SCllOCimiircr vereniging iNSCUIB 'Kuituur in de luur5 -EN b.v. natje en Bij ons op Soest Zusters 'Onze Lieve Vrouw' openden tentoon stelling 'van Sint Josef tot Artishock' 'De vrouw van de notaris SUBARU droogje normaal 23 Expositie Nobert de Clerq Foto: Goos van der Wilt. ookopsj Ia BeUe Captive PAGINA 8 1 Soest g. 10262,17251 >uw van een achttal royale B m2 tot ongeveer 475 m2. snd een open keuken; op i naar de zolder met grote i hardhout. De woningen geïsoleerd. In deze fase is in de directe omgeving natuurgebied. KANTOOR Automobielbedrijf GEBR. VAN DER POUW KRAAN b.v. ■42 - 3764 CG Soest - Tel. 02155-14289 i, Baarn e.o. AUTOMOBILES Woensdag, donderdag 2 en 3 mei OVERHEERLIJKE SATE F. 5.- P.P. Iedere zondagavond HARINGHAPPEN le normale winkelprijs 2e Gratis '1SCOTHEEK Mei. 02155-20797 )1 00 uur vrijdag en alerdag lot 02.00 uur. MITSUBISHI CORPOMTION WOENSDAG 2 ME11984 SOESTER COURANT PAGINA Jongeren hebben in deze jachtige tijd weinig aandacht voor oude mensen en de dingen die voorbijgaan Zeiden vragen moderne lieden geïnteresseerd aan een bejaarde man of vrouw: wat deed Utoen, wat gebeurde er precies, hoe zat dat eigenlijk? In een nieuwe rubriek 'Bij ons op Soestpubliceert de Soester Courant de verhalen van 65-plussers (wat een woord.) die in deze gemeente zijn geboren of getogen. Jan Visser loopt hen tegen het lijf, luistert en schrijft hun relaas op. Vandaagmevrouw J. Dammers-Boeser (95). De vrouw van de notaris. 'in iyit> Kwam ik in Soest wonen. Eerst aan de Koninginnelaan. Mijn man was toen kandidaat - notaris. Later verhuis den we naar het mooiste huis van Soest 'De Lindenhof', een groot huis met zes tien kamers. Aan de overkant de manufacturenzaak van Foeken. Hij was gemeenteraadslid en er is een laan naar hem genoemd. We woonden boven en de kantoren be vonden zich beneden. Aan de zijkant van het huis was een apart hekje als dienstingang, want het personeel mocht niet langs de ramen aan de voor kant heen en weer lopen. Mijn man, de enige notaris van het dorp (nu zijn er driewou niet dat iemand anders dan ik de bureaus schoonmaakte of de la den en kasten opruimde. We haddep geen gas, wel petroleum. In de keuken stond een pomp. Om het huis lag een grote tuin met vruchtbomen, kippen, konijnen en een geit. 's Winters hadden we wel veertig potten jam en bessensap. Ik had een zoon en een dochter, die altijd in de tuin speelden. Ze gingen op school in een ge bouw aan de Molenstraat waar nu de bibliotheek staat. Ze liepen daar naar toe vanaf ons huis naar school over de Eng dwars door de korenvelden. Dat gebied werd heel lang in de volksmond 'Achter Dammers' genoemd. Onderweg plukten, ze kleine, zogenaamde Soester knolletjes. Die witte knolletjes haalden ze uit de grond, wreven ze schoon en aten ze op. Het waren een soort knol raapjes, die zelfs voor de export dien den. Ik heb ze later nooit meer gezien. De natuur was altijd de grote liefheb berij van mijn zoon. Hij weigerde nota ris te worden. Hij wou boer worden en daarom ging hij naar Wagingen. Als de kinderen in de tuin speelden en koningin Emma reed langs in haar vi gilante dan zwaaide ze naar de kin deren. En 's avonds, als het erg rustig was op straat, herkenden we de stap pen van het paard van wethouder Peter v.d. Breemer, die met zijn klomp op het paard sloeg om het dier tot spoed aan te zetten. Ze zeiden dat hij op klompen schaatsen reed, maar dat heb ik zelf nooit gezien. Op de verjaardag van koningin Emma in augustus wer den de dominee, de pastoor en de nota ris bij Haar op de thee genood. Ik ben daar nooit bij geweest. Soest was een katholiek boerendorp. Later gingen hier ook gepensioneerden wonen en kwamen er wat protestanten bij. Er was een protestante dokter en een roomse dokter. De V.V.V. heette 'Soest Vooruit.' En reed een paardetram van Baarn naar Soest. Bij de Oude Kerk stond een re mise voor deze voertuigen. Bij de ge boorte van mijn eerste baby kreeg ik kraamvrouwenkoorts. 