Meningen van
lezers
Aktieweek tegen kruisraketten
in Soest gestart
Bruidspaar onder erebogen
p r,ra
Concert Soester
Orkest Vereniging
Oud-Strijderslegioen wijst
protest tegen 'Open Dag'
op vliegbasis af
Bij ons op Soest
Wethouder Plomp opent
Landelijke Fietsdag Soest
De Oorlog
nr
WOENSDAG 9 ME11984
SOESTER COURANT
Vredesplatform omarmt gemeentehuis niet helemaal
PAGINA 9
Heitje
Anti Kernwapen-
week te Soest
Si vis pacem,
para Bellum
„SOESTER NATUUR "(bad)
SOEST
Dubbel kijkplezier op
1 september a.s. tijdens
de Open Dag op de Vlieg
basis Soesterberg
De Open Dag op de Vliegbasis Soester
berg krijgt er een extra bezienswaar
digheid bij wanneer het College van B.
W. het verzoek van de linkse Soester
partijen honoreert. Hiermee dient het
College niet alleen onze democratie,
maar worden bovendien onze lachspie
ren door de aanwezigheid van Soester»
links nog extra in werking gezetEn op
dit laatste heeft het nuchtere Neder
landse volk dat deel uitmaakt van de
overgrote meerderheid, zéker recht!
Het publiek wordt dan bij aankomst
aan de rand van de vliegbasis reeds
aangenaam verrast; daar kan ze dan
die kleine Soester-kaboutertjes gaan
bekijken. Of zij ook nog in één van de
vliegtuig-hangars te bezichtigen zijn
hangt natuurlijk af van onze minister
van Defensie want daar heeft het Col
lege van B. W. jammergenoeg niets
over te vertellen.
En of het publiek het eens zal zijn met
de zotheden van de kaboutertjes welke
vervat zijn in 3 punten van hun bezwa
ren? Ach.dat zullen die kaboutertjes
zelf wel merken. Gun ze maar die
moeite meneer Scholten, heus het kan
echt geen kwaad
Wel moet de gemeente wat bordjes
voor het publiek bij de kaboutertjes
plaatsen met de tekst: "Verboden te
voederen, zij eten reeds uit de staats
ruif".
(Bulten verantwoordelijkheid van de
redaktie).
Foto: Herman van Dam
Ric A. F. Rügebregt.
Soestdijk
Mag ik even. via uw rubriek, enige
aandacht vragen voor 't volgende?
Zo juist werd er aan onze flatwoning
op de 7e verdieping gebeld. Er stonden
vijf of zes lieve jonge dochtertjes
voor de deur, die vroegen me of ik een
karweitje voor een heitje had. Nu dat
had ik niet, maar toen werd een blauw
schoolkrantje getoond, van de Groen
van Prinsterenschool en werd verteld
dat 't er om ging geld in te zamelen
voor waterpompen, te leveren aan een
of ander project in de Sahel:"want die
mensen hebben daar geen water."
Het geheel voor mijn deur was heel
aandoenlijk. Ik vroeg wat ze nu met
eventueel opgehaald geld deden. "O,
dat geven we aan school af.
Ik moest even de duivel spelen. "Ja,
maar als je dat nu niet doet, of je
verliest het, wat dan? "Enige versla
genheid. "Ja, maar we doen het wel."
"O, "zei ik, "heb je dan een papiertje
waar je het op kan schrijven? "O ja,"
en toen kwam er een soort kladje
uit een broekzak en daar stonden diver
se bedragen opgenoteerd. Zonder
naam, en ook niet met een of ander
schoolstempel of iets dergelijks, zo
maar een overigens wit papier.
Nu, 't zal wel geen foute zaak geweest
zijn, bij die vijf lieve schatjes, maar
welke ouder of onderwijzer (es) stuurt
kindertjes van 10-12 jaar op een derge
lijke totaal onverantwoorde manier er
op uit? Dat deze kindertjes wereld
vreemd zijn is aandoenlijk, maar wel
ke school heeft leerkrachten, die zo on
nozel zijn? Dit mag om zeer vele
en diverse redenen niet voorkomen.
