal ge
kleurd" te zien. Deze tentoonstelling
vindt plaats in het kader van de
manifestatie van het Soester Vredes
platform rond de herdenking van de
Tweede Wereldoorlog.
De tentoonstelling toont de visie van 25
kunstenaars op de begrippen vrede,
oorlog, geweld en bevrijding. Oor
spronkelijk werd deze collectie samen
gesteld in het kader van de Beeldende
Kunstenaars Regeling in de provincie
Groningen. Dit initiatief had zoveel
succes dat de collectie in oplage werd
vervaardigd. De provincie Utrecht was
vervolgens een van de gegadigden om
zo'n collectie in haar bezit te krijgen.
Oorlog en geweld, vrede en vrijheid
zijn onderwerpen die al sinds mensen
heugenis in kunstwerken worden ver
werkt. Vaak verheerlijkten kunste
naars het geweld. Bijvoorbeeld in de
schilderingen van veldslagen: opge
vuld met kleurige uniformen, steige
rende paarden en wapperende vlag
gen. Maar dergelijke afbeeldingen
werden vaak in opdracht gemaakt. En
de opdrachtgever (b.v. een vorst of
veldheer) placht prijs te stellen op een
gunstige voorstelling van zaken.
Er zijn ook gevallen bekend waarin
kunstenaars uit overtuiging het geweld
prezen. Een groep Italiaanse kunste
naars, de "Futuristen" b.v., ging daar
in zo ver, dat zij gretig meevochten in
de Eerste Wereldoorlog. Dit in de
stellige mening dat Italiaanse kunste
naars het best tot hun recht kwamen
wanneer zij in ongemakkelijke om
standigheden buitenlanders overhoop
schoten. Nadat een aantal Futuristen
aan het front was gesneuveld, hebben
we weinig meer over deze kunstzinnige
opvatting gehoord.
Er zijn ook altijd kunstenaars geweest
die zich tegen het oorlogsgeweld uit
spraken. Bijvoorbeeld door het krijgs
gebeuren niet weer te geven dis een
bont schouwspel vol vaart en fleurige
rookpluimen, maar door het gewoon af
te beelden zoals het is: weerzinwek
kend.
Andere kunstenaars zochten het ln min
of meer herkenbare symbolen, om hun
gevaren voor de Nederlandse trouw
aan het bondgenootschap bij een posi
tief plaatsingsbesluit. "Iedereen die
zich zorgen maakt over de NAVO moet
maar eens bedenken wat er gebeurt,
als we tegen de meerderheid in dié
raketten gaan plaatsen. Dan gaat de
discussie niet meer over de raketten
maar over de NAVO! Dan zal blijken
dat het bondgenootschap meer schade
lijdt door de raketten wel te plaatsen
dan door ze achterwege te laten."
Om kwart over elf sloot René Eybersen
de geanimeerde discussie af. Hij com
plimenteerde beide sprekers en ook het
in groten getale opgekomen publiek
(de zaal was vol, zelfs het balkon moest
worden gebruikt), "dat niemand een
stoot onder de gordel had gegeven".
Scène uit de speelfilm 'Malevil.
Natuurlijk niet. Berichten over span
ningen tussen de machtsblokken zijn er
iedere dag, en de meeste "gewone"
mensen ondergaan ze als de wisseling
van de seizoenen.
De vraag of het optimisme over de
gezamenlijke wederopbouw van een
minimumbestaan geoorloofd is, een op
timisme verbonden aan het verwerpen
geciviliseerde wereld, zet het publiek
van de bureaucratie van de verdwenen
van MALEVIL des te sterker aan het
denken over de risico's van nucleaire
bewapening.
Aanvang: 21.00 uur.
Entree: 5,--/leden en CJP 4,-.
In de onderwijscommissie heeft het
raadslid Jan Visser (Progressief
hoest) vorige week het voorstel gedaan
aan het bemeentebestuur te onderzoe
ken of het mogelijk is op de basisscholen
in Soest lessen te laten geven in anti-
vandalisme in navolging van initia
tieven in Apeldoorn en Barneveld.
Met de bedoeling bewustwordingspro
cessen op gang te brengen bij de
vierde, vijfde en zesde klassers heeft
1x1 Apeldoorn een dergelijk
initiatief genomen. Het zijn geen poli
tiemensen die voor de klas staan maar
werkloze leerkrachten, die in het kader
van de werkgelegenheidverruimende
maatregelen aangezocht zijn door het
gewestelijk arbeidsbureau. Het salaris
van deze onderwijsmensen wordt be
taald door het ministerie van Sociale
^^af8veld hee" de Po"»1» een
Sk't ïïn "lTPr0leCt °P«e2at- Daar
trekt een werkloze onderwijzer dage-
de™113" baslsscholen waar de kln-
veïhLl.^ ge!nteresseerd *Un in zlln
vertonbl« ®a's waarop de
hii d^J"" staan, Iaat
eerichtn" e" Wat er wordt aan'
gfn' i?1 bun onmiddellijke omge-
fé? en f" herkennea de plek-
cnmm.gren Ze" °°k hun afkeurende
commentaren. Ze dragen voorbeelden
Sï^omge"^""'8'811^-^*'d
Senndf "kljecommlssle ln Soest onder-
ïe^en mr!ge week ""kblem het voor-
stel van visser en wethouder drs. J. L.
collave zegde toe het idee in het
zoeken wel?e" e3Preken en te onder-
sS^ mogelijkheden er he-
Geert Donker.