's Morgens vroeg was dat al bekend, want ik hoor de dat er in de paardentram over ge praat werd. Mensen vroegen altijd: weet je hoe met die is. En hoe gaat het met die? We kenden iedereen. Dokter Schoone- beek en dokter de Vos. Veenstra van de Openbare School was een vriend van ons. En dan had je Den Bliek, een theo loog. Hij was een boerenzoon en zat in het bestuur van dit en van dat. We deden veel vrijwilligerswerk met elkaar. Ik het de oprichting van 't Nut van het Algemeen van nabij meege maakt. Dat is 63 jaar geleden want mijn zoon lag in de wieg. Ik het gehol pen in de Nutsbibliotheek, vrijwillig. In die tijd konden ze nog niet samengaan met de katholieke bibliotheek. Ik ben blij dat het nu wel kan. Mijn man zat in het bestuur van de Protestantenbond. We waren bevriend Mevrouw J. Dammers-Boeser. met de directeur van de posterijen. Met een groep vrienden hebben wij de tennisclub opgericht. We hadden het heel gezellig onder elkaar. Het is wel een beperkte club geweest. Zo begonnen we met het U.V.V.-werk. Vrijwilligsters die maatschappelijk werk verrichtten. Ik bezocht thuis vrouwen die getrouwd waren met man nen van de koopvaardij. Ik deed dat werk in het kader van het Prinses Mar grietfonds. Nu werken hier in Braam- hage dames van het U.V.V. Als ik naar de oogarts moet in Amersfoort voor controle gaat een U.V.V.-mevrouw met me mee. Vanwege de bezuinigingen hebben de meisjes hier in huis daar geen tijd meer voor. Braamhage In 1925 ging er een gerucht door het dorp, dat een zeer rijke heer een groot stuk grond in Soest zou kopen om er een villa te bouwen, omgeVen door een park met vijvers en een zwembad. Er heerste een jubelstemming in Soest. Gouden tijden zouden er aanbreken voor de bedrijven en de arbeidersbe volking. Het geld zou over straat rollen met zo'n rijkaard in ons midden. In het park stonden manshoge braam struiken en daarom noemde mijnheer Iburg het landgoed 'Braamhage.' Hij was al jong weduwnaar. Een nicht deed de huishouding en zorgde voor zijn beide zoons. Zelf vertoefde hij vaak in Nice waar hij ook een villa be zat. Zijn zoontjes waren van dezelfde leeftijd als onze kinderen. Ze bezochten de Van der Huchtschool in Soest en het Baamsch Lyceum. Toen de zoons gingen studeren en Soest verlieten was de nicht overbodig. Het terrein en de villa werden verkocht aan de gemeente. In 1937 maakte het gemeentebestuur een militair tehuis van Braamhage voor onze jongens in het leger. De bevolking hielp enthou siast mee door het schenken van meubilair en spelletjes. Wij schonken onze sjoelbakken. In 1940 vond de Duitse Wehrmacht in de villa het bedje gespreid. Aan het eind van de oorlog trokken de Canade zen er in en in 1947 stichtte de Protes tantenbond hier een vrijzinnig bejaar dentehuis. Ik loop heel slecht. In ben slechtho rend en ik zie niet meer zo goed. Ik kon geen boek meer lezen en daarom heb ik mij laten opereren. Want ik verveelde me. Ik kan nu weer de onderschriften op de televisie lezen en ik lees een boek. Op tafel ligt 'Ave Eva' van Olaf de Landell. Met grote letters. Mijn ge heugen is nog prima. Mijn herinnering gaat terug tot mijn derde levensjaar. Toen ik 78 jaar werd, kreeg ik het mooi ste cadeau van mijn leven: een schil