Om dit te voorkomen meen ik dit te
moeten signaleren.
Met vriendelijke dank,
Mw.A.S.Moll
Nee zeggen tegen de
kruisraketten betekent:
Je vaderland niet willen verde
digen tegen een links-extremis
tisch/communistisch regime,
dat al lang likkebaardend zijn
kans afwacht om- net als Hitier-
Westeuropa onder de voet te lo
pen;
Zonder je gezond verstand te ge
bruiken achter de Nederlandse
linkse groeperingen aanlopen,
die zodoende best hun Russische
vrienden een dienst willen be
wijzen;
Je onttrekken aan de verplich
tingen, die een bondgenootschap
nu eenmaal vraagt en waarmee
langs democratische weg af
spraken zijn gemaakt, die niet
zomaar kunnen worden afbe
steld als gold het een pond sui
ker;
Je laten wijsmaken dat het me
rendeel van je mede-Nederlan
ders best een linksextremis-
tische c.q. communistische re
geringsvorm willen
Je in feite schuldig maken aan
verraad aan je land, ons bond
genootschap én aan de demo
cratie, althans in moreel op
zicht.
Is het u overigens niet opgevallen dat
in bedoelde halve pagina tekst geen
enkele naam wordt genoemd?
Zou u de uwe er onder durven zetten?
J.H. van Doorne
Van het artikel "Bevrijdingsfeest" van
de heer M. Mosk (zie S.C. 2 mei) heb
ik met dermate belangstelling en in
stemming kennis genomen dat ik een
ieder aanraadt dit stuk nogmaal goed
te lezen! Op één alinea wil ik dieper
ingaan.
De heer Mosk schrijft: "Onbegrijpelijk
is dan ook dat juist de zogenaamde
"vredesbewegingen" weer allerlei
acties gaan voeren tegen onze defensie
en de Navo en de VS zal er ook wel
weer bijkomen. Wat zijn we toch "fijn
gevoelig". In de communistische in
structies heet dit "Druk van onderen.
Einde citaat.
Dit is geachte heer Mosk, niet onbe
grijpelijk; "klein" links, maar ook
"groot" links, laat immers géén gele
genheid voorbij gaan om te ageren
tegen het regeringsbeleid, zowel te pas
als te onpas. Immers: in het kabinet
zitten geen linkse ministers, in de twee
de kamer is links in de minderheid
en dus deugt deze regering niet; een
typisch staaltje van ongebreidelde
eigendunk! Het is de "progressieve"
interpretatie van het begrip democra
tie: afbreken wat niet in jouw schuitje
past, al ben je in de minderheid! Het
is de ziekelijke drang om overal "te
gen" te zijn en te speculeren op het
slaafs volgen van de grauwe massa.
De "gebroken geweertjes"-mentaliteit
is weer in alle hevigheid opgebloeid!
In de jaren dertig heeft Nederland het
gevaar van de "vijfde colonne" veron
achtzaamd en het is hard op weg deze
fout weer te maken met alle gevolgen
van dien. Maar het gros van de snui
ters in de "vredes"-bewegingen heeft
zelf nooit de zegeningen van een be
zetting meegemaakt. Dank zij de NA
VO en de U.S.A. kunnen zij nu hun
broodmolen opentrekken en kan de
Soester Courant een halve pagina wij
den aan het publiceren van de "vre-
des"-actiesdat is ware democratie
Amerika heeft na WO n de westeuro-
pese landen niet bezet gehouden, ter
wijl Rusland zich vast heeft ingegra
ven in Letland, Litauen, Estland, Hon
garije, Tsjechoslawakije, Polen en
noem maar op; de rode drang naar
wereldoverheersing wordt nog steeds
tentoongesteld (Afganisten b.v.). Als
men een buurman heeft die dreigt Uw
erf te verwoesten zijn een paar felle
herdershonden een prima remedie;
hij laat zijn onzalige gedachten dan
wel na; lees nu voor "erf" eens "land"
en voor "herdershonden" het woord
"kernwapens", dan moet men toch wel
inzien dat plaatsing van kernwapens
een zeer te betreuren, doch niettemin
onontkoombare, noodzakelijkheid is,
tenzij men gespeend is van het gering
ste gezonde verstand, gilleep als de
Sovjet Unie overgaat tot ontmanteling
en vernietiging van haar op West-
Europa gerichte kernwapens in plaats
van hardnekkig door te gaan miet op
voering van die wapens in aantal en
vernietigingskracht zal het kernwa-
penvraagstuk onmiddellijk zijn opge
lost; je behoeft toch echt niet zo super
intelligent te zijn om dat te snappen!