Kinderfeest op 5
afkeer van moord en vernietiging uit te
drukken.
Weer anderen vielen de oorlog en de
oorlogvoerders aan met venijnige
spotprenten en karikaturen.
Overigens was (en is) het vredelievend
kunstenaarschap niet altijd en overal
zonder risiko's. Krijgslustige macht
hebbers zagen (en zien) het niet gaar
ne hoe begrippen als vaderlandsliefde
en heldendom (alsmede de bereidheid
van de burgers om zich daarvoor kapot
te laten schieten) ondermijnd worden
door tegendraadse kunstwerken. Der
gelijke machthebbers hadden (en heb
ben) de neiging om "lastige" Kunste
naars te doen verdwijnen: in het ge
vang of onder de grond.
Omdat het nu 35 jaar geleden Is dat
Nederland werd bevrijd, werden Gro
ninger kunstenaars gevraagd om een
ontwerp te maken voor een prent, een
zeefdruk. Daarbij werd het onderwerp
j ruim genomen4 en 5 mei, oorlog,
vrede en vrijheid. In de zeefdrukken
komt die ruimte wel tot uitdrukking,
hoewel een opvatting algemeen is. de
kunstenaars zijn hier tégen de oorlog
en voor de vrijheid. Een aantal kunste-
een beeldend) kommen-
mar. Sommige kommentaren slaan op
de laatste wereldoorlog. Andere betref-
°0rlog het algemeen of het
gebrek aan vrede en vrijheid in grote
o?" 6 wereld- Weer andere zijn
Rfd a?P tot de tanden gewapende
vrede die er nu (althans tn Europa)
V ?g andere verwijzen naar het
efn^ÏÏ gStulg 111 één klap een
einde kan maken aan zowel oorlog als
mfrin°.veriSe menselijke beslom-
mertn^n. Andere kunstenaars geven
met zozeer een (illustratief) kommen-
mar. maar benaderen het onderwerp
mem symbolisch. Sommigen maken
van df Va" bekende tekens, b.v.
Sbmlke?gg?n Vïn de b0"68' ^eren
K™ v zelfgekozen beelden die zij
bïiïlï JïX aCMen' Weer anderen
moffflï L °P een achterliggende
filosofie, wat tot vrij abstrakte 'erbee-
Kinderboerderij 'De Vr
door het 5 mei-comité
mee te doen aan aktivite
dag. En aangezien "De
zich voornamelijk op kin
er ook een speciaal pro
kinderen in elkaar gezet,
boerderij vindt men het h
om juist op 5 mei iets c
Voor de ouderen, die de
gen van '40-'45 hebben m
het belangrijk alles te ov
te" zorgen dat zoiets no
ontstaan. Maar jonge kir
nog geen weet van erg
grote mensen elkaar aa
ben en elkaar kunnen
leven nog in hun eigen
waarin gelukkig nog ve
staat door fantasie en s
krijgen echter wel van vo
sen voorbeelden. Voorbi
drag, in uitingen en mani
elkaar omgaan. En
ze zich op, daar idei
zich mee. Met andere
grote mensen leuk en go<
omgaan, nemen kinderei
andersom.
Helaas krijgen kinderen
en andere media ongelukl
den te zien van ellende ei
de leiding van de kinderl
afvroeg wat zij op 5 mei i
kon organiseren, is er be
voor het thema "bevri
hebben geen behoefte aan
gelen van een angstige
kinderen. We hebben gek
vrij ding, omdat het gaat
of onze kinderen later go«
weid, met elkaar kunni
aldus Leo van den Berg. I
"De Vrije Teugel" heeft c
twee programma-onderd
4-8 jaar
Voor de kinderen van 4 to
er een poppenkastvoors
ven. Deze gaat over Woi
Wouter woont gezellig bij
moeder en zij hebben 1
beleeft allerlei leuke a
krijgt slechts af en toe
omdat hij gewoon ondeuj
dan gaan pa en ma op vak
Wouter. Tante Adelia koi
passen. Tante houdt niet
alleen van haar boa-cor
gevaarlijks slang). Wout
maal ln de verdrukking, i
tante. Tante Adelia is 1
lief voor hem. Zij besteed
bestemd is voor eten, al
eten van haar dier en