derdoos. Ik volgde een cursus bij 'Fa- mous Artists School." Als onderwijzeres volgde ik destijds in Amsterdam een avondcursus L.O. Tekenen. Maar ja, hoe gaat dat. Na de Normaalschool moest ik van mijn vader 's avonds de hoofdakte halen. Dat scheelde twee honderd gulden per jaar. Er zijn veel meer mensen die beter kunnen tekenen dan ze zelf weten. En je blijft er lichamelijk zo goed bij. Aan het doen gaat het denken vooraf. Je geest is bezig en dan voel je niks an- Op vrijdag 27 april j.1. om 21.00 uur vond in het Artishockgebouw de ope ning plaats van de tentoonstelling 'Van Sint Josef tot Artishock". Het doel van deze tentoonstelling was een totaal overzicht te geven van het gebeuren aldaar vanaf 1868 tot op heden en over te brengen hoe belangrijk het is om voor het bestaansrecht ervan te plei ten. Om in de sfeer te blijven werd de opening verricht door Zuster Ursula uit van 'Onze Lieve Vrouw' te Amersfoort in de aanwezigheid van haar collega Zuster Johannette. Zr. Ursula Is van 1938 t/m. 1957 werkzaam geweest in het voormalige Sint Josef Gesticht. Daarna werd zij tegen wil en dank overgeplaatst. "Vroeger ging dat nog zo, nu is er gelukkig meer overleg...". Zij verklaarde dat zij na enige aarze ling, ("zou ik dit aankunnen, het ope nen van tentoonstellingen is niet mijn dagelijks werk..."-), toch met plezier is ingegaan op de uitnodiging van de initiatiefnemers. De grote tehuizen be staan gelukkig nog, maar Zr. Ursula betreurde de algemene terugloop van dergelijke instituten en weet dit aan een gebrek aan roepingen. Zij waardeer de deze tentoonstelling des te meer opdat zij een beter inzicht mag geven in het leven en werk van de Zusters. Met de gebeurtenissen rondom de ten toonstelling kwamen ook de herinne ringen weer boven en het publiek werd gefêteerd op diverse grappige en ont roerende anekdotes. De inleiding van Zr. Ursula werd dan ook door de aanwezigen met een hartelijk applaus beloond. Na de opening kregen belang stellenden nog de gelegenheid om met de Zusters een babbeltje te maken en eventuele vragen te stellen. Geldgebrek De tentoonstelling bestond onder meer uit plattegronden, foto's, schetsen en ontwerpen van het Sint Josef Gesticht. Uit oude ontwerptekeningen van het huidige gebouw blijkt dat dit aanvan kelijk veel groter gepland was. De totale oppervlakte bedraagt nu slechts 50% van de eigenlijke planning. Wegens geldgebrek, ook toen al, moest de bouw voortijdig stopgezet worden. Een kranteartikel uit een "Gooi en Eemlander" van 1968 verhaalde hoe in 1964 het gebouw door de Gemeente Soest van het Bisdom werd aangekocht en oorspronkelijk bestemd was als politieburo te dienen. Dit plan werd verworpen en in 1968 werd het door leegstand verkrotte pand door de Kun stenaarsvereniging Artishock met be hulp van financiële steun van de Ge meente in zijn oorspronkelijke staat teruggebracht. Soest kreeg haar Soci aal Cultureel Centrum. Op de oproep betreffende informatie over het Sint Josef Gesticht werd door de Soester gemeente enthousiast ge reageerd. In een glazen vitrine waren diverse voorwerpen tentoongesteld zo als leesboekjes, een bijbel, vlecht matjes, rapporten, gebedenboekjes etc. en een prachtig antiek doosje met het opschrift: "Voor de Missie". Herinneringen Mevr. de Heus-Degekamp en haar 81- jarige zuster Mevr. De Wit-Degekamp verdrongen zich voor de vitrine en haalden zoete en minder zoete herinne ringen op. "Weet je nog, voor 10 cent per week kon je 's midddags overblij ven en kreeg je melk die voor 50% aangelengd was met water". De be loning van de braafste leerlingeeen lint met