De oude Romeinen begrepen dit al, ge
tuige hun "Si vis pacem, para bellum"
(Indien gij de vrede wilt, bereidt U
voor ten oorlog).
Ongetwijfeld zal ik nu door bepaalde
lieden voor "fascist" worden uitgekre
ten, want in de progressieve "demo
cratie" wordt men zo betiteld als men
zich geen rad voor de ogen laat draaien
door vredesspelletjes spelenden, ge-
meentehuisomsingelenden en auto-
toeteraars, die daarmee te kennen om-
singelenden en auto-toeteraars, die
daarmee te kennen geven dat zij de
ware betekenis van het worod "fas
cist" niet begrijpen' Maar ja, wie niet
links is, is een "fascist", nietwaar?
Verder getuigt het van een onvoor
stelbare mate van onkiesheid om uit
gerekend in de bevrijdingsweek met
allerlei acties etc. te komen; hieruit
spreekt een totaal gebrek aan respect
voor de betekenis van die week! Vijf
jaar lang heeft Nederland gevochten
tegen de nazi-dictatuur. Velen hebben
hun leven daarvoor opgeofferd. In tal
loze families heerst daarover nu nog
rouw. En een fatsoenlijk mens moet
toch op zijn minst die "bevrijdings
week" weten te respecteren en die
week niet verkankeren en verpesten
door "acties". Maar ja, in een land
waarin aan kinderen van 10 jaar al
wordt geleerd rotzooi te trappen is van
fatsoen niet al te veel te verwachten...
In zo'n land heerst de haat en de on
verdraagzaamheid, daar tiert de ver
loedering welig, daar wordt de men
taliteit vergiftigd, daar wordt de gees
telijke grond bouwrijp gemaakt voor
de chaos en de anarchie. Tot heil van
de volgende bezetting en onderdruk
king door een dictatoriale macht. En
in het verklarend woordenboek van de
Nederlandse taal kan dan achter "com
munisme" worden gezet: "Voortzet
tingvan het nazisme, neo-nazisme".
Zij die voor onze vrijheid stierven,
kennen de "beloning" niet...
De 'omarming' van het gemeente
huis.
Ongeveer vijftig inwoners van Soest
hebben maandag j.1. tegen het middag
uur een poging ondernomen om het
gemeentehuis van Soest aan de Steen-
hoffstraat te "omarmen". Dat gebeur
de als onderdeel van een reeks van ac
tiviteiten, georganiseerd in het kader
van de landelijke Aktieweek tegen de
kruisraketten, waaraan in Soest ge
stalte wordt gegeven door het plaatse
lijke Vredesplatform. Het platform is
een plaatselijk samenwerkingsver
band van Interkerkelijk Vredesbe
raad, Vrouwen voor Vrede, PvdA,
Progressief Soest, PSP, CON, Soest
Erbij, Vereniging Artishock en Basis-
gToep Baarn/Soest.
De omarming van het gemeentehuis
slaagde slechts ten dele; alleen de
voorkant en de beide zijkanten werden
door een levende keten van mensen
die hand in hand stonden afgesloten,
maar de achterkant bleef nagenoeg ge
heel vrij. De keuze van het tijdstip van
de actie hield verband met het feit
dat maandag om 12.00 uur als gebrui
kelijk de BB-sirene haar maandelijks
geloei zou laten horen. Toen het inder
daad zover was lieten de actievoerders
zich allen ter aarde vallen, daarmee
illustrerend wat de kernwapens de
mensheid zouden kiu jien aandoen.