medaille, die je een hele maand mocht dragen, de verplichte zwarte kousen en donkere kleding... Verder werd er door middel van voor beelden, de Kledingwerkplaatsfoto's, affiches en andere hulpmiddelen, per werkgroep aangetoond hoe Artishock hedentendage functioneert en wat zij produceert. Men kon nogmaals de première van de Werkgroep Eigen Werk per video aanschouwen, het "Ar- tishocklied" werd ten gehore gebracht en ook de continu-dia's-show trok de aandacht. Toewijding Al mocht de Vereniging Artishock gedwongen worden "de biezen te pak ken" dan nog pleiten de leden voor het behoud van het gebouw Artishock. Er is volgens zeggen al teveel van ge- slooopt, b.v. de poort van het kerkhof, de kopie van de grot van Lourdes etc. "De sfeer van toewijding hangt nog Hartelijk welkom voor de zuster Ursula en Johannette door Nelleke van der Eijk tijdens de opening van de ten toonstelling in het Artishock-gebouw. steeds in het gebouw en verklaart mogelijkerwijs de huidige inzet voor het behoud ervan", aldus Dik de Wit, voorzitter van de Vereniging Arti shock. Op verzoek van de Vereniging heeft een onafhankelijk architektenburo een onderzoek ingesteld naar de bouwkun dige staat van het gebouw. Deze in- spektie heeft geen nadelige punten opgeleverd voor de konstruktieve vei ligheid ervan. Op grond van het ver richte onderzoek mag geconcludeerd worden dat het gebouw in een zodanige conditie verkeert dat een effektief onderhoudsprogramma, dat gericht moet zijn op planning van het periodiek onderhouden om op efficiënte wijze het gebouw in stand te houden, of aan te passen aan de huidige eisen, de levens duur van het Artishockgebouw aan zienlijk zou verlengen. Reden te meer voor de Vereniging Artishock om te protesteren tegen eventuele sloopplan- nen en te pleiten voor behoud van het gebouw. Al met al een zeer geslaagde avond, tot stand gekomen met de medewerking van: Het Bisschoppenlijk Archief Utrecht Rijksarchief Utrecht, Topografische At las Utrecht, Gemeente Soest en parti culieren. De tentoonstelling werd in minder dan 6 weken gerealiseerd door de initiatief nemers: Nelleke van der Eijk, Paul de Boer en Rob Lijftogt. Irene Goudriaan Natuurlijk bij: WINKELKRING VAN WEEDESTRAAT 78 TEL. 17253 (Technische dienst tel. 10344*) Driedaagse kunstmanifestatie trok matige belangstelling Foto: Goos van der Wilt. ders meer.' Jan Visser. Een historische foto: Koningin Wil- helmina en burgemeester Deketh bij de onthulling van het Koningin Emma- monument aan de Torenstraat. Notaris Dammers (r.) loopt op hen toe. De Vereniging Artishock kijkt met gematigde tevredenheid terug op de driedaagse kunstmanifestatie onder het motto "Kuituur in de luur", die afge lopen zaterdag, zondag en maandag op de Eng werd gehouden. In drie tenten speelde zich een voor Soest unieke cul turele happening af, die erop gericht was Artishock wat meer over het voet licht te brengen en de bevolking de gelegenheid te geven voor het eerst of opnieuw kennis te maken met wat de vereniging te bieden heeft. Het pro gramma voor deze dagen was uiterst gevarieerd, en toch heeft het niet de publieke belangstelling getrokken die de organisatoren ervan hadden verwacht. "Misschien waren onze verwachtingen wel wat te hoog gespannen," beamen Hans de Bruin, Paul de Boer en Pim Reijnders, die zich naast vele andere vrijwilligers zeer intensief met de voorbereidingen hebben bezigge houden. "Vooral zondagavond, toen De Volharding optrad -toch een kwali teitsorkest met een uitstekende repu tatie- hadden we zeker heel wat meer mensen verwacht.Maar misschien zit het m ook in het