Kort voordat de sirenes hun, geluid
lieten horen betrad burgemeester
Scholten het bordes, om een brief na
mens het Vredesplatform in ontvangst
te nemen. Deze brief werd hem, samen
met een poster waarop de angst
wekkende toeneming aan vernieti
gingskracht duidelijk wordt gemaakt,
overhandigd door twee afgevaardig
den van het Vredesplatform, Mimi
Zeegers en Trinie Rutgerr,, met het
verzoek de poster in het gemeente
huis te laten ophangen.
'In de klem'
Mimi Zeegers wees erop dat een groot
deel van de bevolking niet beschermd
wil worden door wapens die de mens
heid generaties lang een onnoemelijk
leed kunnen bezorgen. Zij benadrukte
in dat verband de verontrusting bij
veel inwoners van Soest, waarvan bij
het gemeentehuis een klein deel verte
genwoordigd was, die met hun geweten
"in de klem" komen.
Burgemeester Scholten reageerde met
een verwijzing naar de toespraak die
hij op 4 mei in Soesterberg had ge
houden, toen daar het Vrijheidsmonu
ment werd onthuld. "Ik heb ervoor ge
pleit dat voor- en tegenstanders van de
kernwapens met elkaar in gesprek
gaan en zich niet verschuilen in groe
pen die recht tegenover elkaar staan".
Hij onderstreepte zijn bereidheid om
eraan mee te werken dat mensen met
verschillende denkbeelden niet tégen
elkaar, maar mét elkaar zouden pra
ten, om gezamenlijk te zoeken naar op
lossingen. De brief van het Vredes
platform aan de burgemeester verdui
delijkte de bedoeling van de manifesta
tie: "Wij willen hiermee uiting geven
aan onze grote bezorgheid over de
steeds toenemende kernbewapening,
die ons geen enkel gevoel van veilig
heid meer geeft. Immers, de bewape
ning is doel in zichzelf geworden en
staat in geen enkele realtie meer tot
de bescherming van de bevolking."
Met de omarming van het gemeente
huis wilde het Vredesplatform aange
ven dat het gemeentebestuur een eigen
-wezenlijke- taak heeft om door een
duidelijk vredes- en veiligheidsbeleid
de bescherming van de bevolking te
vergroten. "Dit zou het gevoel van vei
ligheid en dus het geestelijk welbevin
den van ons allen ten goede komen".
In de brief dringt het Vredsplatform
erop aan "via de daartoe geëigende
wegen de grote verontrusting over de
plaatsing van kruisraketten in Woens-
drecht over te brengen aan Regering
en Parlement en om samen met het
College van B.en W. en gemeente
raad alles in het werk te stellen
"om vorm en inhoud te geven aan onze
beveiliging, hetgeen niet wordt bereikt
door een toenemende militarisering
van onze woonomgeving, maar door
een weloverwogen vredes- en veilig
heidsbeleid."
Farce
Tenslotte wordt de burgemeester als
hoofd van de Bescherming Bevolking
gevraagd zich in te zetten voor het
afschaffen van de maandelijkse BB-
sirene, niet alleen vanwege de onaan
gename gevoelens die het geloei op
roept, maar ook om de schijnveilig
heid, die ermee wordt gesuggereerd.
"We weten immers dat in geval van
oorlog schuilen -waar eigenlijk?- niet
meer helpt: de vuurkracht van de con
ventionele bewapening is er te groot
voor geworden en wat er bij een
kernaanval gebeurt is langzamerhand
genoegzaam bekend. Met een Ameri
kaanse basis in de buurt hoeven we ons
bovendien geen illusies te maken dat
het hier wel zal meevallen. Steeds
meer burgers van Soest raken hiervan
overtuigd en beschouwen het loeien
van de sirenes als een farce en een
onderschatting van hun realiteitszin,
alsdus de brief van het Vredesplat
form.
De manifestatie had een ordelijk ver
loop en werd afgesloten met het zingen
van een aantal vredesliederen. Aan de
overkant van de straat vond een een-
mans-tegendemonstratie plaats door
de heer Mosk uit Soest, die met
affiches op de gevaren van het commu
nisme wees. De deelnemers aan de ma
nifestatie kregen onverwachte steun
uit het postkantoor, waar uit éen van
de ramen na afloop tot ieders hilari
teit de kreet schalde: "Landgenoten,
zet de strijd voort
De aktieweek tegen de kruisraketten
werd in Soest feitelijk al op zondag ge
start door het verspreiden van ca.
1000 zgn. "stippenkaarten" bij een aan
tal kerkgebouwen, 's Avonds vond een
goed bezocht Oecumenisch Avondge
bed in de Oude Kerk plaats onder het
motto "Kiès dan het Leven", waarin
door middel van teksten, liederen,
gebeden en muziek werd stilgestaan
bij de keuze die binnen afzienbare tijd
over het vraagstuk van de raketten
moet worden gemaakt.
zo^MArnllLitL.Tn fe Pl?nses Jultana-kleuterschool in Utrecht waren er
tinhein meteen bus naar de kerk gekomen, om de feestelijke plech-
gebracht. Dat leverde erebogen mee'
J. L. W. Herten
Zaalcapaciteit
pl.m. 200 pers.
Ruime parkeergelegen
heid. Vervoer Bruidsauto
gratis
«janus
Barbecue-spies 200 gr. f 12.50
j incl. garni1
Voor Barbecue
graag vooraf bespreken
Uw adres voor:
Bruiloften en
partijen
Openhaard -
barbecue
v. Weerden-
Poelmanweg 4
Tel. 02155-13156-
11121
Het voorjaarsconcert van de Soester
Orkest Vereniging zal plaatsvinden op
donderdag 17 mei in de Petrus en Pau-
luskerk, Kerkplein te Soest. Aanvang
20.30 uur.
Soliste is Victorien Sloof, zij zal het
fluitconcert in G.gr.t. van Joh. Joachim
Quantz uitvoeren. Zij kreeg haar op
leiding, aan het Utrechts Conservato
rium, van Abbie de Quant.
De blazersgroep van het orkest zal de
serenade opus 7 van Richard Strauss ten
gehore brengen, o.l.v. de bekende
hoornist Henk Soeteman.
De overige werken die op het program
ma staan zijn van Vivaldi en Gounod.
De leiding van het orkest is in han
den van dirigent Dick Blokbergen.
Het Soester Orkest bestaat nu ruim
12% jaar. Verscheidene leden, die van
het begin af bij de S.O.V. hebben mee
gespeeld, gaan nu ophouden met musi
ceren. Dat wil zeggen dat er, bij de
eerste en tweede violen, plaatsen va
cant zijn. Waar blijven de Soester inge
zetenen en de spelers uit de regio?
Schroomt u niet, meldt u zich bij het
secretariaat. Telefoon 03429-3659.
U krijgt daar alle gewenste inlich
tingen. Kaarten voor de uitvoering van
17 mei zijn verkrijgbaar bij de ingang
van de kerk, op de avond van de uit
voering.
Tevens bij de leden.
Victorien Sloof.
Jongeren hebben in deze jachtige tijd weinig aandacht
voor oude mensen en de dingen die voorbijgaan. Zelden
vragen moderne lieden aan een bejaarde man of vrouw:
wat deed U toen, wat gebeurde er precies, hoe zat dat ei
genlijk? In een nieuwe rubriek "Bij ons op Soestpubli
ceert De Soester Courant verhalen van echte Soesters die
in deze gemeente zijn geboren of getogen. Jan Visser
loopt hen tegen het lijf, luistert geïnteresseerd en schrijft
hun relaas op.
Vandaag: een verzetstrijder die zijn naam niet genoemd
wil hebben.
7iuila 1 li inn. nnl.»-:ii::i.