feit dat veel mensen er al met Koninginnedag op uit zouden gaan, en dus de andere dagen maar liever binnen bleven. Misschien speelt ook een rol dat het publiek toch wat minder geld over heeft voor dit soort kunstuitingen dan een tijdje geleden." Financieel lijkt Artishock dan ook geen "quitte" te hebben gespeeld, al werd veel goedgemaakt door de kunstmarkt op maandag, die enorme belangstelling trok en op een ouderwetse manier een stuk gezelligheid bood. Toiletwagen Vanaf het begin hadden de organisa toren te maken met een aantal grotere en kleinere tegenslagen. Zo bleek de aangevraagde toiletwagen, die in sa menwerking met de Stichting Jeugdzorg evenals in voorgaande jaren bij de ge meente was "besteld", plotseling niet meer beschikbaar te zijn. De wagen was verkocht, in het kader van de gemeentelijke bezuinigingen. Ook met de dranghekken was er iets mis. Een aantal groepen, dat toezeggingen had gedaan, kwam niet opdagen, en ook de Muziekschool, die zondag een deel van het programma zou verzorgen, liet ver stek gaan. Op last van de burgemeester moest het koffieconcert, dat voor zondagmorgen gepland stond, worden afgelast. In ver band met verordeningen over de zon dagsrust mocht pas vanaf 13.00 uur muziek worden gemaakt, en ook dat was een streep door de rekening. Direct aan het begin van de kunst manifestatie zagen de organisatoren zich geconfronteerd met een bijna on oplosbaar probleem. Er bleek niet vol doende elektriciteit te kunnen worden opgewekt. Met de belangeloze mede werking van de firma's Higler en Frans Artishocks eigen 'Werkgroep Eigen Werk' (WEW) was een van de gezel schappen die de kunstmanifestatie met welluidende klanken opluisterden. Bosman uit Soest lukte het echter nog een groot aggregaat naar de Soester Eng te krijgen, zodat het programma, zij het met vertraging, kon doorgaan. In overleg met de politie werden de aanwijzingen van de vergunning stipl opgevolgd, zodat het uitgelopen pro gramma op tijd werd beëindigd. De ervaringen die men met deze mani festatie heeft opgedaan zullen goec gebruikt kunnen worden bij de organi satie van het eerste lustrum van de Vereniging Artishock, die volgend jaar vijf jaar bestaat (als van de stichting met dezelfde naam ontkoppelde instel ling). Binnenkort zal er dan ook druh worden geëvalueerd binnen de Artis- hock-gelederen. De lustrumviering zal in grote lijnen volgens dezelfde formule worden georganiseerd als de nu afge lopen kunstmanifestatie. "We hopen daarvoor op wat extra subsidie van de gemeente." Donderdag 3 mei 21.00 uur: FilmhuisLa Belle Captive Regie: Alain Robbe-Grillet Met: Daniël Mesguich, Gabrielle Lazu- re, Cyrielle Claire, Daniël Emilfolk e.a. Frankrijk 1983. De film is gebaseerd op het schilderij "La Belle Captive" van de Belgische schilder René Magritte. Het is een nachtmerrie van Walter, waarin hij een speurtocht onderneemt naar een meisje dat bij een verkeersongeluk om het leven is gekomen. Erotische fantasieën, duistere krachten, waan zinnige doktoren, vampirisme en de realiteit vormen de belangrijkste ele menten in deze wonderlijke droom. Alain Robbe Grillet kreeg vooral be kendheid als een van de grondleggers van de "noveau roman", een nieuwe richting in de Franse romankunst die in de jaren vijftig grote opgang maakte. De "noveau roman" kenmerkt zich in de eerste plaats door het drastisch loslaten van de conventionele, afge ronde verhaalopbouw. Begin, eind, een duidelijke intrige en een logische op eenvolging van gebeurtenissen of han delingen ontbreken, evenals psycholo gische of historische verwijzingen. Het gaat om de