Zoals al 11 jaar gebruikelijk organi
seert de ANWB in nauwe samenwer
king met VW en TROS ook dit jaar
weer op de 2e zaterdag van de maand
mei de Landelijke Fietsdag. In 1984
is het mogelijk vanuit 124 plaatsen in
Nederland te starten om rustig van ons
eigen land te genieten.
Voor het eerst zal op zaterdag 12 mei
a.s. ook de ANWB-vlag in Soest wap
peren want zoals reeds eerder bericht,
is Soest dit jaar opgenomen als start
plaats. En terecht: onze woonplaats
en naaste omgeving heeft heel wat te
bieden.
De officiële opening voor deze le Soes
ter Landelijke Fietsdag zal verricht
worden door Wethouder Plomp.
Om precies 09.00 uur zal hij het start
sein geven aan honderden Soester
fietsenthousiasten (en ook velen uit
de omgeving) voor een dag fietsplezier
en ontspanning. (Starten is mogelijk
van 09.00 uur tot 13.00 uur).
De Landelijke Fietsdag van de ANWB
is niet zozeer een prestatietocht als
wel een rekreatiegebeuren. De deel
nemers hebben dan ook ruim tijd
om de plm. 35 km lange tocht te vol
tooien. Tot 16.00 uur is er de kans om
er een "Dagje Uitgebreid" van te ma
ken en dan bij het eindpunt een her
innering aan deze dag in ontvangst te
nemen.
Routebeschrijvingen a 3,- p.p. zijn in
de voorverkoop te verkrijgen bij de
VW Steenhoffstraat 9a (t.o. gemeen
tehuis) en op de dag van vertrek bij de
startplaatsRestaurant Boerderij
't Hoogje Kerkstraat 10 (In de Kerke-
buurt).
De Werkgroep 't Sticht van het Oud-
Strijderslegioen heeft zich in een brief
tot de gemeenteraad van Soest gewend
en scherp stelling genomen tegen het
protest dat de linkse partijen PvdA,
Prog. Soest, PSP en CPN onlangs bij
de burgemeester indienden tegen de
"Open Dag" die op 1 september op de
Vliegbasis Soesterberg wordt gehou
den.
De werkgroep merkt op dat het uit het
oogpunt van Vredesopvoeding en
voorlichting juist goed is dat men ziet
met welke middelen de Vrede al meer
dan veertig jaar wordt gediend'Want
vrede wil iedereen en de NAVO zorgt
ervoor." Verder wordt in de brief op
gemerkt dat iedereen weet dat bij de
Open Dag de grootst mogelijke veilig
heidsmaatregelen in acht worden ge
nomen en dat er daarom geen belem
meringen hoeven te zijn, vooral niet
als er geen "subversieve acties wor
den gepropageerd of aangeraden.
Omdat ook Defensie bezuinigt en niet
voldoet aan de aan bondgenoten gedane
beloften is het goed te laten zien wat
desondanks met minder middelen tot
stand kan worden gebracht, aldus de
werkgroep.
De werkgroep dringt er met klem op
aan mei in de te gaan op de suggesties
aan niet in te gaan op de suggesties
rand van de basis te laten debatteren.
"Men dient zich te herinneren dat bij
de vorige Open Dag de demonstranten
beschermd moesten worden tegen het
publiek, en het zou onjuist zijn de de
monstranten dit risico weer te laten
lopen."
De werkgroepen merkt verder op dat
het moeilijk te begrijpen is dat in dit
jaar, waarin de landing in Normandië
wordt herdacht, een aanval wordt ge
daan op de luchtstrijdkrachten die zul
ke grote offers brachten om de Nazi
dictatuur te verslaan. "Er zijn nog
steeds dictaturen met concentratie
kampen, Jodenvervolging en mis
bruik van de psychiatrie. Een strijd
macht is noodzakelijk om een herha
ling van een bezetting te voorkomen,
en zolang deze strijdmacht in Open
Dagen kan tonen wat ze waard is,
is de vrijheid verzekerd.
In de brief wordt tenslotte opgemerkt
dat de nagedachtenis aan hen die het
grootste offer voor deze vrijheid brach
ten en daardoor ervoor zorgden dat
er geprotesteerd kan worden, de werk
groep dwingt om ook aan het gemeen
tebestuur te vragen: "Verdedig Ne
derland, maak het niet weerloos.
Stoere Willem: "Zo noemden ze mij, ja.
En nu nog. Ik weet niet waarom. Ik ben
niet meer zo stoer. Hoewel, ze kunnen
je beter stoere Willem noemen dan een
slapjanus. In de meidag van 1940 liep ik
met vijf jongens na de strijd ergens
rond bij Zutpen. Ik was toen in dienst
voor mijn nummer. De krijgsge
vangenschap waren we ontlopen. We
doken onder in een boerderij en kregen
van een rijksveldwachter burgerkle
ding en een fiets. "Weten jullie niet dat
het afgelopen is," vroeg hij. Op die
fiets ben ik teruggereden naar Soest.
Mijn vader had een boerderij aan het
Oude Grachtje. Na alle onzekerheid
was iedereen blij, dat ik weer veilig
thuis was. Mijn ouders hadden drie
zoons en één dochter.
In Soest zaten overal Duitsers: in scho
len en in boederijen. We waren bezet
door een vreemde mogendheid. Als
oud-militair moest ik me melden in
Amersfoort. Een jodenjongen had een
valse Ausweis voor me getekend. Met
een koffertje achterop ben ik op de fiets
gestapt, richting Birkhoven, langs het
Dierenpark. Zo kon iedereen zien dat ik
me ging melden, maar ik ben daar
nooit gearriveerd. Langs een omweg
reed ik weer terug. Zo moest je dat
doen voor 't oog van de mensen. Want
je wist niet wie je vrienden waren of je
vijanden. Dat is toch nu nog zo. Je
beste vrienden kunnen je vijanden zijn.
Dat weetje toch nooit?
Vijf jaar angst. Veel angst. Het waren
bange tijden. De Duitsers hielden raz
zia's. Ze controleerden de mensen. Ze
pakten iemand van 28 jaar op aan de
Beetzlaan. Mannen van mijn leeftijd
(ik ben van 1919) moesten in Duitsland
werken. Onder de hooiberg hadden we
een grote kist met een hol eronder.
Daar doken we onder met z'n vieren.
Niemand kon ons vinden.
In de Oranjelaan zaten jodenmensen
ondergedoken bij een paar onderwij
zeressen. Een Poolse tandarts met
vrouw en kind. Als het donker is, moest
ik ze één voor één halen. Als het gevaar
geweken was, moesten ze weer terug.
Maar ze wilden niet. Mijn moeder zat
te huilen. Toen heb ik gezegd: "Inpak
ken en wegwezen
Later zag ik een boerderijtje hier te
genover 's avonds in de schijnwerpers
fel verlicht. Alle onderduikers plus de
boer werden ingeladen en weggevoerd.
We hebben ze nooit meer teruggezien.
We hebben nooit geweten waar ze pre
cies naar toe gingen en wat er met ze
gebeurde. Dat hoorde je later pas.
Over gaskamers en concentratiekam
pen. Je sprak er niet over. Je hield je
mond dicht. De angst. Ik had een oom
aan de Biltseweg wonen. Daar was een
aanslag gepleegd op een Duitse Auto.
Toen hebben ze acht gijzelaars uit
Zeist bij dat berkenlaantje naar de
"Prinsenhaag" op een rijtje gezet en
gefusilleerd. Ik reed er op de fiets naar
toe, langs het Keienhuis, langs Bloem,
en ik heb ze zien liggen. Mijn oom stond
te janken. En je maakte dat je weer
gauw wegkwam. Angst. En honger na
tuurlijk. Ik ging in Maartensdijk bij
een boer helpen met dorsen. Voor 50
kilo rogge.
En er ontstond ruilhandel. Mensen bo
den goud en sieraden voor voedsel.