verbeelding en niet om het duiden. Dat maakt hen als schrij vers ook geschikt voor theater of film. Het verhaal voltrekt zich in een ero tische droomtoestand, waarbij de hoofdpersoon ons in een monologue interieur zijn belevenissen vertelt met een raadselachtige blonde voruw. Zij wil haar naam niet zeggen,maar blijkt uit krantenberichten de vermoorde ver loofde van een wat oudere heer. Iedere nacht als de held zich over haar ontfermt, ontwaakt hij met twee won derlijke gaatjes in zijn hals. Een "gewone" vampierfilm, die be staat uit verschillende door elkaar ge klutste thema's en verhalen. Zo heeft Robbe-Grillet even tegen het surrea lisme aangeleund en is een schilderij van Magritte, "La Belle Captive", een belangrijke factor. Iedere keer als de schone geboeide haar tanden in het vlees van haar slachtoffer zet, ver schijnt dat doek met zijn bloedrode gordijnen en uitzicht op zee. Wat La Belle Captive met name tot een boeiende kijkervaring maakt, zijn de weergaloze beeldcomposities in het idioom van Magritte. De 75-jarige ca meraman Henri Alekan bewijst met La Belle Captive, na zijn voortreffelijk werk voor Ruiz en Wenders, dat hij tot de belangrijkste levende "directors of photography" behoort. De film ging op 1 maart j.1. in Nederland in première. Volgende week op donderdag 10 mei, aanvang 21.00 uur, vertoont Filmhuis Artishock in het kader van de lande lijke AKTIEWEEK van 6 t/m 12 mei van het Komitee Kruisraketten Nee (KKN) de fRanse speelfilm MALE VIL van Christian Chalonge. Hèt alternatief op "The Day After". Aanvang: 21.00uur. Entree: 5,--/leden en CJP 4.--. Zaterdag 5 mei, 17.00 uur: 'Vrijheid van geest' is het thema van een tentoonstelling die op (bevrijdings dag) 5 mei a.s. 's middags om 5 uur wordt geopend. De Vlaamse kunste naar Norbert De Clercq (47) uit Dil- beek (België) exposeert in de theater zaal een aantal litho's en gouaches, die hun onderwerp ontlenen aan de filoso fie. In de wijsbegeerte vindt hij de the ma's voor de geestelijke vrijheid, die hij tracht vast te leggen in zijn te keningen. De in Anderlecht geboren de Clercq te kent al vanaf zijn tiende jaar en daarna heeft hij nooit meer iets anders wil len doen. Aan het St. Lucas-instituut leerde hij het vak bij Frans Minnaert, studeerde hij lithografie en etsen. Hij illustreerde kranten en tijdschriften (Humo) en maakte voor de Vlaamse dichter Raoul Maria de Puydt, even eens uit Dilbeek, negen lithografieën bij een verzameling liefdeslyriek 'Lief- dessprokkels' genaamd. Deze biblio fiele uitgave wordt in Nederland ge presenteerd in Artishock op zaterdag 5 mei, terwijl mr. de Puydt zelf de ten toonstelling van zijn kunstbroeder zal openen. 'En schilderij is altijd een zelfportret. Zoals men in de manier van schrijven de auteur kan kennen. Wanneer men schrijt of schildert gaat men steeds een stukje van zichzelf weergeven," aldus Norbert de Clercq. Zijn expositie duurt tot 25 mei en is dagelijks gratis te be zichtigen van 2 tot 4 uur. Diefstallen uit auto's Een bewoner van de Schoutenkamp weg ontdekte vorige week dat onbeken den zijn auto, die aan de Ossendagweg geparkeerd stond, hadden opengebro ken. Zij namen een radio-cassettere corder en twee cassettebandjes weg. Een andere bewoner van de Schouten kampweg, die zijn auto op het Driftje had geparkeerd, miste uit het dash boardkastje zijn portefeuille met auto papieren en een giropas. Foto: Goos van der Wilt. Een blik op de kunstmarkt van Arti shock. STEENHOFFSTRAAT 46 - 3764 BM SOEST - TELEFOON 02155 - 19577

Historische kranten - Archief Eemland

Soester Courant | 1984 | | pagina 9