Bidden en smeken om een emmertje
melk. Op de fiets gingen we een zak
meel halen. Ik had een oude transport
fiets, maar die werd door de Duitsers
afgepakt. Ik gapte hem terug en toen
dwong een soldaat mij met zijn geweer
mee te gaan naar de Ortskommandant.
Die zetelde in een oude villa aan de
Soesterbergsestraat tegenover Hotel
v.d. Brink waar zich nu de serviceflats
van "De Soesterdulnen" bevinden.
Er waren ook boeren die bij de N.S.B.
zaten. Als ze wat voor je konden doen,
konden voorkomen dat je mee moest,
dan deden ze dat. Je kon niet zomaar
een avondje naar Amersfoort. Bij de
Birkt werd je al gepakt als in een vang
net. Af en toe ging je zondags naar de
kerk waar je de kans liep na afloop in
de kraag te worden gegrepen. Soms
werd je wel getipt of gewaarschuwd.
Alles lag stil. Het verenigingsleven
was zo dood als een pier. Je durfde
niks. Alleen klaverjassen. Je voelde je
machteloos. Dat gebulder en ge
schreeuw van die lui. En die mishande
lingen. Ik haatte ze. En nog steeds mag
ik ze niet.
Eén keer ben ik gepakt in Wijk bij
Duurstede. Ik moest daar twee zakken
appels ophalen. Daar zat vlees tussen.
We hadden geen fruit en onze eigen
koeien durfden we niet te slachten.
Elke koe was geregistreerd. Vlak voor
de pont werd ik aangehouden door zo'n
feldwebel met zo'n metalen plaatje op
zijn borst. Ik moest mee. Hij liep
achter me met z'n geweer in de aan
slag. We liepen langs een soort gracht.
Vlakbij het gebouw dacht ikdaar moet
ik niet zijn. Plotseling draaide ik me
om en gaf hem een "duwtje" zodat hij
in het water viel. Toen liep ik hard weg
en verstopte me twee dagen in de
steenovens.
Verzet
Ik werkte in de bossen van de Vuur-
sche. Bij het station van Baarn moes
ten we bomen laden op de trein.
Daar ontmoette ik een jonge Duitser.
Hij vroeg in 't Hollands om een snee
brood. Ik weigerde eerst. Hij kwam
van het Russische front en moest hier
op verhaal komen. Freddy van Kessel
heette de man, uit Duisburg. Hij huilde
als een kind, want hij wou niet meer
terug, 's Avonds om half zeven heb ik
hem achter op de fiets naar een schuil,
hut in het bos gebracht. Elke dag be
zorgde ik hem eten. Vier dagen later
werd hij door een N.S.B-er ontdekt en
weggevoerd. Vier jaar geleden hebben
kennissen van mij in Duisburg navraag
gedaan naar hem. Toen was hij net een
jaar daarvoor overleden.
Verzet? Daar praat ik niet over. Nee.
Dat doe ik niet. Natuurlijk, er was ver
zet. Ook bij ons op Soest. Nee. Daar zeg
ik niets over. Waarom niet? Nee, dat
doe ik niet.
Vrijheid is veel waard. Ik ben na de
oorlog in talrijke vakantielanden ge
weest, Zweden, Noorwegen,
Oostenrijk, Duitsland, Frankrijk, Joe
goslavië. Maar het is nergens zo goed
als hier in Nederland. Alleen de jeugd.
Daar maak ik me zorgen over. Die on
tevredenheid tegenwoordig. Vóór de
oorlog verdiende ik een gulden per dag.
Die zes harde guldens in de week had
den ze thuis broodnodig. Ik kreeg één
gulden zakgeld.
Nu willen ze me geen dag helpen. Ze
vragen eerst: wat kan ik verdienen?
Als ze in de W.W. lopen en ze willen
geld van me, stuur ik ze van de dam.
Het zijn uitvretersEen nieuwe oorlog
is niet met de vorige te vergelijken.
Dan is het in een paar dagen helemaal
gebeurd."
Jan Visser.'
